Ist International Conference: Education in Design Katowice, 10th - 12th December 2007, aut. Remigiusz Lis

1. The Silesian Digital Library - culture, education and knowledge in the world of new media Śląska Biblioteka Cyfrowa - kultura, edukacja i nauka w świecie nowych mediów Remigiusz Lis Biblioteka Śląska Śląska Biblioteka Cyfrowa Ist International Conference: Education in Design Katowice, 10th - 12th December 2007

2. Biblioteka - system komunikacji kulturowej oparty na tekstach (gromadzi, opracowuje, udostępnia ...) Teksty - historycznie prezentowane na różnych nośnikach Forma prezentacji tekstów - mocno zdeterminowana przez kolejne „technologie słowa” ( W. Ong ) Współczesna książka (wysokonakładowy druk) - epizod w dziejach bibliotek Aparat bibliotek - dostosowywał się do zmian technologii tekstowych Zmiana wiodącej technologii tekstowej - ewolucja biblioteki Biblioteka

3. reprezentacja numeryczna Obiekty nowych mediów: - są liczbami zapisanymi w postaci cyfrowej. - mogą być opisane matematycznie - w postaci funkcji, - mogą zostać poddane obróbce algorytmicznej,są więc obiektami programowalnymi „ A” = 65 = 01000001 modularność Składanie całości z mniejszych elementów, które zachowują swoja strukturę oraz własności. Łącznie wielu drobnych cyfrowych obiektów w struktury, które z kolei mogą stać się składnikami obiektów wyższego rzędu Podstawa programowania obiektowego. Przykłady: elektroniczne montaże, „wirtualia”, budowa strony WWW, węzły sieci internetowej, stos protokołów TCP/IP) Media cyfrowe i ich właściwości – cz. 1 ( za: Lev Manovich, Język nowych mediów, WAiP 2006.)

4. automatyzacja Wsadowe przetwarzanie plików, indeksowanie bazodanowe i sieciowe (indeksy wyszukiwarek), klient-serwer, wytwarzanie nowych obiektów lub ich konwersją za pomocą algorytmów. W sieci rozległej automatyzacja protokołów trasowania pakietów w sieci, kontroli kompletności transmisji wraz z korektą błędów, obsługa nazw domen. wariancyjność Obiekty cyfrowe mogą one zostać przedstawione w wielu wersjach; obraz może zostać zaprezentowany w wielu odmiennych formatach plików graficznych, podobnie tekst, czy dźwięk. Liczba tych wariantów - teoretycznie nieskończona. Kolejne wersje obiektu cyfrowego mogą być (i często są) wytwarzane automatycznie przez oprogramowanie komputera. JPG BMP GIF Media cyfrowe i ich właściwości – cz. 2

5. transkodowanie zmiana symboli kulturowych w dane komputerowe – cyfrowe obiekty są złożone z dwóch „warstw”: - kulturowej (znaczenia: artykuł, grafika, kolaż, komedia, muzyka, biblioteka),- technologicznej - komputerowej (znaczenia: głębia bitowa, kod programowy, pakiet danych, struktura danych, węzeł sieci). Warstwy te oddziaływają na siebie i technologiczne możliwości cyfrowego „nośnika” symboli określają możliwości operowania warstwą kulturową (zestawianiem, wyszukiwaniem, prezentacją) Media cyfrowe i ich właściwości – cz. 3

6. Ekonomiczne konsekwencje powyższych: obiekt cyfrowy dobro niewyłączne - identyczność kopii i oryginału - koszt technicznego powielenia = 0 - koszt wykonania jego kopii = 0 - koszt dystrybucji = 0 Obniżenie kosztów transakcji (tu: operowania symbolami) Media cyfrowe - ekonomika

7. źródło: www.caida.org

8. Ekologia sieci internetowej determinanty technologiczne Internet - dziecko „zimnej wojny” Niezawodny system łączności oparty na zawodnych węzłach Konektywność najistotniejszą cechą sieci -> sieć to przynajmniej dwa połączone węzły wymieniające dane Nadmiarowość – na poziomie łączy (wojskowa geneza) i zasobu (tanie środki produkcji informacji) -> „ środowisko bogate informacyjnie ” Rozproszenie – punktów dostępu, mocy obliczeniowych Decentralizacja - brak centrali , hierarchii i prezesa Globalny zasięg -> i tym samym globalna publiczność Warstwowa architektura – transmisja ucyfrowionych symboli kultury przez różne media techniczne (kabel, światłowód, radio) -> podstawą konwergencji mediów, treści kulturowych i umysłów

