1. Utiles,ferrramentas e máquinas Grupo 4 2ºB Alexandra Lopez Rodriguez Laura Davila Pena Angela Maneiro Muñiz Ana Lustres Nieto

2. Para fabricar un obxecto de madeira, hanse de seguir unha serie de operacións ordenadas que requiren o manexo de determinadas ferrmentas, útiles e máquinas. Medir – marcar e trazar – cortar – perforar – tallar e rebaixar – desbastar e afinar – unir as pezas - pintar. Medir, trazar e marcar. Antes de medir, cómpre analizarmos as dimensións e a forma do material do que dispomos para o aproveitarmos ao máximo. Útiles e ferramentas. Escuadro metálica . Emprégase para comprobar con exactitude os ángulos rectos, e os seus brazos permiten trazar rectas paralelas e perpendiculares, xa que forman un ángulo de 90º. Lapis de carpinteiro. É ovalado, e a súa mina, plana. Para o afiar precísase unha coitela especial. O gramil. Emprégase para trazar liñas paralelas entre si aos bordos do anaco de madeira.

3. Subela ou punzón. Consta dun mango de plástico ou de madeira unido a unha agulla de punta cónica metálica. Emprégase para practicar unha pequena fenda sobre a superficie da madeira, que indica o punto exacto onde se debe realizar unha perforación. Compás de puntas de aceiro. Serve para trazar circunferencias e arcos, así como para transportar medidas. Outros útiles para medir e trazar son a regra (A), o transportador de ángulos, a cinta métrica (B), o metro de carpinteiro (C) e os patróns. A B C

4. Suxeitar. Para suxeitar as pezas e traballar con elas, empréganse como soporte o banco ou a mesa de traballo. Útiles e ferramentas. Torno de banco. Vai fixado á mesa de traballo. Consta dunha mordaza fixa e outra móbil. Esta última deslízase por unha guía cando xira a panca, co que as pezas quedan suxeitas entre as dúas mordazas. Gato ou sarxento. Úsase para suxeitar pezas á mesa de traballo ou para unir dúas pezas. É un instrumento de metal formado por dous topes: un fixo e outro móbil. Este último deslízase pola guía achegándose ao fixo. Ao xirar o mango, o tope do parafuso suxeita a peza coa que se vai traballar. Parafuso de man. Está constituído por un tope fixo e un parafuso que, ao ser xirado, preme o material que se quere suxeitar entre ambos. Abrazadeiras. Empréganse para suxeitar pezas circulares.

5. Cortar e serrar. Existen diferentes tipos de ferramentas para cortar dependendo da dureza e grosor da madeira, así como do tipo do corte. Serróns. Constan dun mango de madeira ou plástico e unha folla ancha de metal. Hai diferentes clases, segundo o tipo de corte. Serrón ordinario. Emprégase para realizar cortes rectos. Con el pódense serrar madeiras de diferentes grosores. A folla metálica é ríxida, co fin de evitar que se dobre durante o corte, e o número e tamaño dos seus dentes é variable. Canto menor sexa o número de dentes, estes serán máis grandes e máis basto será o corte. Serrón de cota. Úsase para practicar cortes que requiren certa precisión. Serrón de punta. A súa folla metálica estreita permite o xiro e, polo tanto, a obtención de cortes curvos.

6. Serras de volta . Constan dun arco de metal, un mango e dous xogos de parafuso/porca. Teñen forma de <<U>>. Serra de marquetería. Empréganse para cortar madeiras finas, como a de contrachapado. Está desempeñada para realizar cortes curvos, rectos e, en xeral, irregulares. Serra de contornar . É unha serra de pelos. Estes poden ser planos ou redondos. Os pelos planos empréganse para cortes rectos e curvos de gran radio, e os precisión do corte. Os pelos máis grosos empréganse para levar a cabo cortes ordinarios, de menor precisión, a diferenza dos pelos máis finos. O número de dentes dos pelos planos tamén se relaciona coa precisión do corte: o maior número de dentes, moita precision. Serra de arco. Consta dunha folla moi estreita montada entre un arco de metal.

7. Máquinas-ferramentas. Serra circular . Empregan unha folla dentada que efectúa o corte a medida que xira e avanza, mantendo fixo o material; ou viceversa, pódese manter fixa á máquina e facer que sexa o material o que avanca mentres a serra circular xira. Emprégase principalmente para efectuar cortes rectos e oblicuos ao cortar pranchas ou láminas de grandes dimensións. Serra de calar . Emprega unha folla dentada que traballa con movemento de vaivén. Emprégase para cortar pranchas ou láminas de grandes dimensións, incluso de metais ríxidos. Permite realizar cortes rectos, oblicuos e curvilineos .

8. Perforar Ferramentas. Antes de tradear, débese suxeitar a peza para impedir que se mova durante o proceso. Trade manual o berbequí. Emprégase para realizar buratos con maior precisióne rapidez, e con menor esforzo. Brocas. Son unhas barras cilíndricas de aceiro con fendas. Incorpóranse austradese son as que realizan oos buratos. Poden ser de diferentes materiais, loxitudes e diámetros. Barrena. Emprégase para perforar a madeira de pouco grosor e facer perforacións de pequeño tamaño. Ten forma de T, mango de madeira e unha barra metálica con punta de forma helicoidal. Máquinas-ferramentas. Trade. Permite facer buratos nun material a medida que a broca xira e avanza.

