WM Dergi - 4.SAYI

İNDEX
GİZLEN.NET - RÖPORTAJ
Gizlen.net kurucusu Orçun Yakın
ile proje ve sansür üzerine
YENİ BÖLÜM - WMDB
İnternet & Web dünyasının popüler
sitelerinin doğuşu ve mimarları
MARKAFONİ - RÖPORTAJ
Markafoni‘den Tolga Tatari ile
yaptığımız çok özel röportaj
SOSYAL MEDYA ve MOBİL HAYAT
Barış Arslan‘ın sosyal medya ve
mobil hayat konulu makalesi
DİREKNET - RÖPORTAJ
Orhan Kadir Özkara ile direk.net ve
web hosting sektörüne dair
WORDPRESS ÖZEL
WordPress iOS 3.1 haberi, eklenti
ve tema tanıtımları
AYIN BLOG SİTELERİ
Geçtiğimiz ay yayına başlayan
bölüm artık 4 sayfa
EYLÜL 2012
WM Dergi içeriğinden öne çıkan başlıklar
18
24
35
58
60
68
74
GOOGLE SEO KILAVUZU
Google SEO Kılavuzu ve genel
hatlarıyla seo nedir? 68
92İNTERNETTEN PARA KAZAN
İnternetten para kazanma
sayfalarında yine 3 şirketi tanıyoruz

WEBSİTENİZ CANLANSIN!
Şimdi NetAffiliation yayıncısı olun, reklam
alanlarınızdan gelir sağlayın
Basitleştirilmiş kampanya yönetimi
● Detaylı ve kişiselleştirilmiş istatistikler,
kapsamlı görüntülenebilir sonuçlar
● İşine dedike ve ulaşılabilir bir destek ekibi
● Performans bazlı kazançlar: CPL, CPA
● Hesabınızda biriken 50 € ‘dan itibaren
otomatik fatura kesimi
● PayPal veya banka havalesi ile ödeme
alma
4 Adımda NetAffiliation
1 Hemen üye olun, ücretsiz !
2 Websiteniz için en uygun
kampanyalara başvurun
3 Reklamları sitenizde yayınlayın
4 Para kazanmaya başlayın ve web
sitenizin kârlılığını artırınsitenizin kârlılığını artırın
Çekici kazanç kurguları
ve transparan fatura süreçleri
NetAffiliation hakkında :
www.netaffiliation.com - +33 1 70 68 97 20
destek@netaffiliation.com
2003 yılında Group C2B’ye bağlı olarak kurulan NetAffiliation, bugün 130’dan fazla çalışanı ile hizmet
vermektedir. NetAffiliation, tüm dünyada farklı sektörlerde 1,700’ den fazla affiliate kampanyası
ve 100,000 yayıncıdan oluşan ağı ile pazarın öncü isimlerinden biri olmuştur.

050505
GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Emin Doğu
emindogu@wmdergi.com
Twitter : emindogu
GRAFİK & DÜZENLEME
Merve Odabaşı
merveodabasi@wmdergi.com
YAZAR
Erdal Tuna
erdaltuna@wmdergi.com
YAZAR
İbrahim Hızlıoğlu
ibrahimhizlioglu@wmdergi.com
YAZAR
Kaan Gülten
kaangulten@wmdergi.com
YAZAR
Barış Arslan
barisarslan@wmdergi.com
İLETİŞİM & RÖPORTAJ
info@wmdergi.com
YAZAR BAŞVURU
editor@wmdergi.com
REKLAM & KAMPANYA
reklam@wmdergi.com
SİZDEN GELENLER
editor@wmdergi.com
SIK KULLANILANLAR
sk@wmdergi.com
AYIN BLOG SİTELERİ
bs@wmdergi.com
www.wmdergi.com
WM DERGİ
Değerli WM Dergi okuyucuları, Ağustos ayında
yayınladığımız 3. sayımız itibari ile 100.000 tekil
sayfa okunma tirajını aştık.Gösterdiğiniz bu yoğun
ilgi ve destek için çok teşekkür ederiz.
WM Dergi 4. sayısı ile birlikte sayfa sayısı da 100
oldu.
Bu ay oldukça çeşitli ve zengin bir içerik hazırladık.
Bunların en önemlilerinden birisi Markafoni
röportajı.Bunun dışında bu ayWM Dergi‘de
toplam 3 adet röportaj yer almakta.
Online Ticaret sektöründen; Markafoni,
Web alanından; Gizlen.net, Web
Hosting sektöründen ise Direk.net.tr ile
yaptığımız röportajları okuyabilirsiniz.
Ayrıca 1 ayda 400 ‘den fazla okuyucumuzun
WM Dergi ‘ye abone olması da bize ayrı bir
mutluluk verdi.
Bizler, bu ilgiyi karşılıksız bırakmamak adına
her ay daha ilgi çekici, bilgilendirici ve zengin
bir içerik hazırlayabilmek ve size sunabilmek
adına sürekli çalışıyoruz.
Bizi izlemeye devam edin...
Teşekkürler...
Emin Doğu
Genel Yayın Yönetmeni
100.000TEKİL OKUNMA, 100 SAYFA

Emre Demiray tarafından
2008 yılında İzmir’de kurulan
Webaçık Hosting, 4 yıl
içerisinde önemli yatırımlar
alarak büyümekle kalmayıp,
sektörde sözü geçen firmalar
arasındayerinialmışdurumda.
İzmir Ekonomi Üniversitesi
iştirakı olan Embryonix’in
destekleri ile sektöre giriş
yapan firmanın, şu anda Ege
Sanayi İş Adamları Derneği,
Ege Bölge Sanayi Odası ve
İzmir Ticaret Odası gibi büyük
destekçileribulunmakta.2008
yılında bilgisayar oyunları
sektöründe kendi sunucuları
ile birlikte girişimlerine
başlayan firma, şu anda oyun
sunucuları için otomasyon
ve alt yapı desteği vermekte.
Ayrıca alt yapıya büyük önem
veren firma; 2010 yılında her
sektörden firmalar için farklı
hosting çözümleri sunmaya
başlamıştır.
TÜBİTAK, KOSGEB,
Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı
desteği ile 3 farklı Ar-Ge
projesineimzaatanfirma,kendi
Ar-Ge ofisinde ses işlemeden,
mobil uygulamaların
geliştirilmesine kadar geniş
bir yelpazede çalışmalarını
devam ettirmektedir.
Türkiye’de son yıllarda
duyulmaya başlayan bulut
hosting hizmeti, daha
emekleme aşamasında.
İlerleyen yıllarda 12 milyar
dolar gibi bir rakama ulaşacak
olan bulut bilişim pazarı,
birçok firmanın yatırımlarını
hızlandırdığı sektörler
başında geliyor.Ancak mevcut
sanallaştırılmış sistemlerin
bulut hosting adı altında
satışı yapılmaya çalışılmakta
olduğu Türkiye pazarında
gerekli alt yapı hizmetlerine
az sayıda firma tarafından
yatırım yapılmamakta. Diğer
taraftan Webaçık Hosting,
mevcut hosting hizmetlerinde
sanallaştırmak yerine, yapmış
oldukları 900 bin TL’ye yakın
alt yapı yatırımları ile gerçek
bulut hosting kalitesini
firmalara vermeyi amaçlıyor.
Kurumsal çözüm odaklı yeni
markaları olan Açıkbulut ile
birlikte de bunu başarmayı
hedefliyorlar.
Açıkbulut markası ile
sektörde öncü olmak isteyen
şirket, ayrıca firmalara özel
kurumsal çözümler yaratarak,
firmalarda verimliliği artırma
çalışmalarına büyük katkıda
bulunuyorlar. Peki, Açıkbulut
bilişim hizmetinin bu
firmalara getirisi nedir?
9

Standart hosting
hizmetlerini kullanan
firmalar, güvenlik, maliyet
ve süreklilik gibi problemler
ile boğuştukları gibi,
sistemde bulunan aksamalar
yüzünden büyük veri kayıpları
yaşatabilmekte. Bu gibi
problemlerin firmalara olan
maliyeti korkunç boyutlarda
olabilmektedir. Bulut hosting
kavramı ile birlikte, veri
kayıpları yüzünden yaşanan
sorunlar firmalar için kâbus
olmaktan çıkmıştır. Bununla
birlikte, esneklik, verimlilik,
erişebilirliliğin artması
sonucunda karlılık oranında
buna paralel artmaktadır.Peki,
bu durum nasıl sağlanıyor?
Mevcut hosting
hizmetlerinde kullanılan
fiziksel donanımlarının bakım
ve elektrik gibi masrafları
yüzünden firmaların hosting
hizmetlerine vermekte
oldukları ücretler herkes
tarafından bilinen bir gerçek.
Bu maliyetlerin azalması ve
bulut bilişim ile birlikte veri
güvenlik riskinin ortadan
kalkması, firmaları büyük bir
yükten kurtarmakta. Bulut
kavramı ile gelişen alt yapı
çözümlerinin yanı sıra bulut
bilişim servisleri ile birlikte
kullanabileceğiniz yazılım
ve mobil uygulamalar ile
yönetilebilirliğin arttırılması,
firmalara hosting kavramının
üretebileceği çözümlere
yeni ve farklı bir bakış
açısı getirmekte. Bu yeni
çözümlerden olan Açıkbulut
Depo ve Açıkbulut Posta ile
firmaların yararlanabileceği
durmak bilmeyen depolama
ve mail çözümleri yakın
bir gelecekte vazgeçilmez
ihtiyaçlar olacak.
“Neden Açıkbulut?”
sorusunu yönelttiğimiz Emre
Demiray’ın cevabı gerçekten
firma sahiplerinin neden
Açıkbulut hizmetinden
yararlanması gerektiğini çok
iyi açıklar nitelikte:
• Milyonları bulabilen
ilk yatırım maliyetlerinin
bulunmaması,
• Esnek yapısı sayesinde
ihtiyaçlar doğrultusunda
kaynaklarındüzenlenebilmesi,
dolayısı ile işletme
maliyetlerinin minimize
edilebilmesi,
• Fiziksel sorunlardan
doğabilecek veri kaybı ve
iş durması gibi sorunların
ortadan kalkması,
• Her yer ve platformdan
kolaylıkla sağlanabilen
yönetilebilirlik,
• %100 erişim garantisi.
Standart hosting
hizmetlerinde yaşanabilecek
bütün problemlerin, bulut
hizmeti sayesinde ortadan
kalkacağı aşikâr. Bununla
birlikte, firmaların yaşamakta
olduğu problemlere getirilen
profesyonel çözümler ile
bulut sistemlerin gelecekte
ne kadar önemli bir yere sahip
olacağı da bir gerçek.
Peki, Açıkbulut çatısı
altında hangi ürün ve
hizmetlere ulaşabiliyoruz?
10

Açıkbulut sunucu 4
farklı paket seçeneği
ile sunulmuş durumda.
İsterseniz bu paketlerden
birini alabilir, ya da kendi
paketinizi yaratabilirsiniz.
K o n f i g ü r a s y o n l a r ı
ihtiyaçlarınız doğrultusunda
belirleyerek, en uygun ürüne
rahatlıkla ulaşabilirsiniz.
Firma ihtiyaçlarınızı
belirlemek için size ücretsiz
olarak danışmanlık desteği
de sağlamakta. Bunun harici
Açıkbulut Sunucu Plus,
Açıkbulut Depo ve Açıkbulut
Posta yararlanabileceğiniz
diğerürüngrupları.Hizmetiniz
açıldıktan sonra size özel
sunulan panel sayesinde
reboot vb.işler de dâhil,birçok
özellik 7/24 kullanımınıza
hazır oluyor. Ayrıca yönetim
panelinin mobil özelliği ile
yönetim araçları iş dışında da
yanı başınızda.
Birazda Açıkbulut
altyapısıhakkındateknikdetay
vermeklazım.Firma tüm işlem
gücünü için HP marka Blade
sunuculara güvenmiş. C7000
serisi şasi üstünde G7 ve G8
serisi Blade sunucular mevcut.
2. Etap yatırımları ile birlikte
1 TB toplam ram kapasitesini
geçen Açık bulut, toplamda
336 GHZ işlemci kapasitesine
ulaşmış. Bu korkunç işlem
gücünü destekleyen iki
farklı storage sistemi var. HP
P2000 ve Netapp 2240 serisi
storage tercih eden Açıkbulut,
toplamda 88 TB gibi devasa
bir disk alanına sahip.Vmware
ile sanallaştırılmış bu büyük
sunucu mimarisi gerçek
bulut çözümü arayanlar
için kurulmuş. Son olarak
Türkiye’nin en iyi performansa
sahipbulutsunucularınısunan
firmanın, webhostingturkey.
com tarafından yapılan
bağımsız test sonuçlarını
vermek gerekli.
h t t p : / / w w w .
webhostingturkey.com/
post/2012/04/16/Webacik-
Bulut-Sunucu-Test.aspx
11

Bursa Bilişim Sektörü, Adworld‘ün İftar
Yemeği Organizaysonunda Buluştu
Bursa bilişim sektörü, 16
Ağustos akşamı Adworld
‘un düzenlediği iftar yemeği
organizasyonunda bir araya
geldi.
YKM / Makkarino Cafe ‘de
gerçekleşen organizasyonda;
»» Orkide Ajans
»» Alivre Bilişim
Hizmetleri-İsmail PARLAK
»» Sistem Bilgisayar
»» İkibir Teknoloji A.Ş.-
Hakan Gezenayak/Ceyhun
Sezer Coşkun
»» Bursa Ajans
»» Medyabim İnternet
Hizmetleri-Cengiz
»» Medya10 Reklam
Yayıncılık
»» İnfo Bilişim Yazılım
İnternet Hizmetleri
»» Eyfel Yazılım
»» Metropol Medya
»» DRM Bilişim
Hizmetleri-Sosyal Medya
Danışmanlığı
»» Fononline İnternet
Hizmetleri
»» Danışman Bilgisayar
»» Mobintek Mobil ve
İnternet Teknolojileri
»» MCV Bilişim
vedahabirçokkişiveşirket
yer aldı.Oldukça güzel bir
atmosfere sahip olanyemekte
şirketlerin, bilgi paylaşımı,
sektörel değerlendirmeler,
proje fikirleri gibi konularda
birbirleriyle sohbet ettikleri
birortamınolduğuyemeğeait
fotoğrafları da haberimizde
görebilirsiniz.
12

15
Webrazzi,herseneolduğugibibusenedeuzmanlıkvebirikimini,heyecanlabeklenen
Webrazzi Summit’12 ile tüm sektörle paylaşmaya devam ediyor. İnternet sektörünün
uluslararasıdüzeydebirarayageleceği,Türkiye’ninenbüyükinternetkonfransı Webrazzi
Summit için geri sayım başladı.
Yılda sadece bir kez düzenlenen ve bu sene 4 Ekim 2012 tarihinde Point Hotel
Barbaros’ta gerçekleşecek Webrazzi Summit’e, geçtiğimiz sene 960 kişi katılmış, 54
konuşmacı yer almış ve 4 farklı salonda toplam 34 oturum düzenlenmişti.
Erken kayıt fiyatlarını kaçırmayın.
Her türlü soru ve görüş için etkinlik@webrazzi.com adresinden bizimle iletişime
geçebilirsiniz.

