SlideShare a Scribd company logo
1 of 35
Συσχέτιση μεταξύ του αριθμού
 των λευκών αιμοσφαιρίων αίματος
 και του ολικού σωματικού λίπους,
καθώς και του ενδοκοιλιακού λίπους,
   σε καπνιστές και μη καπνιστές.

   Χαλά Ευτυχία, Καπάνταης Ευθύμιος
Τμήμα Διαβήτη-Παχυσαρκίας-Μεταβολισμού
        Νοσοκομείο Metropolitan,
              Νέο Φάληρο.
Εισαγωγή
Ο λιπώδης ιστός, τον οποίο παλιά θεωρούσαμε ως μια παθητική
αποθήκη λίπους, είναι γνωστό πλέον ότι παίζει σημαντικό ρόλο στο
μεταβολισμό. Ο ανθρώπινος λιπώδης ιστός χαρακτηρίζεται από την
ικανότητα να παράγει και να απελευθερώνει φλεγμονώδεις
πρωτεΐνες οι οποίες συλλογικά είναι γνωστές ως «αδιπονεκτίνες»,
όπως ο TNF-a και οι Ιντερλευκίνες 6 και 8. Το ενδοκοιλιακό λίπος
φαίνεται πως σχετίζεται περισσότερο με τη φλεγμονώδη κατάσταση
από ότι το υποδόριο λίπος, καθώς μεγαλύτερες ποσότητες
ιντερλευκινών απελευθερώνονται από το πρώτο.
Στην κλινική πράξη, η ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού
συστήματος και η φλεγμονή μπορούν να ανιχνευτούν από την
αύξηση συγκεκριμένων δεικτών. Ανάμεσα σ’ αυτούς, ο αριθμός των
λευκών αιμοσφαιρίων είναι αναμφισβήτητα όχι μόνο ο πιο εύκολα
μετρήσιμος και ο πιο φτηνός αλλά και ο πιο αδρός, έτσι ώστε αν θα
μπορούσε να φανερωθεί σχέση μεταξύ του αριθμού των λευκών και
της παχυσαρκίας, αυτή θα ενίσχυε περισσότερο το σύνδεσμο της
παχυσαρκίας με τη φλεγμονή.
Εισαγωγή

Ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων, ως δείκτης φλεγμονής,
είναι πολύ ευαίσθητος αλλά δεν είναι ειδικός, καθώς πολλαπλές
καταστάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση αυτού:
Θεραπεία με κορτικοστεροειδή, λευχαιμία και άλλες
αιματολογικές διαταραχές, τραυματισμός ή γενικώς ιστική
βλάβη, κακοήθειες, ναυτία, εμετός, οποιοδήποτε στρες όπως
άσκηση, πόνος κλπ.
Το κάπνισμα έχει επίσης φανεί πως επιδρά στον
    αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων. Είναι
αξιοσημείωτο ότι οι καπνιστές, κατά μέσο όρο,
  παρουσιάζουν κατά 30% μεγαλύτερο αριθμό
 λευκών αιμοσφαιρίων από τους μη καπνιστές.
Σκοπός
Σκοπός της μελέτης μας ήταν να διερευνήσουμε:

Α) Την πιθανή συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών
αιμοσφαιρίων αίματος, ως αδρού δείκτη φλεγμονής,
και παχυσαρκίας, όπως αυτή εκφράζεται από το ολικό
σωματικό λίπος και από το ενδοκοιλιακό λίπος.

Β) Την επίδραση του καπνίσματος στη σχέση αυτή.
Υλικό-Μέθοδοι
    Για το σκοπό αυτό, μελετήσαμε αναδρομικά 247 άνδρες και 355
γυναίκες του εξωτερικού ιατρείου του τμήματός μας. Τα χαρακτηριστικά
           των εξετασθέντων παρουσιάζονται στον πίνακα 1.

 Καθώς ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων δεν είναι ειδικός δείκτης
 φλεγμονής, από τη μελέτη εξαιρέθηκαν καταστάσεις που είναι γνωστό
    ότι επιδρούν στον στα λευκά αιμοσφαίρια (πίνακας 2). Επίσης
  εξαιρέθηκαν άτομα με αριθμό λευκών μεγαλύτερο του 11.000/mm3
  καθώς σκοπός μας ήταν η μελέτη της ύπαρξης φλεγμονής χαμηλού
βαθμού σε κατά τα άλλα υγιή άτομα και όχι σε άτομα με ενεργό λοίμωξη
                  ή με άλλου είδους έντονο στρες.
Υλικό-Μέθοδοι

Οι εξετασθέντες υποβλήθηκαν σε αιμοληψία μετά
 από ολονύχτια νηστεία και σε ανθρωπομετρικές
            μετρήσεις. (πίνακας 3)
Άνδρες        Γυναίκες
                   (247)         (355)
Ηλικία (έτη)     47.4 ± 13.7   44.4 ± 13.4

BMI (kg/m2)      34.5 ± 6.0    33.7 ± 6.5

Κάπνισμα (Ν/Ο)     82/165       135/200



         (Πίνακας 1: Εξετασθέντες)
• Φάρμακα που επηρεάζουν τον αριθμό των
  λευκών αιμοσφαιρίων
• Λοιμώξεις
• Ηπατική δυσλειτουργία
• Ταχύτητα καθίζησης >40/1h
• Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων >11000/mm3
• Θυρεοειδική δυσλειτουργία
• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1
• Αρρύθμιστος διαβήτης τύπου 2


    (Πίνακας 2: Κριτήρια αποκλεισμού)
Εργαστηριακός         Ανθρωπομετρικές
έλεγχος νηστείας      μετρήσεις
Γενική εξέταση αίματος BMI

Ταχύτητα καθίζησης    Περίμετρος μέσης

Βιοχημικός έλεγχος    WHR

HbA1c                 % Ολικό σωματικό λίπος
                      (BIA)
Ινσουλίνη             Προσθιοπίσθια διάμετρος
                      κοιλίας

(Πίνακας 3: Εργαστηριακός έλεγχος και
     ανθρωπομετρικές μετρήσεις)
Αποτελέσματα
Άνδρες        Γυναίκες         p
Ηλικία (έτη)                             47.4 ± 13.7     44.4 ± 13.4    0.008
BMI (kg/m2)                               34.5 ± 6.0     33.7 ± 6.5      NS
Περίμετρος μέσης (cm)                   114.8 ± 13.1    101.6 ± 13.8    0.000
WHR                                      1.09 ± 0.08     0.93 ± 0.11    0.000
Προσθιοπίσθια διάμετρος κοιλίας (cm)    27.18 ± 3.88    24.23 ± 3.83    0.000
Ολικό σωματικό λίπος % (BIA)             35.94 ±6.46    43.90 ±7.23     0.000
Ενδοκοιλιακό λίπος (kg)                 7.647 ± 2.647   3.799 ± 1.309   0.000
Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων              7.39 ± 1.58     7.00 ± 1.50    0.002
(x1000/mm3)
Αιματοκρίτης (%)                          45.1 ± 3.2     39.9 ± 3.0     0.000
Αιμοπετάλια (x1000/mm3)                   238 ± 51        273 ± 65      0.000
Ταχύτητα καθίζησης (mm/1h)                10.1 ± 8.3     16.3 ± 8.5     0.000
Γλυκόζη πλάσματος (mg/dl)                 127 ± 51        106 ± 37      0.000
Ινσουλίνη πλάσματος (μIU/ml)            15.75 ± 12.44   13.23 ± 9.99    0.02
HbA1c (%)                                6.77 ± 1.81     6.35 ± 1.59    0.02
HOMA-IR                                  4.85 ± 4.07     3.58 ± 3.13    0.000

