SlideShare a Scribd company logo
1 of 15
Digitaalrijk onderwijs 
Deel 1: TPaCK 
Jurgen Marechal
Vakinhoud, vakdidactiek en ict-technologie 
 Bij lesgeven gaat het erom dat een leerkracht weet wat er moet worden 
onderwezen (vakinhoud) en hoe dit moet worden onderwezen 
(vakdidactiek). 
 Om ict-technologie op een zinvolle manier te integreren in het onderwijs 
(dus: als middel en niet als doel), moet een leerkracht weten hoe de 
vakinhoud inzichtelijk en begrijpelijk gemaakt kan worden met behulp van 
ict en welke (vak)didactiek het leren van bepaalde onderwerpen met 
behulp van ict versterkt.
TPaCK 
 In de zoektocht naar de ultieme les en de, wederkerig versterkende, 
samenhang tussen ict, didactiek en vakinhoud kan TPaCK (Koehler & 
Mishra, 2008) een bruikbaar hulpmiddel zijn, waarbij TPaCK staat voor 
Technological Pedagogical Content Knowledge
TPaCK 
 Uitgangspunt bij TPaCK is dat het niet voldoende is dat leraren beschikken 
over afzonderlijke kennis van ict (Technologische Kennis), (vak)didactiek 
(Pedagogische Kennis) en/of vakinhoud (Content Kennis). Het gaat er juist 
om dat de drie kennisdomeinen, Technologische, Pedagogische en 
Content Kennis, met elkaar, wederkerig versterkend, samenhangen 
(TPaCK). 
 Daarnaast vindt leren altijd plaats in een specifieke context. Om ict met 
succes te integreren is Kennis van Technologie, Pedagogiek (lees: 
vakdidactiek) en Content niet toereikend, ook kennis van doelgroep, 
school, infrastructuur en omgeving is natuurlijk noodzakelijk.
TPaCK in schema:
Een lessencyclus ontwerpen met 
TPaCK 
 Als je een lessencyclus ontwerpt in TPaCK perspectief dan moet je aan drie 
zaken denken: 
1. Pedagogiek; 
2. Content en 
3. ict-Technologie. 
 De leerkracht moet dus pedagogische, inhoudelijke en ict-technologische 
kennis, houding en vaardigheden bezitten. Maar, volgens Mishra & Koehler, 
staan de drie pijlers bij een goede les of lessencyclus niet los van elkaar, ze 
kruisen/snijden elkaar in zeven gebieden.
1. Pedagogische Kennis (PK) 
 Pedagogische Kennis (PK), algemene pedagogische kennis met betrekking 
tot onderwijs (Bijvoorbeeld: How people learn of Institute of Education 
Sciences). 
 Pedagogische kennis moet, zoals Dr. Ruben R. Puentedura dat hanteert, 
breed gezien worden. Het gaat hier om pedagogische, maar ook om 
(vak)didactische kennis. 
 Maar we hebben het in dit eerste gebied, PK, nog niet over vakdidactiek, 
wel over didactiek.
2. Content Kennis 
 Content Kennis (CK), de kennis van het onderwerp, de kennis over de 
inhoud van je lessen: (Bijvoorbeeld: ScienceDaily of Institute of Historical 
Research);
3. PCK 
 Pedagogische Content Kennis (PCK), geen algemene pedagogische 
kennis, maar specifieke pedagogische en vakdidactische kennis, met 
betrekking tot het onderwerp van de les. 
 Bij PCK is er nog geen sprake van het integreren van ict en leren, 
bijvoorbeeld: National Council of Teachers Mathematics of Center of 
Applied Linguistics);
4. Technologische Kennis (TK) 
 Technologische Kennis (TK), algemene ict-technologische kennis, met 
betrekking tot onderwijs. (Bijvoorbeeld: Apple Support of Educause: 7 things 
you should know about Flipped Classrooms);
5. TPK 
 Technologische Pedagogische Kennis (TPK), hoe kan technologie ingezet 
worden ten dienste van de pedagogiek, vakdidactiek. Via internet zijn er, 
aldus Dr. Ruben R. Puentedura, bijvoorbeeld vele bronnen te vinden waarin 
tips gegeven worden over welke ict-technologie werkt of niet werkt bij 
pedagogische, vakdidactische educatie. (Bijvoorbeeld: The Online 
Learning Consortium of Editlib).
6. TCK 
 Technologische Content Kennis (TCK), hoe heeft ict-technologie betekenis 
voor het specifiek te onderwijzen onderwerp, bijvoorbeeld: 
MicroObservatory of Visual Complexity);
7. TPaCK 
 Technologische Pedagogische Content Kennis (TPCK), hier is er interactie 
tussen alle drie de gebieden: hier komen Pedagogiek, Content en ict- 
Technologie samen in de ontwikkeling van een specifieke aanpak, een 
specifiek onderwerp en een specifiek daarvoor gekozen ict-technologisch 
gereedschap.
Online Masterclass: TPaCK 
 Online Masterclass: 'Hoe integreer je ict en didactiek in het onderwijs? Het 
TPACK-model' met Petra Visser en Joke Voogt. 
 De masterclass wordt gepresenteerd door Prof. dr. Liesbeth Kester 
(CELSTEC) en wordt georganiseerd door Kennisnet en de Open Universiteit.
Tot slot 
 In de volgende presentatie laat ik zien hoe Dr. Ruben R. Puentedura TPCK 
geïntegreerd heeft in het onderwijs (met SAMR). Hij doet dit om inzichtelijk te krijgen 
hoe we een les en/of lessencyclus ontwerpen, hoe we ict-technologie in de lessen 
gebruiken en hoe we de leeropbrengsten hiermee kunnen verbeteren. 
 In de volgende presentatie zal ik ook een, door Dr. Ruben R. Puentedura 
geformuleerd, concreet lesvoorbeeld uitwerken. 
 Wil je meedenken, meedoen,... Meld je dan aan bij onze groep op LinkedIn: 
DigiWeet, Like ons: DigiWeet op Facebook of stuur een Tweet: DigiWeet op Twitter 
Jurgen Marechal 
OMO-Scholengroep, Helmond 
DigiWeet, het KennisNetwerk ‘Digitaliseren van leren’ van OMO, te Tilburg