16
İnternet Servis Sağlayıcıları‘nın
Çıldırtan PazarlamaTelefonları!
Ülkemizde TTNET dışında,
TTNET altyapısını kullanarak
hizmet veren ve satış
yapan çeşitli internet servis
sağlayıcıları mevcut.Ancak
bunlardan bazıları, hatta biri
var ki yaptığı sürekli aramalar
ile satış yapmaya çalışıyor.
Bahsi geçen şirket
Smile ADSL / D-Smart Net.
Her aramalarında, mevcut
internetimin sözleşmesi olup
olmadığı, ne zaman sona
ereceği vb. detaylı bilgilerimi
bilen Smile şirketi, defalarca
hizmet almak ve tekrar
aranmak istemediğimi üstüne
basa basa belirtmeme rağmen
sık aralıklarda aramalarına
devam etmekteler.
Ayrıca benim kişisel ve
sözleşme bilgilerimi nereden
edindiklerini sorguladığımda
ise, her seferinde farklı
geçiştirici cevaplar
almaktayım.Örneğin bir
müşteritemsilcisi;bilmediğini
ve bu bilgilerin onlara hazır
geldiğini, onların da arama
yaptıklarını, diğer bir müşteri
temsilcisi ise, internet servis
sağlayıcılarının tümünün
ulaşabildiği ve tüm abone
bilgilerini gördüğü bir bilgi
havuzu olduğunu iletti.
Sisteminize not düşün,
tekrar aranmak istemiyorum
dediğimde ise, böyle bir
imkanları olmadığını, Smile
ADSL‘nin birbirinden bağımsız
çağrı merkezleri olduğunu
belirttiler.
Kişisel bilgi gizliliği ve
kişisel verilerin korunması
konusuna tamamen aykırı
olan bu durumdan son derece
rahatsızım.
Ayrıca, iş tüm bilgilerimi
görmeye gelince birbirinden
bağımsız şirketler bile
doğruluğunu kesin
bilmediğim şu sözde bilgi
havuzundan herşeyimi açık
saçık görebiliyor.Ama aynı
şirket içerisinde, bir kişinin
tekrar aranmak istemediği
bilgisi görülemiyor.
Bu saçma ve gerçek
dışı duruma sadece gülüp
geçiyorum ve bu şirketten
hizmet alma potansiyelim
bile olsa artık maalesef
kendileri bunu yok ettikleri ve
hatta nefrete dönüştürdükleri
için isimlerini bile duymak
istemiyorum.
Emin Doğu
emindogu@wmdergi.com

17
Şimdi bu yazıma klasik
bir açıklama gelecektir.
”İşte efendim biz aramadık,
bayimiz aramıştır”gibi...
Ben bilmem arkadaş,
arayan kişi senin şirket adını
veriyor mu? veriyor...bu kadar
işte.Sen bilmezsin aradıklarını
madem ama buna bir sistem
getirirsin, dersin ki sayın
bayilerimiz, bizim adımızı
kullanarak insanları taciz
etmeyiniz.Ancak böyle bir
durum da olmadığına göre,
sen veya bayin, sonuç olarak
beni durmadan arıyor ve
sinirlerimi bozuyorsunuz.
Şimdi soruyorum tekrar,
benim kişisel bilgilerim ve
hizmet aldığım TTNET ‘e
ait sözleşme, abonelik vs.
bilgilerim sizde ne arıyor?
Bunları size kim temin
ediyor veya kim satıyor?
TTNET ‘den hizmet
almakta olduğum 2 internet
hattından birini kapattım
amaonlarbilebenibuşekilde
arayıp taciz etmediler.Yok
efendim neden kapattınız da,
falan filan...
Günümüzde sanırım artık
yeni bir döneme geçiyoruz.
Bu dönemi, spam maillerden
sonra spam telefonlar ile
satış yapabilmek için taciz
etme şeklinde adlandırsak
yanlış olmaz sanırım.
Diğer şirket ise, Smile
ADSL / D-Smart Net kadar
olmasa da uzun bir süreçte
sadece 1-2 kere aramış olan
Doping internet.Böylece kesin
olarak artık kişisel bilgilerin
şirketlere pazarlandığı ve
satıldığı kanısına varmış
oldum.
Öyle, bilgi havuzu
oluşturalım, tüm şirketler
görsün, paylaşımcılık
ruhumuz tavan yapsın
olaylarına hiç bir şekilde
inanmam.Kullanıcı database
‘lerinin çok kıymetli olduğu
bu devirde, kimse babasının
hayrına bedava dağıtmaz.
Bunun mutlaka ticari bir
getirisi mevcuttur.
Bu konuda, Gazeteci
SerhatAyan‘ındabirinternet
servis sağlayıcı şirket
hakkında yazmış olduğu
yazıya buraya tıklayarak
ulaşabilirsiniz.
Hatta, popüler video
inceleme ve web günlüğü
sitesi TeknoSeyir ‘in
de bu konuda “Telefon
numaralarımız ve e-posta
adreslerimiz kimlerin elinde”
başlıklı yayınlamış olduğu
bir video bulunmaktadır.
Video‘yu izlemek için buraya
tıklayınız.
Sonuç olarak aradan
neredeyse 1.5 yıl geçmesine
rağmen hiçbir şey
değişmemiş, bu konuda
bir takip veya yaptırım
gelmemiş, şirketler aynen
insanları aramaya ve hatta
bunu abartarak taciz etmeye
devam etmektedirler.
Telefonda artık
dayanamayıp tepki
gösterseniz ve bağırsanız,
bu sefer de yine siz suçlu
oluyorsunuz ve bu şekilde
konuşamazsınız diye tepki
alıyorsunuz.
Kardeşim, siz de beni bu
şekilde taciz edemezsiniz o
zaman...
Bu konuda acil bir
düzenleme ve kısıtlama
getirilmesi ve böyle
durumların olması halinde
takibe alınarak gerekli
yaptırımların yapılmasını
diliyorum.

18
Orçun Bey, bize biraz
kendinizden bahsedebilir
misiniz?
Tabiî ki ben Orçun Yakın,
1987 Ankara doğumluyum.
Ailemin tek erkek çocuğu
ve aslen Çankırılıyım. Ailem
Çankırı’da ben ise eğitimim
sebebiyle Viyana ve Ankara’da
bulundum. Bilkent Üniversitesi
Bilgisayar Teknolojisi ve Bilişim
Sistemleri bölümünden 2012
yılında mezun oldum.
İngilizce ve ileri düzeyde
Almanca biliyorum. Bu sene iki
farklı alan ve farklı üniversite de
aynı anda yüksek lisans yaparak
kendimi daha fazla geliştirmeyi
planlıyorum.
Web tasarımcısı olarak
2003 yılında başladığım bu
sektörde,programlama alanında
da kendimi geliştirerek, 2007
yılından bugüne hizmet
vermekte olan Gizlen.net’i
kurarak başladım. Ayrıca
bilgisayar ve web programlama
dillerine aşinayım. Bu sektörde
çoğu bilgiyi kendi kendime
yapboz metoduyla öğrendim.
Okuduğum üniversite babamın
bana dediği gibi benim için
etiket oldu. Tabiî ki ufkumun
açılması ve daha iyi bir gelecek
analizi yapabilmem konusunda
başta bölüm başkanım Erkan
Uçar’a ve bütün üniversite
hocalarıma da teşekkürlerimi bir
borç bilirim.
TÜRKİYE‘NİN, MARKA OLMUŞ
PROXY SERVİSİ GİZLEN.NET
”Zaman içerisinde
çözüm odaklı bir
altyapı ve hukuk düzeni
sayesinde, gerçek
anlamda gereken
sansür işlemlerinin
olacağına inanıyorum.
Ülkemizdeki sansür
uygulaması benim de
dahil olmak üzere bir çok
kişi tarafından rahatsız
olduğu bir konudur.”
OrçunYAKIN
www.gizlen.net
Türkiye ‘nin, proxy alanında marka olmuş tek servisi Gizlen.net ‘in
kurucusu Orçun YAKIN ile gizlen.net, VPN hizmetleri ve ülkemizdeki
sansür uygulamaları hakkında yaptığımız çok özel röportaj.

Ülkemizdeki sansür
uygulamalarına karşı
yorumlarınızı alabilir miyiz?
Sansür dünya üzerinde
belli başlı konularda
(uygunsuz içerik, hakaret,
terör vb.) uygulanmakta
olup ülkemizde ise halen
gelişmekte olan bir alt
yapıya sahip uygulamadır.
Ben açıkça; bu şekilde
ki sansür uygulamasına
karşıyım ve internetin
özgürlük kavramına sahip
olması gereken bir yapıda
olmasını savunuyorum. Bu
yüzden ülkemizde yapılan
birçok toplumsal projeye de
destek sundum. Bu konuda
İnternet Teknolojileri
Dernek başkanı ve Doç.
Dr. Mustafa AKGÜL hocamı
duyan, tanıyan arkadaşlar
benidahaiyianlayacaklardır.
Zaman içerisinde çözüm
odaklı bir altyapı ve hukuk
düzeni sayesinde gerçek
anlamda gereken sansür
işlemlerinin olacağına
inanıyorum. Ancak şuan
ülkemizdeki sansür
uygulaması benimde dâhil
olmak üzere birçok kişi
tarafından rahatsız olduğu
bir konudur.
Gizlen.net projesi nasıl
ortaya çıktı?
2007 senesinde
hatırladığınız üzere
ülkemizde YouTube yasağı
ile sansür ifadesi basında
sıkça duyulmaya başlandı.
Herkes farklı bir çözüm
arayışında iken kendime ait
sunucuda sadece bireysel
amaçla kurduğum proxy
(vekil sunucu) altyapısı, o
dönem Viyana’da eğitim
görürken arkadaş ve
hocalarımın önerisi üzerine,
herkese açık ücretsiz bir
hizmet olarak internet
dünyasında yer aldı. Artık
sadece ben değil web sitemi
bilen herkes istediği siteye
kolayca giriş yapabilecekti.
Yurtdışı menşeli alternatif
sitelere rağmen sadece Türk
kullanıcısınahizmetvermeyi
amaçlamam ve kararlılığım
sayesinde halen ziyaret
edilen ve bilinen bir hizmeti
sizlere sunuyorum.Hiçbir
maddi amaç gütmeden
açmış olduğum bu hizmet
halen aynı şekilde devam
etmektedir.
2011 yılına geldiğimiz
zaman ülkemizde
uygulanacak internet
filtresiyle sansüre maruz
kalan yaklaşık 75bin siteye
erişim duracağı haberini
aldık. Bu sefer proxy ve dns
değişiklikleri sonrası dahi
sitelere erişim olmayacağını
test ettik. Bu konuda
kendi kendime çözüm
arayışı içerisinde olduğum
dönemde Virtual Private
Network (VPN) yani kişiye
özel sanal ağ terimi üzerine
yoğunlaştım. Bu benim için
bir dönüm noktası olmuştur.
Yurtdışındakibenzerhizmet
sağlayanfirmalarileinternet
üzerinden görüşüp alt
yapıları konusunda bilgiler
topladım.Benzer bir hizmeti
gizlenVPN adı altında Türk
kullanıcına sunmak için
kolları sıvadım ve bununla
ilgili bir site kurup resimli
anlatımlar, VPN terimi
hakkında bilgi ve destek
sistemi oluşturdum.2012
yılının sonlarına doğru
ücretsiz web tabanlı
Proxy hizmetimizin mobil
sürümünü yayınlamayı
planlıyorum. Cep telefonu
kullanan ziyaretçilerimiz
DNS değişikliği yapmaya
gerek kalmadan istedikleri
siteyeinternettarayıcılarıne
olursa olsun erişebilecekler.
19