               (Χρησιμοποιήθηκαν t-test και μη παραμετρικό test)
Κάπνιζαν 82 από τους 247 άνδρες και 135 από τις 355
            γυναίκες (X2=3.065, p=0.08)

 Οι άνδρες καπνιστές κάπνιζαν περισσότερο από τις
              γυναίκες καπνίστριες:
       Άνδρες: 22.23 ± 15.55 τσιγάρα/ημέρα
      Γυναίκες: 17.44 ± 12.40 τσιγάρα/ημέρα
                    (p=0.028)
Αποτελέσματα

              Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων αίματος (x1000/mm3)
                 Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3
                                                                11, 0

                                                                10, 0

                           White Blood Cells
                                                                 9, 0

                                                                 8, 0

                                                                 7, 0

                                                                 6, 0

                                                                 5, 0

                                                                 4, 0   n=247                   n=335

                                                                         male                   female
                                                                        Άνδρες                 Γυναίκες
                                                                                 se x (m /f)




Οι άνδρες είχαν υψηλότερο αριθμό λευκών από τις γυναίκες
        (7.394 ± 1.584 vs. 6.995 ± 1.495, p=0.002)
Αποτελέσματα
                                                                         12




      Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων αίματος (x1000/mm3)
                                                        Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3
                                                                         11

                                                                         10
                      White Blood Cells
                                                                                                 9

                                                                                                 8

                                                                                                 7


                                                                                                 6

                                                                                                 5                                  Μη
                                                                                                                                    no smoker
                                                                                                                                    καπνιστές

                                                                                                 4                                   Καπνιστές
                                                                                                                                    smoker
                                                                                                 N =   165       82   200     135
                                                                                                          male
                                                                                                        Άνδρες          female
                                                                                                                        Γυναίκες


Οι καπνιστές είχαν υψηλότερο αριθμό λευκών από τους
           μη καπνιστές και στα δύο φύλα.
  (Άνδρες: 7.849 ± 1.566 vs. 7.168 ± 1.548, p=0.001
  Γυναίκες: 7.321 ±1.353 vs. 6.775 ± 1.549, p=0.001)
Αποτελέσματα
                                                             Άνδρες καπνιστές
                                                              Males-smokers                                                                            Females-smokers
 Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)3




                                                                                                                                                      Γυναίκες καπνίστριες




                                                                                               Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3
   Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm
  Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3




                                                                                              Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                            11                                                                                          11

                                            10                                                                                          10


                                            9
               White Blood Cells




                                                                                                                                         9




                                                                                                           White Blood Cells
                                            8                                                                                            8


                                            7                                                                                            7


                                            6                                                                                            6


                                            5                                                                                            5

                                            4                                                                                            4
                                                 0      20      40     60       80   100                                                     0   10   20   30    40   50     60   70

                                                              cigarettes/day
                                                     Αριθμός τσιγάρων ημερησίως
                                                     Αριθμός τσιγάρων ημερησίως                                                                  Αριθμός cigarettes/day
                                                                                                                                                         τσιγάρων ημερησίως



Στους άνδρες καπνιστές, υπήρχε θετική                                                      Στις γυναίκες καπνίστριες δε διαπιστώθηκε
 συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                         συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
     αριθμού τσιγάρων ημερησίως                                                                   αριθμού τσιγάρων ημερησίως.
          (r=0.244, p=0.027)                                                                           (r=0.101, p=0.246)
Αποτελέσματα

                                                       Άνδρες μη καπνιστές
                                                        Males: Non-smoking                                                                         Άνδρες καπνιστές
                                                                                                                                                    Males: Smoking
   Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                                                                            Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3 )
                                             11                                                                                        11


                                             10                                                                                        10
               White Blood Cells




                                                                                                        White Blood Cells
                                             9                                                                                         9


                                             8                                                                                         8


                                             7                                                                                         7


                                             6                                                                                         6


                                             5                                                                                         5

                                             4                                                                                         4
                                              20       30       40       50        60                                                   20        30       40         50     60

                                                   Δείκτης Μάζας Σώματος (kg/m2)
                                                      Body Mass Index (kg/m2)                                                                Δείκτης Μάζας Σώματος (kg/m2)
                                                                                                                                                 Body Mass Index (kg/m2)



  Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική                                                    Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε
συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και ΒΜΙ.                                                συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και BMI.
           (r=0.186, p=0.017)                                                                      (r=0.110, p=0.326)
Αποτελέσματα
     Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                                       Γυναίκες μηNon-smoking
                                                        Females: καπνίστριες                                                                     Γυναίκες καπνίστριες
                                                                                                                                                   Females: Smoking




                                                                                              Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                               12                                                                                       11


                                                                                                                                        10
                                               10
                White Blood Cells




                                                                                                          White Blood Cells
                                                                                                                                        9

                                               8
                                                                                                                                        8


                                                                                                                                        7
                                               6

                                                                                                                                        6

                                               4
                                                                                                                                        5

                                               2                                                                                        4
                                                10    20    30    40    50      60   70                                                  10     20     30     40        50    60

                                                        Body Mass Index (kg/m2)                                                               Δείκτης Μάζας Σώματος (kg/m2)
                                                                                                                                                 Body Mass Index (kg/m2)
                                                     Δείκτης Μάζας Σώματος (kg/m2)



 Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική                                                  Σε γυναίκες καπνίστριες δε διαπιστώθηκε
συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και BMI.                                                  συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και BMI.
            (r=0.306, p=0.000)                                                                       (r=0.162, p=0.061)
Αποτελέσματα
                                                       Άνδρες μη καπνιστές
                                                       Άνδρες μη καπνιστές
                                                        Males: Non-smoking                                                                   Άνδρες καπνιστές
                                                                                                                                              Males: Smoking
  Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                                                                        Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                            11                                                                                    11


                                            10                                                                                    10
              White Blood Cells




                                                                                                    White Blood Cells
                                            9                                                                                     9


                                            8                                                                                     8


                                            7                                                                                     7


                                            6                                                                                     6


                                            5                                                                                     5

                                            4                                                                                     4
                                             10   20     30    40     50     60   70                                               10   20    30    40     50    60    70

                                                  Ολικό Σωματικό Λίπος(BIA)
                                                      Total Body Fat % % (ΒΙΑ)                                                             Total Body Fat % (BIA)
                                                                                                                                        Ολικό Σωματικό Λίπος % (ΒΙΑ)


Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική                                                   Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε
συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                    συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
   ολικού σωματικού λίπους % (BIA)                                                       ολικού σωματικού λίπους % (BIA).
         (rs=0.156, p=0.045)                                                                   (rs=0.211, p=0.058)
Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)                               Αποτελέσματα

