2. Զվարթնոցի զվարթ
տոնածառը
Այս տարի Նոր Տարին դիմավորել եմ
Ամերիկայում, Վաշինգտոն քաղաքում:
Վաշինգտոն գնալու ճանապարհին և
հետո, Վաշինգտոն քաղաքում,
բազմաթիվ տոնածառեր եմ տեսել, և
լուսանկարել եմ դրանց մեծ մասը:
Առաջին տոնածառը ես տեսա Երևանի
Զվարթնոց օդանավակայանում: Դա
մեծ, գեղեցիկ տոնածառ էր, կլոր մեծ
խաղալիքներով:
3. Նախքան օդանավ
նստելը
Իսկ ահա Զվարթնոց օդանավակայանի
ներսում, այնտեղ, որտեղից պետք է
ինքնաթիռ նստեինք, ես տեսա ավելի
փոքր, բայց շատ գեղեցիկ մեկ այլ
տոնածառ: Այն ճերմակ էր, կարծես
եղյամ նստած լիներ և սառած: Շատ
գեղեցիկ էր: Ես նկարվել եմ դրա
կողքին:
4. Welcome to the United
States of America
Հաջորդ տոնածառն արդեն
Ամերիկայում էր, նույնպես
օդանավակայանում: Նրա վրա
խաղալիքներ չկային, բայց զարդարված
էր լույսերով և ժապավեններով: Ես դեռ
չգիտեի, որ այդպիսի տոնածառեր շատ
պիտի տեսնեմ: Ամերիկայում
տոնածառերի վրա շատ-շատ լույսեր են
լինում:
5. Քույրիկիս տոնածառը
Նույն օրը, երբ գնացի քեռուս տուն,
այնտեղ տեսա քույրիկիս` Անիի համար
զարդարված տոնածառը: Շատ մեծ չէր:
Վրայից կախված խաղալիքների մեծ
մասը կենդանիներ էին` եղջերու, ուլիկ,
շնիկ, հետո` աստղիկներ, սրտիկներ,
շեփոր: Դա շատ բարի, հատուկ
տոնածառ էր: Անընդհատ ուզում էիր
վրայից կախված կենդանիների հետ
խոսել: Զարմանալի է, բայց
խաղալինքերի մեծ մասը ծղոտից էր
հյուսած: Մենք Անիի հետ խաղում էինք
այդ խաղալիքներով, հետո կրկին կախում
տոնածառից: Անիի տոնածառն էլ շատ
լույսեր ուներ, և երբ լույսերը վառված
չէին լինում, տոնածառը կարծես տխրում
էր: Ավելի գեղեցիկ էր վառվող լույսերով
6. Ամերիկյան
հանրախանութում
Հաջորդ օրը գնացինք մոլ: Մոլը շատ
մեծ խանութ է, որտեղ ամեն ինչ
վաճառվում է. հագուստ, կահույք,
խաղալիք, ամաններ, ուտելիքներ:
Այստեղ առաջին հարկում կային
սրճարաններ՝ հունական, չինական,
կորեական, ճապոնական, իտալական,
թուրքական, վիետնամական
ուտելիքներով: Հայկական չկար:
7. Ամերիկյան
հանրախանութի մեծ
տոնածառը
Այդ հարկում մի շատ մեծ, շքեղ
տոնածառ կար, շատ մեծ. կլոր
խաղալիքներով, շարք-շարք ոսկեգույն
ու կարմիր: Ուրախ տոնածառ էր:
Դրա տակ մի մեծ կարմիր մեքենա
կար, և տոնածառի տակ նստած էր մի
մեծ Ձմեռ պապ: Ես մտածեցի, որ Ձմեռ
պապն այդ մեքենայով է գնալու
նվերներ բաժանելու:
8. Սառցադաշտի
տոնածառը
Երեկոյան գնացինք սառույցի
սահարան: Շատ լավն էր, իսկ
գլխավորը` շուրջ բոլորը ծառերը
զարդարված էին լույսերով, և մի հատ
էլ շատ մեծ, միայն լույսե տոնածառ
կար: Այսինքն իսկական ծառը չկար,
բայց լույսերով կլոր օղակներով ծառի
պատկեր էին ստեղծել,և դա շատ
գեղեցիկ էր: Անընդհատ ուզում էի
նայել:
9. Եկեղեցու դիմաց
Դեկտեմբերի քսանչորսին գնացինք
Ամերիկայի ամենամեծ եկեղեցին:
Այնտեղ նշում էին Հիսուս Քրիստոսի