More Related Content

More from Jurgen Marechal

LEF en Vriendschap Eerste Klas deel 1.pptx
LEF en Vriendschap Eerste Klas deel 1.pptxLEF en Vriendschap Eerste Klas deel 1.pptx
LEF en Vriendschap Eerste Klas deel 1.pptxJurgen Marechal
 
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief Jurgen Marechal
 
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief Jurgen Marechal
 
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief Jurgen Marechal
 
Schot | Een reli-komedie over liefde, leugens en geloof - Mark Blaisse
Schot | Een reli-komedie over liefde, leugens en geloof - Mark BlaisseSchot | Een reli-komedie over liefde, leugens en geloof - Mark Blaisse
Schot | Een reli-komedie over liefde, leugens en geloof - Mark BlaisseJurgen Marechal
 
Digitaalrijke Macbeth in de klas aan de hand van t pa ck en samr
Digitaalrijke Macbeth in de klas aan de hand van t pa ck en samrDigitaalrijke Macbeth in de klas aan de hand van t pa ck en samr
Digitaalrijke Macbeth in de klas aan de hand van t pa ck en samrJurgen Marechal
 
Leren met ict - Het digitaliseren van leren - Jurgen Marechal, OSH 2015
Leren met ict - Het digitaliseren van leren - Jurgen Marechal, OSH 2015Leren met ict - Het digitaliseren van leren - Jurgen Marechal, OSH 2015
Leren met ict - Het digitaliseren van leren - Jurgen Marechal, OSH 2015Jurgen Marechal
 
The History of antisemitism
The History of antisemitismThe History of antisemitism
The History of antisemitismJurgen Marechal
 
Nationaal-socialisme en fascisme
Nationaal-socialisme en fascismeNationaal-socialisme en fascisme
Nationaal-socialisme en fascismeJurgen Marechal
 
Nationaal-socialistische heerschappij
Nationaal-socialistische heerschappijNationaal-socialistische heerschappij
Nationaal-socialistische heerschappijJurgen Marechal
 
The National socialist racial policy
The National socialist racial policyThe National socialist racial policy
The National socialist racial policyJurgen Marechal
 
Nazi propaganda and resistance
Nazi propaganda and resistanceNazi propaganda and resistance
Nazi propaganda and resistanceJurgen Marechal
 
Opkomst van adolf hitler en zijn nazi ideologie
Opkomst van adolf hitler en zijn nazi ideologieOpkomst van adolf hitler en zijn nazi ideologie
Opkomst van adolf hitler en zijn nazi ideologieJurgen Marechal
 
The coming of the third reich - terror
The coming of the third reich - terrorThe coming of the third reich - terror
The coming of the third reich - terrorJurgen Marechal
 
The history of anti - semitism
The history of anti - semitismThe history of anti - semitism
The history of anti - semitismJurgen Marechal
 

