Work of Netipong

1. อุตสาหกรรมปุ๋ย
การนา ปุ๋ยมาใช้ในการเกษตรเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรให้สูงขึ้น ซึ่งเ
ป็นสิ่งจา เป็นต่อการพัฒนาประเทศ
ปุ๋ย หมายถึง สารที่ใส่ลงในดินเพื่อให้ปลดปล่อยธาตุอาหารแก่พืช
ปุ๋ยฟอสเฟต
ส่วนผสมจากหินฟอสเฟต
เป็นปุ๋ยที่ให้ธาตุฟอสฟอรัสในรูปของสารประกอบฟอสเฟต
ใช้หินฟอสเฟต(CaF2
.3Ca3(PO4)2) เป็นวัตถุดิบการผลิตปุ๋ยฟอสเฟตทา ได้ 3 วิธี
นา หินฟอสเฟตมาผสมกับทรายและโซดาแอช แล้วเผาที่อุณหภูมิ 1000-1200
องศาเซลเซียส
2(CaF2 3Ca3(PO4)2) + 5SiO2 + 6Na2CO3 ---> 12CaNaPO4 + 4Ca2SiO4 + SiF4 + 6CO2
นา สารที่ได้จากการเผาเทลงน้า จะได้สารที่มีรูพรุน เปราะ

2. นา หินฟอสเฟตมาทา ปฏิกิริยากับกรดซัลฟิวริก
ได้ปุ๋ยฟอสเฟตที่มีคุณภาพสูงขึ้นโดยนา หินฟอสเฟตที่บดแล้วมาทา ปฏิกิริยากับกรดซัลฟิว
ริก
CaF.3Ca3(PO4)2 + 10H2PO4 ---> 6H3PO4 + 10CaSO4 + 2HF
ได้กรดฟอสฟอริก (H2PO4) ซึ่ง จะไปทา ปฏิกิริยากับหินฟอสเฟตที่เหลือ
จะได้มอนอแคลเซียมฟอสเฟต (Ca(H2PO4)2) หรือปุ๋ยซุปเปอร์ฟอสเฟตละลายน้า ได้ดี
หรือสามารถผลิตปุ๋ยฟอสเฟตโดยนา หินฟอสเฟตมาทา ปฏิกิริยากบักรดซัลฟิว
ริกCaF.3Ca3(PO4)2 + 7H2PO4 + 3H2O ---> 3Ca(H2PO4)2.H2O + 7CaSO4 +2HF
จากปฏิกิริยา ทั้งสาม
จะพบว่าในส่วนประกอบหินฟอสเฟตจะมี CaF2 ซึ่งเมื่อทา ปฏิกิริยากับกรดจะได้ HF ซึ่งระเห
ยง่ายและเป็นพิษบางส่วนจะทา ปฏิกิริยากับ SiO2 เกิดเป็นแก๊ส SiF4ซึ่งรวมกับน้า ทันทีเกิดเป็น
H2SiF6 หรืออาจนา SiO2 มาทา ปฏิกิริยากับ HFโดยตรงเกิดเป็น H2SiF6 และเมื่อนา มาทา ปฏิกิริ
ยาต่อกับ MgO จะได้แมกนีเซียมซิลิโกฟลูออไรด์ (MgSiF6) ใช้เป็นสารกา จัดแมลง HF ส่วน
ใหญ่จะระเหยกลายเป็นไอ จึงกา จัดโดยการผ่านแก๊ส ลงในน้า ทา ให้ได้สารที่เป็นกรด
ซึ่งทา ให้เป็นกลางโดยทา ปฏิกิริยากบัโซดาแอชหรือหินปูน 2HF + Na2CO3 ---> 2NaF + H2O
+ CO2 2HF + CaCO---> CaF + H2O + CO2
ปุ๋ยโพแทส

3. ปุ๋ยโพแทสคือปุ๋ยเคมีที่มีธาตุโพแทสเซียมเป็นองค์ประกอบ
ปุ๋ยชนิดนี้นิยมบอกความเข้มข้น
เป็นค่าร้อยละโดยมวลของ K 2O ปุ๋ยโพแทสเซียมชนิดต่างๆนั้นพอจะกล่าวโดยสังเขปได้ดังนี้
คือ โพแทสเซียมคลอไรด์ (KCl)ปุ๋ยที่บริสุทธ์ิ 95% นั้นจะมีโพแทสเซียมที่อยู่ในรูป K2O เท่
ากับ60% ผลิตมาจากสินแร่โพแทสเซียม เช่น sylvinite เป็นต้น และมีชื่อได้อีกว่า muriate of
potash
ในสมัยก่อน แหล่งของปุ๋ยโพแทสได้จากขี้เถ้าจากเตาถ่าน หรือจากการเผากิ่งไม้
ใบไม้และเศษเหลือของพืช
ประเทศไทยมีแหล่งแร่โพแทสเป็นจา นวนมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ในรูปของแร่คาร์นัลไลต์ ( KCl.MgCl 2.6H 2O ) และแร่ซิลวาไนต์
( KCl.NaCl) ซึ่งใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตปุ๋ยโพแทสชนิดต่างๆ เช่น โพแทสเซียมคลอไรด์
( KCl) โพแทสเซียมซัลเฟต ( K 2SO 4)โพแทสเซียมไนเตรต
( KNO 3 ) และโพแทสเซียมแมกนีเซียมซัลเฟต ( K 2SO 4.2MgSO 4 )
1.ปุ๋ยโพแทสเซียมคลอไรด์ ผลิตได้จากแร่ซิลวาไนต์
มาบดให้ละเอียดแล้วทา ให้บริสุทธ์ิ
โดยละลายแร่ในน้า อุณหภูมิประมาณ 90 ๐ C เติมสารละลาย NaCl ที่อิ่มตัวลงไป
กรองแยกโคลนและตะกอนออก