20
Gizlen.net projemde
beklemediğim bir talep
yaşadım ve bu konuda
yerel basında 2011 yılında
haber7 ve 2012 yılında ise
aksam gazetelerinin internet
sayfalarında yer aldım. Ayrıca
birçok blog ve forumlarda
konularım da mevcuttur.
İzlenimlerimden yola çıkarak
yaptığım işin doğru olduğunu
gördüm ve insanlara ilk
günkü kalitede bir hizmet
sunmaya devam ediyorum.
5 yıldır yayında olan
gizlen.net ‘e ilgi ve ziyaret
oranları hakkında bilgi
alabilir miyiz?
Daha öncede belirttiğim
üzere esas ziyaretçi hedefim
Türk internet kullanıcısıdır.
Yinede kullanıcılarımıza
Türkçe, İngilizce, Almanca
dillerinde web sayfası ve
destek sunuyorum. Ayrıca
tarafıma gönderilen destek
taleplerine en kısa sürede
cevap vererek müşteri
memnuniyeti sağlamaya
gayret ediyorum.Tüm yazılım
ve sistem altyapısı bireysel
cep telefonumla entegreli
olarak çalışmaktadır. Genel
bir bilgi vermek gerekir
ise, Türkiye’den yanı sıra
Avustralya ve Moldova’dan
da birçok proxy ziyaretçimiz
veVPNmüşterimizmevcuttur.
Şu anda aylık 70.000 tekil
kullanıcı ve 200.000 sayfa
görüntülenme sayısına
sahibiyiz. Ayrıca Alexa
verilerine göre dünyada ilk
100.000 site arasındayız.
Dünyada sıkça kullanılan
Proxy hizmetini Türk menşeli
olarak sağlamaktan gurur
duyuyorum.
Telekomünikasyon
Kurumu ‘ndan Yetkili
Yer Sağlayıcı belgeniz
mevcut, bu belgeyi alma
gereksiniminiz hakkında
bilgi verebilir misiniz?
Bu belgeyi almamdaki
esas amaç ülkemizde
yapılan internet reformları
yakından takip etmem ve
desteklememdir. Günümüzde
internet ile ilgili en sık
duyduğumuz 5651 sayılı
yasa gereği, biz Proxy site
sahipleri 6 ay log (kayıt)
tutma zorunluluğumuz
vardır.TIB den almış olduğum
Yer Sağlayıcı belgem ise
sağlamış olduğum Proxy ve
VPN hizmetini yasallaştırmak
adına bizzat kendim başvuru
yaparak aldığım bir belgedir.
Bu belge olmadan ülkemizde
bu tarz faaliyetlerle
bulunmak yasaklanmıştır.
Ayrıca şunu belirtmekisterim
ki Proxy alanında Türkiye’de
bu belgeye başvuru yapıp
alan ilk site sahibiyim.
Sunduğunuz hizmetler
hakkında bilgi alabilir
miyiz?
Türkiye’nin proxy
alanındaki marka olmuş tek
sitesinde; private proxy, proxy
hosting, proxy list, proxy
script, shared proxy ve VPN
alanında çalışmaktayım.Her
ziyaretçimize web tabanlı
ücretsiz, hızlı ve kaliteli
Proxy hizmeti sağlamaktayım.
Ayrıca gizlenVPN hizmetimizi
satın almadan önce isteyen
tüm ziyaretçilerimiz http://
w w w. g i z l e n . n e t / v p n /
vpn-test.html adresinden
kendilerine özel test hesabı
açarak deneyebilirler. Hem
de istedikleri kadar talep
edebilirler.

21
VPN ve sunduğunuz
avantajlar nelerdir?
• VPN kullanım
amaçları arasında bulunan
Güvenli bir internet için,
ortak noktalardan internete
bağlanan (restaurant, cafe,
havalimanı) kişilerin internet
güvenliği 128-bit şifreleme
ile sağlar.
• Türk Telekom
veya benzeri İnternet
sağlayıcılardaki gerçek IP
adresiniz gizlenir ve seçmiş
olduğunuz lokasyona ait
size 100% gerçek IP adresi
sağlanır. İnternet siteleri
proxy gibi görmez.Bu sayede
IP adresiniz güvende olur.
• Türk IP sine yasaklı
olan sitelere girebilir,
mahkeme kararıyla kapatılan
sitelere girebilir, oyun
oynayabilir, video izleyebilir,
arkadaşlarınız ile MSN ve
Facebook üzerinden iletişim
kurabilirsiniz.
• Cep telefonları ve
kişisel bilgisayarlardaki
DNS problemlerini ortadan
kaldırarak Sansürsüz bir
internet sunar.
• İşyerinizde erişimi
kısıtlı olan tüm web
servislerini kullanabilirsiniz,
çünkü bütün portlarımız
açıktır.(21,22,443 vb.)
24 farklı lokasyonda
52 sunucu ile sunduğunuz
VPN hizmetini ayrıca
hizmeti 5 farklı platformda
sağlıyorsunuz. Bu konuda
detaylı bilgi alabilir miyiz?
Bugün sadece Windows
değil Linux, MacOs işletim
sistemine sahip bilgisayarlar
veya iPhone, iPad, Android
işletim sistemine sahip
cep telefonları üzerinde
kullanılabilir hale getirdim.
Alttaki QR kodu
cep telefonunuzun qr
tarayıcısını kullanarak
okuttuğunuzda, gizlen.
net mobil versiyonuna
erişebilirsiniz.

22
Tektaraflımüşterilerimizi
düşünmek yerine
onlara çözüm sunmayı
hedeflediğim için bütün
alternatifleri imkânım
elverdikçe sunmak istedim.
Bu konuda birçok kez takdir
edildim.
VPN hizmetine ilgi ve
geri dönüşler nasıl?
2011 yılından bugüne
geçen 20 ayda yaklaşık
400 müşteriye hizmet
sağladım ve halende aktif
olarak hizmet sağlamaya
devam ediyorum. Müşteri
yorumlarına önem verdiğim
için ana sayfamız http://
www.gizlen.net/vpn/
da kendi yorumlarını
paylaşabilecekleri bir
alan sundum. Bu konuda
yardıma ihtiyacı olan tüm
müşterilerime destek
sistemi sayesinde dönüşler
yaptım. %100 müşteri
memnuniyeti sağladığıma
eminim çünkü gizlen.net’ i
tercih eden kullanıcı sayımız
her geçen gün giderek
büyümektedir.
Ayrıca dünyada ki
VPN sağlayıcıları üzerine
yurtdışında kurulmuş birçok
sitede gizlenVPN üzerine
araştırma ve incelemeler
bulunmaktadır.
Web girişimcileri için
bir referans olması adına,
gizlen.net üzerinden
geliriniz ne düzeyde?
Bu işe başlama sebebim
açıkçası maddi anlamda bir
gelir getirmesi için değildi.
Amatör olarak başladığım
bu alanda yıllar geçtikçe
insanlar sitemi tanımaya
başladılar ve birbirlerine
tavsiye ettiler.
Zaten memnun kalan ve
güvenen kişiler birbirlerine
önerileriyle bugünlere kadar
gelebildim.Tabiîkibirgelirim
mevcut ancak gelirimin
çoğunu sunucu masrafları
ve donanımsal yatırıma
yapmaktayım.Hergüngelişen
teknolojiye yenik düşmemek
adına müşterilerime iyi bir
hizmet sunmak istiyorum.
Ayrıca reklâm gelirlerim
konusunda çözüm ortağımız
olarak Google Adsense
ile çalışmaktayım. Yinede
ortalama bir rakam vermek
gerekirse aylık 500–
750 TL arası bir gelirim
bulunmaktadır.
Türk internet
kullanıcılarına iletmek
istediğiniz tavsiye, öneri ve
görüşlerinizi alabilir miyiz?
Çok hızlı gelişen ve
internet kullanım oranı
yıllara göre artış gösteren
bir ülkedeyiz. Bu gelişmeler
beraberinde birçok olumsuz
durumla da bizleri karşı
karşıya getirmektedir. Ben
son dönemde ortaya çıkan
filtre olayı için şu şekilde
bir düşünceye sahibiyim;
bir kişi, yaşı ne olursa olsun,
bir internet sitesine erişmek
istedikten sonra erişir, buna
kimseengelolamaz.Oyüzden
özgürlük, hukuk ve adaletten
bahsettiğimiz ve daha fazla
medeniyetleşme hedefine
sahip ülkemizde gerekli
düzenlemeler yapıldıktan
sonra internet sektörü daha
güvenli,dahaözgürvebilgiye
açık olacaktır. Bu sektörde
yapmış olduğunuz iş ne
olursa olsun özgün ve kaliteli
olduktan sonra size geri
dönüşleri mutlaka olacaktır.
Tüm internet kullanıcılarına
sağlık dolu günler diler,
Gizlen.net üzerinden
aklınıza takılan sorular için
bana ulaşabileceklerini
belirtmek isterim.

20
24
“WM Dergi ‘nin her sayısında bu
sayfalarda İnternet, Web Dünyası,
Sosyal Medya ‘nın doğuşu, şekillenişi,
bunları gerçekleştiren kişiler ve en büyük
web şirketleri hakkında derlediğimiz çok
özel makale ve bilgilere yer vereceğiz.”
Bugün kullanmakta olduğumuz internet,
web teknolojileri ve web siteleri nasıl doğdu,
kimler temelini attı ve gelişimine öncülük
etti?
WM Dergi 3. sayısı itibariyle oluşturduğumuz
WMDB sayfalarında her ay bu teknolojiler ve
kişiler hakkında derlediğimiz bilgi, makale ve
hikayelerini yayınlayacağız.
Busayede,belkidehiçbilmediğinizilginçbilgi
ve hikayeler okuyacak, bir web teknolojisi
veya web sitesinin doğuşuna tanıklık edecek,
mimarını tanıyacaksınız.
WMDB sayfalarında yer
alan bilgi ve hikayeler
internetortamındaçeşitli
kaynaklardan derlenerek
bir araya getirilmekte ve
hazırlanmaktadır.İlgili bilgi
ve hikayelerin doğruluğu
garanti edilmemekte,
mümkün olduğunda temiz
ve net bilgiler sunulmaya
çalışılmaktadır.
WMDB

25
Tim Berners-Lee ve Dünya
‘nın İlk İnternet SunucusuTim Berners-Lee 1989’da
CERN laboratuvarlarında
HTML işaretleme dilini
geliştirerek Dünya Çapında Ağ
(WWW) olarak da tanımlanan
bilgi paylaşım sistemini
kurmuş olan bilgisayar
profesörüdür.
Web’in babası kabul edilir.
Aynı zamanda ilk Ağ tarayıcısı
yazılımını, 1990 yılında,
geliştirmiştir. 1994 yılında Ağ
ile ilgili standartları dünya
çapında belirleyecek açık bir
kurum olan W3C’yi kurmuştur,
halen de başkanlığını
yapmaktadır.
İnsanlık kültürüne
katkılarından ötürü 2004
yılında kendisine İngiltere
Kraliçesi tarafından sör (sir)
unvanıverilmiştir.1955yilinda
Londra Ingiltere’de dogdu.
Oxford Universitesine gitti ve
Fizik dalinda diplomasini aldi.
HTML kodunu daha cok
tanitabilmek icin John Pool’s
Imagekampanyasindaisegirdi.
2004 yilinda Southampton
Universitesinden kendine
sunulan arastirma
posizyonunu kabul etti. Ancak
su an Ingiltere baskani Gordon
Brown’in istegiyle Ingiliz
hukumetinin internet projesi
uzerinde calismakta.
Kendisi şu anda World
Wide Web Consortium’un
(W3C) başkanı, MIT’de kıdemli
araştırmacı ve Southampton
Üniversitesi’nde bilgisayar
bilimleri profesörüdür.( Kisisel
sayfasi )
Ünlü Sözü ; “İnternetteki
gezintiniz Dünyayı etkiliyor”

26
WORLDWİDEWEB (WWW) NEDİR?
ICANN Nedir?
World Wide Web (kısaca
WWW veya web), birbiriyle
bağlantılı, İnternet üzerinde
çalışan ve “www” ile başlayan
adreslerdeki sayfaların
görüntülenmesini sağlayan
servistir.
İnternet ve web terimleri
aynı olguyu tanımlamaz.
Zira web sadece internet
üzerinde çalışan bir servistir.
Web kavramı, CERN’de bir
bilgisayar programcısı olan
Tim Berners-Lee’nin HTML
adlı bilgisayar dilini bulup
geliştirmesiyle oluşmuştur.
Bugün de kendisinin başkanı
olduğu W3C (World Wide Web
Consortium) tarafından idare
edilmektedir. WWW, 1994
yılından beri hızla büyümekte,
kullananların yaş aralığı
genişlemektedir.
Yapısı
Web’in temeli İnternettir.
Web İnternet üzerinde
kurulmuştur ve İnternetin
sunduğu mekanizmalardan
çoğunun kullanılmasını sağlar.
İnternetin fiziksel görünüşleri
–bilgisayarlar, ağlar ve
servisler- dünya üzerindeki
diğer binlerce bilgisayara
bağlanmamıza izin verir.Web,
İnternetin en tepesindeki
soyutlanmış genel servisler
kümesidir. World-Wide Web
(W3), insanların fikir ve
projelerinin paylaşılmasını
sağlayan bir bilgi ve kültür
havuzudur.İstemci-sunucu
uygulamaları ile yapılan
birçokorganizasyon üzerinde
Web tarayıcıları İstemci
olarak çalışabilirler. Web
yürütümü standart İstemci-
sunucu modelini izler.

