Συνεντεύξεις μαθητών με κατοίκους της περιοχής (Αμπελόκηποι Αθήνας). Συνεντευξιαζόμενος: Γ. Ραφτόπουλος συν. 1 & 2 Τόπος: Κηφισίας 5 Σχολικό έτος: 2014-2015 (Πολυμέσα & Συντακτική ομάδα)

1. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 1
56ο Γυμνάσιο Αθήνας
Περιβαλλοντική και
Συντακτική ομάδα του
σχολείου μας
Συνεντεύξεις με τον
κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο,
ιδιοκτήτη ενός από τα πιο
γνωστά και ιστορικά
φαρμακεία της περιοχής
Οι συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν στο
φαρμακείο του, στη Λεωφόρο Κηφισίας 5
(30/01/2015 –Άντζελα Ρ.
13/02/2015 – Σούλα Ρ. και Χριστίνα Σ.)
Σχολικό έτος: 2014-2015

2. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 2
[56. Ερωτήσεις μαθητών. Δημοσιογράφος: Άντζελα] Κύριε Ραφτόπουλε, σε
συνέχεια των συζητήσεων που είχατε με τον κ. Καραμπίνη, ήρθαμε για να
απαντήσετε σε κάποιες από τις ερωτήσεις μας αλλά και για να μας δώσετε την
ευκαιρία να φωτογραφίσουμε το χώρο.
[Συνεντευξιαζόμενος: Γεώργιος Ραφτόπουλος] Βεβαίως, μετά χαράς να
βοηθήσω στην προσπάθεια που κάνετε για την ανάδειξη της περιοχής μας.
- Φτιάχνετε φάρμακα ή μόνο πουλάτε; Αυτή είναι μια ερώτηση που προέκυψε
μετά από μια συνέντευξη που είχαμε με τον κ. Νίκο Παραδείση.
Ναι, ναι, τον ξέρω τον Νίκο. Και φτιάχνουμε φάρμακα και πουλάμε.
- Πόσο τετραγωνικά μέτρα είναι το φαρμακείο;
Ενενήντα (90) τετραγωνικά μέτρα το ισόγειο και πενήντα (50) τετραγωνικά
μέτρα το πατάρι.
- Είναι εύκολη η τακτοποίηση τόσων πολλών μικρών πραγμάτων/μπουκαλιών;
Άμα έχεις πείρα, είναι εύκολη. Στην αρχή σου φαίνεται δύσκολη.
- Τι προϊόντα, κυρίως, αγοράζει ο κόσμος;
Όλα τα προϊόντα που πουλάει το φαρμακείο. Φάρμακα, καλλυντικά, ορθοπεδικά
…
- Πόσες ώρες δουλεύετε την ημέρα;
Εγώ δουλεύω, περίπου, εννέα ώρες.
- Είστε ο ιδιοκτήτης ή υπάλληλος;
Ιδιοκτήτης.
- Πρέπει να πληρώνετε ένα συγκεκριμένο ποσό στον Δήμο;
Όχι. Δεν ξέρω. Δεν πληρώνουμε στον Δήμο άμεσα, εκτός αν εννοείτε μέσω ΔΕΗ.
Άμεσα στο Δήμο δεν πληρώνουμε. Τα καφενεία που βγάζουν καρέκλες και
τραπεζάκια στο δρόμο πληρώνουν. Επίσης τα περίπτερα που καταλαμβάνουν
χώρο στα πεζοδρόμια.
- Υπάρχουν πολλοί που σας ζητούν πληροφορίες άσχετες, π.χ. για δρόμους;
Αρκετοί, αρκετοί. Προσπαθώ να κάνω κλισέ τις πληροφορίες. Ρωτάνε, ξέρω εγώ,
που είναι η Γραμματεία. Λες δεξιά. Μα σου λένε δεξιά έχει δένδρα, δεν βλέπω
κάποιο κτίριο. Οπότε τους λέω, με επιτακτικό τρόπο. Δεξιά το πρώτο κτίριο που
θα δείτε, που θα συναντήσετε. Το λέω με τέτοιο, επιτακτικό, τρόπο ώστε να μην
με ξαναρωτήσουν. Δεξιά το πρώτο κτίριο.

3. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 3
- Έχετε συναντήσει πελάτες που είναι αγενείς; Πώς τους αντιμετωπίζετε;
Σπανίως… Τους αντιμετωπίζω, όμως, με ευγένεια, αδιάφορα.
- Έχετε φωτογραφίες παλιές ή/και παλιά μπουκάλια, διαφημίσεις, έγγραφα…
σχετικά με το φαρμακείο που θα μπορούσαμε να φωτογραφίσουμε;
Μερικές... Θα σας τα δείξω μετά.
- Πώς ήταν η περιοχή των Αμπελοκήπων όταν ήσασταν παιδί;
Ήταν πιο ανθρώπινη. Υπήρχαν πιο πολλές μονοκατοικίες, υπήρχαν ωραία
κτίρια, νεοκλασσικά. Υπήρχαν, επίσης, και κάποια κτίρια κόσμημα, όπως ήταν η
Βίλα Μαργαρίτα την οποία κατεδάφισαν, δυστυχώς, και στέρησαν την Αθήνα
από ένα αριστούργημα. Θα το έχετε δει και από τα βιβλία του κυρίου Παραδείση.
Κάναμε και εμείς μια εργασία πάνω στη Βίλα Μαργαρίτα
[http://www.slideshare.net/goa56tkdrills/ss-42386695]. Χρησιμοποιήσαμε και
το βίβλιο του κ. Παραδείση στην εργασία μας.
Ναι, πολύ ωραία…
Για μένα, όμως, πιο σημαντικό, όχι καλλιτεχνικά και αρχιτεκτονικά, ήταν οι
φυλακές Αβέρωφ. Ήταν σαν φρούριο, με ένα τεράστιο κήπο….
Οι φυλακές Αβέρωφ ήταν ένα ωραιότατο κτίριο. Θα μπορούσε να γίνει
εντευκτήριο, βιβλιοθήκες και τέτοια πράγματα, με έναν πολύ μεγάλο κήπο, εκεί
που είναι τα Δικαστήρια. Δυστυχώς, χάθηκε και αυτό.
Πράγματι, ήταν ένα από τα σημαντικά τοπόσημα της περιοχής. Αυτό φαίνεται
και από τις παλιές ελληνικές ταινίες που είχαν γυρίσματα, τόσο εξωτερικά όσο
και εσωτερικά, από τις φυλακές Αβέρωφ.
Και ένα αστείο που τώρα θυμήθηκα. Τον Παναθηναϊκό, τον ξέρεις τον
Παναθηναϊκό; Τι ομάδα είσαι εσύ;
Ε, δεν είμαι κάποια συγκεκριμένη ομάδα.
Λοιπόν, ο Παναθηναϊκός είχε έναν παίκτη, πολύ παλιά, τη δεκαετία του ’50, που
λεγόταν Σοφιανός και ήταν μικροαπατεώνας. Αυτός ήταν ο λόγος που ήταν και
στις φυλακές Αβέρωφ. Έβγαινε τις Κυριακές, έπαιζε ματς με τον Παναθηναϊκό
και ξαναέμπαινε μέσα.
- Τι θυμόσαστε από την εποχή εκείνη;
Κατ’ αρχάς τα σχολεία … Εγώ ήρθα εδώ το 1959, Τετάρτη Δημοτικού. Τα δύο
χρόνια στο Δημοτικό ήταν πολύ καλύτερα, όχι μόνο από τα τωρινά δημόσια
σχολεία αλλά και από ιδιωτικά. Κάθε τόσο, μας έπαιρνε το σχολείο και μας

4. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 4
πήγαινε στο ΠΑΛΛΑΣ όπου γινόντουσαν συναυλίες. Εμείς τότε βέβαια, σαν
παιδιά, δεν είχαμε αγγίγματα και ακούσματα, αλλά κάποιοι σπόροι έμπαιναν
στο μυαλό μας.
[Ηλικιωμένος πελάτης] Που τον θυμήθηκες τον Λάκη Σοφιανό;
Ναι, λέω εδώ στα παιδιά, την ιστορία με τον Σοφιανό. Ξεκινήσαμε από τις
φυλακές Αβέρωφ.
[Ηλικιωμένος πελάτης] Ναι, αλλά ήταν παίκτης πολύ καλός.
Ναι, ναι. Ήταν αρκετά καλός.
[Ηλικιωμένος πελάτης] Ναι, αλλά δεν είχε μυαλό.
Ναι, πράγματι. Τότε τα γήπεδα, φερ’ ειπείν, ήταν χωμάτινα. Αυτός έπαιρνε χώμα
από κάτω και το πετούσε στα μάτια των αντιπάλων του για να τους περάσει.
[Ηλικιωμένος πελάτης] Ναι, ήταν και πορτοφολάς καλός. Με ειδική άδεια τον
έβγαζαν από τη φυλακή για να παίξει τον αγώνα απέναντι στο γήπεδο και να
ξαναγυρίσει στη φυλακή.
Βέβαια, στα αποδυτήρια δεινοπαθούσαν οι συμπαίκτες του με τα πορτοφόλια.
Τα κρύβανε από αυτόν...
[56. Τάσος Κ.] Χμ, Γι΄αυτό και το γήπεδο του Παναθηναϊκού είναι δίπλα στην
Αρματωλών και Κλεφτών…
…. Τώρα, σχετικά με την ερώτηση, θυμάμαι ότι στο Δημοτικό την τελευταία ώρα
μας έβαζαν ταινίες Μίκυ Μάους και βλέπαμε. Επίσης Σαρλό… τέτοιες ταινίες.
Εγώ λέω ότι τώρα οι δάσκαλοι θα πρέπει να βάζουν ελληνικές ταινίες, τις παλιές
του 50 και του 60, και κάποιος «φωτισμένος» να κάνει μια ανάλυση. Οι παλιές
ταινίες έχουν πάρα πολλά να πούνε. Για παράδειγμα, οικονομικά. Η Σαπφώ
Νοταρά λέει «τζίρος να γίνεται». Αυτό μπορεί να το αναλύει δύο ώρες. Την
σημασία που έχει ο τζίρος. Καλύτερα να πουλάς φθηνά και πολλά παρά λίγα και
ακριβά, και πολλά άλλα... Ας πούμε, θυμάμαι ένα έργο «της νύχτας τα
καμώματα» με τον Αυλωνίτη και τον Διαμαντόπουλο. Ο Διαμαντόπουλος ήταν
φτωχός και πάει και κλέβει ένα κομμάτι μπακαλιάρο. Τον κυνηγάει ο
Αυλωνίτης... ε, τον ξέρεις τον Αυλωνίτη. Ένας χοντρός, συμπαθητικός.
Ε, ναι, νομίζω.
Τέλος πάντων. Τον κυνηγάει αυτός και τον πιάνει και του λέει…. Τότε τα σπίτια
συναυλίζονταν. Υπήρχε μια μεγάλη αυλή και υπήρχαν, γύρω-γύρω, καμιά
δεκαριά σπίτια. Τα σπίτια, μην νομίζεις, ένα δωμάτιο ήταν και μια κουζίνα. Τότε,
δεν υπήρχαν οι πολυτέλειες αυτές που υπάρχουν σήμερα.

5. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 5
Ζούσαν απλά.
Ναι, αλλά όχι μόνο απλά. Ήταν δύσκολες οι καταστάσεις. Λοιπόν, όταν τον
πιάνει τον Διαμαντόπουλο ο Αυλωνίτης, που έκανε τον αστυνομικό, του λέει,
γιατί το έκανες; Γιατί τον πήρες τον μπακαλιάρο; Λέει, για τα παιδιά μου, για να
φάνε. Τρώγαν τα άλλα δίπλα, σου λέω στην ίδια αυλή ήταν όλα, και έκλαιγαν τα
δικά του. Μπαίνει μέσα στο σπίτι ο Αυλωνίτης και του λέει. Μα εδώ έχεις
τέντζερη και βράζει. Του λέει ο Διαμαντόπουλος, για άνοιξε να δεις τι έχει μέσα;
Τον ανοίγει τον τέντζερη, και έβραζε η γυναίκα του ένα ξύλο, για να ξεγελάσει τα
παιδιά ότι μαγειρεύουν και αυτοί. Κατάλαβες; Αυτή ήταν η κατάσταση. Και
μετά, ο Αυλωνίτης, ο αστυφύλακας, παίρνει τον κλέφτη, εντός εισαγωγικών, και
πάει στο μπακάλικο που κρέμονταν τα προϊόντα από …. Τότε στις γειτονιές,
υπήρχαν μπακάλικα που τα προϊόντα τους τα κρεμούσαν για να τραβήξουν την
προσοχή του κόσμου. Λέει ό Αυλωνίτης στον μαγαζάτορα ότι ο Διαμαντόπουλος
βιαζόταν και δεν πρόλαβε να πληρώσει, και βγάζει ο Αυλωνίτης από την τσέπη
του και πληρώνει αυτό που είχε κλέψει ο άλλος. Κατάλαβες; Μετά υπήρχαν τα
γαϊτανάκια. Στις απόκριες ειδικά, υπήρχε το γαϊτανάκι. Ήταν κάποιος που
έκανε το άλογο. Φορούσε φουστανέλα, κάποιοι τον ακολουθούσαν και έκανε
κάποια νούμερα. Μάλιστα, επί χούντας… ξέρεις τι είναι η χούντα;
Ναι, δεν υπάρχει δημοκρατία.
Ναι, είναι μια περίοδος που δεν ψηφίζει ο κόσμος και διοικούν οι στρατηγοί. Είχε
απαγορευθεί το γαϊτανάκι. Φοβόντουσαν μήπως κάτω από την ουρά του
αλόγου υπάρχουν αντιστασιακοί και τέτοια… Από τότε δεν ξαναζωντάνεψε. Το
απαγόρευσαν και «πέθανε» τότε. Εμείς, γενικά, παίζαμε στους δρόμους. Παίζαμε
μπάλα, και αν περνούσε κάποιο αμάξι, τότε δεν υπήρχαν και πολλά –περνούσαν
σπάνια αυτοκίνητα– φωνάζαμε «σύρμα». Το σύρμα σημαίνει κίνδυνος. Την έχεις
ακούσει ποτέ αυτήν τη λέξη;
Όχι.
Όχι, δεν πειράζει. Αυτά.
Αυτά. Δεν έχουμε άλλες ερωτήσεις. Σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο σας. Θα
μας δείξετε τώρα παλιές φωτογραφίες και υλικό;
Βέβαίως. Πάμε να σας δείξω φωτογραφίες αλλά και το πατάρι που
αποθηκεύουμε φάρμακα αλλά και όπου μπορούμε να φτιάξουμε. Επίσης να
δείτε όργανα που χρησιμοποιούσαμε ή/και χρησιμοποιούμε.

6. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 6
Εικόνα 1(2): Το φαρμακείο έχει σκάλα αλλά και ασανσέρ για το πατάρι
Ωραία.
Εδώ φτιάχνουμε τα φάρμακα. Αυτή είναι μια παλιά συσκευή. Ελληνικά, αυτή η
συσκευή λέγεται καταποτιοκόπτης. Καταπότια είναι τα χάπια. Καταπότια.
Πιουλιέρα [από το γαλλικό pilule = χάπι] είναι στην καθομιλουμένη. Έπαιρνες το
φάρμακο, το έβαζες σε ένα έκδοχο (έκδοχο είναι το αδρανές συστατικό) το
έπλαθες, το έκανες σαν μακαρόνι, το έβαζες εδώ πέρα και έβαζες αυτό από πάνω,
το χάρασσες (ώστε να έχουν το ίδιο μέγεθος) και μετά, αυτά τα κομματάκια τα
έκοβες με τη σπάτουλα και τα έπινες. Γιατί δεν υπήρχαν τότε πολλά φάρμακα.
Παλιά τα χάπια ήταν πολύ λίγα.
Εικόνα 2: Καταποτιοκόπτης!
Να σου δείξω και κάτι άλλο. Παλιά το οξυγόνο δεν υπήρχε… Είχαμε φιάλες
μεγάλες, έλα να δεις εδώ… Αυτή είναι φιάλη οξυγόνου.
Εννοείτε ότι δεν υπήρχαν φιάλες οξυγόνου στα νοσοκομεία;
Όχι, όχι. Αναφέρομαι στους ασθενείς που ήταν στο σπίτι και χρειαζόντουσαν
οξυγόνο.

7. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 7
Εικόνα 3: Φιάλες οξυγόνου
Αυτή εδώ η συσκευή είναι μανόμετρο. Μπαίνει στην οβίδα και μετράει την πίεση.
Πόσο οξυγόνο είχε η φιάλη, η οβίδα αυτή.
Εικόνα 4 (4): Μανόμετρο για τη μέτρηση του οφυγόνου στις φιάλες

8. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 8
Εδώ είναι ένα πολύ παλιό γουδί σιδερένιο.
Εδώ είναι μια ζυγαριά με τα σταθμά.
Εδώ δείτε και την πρέσα μας. Πάρτε την και φωτογραφία.
Είναι για βάμματα. Παίρνεις ένα φαρμακευτικό φυτό…
Κάποιο βότανο ας πούμε;
Μπράβο σου, εσύ θα πας μπροστά…
Σας ευχαριστώ πολύ.

9. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 9
Έπαιξες και στο θεατρικό του 56ου Γυμνασίου Αθήνας σήμερα. Εγώ
δημιούργησα το θεατρικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1968 και από
τότε έγινε στο Πανεπιστήμιο θεατρικό τμήμα.
Λοιπόν, παίρνεις το βότανο, το κατεργάζεσαι μια εβδομάδα, επτά μέρες, το έχεις
μέσα σε ένα δοχείο, με οινόπνευμα, συνήθως είναι 70 βαθμούς, το ανακατεύεις.
Μετά, το βάζεις εδώ και το στύβεις, το σουρώνεις για να βγει το φάρμακο, ας
πούμε. Αυτά εδώ πέρα τα μπουκαλάκια, έχουν βάμματα μέσα. Αυτό έχει πράσινο
τσάι, πασιφλόρα που είναι ηρεμιστική.
[56. Ερωτήσεις μαθητών. Δημοσιογράφοι: Ρέσι και Χριστίνα] Μπορείτε να μας
το εξηγήσετε λίγο περισσότερο;
Για την παρασκευή των φαρμάκων από φυσικά προϊόντα, αυτά τα φυσικά
προϊόντα λέγονται δρόγιες, είναι ή φυτά, το συνηθέστερο, ή ορυκτά ή ζωικά,
φυτικά, ζωικά, ορυκτά –τρεις κατηγορίες [Δρόγη είναι το μόνο μέρος του
φυτικού η ζωικού οργανισμού, π.χ. φύλλα, η φλοιός, η σπέρματα, η άλλο όργανο
του φυτού η ζώου, που χρησιμοποιείται για την θεραπευτική η άλλη δράση του].
Συνήθως είναι φυτά. Εμείς φυτά φτιάχνουμε πιο πολύ. Παίρνεις το φυτό, και
συνήθως το επεξεργάζεσαι με οινόπνευμα 70 βαθμούς και αναλογία 20%.
Παίρνεις, φερειπείν, 20 γραμμάρια από το βότανο και 80 γραμμάρια οινόπνευμα
70 βαθμούς. Τα αφήνεις μέσα σε κάποιο δοχείο μια εβδομάδα, ανακατεύοντας
κάθε τόσο, και μετά, αφού περάσει η εβδομάδα, το βάζεις σε μια πρέσα σαν αυτή
που είδατε, το πιέζεις και βγαίνει το υγρό. Αυτό το υγρό λέγεται βάμμα, και αυτό
είναι το φάρμακο. Δηλαδή, η πρέσα συμπιέζει κλπ. Αυτά είναι τα συνήθη, έτσι;
Υπάρχουν και βότανα που είναι 10%, ανάλογα με την τοξικότητα, και βάζεις
οινόπνευμα 90 βαθμούς… ανάλογα με το τι θέλεις να κάνεις. Σας κάλυψα για το
τι κάνει η πρέσα, έτσι;
[56. Ερωτήσεις μαθητών. Δημοσιογράφοι: Ρέσι και Χριστίνα] Ναι
Να, για δείτε. Αυτά έχουν γίνει από εκεί. Να, δείτε. Αυτό λέει πράσινο τσάι.
Πήραμε πράσινο τσάι, το κατεργαστήκαμε όπως είπαμε, και μετά το πιέσαμε και
βγήκε αυτό το υγρό. Αυτό εδώ είναι εχινάτσια, θα έχετε ακούσει, για το
κρυολόγημα κλπ, αυτό είναι βαλεριάνα, που είναι ηρεμιστικό, αυτό είναι
πασιφλόρα, που είναι και αυτό ηρεμιστικό. Αυτό όλα είναι προϊόντα που
παρήχθησαν με τον τρόπο που σας εξήγησα.
Εδώ δείτε και το αποστακτήριό μας. Πάρτε το και φωτογραφία.

10. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 10
Αυτά εκεί είναι ογκομετρικοί σωλήνες και ογκομετρικοί κώνοι.
Αυτός είναι ένας μαγνητικός αναδευτήρας. Βάζεις μέσα αυτό που θέλεις να
διαλύσει και σε βοηθάει σε αυτό. Για παράδειγμα, θέλεις μια σκόνη να διαλυθεί,
τη βάζεις μέσα εδώ στο ποτήρι, βάζεις και το διαλύτη και διαλύεται… εδώ βάζεις
θερμοκρασία και γυρίζει. Μαγνητικός αναδευτήρας λέγεται.
Ωραία, σας ευχαριστώ πολύ. Να βγάλουμε κάποιες φωτογραφίες από το χώρο
παρασκευής και το πατάρι σας.
Ναι, βέβαια.

11. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 11
Φωτογραφίες από το χώρο εργαστηρίου παρασκευής

12. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 12
Φωτογραφίες από το πατάρι
Να σας βγάλω και μια φωτογραφία στο χώρο σας;
Ναι, γιατί όχι;
Σας ευχαριστούμε πολύ.

13. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 13
ΥΓ. Το γραφείο του κ. Ραφτόπουλου στο πατάρι έχει ως θέα το εκκλησάκι του
Αγίου Νικολάου – έργο του Τσίλλερ. Ένα εκκλησάκι που, δυστυχώς, έχει αφεθεί
στην τύχη του και ρημάζει…
Συνεντεύξεις: Άντζελα Ρ., Σούλα Ρ. και Σωτηροπούλου Χ.
Ερωτήσεις: Μέλη της Περιβαλλοντικής Ομάδας «Αμπελόκηποι Αθήνας: Ερευνώ
και μελετώ το περιβάλλον που βρίσκεται το σχολείο μου»
Αποφώνηση κειμένων: Αθηνά Π, Ρέσι Σ και Χριστίνα Σ.
Επιμέλεια κειμένων: Μέλη Συντακτικής Ομάδας (Αθηνά Π, Άντζελα Ρ, Ρέσι Σ και
Χριστίνα Σ.)
Συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί συντακτικής ομάδας: Μπουσιοπούλου Θ. και
Καραμπίνης Τ.
Για το 56ο Γυμνάσιο Αθήνας 
Σχολικό έτος: 2014-2015

14. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 14
Παράρτημα
1. Ιστορία του φαρμακείου
Οι «παλιές» φωτογραφίες ανήκουν στο προσωπικό αρχείο του κυρίου
Γ. Π. Ραφτόπουλου, ο οποίος μας έδωσε την άδεια να τις
φωτογραφίσουμε, να τις σαρώσουμε και να τις δημοσιεύσουμε.
Το φαρμακείο του κ. Ραφτόπουλου ιδρύθηκε το 1937 στη Λήμνο.
Εικόνα 5: Η γυναίκα του Π. Γ. Ραφτόπουλου βοηθούσε στο μαγαζί
Εικόνα 6: Ο Π. Γ. Ραφτόπουλος ως έφεδρος αξιωματικός σε στρατιωτικό φαρμακείο στα Τρίκαλα

15. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 15
Το 1959 άνοιξε στους Αμπελόκηπους. Ο χώρος που χρησιμοποιήθηκε ήταν
φαρμακείο από πριν – στην Κηφισίας και Φειδιππίδου (στην Εθνική Τράπεζα).
Το είχε πάρει από την Μόσχα Ανδρονίκη Μοάτσου.
Φωτογραφίες – δείγματα από μπουκαλάκια που είχε κρατήσει ο κ.
Ραφτόπουλος:
Τα μπουκαλάκια γράφουν: Βασ. Σοφίας 128 [είναι η Κηφισίας 2. Η Κηφισίας
συνεχιζόταν με αρίθμηση Βασ. Σοφίας. Το Αθήναιον, το σινεμά, είναι το 124, η
γωνία 126 (Βασ. Σοφίας και Φειδιππίδου) και η πρώτη γωνία (Κηφισίας και
Φειδιππίδου) ήταν το 128, εκεί που είναι τώρα η Εθνική τράπεζα.]

16. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 16
Η Μοάτσου το είχε πάρει από τον Αλέξανδρο Ρηγάνι το 1957. Αυτός το είχε
προπολεμικά. Αρχικά το είχε στην Αλεξάνδρας και μετά το έφερε στην περιοχή
Αμπελοκήπων.
Το φαρμακείο Αλέξανδρου Ρηγάνι στη
γωνία Αλεξάνδρας και Πουλίου, τη
δεκαετία του 1930 και το κτίριο
Νικολόπουλου.
Ο ίδιος [Αλέξανδρος Ρηγάνις] το είχε
πάρει το 1905 από κάποιον Τρακάδα
ο οποίος είχε το ¨Φαρμακείο και
Φαρμακεμπορείο «ο ήλιος»¨.
Στη φωτογραφία εικονίζονται οι
αδελφοί Νικολόπουλοι.
126
128
124

17. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 17
Τον διαδέχθηκε ο Παναγιώτης Γεωργίου Ραφτόπουλος το 1959. Στην επόμενη
θέση, Κηφισίας 2 και Φειδιππίδου.
Το 1961 μεταφέρθηκε Κηφισίας 4, από όπου βλέπουμε και τις δύο παρακάτω
φωτογραφείς –γύρω στο 1960-1961 (Οι φωτογραφίες κοσμούν το φαρμακείο
του κ. Γ. Π. Ραφτόπουλου στη Λεωφόρο Κηφισίας 5).

18. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 18
Εικόνα 7: Ο Π. Γ. Ραφτόπουλος, με τη γυναίκα του και υπαλλήλους του φαρμακείου
Από το 1998 το φαρμακείο είναι στη Λεωφόρο Κηφισίας 5. Η οικογένεια
Γλεντζάκη ζήτησε για ιδία χρήση το μαγαζί στη Λεωφόρο Κηφισίας 4.
Αποτέλεσμα αυτού είναι η οικογένεια Ραφτόπουλου να ζητήσει για χρήση, με τη
σειρά της, το χώρο που νοίκιαζε στην «ΚΑΛΥΒΙΩΤΗΣ Κ ΑΕΒΕ» –η οποία
μετακινήθηκε στην Λεωφόρο Κηφισίας 31.
Στην παρακάτω φωτογραφία μόλις διακρίνεται το φαρμακείο του κ. Γ. Π.
Ραφτόπουλου στη Λεωφορο Κηφισίας 5, λίγο πριν την κατεδάφιση των
εναπομεινάντων κτιρίων στην περιοχή ΘΩΝ (γύρω στο 1998).

19. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 19
Το φαρμακείο τώρα:

20. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 20
2. Φωτογραφίες από το εσωτερικό
Το φαρμακείο διαθέτει πληθώρα προϊόντων. Εκτός από φάρμακα, έχει
καλλυντικά προσώπου και σώματος, προϊόντα δίαιτας, διατροφής και
ανατομικά παπούτσια.

21. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 21

22. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 22
3. Σχολιασμοί προσωπικών φωτογραφιών και εικόνων του κ. Γ. Π.
Ραφτόπουλου
Το κείμενο αυτό είναι
από μια ανακοίνωση σε
εφημερίδα της Λήμνου. Ο
πατέρας μου είχε πάρει
και ένα δίπλωμα
οινολόγου και έκανε και
κρασιά. Εδώ είχε κάνει
μια καταχώρηση στην
εφημερίδα «Λήμνος» το
καλοκαίρι του 1947.
«Γνωστοποίησις. Όσοι
επιθυμείτε να
παρασκευάσετε καλά
κρασιά διατηρήσιμα,
συμβουλευθείτε τον επί
τούτω ειδικευθέντα Φαρμακοποιόν Μούδρου κ. Παναγιώτην Ραφτόπουλον ή απ’
ευθείας ή δι’ αλληλογραφίας.»
Εδώ είναι ένας θείος μου,
φαρμακοποιός (2ος από δεξιά). Είναι
αδελφός της μαμάς μου.
Αυτός εδώ είναι ένας θείος του πατέρα
μου, ο οποίος ήταν γιατρός και
βουλευτής.

23. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 23
Αυτή η φωτογραφία είναι από τα φοιτητικά χρόνια του πατέρα μου. Ο πατέρας
μου είναι στα δεξιά (ο ψηλός)[1]. Αυτοί με τα σακάκια είναι οι καθηγητές. Αυτός
ήταν ο Εμμανουήλ [2], πολύ γνωστός καθηγητής, ακαδημαϊκός. Αυτός εδώ ήταν
συνομίληκος με τον πατέρας μου, ήταν βοηθός, Τσατσάς [3]. Και αυτός έγινε
ακαδημαϊκός. Μέχρι πρότινος, όλοι οι καθηγητές, οι βασικοί, της Φαρμακευτικής,
γινόντουσαν, συνήθως, και ακαδημαϊκοί. Όχι ότι υπήρχε κάποιος κανόνας.
Απλός ήταν αξιόλογοι καθηγητές. Αυτός εδώ είναι ο Φωκάς [4], καθηγητής
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Φαρμακογνωσίας.
[Η Φαρμακογνωσία είναι το κομμάτι της Φαρμακευτικής που ασχολείται με τα
φυσικά φάρμακα –αυτό που λέγαμε πριν. Τις δρόγες. Τα εκ της φύσεως
λαμβανόμενα φάρμακα. Για περισσότερες πληροφορίες θα σας δώσω και το
βιβλίο του Εμμανουήλ που περιέχει όλα αυτά που σας λέω. Η Φαρμακευτική έχει
τρία μαθήματα βασικά. Τη Φαρμακευτική Χημεία, που είναι τα φάρμακα που
λαμβάνονται χημικώς, έχει τη Φαρμακογνωσία, που είναι τα φάρμακα που
λαμβάνονται από τη φύση και έχει τη Φαρμακοτεχνία, που είναι ο τρόπος
παρασκευής των φαρμάκων. Δείτε και το βιβλίο που σας δίνω και αν θέλετε κάτι
άλλο…]
1
4
23

24. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 24
Εικόνα 8: Ορκωμοσία στο ΕΚΠΑ στις 17/06/1936

25. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 25
Εικόνα 9: Άδεια άσκησης Φαρμακευτικής στον Παναγιώτη Γ. Ραφτόπουλο στις 14/10/1937
Εικόνα 10: Υπογραφές πάνω στην άδεια

26. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 26
4. Φωτοτυπίες από τον τόμο του Εμμανουήλ που μας δάνεισε ο κ. Γ. Π.
Ραφτόπουλου για να δούμε το πώς έφτιαχναν παλιά τα φάρμακα οι ίδιοι
οι φαρμακοποιοί
Εικόνα 11: Φαρμακοποιία - Φαρμακοτεχνία (Εμμανουήλ, 1931)
Εικόνα 12 (5): Πώς φτιάχνω τα καταπότια (χάπια)

27. 56ο Γυμνάσιο Αθήνας. Συνέντευξη με τον κ. Γεώργιο Π. Ραφτόπουλο Σελίδα 27
Εικόνα 13 (4): Αποστάγματα
Εικόνα 14: ... και έμπλαστρα Εικόνα 15: ... και αλοιφές Εικόνα 16: και Χημείο (για να
γίνουν όλα τα παραπάνω)