9. Ekologia sieci internetowej uwarunkowania ekonomiczne i zjawiska społeczne Nowa sieciowa ekonomia współtworzenia zasobów rozproszenie kosztów wytwarzania dzięki współpracy wielu jednostek (społeczności internetowych) na elektronicznych platformach Informacyjna ekonomia daru „wnoszę cząstkę, mogąc korzystać z całości” Różnorodność wytwarzanych treści kulturowych z różnych motywów - pozarynkowa produkcja informacji Globalizacja Ctrl+C – Ctrl+V + Internet – potężnym narzędziem dystrybucji symboli i ich kulturowej dekontekstualizacji Merytokratyczna kultura hackerska (nie mylić z cracker ską) twórców sieci – wytwarzanie sprawnych systemów komunikacji i satysfakcja z „uwalniania” informacji

10. Użytkownik nowych mediów Screenager (de Kerckhove) Osiągnie to czego chce (jak nie dostanie u nas - ściągnie to sobie e-Mule'm) Wie, że ”J. S. Bach to „gostek, co fajne dzwonki na komórki pisał” (zasłyszane) Daje mało czasu (wg user tracker'ów) Lubi mocne wrażenia (efekt uboczny Attention Economy) I MA WŁADZĘ !!! (H. Jenkins) Źródło: H. Jenkins, Kultura konwergencji, WAiP, 2006

11. Pewne jest jednakże, że trudności w wydobyciu informacji zawartych na kartach książek i brak w tychże książkach czynników aktywnych to źródła najpoważniejszych wad naszego systemu obcowania z zasobami wiedzy utrwalonej. Trzeba książkę zastąpić urządzeniem , które pozwoli na łatwe przekazywanie informacji bez jednoczesnego transportowania materiału i które będzie nie tylko przedstawiać ludziom informacje, lecz również przetwarzać je dla nich, naśladując sposoby, jakimi ci ostatni wydobywają, użytkują i kontrolują informację i, jeśli trzeba, korygują je i stosują ponownie. Aby zapewnić te usługi, niezbędne jest niewątpliwie silne powiązanie biblioteki z maszyną matematyczną. J.C.R. Licklider, Biblioteki przyszłości , 1965 Jedna z diagnoz i pomysł na bibliotekę

13. ŚBC - redagowanie i korzystanie z zasobu Śląska Dodawanie publikacji, zarządzanie Przeglądanie, wyszukiwanie, czytanie Aplikacja redaktora i administratora Aplikacja czytelnika – strony WWW Biblioteka Cyfrowa czytelnicy redaktorzy Uczestników

16. Forum ŚBC - komunikacja między Uczestnikami

18. Elektroniczny montaż defektów Biblioteka akademicka (całość dzieła) Biblioteka publiczna (brakująca karta)

19. Rozpoznanie tekstu (OCR) z wizualizacją oryginału

20. Koordynacja, scalanie w wirtualne kolekcje i wyszukiwanie rozproszone Zapytanie do ŚBC Odpowiedź ŚBC przechowującej opisy wszystkich BC Zasób w Śląskiej BC (Biblioteka Śląska) Zasób w Zielonogórskiej BC ( Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego) Zasób w Zielonogórskiej BC ( Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego)

21. Eksperymentalna publikacja 3D - VRLM „Muzeum (wystawa?) w bibliotece cyfrowej”

22. polska angielska niemiecka francuska czeska udostępnione innym BC 5 wersji językowych interfejsu

23. Wykorzystanie zasobu edukacyjnego Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu Źródło: M. Jędralska, Śląska Biblioteka Cyfrowa jako partner Wyższej Szkoły Humanitas WSH. Referat z konferencji: „Partnerzy Bibliotek”, Sosnowiec-Bochnia, 2007 .

24. ŚBC - 2006/2007 Wizyty z Niemiec Wizyty z Polski 5570 publikacji 402936 „udostępnień” średnio 72 razy każda nie ma publikacji nigdy nie otwieranych

25. ... oraz nieprzewidziane konsekwencje i zastosowania, czyli ... eschatologiczna funkcja ŚBC Globalny zasięg ... 56 razy/miesiąc „stąd do wieczności” (mormonów)

26. Galaktyka ŚBC Bibliotekarze akademiccy państwowi Śląsk Opolski Bibliotekarze publiczni Politechniki Nauka Zagłębie Dąbrowskie Dziedzictwo kulturowe Region częstochowski Bibliotekarze akademiccy niepaństwowi Górny Śląsk Uniwersytety Czeski Śląsk Akademie Podbeskidzie Edukacja Wydawnictwa