                                                      Γυναίκες μη καπνίστριες
                                                       Females: Non-smoking                                                                     Γυναίκες καπνίστριες
                                                                                                                                                 Females: Smoking




                                                                                         Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                             12                                                                                    12


                                             11                                                                                    11


                                             10                                                                                    10
              White Blood Cells




                                                                                                     White Blood Cells
                                             9                                                                                     9


                                             8                                                                                     8


                                             7                                                                                     7


                                             6                                                                                     6


                                             5                                                                                     5

                                             4                                                                                     4
                                              10     20     30      40      50    60                                                10     20       30      40     50   60

                                                   Ολικό Σωματικό Λίπος(BIA)
                                                       Total Body Fat % % (ΒΙΑ)                                                          Ολικό Σωματικό Λίπος(BIA)
                                                                                                                                            Total Body Fat % % (ΒΙΑ)


Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική                                               Σε γυναίκες καπνίστριες υπήρχε θετική
 συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                   συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
    ολικού σωματικού λίπους % (BIA).                                                      ολικού σωματικού λίπους % (BIA).
           (r=0.288, p=0.000)                                                                    (r=0.180, p=0.037)
Αποτελέσματα
                                                       Άνδρες μη καπνιστές
                                                        Males: Non-smoking                                                                        Males: Smoking
                                                                                                                                                 Άνδρες καπνιστές
  Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                                                                            Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                            11
                                                                                                                                      11

                                            10
                                                                                                                                      10
              White Blood Cells




                                            9




                                                                                                        White Blood Cells
                                                                                                                                      9

                                            8
                                                                                                                                      8

                                            7
                                                                                                                                      7

                                            6
                                                                                                                                      6

                                            5
                                                                                                                                      5

                                            4
                                                                                                                                      4
                                             80   90   100   110   120   130   140   150                                               80   90   100   110   120   130   140   150

                                                   Περίμετρος Μέσης (cm)
                                                   Waist Circumference (cm)                                                                  Waist Circumference (cm)
                                                                                                                                             Περίμετρος Μέσης (cm)


Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική                                                       Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε
συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                        συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
          Περιμέτρου Μέσης                                                                          Περιμέτρου Μέσης.
         (r=0.198, p=0.012)                                                                        (r=0.151, p=0.176)
Αποτελέσματα
                                                        Γυναίκες μη καπνίστριες
                                                         Females: Non-smoking                                                                         Γυναίκες καπνίστριες
                                                                                                                                                        Females: Smoking
   Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                                                                                Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                             12                                                                                           12


                                             11                                                                                           11


                                             10                                                                                           10
               White Blood Cells




                                                                                                            White Blood Cells
                                             9                                                                                            9


                                             8                                                                                            8


                                             7                                                                                            7


                                             6                                                                                            6


                                             5                                                                                            5

                                             4                                                                                            4
                                              60   70    80   90   100 110 120 130 140 150                                                 60   70    80   90   100 110 120 130 140 150

                                                         Περίμετρος Μέσης (cm)
                                                        Waist Circumference (cm)                                                                     Περίμετρος Μέσης (cm)
                                                                                                                                                     Waist Circumference (cm)


Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική                                                     Σε γυναίκες καπνίστριες δε διαπιστώθηκε
  συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                         συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
           Περιμέτρου Μέσης.                                                                            Περιμέτρου Μέσης.
           (r=0.291, p=0.000)                                                                          (r=0.112, p=0.201)
Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                                                                  Αποτελέσματα




                                                                                                   Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                                         Άνδρες μη καπνιστές
                                                          Males: Non-smoking                                                                                  Άνδρες καπνιστές
                                                                                                                                                               Males: Smoking
                                            11                                                                                               11


                                            10                                                                                               10
             White Blood Cells




                                                                                                              White Blood Cells
                                            9                                                                                                9


                                            8                                                                                                8


                                            7                                                                                                7


                                            6                                                                                                6


                                            5                                                                                                5


                                            4                                                                                                4
                                             18     20   23   25   28   30   33   35   38   40                                                18    20   23    25   28   30   33   35   38   40

                                                 Προσθιοπίσθια Κοιλιακή Διάμετρος (cm)
                                                   Sagittal Abdominal Diametre (cm)                                                               Προσθιοπίσθια Κοιλιακή Διάμετρος (cm)
                                                                                                                                                    Sagittal Abdominal Diametre (cm)


Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική                                                             Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε
συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                              συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
Προσθιοπίσθιας Κοιλιακής Διαμέτρου.                                                               Προσθιοπίσθιας Κοιλιακής Διαμέτρου.
         (r=0.177, p=0.025)                                                                               (r=0.141, p=0.206)
Αποτελέσματα

                                                        Γυναίκες μηNon-smoking
                                                         Females: καπνίστριες                                                                       Γυναίκες καπνίστριες
                                                                                                                                                      Females: Smoking
   Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                                                                             Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                             12                                                                                        12


                                             11                                                                                        11


                                             10                                                                                        10
               White Blood Cells




                                                                                                         White Blood Cells
                                             9                                                                                         9


                                             8                                                                                         8


                                             7                                                                                         7


                                             6                                                                                         6


                                             5                                                                                         5

                                             4                                                                                         4
                                              15        20     25      30     35      40                                                15         20     25      30       35       40

                                                  Προσθιοπίσθια Κοιλιακή Διάμετρος (cm)
                                                    Sagittal Abdominal Diametre (cm)                                                        Προσθιοπίσθια Κοιλιακή Διάμετρος (cm)
                                                                                                                                               Sagittal Abdominal Diametre (cm)


Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική                                                   Σε γυναίκες καπνίστριες υπήρχε θετική
 συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                       συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
   Προσθιοπίσθιας Κοιλιακής Διαμέτρου                                                       Προσθοπίσθιας Κοιλιακής Διαμέτρου
           (r=0.289, p=0.000)                                                                       (r=0.177, p=0.042)
Αποτελέσματα

                                                            Άνδρες μη καπνιστές
                                                             Males: Non-smoking                                                                           Άνδρες καπνιστές
                                                                                                                                                           Males: Smoking




                                                                                                Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
  Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                            11                                                                                            11


                                            10                                                                                            10
              White Blood Cells




                                                                                                            White Blood Cells
                                            9                                                                                             9


                                            8                                                                                             8


                                            7                                                                                             7


                                            6                                                                                             6


                                            5                                                                                             5


                                            4                                                                                             4
                                                 0   2      4    6    8   10   12   14   16                                                    0   2     4    6    8   10    12   14   16

                                                         Ενδοκοιλιακό λίπος (kg)
                                                              Visceral fat (kg)                                                                        Ενδοκοιλιακό λίπος (kg)
                                                                                                                                                           Visceral fat (kg)


Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική                                                          Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε
συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                           συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
      kg ενδοκοιλιακού λίπους.                                                                      kg ενδοκοιλιακού λίπους.
         (r=0.164, p=0.038)                                                                            (r=0.141, p=0.206)
Αποτελέσματα

                                                          Γυναίκες μη καπνίστριες
                                                           Females: Non-smoking                                                                       Γυναίκες καπνίστριες
                                                                                                                                                        Females: Smoking
   Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                                                                              Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                             12                                                                                         12


