SlideShare a Scribd company logo
1 of 25
Ogólna charakterystyka rynku pracy w Portugalii ,[object Object]
- rolnictwo 2,7% PKB i 10,9% zatrudnionych
- przemysł i budownictwo 22,8% PKB i 27,7% zatrudnionych
- usługi 74,5% PKB i 61,4% zatrudnionych
Najważniejsze produkty:
wino, warzywa i owoce – 1/3 produkcji rolnej
Posiadają 4 flotę pod względem wielkości w UE(dokonują tylko 3 % połowów)
Jeden z największych eksporterów produktów przemysłu drzewnego
Najważniejsze gałęzie przemysłu:
samochodowy, papierniczy, tekstylny, chemiczny, wydobywczy i obuwniczy
Rodzaje umów w Portugalii ,[object Object]
Umowa na czas określony
Umowa na czas nie określony
Umowa na zastępstwo lub wykonanie określonej pracy
Umowa w niepełnym wymiarze czasu
Umowa na wykonanie telepracy
Tymczasowe zatrudnienie
Zatrudnienie związane z prodróżą
Zatrudnienie artystów i aktorów
Staż
Praca w domu
Pomoc domowa
Czas pracy w Portugalii ,[object Object]
Pracownik nie może pracować nieprzerwanie przez więcej niż 5 godzin.
Niedziela jest dniem wolnym od pracy.- chyba, że charakter działalności danego pracodawcy stanowi inaczej. Jeżeli pracownik wykonuje pracę w niedzielę należy mu się dzień wolny w tygodniu.

More Related Content

Similar to Prezentacja

Praca w UE – podatki i składki. Wpływ COVID-19 na podatki pracownicze
Praca w UE – podatki i składki. Wpływ COVID-19 na podatki pracowniczePraca w UE – podatki i składki. Wpływ COVID-19 na podatki pracownicze
Praca w UE – podatki i składki. Wpływ COVID-19 na podatki pracowniczePwC Polska
 
Pracownicze plany kapitalowe 4 kwietnia 2019 | Deloitte
Pracownicze plany kapitalowe 4 kwietnia 2019 | DeloittePracownicze plany kapitalowe 4 kwietnia 2019 | Deloitte
Pracownicze plany kapitalowe 4 kwietnia 2019 | DeloitteDeloitte Polska
 
Wynagrodzenia netto w Polsce | Raport PwC
Wynagrodzenia netto w Polsce | Raport PwCWynagrodzenia netto w Polsce | Raport PwC
Wynagrodzenia netto w Polsce | Raport PwCPwC Polska
 
Oddelegowanie pracownika za granicę - o czym warto pamiętać?
Oddelegowanie pracownika za granicę - o czym warto pamiętać?Oddelegowanie pracownika za granicę - o czym warto pamiętać?
Oddelegowanie pracownika za granicę - o czym warto pamiętać?PwC Polska
 
Minimalna stawka godzinowa
Minimalna stawka godzinowaMinimalna stawka godzinowa
Minimalna stawka godzinowaGrant Thornton
 
Zaostrzone zasady delegowania pracowników - konsekwencje dla firm
Zaostrzone zasady delegowania pracowników - konsekwencje dla firmZaostrzone zasady delegowania pracowników - konsekwencje dla firm
Zaostrzone zasady delegowania pracowników - konsekwencje dla firmPwC Polska
 
Praca w Unii Europejskiej – podatki i składki
Praca w Unii Europejskiej – podatki i składkiPraca w Unii Europejskiej – podatki i składki
Praca w Unii Europejskiej – podatki i składkiPwC Polska
 

Similar to Prezentacja (9)

Rynek pracy
Rynek pracyRynek pracy
Rynek pracy
 
Praca w UE – podatki i składki. Wpływ COVID-19 na podatki pracownicze
Praca w UE – podatki i składki. Wpływ COVID-19 na podatki pracowniczePraca w UE – podatki i składki. Wpływ COVID-19 na podatki pracownicze
Praca w UE – podatki i składki. Wpływ COVID-19 na podatki pracownicze
 
Pracownicze plany kapitalowe 4 kwietnia 2019 | Deloitte
Pracownicze plany kapitalowe 4 kwietnia 2019 | DeloittePracownicze plany kapitalowe 4 kwietnia 2019 | Deloitte
Pracownicze plany kapitalowe 4 kwietnia 2019 | Deloitte
 
Wynagrodzenia netto w Polsce | Raport PwC
Wynagrodzenia netto w Polsce | Raport PwCWynagrodzenia netto w Polsce | Raport PwC
Wynagrodzenia netto w Polsce | Raport PwC
 
Oddelegowanie pracownika za granicę - o czym warto pamiętać?
Oddelegowanie pracownika za granicę - o czym warto pamiętać?Oddelegowanie pracownika za granicę - o czym warto pamiętać?
Oddelegowanie pracownika za granicę - o czym warto pamiętać?
 
