1. บริษัท การบินไทย จำากัด
(มหาชน)
แบบ 56-1
9. การควบคุม ภายในและการตรวจสอบภายใน
บริษัทฯ จัดให้มีระบบการควบคุมภายในที่เพียงพอกับการดำาเนินการธุรกิจ
และมีการติดตามประเมินผล
อย่างสมำ่าเสมอ เพื่อให้ความมั่นใจว่าระบบที่วางไว้สามารถดำาเนินไปได้อย่างเหมาะ
สมกับสภาพแวดล้อมที่มีการ
เปลี่ยนแปลงและสอดคล้องกับระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้ โดยมีโครงสร้างการ
ควบคุมภายในครบทั้ง 5 องค์ประกอบ
ตามมาตรฐาน (Committee of Sponsoring Organization of The
Treadway Commission : COSO) ทั้งนี้ ผลการประเมินการควบคุมภายใน สรุป
ได้ดังนี้
1. สภาพแวดล้อ มการควบคุม
บริษัทฯ มีสภาพแวดล้อมการควบคุมในภาพรวมที่เพียงพอและเหมาะสม มี
ปัจจัยเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมการควบคุมภายในที่สนับสนุนการควบคุมภายในเป็น
อย่างดีและมีประสิทธิผล สอดคล้องกับนโยบายการควบคุมภายในของบริษัทฯ โดย
จัดให้มีคู่มือประมวลบรรษัทภิบาลและจริยธรรมแจกจ่ายให้พนักงานถือปฏิบัติ มี
การกำาหนดนโยบายในการเปิดเผยความขัดแย้งทางผลประโยชน์สำาหรับผู้บริหาร
ระดับสูง มีการสรรหาและแต่งตั้งพนักงานตามระเบียบบริษัทฯ ว่าด้วยการบริหาร
งานบุคคล และมีการจัดทำา ทบทวนและปรับปรุงคำาบรรยายลักษณะงาน (Job
Description) ของผู้บริหารและพนักงานทุกคนให้ถูกต้องและทันสมัยอย่าง
สมำ่าเสมอ การเลื่อนตำาแหน่งและอัตราเงินเดือนขึ้นอยู่กับผลการประเมินการปฏิบัติ
งานซึ่งมีการประเมินทุก 6 เดือน ตลอดจนมีการกำาหนดให้ใช้ดัชนีวัดผลการดำาเนิน
งานที่สำาคัญ (KPI) โดยระบุไว้ในคำารับรองการปฏิบัติหน้าที่ของผู้บริหาร
(Performance Management) ตั้งแต่ระดับผู้จัดการแผนกขึ้นไปเพื่อให้การ
ปฏิบติหน้าที่บรรลุผลตามเป้าหมายนอกจากนี้ยังมีการให้เงินรางวัลพิเศษ
ั
(Incentive) เพื่อเป็นแรงจูงใจให้พนักงานปฏิบัติหน้าที่อย่างเต็มความสามารถ มี
การวางแผนและทบทวนอัตรากำาลังคนให้เหมาะสม รวมทั้งมีการปรับปรุงคู่มือการ
ปฏิบติงาน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการและการควบคุมภายในให้ดียิ่ง
ั
ขึ้น อีกทั้งยังส่งเสริมการสร้างวัฒนธรรมองค์กร THAI Spirit และสนับสนุนให้
พนักงานเข้ารับการอบรม เพื่อพัฒนาและเพิ่มพูนความรู้ความสามารถตลอดจน
คุณธรรม จริยธรรมในการปฏิบัติหน้าที่ในงานที่รับผิดชอบ อย่างไรก็ตามบางฝ่าย
ยังอยู่ในระหว่างการปรับปรุงโครงสร้างภายในฝ่ายเพื่อให้เหมาะสมกับลักษณะงาน