4. ระเหยน้า เพื่อให้สารละลายมีความเข้มข้นมากขึ้นจนทา ให้ KCl ตกผลึก
แยกผลึกออกแล้วอบให้แห้ง จะได้ปุ๋ย KCl ตามต้องการ
นอกจากนี้ ยังสามารถผลิตปุ๋ยชนิดนี้จากน้า ทะเล
โดยการระเหยน้า ทะเลด้วยความร้อนจากแสงอาทิตย์เพื่อให้มีความเข้มข้นสูงขึ้น
เกลือ NaCl จะตกผลึกแยกออกมาก่อน
นา สารละลายที่ได้ไประเหยน้า ออกเพื่อทา ให้มีความเข้มข้นมากขึ้นทา ให้KCl ตกผลึก ออกม
าและใช้เป็นปุ๋ย KCl ได้
2.ส่วนปุ๋ยโพแทสซียมซัลเฟต ผลิตได้จากการนา แร่แลงไบไนต์
( K 2SO 4.2MgSO 4 ) มาละลายในน้า อุณหภูมิประมาณ 50 ๐ C จนเป็นสารละลายอิ่มตัว
แล้วเติมสารละลาย KCl เข้มข้นลงไป จะได้ผลึก K 2SO 4 แยกออกมาดังสมการ

5. 3.นอกจากนี้ถ้านา KCl มาทา ปฏิกิริยากับ NaNO 3 จะได้ปุ๋ยโพแทสเซียมไนเตรต(KNO 3 ) ดัง
สมการ
โพแทสเซียมเป็นธาตุอาหารหลักที่จา เป็นต่อพืชมาก ทา ให้ผนังเซลล์ของพืชหนาขึ้น
สร้างภูมิต้านทานโรค และเป็นตัวเร่งให้เซลล์ทา งานได้ดีขึ้น
ถ้าพืชขาดโพแทสเซียมจะทา ให้มีปริมาณแป้งต่า กว่าปกติ ผลผลิตน้อยลง ขอบใบมีสีซีด
ลา ต้นอ่อน แคระแกร็นและเมล็ดลีบ

6. ปุ๋ยผสม
การผลิตในลักษณะเชิงผสม ( Physical Mixing Process )
กรรมวิธีนีเ้ป็นวิธีที่โรงงานผลิตปุ๋ยส่วนใหญ่ในประเทศทาการผลิตอยู่
การผลิตในลักษณะนียั้งสามารถแยกได้อีก 2 แบบคือ
1.1 ผสมเป็นเนือ้เดียว เป็นการนาเอาแม่ปุ๋ยและส่วนผสมต่าง ๆ
มาบดให้เข้ากันแล้วอัดเป็นเม็ด ในแต่ละเม็ดมีธาตุอาหารตรงตามสูตรที่ต้องการ
1.2 ผสมไม่เป็นเนือ้เดียว ( Bulk Blending )
เป็นการนาเอาแม่ปุ๋ยและส่วนต่างๆมาคลุกเคล้าให้เข้ากันเพื่อให้ได้สูตรตามต้องการแต่ไม่มีก
ารปั้นเป็นเม็ด ดังนัน้การผสมแบบนีถื้อว่าปุ๋ยแต่ละเม็ดมีธาตุอาหารไม่ตรงตามสูตรที่ต้องการ

7. วิธีการผลิตป๋ยุเชิงผสม
ปุ๋ยเชิงเดี่ยวและ/หรือปุ๋ยผสมที่มี
ความเข้มข้นทางธาตุอาหารสูง
บด
ผสม
ปัน้เม็ด
บรรจุถุง
ปุ๋ยเชิงผสมแบบ
เป็นเนือ้เดียว
ผสมคลุก
บรรจุถุง
ปุ๋ยเชิงผสมแบบ
ไม่เป็นเนื้อเดียว