Minimalna stawka godzinowa
Minimalna stawka godzinowaMinimalna stawka godzinowa
Minimalna stawka godzinowa
 
Zaostrzone zasady delegowania pracowników - konsekwencje dla firm
Zaostrzone zasady delegowania pracowników - konsekwencje dla firmZaostrzone zasady delegowania pracowników - konsekwencje dla firm
Zaostrzone zasady delegowania pracowników - konsekwencje dla firm
 
2011 polish kit_migrantagriculturalworkersrights
2011 polish kit_migrantagriculturalworkersrights2011 polish kit_migrantagriculturalworkersrights
2011 polish kit_migrantagriculturalworkersrights
 
Praca w Unii Europejskiej – podatki i składki
Praca w Unii Europejskiej – podatki i składkiPraca w Unii Europejskiej – podatki i składki
Praca w Unii Europejskiej – podatki i składki
 

Prezentacja

  • 1.
  • 2. - rolnictwo 2,7% PKB i 10,9% zatrudnionych
  • 3. - przemysł i budownictwo 22,8% PKB i 27,7% zatrudnionych
  • 4. - usługi 74,5% PKB i 61,4% zatrudnionych
  • 6. wino, warzywa i owoce – 1/3 produkcji rolnej
  • 7. Posiadają 4 flotę pod względem wielkości w UE(dokonują tylko 3 % połowów)
  • 8. Jeden z największych eksporterów produktów przemysłu drzewnego
  • 10. samochodowy, papierniczy, tekstylny, chemiczny, wydobywczy i obuwniczy
  • 11.
  • 12. Umowa na czas określony
  • 13. Umowa na czas nie określony
  • 14. Umowa na zastępstwo lub wykonanie określonej pracy
  • 15. Umowa w niepełnym wymiarze czasu
  • 16. Umowa na wykonanie telepracy
  • 20. Staż
  • 23.
  • 24. Pracownik nie może pracować nieprzerwanie przez więcej niż 5 godzin.
  • 25. Niedziela jest dniem wolnym od pracy.- chyba, że charakter działalności danego pracodawcy stanowi inaczej. Jeżeli pracownik wykonuje pracę w niedzielę należy mu się dzień wolny w tygodniu.
  • 26. Za pracę wykonywaną w czasie obowiązkowego dnia wolnego od pracy, pracownika nabywa prawo do jednego dnia wolnego, który należy wykorzystać w ciągu trzech dni.
  • 27. Pracownicy mają zagwarantowany 11-godzinny ciągły odpoczynek pomiędzy dwoma kolejnymi dniami pracy.
  • 29. Liczba przepracowanych nadgodzin wynosi maksymalnie 200 w ciągu roku (nie więcej niż 2 godziny dziennie). Kobiety w ciąży oraz posiadające dzieci do 1 roku życia nie mogą podejmować pracy w nadgodzinach. Za przepracowane nadgodziny pracownicy otrzymują zwiększone wynagrodzenie:
  • 30. • 150% stawki podstawowej za pierwszą nadgodzinę,
  • 31. • 175% za kolejne nadgodziny,
  • 32. • 200% za pracę w dniu ustawowo wolnym od pracy oraz w czasie święta narodowego
  • 33. Praca w godzinach nadliczbowych wykonywana w dniu ustawowo wolnym od pracy oraz w czasie święta narodowego uprawnia dodatkowo pracownika do płatnego urlopu w wymiarze 25%przepracowanych nadgodzin.
  • 35. od 22 do 7, otrzymuje się wynagrodzenie 125% stawki podstawowej
  • 37. Czas trwania każdej zmiany nie może przekroczyć maksymalnych limitów normalnych godzin pracy. Zmiany muszą być tak zorganizowane, aby zapewnić pracownikom przynajmniej jeden dzień wolny w ciągu kolejnych siedmiu dni.
  • 38.
  • 39. Dwa razy w roku, pracownik otrzymuje premię, równą miesięcznemu wynagrodzeniu:
  • 40. - na Boże Narodzenie - wypłacaną na przełomie listopada i grudnia
  • 41. - wakacyjną - wypłacaną na przełomie czerwca i lipca
  • 42. Euro dziennie. Generalnie mężczyźni otrzymują wyższe wynagrodzenie niż kobiety. Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto dla kobiet w 2009 r. wyniosło 933 Euro, dla mężczyzn – 1.220Euro.
  • 43. Przykładowe średnie miesięczne wynagrodzenie brutto (2009):