                                             11                                                                                         11


                                             10                                                                                         10
               White Blood Cells




                                                                                                          White Blood Cells
                                             9                                                                                          9


                                             8                                                                                          8


                                             7                                                                                          7


                                             6                                                                                          6


                                             5                                                                                          5

                                             4                                                                                          4
                                                  0   1     2    3    4    5    6   7   8                                                    0   1     2    3    4    5      6   7   8

                                                          Ενδοκοιλιακό λίπος (kg)
                                                              Visceral fat (kg)                                                                      Ενδοκοιλιακό λίπος (kg)
                                                                                                                                                         Visceral fat (kg)


Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική                                                    Σε γυναίκες καπνίστριες υπήρχε θετική
 συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                        συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
        kg ενδοκοιλιακού λίπους.                                                                  kg ενδοκοιλιακού λίπους.
           (r=0.288, p=0.000)                                                                        (r=0.177, p=0.042)
Αποτελέσματα

                                                     Άνδρες μημη καπνιστές
                                                        Males: καπνιστέ3
                                                       Άνδρες Non-smoking                                                                       Males: Smoking
                                                                                                                                               Άνδρες καπνιστές
  Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                                                                        Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
                                            11                                                                                    11


                                            10                                                                                    10
              White Blood Cells




                                                                                                     White Blood Cells
                                            9                                                                                     9


                                            8                                                                                     8


                                            7                                                                                     7


                                            6                                                                                     6


                                            5                                                                                     5


                                            4                                                                                     4
                                                 0    4      8     12        16   20                                                   0   4       8      12      16   20

                                                            HOMA-IR                                                                                HOMA-IR


Σε άνδρες μη καπνιστές δε διαπιστώθηκε                                                 Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε
 συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                   συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
                HOMA-IR.                                                                             HOMA-IR.
          (rs=0.080, p=0.308)                                                                  (rs=0.123, p=0.271)
Αποτελέσματα

                                                      Γυναίκες μηNon-smoking
                                                       Females: καπνίστριες                                                                Γυναίκες καπνίστριες
                                                                                                                                             Females: Smoking




                                                                                        Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)
   Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)




                                             12                                                                                   12


                                             11                                                                                   11


                                             10                                                                                   10
               White Blood Cells




                                                                                                    White Blood Cells
                                             9                                                                                    9


                                             8                                                                                    8


                                             7                                                                                    7


                                             6                                                                                    6


                                             5                                                                                    5

                                             4                                                                                    4
                                                  0   4      8      12     16   20                                                     0   4     8       12       16   20

                                                             HOMA-IR                                                                             HOMA-IR


Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική                                             Σε γυναίκες καπνίστριες δε διαπιστώθηκε
 συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και                                                  συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και
                 HOMA-IR.                                                                            HOMA-IR.
           (rs=0.285, p=0.000)                                                                 (rs=0.161, p=0.063)
Πολυπαραγοντική ανάλυση
Εξαρτημένη μεταβλητή: αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων

                          Άνδρες
         R=0.277, R square=0.077, F=9.979, p=0.000

          Κάπνισμα (όχι/ναι): beta=0.217, p=0.001
      Ολικό σωματικό λίπος % (ΒΙΑ): beta=0.189, p=0.003


                         Γυναίκες
         R=0.401, R square=0.161, f=20.683, p=0.000

                Ηλικία: beta= -0.270, p=0.000
           Κάπνισμα (όχι/ναι): beta=0.166, p=0.001
    Προσθιοπίσθια κοιλιακή διάμετρος: beta=0.306, p=0.000
Συμπεράσματα
• Το κάπνισμα είναι σημαντικός επαγωγέας
  χαμηλού βαθμού συστηματικής φλεγμονής όπως
  αυτή εκφράζεται από τον αριθμό των λευκών
  αιμοσφαιρίων, ιδίως στους άρρενες.

• Σε μη καπνιστές άνδρες καθώς και σε
  καπνίστριες και μη καπνίστριες γυναίκες, ο
  αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων συσχετίζεται
  θετικά με την παχυσαρκία και ιδίως με την
  κατανομή αυτής όπως αυτή εκφράζεται με την
  προσθιοπίσθια κοιλιακή διάμετρο και την
  ποσότητα του ενδοκοιλιακού λίπους.
Συζήτηση
Το κάπνισμα φαίνεται να είναι πολύ σημαντικός επαγωγέας
χαμηλού βαθμού συστηματικής φλεγμονής. Έχει υποστηριχθεί ότι
η απελευθέρωση κατεχολαμινών από τη νικοτίνη του
καπνίσματος μπορεί να ευθύνεται για αυτό το αποτέλεσμα.
Άλλες μελέτες υποστηρίζουν την υπόθεση ότι το κάπνισμα
προκαλεί διέγερση του μυελού των οστών, πιθανώς μέσω
προφλεγμονωδών παραγόντων που απελευθερώνονται από τα
κυψελιδικά μακροφάγα, όπως ο TNF-a, η IL-1, η IL-8
παράγοντας διέγερσης των κοκκιοκυττάρων-μακροφάγων. Είναι
αξιοσημείωτο ότι η ίδια σχέση μεταξύ καπνίσματος και αριθμού
λευκών αιμοσφαιρίων έχει διαπιστωθεί και σε εφήβους γεγονός
που υποδηλώνει ότι υπάρχει ταχεία-άμεση επίδραση του
καπνίσματος στον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων η οποία
είναι μάλλον απίθανο να ερμηνεύεται από τη χρόνια βλάβη των
πνευμόνων που παρατηρείται στους ενήλικους καπνιστές.
Συζήτηση
Παρά το γεγονός ότι στη μελέτη μας, υπήρχε υψηλότερο ποσοστό
καπνιστών μεταξύ των γυναικών από ό,τι μεταξύ των ανδρών, (αν
και όχι στατιστικά σημαντική διαφορά), στους άνδρες, οι οποίοι
είναι πιο φανατικοί καπνιστές, το κάπνισμα υπερνικά την επίδραση
της παχυσαρκίας σε ό,τι αφορά στη χαμηλού βαθμού φλεγμονή.
Οι γυναίκες, οι οποίες καπνίζουν πιο ερασιτεχνικά, διατηρούν τη
συσχέτιση μεταξύ φλεγμονής, όπως αυτή εκφράζεται με τον
αριθμό των λευκών, και παχυσαρκίας, ιδίως του ενδοκοιλιακού
λίπους, ανεξαρτήτως του καπνίσματος.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
• Lidia Arcavi, Neal L. Benowitz. Cigarette smoking and infection.
  Arch Intern Med 2004;164:2206-2216
• Marjolein Visser et al. Elevated c-reactive protein levels in
  overweight and obese adults. JAMA 1999;282:2131-2135
• Barbora Vozarova et al. High white blood cell count is associated
  with a worsening of insulin sensitivity and predicts the
  development of type 2 diabetes. Diabetes 2002; 51:455-461
• Stuart P. Weisberg et al. Obesity is associated with macrophage
  accumulation in adipose tissue. J Clin Invest; 112:1796-1808
• Desai MY et al. Association of body mass index, metabolic
  syndrome and leukocyte count. Am J Cardiol 2006; 97:865-868.
• Pratley RE et al. Relation of the white blood cell count to obesity
  and insulin resistance: effect of race and gender. Obesity
  Research 1995; 3:563-571
Ευχαριστώ για την
 προσοχή σας !!!