และกระบวนการทำางานที่ได้มีการปรับเปลี่ยนไป ตลอดจนหลายฝ่ายยังขาดผู้
บริหารและพนักงานที่มีความรู้ทักษะและความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ดังนั้นบริษัทฯ
จะดำาเนินการปรับปรุงการจัดสรรทรัพยากรบุคคลให้เหมาะสม โดยวางแผนอัตรา
กำาลังคนในแต่ละช่วงอายุให้สอดคล้องกับความต้องการในแต่ละสาขา และพัฒนา
บุคลากรในทุกระดับอย่างทั่วถึง ตลอดจนมีการปรับโครงสร้างองค์กรให้เหมาะสม
ส่วนที่ 1-9 หน้า 1

2. บริษัท การบินไทย จำากัด
(มหาชน)
แบบ 56-1
กับการดำาเนินธุรกิจ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการองค์กรอย่างยั่งยืนต่อ
ไป
2. การบริห ารความเสี่ย ง
บริษัทฯ มีการประเมินความเสี่ยงอย่างเพียงพอ มีการกำาหนด
วัตถุประสงค์ วิสัยทัศน์ และพันธกิจไว้ในแผนยุทธศาสตร์ และแผนดำาเนินงาน
เชิงกลยุทธ์ของบริษัทฯ โดยมีการกำาหนดตัวชี้วัดความสำาเร็จของแต่ละแผนฯ
(Strategies Success Measures / SSM) มีการระบุ ประเมิน และวิเคราะห์
ความเสี่ยงทั้งจากภายในและภายนอกมีการจัดทำาค่าดัชนีชี้วัดความเสี่ยงหลัก
(Key Risk Indicator / KRI) เพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการเตือนภัยล่วงหน้า
(Early Warning) สำาหรับความเสี่ยงระดับองค์กรทุกรายการ นอกจากนี้มีการ
กำาหนดให้การบริหารความเสี่ยงเป็น Key Performance Indicator (KPI) ของ
ผู้บริหารระดับผู้อำานวยการใหญ่ (Vice President) ขึ้นไป และหน่วยงานทุกฝ่าย
ในบริษัทฯ มีการจัดการความเสี่ยงภายในฝ่าย รวมถึงการจัดทำารายงานการ
บริหารความเสี่ยงทุกไตรมาส ตามเกณฑ์ที่ระบุไว้ในคู่มือการบริหารความเสี่ยงซึ่ง
ใช้เป็นกรอบ และเป็นแนวทางในการบริหารความเสี่ยงของบริษัทฯ มีฝ่ายบริหาร
ความเสี่ยงทำาหน้าที่ติดตามความคืบหน้าของแผนปฏิบัติการในการควบคุมความ
เสี่ยงอย่างต่อเนื่องและสมำ่าเสมอ โดยจัดทำารายงานความคืบหน้าการบริหารความ
เสี่ยงระดับองค์กรเสนอต่อคณะกรรมการฝ่ายบริหารงานนโยบาย คณะกรรมการ
บริหารความเสี่ยง และคณะกรรมการบริษัทฯ เป็นประจำา รวมทั้งมีคณะกรรมการ
บริหารความเสี่ยงรับผิดชอบในการ กำากับ ดูแล ติดตามและให้คำาแนะนำาการ
บริหารความเสี่ยงอย่างต่อเนื่อง
3. การควบคุม การปฏิบ ัต ง านของฝ่า ยบริห าร
ิ
บริษัทฯ มีกิจกรรมการควบคุมที่เพียงพอ ตลอดจนสอดคล้องกับ
วัตถุประสงค์และผลการประเมินความเสี่ยงของบริษัทฯ มีนโยบาย คู่มือการปฏิบัติ
งานและระเบียบปฏิบัติสำาหรับกิจกรรมที่สำาคัญเป็นลายลักษณ์อักษร ซึ่งพนักงาน
