MALACOXIA NO MUSEO DO MAR DE SAN CIBRAO

1. NA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL ….. PARA TODOS MUSEO PROVINCIAL DO MAR Los Museos como espacio para el Diálogo Intercultural 2008 - 2009 Os museos son lugares propicios o dialogo intercultural xa que los museos siempre han sido instituciones que se han expresado a través de la exhibición de sus colecciones pertenecientes a distintas épocas, culturas, soportes y técnicas.. En los museos se relaciona el pasado y el presente, lo distante y lo cercano. Las preguntas, el debate y el conocimiento que en ellos se produce pueden ayudar a comprender el porque de manifestaciones culturales e identidades, fomentando el mutuo reconocimiento y respeto. Los museos pueden ayudarnos a cada uno de nosotros a entender nuestras identidades y favorecer el intercambio de experiencias con otros. 1-CONVERSAS DO MAR: UNHA CUNCHA UNHA VIAXE POLO MUNDO: A través de travesías didácticas a bordo do Museo Provincial do Mar os pasaxeiros que se acheguen ata San Cibrao descubriran distintas cunchas curiosas procedentes de todas as zonas malacoloxicas do mundo. Esta actividade ten como obxectivos xerais: Divulgar os valores do mar pois tan só a través do seu coñecemento se poderá aprecialos e respectalos. Establecer líneas de trabao que favorezcan la incorporación de las comunidades de inmigrantes como público habitual a la vez que se tienen en cuenta sus expectativas. Lugar: Sala de malacoloxía Duración: 30 minutos Días: 9, 10, 11, 12 - 16, 17, 18, 19 - 23, 26 - 30, 2 – 6, 7, 8, 9 – 13, 14, 15, 16 Hora: 11:30 horas Sen inscrición PARA TODAS AS IDADES MESTRES: Encarna Lago , Amelia, e Mª Xose 2-AGRADECENDO E LEMBRANDO :CADA DIA UNHA PEZA UN BENEFACTOR Cando estamos a punto de cumplir 40 anos , sendo o Museo do Mar mais antigo de Galicia nos seríamos xustos de non agradecer a cantas persoas contribuiron o seu nacemento e conservación .Interesanos afondar na propia historia do Museo como patrimonio intanxible , analizando a historia das coleccions dende o punto de vista de todos os que as fixeron realidade. . DURACION : 30 MINUTOS DIAS:9,10,11,12,16,17,18,19,23,26 DE DECEMBRO 2-6-7-8-9-13-14-15-16XANEIRO HORA: 5,30 SEN INSCRIPCION PARA TODOS OS PUBLICOS Mestres : Encarna Lago,Amelia e Maria Xose 3-TIRANDO DO FIO SOBRE INMIGRACION EMIGRACION: ACTIVIDADE INTERXENERACIONAL DIA 3-1-2009 HORARIO :6 DA TARDE 30 prazas CONCERTO BATUKA –TABANKA Coordinado:Encarna Lago REXIÓNS MALACOLÓXICAS: Martes 9 de Decembro. Provincia Ártica. Provincia Aleutiana. Formada polos fríos mares polares. En contra do que puidera parecer, non é especialmente escasa en moluscos, se ben é certo que as especies destes lugares non son tan chamativas e coloridas como as tropicais. Algúns autores consideran a provincia aleutiana como subprovincia da ártica. Nome da cuncha: Vieira islandica Clasificación: Phylum Mollusca; Clase Bivalvia; Orden Ostreoida; Familia Pectinidae; Género y especie Chlamys islandica Materia: Material orgánico Descripción: A vieira islándica “Chlamys islandica (O.F.Miller) es un bivalvo ártico boreal. Pode chegar a ter un diámetro de 11 cm, pero comúnmente sólo mide uns poucos centímetros. Ten un gran número de crestas irradiando dende a marxe dorsal. A cor é xeneralmente marrón, vermello, rosa, laranxa. As dúas valvas son aproximadamente do mesmo tamaño e iguais. Hábitat e ecoloxía: As vieiras viven en auga fría de entre 0 a 8 y 10 grados baixo cero na area grosa ou fondos arenosos máis finos, a una profundidade de 20 a 100 metros (Ekman 1953 Wiborg 1963) Distribución: Circumpolar Procedencia e profundidade: Noruega (Lofoten) a 20 metros. Categoría: Común. Es la especie más abundante de las vieiras en el Atlántico sub-ártico y regiones Árticas (Ekman 1953, Wiborg 1963, Luka et al 1987). Uso: Comestible Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Mércores 10 de Decembro. Provincia Atlantoboreal: Augas menos frías que as anteriores. Os moluscos predominantes son: os da familia Mitilidae (comunmente chamados mellillóns); as familias Solenidae e Pharidae (navallas); Bivalvos con cunchas con