More Related Content

Viewers also liked

SPERI's Organization Structure
SPERI's Organization StructureSPERI's Organization Structure
SPERI's Organization StructureSPERI
 
1995 4ο διαβητολογικό 1
1995 4ο διαβητολογικό 11995 4ο διαβητολογικό 1
1995 4ο διαβητολογικό 1iosis1979
 
2006 6o παχυσαρκίας
2006 6o παχυσαρκίας2006 6o παχυσαρκίας
2006 6o παχυσαρκίαςiosis1979
 
01. Origen de la filosofia
01. Origen de la filosofia01. Origen de la filosofia
01. Origen de la filosofiaAlienware
 

Viewers also liked (7)

SPERI's Organization Structure
SPERI's Organization StructureSPERI's Organization Structure
SPERI's Organization Structure
 
1995 4ο διαβητολογικό 1
1995 4ο διαβητολογικό 11995 4ο διαβητολογικό 1
1995 4ο διαβητολογικό 1
 
2006 6o παχυσαρκίας
2006 6o παχυσαρκίας2006 6o παχυσαρκίας
2006 6o παχυσαρκίας
 
Origen de la filosofía
Origen de la filosofíaOrigen de la filosofía
Origen de la filosofía
 
01. Origen de la filosofia
01. Origen de la filosofia01. Origen de la filosofia
01. Origen de la filosofia
 
El origen de la filosofia
El origen de la filosofiaEl origen de la filosofia
El origen de la filosofia
 
AZUL
AZULAZUL
AZUL
 

More from iosis1979

2005 14th eco3
2005 14th eco32005 14th eco3
2005 14th eco3iosis1979
 
2005 14th eco2
2005 14th eco22005 14th eco2
2005 14th eco2iosis1979
 
2005 14th eco1
2005 14th eco12005 14th eco1
2005 14th eco1iosis1979
 
2004 13th eco
2004 13th eco2004 13th eco
2004 13th ecoiosis1979
 
2003 18th idf
2003 18th idf2003 18th idf
2003 18th idfiosis1979
 
1999 26ο ενδοκρινολογίας2
1999 26ο ενδοκρινολογίας21999 26ο ενδοκρινολογίας2
1999 26ο ενδοκρινολογίας2iosis1979
 
1999 26o eνδοκρινολογίας1
1999 26o eνδοκρινολογίας11999 26o eνδοκρινολογίας1
1999 26o eνδοκρινολογίας1iosis1979
 
1999 3ο παχυσαρκίας3
1999 3ο παχυσαρκίας31999 3ο παχυσαρκίας3
1999 3ο παχυσαρκίας3iosis1979
 
1999 3ο παχυσαρκίας2
1999 3ο παχυσαρκίας21999 3ο παχυσαρκίας2
1999 3ο παχυσαρκίας2iosis1979
 
1999 3ο παχυσαρκίας1
1999 3ο παχυσαρκίας11999 3ο παχυσαρκίας1
1999 3ο παχυσαρκίας1iosis1979
 
1998 ιco 8th
1998 ιco 8th1998 ιco 8th
1998 ιco 8thiosis1979
 
1998 8th ico
1998 8th ico1998 8th ico
1998 8th icoiosis1979
 
1997 bile.8th eco
1997 bile.8th eco1997 bile.8th eco
1997 bile.8th ecoiosis1979
 
1997 alcohol 8th eco
1997 alcohol 8th eco1997 alcohol 8th eco
1997 alcohol 8th ecoiosis1979
 
1996 23o eνδοκρινολιγικό2
1996 23o eνδοκρινολιγικό21996 23o eνδοκρινολιγικό2
1996 23o eνδοκρινολιγικό2iosis1979
 
1996 23o eνδοκρινολιγικό1
1996 23o eνδοκρινολιγικό11996 23o eνδοκρινολιγικό1
1996 23o eνδοκρινολιγικό1iosis1979
 
1995 6th eco 3
1995 6th eco 31995 6th eco 3
1995 6th eco 3iosis1979
 
1995 6th eco 2
1995 6th eco 21995 6th eco 2
1995 6th eco 2iosis1979
 
1995 6th eco 1
1995 6th eco 11995 6th eco 1
1995 6th eco 1iosis1979
 
1995 4ο διαβητολογικό 3
1995 4ο διαβητολογικό 31995 4ο διαβητολογικό 3
1995 4ο διαβητολογικό 3iosis1979
 

More from iosis1979 (20)

2005 14th eco3
2005 14th eco32005 14th eco3
2005 14th eco3
 
2005 14th eco2
2005 14th eco22005 14th eco2
2005 14th eco2
 
2005 14th eco1
2005 14th eco12005 14th eco1
2005 14th eco1
 
2004 13th eco
2004 13th eco2004 13th eco
2004 13th eco
 
2003 18th idf
2003 18th idf2003 18th idf
2003 18th idf
 
1999 26ο ενδοκρινολογίας2
1999 26ο ενδοκρινολογίας21999 26ο ενδοκρινολογίας2
1999 26ο ενδοκρινολογίας2
 
1999 26o eνδοκρινολογίας1
1999 26o eνδοκρινολογίας11999 26o eνδοκρινολογίας1
1999 26o eνδοκρινολογίας1
 
1999 3ο παχυσαρκίας3
1999 3ο παχυσαρκίας31999 3ο παχυσαρκίας3
1999 3ο παχυσαρκίας3
 
1999 3ο παχυσαρκίας2
1999 3ο παχυσαρκίας21999 3ο παχυσαρκίας2
1999 3ο παχυσαρκίας2
 
1999 3ο παχυσαρκίας1
1999 3ο παχυσαρκίας11999 3ο παχυσαρκίας1
1999 3ο παχυσαρκίας1
 
1998 ιco 8th
1998 ιco 8th1998 ιco 8th
1998 ιco 8th
 
1998 8th ico
1998 8th ico1998 8th ico
1998 8th ico
 
1997 bile.8th eco
1997 bile.8th eco1997 bile.8th eco
1997 bile.8th eco
 
1997 alcohol 8th eco
1997 alcohol 8th eco1997 alcohol 8th eco
1997 alcohol 8th eco
 
1996 23o eνδοκρινολιγικό2
1996 23o eνδοκρινολιγικό21996 23o eνδοκρινολιγικό2
1996 23o eνδοκρινολιγικό2
 
1996 23o eνδοκρινολιγικό1
1996 23o eνδοκρινολιγικό11996 23o eνδοκρινολιγικό1
1996 23o eνδοκρινολιγικό1
 
1995 6th eco 3
1995 6th eco 31995 6th eco 3
1995 6th eco 3
 
1995 6th eco 2
1995 6th eco 21995 6th eco 2
1995 6th eco 2
 
1995 6th eco 1
1995 6th eco 11995 6th eco 1
1995 6th eco 1
 
1995 4ο διαβητολογικό 3
1995 4ο διαβητολογικό 31995 4ο διαβητολογικό 3
1995 4ο διαβητολογικό 3
 