27
Aşağıdaki şekilde
gösterildiği gibi “Web
tarayıcısı” adı verilen
programı çalıştıran bir
istemci bilgisayar ile Web
sunucu yazılımı çalıştıran bir
sunucu bilgisayar arasındaki
etkileşime “İstemci-sunucu”
etkileşimi adı verilir. İstemci
bilgisayarsunucudanHTTP’yi
(Hypertext Transfer Protocol)
ve Internet mesaj standartı
olan TCP/IP’yi kullanarak bir
doküman ister ve sunucu
istemcinin göstereceği
dokümanı geri döndürür.
“World-WideWeb”ibaresi
HTTPile anlaşan sunucuların
kollektif ağını ifade etmek
için kullanılır. HTTP var
olan bilgilerin kullandıkları
protokolün global yapısıdır.
Web tarayıcılarının
ve sunucularının kendi
aralarında iletişim için
kullandıkları protokole
HTTP (Hypertext Transafer
Protocol) adı verilir. Bunun
için Web Sunuculara
genellikle HTTPSunucu veya
HTTP Deaemons (HTTPD)
denir.
Bu örnekte bir tarayıcı
kullanıyorsunuz (Netscape,
Mosaic, veya diğer bir
tarayıcı) ve “Webmaster
Dergi” referans olarak
tıklıyorsunuz.Tarayıcısizinbu
objeye ulaşmak için ; http://
www.wmdergi.com - Web
adresine (veya URL) gitmek
istediğinizi anlayacaktır.
Sunucular ve istemciler
arasındaki iş paylaşımı
Tarayıcı istemcinin
isteğini sunucuya iletir.
İsim sunucularının, domain
isimlerinin, adres isimlerinin
ve fiziksel konumların
tutulduğu diğer araçlarla
iletir. Tarayıcı www.cio.com
için istekleri karşılayan
makineye doğru iletir.
Bilgiler Web Sunucuya
gelince, sunucu onları başka
bir işleme gönderir (arama
işlemi veya bir uygulama) ve
bir süre bekler. Cevabı alırsa
nesneyi sizin tarayıcınıza
gönderir. Tarayıcınız birçok
değisik parçayı birlikte tutar.
Bir Web sayfası ağ üzerindeki
birçok nesnenin referansını
tutabilir. Hepsini birlikte
çeker ve son ürünü size sunar.
İstatistikler
2001’deki çalışmaya
göre,çoğunlukla görünmez
web ya da derin webte 550
milyardan fazla döküman
vardı.2,024 milyon web
sayfasının anketinin
belirlediğine göre ingilizce
sayfalar %56,4 yüzdesiyle
birinci sırada geliyor hemen
ardından &7,7 almanca %5,6
fransızca ve son olarak %4,9
japonca.Örnek olarak 75
farklıdildewebarmasıolarak
kullanılan yeni bir çalışma
Ocak 2005 sonu itabariyle
kamuya indekslenebilir
11.5 milyar web sayfaları
bulunduğu belirlenmiştir.
Mart 2009 itabariyle
endekslenebilir web 25
milyardan fazla sayafa
içerir.25 temmuz 2008’de
google yazılım mühendisleri
Jesse Alpert ve Nissan Hajaj
Google Arada benzersiz
URL’ler bulduklarını açıkladı.
Hypertext
WWW dokümanlarının
temel özelliklerinden biri
Hypertext yapılarıdır. (Fig. 2)
Grafik terminalde bir referans
alt-çizgili bir yazı veya işaretçi
ile sunulur. Kullanıcı bunun
üzerine tıklar ve referans
edilen belge gelir.[TBL,WWW:
An Information Infrastructure]
Bu yöntem bilgilerin
kopyalanmasını gereksiz kılar,
verinin bir kere yüklenmesi
yeterlidir ve ona referans
edilen bütün bağlarla orijinal
belgeye ulaşılabilir.

Aşağıdaki şekilde İTÜ
anasayfasına girildikten sonra
faculties hypertext ile fakülte
bağlarının olduğu sayfaya
geçilmiş ve daha sonra bilgi
almak istediğimiz Elektrik-
Elektronik fakültesi Kontrol
ve Bilgisayar Müh. bölümüne
geçilmiştir.
URL
URL Web nesnesini
bulmak için Web istemcisinin
ihtiyacı olan erişim yöntemini
(nasıl), konumunu (nerede),
ve sunucu ismini (ne) belirtir.
URL’nin genel yapısı: erişim-
yöntemi://sunucu-ismi[: port]
/ konum
Nasıl Çalışır
1. İnternet üzerinde kendi
sitesini barındırmak isteyen
abc firması ya da kişisi,
kendisine ait bir alan (domain)
adı seçer. Bizim örneğimizde
bu alan adı abc.com olsun.
Daha sonra kişi ya da firma,
alan adı kaydı yapabilen bir
firmaya giderek (Registrar),
kendisi için belirlemiş olduğu
alan adını,belli bir süre için (1
yıldan az olmamak şartı ile)
tescil ettirir.
2. Nasıl ki bir yere gitmek
için, gideceğimiz yerin
adresine gereksinim varsa;,
sanal dünya olan İnternet’te
de bir siteye girmek için o
sitenin adresine ihtiyacımız
vardır.. İnternet üzerindeki
sunucuların adresleri
IP(Internet Protocol) denilen
her biri 0..255 arasında olan
4 basamaktan oluşur (Ör:
10.23.12.5; 192.168.5.3 gibi).
İnternet kullanıcılarının
girmek istedikleri web
sitelerinin IP adreslerini
akıllarında tutmaları çok zor
olacağı için, İnternet üzerinde
alanadı–IPadresieşleştirmesi
yapan servisler yer almaktadır.
Bu servislere DNS (Domain
Name Services – Alan Adı
Servisi) adı verilir. DNS’ler
kendilerine sorulan alan
adlarını IP adreslerini soran
kullanıcalara verirler. Çok
basit olarak bunu bir telefon
rehberine benzetebilirsiniz.
Duygu Akay
Alan Adı IP Adresi
abc.com 13.56.11.120
vyz.com 168.32.45.11
bcg.net 89.86.10.51
......
DNS Tablosu: Mantıksal
gösterim
Dolayısıyla alan adınızı
tescil ettirirken, hangi DNS
sunucusunda alan adınıza ait
IP adresi bulunacak ise, kayıt
yapan firmaya (registrar’a)
bu bilgi verilir. Böylece sizin
alan adınıza ait IP adresi,
tüm dünyadaki İnternet
kullanıcıları tarafından
erişilebilir duruma gelir.
3. Bir İnternet kullanıcısı
www.abc.com sayfasına
girmek istediği zaman,
internet tarayıcısının
(Internet Explorer, Firefox,
Opera vb.) adres çubuğuna
www.abc.com yazar. İnternet
üzerindeki adresleme
yukarıda anlatıldığı gibi IP
tabanlı olduğu için tarayıcının
bu alan adının IP adresini
ögrenmesi gerekmektedir.
Ögrenmek için ise, kullanıcı
bilgisayarında tanımlı olan
DNS sunucusuna giderek, abc.
com’un IP adresini sorar.
4. DNS sunucusundan
cevap olarak abc.com’un IP
adresinin bilgisini alır (tıpkı
bilinmeyen numaralar için
yapılantelefon numarası
sorgulama servisi gibi)
5.Buişleminsonundawww.
abc.com’unIPadresiniögrenen
İnternet kullanıcısının tarayıcı
programı (Internet Explorer,
Firefox vb),İnternet üzerinden
abc.com’un web sunucuna
ulaşır ve kendisine, üzerinde
yüklü bulunan web sayfasına
ilişkin anasayfa dosyasının
gönderilmesini ister.
28

29
6. www.abc.com’un
web sunucusu, İnternet
kullanıcısına anasayfa
dosyasını gönderir. Genellikle
anasayfalar default.html,
default.php,default.asp,index.
html, index.php,index.asp gibi
dosyalardan oluşur. Kullanıcı
bilgisayarına anasayfa
dosyası yüklendikten sonra,
tarayıcı program tarafından
(Internet Explorer, Firefox vb),
dosya görüntülenir. Kullanıcı,
anasayfa üzerindeki başka
bağlantılara tıklayarak, www.
abc.com web sunucusunun
kendisine başka dosyalar
göndermesini de isteyebilir.
Sunucudan gelen dosyalar
yine tarayıcı altından
gösterilecektir.
Erişim yöntemleri
En popüler üç erişim
yöntemi :
http: Bu yöntem Web
sunucuları tarafından sağlanır.
Hypertext bağlantılarını,
HTML ve sunucu scriptlerini
içerir. (http://www.itu.edu.tr/
new/acad/faculties.html)
gopher: Bu yöntem,
Minnesota Üniversitesi’nde
dağılmış kampüs bilgi servisi
için geliştirilmiştir. Gopher
bilgileri menüler halinde
sunar, fakat hypertext bu
hizmetiçokdahaiyibirsekilde
yerine getirebilmektedir. Bu
yüzden gopher beslemeli
birçok site WWW-beslemeli
bilgilere dönüştürülmektedir.
(gopher://ciragan.cc.itu.edu.
tr:80/)
ftp: Dosya Transfer
Protokolü (ftp) bütün
İnternet servisleri içinde en
eski ve en popüler olanıdır.
FTP arşivlerinde bulunan
milyonlarca belgeye, kaynak
koduna, yararlı nesnelere
ve dosyalara rahatlıkla
ulaşabilirsiniz. FTP arşivlerini
görmek ve bilgi çekmek
için herhengi bir tarayıcı
kullanılabilir. (ftp://www.itu.
edu.tr/)
Sunucu ismi
Sunucu ismi bir IP ismi
veya bir IP numarasıdır.
Web sunucuları genellikle
www.itu.edu.tr’de oldugu
gibi”www” ile başlar.
Port numarası genellikle
kullanılmaz. Eğer makinede
birden çok sunucu varsa,birini
seçmek için port numarası
kullanılır. Web sunucularinın
80. portta oldukları varsayılır.
Diğer protokoller farklı port
numaraları kullanırlar. Ör:
ftp’nin standart port numarası
21’dir.
Hoşgeldin Sayfası:
Birçok Web sunucunun bir
hoşgeldin veya anasayfası
vardır. Bu, makinenin ismini
girdiğinizde ( belge adı değil)
karşınıza gelen dokümandır.
İyi hazırlanmış Web
hoşgeldin sayfalarında Web
sunucularının kısa bir tanıtımı
yapılırvesunucununsagladığı
diğer bilgilere bağlantılar
bulunur.Eğerbirsunucuismini
girerek bağlandıktan sonra
karşınıza “belge bulunamdı”
uyarısı çıkarsa, welcome.html,
index.html, veya default.html
sayfa isimlerini giriniz.
Konum
Konum bir dosya ismi,
klasör ismi veya erişim
yöntemininbirözelliğiolabilir.
Dosya ve klasör isimleri sıkça
değiştirildiği için önceden
çalışan bir URLbirkaç aysonra
çalışmayabilir.
Hypertext
WWW dokümanlarının
temel özelliklerinden biri
Hypertext yapılarıdır. (Fig. 2)
Grafik terminalde bir referans
alt-çizgili bir yazı veya işaretçi
ile sunulur. Kullanıcı bunun
üzerine tıklar ve referans
edilen belge gelir.[TBL,WWW:
An Information Infrastructure]
Bu yöntem bilgilerin
kopyalanmasını gereksiz kılar,
verinin bir kere yüklenmesi
yeterlidir ve ona referans
edilen bütün bağlarla orijinal
belgeye ulaşılabilir.