ถือปฏิบัติภายใต้การกำากับดูแลของหัวหน้างาน และผู้บังคับบัญชาตามสายงาน
เช่น ระเบียบฯ ว่าด้วยอำานาจหน้าที่ทางการเงิน ระเบียบฯ ว่าด้วยการบริหารงาน
บุคคล และระเบียบฯ ว่าด้วยการพัสดุ เป็นต้น อย่างไรก็ตามบางฝ่ายอยู่ในระหว่าง
การปรับปรุงคู่มือการปฏิบัติงานให้สอดคล้องกับภาระหน้าที่ของงานตาม
โครงสร้างและลักษณะการทำางานใหม่ มีการปรับปรุงคู่มือปฏิบัติงานอย่าง
สมำ่าเสมอ มีการแบ่งแยกหน้าที่รับผิดชอบการปฏิบัติงานที่สำาคัญ มีการเก็บรักษา
ทรัพย์สินที่มีค่าไว้อย่างปลอดภัย และมีการตรวจนับทรัพย์สินกับทะเบียนทรัพย์สิน
ทุกปี มีการสอบทานผลการดำาเนินงาน โดยฝ่ายบริหารอย่างสมำ่าเสมอ มีการ
ปฏิบติตามระเบียบกฎเกณฑ์ที่เป็นมาตรฐานสากลขององค์กรต่างๆ เช่น IATA,
ั
ICAO, กรมการบินพลเรือน และ ISO ต่างๆ เป็นต้น มีการติดตามและตรวจสอบ
การดำาเนินงานทั้งจากสำานักงานการตรวจสอบภายในของบริษัทฯ และจากหน่วย
งานภายนอกที่เกี่ยวข้อง
4. ระบบสารสนเทศและการสื่อ สารข้อ มูล
ส่วนที่ 1-9 หน้า 2

3. บริษัท การบินไทย จำากัด
(มหาชน)
แบบ 56-1
บริษัทฯ มีระบบสารสนเทศ และการสื่อสารที่เพียงพอต่อการปฏิบัติงาน มี
การใช้ระบบสารสนเทศสำาหรับการบริหารและตัดสินใจของฝ่ายบริหาร มี Website
ของบริษัทฯ และมีระบบ Intranet คือ THAISphere เพื่อสื่อข่าวสารและข้อมูล
ต่างๆ ภายในองค์กร หลายฝ่ายได้จัดทำา Webpage เพื่อสื่อสารข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
กับการปฏิบัติงานของฝ่าย ตลอดจนมีการรับข้อมูลข่าวสารจากภายนอกองค์กร
เช่น นโยบายภาครัฐ ผลสำารวจความคิดเห็นของลูกค้า ผลการจัดอันดับของสาย
การบินจากองค์กรต่างๆ รายงานสถานการณ์ด้านเศรษฐกิจและการเมือง
อุตสาหกรรมการบิน เทคโนโลยีและความก้าวหน้าด้านวิทยาการการสื่อสารและ
คมนาคม เป็นต้น บริษัทฯ ได้สนับสนุนการพัฒนาระบบสารสนเทศต่างๆ เช่น ระบบ
SAP ซึ่งใช้สำาหรับปรับปรุงการดำาเนินงาน เพื่อให้สอดคล้องกับแผนกลยุทธ์ และ
กำาลังอยู่ในระหว่างการพัฒนาระบบ Data Warehouse ของบริษัทฯ เพื่อให้ข้อมูล
ต่างๆ เพื่อใช้ในการศึกษา วิเคราะห์ และใช้งาน ได้รับการรวบรวมไว้ในฐานข้อมูล
เดียวกัน นอกจากนี้ยังได้จัดให้มีระบบการสื่อสารทั้งภายใน และภายนอกอย่าง
เพียงพอ เชื่อถือได้ และทันกาล เช่น มีการใช้ระบบ Internet มีการประชุมภายใน
ฝ่าย มีการออกคำาสั่ง ประกาศ จัดทำา Bulletin เช่น THAI’s Today ตลอดจนมี
Management Talk เพื่อสื่อสารข้อมูลที่สำาคัญของบริษัทฯ จากผู้บริหารระดับสูง