2008 7ο παχυσαρκίας

  • 1. Συσχέτιση μεταξύ του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων αίματος και του ολικού σωματικού λίπους, καθώς και του ενδοκοιλιακού λίπους, σε καπνιστές και μη καπνιστές. Χαλά Ευτυχία, Καπάνταης Ευθύμιος Τμήμα Διαβήτη-Παχυσαρκίας-Μεταβολισμού Νοσοκομείο Metropolitan, Νέο Φάληρο.
  • 2. Εισαγωγή Ο λιπώδης ιστός, τον οποίο παλιά θεωρούσαμε ως μια παθητική αποθήκη λίπους, είναι γνωστό πλέον ότι παίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό. Ο ανθρώπινος λιπώδης ιστός χαρακτηρίζεται από την ικανότητα να παράγει και να απελευθερώνει φλεγμονώδεις πρωτεΐνες οι οποίες συλλογικά είναι γνωστές ως «αδιπονεκτίνες», όπως ο TNF-a και οι Ιντερλευκίνες 6 και 8. Το ενδοκοιλιακό λίπος φαίνεται πως σχετίζεται περισσότερο με τη φλεγμονώδη κατάσταση από ότι το υποδόριο λίπος, καθώς μεγαλύτερες ποσότητες ιντερλευκινών απελευθερώνονται από το πρώτο. Στην κλινική πράξη, η ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος και η φλεγμονή μπορούν να ανιχνευτούν από την αύξηση συγκεκριμένων δεικτών. Ανάμεσα σ’ αυτούς, ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων είναι αναμφισβήτητα όχι μόνο ο πιο εύκολα μετρήσιμος και ο πιο φτηνός αλλά και ο πιο αδρός, έτσι ώστε αν θα μπορούσε να φανερωθεί σχέση μεταξύ του αριθμού των λευκών και της παχυσαρκίας, αυτή θα ενίσχυε περισσότερο το σύνδεσμο της παχυσαρκίας με τη φλεγμονή.
  • 3.
  • 4. Εισαγωγή Ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων, ως δείκτης φλεγμονής, είναι πολύ ευαίσθητος αλλά δεν είναι ειδικός, καθώς πολλαπλές καταστάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση αυτού: Θεραπεία με κορτικοστεροειδή, λευχαιμία και άλλες αιματολογικές διαταραχές, τραυματισμός ή γενικώς ιστική βλάβη, κακοήθειες, ναυτία, εμετός, οποιοδήποτε στρες όπως άσκηση, πόνος κλπ.
  • 5. Το κάπνισμα έχει επίσης φανεί πως επιδρά στον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι καπνιστές, κατά μέσο όρο, παρουσιάζουν κατά 30% μεγαλύτερο αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων από τους μη καπνιστές.
  • 6. Σκοπός Σκοπός της μελέτης μας ήταν να διερευνήσουμε: Α) Την πιθανή συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών αιμοσφαιρίων αίματος, ως αδρού δείκτη φλεγμονής, και παχυσαρκίας, όπως αυτή εκφράζεται από το ολικό σωματικό λίπος και από το ενδοκοιλιακό λίπος. Β) Την επίδραση του καπνίσματος στη σχέση αυτή.
  • 7. Υλικό-Μέθοδοι Για το σκοπό αυτό, μελετήσαμε αναδρομικά 247 άνδρες και 355 γυναίκες του εξωτερικού ιατρείου του τμήματός μας. Τα χαρακτηριστικά των εξετασθέντων παρουσιάζονται στον πίνακα 1. Καθώς ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων δεν είναι ειδικός δείκτης φλεγμονής, από τη μελέτη εξαιρέθηκαν καταστάσεις που είναι γνωστό ότι επιδρούν στον στα λευκά αιμοσφαίρια (πίνακας 2). Επίσης εξαιρέθηκαν άτομα με αριθμό λευκών μεγαλύτερο του 11.000/mm3 καθώς σκοπός μας ήταν η μελέτη της ύπαρξης φλεγμονής χαμηλού βαθμού σε κατά τα άλλα υγιή άτομα και όχι σε άτομα με ενεργό λοίμωξη ή με άλλου είδους έντονο στρες.
  • 8. Υλικό-Μέθοδοι Οι εξετασθέντες υποβλήθηκαν σε αιμοληψία μετά από ολονύχτια νηστεία και σε ανθρωπομετρικές μετρήσεις. (πίνακας 3)
  • 9. Άνδρες Γυναίκες (247) (355) Ηλικία (έτη) 47.4 ± 13.7 44.4 ± 13.4 BMI (kg/m2) 34.5 ± 6.0 33.7 ± 6.5 Κάπνισμα (Ν/Ο) 82/165 135/200 (Πίνακας 1: Εξετασθέντες)
  • 10. • Φάρμακα που επηρεάζουν τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων • Λοιμώξεις • Ηπατική δυσλειτουργία • Ταχύτητα καθίζησης >40/1h • Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων >11000/mm3 • Θυρεοειδική δυσλειτουργία • Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 • Αρρύθμιστος διαβήτης τύπου 2 (Πίνακας 2: Κριτήρια αποκλεισμού)
  • 11. Εργαστηριακός Ανθρωπομετρικές έλεγχος νηστείας μετρήσεις Γενική εξέταση αίματος BMI Ταχύτητα καθίζησης Περίμετρος μέσης Βιοχημικός έλεγχος WHR HbA1c % Ολικό σωματικό λίπος (BIA) Ινσουλίνη Προσθιοπίσθια διάμετρος κοιλίας (Πίνακας 3: Εργαστηριακός έλεγχος και ανθρωπομετρικές μετρήσεις)
  • 13. Άνδρες Γυναίκες p Ηλικία (έτη) 47.4 ± 13.7 44.4 ± 13.4 0.008 BMI (kg/m2) 34.5 ± 6.0 33.7 ± 6.5 NS Περίμετρος μέσης (cm) 114.8 ± 13.1 101.6 ± 13.8 0.000 WHR 1.09 ± 0.08 0.93 ± 0.11 0.000 Προσθιοπίσθια διάμετρος κοιλίας (cm) 27.18 ± 3.88 24.23 ± 3.83 0.000 Ολικό σωματικό λίπος % (BIA) 35.94 ±6.46 43.90 ±7.23 0.000 Ενδοκοιλιακό λίπος (kg) 7.647 ± 2.647 3.799 ± 1.309 0.000 Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων 7.39 ± 1.58 7.00 ± 1.50 0.002 (x1000/mm3) Αιματοκρίτης (%) 45.1 ± 3.2 39.9 ± 3.0 0.000 Αιμοπετάλια (x1000/mm3) 238 ± 51 273 ± 65 0.000 Ταχύτητα καθίζησης (mm/1h) 10.1 ± 8.3 16.3 ± 8.5 0.000 Γλυκόζη πλάσματος (mg/dl) 127 ± 51 106 ± 37 0.000 Ινσουλίνη πλάσματος (μIU/ml) 15.75 ± 12.44 13.23 ± 9.99 0.02 HbA1c (%) 6.77 ± 1.81 6.35 ± 1.59 0.02 HOMA-IR 4.85 ± 4.07 3.58 ± 3.13 0.000 (Χρησιμοποιήθηκαν t-test και μη παραμετρικό test)
  • 14. Κάπνιζαν 82 από τους 247 άνδρες και 135 από τις 355 γυναίκες (X2=3.065, p=0.08) Οι άνδρες καπνιστές κάπνιζαν περισσότερο από τις γυναίκες καπνίστριες: Άνδρες: 22.23 ± 15.55 τσιγάρα/ημέρα Γυναίκες: 17.44 ± 12.40 τσιγάρα/ημέρα (p=0.028)
  • 15. Αποτελέσματα Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων αίματος (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3 11, 0 10, 0 White Blood Cells 9, 0 8, 0 7, 0 6, 0 5, 0 4, 0 n=247 n=335 male female Άνδρες Γυναίκες se x (m /f) Οι άνδρες είχαν υψηλότερο αριθμό λευκών από τις γυναίκες (7.394 ± 1.584 vs. 6.995 ± 1.495, p=0.002)
