1. Cafeïne mythes: Dark versus light roast
Maakt het type roast iets uit voor de hoeveelheid cafeïne in koffie?
Iedereen die iets van koffie kent heeft ondertussen toch al wel enig idee over het
effect dat cafeïne op je lichaam kan hebben: rusteloosheid, een verhoogde alertheid,
meer concentratie tot zelfs lichaamstrillingen. Afhankelijk van je individuele tolerantie
tegen cafeïne kunnen de effecten groot dan wel klein, positief dan wel negatief zijn.
De vraag dringt zich dan ook op of de hoeveelheid cafeïne die we bij een koffie op
kantoor opnemen verschilt afhankelijk van het type roast. Een vraag die misschien
niet uitmaakt als je een koffieautomaat gaat kopen maar wel interessant kan zijn bij
de keuze wat je eruit haalt.
Dark roast of Light roast?
Koffie wordt vaak ingedeeld op basis van
het type roast en dus kan je jezelf de
vraag stellen welk type meer cafeïne
bevat. Daarbij zijn er heel wat mensen die
zweren bij een dark roast vanuit het idee
dat het meer cafeïne bevat en dus ook
wakkerder maakt. In het
tegenovergestelde kamp? Mensen die
menen dat het net de roast is die een deel
van de cafeïne zal verbranden en light
roast dan ook logischerwijze meer cafeïne
bevat. De waarheid is echter vrij teleurstellend: gemeten per kopje koffie maakt het
eigenlijk zo goed als geen verschil uit. Geen reden dus om te lang te twijfelen over
jouw koffie op kantoor: het effect zal gelijklopend zijn.
Een experiment
En toch... toch valt er een zaak te maken dat er wel degelijk een verschil zit. Om dat
te bewijzen is een klein experiment nodig. Als je 10 gram van een light roast neemt
en de koffiebonen begint te tellen kom je uit op 65 koffiebonen, voor 10 gram van
een dark roast zal je uitkomen op 67 koffiebonen. Gelijkgesteld met een kilogram
koffie komt dat neer op een significant verschil van rond de 60 koffiebonen. Maar wat
is de betekenis daarvan? Betekent dat dan dat je voortaan best dark roast koopt
omdat je meer krijgt voor hetzelfde gewicht?
Een kwestie van massa
Nee: want volume is niet alles. Doorheen het hele verbrandingsproces is het immers
zo dat een koffieboon een deel massa gaat verliezen. Het resultaat is dan ook dat
geroosterde koffiebonen een lagere densiteit hebben: ze verliezen zomaar eventjes
90% van het water dat ze opslaan. Een wetenschap die zijn gevolg heeft voor de
aloude dark roast versus light roast vraag. Vanzelfsprekend zal een dark roast
immers meer massa verliezen doordat deze een stuk langer geroosterd wordt. Een
effect dat van invloed is op de vraag hoe je nu eigenlijk het meeste cafeïne binnen
krijgt. Als je telt per schep heeft een light roast koffie meer cafeïne want deze hebben
2. een hogere densiteit. Tel je op gewicht zit je echter beter met een dark roast want
deze heeft na de roast een stuk minder massa.
Is het verschil in cafeïne echt alle moeite waard om het uit te rekenen? Meer dan
waarschijnlijk niet maar zo heb je alleszins als je een koffieautomaat gaat kopen
weer enkele leuke weetjes om te vertellen. En is dat niet waar koffie om draait? Het
sociale aspect.