ծննդյան օրը: Դեկտեմբերի քսանչորս-
քսանհինգն այնտեղ կոչվում են Ծննդյան
տոների օրեր: Այս երկրում տոնածառը
զարդարում են և Ձմեռ պապը գալիս է ոչ
թե Նոր տարուն, հունվարի մեկին, այլ
Ծննդյան տոնին: Չգիտեմ, թե ինչ կապ
կա Ձմեռ պապի և Քրիստոսի Ծննդյան
միջև, բայց Ձմեռ պապը նվերները
բաժանում է Ծննդյան տոնի գիշերը:
10. Հրեշտակները
Բայց եկեղեցում ոչ Ձմեռ պապ կար, ոչ
տոնածառ: Բեմի վրա շատ-շատ
երեխաներ կային, հրեշտակի թևերով և
արծաթագույն պսակներով: Ինձ էլ մի
պսակ նվիրեցին, և ես հետո
լուսանկարվեցի այդ պսակով:
Հետաքրքիր էր, բայց ինձ համար շատ
ուրախ չէր: Ինձ այնպես է թվում, որ
շատ երեխաների համար էլ ուրախ չէր,
չնայած նրանց ծնողները ծիծաղում
էին:
11. Նվերներով տոնածառը
Հաջորդ օրը, Սուրբ Ծննդյան
առավոտյան գնացինք Անիի մյուս,
ամերիկյան տատիկ-պապիկի տուն:
Նրանք մեծ տոնածառ ունեին: Այդ
տոնածառի ամենալավ բանն այն էր, որ
տակը շատ, շատ-շատ տուփեր կային,
որոնք նվերներ էին բոլորիս համար:
Նախորդ օրը ես և տատիկս նույնպես
շատ նվերներ էինք գնել, և ես գիտեի,
թե ում ինչ ենք նվիրելու: Բայց շատ
հետաքրքիր էր, թե ինձ ինչ են
նվիրելու:
12. Ես և քույրիկս
գուլպաների հետ
Այդ նվերները Ձմեռ պապը չի անում:
Այստեղ Ձմեռ պապը միայն փոքրիկ
նվերներ է դնում մեծ գուլպաների մեջ:
Օրինակ, ինձ բաժին հասած գուլպայի
մեջ նույնպես գուլպա էր: Բայց
տոնածառի տակի նվերները մարդիկ են
միմյանց անում:
13. Ձմեռ պապի նվիրած
գուլպաները
Ես միանգամից այնքան շատ նվերներ
ստացա, որ նույնիսկ զարմանալի էր.
գիրք, երեք տեսակ խաղալիք, որոնցից
մեկը հատկապես շատ սիրեցի և
Ամերիկայում ամեն օր խաղում էի:
Մտածում եմ, որ տատիկիս կխնդրեմ
Երևանի համար այդ խաղալիքից շատ
գնի և բոլոր երեխաներին նվիրենք:
14. Ես նվերներ
շաաաաատ եմ սիրում
Հետո նվեր ստացա Նոր տարվա մի
զգեստ, դա կարծեմ Շանթի նվերն էր:
Շանթը Անիի քեռին է: Նա հայերեն չի
խոսում, բայց շատ լավն է: Ինձ
անգլերեն մի երգ է սովորեցրել:
Չգիտեմ ով, բայց մեկը ինձ նվիրել է
նաև մի գիշերազգեստ: Փափուկ,
կետիկներով: Լավն է:
15. Մեր ընթրիքը
Նվերները բաժանելուց հետո բոլորով
խաղում էինք իմ նոր խաղալիքով, իսկ
հետո բոլորով ընթրեցինք: Կարծեմ
տաս մարդուց շատ էինք:
16. Փուչիկներն իմ ետևում
Մի օր Արսեն քեռուս հետ գնացինք
Ամերիկայի ձայն կոչվող ռադիո, թե
հեռուստատեսություն: Նա այնտեղ է
աշխատում: Այստեղ տոնածառ չկար,
բայց շատ փուչիկներ կային: Ես դրանց
հետ էլ եմ լուսանկարվել: Ահա այդ
նկարը: Կարծեմ գեղեցիկ է:
17. Մարիամ
Բադալյան, Ամերիկայի
ձայն, Վաշինգտոն
Այնտեղ հանդիպեցինք վրացիների,
ռուսների, ադրբեջանցիների: Այստեղ էլ
շատ նվերներ կային: Ինձ նվիրեցին
մատիտներ, հաշվիչներ, գլխարկ,
ծոցատետր և այլ բաներ, որոնց բոլորի
վրա էլ գրված է «Ամերիկայի ձայն»:
Հիմա ես գրում եմ այնտեղ նվեր