30
Aşağıdaki şekilde İTÜ
anasayfasına girildikten
sonra faculties hypertext ile
fakülte bağlarının olduğu
sayfaya geçilmiş ve daha
sonra bilgi almak istediğimiz
Elektrik-Elektronik fakültesi
Kontrol ve Bilgisayar Müh.
bölümüne geçilmiştir.
URL
URL Web nesnesini
bulmak için Web istemcisinin
ihtiyacıolanerişimyöntemini
(nasıl), konumunu (nerede),
ve sunucu ismini (ne) belirtir.
URL’nin genel yapısı: erişim-
yöntemi://sunucu-ismi[:
port] / konum
Nasıl Çalışır
1. İnternet üzerinde
kendi sitesini barındırmak
isteyen abc firması ya da
kişisi, kendisine ait bir alan
(domain) adı seçer. Bizim
örneğimizde bu alan adı abc.
com olsun.Daha sonra kişi
ya da firma, alan adı kaydı
yapabilen bir firmaya giderek
(Registrar), kendisi için
belirlemiş olduğu alan adını,
belli bir süre için (1 yıldan
az olmamak şartı ile) tescil
ettirir.
2. Nasıl ki bir yere gitmek
için, gideceğimiz yerin
adresine gereksinim varsa;,
sanal dünya olan İnternet’te
de bir siteye girmek için o
sitenin adresine ihtiyacımız
vardır.. İnternet üzerindeki
sunucuların adresleri
IP(Internet Protocol) denilen
her biri 0..255 arasında olan
4 basamaktan oluşur (Ör:
10.23.12.5; 192.168.5.3 gibi).
İnternet kullanıcılarının
girmek istedikleri web
sitelerinin IP adreslerini
akıllarında tutmaları çok
zor olacağı için, İnternet
üzerinde alan adı – IP adresi
eşleştirmesi yapan servisler
yer almaktadır.
Bu servislere DNS
(Domain Name Services –
Alan Adı Servisi) adı verilir.
DNS’ler kendilerine sorulan
alan adlarını IP adreslerini
soran kullanıcalara verirler.
Çok basit olarak bunu
bir telefon rehberine
benzetebilirsiniz.
Duygu Akay
Alan Adı IP Adresi
abc.com 13.56.11.120
vyz.com 168.32.45.11
bcg.net 89.86.10.51
......
DNS Tablosu: Mantıksal
gösterim
Dolayısıyla alan adınızı
tescil ettirirken, hangi DNS
sunucusunda alan adınıza ait
IP adresi bulunacak ise, kayıt
yapan firmaya (registrar’a)
bu bilgi verilir. Böylece sizin
alan adınıza ait IP adresi,
tüm dünyadaki İnternet
kullanıcıları tarafından
erişilebilir duruma gelir.
3. Bir İnternet kullanıcısı
www.abc.com sayfasına
girmek istediği zaman,
internet tarayıcısının
(Internet Explorer, Firefox,
Opera vb.) adres çubuğuna
www.abc.com yazar.
İnternet üzerindeki
adresleme yukarıda
anlatıldığı gibi IP tabanlı
olduğu için tarayıcının
bu alan adının IP adresini
ögrenmesi gerekmektedir.
Ögrenmek için ise,
kullanıcı bilgisayarında
tanımlıolanDNSsunucusuna
giderek, abc.com’un IP
adresini sorar.
Kaynak :
http://tr.wikipedia.org

31
İlk İnternet Bağlantısı
ve İnternet‘inTarihi1960’ların başında
askeri ve bilimsel araştırma
ve geliştirme alanında,
bilgisayarlar yardımıyla
bilgi paylaşımında büyük
potansiyel değer olduğunu
görenbirgrupinsanınvizyoner
düşüncesinin bir sonucudur.
MİT (Massachusetts Institute
of Technology)’den J.C.R
Licklider, 1962 yılında
bilgisayarların global
şebekesini önerdiği ve
sosyal etkileşimlerin kayıtlı
ilk tanımını yaptığı, “kısa
notlar serisi” çalışmasını
yayınlamıştır. Aynı yılın
sonunda, Licklider ilk başkanı
olduğu DARPA’ya girdi.
MIT’den Leonard Kleinrock
internetbağlantısınıntemelini
biçimlendirmek için paket
anahtarlar teorisini geliştirdi.
MIT’den Lavvrence Roberts
1965yılındaçevirmeliRoberts
1966 yılında DARPA’ya katıldı
ve ARPANET için kendi planını
hazırladı. Burada ismi geçen
ve geçmeyen vizyonerler ilk
internetin kurucuları
oldular. 1969 yılında
ARPA kuruldu ve internet
kavramı olarak kullanılmaya
başlandı. ARPA başlangıçta
4 ayrı üniversitedeki ana
bilgisayarlarla bağlantı
halindeydi. Birkaç yıl içinde
çok sayıda kurum (çok sayıda
araştırma enstitüsü ve
üniversite) aşamalı olarak
ARPA’ya bağlandı.İnternet,
başlangıç aşamalarında
bilgisayar uzmanları, bilim
adamları ve kütüphaneciler
tarafından kullanıldı.

32
Sıradan insanların
kullanabileceği kolaylıkta
değildi. Bu anlamda, ilk
internet bugün kullanılan
gibi kolay kullanım olanağı
olan kullanıcı dostu değildi.
O günlerde, evlerde ve
ofislerde bilgisayar yoktu.
İnterneti kullanacak kişi kim
olursa olsun, karmaşık bir
sistemi kullanmayı öğrenmesi
gerekiyordu.
1972 yılında, Ray
Tomlinson tarafından
elektronik posta ARPAnet’e
uyumlaştırıldı. Kullanıcı adı
ve adresini birleştirmek için,
birçok sembol arasından “@”
sembolünü seçti.1972 yılında
RFS10 olarak yayınlanmış
Telnet protokolü uzaktaki
bilgisayara bağlanmayı
başardı. 1973 yılında RFS
standartlarında yayınlanmış
Ftp Protokolü,internet siteleri
arasında dosya transferini
olanaklı kıldı.
İlk defa Bob Kahn
tarafından önerilen TCP/IP
mimarisinin bir sonucu olarak,
internet 1970’li yıllarda
olgunluğa ulaştı. TCP/IP çok
sayıda bilgisayar arasında
dosya transferi, elektronik
posta ve uzaktan bağlanma
gibi olanaklar sunan bir
internet protokolüdür. TCP/
IP yukarıda belirtilen birkaç
temel hizmeti verebildiği için
başarılı olmuştur.1983 yılında
ABD savunma bakanlığı
daha önce kullandığı NCP
protokolü yerine TCP/IP’yi
adapte etmiştir.
1986 yılında ABD’de
Ulusal Bilim Vakfı’nın
sponsorluğunda, NSFnet
ABD çapında 56 kbps
hızında internet omurgası
oluşturulmuştur. Vakıf
sponsorluğunu yaklaşık
on yıl devam ettirmiş ve
ticari olmayan hükümet
işleri ve araştırma amaçlı
kuralların düzenlenmesini
desteklemiştir. Elektronik
posta, Ftp ve Telnet komutları
standartlaştırılmış, teknik
olmayan personelin internet
kullanımı da kolaylaşmıştır.
Bugünkü standartlar
kadar kolay olmasa da,
üniversitelerdeki belirli
insanlara internet kullanımını
açmıştır. Kütüphanelerin
yanı sıra, bilgisayar, fizik,
mühendislik bölümleri
internet şebekesinin yararlı
bir şekilde kullanımının
yolunu bulmuşlardır.
İnternetteki site sayısı az
olmakla birlikte, ilgilenilen
alandaki araştırmaların
kayıtlarını bulmak kolay
hale gelmişti. O dönemde,
ulaşılabilir kaynakları
indekslemek için hâlâ çok
daha fazla araca ihtiyaç vardı.
Kütüphane katalogları
dışında,, ilk internet indeksi
1989 yılında yaratıldı.
Peter Deutxch ve onun
ekibi, Montreal McGill
Üniversitesi’nde Ftp dosyalan
için “archie” adıyla anılan
bir arşivleyici yaratmıştır. Bu
yazılım periyodik olarak elde
edilmeye açık olduğu bilinen
Ftp dosyalarına ulaşıyor
ve listeliyordu. Archie Unix
işletim sistemi komutlarını
kullanıyor ve tam kapasite
kullanılabilmesi için bazı unix
bilgilerini de sunuyordu.
1991 yılında, Minnesota
Üniversitesi’nde ilk gerçek
kullanıcı dostu internet
arayüzü geliştirildi.Üniversite,
kampus içindeki yerel
ağında bilgi ve dosyalara
erişim için basit bir menü
sistemi geliştirdi. Hemen
ardından ana makinelerde
kullanılan bu sistemin kişisel
bilgisayarlarda da kullanım
olanakları tartışılmaya
başlandı.
Bir süre sonra, menü
sistemini kullanıcılara da
yaygınlaştıran Gopher
geliştirildi.

33
Gopher, Minnesota
Üniversitesi’nin maskotu olan
sincap i demektir. Gopher,
internette arama yapan
kelimeye dayalı bir arama
motorudur. Geliştirildikten
birkaçyıl sonra dünya çapında
10.000’den fazla Gopher
ortaya çıktı.
1989 yılında başlayan
fakat Gopher’dan daha
yavaş gelişen, kullanımı
kolaylaştıran başka bir
gelişme yaşandı. Tim Berners
ve ekibi, Avrupa Parça Fiziği
Laboratuvarı’nda bilgi
dağıtımı için Cern adıyla
bilinen yeni bir protokol
önerdiler. Bu protokol 1991
yılında günümüzde de yaygın
olarak kullanılan www (world
wide web) adını aldı. www
hipertextlere dayalı bir
internet protokolüdür.
1993 yılında, internet
tarihi açısından çok ileri
bir gelişme olarak görülen,
ilk grafiğe dayalı tarayıcı
Mosaic, Mare Andreessen ve
ekibi tarafından geliştirildi.
Andreesen daha sonra,
Microsoft’un Internet
Explorer’i geliştirmesine
kadar en popüler grafik tipi
tarayıcı ve servis sağlayıcı
olarak bilinen Netscape
firmasına katıldı.
Delphi, abonelerine
internet üzerinden ulusal
çapta ticari işlemler yapma
olanağı sunan ilk işletmedir.
Delphi, Haziran 1992’de
bir e-posta bağlantısı ile
hizmete açıldı ve aynı yılın
sonlarında tam internet
hizmeti vermeye başladı.
1995 yılında, Ulusal Bilim
Vakfı’nın internet omurgasına
yönelik sponsorluğuna “son
verdiğinde ticari kullanımdaki
hileli sınırlamalar kalktı ve
tüm aktörler ticari şebekeye
güven duydular. AOL, Prodigy,
Compuserve internete
katıldılar. Böylece, internetin
ticari kullanımı genişledi.
Microsoft’un tarayıcı ve
internet servis sağlayıcı
pazarına tam olarak girmesi,
ticarete dayalı internetin
sınırlarının gelişmesinde
başlıca rolü oynamıştır. 1998
yılında, Microsoft’un Windows
98 sürümü işletim sistemi,
internet tarayıcısı ile masa
üstü kişisel bilgisayarlara
iyi entegre oldu. Bu sayede,
internet çok hızlı yayılmaya
başladı. Microsoft’un başarısı
o kadar yüksek oldu ki,
ABD mahkemeleri rekabeti
düzenlemek için Microsoft’un
faaliyetlerini ayırarak
küçültme kararı aldı.
İnternetin dünya üzerinde
herhangi bir yerden her
an kullanılabilmesi, gerek
tüketicilerin gerekse
işletmelerin ticari amaçla
internet ortamına gelmesine
neden olmuştur. İnternetin
son 10 yıllık dönemdeki
adaptasyonu o kadar hızlı
olmuştur ki, fiziki ortamda
yer alan hemen her şey
internet ortamına taşınmıştır.
İnsanlar için tanışma, sohbet
etme, alışveriş yapma, müzik
dinleme, film seyretme veya
satın alma,bilgi arama v.b.çok
çeşitli amaçlar için dünyanın
her yerinde birçok ülkede çok
sayıda işletme ve tüketici
internet ortamında boy
göstermektedir.
Bütün bu hızlı gelişimine
rağmen, internet ile ilgili
gelişmelerin sonuna gelindiği
anlaşılmamalıdır.
İnternetin verimli bir
pazar ortamı olabilmesi için
önünde daha birçok engeller
mevcuttur. Bağlantı hızlarının
artırılması, internete yönelik
güvenin oluşturulması,
işletme ve tüketicilerin
internet ortamına
adaptasyonları v.b. birçok
alanda yapılması gereken
birçok çalışma mevcuttur.

35
TOLGATATARİ
ÖZEL RÖPORTAJ
Türkiye‘nin ilk private shopping sitesi
olan Markafoni ve şu an bulunduğu
nokta konusunda bir yorum veya
değerlendirme yapacak olursanız, bize
neler söyleyebilirsiniz?
Giyim, aksesuar, kozmetik ve dekorasyon
başta olmak üzere pek çok kategorideki
seçkin markaları üyelerine özel avantajlı
fiyatlarla sunmak üzere 2008 yılında yola
çıkan Markafoni, tüketiciler tarafından
kısa zamanda çok sevildi ve hızla büyüdü.
Türkiye’nin ilk ve lider özel alışveriş kulübü
Markafoni,kurulduğu yıldan beri özel alışveriş
kulüpleriarasındakiliderliğinikoruyor.Aylık20
milyon ziyaret, 340 milyonun üzerinde sayfa
görüntülenme sayısı ve 8,5 milyon toplam
tekil ziyaretçisi ile Markafoni rakiplerini açık
ara farkla geride bırakıyor. 5 milyon üyesi
bulunan Markafoni, 35 bin metrekarelik
lojistik merkezinde 70 bin paket gönderim ve
2 milyon ürün stoklama kapasitesine sahipken
markafoni.com üzerinden ayda yaklaşık 600
bin ürün satılıyor. Perakende kategorisinde
de Markafoni grubu, toplamda en yüksek aylık
ziyaret, tekil ziyaretçi ve sayfa görüntülenme
sayısıyla Türk e-ticaretinin lideri konumunda.
Markafoni’nin fark yaratan özelliklerini daha
geniş kitlelere duyurabilmek için Eylül 2011’de
kitlesel iletişim kampanyası gerçekleştirildi. Bu
kampanyayla Markafoni, 360 derece kitlesel
iletişim kampanyası gerçekleştiren ilk Türk özel
alışveriş kulübü oldu. Kampanya kapsamında,
Markafoni’den alışveriş yapmak ile aşık olmak
arasında merak, heyecan, kıskançlık, bekleyiş,
mutlu son gibi ortak noktaların olduğu fikrine
dayanan, “Markafonik Aşk” temalı reklam filmi
çalışması gerçekleştirildi. Televizyonun yanı
sıra açıkhava, basın ve internet olmak üzere
farklı kanallardan da hedef kitleye ulaşıldı. Bu
kampanya sayesinde sadece büyük şehirlerde
değil,Anadolu’da da marka bilinirliğimiz arttı.
Reklamın başarısını takip ettiğimiz
paremetrelerden somut bir örnek vermek
gerekirse,Markafoni’nin alexa.com’da sıralaması
çok kısa bir sürede 45’ten 27’ye yükseldi.
WMDergiGenelYayınYönetmeni:EminDoğusoruyor,Türkiye‘ninilkPrivate
Shopping sitesi olan Markafoni ‘nin CTO ‘su Tolga Tatari yanıtlıyor.