9. Tallar ou rebaixar. A principal función destas ferramentas é arrancar anacos de madeira e rebaixala. Ferramentas. Trencha. Úsase para realizar ocos na madeira. Trencha de esquina. Emprégase para abrir buratos rectangulares. É unha ferramenta de aceiro con mango de madeira ou plástico. A folla, de aceiro biselada, caracterízase por posuír un fío moi cortante. Gubia. Diferénciase da trencha de esquina en que a súa forma é curvada. Martelo de carpinteiro . Golpea o mango das tres ferramentas anteriores. Tamén se emprega para golpear a madeira, cadrala, axudar ao encolamento… Máquinas- ferramentas. Cepilladora. Está constituída por un cilindro que leva incorporado un conxunto de coitelas. Ó xirar, estas arrancan as labras da madeira, que pasa cun movemento loxitudinal.

10. Debastar ou afinar Con estas ferramentas conseguimos deixar as superficies das pezas lisas e listas para as pintar e as vernizar posteriormente. Ferramentas. Limas grosas e limas. Son instrumentos d e aceiro con mango de madeira ou de plástico. As limas grosas (A) posúen resaltes en forma de graniños ou dentes triangulares, máis ou menos separados. Serven para arrancar pequenas estelas de madeira. Os cortes que realizan poden ser grosos, medios ou finos. As limas (B) teñen a cara estriada. Ambas poden presentar diferentes seccións: planas, cadradas, redondas, triangulares e de media cana. Emprégase unha ou outra segundo a forma da peza que se desexa debastar. A Carda. É un cepillo de púas de aceiro que serve para limpar as limas e as limas grosas, é dicir, para eliminar as estelas despois do desbaste. B

11. Papel de lixa. Consiste en pequenos anacos de material abrasivo, adherido a un soporte de papel. O tamaño do gran pódese coñecer mirando o número que aparece no reverso da folla: de 60 a 600. Para lixar unha peza, o ideal é partir dunha folla de gran groso (100), pasar a outra de gran medio (180) e rematar cun gran fino (280). canto menor sexa o número de grans, e polo tanto o do papel, máis basto será este. Cepillo. Aplícase para rebaixar (puír e debastar) a madeira mediante a extracción de tiras de fino espesor. Consta, principalmente, dun corpo de madeira en forma de prisma cunha abertura transversal máis ou menos inclinada onde se coloca unha coitela de aceiro suxeita por unha cuña. Máquinas- ferramentas. Lixadora. Emprega un papel de lixa que, ao pasar pola superficie con movemento de vaivén alternativo, consegue o alisado da superficie . Rectificadora. Emprega unha ferramenta denominada mola en forma de disco, composta por material abrasivo. Permite un bo acabado e gran precisión nas medidas. Emprégase para rectificar tanto pexas cilíndricas como planas, ao facer xirar o disco e mover a peza simultaneamente.

12. Cravar e aparafusar. Unha vez cortadas e lixadas as pezas procédese á súa unión. Hai diferentes maneiras de realizar esta operación: fixando as pezas mediante cravos, parafusos, encolándoas ou ensalblándoas. Cravado. O cravado é o método de unión de pezas máis común na construcción de edificios. Aplícase, por exemplo, en traballos pesados, coma a realización de chans, vigas, vallas e a fabricación de grandes caixas. Martelo de ebanista (A), de bóla (B) e de uñas (C). Os tres están compostos dunha cabeza de aceiro e un mango de madeira ou de plástico. Co martelo de uñas, ademais de cravar, podemos extraer cravos facendo pnca coa uña. A B C

13. Cravos. Existen diferentes tipos: de cabeza plana e de cabeza perdida, cilíndricos e ovalados... Tenaces (D) e alicates (E). Constan de dúas pezas metálicas articuladas. Ambas ferramentas empréganse para desencravar (extraer cravos), así como para suxeitar e cortar. D E Aparafusado. O aparafusado é outra forma de unir pezas de madeira. A súa vantaxe, fronte ao cravado, estriba na posibilidade de desunir as pezas con maior facilidade. Desaparafusador. Está composto por unha peza metálica acabada en punta plana ou con forma de estrela, segundo o parafuso ao que estea destinado, e un mango de material illante da corrente eléctrica (plástico ou madeira). Emprégase para enroscar e desenroscar parafusos. Parafusos . Polo xeral, son de aceiro. Constan dunha vara roscada e dunha cabeza, que pode ser redonda, cilíndrica, hexagonal ou abelanada.

14. Chaves. Son de aceiro e empréganse para apertar e afrouxar parafusos e porcas. Máquinas- ferramentas. Desparafusador eláctrico. Emprégase nos procesos de aparafusado e desparafusado.

15. FIN