Diploma Project Theme: Cultural Center Building in the Campus of Democritus University, in Xanthi
Students: Voulgari Marva
Rassa Valia
Supervisor Teachers: Panos Kokkoris, Giorgos Aggelis, Giorgos Papagiannopoulos
6. 6
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΥΠΑΡΧΟΝ ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΟ
ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΠΑΝ/ΠΟΛΗΣ
Συνοπτικά,θαμπορούσαμεναπούμεότιτορυμοτομικόσχέδιοχαρακτηρίζεταιαπότηνύπαρξη
ενός κεντρικού πυρήνα που συγκεντρώνει κυρίως διοικητικά κτίρια, αμφιθέατρα και την βιβλιοθήκη
του Πολυτεχνείου. Οι σχολές φαίνεται να αποκόπτονται από αυτό το κέντρο λόγω της χάραξης του
οδικού άξονα, γεγονός που αποκλείει μία πιο «οργανική» σχέση μεταξύ τους. Επίσης, από τον πυρήνα
φαίνεται να εκλείπουν χρήσεις που θα απευθύνονταν περισσότερο στην κοινότητα των φοιτητών και
που θα τον αναζωογονούσαν. Η κάθε σχολή αφήνεται να αναπτύξει τη δική της εσωτερική ζωή που δεν
σχετίζεται με τον κεντρικό πυρήνα της Πανεπιστημιούπολης.
Το σχέδιο αυτό είναι φανερά εσωστρεφές, χωρίς να έχει οποιαδήποτε αναφορά στην πόλη.
Είναι σχεδιασμένο σε «tabula rasa» και σίγουρα δεν λαμβάνει υπόψη οποιαδήποτε μελλοντική
ανάπτυξη της πόλης προς τα όρια της. Σαν κύρια είσοδος προβλέπεται να λειτουργεί η είσοδος από τις
φοιτητικές εστίες, ενώ ο άξονας που συνδέει την Παν/πολη με την πόλη είναι απλά μία δευτερεύουσα
είσοδος. Συνεπώς, ο πυρήνας της παν/πολης συνδέεται με την πόλη μέσω «λαιμών». Ενδεικτικά αυτής
της εσωστρέφειας και της αποκοπής από την ζωή της πόλης είναι τα συρματοπλέγματα που φαίνεται
να σχηματοποιούν τα όρια της πανεπιστημιούπολης.
Πρόκειται περισσότερο για μία χάραξη οδικού δικτύου μέσα σε ένα λιβάδι και τον χωρισμό
αγροτεμαχίων παρά για ένα μεγαλόπνοο σχέδιο μιας πανεπιστημιούπολης που να προβάλει ένα όραμα
για το πώς πρέπει να λειτουργεί μία πανεπιστημιακή κοινότητα και ποια πρέπει να είναι η σχέση της
και τα όριά της με την πόλη που την φιλοξενεί .
ΝΕΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ
Σύμφωνα με το νέο χωροταξικό σχέδιο, προβλέπεται:
Α) εκτροπή της σιδηροδρομικής γραμμής, έξω από τα όρια της πόλης, γεγονός που ευνοεί την
ένωση της Πανεπιστημιούπολης με τις Εστίες.
Β) ένταξη καινούργιας περιοχής κατοικίας πλησίον της Πανεπιστημιούπολης, γεγονός που
θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη εμπορίου, αναψυχής, ενδεχομένως και φθηνών κατοικιών για τους
φοιτητές.
Γ)προβλέπεταιανάπλασητηςπαραποτάμιαςζώνης,πουθαμπορούσενασημαίνειτησύνδεσή
της με το νέο τμήμα της πόλης, ή ακόμα και με την πανεπιστημιούπολη.
Γίνεται, λοιπόν, φανερό πως σε μία μελλοντική κατάσταση, η Πανεπιστημιούπολη θα
γειτνιάζει με την πόλη και τότε σίγουρα θα προκύψουν ζητήματα για τη σχέση που αναπτύσσεται
μεταξύ τους, τα όρια τους και τη μετάβαση από τη μία στην άλλη.
8. 8
ΗΠΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟ ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Θεωρήσαμε σημαντική τη δημιουργία ενός ενιαίου και ισχυρού κεντρικού πυρήνα, ο οποίος
θα αποτελεί τόσο κόμβο σύνδεσης όσο και πεδίο αναφοράς για τις σχολές που τον περιβάλλουν.