36
Markafoni, bazı farklı web siteleri veya
internet şirketlerini de bünyesinde
barındırıyor.Bunlar hakkında bilgi
alabilir miyiz?
Türkiye’nin lider e-ticaret grubu Markafoni
Grup Şirketleri bünyesinde Türkiye’nin ilk
ve lider özel alışveriş kulübü Markafoni’nin
yanı sıra Türkiye’nin en seçkin moda alışveriş
sitelerinden enmoda.com, kozmetik ve
parfüm sitesi misspera.com, Türkiye’nin lider
karşılaştırma sitelerinden ucuzu.com ve
Türkiye’ninenbüyükonlineayakkabımağazası
zizigo.com olmak üzere beş şirket bulunuyor.
Geçtiğimiz günlerde ünlü teknoloji ve
iş dergisi Wired’ın İngiltere baskısında,
Avrupa’nın en çok dikkat çeken internet
girişimleriyle ilgili kapak haberi kapsamında
Türkiye’den de en parlak 10 e-ticaret sitesi
sıralandı ve Markafoni Grup Şirketleri’ne bağlı
markafoni.com üçüncü, enmoda.com altıncı,
zizigo.com da sekizinci sıradan listeye girdi. Bu
bizim için son derece sevindirici ve gurur verici
bir gelişmeydi.
Markafoni, yeni web sitelerini bünyesine
katacağı ve yatırım yapacağı proje veya
girişimlerde ne gibi kriterlere önem
veriyor ve değerlendirme yapıyor?
Yatırım yaparken söz konusu e-ticaret
sitesinin pazarın ihtiyaçlarına ne ölçüde karşılık
verebildiğini, büyüme potansiyelini ve gelir
modelini dikkate alıyoruz.
Bunun yanı sıra girişimcinin işine ne kadar
tutkuyla bağlı olduğu, girişim fikrini hayata
geçirmek için ne kadar uğraştığı da yatırım
kararımızda etkili oluyor.

Markafoni Grup Şirketleri bünyesinde yeni
e-ticaret sitesi kurarken de pazar analizlerini
ve e-ticaret trendlerini değerlendirerek
aksiyon alıyoruz.
Bu gibi yeni yatırımlar devam edecek
mi,stratejiniznedoğrultuda,bukonuda
neler söyleyebilirsiniz?
Türkiye’nin önde gelen e-ticaret holdingi
olan Markafoni Grup Şirketleri bünyesinde
Türkiye’de beş, yurtdışında ise Polonya ve
Ukrayna başta olmak üzere toplam 8 ülkede
faaliyet gösteriyor.
Global bir Türk e-ticaret markası olmayı
hedefleyen Markafoni Grup Şirketleri olarak
e-ticaret sektöründeki fırsatları yakından
takip ediyoruz.
Markafoni kaç adet marka ile çalışıyor?
Türkiye’de satış mağazası olmayan markaları
Türkiye’ye getirmesiyle bilinen Markafoni,şu an
1200 moda markasıyla işbirliği halinde.
Markafoni‘nin10.000metrekareliködüllü
binası olan Markafoni Plaza‘yı, Webrazzi
Ofisziyaretivideosundabirçokkişigörme
ve tanıma fırsatı yakaladı.Markafoni
Plaza‘da toplam kaç kişi çalışıyor?
Markafoni üyelerinin ihtiyaçlarına en
iyi şekilde karşılık verebilmek için şu an
Markafoni’de lojistikten müşteri ilişkilerine,
fotoğraftan pazarlamaya kadar farklı
departmanlarda yaklaşık 600 kişi çalışıyor.
37

38
2012 İkinci çeyrek şikayet endeksine
göre, internet private shopping siteleri
arasında, sistemini en iyi yöneten
ve en yüksek müşteri memnuniyeti
oranına sahip şirket olarak ilk sıralarda
yer alıyorsunuz. Müşterilerinize
sunduğunuz avantajlar ve bu konuda
bize neler söyleyebilirsiniz?
Türkiye’nin ilk ve lider özel alışveriş kulübü
Markafoni, sunduğu ürün çeşitliliği, özel
avantajlar, renkli kampanyalar, sponsorlukları
ve hizmet kalitesiyle üyeleri için her alışverişi
bir aşka dönüştürerekbenzerlerinden ayrılıyor.
Yüzdeyüzmüşterimemnuniyetihedefleyen
Markafoni, 7/24 müşteri hizmetleri ve 30 gün
ücretsiz iade gibi özellikleriyle üyelerine
keyifli, kolay, rahat ve benzersiz bir alışveriş
deneyimini kapsayan VIP hizmet sunuyor.
Markafoni üyeleri 7/24 hem telefon ile
hem de online olarak müşteri hizmetlerine
ulaşabiliyor.
Markafoni’de iade işlemi de çok kolay
gerçekleşiyor. Müşteriler iade etmek
istedikleri ürünleri 30 gün içerisinde hiçbir
ücret ödemeden iade edebiliyor. İade kargosu
Markafoni’ye ulaştığında müşteriye bilgi maili
atılıyor ve pos iadesi, aynı gün müşteriye
de SMS ve mail yolu ile haber verilerek
gerçekleştiriliyor. İade süreçlerinin her
aşamasında bilgilendirilen Markafoni üyeleri
özel alışveriş deneyiminin tadını çıkarıyor.
Markafoni moda ve yaşam tarzı sunan bir
özel alışveriş kulübü olarak da fark yaratıyor.
Türkiye’de satış mağazası olmayan dünyanın
seçkinmodamarkalarınıTürkiye’yegetirmesiyle
bilinen Markafoni, stil sahibi ünlülerle renkli
kampanyalar gerçekleştiriyor ve üyelerine
bir ünlünün üzerinde görüp beğendikleri bir
ürünü yüzde 90’a varan indirimlerle alma fırsatı
sunuyor.
Bugüne kadar Ünlüler Kampanyası
kapsamında, Tuba Ünsal, Burcu Esmersoy, Ebru
Şallı,Sinem Kobal,Tuğçe Kazaz,Nur Fettahoğlu,
Ahu Yağtu, Eda Taşpınar, Hale Caneroğlu, Selma
Ergeç vb. gibi birçok ünlü ile işbirliği yapıldı
ve bu ünlü isimler Markafoni’nin yüzü oldular.
Bunun yanı sıra özel kampanyalar düzenleyerek
Bahar Korçan,Hatice Gökçe,Deniz Kaprol,Derya
Delice, Özlem Süer ve Ümit Ünal gibi ünlü
tasarımcılara ait kişiye özel tasarım ürünlerine
de yer veriyoruz.
Ayda ortalama 600.000 satış gerçekleşen
Markafoni ‘de bu büyüklükte bir döngü
ve iş akışı, nasıl sorunsuz bir şekilde
yönetiliyor ve bu denli yüksek müşteri
memnuniyeti sağlanabiliyor?
Yüzde yüz müşteri memnuniyeti hedefiyle
faaliyet gösteren Markafoni, müşteri
memnuniyetini sürdürülebilir kılmak için
lojistiğe ve müşteri hizmetlerine gerekli
yatırımları yapıyor.Markafoni üyelerine daha iyi
hizmet verebilmek için Aralık 2010’dan bu yana
Türkinternet dünyasının en modernve en büyük
lojistik merkezinden faaliyet gösteriyoruz.
Ayrıca geçtiğimiz aylarda mevcut tesisimize
ek olarak Kurtköy’de 25 bin metrekarelik, yeni
bir lojistik tesise kavuştuk.

39
35 bin metrekarelik lojistik merkezimizin
anafaaliyetkonusunugünlükyaklaşık50farklı
tedarikçiden gelen 150 bine yakın ürünün
kalite kontrol işlemlerinin yapılması, müşteri
siparişlerinegöreürünlerinayrılmasıvesipariş
edilen ürünlerin Markafoni üyelerine eksiksiz
ve taahhüt edilen sürede gönderiminin
sağlanması çalışmaları oluşturuyor.
Markafoni üyeleri 7/24 hem telefon ile
hem de online olarak müşteri hizmetlerine
ulaşabiliyor. Markafoni’de iade işlemi de çok
kolay gerçekleşiyor. Müşteriler iade etmek
istedikleri ürünleri 30 gün içerisinde hiçbir
ücret ödemeden iade edebiliyor. İade kargosu
Markafoni’ye ulaştığında müşteriye bilgi maili
atılıyor ve POS iadesi, aynı gün müşteriye
de SMS ve mail yolu ile haber verilerek
gerçekleştiriliyor.
İade süreçlerinin her aşamasında
bilgilendirilen Markafoni üyeleri özel alışveriş
deneyiminin tadını çıkarıyor.
Türkiye‘deinternettenkıyafetveaksesuar
alışverişi yapma konusunda insanların
yaklaşımı ve size geri dönüşleri nasıl?
Online alışverişte önceleri elektronik ürün
satışları ağırlıktaydı ancak Markafoni’nin 2008
yılında özel alışveriş kulübü modeliniTürkiye’ye
getirmesiyle birlikte internetten kıyafet ve
aksesuar alışverişi de yaygınlaşmaya başladı.
Tüketiciler, onlara seçkin moda markalarını
zaman kaybetmeden, fiyat avantajlarıyla keyifli
bir şekilde alma imkanı sunan Markafoni’yi
hızla benimsedi.Şu anda da kullanıcılardan son
derece olumlu geri dönüşler alıyoruz.
Özellikle iade süreçlerimizdeki kolaylık
sayesinde üyeler“Üzerime olmazsa ne yaparım”
kaygısı taşımadan,alışverişin tadını çıkarıyor.

40
Ziyaretçilerinizinençokilgigösterdiğive
satış gerçekleşen ürün kategorisi nedir?
Giyim, aksesuar, kozmetik ve dekorasyon
başta olmak üzere pek çok kategorideki seçkin
markaları yüzde 90’a varan indirimlerle sunan
Markafoni’de en çok tekstil ürünleri ardından
ayakkabı, çanta, aksesuar, kozmetik ve çocuk
ürünleri satılıyor.
Her hafta cuma günleri yaptığınız
özel lookbook çalışmaları ile, farklı
markalardan şık kombinler ortaya
çıkartıyorsunuz. Ziyaretçilerinizin bu
çalışmalar konusunda geri dönüşleri ve
ilgileri nasıl?
Gardıroplara stil getiren Markafoni’nin
her hafta farklı bir konseptte birbirinden şık
kombinler sunduğu Markafoni Lookbook
Kampanyaları moda tutkunları tarafından çok
seviliyor. Geçtiğimiz aylarda Markafoni’nin
Audrey Hepburn’s Little Black Dress, Woman
in Red, Glamour, Sıcak Kış, Minimal Dress,
Kış Çiçekleri, Neon Pop, Neutral, InStyle ile
Hesaplı Yaz Şıklığı vb.Lookbook Kampanyaları
kendi stilini yaratmak isteyen modaseverler
tarafından yoğun ilgi gördü.
Türkiye dışında da hizmet verdiğinizi
biliyoruz. Hangi ülkelerde yer
alıyorsunuz?
Temmuz 2011’de Markafoni’nin
hisselerinin yüzde 70’e yakınının 129 ülkede
faaliyet gösteren Naspers’a bağlı MIH-Allegro
tarafından satın alınması Markafoni’nin global
bir marka olma sürecinin hızlanması açısından
önemli bir gelişme oldu. Markafoni Grubu,
yurtdışında Polonya ve Ukrayna başta olmak
üzere toplam 8 ülkede faaliyet gösteriyor.
Markafoni web sitesi, altyapı ve server
teknolojileri olarak neleri ve hangi
çözümleri tercih ediyor?
Web server olarak Nginx kullanıyoruz.
Kullanıcıların yüz yüze geldiği front-end
teknolojilerinde HTML5, CSS3, JavaScript
gibi en son arayüz teknolojilerini en geniş
tarayıcı kitlesinin destekleyeceği ölçülerde
kullanıyoruz.Mevcut Markafoni arayüzünde
MVVM framework olan Knockout.js ve Sammy.
js gibi JavaScript frameworkler kullanıyoruz, ve
tabii ki jQuery çok sık kullandığımız bir DOM
manipulation framework. Ayrıca Backbone.
js gibi daha komplike ve front-end / back-end
işleyişini RESTful veri alışverişi ile düzene
sokan MVPC yapılar da kullanıyoruz. Böylece
sürekli geliştirme halinde bulunan front-end’in
modülerite ve sürdürülebilirliğini maksimum
seviyeye çıkarıyoruz. ERP sistemimizi kendimiz
yazdık, hala geliştiriyoruz. O da başlı başına
devasa bir yazılım ve Markafoni’nin işleyişinde
çok önemli bir yere sahip.Biz büyüdükçe,
süreçlerimiz geliştikçe ERP’miz de organik
olarak büyüyor ve gelişiyor.
Markafoni, yoğunluğu ve ziyaret oranı
yüksek olan web sitesini barındırma
konusunda hangi datacenter‘ı tercih
ediyor?
Güniçinde2.5GbitiaşantrafiğiileMarkafoni,
Türkiye’ninençokziyaretedilensitelerindenbiri
konumunda. Alışverişseverlerin hızlı ve kolay
alışverişin tadını çıkarmaları için bu konuya
gerekli yatırımlarımızı yaptık.