ไปยังพนักงานโดยทั่วถึงผ่านระบบ Intranet ของบริษัทฯ และมีการสื่อสารข้อมูล
ผ่านโทรศัพท์มือถือ (SMS) และสื่อสังคมออนไลน์ต่างๆ (Social Media
Network) นอกจากนี้ ยังเปิดโอกาสให้พนักงานได้เข้าถึงข้อมูลและองค์ความรู้
ต่างๆโดยผ่านช่องทาง Knowledge Base ในระบบ Intranet ของบริษัทฯ ซึ่ง
ทำาให้การปฏิบัติงานดำาเนินไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ และทันต่อสถานการณ์ รวม
ทั้งมีการรับฟังและพิจารณาข้อร้องเรียนภายในองค์กรตามนโยบาย Whistle Blow
er และมีการรับฟังข้อร้องเรียนจากภายนอก อาทิ ลูกค้า คู่ค้า หรือผู้ถือหุ้น โดย
ผ่านทางสื่อต่างๆ เพื่อนำามาปรับปรุงการบริหารจัดการภายในองค์กรให้มี
ประสิทธิภาพมากขึ้น
5. ระบบติด ตามประเมิน ผล
บริษัทฯ มีการติดตามประเมินผลการควบคุมภายในอย่างเพียงพอ และ
เหมาะสม ผู้บริหารทุกระดับรับทราบ และตระหนักถึงความรับผิดชอบที่มีต่อการ
ติดตามผลการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามแผนงาน โดยผู้บริหารจัดให้มีการประชุม
ภายในฝ่าย เพื่อติดตามผลการปฏิบัติงานให้บรรลุเป้าหมายตามดัชนีชี้วัด (KPI) มี
การจัดทำารายงานผลการปฏิบัติงานเปรียบเทียบกับเป้าหมายตามแผนงาน หรืองบ
ประมาณ เสนอต่อผู้บริหารเพื่อพิจารณาปรับปรุงแก้ไขให้เป็นไปตามเป้าหมายอย่าง
สมำ่าเสมอ ทุกฝ่ายมีการประเมินการควบคุมภายใน และจัดทำารายงานการควบคุม
ภายในตามระเบียบคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน ข้อ 6 เป็นประจำาทุกปี นอกจาก
นี้ ยังมีการตรวจสอบ และประเมินผลการควบคุมภายในเป็นรายครั้ง โดยผู้ตรวจ
สอบจากสำานักงานการตรวจสอบภายในของบริษัทฯ ซึ่งเป็นหน่วยงานอิสระขึ้นตรง
ต่อคณะกรรมการตรวจสอบ ตลอดจนมีผู้ตรวจสอบจากหน่วยงานภายนอก เช่น
Bureau Veritas, IATA Operational Safety Audit (IOSA), กรมการบิน
พลเรือน และองค์การมาตรฐานสากล (ISO) ต่างๆ เป็นต้น ซึ่งผู้บริหารได้ให้ความ
ส่วนที่ 1-9 หน้า 3

4. บริษัท การบินไทย จำากัด
(มหาชน)
แบบ 56-1
สำาคัญและ
มีการพิจารณาเพื่อปรับปรุงแก้ไขตามข้อเสนอแนะของผู้ตรวจสอบดังกล่าว
บริษัทฯ ให้ความสำาคัญกับการปฏิบัติงานอย่างโปร่งใส ตรวจสอบได้
รวมทั้งสนับสนุนให้มีระบบการตรวจสอบภายในที่ดี มีความเป็นอิสระ จึงกำาหนด
ให้สำานักงานการตรวจสอบภายใน มีสายการบังคับบัญชาขึ้นตรงต่อคณะกรรมกา
รบริษัทฯ โดยคณะกรรมการบริษัทฯ มอบหมายให้คณะกรรมการตรวจสอบเป็นผู้
กำากับดูแล เพือให้สำานักงานการตรวจสอบภายในสามารถปฏิบตหน้าทีได้อย่างเป็น
่
ั ิ
่