  • 44. - kadra zarządzająca – menedżer/dyrektor – 2.958 Euro
  • 45. - przemysł wydobywczy – 1.020 Euro
  • 46. - branża produkcyjna – 932 Euro
  • 47. - branża budowlana – 938 Euro
  • 48. - branża hotelowo - gastronomiczna – 700 Euro - kelner (w sezonie wraz z napiwkami) – 1.000 Euro
  • 49. - branża finansowa – 2.211 Euro
  • 50. - branża medyczna i socjalna – 1.389 Euro - lekarz – 1900 Euro, położna – 1.700 Euro
  • 51. - branża edukacyjna – 1.242 Euro
  • 52. - transport i komunikacja – 1634 Euro
  • 53. - sprzedaż i usługi - sprzedawca – 500 Euro
  • 54. - inżynier – 2.400 Euro
  • 55. - informatyk – 1.100 Euro
  • 56.
  • 57. - osoby, które przebywają w Portugalii co najmniej przez 183 dni,
  • 58. - osoby, które przebywały w Portugalii krócej, lecz w dniu 31 grudnia roku podatkowego posiadają mieszkanie w Portugalii i zamierzają zostać tu na stałe.
  • 60. Kategoria A - dochody z pracy najemnej
  • 61. Kategoria B - dochody z działalności gospodarczej i zawodowej
  • 62. Kategoria E - dochody z kapitałów
  • 63. Kategoria F - dochody z wynajmu budynków
  • 64. Kategoria G - dochody z przyrostu majątku
  • 65. Kategoria H – emerytury
  • 66. Deklarację podatkowa za dany rok należy składać od 1 lutego do 15 marca dla kategorii dochodów A i H oraz od 16 marca do 30 kwietnia – w przypadku pozostałych kategorii.
  • 67. Portugalia podpisała z Polską 1999 r. umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.
  • 69. W Portugalii obowiązuje progresywny system opodatkowania dochodów.
  • 70. Podatki w Portugalii Stawka podatku % Roczny dochód w Euro 10.5% up to 4,793 13% 4,794-7250 24.5% 7,251-17,979 35,5% 17,980-41,349 36.5% 41,350-59,926 40% 59,927-64,623 42% 64,624-150,000 45% 150,000 and over Stawki podatku na rok podatkowy 2010
  • 71.
  • 72. W Portugalii występują dwa systemy emerytalne:
  • 73. - Finansowany z funduszy publicznych – przysługuje osobom, które ukończyły 65 lat, a ich przychody były niższe niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę (50% w przypadku żywicieli rodziny)
  • 74. - Składkowy – prawo do świadczeń zyskują osoby, które ukończyły 65 lat i które udokumentują co najmniej 15–letni staż pracy z opłacanymi składkami, przy czym w każdym roku przepracowały nie mniej niż 120 dni roboczych. Wysokość emerytury zależy od wysokości wynagrodzenia lub przychodu, przy czym jest określona minimalna i maksymalna kwota emerytury. Przy naliczaniu emerytury bierze się pod uwagę 10 najkorzystniejszych lat pracy pod względem wysokości wynagrodzenia spośród ostatnich 15-stu lat pracy.
  • 75. Prawo do wcześniejszej emerytury przysługuje pracownikom, którzy osiągnęli wiek 55 lat,
  • 76. posiadają 30-letni staż pracy z opłacanymi składkami oraz wykonywali pracę w trudnych
  • 77. warunkach. Także niektóre grupy zawodowe, np. górnicy, tancerze baletowi, piloci samolotów, kontrolerzy lotów, mają prawo do wcześniejszej emerytury. Wiek emerytalny może zostać obniżony również w przypadku długoterminowego, niezawinionego bezrobocia - do 60 lat.
  • 78.
  • 79. Przemysł turystyczny - Są to zazwyczaj oferty pracy sezonowej. Potrzeba kelnerów, kucharzy, pomocy kuchennych, konserwatorów, obsługi hoteli, portierów, ratowników wodnych, animatorów, instruktorów, masażystów, kosmetyczek oraz fryzjerów. Wiele ofert czeka na pracowników budowlanych: malarzy, tynkarzy, posadzkarzy lub stolarzy. Na zatrudnienie mogą też liczyć kierowcy wielu innych fachowców związanych zwłaszcza z turystyką i budownictwem. Ofert pracy sezonowej najlepiej poszukać już wczesną wiosną.
  • 80.
  • 81. Zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin
  • 82. Pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze godzin jest definiowany jako osoba, której liczba godzin pracy, liczona w ujęciu tygodniowym lub uśredniona w okresie zatrudnienia w ciągu jednego roku, jest ni sza ni standardowa liczba godzin pracy porównywalnego pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze godzin. W takich przypadkach stosowana jest zasada proporcjonalności, polegająca na tym, i pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze godzin ma proporcjonalne uprawnienia do warunków i traktowania przyznanego pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze godzin.
  • 83. Zatrudnienie na czas określony
  • 84. Jest to umowa na mocy których pracownik jest zatrudniany przez tego samego
  • 85. pracodawcę przez łączny okres dłuższy ni 30 miesięcy (niezależnie od liczby odnowień takich umów), są uznawane dla wszystkich celów za umowy stanowiące umowę zawartą na czas nieokreślony, z wyjątkiem przypadku, gdy pracodawca udowodni, e umowa na czas określony jest uzasadniona przyczynami obiektywnymi.
  • 86.
  • 87. każdy pracownik musi mieć przynajmniej 11 nieprzerwanych godzin odpoczynku w ciągu 24-godzinnego okresu oraz jeden okres przynajmniej 35 godzin odpoczynku w ciągu
  • 88. tygodnia. Ustawodawstwo określa maksymalny tydzień pracy na 48 godzin, w tym godzin nadliczbowych (8 godzin w tygodniu), uśrednionych w okresie czterech miesięcy
  • 89. za pracę w nocy uznaje się pracę wykonywaną pomiędzy 23.00 a 6.00 i nie może ona przekroczyć ośmiu godzin w okresie 24-godzinnym
  • 90. w przypadku, gdy dzienny czas pracy przekracza sześć godzin, pracownik jest uprawniony
  • 91. do co najmniej 15-minutowej przerwy, w ciągu której ma on prawo do opuszczenia swojego stanowiska pracy; ustalenie przerwy na samym początku lub bezpośrednio po zakończeniu pracy jest zabronione
  • 92. Tygodniowy czas pracy oraz tygodniowy czas odpoczynku są regulowane specjalnym
  • 93. ustawodawstwem w przypadku sprzedawców sklepowych, pracowników biurowych, kierowców oraz pracowników hoteli i centrów rozrywki.
  • 94. Czas pracy dla osób młodych oraz dzieci jest regulowany specjalną ustawą. Osoby w wieku pomiędzy 15 a 18 rokiem życia nie mogą pracować dłużej ni 38 godzin w tygodniu i nie mogą pracować w godzinach pomiędzy 23.00 a 7.00.
  • 95.
  • 96. Miesięczna stawka wynagrodzenia dla przykładowych zawodów: pracownicy budowlani - €385, stolarze - €1305, mechanicy samochodowi - €1481, pracownicy stacji benzynowych - €827, pracownicy piekarni - €742, piekarze - €963, pielęgniarki - €946, opiekunowie osób starszych - €780, ratownik - €877, barman - €854, kelner - €717-€1073 (w zależności od doświadczenia), szef kuchni €1671-€1714.
  • 97. Większość przedsiębiorstw i organizacji wypłaca trzynastą pensję oraz czternastą pensję (rzadziej) odpowiednio na Święta Bo ego Narodzenia oraz Wielkiej Nocy. Wypłaty te regulowane są układami zbiorowymi lub umowami pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.
  • 98. Wynagrodzenie za przepracowane godziny nadliczbowe (nadgodziny) jest ustalane układami zbiorowymi jako 1,5 wynagrodzenia i, w większości przypadków, dwukrotność za prace wykonywaną w soboty, niedziele i dni ustawowo wolne od pracy.
  • 99.
  • 100. Obowiązuje progresywna stawka podatku dochodowego od osób fizycznych. Progi podatkowe:
  • 101. od 0-17.086,01 € rocznie - bez podatku
  • 102. od 17.087,72 do 25.629,02 € - stawka 20%
  • 103. od 25.630,73 do 34.172,03 € - stawka 25%
  • 104. ponad 34.172,03 € - stawka 30%.
  • 105.
  • 106. Przysługuje wszystkim osobom ubezpieczonym, niezależnie od tego, czy są one pracownikami, czy pracują na własny rachunek, bądź są osobami dobrowolnie opłacającymi składki.
  • 107. osoba ubezpieczona musi osiągnąć wiek emerytalny 65 lat
  • 108. muszą upłynąć trzy lata pomiędzy datą rozpoczęcia ubezpieczenia a datą osiągnięcia wieku emerytalnego, a w tym okresie osoba ubezpieczona musi opłacać składki w niższym przedziale dochodów podlegających ubezpieczeniu od dochodów wynoszących łącznie nie mniej ni 156 tygodniowych podstawowych kwot dochodów podlegających ubezpieczeniu
  • 109. średnie tygodniowe dochody podlegające ubezpieczeniu zapłacone lub zaliczone w niższym przedziale dochodów podlegających ubezpieczeniu są równe nie mniej ni 1/4 kwoty średnich tygodniowych dochodów podlegających ubezpieczeniu od 5 października 1964 r., lub od 7 stycznia 1957 r., jeżeli jest to korzystniejsze dla osoby ubezpieczonej, bądź od czasu osiągnięcia przez tę osobę wieku 16 lat , do ostatniego tygodnia przed tygodniem, w którym dana osoba osiągnęła wiek emerytalny
  • 110. Osoba ubezpieczona jest jednak uprawniona do uzyskania emerytury po osiągnięciu wieku 63 lat , jeżeli:
  • 111. - była ubezpieczona przez okres równy co najmniej 70% czasu trwania pełnego okresu ubezpieczenia
  • 112. - byłaby uprawniona do renty inwalidzkiej, gdyby nie osiągnęła wieku 63 lat
  • 113.
  • 114. Przemysł leśny (drzewny, celulozowo-papierniczy) przyczynia się do wytworzenia 4% PKB i zatrudnia 3% wszystkich zatrudnionych, razem z przemysłem elektronicznym stanowi znaczącą część eksportu Finlandii.
  • 115.
  • 116. W wielu branżach pracodawcy i organizacje pracownicze zawierają zbiorowe umowy pracy na innych warunkach zatrudnienia niż wynika to z prawa pracy, często takie umowy są dla pracownika bardziej korzystne
  • 117. Pracownik może zawierać z pracodawcą kilka umów na czas określony następujących po sobie, ale wymaga to uzasadnienia.
  • 118.
  • 119. W zależności od rodzaju pracy, długość dnia pracy może
  • 120. się znacznie różnić i może przekraczać 8 godzin.
  • 121. Pracownik może pracować w nadgodzinach tylko w ograniczonym wymiarze w ciągu tygodnia.
  • 122. Wymiar nadgodzin nie może przekroczyć 138 godzin w ciągu czterech miesięcy i 250 w ciągu roku.
  • 123.
  • 124. Orientacyjne wynagrodzenia w wybranych branżach, euro/godzina:
  • 125. - Budownictwo lądowe i wodne 7.80-11.50
  • 127. - Piekarnictwo i cukiernictwo 13.61-17.64
  • 128. - Rolnictwo, ogrodnictwo, tereny zielone, hodowla zwierząt futerkowych 6.90-8.23
  • 129.
  • 131. 12 800 - 20 800 - 8,5%
  • 132. 20 800 - 34 000 - 19%
  • 133. 34 000 - 62 000 - 23,5%
  • 134. 62 000 i wyżej - 31,5%
  • 135. W prawie o podatkach istnieją przepisy dotyczące np. zagranicznych specjalistów. Tzw. ”osoby kluczowe” przedsiębiorstw mogą na podstawie pewnych warunków otrzymać ulgi podatkowe w czasie pierwszych 24 miesięcy pracy w Finlandii. Niniejsze prawo obowiązuje jako prawo
  • 137.
  • 138. W Finlandii istnieją dwa systemy emerytalne: krajowy system emerytalny i pracowniczy system emerytalny. Obydwa wypłacają świadczenia z racji wieku, inwalidztwa czy też w razie śmierci żywiciela rodziny. Krajowy system emerytalny zapewnia emerytury w oparciu o kryterium zamieszkania i gwarantuje dochód minimalny, podczas gdy pracowniczy system emerytalny bazuje na zatrudnieniu