  • 16. Αποτελέσματα 12 Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων αίματος (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3 11 10 White Blood Cells 9 8 7 6 5 Μη no smoker καπνιστές 4 Καπνιστές smoker N = 165 82 200 135 male Άνδρες female Γυναίκες Οι καπνιστές είχαν υψηλότερο αριθμό λευκών από τους μη καπνιστές και στα δύο φύλα. (Άνδρες: 7.849 ± 1.566 vs. 7.168 ± 1.548, p=0.001 Γυναίκες: 7.321 ±1.353 vs. 6.775 ± 1.549, p=0.001)
  • 17. Αποτελέσματα Άνδρες καπνιστές Males-smokers Females-smokers Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3)3 Γυναίκες καπνίστριες Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3 Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3 Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 11 11 10 10 9 White Blood Cells 9 White Blood Cells 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 0 20 40 60 80 100 0 10 20 30 40 50 60 70 cigarettes/day Αριθμός τσιγάρων ημερησίως Αριθμός τσιγάρων ημερησίως Αριθμός cigarettes/day τσιγάρων ημερησίως Στους άνδρες καπνιστές, υπήρχε θετική Στις γυναίκες καπνίστριες δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και αριθμού τσιγάρων ημερησίως αριθμού τσιγάρων ημερησίως. (r=0.244, p=0.027) (r=0.101, p=0.246)
  • 18. Αποτελέσματα Άνδρες μη καπνιστές Males: Non-smoking Άνδρες καπνιστές Males: Smoking Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3 ) 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 20 30 40 50 60 20 30 40 50 60 Δείκτης Μάζας Σώματος (kg/m2) Body Mass Index (kg/m2) Δείκτης Μάζας Σώματος (kg/m2) Body Mass Index (kg/m2) Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και ΒΜΙ. συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και BMI. (r=0.186, p=0.017) (r=0.110, p=0.326)
  • 19. Αποτελέσματα Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Γυναίκες μηNon-smoking Females: καπνίστριες Γυναίκες καπνίστριες Females: Smoking Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 12 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 8 8 7 6 6 4 5 2 4 10 20 30 40 50 60 70 10 20 30 40 50 60 Body Mass Index (kg/m2) Δείκτης Μάζας Σώματος (kg/m2) Body Mass Index (kg/m2) Δείκτης Μάζας Σώματος (kg/m2) Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική Σε γυναίκες καπνίστριες δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και BMI. συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και BMI. (r=0.306, p=0.000) (r=0.162, p=0.061)
  • 20. Αποτελέσματα Άνδρες μη καπνιστές Άνδρες μη καπνιστές Males: Non-smoking Άνδρες καπνιστές Males: Smoking Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 10 20 30 40 50 60 70 10 20 30 40 50 60 70 Ολικό Σωματικό Λίπος(BIA) Total Body Fat % % (ΒΙΑ) Total Body Fat % (BIA) Ολικό Σωματικό Λίπος % (ΒΙΑ) Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και ολικού σωματικού λίπους % (BIA) ολικού σωματικού λίπους % (BIA). (rs=0.156, p=0.045) (rs=0.211, p=0.058)
  • 21. Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αποτελέσματα Γυναίκες μη καπνίστριες Females: Non-smoking Γυναίκες καπνίστριες Females: Smoking Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 12 12 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 10 20 30 40 50 60 10 20 30 40 50 60 Ολικό Σωματικό Λίπος(BIA) Total Body Fat % % (ΒΙΑ) Ολικό Σωματικό Λίπος(BIA) Total Body Fat % % (ΒΙΑ) Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική Σε γυναίκες καπνίστριες υπήρχε θετική συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και ολικού σωματικού λίπους % (BIA). ολικού σωματικού λίπους % (BIA). (r=0.288, p=0.000) (r=0.180, p=0.037)
  • 22. Αποτελέσματα Άνδρες μη καπνιστές Males: Non-smoking Males: Smoking Άνδρες καπνιστές Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 11 11 10 10 White Blood Cells 9 White Blood Cells 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 80 90 100 110 120 130 140 150 80 90 100 110 120 130 140 150 Περίμετρος Μέσης (cm) Waist Circumference (cm) Waist Circumference (cm) Περίμετρος Μέσης (cm) Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και Περιμέτρου Μέσης Περιμέτρου Μέσης. (r=0.198, p=0.012) (r=0.151, p=0.176)
  • 23. Αποτελέσματα Γυναίκες μη καπνίστριες Females: Non-smoking Γυναίκες καπνίστριες Females: Smoking Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 12 12 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 Περίμετρος Μέσης (cm) Waist Circumference (cm) Περίμετρος Μέσης (cm) Waist Circumference (cm) Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική Σε γυναίκες καπνίστριες δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και Περιμέτρου Μέσης. Περιμέτρου Μέσης. (r=0.291, p=0.000) (r=0.112, p=0.201)
  • 24. Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αποτελέσματα Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Άνδρες μη καπνιστές Males: Non-smoking Άνδρες καπνιστές Males: Smoking 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 18 20 23 25 28 30 33 35 38 40 18 20 23 25 28 30 33 35 38 40 Προσθιοπίσθια Κοιλιακή Διάμετρος (cm) Sagittal Abdominal Diametre (cm) Προσθιοπίσθια Κοιλιακή Διάμετρος (cm) Sagittal Abdominal Diametre (cm) Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και Προσθιοπίσθιας Κοιλιακής Διαμέτρου. Προσθιοπίσθιας Κοιλιακής Διαμέτρου. (r=0.177, p=0.025) (r=0.141, p=0.206)
  • 25. Αποτελέσματα Γυναίκες μηNon-smoking Females: καπνίστριες Γυναίκες καπνίστριες Females: Smoking Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 12 12 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 15 20 25 30 35 40 15 20 25 30 35 40 Προσθιοπίσθια Κοιλιακή Διάμετρος (cm) Sagittal Abdominal Diametre (cm) Προσθιοπίσθια Κοιλιακή Διάμετρος (cm) Sagittal Abdominal Diametre (cm) Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική Σε γυναίκες καπνίστριες υπήρχε θετική συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και Προσθιοπίσθιας Κοιλιακής Διαμέτρου Προσθοπίσθιας Κοιλιακής Διαμέτρου (r=0.289, p=0.000) (r=0.177, p=0.042)