Δεδομένης της ανάπτυξης της πόλης στα όρια της πανεπιστημιούπολης, φάνηκε απαραίτητη η
εξασφάλιση μίας πιο «ζωτικής» σχέσης μεταξύ τους.
Η ανάπτυξη της νέας περιοχής δικαιολογεί και την ανάπλαση του υπάρχοντος άξονα σύνδεσης
τηςπανεπιστημιούποληςμετηνπόλη.Μεαυτήντηναφορμή,αποφασίσαμεναστρέψουμετονκεντρικό
πυρήνα της πανεπιστημιούπολης και προς την πόλη, δημιουργώντας πλέον ένα πυρήνα σε σχήμα «Γ»,
ικανό να αναλάβει και τον ρόλο της υποδοχής, της μετάβασης από την πόλη στην πανεπιστημιούπολη,
του πεδίου αναφοράς για τους φοιτητές αλλά και της διοχέτευσης τους στις διάφορες σχολές.
Επιπλέον, αυτός ο πυρήνας αποτελεί πλέον και τη σύνδεση της πόλης με τις εστίες.
Για να λειτουργήσει αυτός ο πυρήνας σαν «συνδετήρια οδός» μεταξύ των σχολών, κρίναμε
σκόπιμητηντροποποίησηκαιτουοδικούδικτύου.Έτσι,προτείνουμετηνεξυπηρέτησητηςκυκλοφορίας
των οχημάτων από το περιφερειακό δίκτυο ώστε να αποκτήσουν όσο το δυνατό περισσότερες σχολές
σαφή σύνδεση με τον κεντρικό πυρήνα και άμεση πρόσβαση σε αυτόν.
Πάνω σε αυτόν τον άξονα μπορούν να προσαρτηθούν και άλλες χρήσεις και κτίρια πέρα από
αυτά που προβλέπονται αυστηρά για την πανεπιστημιούπολη , τα οποία θα εμπλουτίσουν ουσιαστικά
τον περίπατο, θα προσελκύσουν και θα συγκεντρώσουν περισσότερους φοιτητές μέσα στον κεντρικό
πυρήνα.
12. 12
ΣΗΜΑΣΙΑ ΥΠΑΡΞΗΣ ΚΤΙΡΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ
Πέρα από την επιστημονική κατάρτιση των φοιτητών, το πανεπιστήμιο θα έπρεπε να
ενθαρρύνεικαιτηνενασχόλησητωνφοιτητώνμεπολιτιστικέςδραστηριότητες.Έτσι,κρίναμεσημαντική
τη δημιουργία ενός κτιρίου που θα στεγάζει διάφορα εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης αλλά
και χώρους εκθέσεων, παρέχοντας στους φοιτητές τις κατάλληλες υποδομές αλλά και τον απαιτούμενο
εξοπλισμό για αυτές τους τις δραστηριότητες.
Μετά την ισχυροποίηση του κεντρικού πυρήνα της πανεπιστημιούπολης και της εισόδου της
πανεπιστημιούπολης, σκεφτήκαμε πως η χωροθέτηση ενός τέτοιου κτιρίου σε σχέση με τον χώρο
υποδοχής της πανεπιστημιούπολης θα ήταν πολύ ενδιαφέρουσα αλλά και χρήσιμη. Κατ’ αρχήν, ένα
τέτοιο κτίριο θα μπορούσε να αποτελέσει έναν χώρο όπου η πανεπιστημιακή κοινότητα θα συναντά
την πόλη και θα αλληλεπιδρά με αυτήν, έναν « διαδραστικό» χώρο. Αντίθετα με την επικρατούσα
αντίληψη μιας κλειστής επιστημονικής κοινότητας, με σαφή διαχωριστικά που την αποκόπτουν από
τη ζωή της πόλης, η πανεπιστημιούπολη, όπως εμείς θα την επιθυμούσαμε, θα ανοίγεται και προς την
πόλη, έτοιμη να υποδεχθεί τις θετικές επιρροές από αυτήν, επιτρέποντας την αλληλοδιείσδυση των
δραστηριοτήτων της κάθε κοινότητας . Το κτίριο αυτό θα θέλαμε να σημαίνει με αρχιτεκτονικό πλέον
τρόπο την μετάβαση από την πόλη στην πανεπιστημιούπολη και τελικά, να αποτελέσει ένα σημείο
αναφοράς αλλά και σύμβολο για την πανεπιστημιακή κοινότητα.