อิสระและเทียงธรรม สามารถเพิมมูลค่า และปรับปรุงการดำาเนินงานของบริษทฯ เพือ
่
่
ั
่
ช่วยให้บริษทฯ บรรลุเป้าหมาย ด้วยการประเมินและปรับปรุงประสิทธิผลของการ
ั
บริหาร
ความเสี่ยง การควบคุมภายในและการกำากับดูแลอย่างเป็นระบบ และเป็นระเบียบ
เพื่อให้เกิดความมั่นใจว่า
การดำาเนินงานของบริษัทฯ มีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล มีการใช้จ่ายและลงทุน
อย่างคุ้มค่าสมประโยชน์ มีการจัดทำารายงานทางการเงินที่เชื่อถือได้ ตามกำาหนด
เวลา มีการเปิดเผยข้อมูลที่เพียงพอตามรูปแบบที่กำาหนด มีการดูแลรักษาทรัพย์สิน
และผลประโยชน์ของบริษัทฯ มิให้เกิดการสูญเสีย หรือความเสียหาย ซึ่งรวมถึง
ความเสียหายจากการทุจริตและการประพฤติมิชอบ รวมทั้งเพื่อให้มั่นใจว่าการ
ปฏิบติงานของหน่วยงานต่างๆ สอดคล้องกับนโยบาย กฎเกณฑ์ ระเบียบ และ
ั
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนมีการปรับปรุงการปฏิบัติงานอย่างต่อเนื่อง มีการ
ติดตามและประเมินผลการลงทุนในบริษัทย่อยและการร่วมลงทุนอื่นๆ ทั้งนี้ ภาระ
หน้าที่ของสำานักงานการตรวจสอบภายใน ยังรวมถึงการให้คำาปรึกษาแนะนำาฝ่าย
บริหารในการปรับปรุงการควบคุมภายในให้มีประสิทธิภาพ ประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น
สำานักงานการตรวจสอบภายในปฏิบัติงานตรวจสอบกระบวนการทำางาน
ของบริษัทฯ รวมทั้งระบบเทคโนโลยีสารสนเทศตามแผนการตรวจสอบที่ได้รับ
อนุมัติจากคณะกรรมการตรวจสอบ โดยสำานักงานการตรวจสอบภายในได้จัดทำา
แผนการตรวจสอบดังกล่าวตามแนวความเสี่ยง (Risk Based Audit) โดย
พิจารณาถึงความสอดคล้องกับกลยุทธ์ของบริษัทฯ นอกจากนี้ สำานักงานการตรวจ
สอบภายในมีการปฏิบัติงานตรวจสอบเฉพาะกิจ ตามที่
คณะกรรมการตรวจสอบเห็นชอบ โดยรายงานผลการตรวจสอบต่อผู้บริหารที่รับ
ผิดชอบ กรรมการผู้อำานวยการใหญ่ และคณะกรรมการตรวจสอบเป็นประจำาทุก
ไตรมาส ในกรณีที่พบหรือมีข้อสงสัยว่ามีรายการหรื อการกระทำา ที่ อาจก่ อให้ เกิ ด
ความเสี ยหายที่ มี นั ยสำา คั ญต่ อผลการดำา เนิ นงานของบริ ษั ทฯ หั วหน้ าสำานักงาน
การตรวจสอบภายในจะรายงานต่อกรรมการผู้อำานวยการใหญ่และคณะกรรมการ
ตรวจสอบทันที
ทั้งนี้ คณะกรรมการบริษัทฯ ได้ให้ความเห็นว่า ระบบการควบคุมภายใน
ของบริษัทฯ มีความเพียงพอกับการดำาเนินธุรกิจของบริษัทฯ
ส่วนที่ 1-9 หน้า 4

5. บริษัท การบินไทย จำากัด
(มหาชน)
ส่วนที่ 1-9 หน้า 5
แบบ 56-1

6. บริษัท การบินไทย จำากัด
(มหาชน)
ส่วนที่ 1-9 หน้า 5
แบบ 56-1