More from Jurgen Marechal (20)

LEF en Vriendschap Eerste Klas deel 1.pptx
LEF en Vriendschap Eerste Klas deel 1.pptxLEF en Vriendschap Eerste Klas deel 1.pptx
LEF en Vriendschap Eerste Klas deel 1.pptx
 
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
 
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
 
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
Proefwerk levensbeschouwing in historisch perspectief
 
Schot | Een reli-komedie over liefde, leugens en geloof - Mark Blaisse
Schot | Een reli-komedie over liefde, leugens en geloof - Mark BlaisseSchot | Een reli-komedie over liefde, leugens en geloof - Mark Blaisse
Schot | Een reli-komedie over liefde, leugens en geloof - Mark Blaisse
 
Digitaalrijke Macbeth in de klas aan de hand van t pa ck en samr
Digitaalrijke Macbeth in de klas aan de hand van t pa ck en samrDigitaalrijke Macbeth in de klas aan de hand van t pa ck en samr
Digitaalrijke Macbeth in de klas aan de hand van t pa ck en samr
 
Phineas denkt zelf na
Phineas denkt zelf naPhineas denkt zelf na
Phineas denkt zelf na
 
Leren met ict - Het digitaliseren van leren - Jurgen Marechal, OSH 2015
Leren met ict - Het digitaliseren van leren - Jurgen Marechal, OSH 2015Leren met ict - Het digitaliseren van leren - Jurgen Marechal, OSH 2015
Leren met ict - Het digitaliseren van leren - Jurgen Marechal, OSH 2015
 
De dode zeerollen les 3
De dode zeerollen   les 3De dode zeerollen   les 3
De dode zeerollen les 3
 
Tegentapijt
TegentapijtTegentapijt
Tegentapijt
 
The History of antisemitism
The History of antisemitismThe History of antisemitism
The History of antisemitism
 
Nationaal-socialisme en fascisme
Nationaal-socialisme en fascismeNationaal-socialisme en fascisme
Nationaal-socialisme en fascisme
 
Nationaal-socialistische heerschappij
Nationaal-socialistische heerschappijNationaal-socialistische heerschappij
Nationaal-socialistische heerschappij
 
The National socialist racial policy
The National socialist racial policyThe National socialist racial policy
The National socialist racial policy
 
Nazi propaganda and resistance
Nazi propaganda and resistanceNazi propaganda and resistance
Nazi propaganda and resistance
 
Nazi Propaganda
Nazi PropagandaNazi Propaganda
Nazi Propaganda
 
Nazism and the church
Nazism and the churchNazism and the church
Nazism and the church
 
Opkomst van adolf hitler en zijn nazi ideologie
Opkomst van adolf hitler en zijn nazi ideologieOpkomst van adolf hitler en zijn nazi ideologie
Opkomst van adolf hitler en zijn nazi ideologie
 
The coming of the third reich - terror
The coming of the third reich - terrorThe coming of the third reich - terror
The coming of the third reich - terror
 
The history of anti - semitism
The history of anti - semitismThe history of anti - semitism
The history of anti - semitism
 