41
Yüzdeyüzmüşterimemnuniyetinisağlamak
bizim için çok önemli ve teknik konuları da bu
anlayışla ele alıyoruz.
Markafoni’de, bizi bekleyen yeni
sürprizler, projeler veya yenilikler var
mıdır? :)
Moda dünyasının vitrini Markafoni,
önümüzdeki dönemde de renkli kampanyaları
ve sürprizleriyle modaseverleri mutlu etmeye
devam edecek.Ancak ne yazık ki bunlarla ilgili
daha ayrıntılı bilgi veremiyoruz.
Markafoni, bir internet şirketi olarak
bulunduğu nokta itibariyle önemli bir
örnekteşkilediyor.İnternetgirişimcilerine
önerileriniz veya tavsiyeleriniz nelerdir?
Her şeyden önce faaliyet gösterilecek pazar
iyi tanımalı ve doğru analiz etmeliler.
Pazarın güçlü ve zayıf yönlerini
değerlendirmeli ve “Bu pazarın neye ihtiyacı
var?”sorusunu sormalılar.
Bununyanısıraaynıpazardayeralanbaşarılı
bir örneği birebir kopyalamaktan kaçınmalı ve
tüketiciye mutlaka bir yenilik sunmalılar.
İnternette iş kurmanın vakit ve emek isteyen
bir iş olduğu da unutulmamalı.

29
Turkcell Özel Sayfaları ile her ay WM Dergi okuyucuları, özel
haber ve kampanyalardan haberdar oluyor...
Değerli WM Dergi okurları, Turkcell ve
Turkcell Superonline ile ilgili haber,
duyuru, yenilik ve kampanyaları her ay
bu sayfalardan takip edebilirsiniz.

44
Kullanılan
data miktarı
613 MB‘ı aştı.
Ses, SMS ve
Data trafiğinde
İstanbul birinci
sırada yer aldı.
Turkcell‘liler
SMS Rekoru
Ramazan Bayramı’nda Turkcell’liler
sevdikleriyle yine cepten bayramlaştı.
Turkcell’liler 4 gün boyunca 1.1 milyar
dakikakonuştu,1milyardanfazlaSMSgön-
derdi.Turkcell’liler bayramın ilk günü gön-
derdikleri SMS’ler ile Turkcell tarihinin re-
korunu kırdı. Turkcell’liler arife gününü de
içine alan 4 günlük bayram tatili boyunca
3.1 milyon MMS gönderdi. Kullanılan data
miktarı 613 milyon MB’ı aştı. Ses, SMS ve
Türkiye’nin lider
iletişim ve teknoloji
şirketi Turkcell, Ramazan
Bayramı’na denk gelen
18-21 Ağustos tarihleri
arasında en yoğun
dönemlerinden birini
yaşadı. Turkcell’liler,
sevdikleri ile
bayramlaşmak için 4
gün boyunca 1.1 milyar
dakika konuştu. En çok
konuşan ilk 10 il sırasıyla
İstanbul, Ankara, İzmir,
Antalya, Bursa, Mersin,
Diyarbakır, Adana, Kocaeli
ve Hatay oldu.
SMS rekoru kırıldı
Turkcell’liler bayram
tatili boyunca cepten 1
milyar 56 milyon kısa
mesaj (SMS) gönderdi.
Sadece bayramın ilk
günü olan 19 Ağustos’ta
gönderilen SMS’ler ile
Turkcell tarihinin SMS
rekoru kırıldı. Konuşma
ve SMS trafiğindeki artış
görüntülü mesaja (MMS)
da yansıdı; aynı tarihlerde
3.1 milyon MMS
gönderildi. Turkcell’liler
bayram boyunca toplam
613.3 milyon MB data
kullandı. Kısa sürede
erişilen bu rakam, mobil
internetin hayatımızda
ne kadar büyük bir yer
tuttuğunu bir kez daha
ortaya koydu.

45
Türkiye,TurkcellileBayramlaştı
Ramazan bayramında Turkcell‘liler sevdikleriyle yine cepten
bayramlaştı.4 günlük bayram tatili boyunca 3.1 milyar mms gönder-
Data kullanımının en
yoğun olduğu ilk 10 il ise
sırasıyla İstanbul, İzmir,
Ankara, Antalya, Muğla, Bursa,
Mersin, Balıkesir, Kocaeli,
Adana olarak gerçekleşti.
Yoğun iletişim trafiği,
Turkcell şebekesinin gücü
sayesinde hiçbir sorun
yaşanmadan bayram sonuna
kadar devam etti.
Terzioğlu: “İletişimde
mükemmeliyet sınavından bir
kez daha 5 yıldızla geçtik.”
Turkcell Şebeke
Operasyonlarından Sorumlu
Genel Müdür Yardımcısı
İlter Terzioğlu, konuyla ilgili
açıklamasında şunları söyledi:
“Bu bayram, Turkcell farkı
ve kalitesiyle iletişimde
mükemmeliyet sınavından
bir kez daha 5 yıldızla geçtik.
Turkcell’lilerin güvenine
layık olabilmek için her
zaman olduğu gibi bayram
boyunca da 7/24 çalıştık. Bu
sayede, iletişim trafiğinin
sıradan bir güne göre oldukça
yoğunlaştığı Ramazan
Bayramı’nda müşterilerimiz
sorunyaşamadansevdikleriyle
bayramlaştılar.”
Gurbetçiler bayramda
yalnız kalmadı
Turkcell’liler, bayram
coşkusunu yurt dışındaki
sevdikleriyle paylaşmayı
unutmadı. Bayram boyunca
Türkiye’deki Turkcell
şebekesinden yurt dışında
en çok Almanya’ya arama
gerçekleştirildi. Almanya’nın
ardındanençokarananülkeler,
Rusya ve İngiltere oldu.
Bayramlaşma trafiği,
Turkcell’in Almanya’daki grup
şirketi Turkcell Europe’ta
da yoğun olarak yaşandı.
Almanya’da yaşayan Turkcell
Europe müşterileri, 18-21
Ağustos tarihleri arasında
toplam 1.1 milyon dakika
konuştu. Turkcell Europe
müşterilerinin en çok aradığı
ilk 10 il sırasıyla,İstanbul,
İzmir,Antalya,Ankara,Trabzon,
Mersin, Gaziantep, Hatay,
Adana,Bursa oldu.

2546
Turkcell‘inÇevreciBazİstasyonları
Teknoloji ve iletişim
alanlarında olduğu gibi çevre
konusunda da dünyadaki ilk
uygulamaları geliştirmek
ve hayata geçirme
hedefi doğrultusunda
TurkcellTurkcell,sürdürülebilir
çevreci uygulamalara ve
alternatif enerji kaynaklarına
yatırım yapıyor. Turkcell’in
çevre dostu sistemler için
yaptığı yatırımlar 2011 sonu
itibarıyla toplam 6.500.000
TL’ye ulaştı. Geçtiğimiz
senelerde şebeke ve rüzgar
enerjisini kullanarak çalışan
hibrid ünitelerle dünyada bir
ilke imza attı.
Kendi alanında dünyada
bir ilki gerçekleştirmek üzere
2009 yılında geliştirme ve
saha deneme çalışmaları
tamamlanan GSM
kulelerinde rüzgar tribünü
kullanılması projesi şu
anda 181 baz istasyonunda
uygulanıyor.Şebeke ve rüzgar
enerjisini birleştirerek çalışan
ve dünyada bu alanda ilk
uygulama olan bu istasyonlar,
tamamen Turkcell’de
çalışan mühendislerin
bilgi birikimiyle üretildi.
Bunun yanı sıra elektrik
şebekesinin ulaşmadığı 25
noktaya da güneş ve rüzgar
enerjili iletişim üniteleri
kuruldu. Bu yeniliklerin yanı
sıra iletişim ünitelerinin
şebekeden çektiği elektrik
miktarının konuşma trafiğinin
yoğunluğuna bağlı olarak
ayarlanmasıveenerjiyiverimli
kullanan klima sistemleri
de enerji tasarrufuna katkı
sağlıyor. Turkcell Superonline
şebekesinde ise tasarrufu
beraberinde getiren ve
Türkiye’de ilk kez kullanılan
GPON teknolojisi kullanılıyor.
Turkcell Superonline
şebekesinde 275.000 haneye
erişen GPON şebekesi
bulunmakta. Bu şebeke
sayesinde, 17.500 noktada
yılda yaklaşık 3.771.000 kWh
elektrik enerjisi tasarrufu
sağlanıyor.
ÖZEL
HABER

47
Turkcell ve Turkcell
Superonline bugün iletişim
üniteleri ve fiber şebeke
üzerinden yılda toplam
65 milyon kWh’e varan ve
22.500’den fazla hanenin
yıllık elektrik tüketimi kadar
enerji tasarrufu sağlıyor.
Geçtiğimiz günlerde de
UNIDO “geleceğin enerjisi”
olarak gösterilen hidrojen
enerjisini, telekomünikasyon
sektöründe test etmek için
Türkiye’de partner olarak
Turkcell’i seçti. Proje 2011
Şubat ayından itibaren uygun
iletişim ünitesi sahasının
seçimi, sistemin incelenmesi
gibi ön çalışmalar sonucunda
2012 Mayıs ayında Bursa
bölgesindeki Turkcell iletişim
ünitesindekuruldu.Buçalışma
kapsamında sudan üretilen
hidrojen ile elde edilen
elektrik, ilk olarak Türkiye’de
Turkcell şebekesindeki bir
iletişim ünitesinde test
edilmeye başlandı. 6 kW
gücündeki bu sistem ile
yılda 22.000-53.000kWh
arasında değişen bir enerji
tasarrufu mümkün olacak.
Bununla birlikte, çevreci bir
teknoloji olması ve gürültü
kirliliğine neden olmaması
nedeniyle de hidrojen
enerjisinin telekomünikasyon
sektöründe kullanımı büyük
önem taşıyor.
Tüm bunlara ek olarak
Turkcell’li şirketlere sunulan
kurumsal mobil çözümler ve
M2M uygulamalar sayesinde
onlara büyük tasarruf imkanı
veriliyor. Mesela lojistik
sektöründe faaliyet gösteren
ve Turkcell çözümlerini iş
yapış biçimlerine eklemleyen
şirketler ortalama yüzde
15’lere varan yakıt
tasarrufu sağlıyor. Bu da
karbon salınımında düşüşü
beraberinde getiriyor.
Turkcell M2M (makineler
arası iletişim) çözümleri
ile 2011’de şirketlerin
verimliliğini artırarak,
birçok farklı kalemde gelen
tasarruflarlaülkeekonomisine
317,6 milyon TL kazandırdı.
2012’de bu rakamın 1 milyar
TL’ye çıkarılması hedefleniyor.

48
Antalya‘daJawsGörüldü!
gnçtrkcll, yazın en ilginç
etkinliklerinden birine imza
attı. Antalya’nın Konyaaltı
Plajı’nda 150’ye yakın
gnçtrkcll’li gece saatlerinde,
denizin üzerinde film izledi.
Karaya kurulan sinema
perdesinin karşısında,denizin
içinde bir alan oluşturuldu
ve gnçtrkcll’liler, sürpriz
filmi denizdeki şambrellere
yerleşerek izledi.
Gösterimi yapılan film
ise konsepte uygun olarak
seçilmişti: Jaws!
Türkiye’nin en büyük
gençlik kulübü gnçtrkcll,
Türkiye’de ilk kez, deniz
üzerinde bir açıkhava
sineması kurdu. 9 Ağustos
gecesi Antalya Konyaaltı
Plajı’nda gerçekleştirilen
etkinliğe 150’ye yakın
gnçtrkcll’li katıldı ve
izleyecekleri filmin hangisi
olacağını bilmeden denize
yerleştirilen şambrellerde
yerlerini aldılar. Karaya
kurulan perdeye yansıyan
film ise, “gece matinesi”
konseptine heyecan
katmak üzere “Jaws” olarak
seçilmişti.İstanbul’daki
Turkcell Kuruçeşme Arena’da
gerçekleştirilen gnçtrkcll
AçıkhavaSinemaFestivali’nin
Antalya ayağı olarak
gerçekleştirilen etkinlik,
“denizde gece matinesi”
formatıyla yoğun ilgi gördü.
gnçtrkcll’denTürkiye’debirilk:Denizdegecematinesi

49
gnçtrkcll görevlisi
balıkadamlar, köpekbalığı
maketleriyle denizde
heyecanın dozunu artırdı
ve şambrellerin arasında
dolaşarak gnçtrkcll’lilere
denizde patlamış mısır ikram
ettiler. Can yeleği giyme
zorunluluğu bulunan ve 50
kişilik bir ekibin koordine
ettiği etkinlikte, izleyicilerin
güvenliği de Sahil Güvenlik
ekipleri ve balıkadamlar
tarafından sağlandı.
TurkcellPazarlamaİletişim
BölümBaşkanıAlpayAlptekin
gnçtrkcll’in yıllardır sinemayı
sahiplendiğini vurgulayarak
“gnçtrkcll olarak hem yıllardır
düzenli yaptığımız sinema
kampanyaları hem de 4 yıldır
Turkcell Kuruçeşme Arena’da
gerçekleştirdiğimiz gnçtrkcll
Açıkhava Sinema Festivali’yle
gençlere ulaşıyoruz.Buyazda
devam ettirdiğimiz gnçtrkcll
Açıkhava Sinema Festivali’ni,
gnçtrkcll’liler için farklı bir
deneyime dönüştürerek
Antalya’da gerçekleştirdik”
dedi.
Jaws Fest ile aynı
tarihte…
Denizde gece matinesi
etkinliğinin, Jaws Fest ile
aynı tarihte yapılması dikkat
çekti. Steven Spielberg’in
ünlü filmi Jaws anısına, bu
yıl 9-12 Ağustos tarihleri
arasında filmin çekim yeri
olan Martha’s Vineyard’da
(Atlantik Okyanusu’nda
bulunan, ABD’nin
Massachusetts eyaletine
bağlı ada) Jaws Festivali
(Jaws Fest) gerçekleştiriliyor.
Jaws Fest, ilk olarak 2005
yılında, filmin 30. yılına denk
gelen3Haziranhaftasonunda
gerçekleştirilmişti ve bu yıl
ikinci kez düzenleniyor.
gnçtrkcll tarafından
düzenlenen Jaws gösterimi,
Jaws Fest’i aynı tarihlerde
Antalya’ya taşımış oldu.