ստացած մատիտով:
18. Ես և կենդանաբանական այգու
լուսավորված ծառը (դինոզավրերի
թանգարանինը չեմ գտնում )
Դրա հաջորդ օրը գնացի դինոզավրերի
թանգարան: Հենց առաջին հարկում մի շատ
մեծ փիղ կար, իսկ փղի կողքին` հսկայական
տոնածառ: Չգիտեմ նույնիսկ, փիղն էր ավելի
մեծ, թե տոնածառը: Շատ նման էր
Հայաստանի տոնածառերին, բայց մեր
Երևանի հրապարակի տոնածառն ավելի մեծ
է և ավելի գեղեցիկ: Առհասարակ
Ամերիկայում ես մեր Երևանի հրապարակի
տոնածառի նման գեղեցիկ տոնածառ չեմ
տեսել:
19. Հնդկացիների հագուստը
շատ տոնական է
Վաշինգտոնում կա Հնդկացիների
թանգարան: Հնդկացիները Ամերիկայի
ամենահին բնակիչներն էին: Այս
Վաշինգտոն քաղաքի տեղում, օրինակ,
նախկինում ապրում էին Չիրոկի
կոչվող հնդկացիները, որոնք իրենց
երկար ու նեղ նավակներով նավարկում
էին Պոտոմակ գետով: Հիմա Պոտոմակ
գետը կա, չիրոկիներ չկան, իսկ
նավակները թանգարանում են:
20. Հյուր գնացած տներից
մեկի տոնածառն ու ես
Մենք շատ ընտանիքիների ենք հյուր
գնացել, և բոլորի տանն էլ տոնածառ
կար: Համարյա ոչ մեկի տանը փոքր
տոնածառ չեմ տեսել, բոլորն էլ
հասնում էին մինչև առաստաղ:
22. Իմ տոնածառը
պատրաստ է
Բոլոր տոնածառերն էլ մեր,
Հայաստանի տոնածառերի նման են,
բայց այստեղ շատ են ժապավենները,
իսկ Հայաստանում` փայլերը: Հետո,
այստեղ տոնածառների տակ միշտ կան
ծաղկամաններով ծաղիկներ: Բայց
դրանք արհեստական են, ես ստուգել
եմ…
23. Փոքր Մհերի հետ
Հունվարի չորսից-յոթը ես տատիկիս
հետ գնացել եմ Ֆիլադելֆիա:
Ֆիլադելֆիան Ամերիկայի առաջին
մայրաքաղաքն է եղել, իսկ հիմա
Փենսիլվանիա նահանգի մայրաքաղաքն
է: Այստեղ շատ հայեր են ապրում:
Կան հինգ հայկական եկեղեցի, մեկ
հայկական դպրոց, Սասունցի Դավիթ
էպոսի Փոքր Մհերի արձանը:
24. Ֆիլադելֆիայի հայկական
Սահակ-Մեսրոպ եկեղեցու
տոնածառը. ձախ անկյունում
երևում են ծաղիկները
Հայկական եկեղեցիներից մեկի այս տոնածառը
հիմնական տեսակն էր տոնածառի:
Զարդարված էր արհեստական մեծ ծաղկներով
և ժապավեններով: Ամերիկայում իմ տեսած
տոնածառերից շատերն են այսպիսին:
Գեղեցիկ է: Բայց մի տեսակ տխուր է թվում:
Ինձ այնպես է թվում, որ դրա շուրջը չես
կարող երգելով պտտվել. «Տոնածառ ջան,
տոնածառ, ինչ սիրուն ես ու պայծառ»: Սիրուն
է, բայց շատ պայծառ չէ: Գուցե ես սխալվում
եմ, և տոնածառն այդպես միայնակ էր թվում,
որովհետև եկեղեցում մարդ չկար:
25. Շենքերի արտաքին
հարդարանքը
Շատ պայծառ ու սիրուն են բոլոր
տների ու փողոցների
զարդարանքները: Լույսերով
եղնիկների, ձմեռ պապերի
կերպարանքներ են համարյա բոլոր
տների և տների առջևի թփերի
վրա, իսկ ծառերը… Ծառերը շատ-շատ
գեղեցիկ են: Երբեմն մի ճյւողը, երբեմն
միայն բունը, երբեմն բոլոր ճյուղերը
լուսազարդ են, հիմնանաւոմ`
արծաթագույն, բայց կան նաև
կապույտ, կանաչ, կարմիր, դեղին
գույներ:
