2. YANSIMA SÖZCÜKLER
Doğadaki cansız varlıkların, hayvanların, makinelerin çıkardığı seslerin taklit
edilmesiyle oluşan sözcüklerdir.
İnsanlara Özgü Yansılamalar:
Örnek
» Hapşu, hapşırık, hapşırmak
» Horr, horultu, horlama
Hayvanlara Ait Yansıma Sözcükler:
Örnek
» Miyav, miyavlamak
» Hav, havlamak
» Mee, melemek
Cansız Varlıklara Ait Yansıma Sözcükler:
Örnek
» Şırıl, şırıltı, şırıldamak
» Hışır, hışırtı, hışırdamak
» Gıcır, gıcırtı, gıcırdamak
» Çatır, çatırtı, çatırdamak

3. Makine ve Araçlara Ait Yansıma Sözcükler:
Örnek
» Pat, patlamak
» Vın, vınlamak
» Zırr, zırıltı
» Yansıma sözcükler ad, sıfat, zarf ve fiil gibi çeşitli türlerde kullanılabilir. Ayrıca
cümlenin herhangi bir öğesinde de yer alabilir.
Örnek
Yansıma ad: Birden onu bir hıçkırık tuttu.
Yansıma sıfat: Kıtır krakerleri yemeye bayılırım.
Yansıma eylem: Kapının menteşeleri gıcırdıyor.
Yansıma zarf: Dere şırıl şırıl akıyor.
» Yansıma sözcükler ikileme görevinde de kullanılabilir.
Örnek
» tıkır tıkır, çıt çıt, şırıl şırıl, fokur fokur…
» Yansıma sözcükler, mecaz anlama gelecek şekilde kullanıldıklarında yansıma anlamı
ortadan kalkar.
Örnek
» Toplantıda bir ara sıkıntıdan patlayacak gibi oldum.
» Öğrenci, fiilimsileri tahtada çatır çatır anlattı.

4. İKİLEMELER
Anlamı güçlendirmek amacıyla aynı kelimenin, yakın anlamlı kelimelerin veya zıt
anlamlı kelimelerin tekrarıyla oluşan sözcük grubuna ikileme denir. İkilemeler
şu şekillerde oluşturulur:
Aynı Sözcüğün Tekrarlanmasıyla Oluşan İkilemeler:
Örnek
» koşa koşa, ağır ağır, iri iri…
Eş Anlamlı Sözcüklerden Oluşan İkilemeler:
Örnek
» akıllı uslu, ses seda, güçlü kuvvetli, kılık kıyafet…
Zıt Anlamlı Sözcüklerden Oluşan İkilemeler:
Örnek
» ileri geri, az çok, er geç, bata çıka, büyük küçük…

5. Biri Anlamlı, Diğeri Anlamsız Sözcükten Oluşan İkilemeler:
Örnek
» eski püskü, eğri büğrü, yarım yamalak, çer çöp…
Her İkisi de Anlamsız Sözcükten Oluşan İkilemeler:
Örnek
» ıvır zıvır, eften püften, mırın kırın…
Yansımaların Tekrarıyla Oluşan İkilemeler:
Örnek
çat pat, kıs kıs, şırıl şırıl, patır kütür, horul horul…
İsim Tamlaması Şeklindeki İkilemeler:
Örnek
» suyunun suyu, güzeller güzeli…

6. Hâl (Durum) Eki Alarak Oluşan İkilemeler:
Örnek
» baş başa, baştan başa, biz bize, dişe diş, günden güne…
M Harfi Eklenerek Oluşturulan İkilemeler:
Örnek
» Ev mev, şaka maka, para mara, kitap mitap, ders mers, iş miş…
» İkilemelerle tekrarlar birbirinden farklıdır. Tekrarlarda araya virgül girer;
fakat ikilemelerin arasına hiçbir noktalama işareti girmez.
Örnek
» Akşam, akşam, yine akşam… (Tekrar)
» Akşam akşam nereden çıktı bu maç. (İkileme)