  • 139. i tym samym wysokości zarobków. Oba tworzą ustawowy system emerytalny w Finlandii. Emerytury z systemu krajowego są administrowane
  • 140. Składka w systemie obowiązkowym wynosi 21,5% wynagrodzenia.
  • 141. Wysokość świadczenia emerytalnego zależy od stażu, a maksymalna wysokość świadczenia stanowi 60% dochodu sprzed przejścia na emeryturę.
  • 142. W Finlandii system emerytalny pracowników pracujących na własny rachunek oraz rolników jest finansowany z bieżących wpłat.
  • 143. System dla pracowników najemnych jest połączeniem systemu finansowania bieżącego z elementami systemu kapitałowego.
  • 144.
  • 145.
  • 146. obydwie strony mogą umowę rozwiązać ze skutkiem natychmiastowym bez podawania przyczyny;
  • 147. umowa na czas określony – nie może przekraczać 5 lat; przekształca się automatycznie w umowę na czas nieokreślony, jeśli pracownik przepracuje przynajmniej jeden dzień więcej niż to określono w umowie u tego samego pracodawcy;
  • 148. umowa na czas nieokreślony
  • 149. Oprócz tych trzech podstawowych rodzajów zatrudnienia prawo węgierskie uwzględnia również dodatkowe formy zatrudnienia:
  • 153.
  • 154. Czas przeznaczony na przerwy to 20 minut dziennie . Pracownik ma prawo do takiej przerwy, jeśli pracuje dłużej niż 6 godzin dziennie.
  • 155. Pracownicy mają zagwarantowane co najmniej 11 godzin odpoczynku pomiędzy zakończeniem pracy jednego dnia, a rozpoczęciem następnego.
  • 156. Pracownicy nie muszą pracować w święta. (1 stycznia, 15 marca, Poniedziałek Wielkanocy, 1 maja, Zielone Świątki, 20 sierpnia, 23 października, 1 listopada oraz 25 i 26 grudnia).
  • 157.
  • 158. Ustawowo pracownik ma prawo do:
  • 159. dodatku za pracę w nocy (15%)
  • 160. dodatku za pracę na zmiany (popołudnia 15%, noce – 30%)
  • 161. nadgodziny (50% lub ekwiwalent za dodatkowe godziny pracy)
  • 162. dodatku płaconego za pracę w dni wolne od pracy i święta (50% i wolny dzień lub 100%)
  • 163. dodatku za pozostawanie do dyspozycji (25%)
  • 164.
  • 165. dla dochodów powyżej 5 000 000 HUF /rok – stawka podatku obliczana jest wg wzoru: 17% + 35% od kwoty powyżej 5 milionów HUF.
  • 166. Oprócz podatków centralnych miejscowe samorządy mogą w ramach przepisów prawnych ustalić podatki miejscowe na zabezpieczenie swych wydatków. Wysokość tych podatków w stosunku do podatków centralnych jest znaczna.
  • 167.
  • 168. - Filar I działa w oparciu o system pay-as-you-go i stanowi około ¾ udziału w świadczeniu emerytalnym.
  • 169. - Filar II to prywatne ubezpieczenie emerytalne, oparte na funduszach zgromadzonych ze składek wpłacanych do prywatnych funduszy emerytalnych; filar II stanowi
  • 170. ok. ¼ udziału w świadczeniu emerytalnym.
  • 171. Te dwa filary obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego uzupełniane są przez filar III – dobrowolny.
  • 173. - minimalna składka: dla filaru I co najmniej 15 lat dla uzyskania częściowej emerytury, dla uzyskania całego świadczenia – 20-letni okres składkowy; w okres ten wliczany jest czas
  • 174. urlopu chorobowego (zasiłku chorobowego), zasiłku macierzyńskiego, okres służby wojskowej oraz okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Jeżeli chodzi o filar II nie ma minimalnego okresu opłacania składki członkowskiej
  • 175. wymagany wiek emerytalny – 62 lata zarówno dla kobiet jak i dla mężczyzn.