  • 26. Αποτελέσματα Άνδρες μη καπνιστές Males: Non-smoking Άνδρες καπνιστές Males: Smoking Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 0 2 4 6 8 10 12 14 16 0 2 4 6 8 10 12 14 16 Ενδοκοιλιακό λίπος (kg) Visceral fat (kg) Ενδοκοιλιακό λίπος (kg) Visceral fat (kg) Σε άνδρες μη καπνιστές υπήρχε θετική Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και kg ενδοκοιλιακού λίπους. kg ενδοκοιλιακού λίπους. (r=0.164, p=0.038) (r=0.141, p=0.206)
  • 27. Αποτελέσματα Γυναίκες μη καπνίστριες Females: Non-smoking Γυναίκες καπνίστριες Females: Smoking Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 12 12 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 1 2 3 4 5 6 7 8 Ενδοκοιλιακό λίπος (kg) Visceral fat (kg) Ενδοκοιλιακό λίπος (kg) Visceral fat (kg) Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική Σε γυναίκες καπνίστριες υπήρχε θετική συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και kg ενδοκοιλιακού λίπους. kg ενδοκοιλιακού λίπους. (r=0.288, p=0.000) (r=0.177, p=0.042)
  • 28. Αποτελέσματα Άνδρες μημη καπνιστές Males: καπνιστέ3 Άνδρες Non-smoking Males: Smoking Άνδρες καπνιστές Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 0 4 8 12 16 20 0 4 8 12 16 20 HOMA-IR HOMA-IR Σε άνδρες μη καπνιστές δε διαπιστώθηκε Σε άνδρες καπνιστές δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και HOMA-IR. HOMA-IR. (rs=0.080, p=0.308) (rs=0.123, p=0.271)
  • 29. Αποτελέσματα Γυναίκες μηNon-smoking Females: καπνίστριες Γυναίκες καπνίστριες Females: Smoking Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων (x1000/mm3) 12 12 11 11 10 10 White Blood Cells White Blood Cells 9 9 8 8 7 7 6 6 5 5 4 4 0 4 8 12 16 20 0 4 8 12 16 20 HOMA-IR HOMA-IR Σε γυναίκες μη καπνίστριες υπήρχε θετική Σε γυναίκες καπνίστριες δε διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και συσχέτιση μεταξύ αριθμού λευκών και HOMA-IR. HOMA-IR. (rs=0.285, p=0.000) (rs=0.161, p=0.063)
  • 30. Πολυπαραγοντική ανάλυση Εξαρτημένη μεταβλητή: αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων Άνδρες R=0.277, R square=0.077, F=9.979, p=0.000 Κάπνισμα (όχι/ναι): beta=0.217, p=0.001 Ολικό σωματικό λίπος % (ΒΙΑ): beta=0.189, p=0.003 Γυναίκες R=0.401, R square=0.161, f=20.683, p=0.000 Ηλικία: beta= -0.270, p=0.000 Κάπνισμα (όχι/ναι): beta=0.166, p=0.001 Προσθιοπίσθια κοιλιακή διάμετρος: beta=0.306, p=0.000
  • 31. Συμπεράσματα • Το κάπνισμα είναι σημαντικός επαγωγέας χαμηλού βαθμού συστηματικής φλεγμονής όπως αυτή εκφράζεται από τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων, ιδίως στους άρρενες. • Σε μη καπνιστές άνδρες καθώς και σε καπνίστριες και μη καπνίστριες γυναίκες, ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων συσχετίζεται θετικά με την παχυσαρκία και ιδίως με την κατανομή αυτής όπως αυτή εκφράζεται με την προσθιοπίσθια κοιλιακή διάμετρο και την ποσότητα του ενδοκοιλιακού λίπους.
  • 32. Συζήτηση Το κάπνισμα φαίνεται να είναι πολύ σημαντικός επαγωγέας χαμηλού βαθμού συστηματικής φλεγμονής. Έχει υποστηριχθεί ότι η απελευθέρωση κατεχολαμινών από τη νικοτίνη του καπνίσματος μπορεί να ευθύνεται για αυτό το αποτέλεσμα. Άλλες μελέτες υποστηρίζουν την υπόθεση ότι το κάπνισμα προκαλεί διέγερση του μυελού των οστών, πιθανώς μέσω προφλεγμονωδών παραγόντων που απελευθερώνονται από τα κυψελιδικά μακροφάγα, όπως ο TNF-a, η IL-1, η IL-8 παράγοντας διέγερσης των κοκκιοκυττάρων-μακροφάγων. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ίδια σχέση μεταξύ καπνίσματος και αριθμού λευκών αιμοσφαιρίων έχει διαπιστωθεί και σε εφήβους γεγονός που υποδηλώνει ότι υπάρχει ταχεία-άμεση επίδραση του καπνίσματος στον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων η οποία είναι μάλλον απίθανο να ερμηνεύεται από τη χρόνια βλάβη των πνευμόνων που παρατηρείται στους ενήλικους καπνιστές.
  • 33. Συζήτηση Παρά το γεγονός ότι στη μελέτη μας, υπήρχε υψηλότερο ποσοστό καπνιστών μεταξύ των γυναικών από ό,τι μεταξύ των ανδρών, (αν και όχι στατιστικά σημαντική διαφορά), στους άνδρες, οι οποίοι είναι πιο φανατικοί καπνιστές, το κάπνισμα υπερνικά την επίδραση της παχυσαρκίας σε ό,τι αφορά στη χαμηλού βαθμού φλεγμονή. Οι γυναίκες, οι οποίες καπνίζουν πιο ερασιτεχνικά, διατηρούν τη συσχέτιση μεταξύ φλεγμονής, όπως αυτή εκφράζεται με τον αριθμό των λευκών, και παχυσαρκίας, ιδίως του ενδοκοιλιακού λίπους, ανεξαρτήτως του καπνίσματος.
  • 34. Προτεινόμενη βιβλιογραφία • Lidia Arcavi, Neal L. Benowitz. Cigarette smoking and infection. Arch Intern Med 2004;164:2206-2216 • Marjolein Visser et al. Elevated c-reactive protein levels in overweight and obese adults. JAMA 1999;282:2131-2135 • Barbora Vozarova et al. High white blood cell count is associated with a worsening of insulin sensitivity and predicts the development of type 2 diabetes. Diabetes 2002; 51:455-461 • Stuart P. Weisberg et al. Obesity is associated with macrophage accumulation in adipose tissue. J Clin Invest; 112:1796-1808 • Desai MY et al. Association of body mass index, metabolic syndrome and leukocyte count. Am J Cardiol 2006; 97:865-868. • Pratley RE et al. Relation of the white blood cell count to obesity and insulin resistance: effect of race and gender. Obesity Research 1995; 3:563-571
  • 35. Ευχαριστώ για την προσοχή σας !!!