13. 13
Α) Χώροι υποδοχής- Εξυπηρέτηση επισκεπτών (220 μ² )
1) χώρος εισόδου, πληροφοριών και διανομής έντυπου πληροφοριακού υλικού
2)καθιστικό
3)μικρή βιβλιοθήκη, αναγνωστήριο, χώρος για επιτραπέζια παιχνίδια
4) βεστιάριο
5) χώροι υγιεινής
Β) Αναψυκτήριο (100 μ² )
1) χώρος παραμονής 50 ατόμων
2)παρασκευαστήριο
3)χώροι υγιεινής
Γ) Χώρος Πολλαπλών Χρήσεων (320 μ²)
1)φουαγιέ
2) αίθουσα πολλαπλών χρήσεων
3)Χώροι υγιεινής
Δ)Τεχνοχώρος (900 μ²)
1) χώρος εισόδου και βιβλιοπωλείο
2) Μόνιμες εκθέσεις
3) περιοδικές εκθέσεις
Ε)Γραφεία διοίκησης
ΣΤ) Φοιτητικές Λέσχες (1090 μ²)
1) Κινηματογραφική λέσχη (130 μ²)
I. γραφείο υπευθύνου κινηματογραφικής λέσχης
II. ταινιοθήκη, βιντεοθήκη, με χώρο μόνιτορ για παρακολούθηση ταινιών
III. αποθήκη εξοπλισμού λήψεων
IV. εργαστήρια επεξεργασίας, μοντάζ ταινιών
V. χώροι υγιεινής
2) Θεατρική φοιτητική λέσχη (120 μ²)
I. γραφείο υπευθύνου
II. χώρος θεατρικών δοκιμών
III. αποθήκες ενδυματολογικού υλικού
IV. καμαρίνια
V. χώροι υγιεινής
50 μ²
40 μ²
100 μ²
10 μ²
20 μ²
80 μ²
10 μ²
10 μ²
50 μ²
250 μ²
20 μ²
100 μ²
300 μ²
500 μ²
80 μ²
20 μ²
50 μ²
20 μ²
30 μ²
10 μ²
20 μ²
50 μ²
15 μ²
20 μ²
15 μ²
3) Χορευτική φοιτητική λέσχη (80 μ²)
I. γραφείο υπευθύνου
II. αίθουσα διδασκαλίας
III. χώροι υγιεινής
4) Ραδιοφωνική φοιτητική λέσχη
I. Στούντιο
5) Μουσική φοιτητική λέσχη (150 μ²)
I. Γραφείο υπευθύνου με βιβλιοθήκη
II. Χώροι άσκησης σε μουσικά όργανα
III. Στούντιο ηχογραφήσεων
IV. Χώροι υγιεινής
6) Φοιτητική λέσχη εικαστικών (300 μ²)
I. Γραφείο υπευθύνου
II. Εργαστήρι ζωγραφικής
III. Εργαστήρι μικρογλυπτικής
IV. Εργαστήρι κεραμικής
V. Εργαστήρι comic και animation
VI. Χώροι υγιεινής
7) Φωτογραφική φοιτητική λέσχη ( 210 μ²)
I. Γραφείο υπευθύνου
II. Καθιστικό
III. Αίθουσα διδασκαλίας
IV. Σκοτεινός θάλαμος
V. Αρχειοθήκη, μικρή βιβλιοθήκη, Η/Υ για την επεξεργασία εικόνων
VI. Χώροι υγιεινής
8) Εργαστήρι εκμάθησης προγραμμάτων ( 80 μ²)
I. Γραφείο υπευθύνου
II. Αίθουσα διδασκαλίας
III. Χώροι υγιεινής
Ζ) Υπόγειοι χώροι αποθήκευσης και μηχανολογικές εγκαταστάσεις
20 μ²
50 μ²
10 μ²
20 μ²
30 μ²
80 μ²
30 μ²
10 μ²
30 μ²
100 μ²
50 μ²
50 μ²
50 μ²
20 μ²
30 μ²
30 μ²
50 μ²
30 μ²
50 μ²
20 μ²
20 μ²
50 μ²
10 μ²
180 μ²
ΚΤΙΡΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
14. 14
ΠΡΩΤΕΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
Γραμμικός όγκος που ισχυροποιεί τον άξονα της πλατείας της πανεπιστημιούπολης.•
«διαρροές» γραμμικού όγκου που θα επιτρέπουν τόσο τις εγκάρσιες πορείες αλλά και τις•
οπτικές φυγές προς το βουνό