Digitaalrijk onderwijs - Deel 1: TPaCK

  • 1. Digitaalrijk onderwijs Deel 1: TPaCK Jurgen Marechal
  • 2. Vakinhoud, vakdidactiek en ict-technologie  Bij lesgeven gaat het erom dat een leerkracht weet wat er moet worden onderwezen (vakinhoud) en hoe dit moet worden onderwezen (vakdidactiek).  Om ict-technologie op een zinvolle manier te integreren in het onderwijs (dus: als middel en niet als doel), moet een leerkracht weten hoe de vakinhoud inzichtelijk en begrijpelijk gemaakt kan worden met behulp van ict en welke (vak)didactiek het leren van bepaalde onderwerpen met behulp van ict versterkt.
  • 3. TPaCK  In de zoektocht naar de ultieme les en de, wederkerig versterkende, samenhang tussen ict, didactiek en vakinhoud kan TPaCK (Koehler & Mishra, 2008) een bruikbaar hulpmiddel zijn, waarbij TPaCK staat voor Technological Pedagogical Content Knowledge
  • 4. TPaCK  Uitgangspunt bij TPaCK is dat het niet voldoende is dat leraren beschikken over afzonderlijke kennis van ict (Technologische Kennis), (vak)didactiek (Pedagogische Kennis) en/of vakinhoud (Content Kennis). Het gaat er juist om dat de drie kennisdomeinen, Technologische, Pedagogische en Content Kennis, met elkaar, wederkerig versterkend, samenhangen (TPaCK).  Daarnaast vindt leren altijd plaats in een specifieke context. Om ict met succes te integreren is Kennis van Technologie, Pedagogiek (lees: vakdidactiek) en Content niet toereikend, ook kennis van doelgroep, school, infrastructuur en omgeving is natuurlijk noodzakelijk.
  • 6. Een lessencyclus ontwerpen met TPaCK  Als je een lessencyclus ontwerpt in TPaCK perspectief dan moet je aan drie zaken denken: 1. Pedagogiek; 2. Content en 3. ict-Technologie.  De leerkracht moet dus pedagogische, inhoudelijke en ict-technologische kennis, houding en vaardigheden bezitten. Maar, volgens Mishra & Koehler, staan de drie pijlers bij een goede les of lessencyclus niet los van elkaar, ze kruisen/snijden elkaar in zeven gebieden.
  • 7. 1. Pedagogische Kennis (PK)  Pedagogische Kennis (PK), algemene pedagogische kennis met betrekking tot onderwijs (Bijvoorbeeld: How people learn of Institute of Education Sciences).  Pedagogische kennis moet, zoals Dr. Ruben R. Puentedura dat hanteert, breed gezien worden. Het gaat hier om pedagogische, maar ook om (vak)didactische kennis.  Maar we hebben het in dit eerste gebied, PK, nog niet over vakdidactiek, wel over didactiek.
  • 8. 2. Content Kennis  Content Kennis (CK), de kennis van het onderwerp, de kennis over de inhoud van je lessen: (Bijvoorbeeld: ScienceDaily of Institute of Historical Research);
  • 9. 3. PCK  Pedagogische Content Kennis (PCK), geen algemene pedagogische kennis, maar specifieke pedagogische en vakdidactische kennis, met betrekking tot het onderwerp van de les.  Bij PCK is er nog geen sprake van het integreren van ict en leren, bijvoorbeeld: National Council of Teachers Mathematics of Center of Applied Linguistics);
  • 10. 4. Technologische Kennis (TK)  Technologische Kennis (TK), algemene ict-technologische kennis, met betrekking tot onderwijs. (Bijvoorbeeld: Apple Support of Educause: 7 things you should know about Flipped Classrooms);
  • 11. 5. TPK  Technologische Pedagogische Kennis (TPK), hoe kan technologie ingezet worden ten dienste van de pedagogiek, vakdidactiek. Via internet zijn er, aldus Dr. Ruben R. Puentedura, bijvoorbeeld vele bronnen te vinden waarin tips gegeven worden over welke ict-technologie werkt of niet werkt bij pedagogische, vakdidactische educatie. (Bijvoorbeeld: The Online Learning Consortium of Editlib).
  • 12. 6. TCK  Technologische Content Kennis (TCK), hoe heeft ict-technologie betekenis voor het specifiek te onderwijzen onderwerp, bijvoorbeeld: MicroObservatory of Visual Complexity);
  • 13. 7. TPaCK  Technologische Pedagogische Content Kennis (TPCK), hier is er interactie tussen alle drie de gebieden: hier komen Pedagogiek, Content en ict- Technologie samen in de ontwikkeling van een specifieke aanpak, een specifiek onderwerp en een specifiek daarvoor gekozen ict-technologisch gereedschap.
  • 14. Online Masterclass: TPaCK  Online Masterclass: 'Hoe integreer je ict en didactiek in het onderwijs? Het TPACK-model' met Petra Visser en Joke Voogt.  De masterclass wordt gepresenteerd door Prof. dr. Liesbeth Kester (CELSTEC) en wordt georganiseerd door Kennisnet en de Open Universiteit.
  • 15. Tot slot  In de volgende presentatie laat ik zien hoe Dr. Ruben R. Puentedura TPCK geïntegreerd heeft in het onderwijs (met SAMR). Hij doet dit om inzichtelijk te krijgen hoe we een les en/of lessencyclus ontwerpen, hoe we ict-technologie in de lessen gebruiken en hoe we de leeropbrengsten hiermee kunnen verbeteren.  In de volgende presentatie zal ik ook een, door Dr. Ruben R. Puentedura geformuleerd, concreet lesvoorbeeld uitwerken.  Wil je meedenken, meedoen,... Meld je dan aan bij onze groep op LinkedIn: DigiWeet, Like ons: DigiWeet op Facebook of stuur een Tweet: DigiWeet op Twitter Jurgen Marechal OMO-Scholengroep, Helmond DigiWeet, het KennisNetwerk ‘Digitaliseren van leren’ van OMO, te Tilburg