surcos transversais (almexas), ou son surcos lonxitudinais (berberechos, vieiras) Nome da cuncha: Aviñeira Clasificación xenérica: Phylum Mollusca; Clase Bivalvia; Orden Ostreoida; Familia Pectinidae; Género y especie Pecten maximus Materia: Materia orgánica Descripción: Hábitat e ecoloxía: Distribución: Dende Noruega ata Portugal Procedencia: Bretaña Francesa Profundidade: 15 metros Uso: Comestible, instrumento musical Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Xoves 11 de Decembro. Provincia Lusitana: ou Mediterránea, ou mediterráneo lusitana. Augas temperadas. Bastante rica en especies que coinciden case na súa maioría coas do apartado anterior. Dende a apertura do canal do Suez estase a producir un intercambio de especies co Mar Roxo (pertence a outra provincia). Nome da cuncha: Aviñeira, Concha de pelegrín Clasificación xenérica: Phylum Mollusca; Clase Bivalvia; Orden Ostreoida; Familia Pectinidae; Género y especie Pecten jacobaeus Materia: Materia orgánica Descripción: Cuncha de ata 13 cm de lonxitude, coa valva inferior aplanada ea superior convexa. Presentan costelas radiais, de sección rectangular e estrías de crecemento. Umbo terminal, con dúas orellas d mesmo tamaño. Cor da valva superior vermella ou parda, con manchas, e a inferior rosada. Hábitat e ecoloxía: Fondos de area, grava, ou fango en augas profundas. Vive semienterrada no sustrato. Distribución: Dende Noruega ata Portugal Procedencia: Italia Profundidade: 20 metros. Uso: Comestible. Recipiente co que bebían os pelegríns. Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Provincia Lusitana: ou Mediterránea, ou mediterráneo lusitana. Augas temperadas. Bastante rica en especies que coinciden case na súa maioría coas do apartado anterior. Dende a apertura do canal do Suez estase a producir un intercambio de especies co Mar Roxo (pertence a outra provincia). Nome da cuncha: Nacra o Nácar Clasificación xenérica: Filo Molusca, Clase Bivalvia, Orden Mytiloidea, Familia Pinnidae, Xénero e especia Pinna nobilis Categoría: Vulnerable (BOE 22 Junio 1999) Materia: Materia orgánica Descripción: Dúas valvas grandes alongadas e parecidas entre sí. A parte puntiaguda ten textura exterior escamosa, e a redondeada presenta unha textura exterior moi rugosa. Cor interior vermello escuro nacarado, blanquecino e azul escuro de textura suave. Trátase do molusco máis grande do Mediterráneo, pois pode superar os 80 cm de lonxitude. Hábitat e ecoloxía: Pinna nobolis atópase xeneralmente asociada a pradeiras de fanerógams mariñas Poseidonia oceanica e Cymodocea nodosa. Tamén se atopa noutro tipo de sustratos como detritos ou areas fangosas, pero require da presencia de obxectos sólidos ós que adherirse o biso. Vive con aproximadamente un tercio da cuncha introducida nos sedimentos (polo extremo inferior puntiagudo) ou no estrato de rizomas das fanerógamas mariñas, ás que se fixa mediante o biso. Os outros dous tercios da concha sobresaen entre as follas destas plantas e moitas veces quedan perfectamente camufladas entre elas. Viven a unha profundidade de 2 a 60 m, os xuveniles en augas máis superficiais. Distribución: É unha especie endémica do Mediterráneo. Procedencia: Córcega Profundidade: 10 metros Uso: Adorno, producen pérolas raras de cor vermella, obxecto artístico Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Venres 12 de Decembro. Provincia Atlantoafricana: Augas tropicais moi pouco exploradas Nome da Cuncha: Argonauta argo, Linnaeus 1758 Clasificación xenérica: Reino Animalia, Filum Mollusca, Clase Cephalopoda, Subclase coleoidea, Orden octópoda, Suborden Incírrata, Familia Argonautidae, Xénero e especie Argonauta argo Materia: Materia orgánica Descripción: Cefalópodo cun notable dimorfismo sexual, pois as femia miden 10 – 12 cm de lonxitude e os machos tan solo 1 cm, A femia ten unha concha branca traslúcida, cunha sola cámara, fráxil, cunha quilla dorsal non moi grosa e con dúas filas máis pequenas ó seu carón, que se parten polas numerosas crestas máis ou menos onduladas que percorren transversalmente a cuncha. O macho carece de cuncha. Hábitat e ecoloxía: Xeneralmente nadando en zonas próximas á costa, pero ás veces atópase reptando no fondo. Distribución: Cosmopolita Procedencia: Angola Profundidade: Uso: ornamental para o home. A femia do animal emprega a súa cuncha para protexer os ovos. Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Martes 16 de Decembro. Provincia Sudafricana: Augas temperadas a frías. Correspóndese case exactamente coa República Sudafricana. Posúe algúns grupos de especies moi interesantes coma os seus exclusivos cónidos. Nome da cuncha: Lambis digitata Clasificación xenérica: Reino Animalia, Filo Molluscos, Clase Gasterópodos, Familia Strombidae, Xénero e especie Lambis digitata. Materia: Materia orgánica Descripción: Nas primeiras espiras hai costelas radiais desenroladas que as empregan para poder alimentarse dos moluscos bivalvos. Nos codos e nas espiras presentan varices con nós redondeados. A cor exterior e branca e marrón ocre. No seu interior mostra unha textura nacarada con fondo raiado en branco e marrón escuro. Hábitat e ecoloxía: Os animais viven sobre a area e o fango e aliméntase das algas e dos detritus vexetais. Distribución: Indopacífico occidental Procedencia: Mozambique Profundidade: 20 metros Uso: ornamental Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Mércores 17 de Decembro. Provincia Indopacífica: Augas tropicais. É a máis grande e a que maior variedade e cantidade de especies ofrece. Poden distinguirse nela varias subprovincias coma a do Mar Roxo ou a das Illas Hawaii Nome da cuncha: Cypraea moneta Clasificación xenérica: Reino Animales, Filo Moluscos, Clase gasterópodos, Orden Sorbeoconcha, Familia Cypraeidae, Género Cypraea, Especie C. Moneta. Materia: Materia orgánica Descripción: A cuncha é pequena (de 2 a 4 cm de longo). Cores branco verdoso pálido, e moitas veces ten un anel dourado o redor da área dorsal. Capa de esmalte aporcelanado e debuxo verde coloreado. Cuncha barriguda e piriforme, cónica, ovoide, esférica, fusiforme, casi cilíndrica. Lado dorsal máis fortemente abombado. Lado ventral ou base menos abombado ata plano, dividido en dous lados por un surco que ten escavacións a modo de fosiñas cara o interior da cuncha. Hábitat e ecoloxía: Esta carcola vive en áreas de rochas intermareales. Poden ser atopadas sobre ou baixo rocas en augas pouco profundas e sobre corais expostos na marea baixa. Aliméntanse de algas e vexetación marina que crece sobre as rochas e pezas de coral morto. Distribución: Augas tropicais Indopacíficas Procedencia: Filipinas Profundidade: 4 metros Uso: Caracolas de este tipo foron comunmente usadas como medio de intercambio en moitas áreas tropicais (África, Asia e Illas Pacíficas) no s XIX. Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Xoves 18 de Decembro. Provincia Australiana: Augas subtropicais e temperadas. Nome da cuncha: Trompeta australina Clasificación xenérica: Reino animales, Filo moluscos, clase gasterópodos, Orden Monotocardia, Familia Melongenidae, Género Syrinx, Especia S. aruanus Materia: Materia orgánica Descripción: É a cuncha máis grande do mundo. Na súa xuventude forma, a partir de 8 espiras de igual tamaño e anchura, un ápice de estraña forma que posteriormente expulsa. Cor de concha amarelo – laranxa. Pode pesar 18 kg e medir 89 cm de longo por 116 de circunferencia. Hábitat e ecoloxía: Caracois de grandes a moi grandes que viven en augas someras. Depredadores e carroñeros. Aliméntanse de gusanos poliquetos. Distribución: Costa Oeste e norte de Australia Procedencia: Australia Uso: Os indíxenas empregaban esta gran concha para coller auga. Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Martes 23 de Decembro. Provincia Neozelandesa: Augas temperadas a frías. Nome da cuncha: Murex zealandica Clasificación xenérica: Reino animales, Filo Moluscos, Clase gasterópoda, Orden monotocardia, Familia Muricidae, Xénero Murex, Especie Murex zealandica. Materia: Materia orgánica Descripción: Cunchas dotadas de púas. Cunchas con espirais frecuentemente barrigudas, cun ápice curto e con fortes varicosidades Hábitat e ecoloxía: Viven nas zonas de marea, orillas pedregosas, arrecifes de coral, substrato pedregoso ou arenoso – fangoso (hábiat demoluscos máis pequenos cuxa carne sérvelles como alimento) Distribución: A familia, cunhas 1000 especies vivientes, está ampliamente expandida, principalmente nos mares tropicales e cálidos. Procedencia: Nueva Zelanda Uso: En Creta 1600 anos a.c., na antigua Roma (Plinius) e ata a Idade Media, foron empregadas para colorear valiosos tecidos e tapices (traxes monárquicos e sacerdotais), debido a súa pureza de cor. Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Mércores 26 de Decembro. Provincia Nipona: Augas temperadas. Comprende os mares de Xapón e Corea. Ten especies moi interesantes Nome da cuncha: Biplex perca Clasificación xenérica: Reino Animales, Filo Moluscos, Clase gasterópodos, Familia Ranellidae, Xénero Biplex e Especie B. perca Materia: Materia orgánica Descripción: Caracola con poderosa escultura espiral. Forma da cuncha moi peculiar. Cuncha cunha expansión alar a cada volta da espira. Cada expansión alar presenta rugosidade radial centrífuga. Cada volta da espira presenta rugosidade radial lonxitudinal. Avertura opercular ovoide, que se prolonga nun canal sifonal non extremadamente longo. Hábitat e ecoloxía: Viven por debaixo da zona de marea e a máis profundidade, principalmente preto de arrecifes coralinos e sobre a area. Estos animais son depredadores, principalmente de equinodermos, gusanos, caracoles máis pequenos e bivalvos. Procedencia: Xapón Profundidade: 30 metros Uso: Ornamental Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Venres 2 de Xaneiro. Provincia Californiana: Adóitase dividir en dúas sub-provincias: Oregoniana ó norte con augas temperadas – frías Californiana ó Sur, con augas temperadas Nome da cuncha: Haliotis rufescens Clasificación xenérica: Materia: Descripción: Hábitat e ecoloxía: Distribución: Procedencia: California Profundidade: Uso: Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Martes 6 de Xaneiro. Provincia Panameña: Abarca dende México ata ó Ecuador e as súas augas son subtropicais. Nome da cuncha: Melongena patula Clasificación xenérica: Materia: Descripción: Hábitat e ecoloxía: Distribución: Procedencia: México Uso: Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Venres 7 de Xaneiro. Provincia Peruana: Augas subtropicais e temperadas. Exténdese dende o Ecuador ata o centro de Chile. Rexión con especies moi interesantes. Nome da cuncha: Murex regius Clasificación xenérica: Materia: Descripción: Hábitat e ecoloxía: Distribución: Procedencia: Perú Uso: Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Venres 9 de Xaneiro. Provincia Patagónica: Augas temperadas e subtropicais. Comprende dende o centro de Arxentina ata Bahía (Brasil) Nome da cuncha: Zidonia dufresnei Clasificación xenérica: Cronoloxía: Descripción: Hábitat e ecoloxía: Distribución: Procedencia: Uruguay Uso: Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Martes 13 de Xaneiro. Provincia Caribeña: Augas tropicais. Constitúe a segunda rexión mundial en canto á variedade de especies atopadas. A diferencia da Rexión Mediterránea, aquí case non se dan intercambios de especies coa rexión Panameña a través do canal de Panamá, debido as características da súa construcción Nome do Obxecto: Astraea tecta Clasificación xenérica: Materia: Materia orgánica Descripción: Hábitat e ecoloxía: Distribución: Procedencia: Brasil Uso: Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Mércores 14 de Xaneiro. Provincia Transatlántica: Augas temperadas a frías. Abarca a costa de Estados Unidos. Nome da cuncha: Busycum contrarium Clasificación xenérica: Materia: Materia orgánica Descripción: Hábitat e ecoloxía: Distribución: Procedencia: Florida Profundidade: 20 metros Uso: Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección Xoves 15 de Xaneiro. Fosa Atlántica: Clasificación xenérica: Materia: Bathimodiolus childresi Descripción: Hábitat e ecoloxía: Distribución: Procedencia: Fosa Atlántica Profundidade: 1770 metros Uso: Forma de ingreso: Exposición temporal Fonte de Ingreso: David A. López Álvarez Procedemento: Colección