Δημιουργία ενός κτιρίου- πύλης που δημιουργεί όρια στην πλατεία της εισόδου αλλά και•
ισχυροποιεί την μετάβαση από την πλατεία στους υπαίθριους χώρους του κτιρίου
Ανάπτυξη του κτιρίου εκατέρωθεν του γραμμικού πυρήνα. Ιδέα ενός δρόμου όπου•
εκατέρωθεν λειτουργούν εργαστήρια τα οποία εκτονώνονται σε αυτόν. Υπέργειες συνδέσεις
λειτουργιών με γέφυρες
Δημιουργία στεγάστρου που θα στεγάζει αυτόν τον εσωτερικό δρόμο•
Κουτάκια-μονάδες: επιτρέπουν τη διαρροή των πορειών προς το νότο και ενδεχομένως•
προς το ποτάμι
Εξασφάλιση οργανικής σχέσης μεταξύ των εργαστηρίων και των εκθετηρίων – δημιουργία•
ενός σαφούς αρχιτεκτονικού περιπάτου που θα περνάει από τους εκθεσιακούς χώρους και τα
εργαστήρια, παρέχοντας μια συνολική εποπτεία του κτιρίου. Ο αρχιτεκτονικός αυτός περίπατος θα
οδηγεί τον χρήστη από χώρο σε χώρο, βοηθώντας τον, μέσω της εμπειρίας να αντιληφθεί το κτίριο
και τη δομή του.
Ανοδική ημιυπαίθρια πορεία : α) ανεβάζει σταδιακά την πλατεία, που βρίσκεται στην•
ισόγεια στάθμη, σε υψηλότερες στάθμες του κτιρίου. β) τονίζει τη σημασία του κτιρίου/πύλης που
φιλοξενεί χώρους μονίμων εκθέσεων αφού αποτελεί την κατάληξή του. Γ) αποτελεί σημαντικό
συνθετικόεργαλείογιατηνανάγνωσηκαιαντίληψητουκτιρίουκαιτηςσχέσηςπουαυτόαναπτύσσει
με το φυσικό περιβάλλον.
Διάταξη όγκων: α)όγκος της πύλης : ο στιβαρότερος ίσως όγκος του θέματος•
που περισσότερο λειτουργεί σαν μία πύλη αλλά και οθόνη για την «πλατεία εισόδου» της
πανεπιστημιούπολης. Δεν σχετίζεται πολύ με τη ζωή του υπόλοιπου συγκροτήματος, φιλοξενεί
ίσως τον πιο επίσημο χώρο του κτιρίου, που είναι οι μόνιμες εκθέσεις. Για αυτό, και μονίμως
προσπαθούμε να τον διαφοροποιήσουμε σε σχέση με τα υπόλοιπα κτίρια ( διαφορετικός κάναβος,
διαφορετικές αναλογίες, διαφορετική μορφολόγιση όψεων) β)ο διαμήκης όγκος: Είναι ένας όγκος
που αλληλεπιδρά με το περιβάλλον γύρω του και πλάθεται σύμφωνα με αυτό. Από την μία πλευρά
«προσπαθεί να περάσει» κάτω από τον εγκάρσιο όγκο της πύλης και «τελειώσει» κάνοντας μία
χειρονομία ως προς την πλατεία ενώ στην άλλη διεύθυνση φαίνεται να σκαλίζεται σταδιακά και
από αυτό να ξεπηδούν εγκάρσιες πορείες- γέφυρες που καταλήγοντας, σχηματίζουν μικρότερους
όγκους γ) κουτάκια- μονάδες: στεγάζουν μεμονωμένα εργαστήρια που έχουν περισσότερη ανάγκη
την εκτόνωση στην ύπαιθρο. Φαίνονται να ξεπηδούν από το κτίριο, αλλά παραμένουν αυτόνομα γ)
στέγαστρο: έρχεται να στεγάσει το δρόμο και να τονίσει τον χώρο «μεταξύ» των εργαστηρίων και
ενοποιεί τη σύνθεση.