50
Milli Eğitim Bakanlığı
ve Turkcell, Ortaöğretim
Kurumlarına Geçiş Sistemi
(OGES) Mobil Bilgi Servisi
için iş birliği yaptı.Yüzbinlerce
öğrenci ve veliyi ilgilendiren
OGES yerleştirme sonuçları,
açıklandığı andan itibaren
cebe gelen SMS’lerle takip
edilebilecek.
Türkiye’nin lider iletişim
ve teknoloji şirketi Turkcell
ile Milli Eğitim Bakanlığı,
Ortaöğretim Kurumlarına
Geçiş Sistemi Mobil Bilgi
Servisi için iş birliği yaptı.
Böylece öğrenci ve veliler,
OGES sonuçlarını cep
telefonlarına gelen SMS’ler
sayesinde kolaylıkla takip
edebilecek.
Milli Eğitim Bakanlığı
OGES Mobil Bilgi Servisi’ne
kayıt yapıldığı andan itibaren;
- Tercih süresi bilgileri,
- Ek tercih süresi
bilgilendirmesi,
- Yapılan tercih
başvurusunun okul
müdürlüğünce onaylandığına
dair bilgilendirme,
- Yerleştirme sonuçları,
- Yedek sıranız
geldiğinde uyarı mesajı,
- Kazandığınız okuldaki
kayıt durumu bilgileri, cebe
gelen SMS ile öğrenilebilecek.
Öğrenci hakkında oluşan
heryenidurum,otomatikolarak
SMS ile bildirilecek. Yapılacak
tüm bilgilendirmeler, vergiler
dahil toplam 1,00 TL ücret
karşılığında cep telefonunuza
SMS olarak gelecek.
Nasıl kayıt olacaksınız?
MEB OGES Mobil Bilgi
Servisi’nden faydalanmak
için mesajların gönderileceği
cep telefonu numarasını
kaydettirmek gerekiyor.
Servise web’den ya da cep
telefonundan kayıt yaptırmak
mümkün.
Web’den kayıt için, cep
telefonunuzu oges.meb.gov.tr
ya da https://e-okul.meb.gov.
tr/ adreslerinden kaydettikten
sonra size gönderilecek
bilgilendirme mesajını
onaylamanız gerekiyor.OGES
Mobil Bilgi Servisi’ne cep
telefonundan da kolayca
kayıt yapabiliyorsunuz. Bunun
için, OGES boşluk ÖĞRENCİ
TCKİMLİK NO yazıp 8383’e
göndermenizyeterli. (Örn:
OGES 12345678900)
Sisteme kayıt olduktan
sonra istediğiniz zaman
sorgulama yapabiliyor ve
öğrencinin son yedek, asil,
ya da kayıt durumu hakkında
bilgi alabiliyorsunuz. Bunun
için yine OGES boşluk
ÖĞRENCİ TCKİMLİK NO yazıp
8383’e göndermenizgerekiyor.
Yapılan tüm sorgulamalar için
vergiler dahil toplam 1,00 TL
ücretlendirme yapılmaktadır.
OGESSonuçlarıTurkcellileCepte

51
TurkcellSuperonline’danBirİlkDaha
Turkcell Superonline aboneleri, iPhone uygulaması üzerinden
faturalarını görebilecek ve kredi kartı ile ödeme yapabilecekler...
Turkcell Superonline
aboneleri, yenilenen iPhone
uygulaması ile son 12 dönem
faturalarını görüntüleyip kota
ve kullanım bilgilerini kolayca
sorgulayabilecek ayrıca kredi
kartı ile fatura ödemelerini
de bu uygulama üzerinden
yapabilecekler.
Türkiye’de dünya ile aynı
anda fiber internet çağını
başlatan Turkcell Superonline,
kullanıcılarının hayatına hız
katan ve zaman kazandıran
ayrıcalıklı hizmetlerine bir
yenisini daha ekledi. Turkcell
Superonline, abonelerinin
online işlemlerini diledikleri
yerde rahatça yapabilmelerini
sağlayan yeni uygulamasını
iPhone ve iPad kullanıcılarının
hizmetine sundu.
Türkiye’de mobil cihazla
hem sabit internet kotasını
sorgulama hem de kredi
kartı ile online fatura ödeme
imkanını ilk kez bir arada
sunan Turkcell Superonline
iPhone uygulamasını kullanan
aboneler, fatura ve abonelik
bilgileri görüntüleme, detaylı
ses ve data kullanım bilgisi,
kota sorgulama,ürün ve servis
detayları,OnlineİşlemMerkezi
şifre değişikliği gibi pek çok
işlemi kolayca yapabilecekler.
Bu uygulama sayesinde
birçok online işlemi iPhone
ile diledikleri yerde ve
zamanda gerçekleştirebilecek
olan Turkcell Superonline
aboneleri, böylece hem
zamandan kazanacak hem
de ses ve data kullanımlarını
kontrol altında tutabilecekler.

52
TurkcellveİstanbulModern“BenimŞehrim”le
engüzelşehirfotoğraflarınıseçti
Turkcell’in, iletişim ve
teknoloji sponsorluğunu
üstlendiği İstanbul Modern’le
birlikte gerçekleştirdiği
“Benim Şehrim” fotoğraf
yarışması sonuçlandı.
Yaklaşık 4 bin fotoğrafın
katıldığı yarışmada birinci
olan Ayhan Canikoğlu, iPhone
4SvebiryıllıkİstanbulModern
üyeliği kazandı.
Türkiye’nin lider teknoloji
ve iletişim şirketi Turkcell’in,
iletişim ve teknoloji sponsoru
olduğu İstanbul Modern’le
birlikte düzenlediği “Benim
Şehrim” fotoğraf yarışması
sonuçlandı. Herkesi yaşadığı
şehrin eşsiz manzaralarını
ve anlarını fotoğraflayarak
Instagram’da yayınlamaya
davet eden yarışmaya bir ayda
yaklaşık 4 bin fotoğraf katıldı.
Yarışma için çekilen özel
karelerin, o şehrin kendine
özgü özelliklerini yansıtması
bekleniyordu. Bu kritere göre
her hafta başvurular arasından
İstanbul Modern küratörleri
tarafından seçilen 10 kare
Pinterest’te yayınlandı.
Seçilenfotoğraflararasında
ençokoyualankarelerİstanbul
Modern küratörleri tarafından
yeniden değerlendirildi ve ilk
üçe girenler belirlendi.
“Benim Şehrim”
yarışmasının birincisi yeni
tutulmuş istavritleri bir pet
şişenin içinde görüntüleyen
Ayhan Canikoğlu oldu.
İkinciliği puslu bir İstanbul
siluetiyle alan Hakan Yayla’yı,
mimari detay görseliyle üçüncü
olan Samet Çalışkan takip etti.
Yarışmada dereceye girenler
ödüllerini Turkcell Kurumsal
Vatandaşlık Bölüm Başkanı
Zeynep Özbil’in elinden aldı.

53
Birinciye Turkcell’den akıllı
telefon iPhone 4S
“Benim Şehrim” fotoğraf
yarışmasında birinci olanAyhan
Canikoğlu Turkcell’den iPhone
4S cep telefonu kazandı. Ayrıca
ilküçegirenlerİstanbulModern
üyesi olarak bir yıl boyunca
İstanbul Modern’e ücretsiz giriş,
yanlarındaki misafire indirimli
giriş ve üyelere
özel rehberli sergi turlarına
katılma haklarının yanı sıra
Atölye Modern programları,
İstanbul Modern Mağaza ve
İstanbul Modern Restoran’da
ayrıcalıklara sahip oldular.

54
Ramazaneğlencesiteknolojiylebuluştu
Turkcell, gerçekleştirdiği
“Canım Türkiyem Ramazan
Şenlikleri”yle, Ramazan
çoşkusunu Anadolu’da 6 ile
taşıdı. İftar vakti başlayıp
gece yarısına kadar süren
etkinliklere 65 bin kişi
katıldı. Şehir merkezlerinde
kurulan Turkcell Ramazan
ŞenlikAlanları’nı ziyaret eden
konuklar çeşitli ikramlardan
eğlenceli oyunlara, Karagöz-
Hacivat’tan fasıl dinletisine
sayısız sürprizle karşılaştı.
Oyunlarda 27 bin kişi çeşitli
ödüller kazandı.
Türkiye’nin lider
teknoloji ve iletişim şirketi
Turkcell’in Ramazan ayı
boyunca gerçekleştirdiği
“Canım Türkiyem Ramazan
Şenlikleri” büyük ilgi
çekti. Samsun, Kayseri,
Şanlıurfa, Konya, Afyon ve
Manisa’da olmak üzere 6 ilin
merkezinde kurulan Turkcell
Ramazan Şenlik Alanlarını,
toplam 65 bin kişi ziyaret etti.
Etkinliğin gerçekleştirileceği
günlerde sokaklarda şenlik
havası estiren Turkcell ekibi,
gün boyunca ramazan davulu
eşliğinde ve geleneksel
manilerle herkesi Turkcell
Ramazan Şenlik Alanı’ndaki
eğlenceye davet etti.
İftar sonrası “Turkcell
Ramazan Şenlik Alanı”nı
ziyaret edenler keyifli
sürprizlerle karşılaştılar.
TurkcellRamazanşenliklerindeonbinlerAngryBirdsoynadı!

55
İftar sonrası Angry
Birds’le şenlendi
Balon patlatma, halka
geçirme,çarkıfelekve panayır
oyunu gibi geleneksel
oyunlarla şenlenen Turkcell
Ramazan Şenlik Alanı’nda
özellikle LED ekranda
gerçekleştirilen Angry Birds
gibi teknolojik oyunlar büyük
ilgi gördü.
Gelen konukların tümüne
bütün gece ücretsiz çay,
şerbet ve kağıt helva ikramı
yapıldı.27 bin kişinin oyunlar
oynayarak ödül kazandığı
alanda 15 bin bardak şerbet,
7500 adet kağıt helva, 7500
bardak çay ikram edildi.
Şenlikler için 53 görevli,
5400 kilometre yol kat etti
Turkcell Ramazan Şenlik
Alanı’ndaki etkinlikler sadece
oyunlarla da sınırlı değildi.
Ramazan’ın vazgeçilmez
gösterisi, gölge oyunu
Karagöz- Hacivat’ın da yer
aldığı alanlarda tam bir şenlik
havası hakim oldu.
Geleneksel kıyafetlerle
fotoğraf çektirilebilen
greenbox’lardan fasıl
dinletilerine, semazen
gösterilerinden halk
oyunlarına kadar daha birçok
farklı aktivite sunuldu.
Etkinliğe katılanlar ayrıca
Turkcell’in avantajlı ürün,
servis ve kampanyalarıyla
ilgili bilgi alma fırsatı da
buldular.
Şenlikleri 6 ilde
gerçekleştirmek için 53
kişilik bir ekip gece gündüz
çalıştı ve 5400 kilometre yol
kat etti.

58
SOSYAL MEDYA ve MOBİL HAYAT
Son yıllarda sosyal medya
etkisini yoğun bir şekilde
hayatlarımızda göstermeye
başladı. İnternetin büyümesi,
öneminin artması ile
birlikte kullandığımız
bilgisayarların küçülmesi ve
fonksiyonlarının arttırılma
ihtiyacını büyük firmalar
gayet hissettirdi. Bu yüzden
büyük firmaların çoğu artık
akıllı telefon üretimine,
tabletpazarınıgenişletmenin
çabasıiçinegirdiler. Önceden
cep telefonlarımız iletişim
için bizlerin ihtiyacını
karşılıyordu, şimdilerde ise
bundan çok daha fazlasını
karşılıyor, bir bilgisayara
bağlı kalıp yapabileceğimiz
hemen hemen tüm işleri
gerçekleştirebiliyoruz.
Peki sosyal medya
hayatımızın her anında
bu kadar etkili olmasının
sebeplerini düşünecek
olursak ne diyebiliriz? Sosyal
medya, insanların bu güne
kadar ki ihtiyacını hissettiği
tüm eksiklikleri çok çok daha
kısa bir sürede halletmesi ile
insanların hayatlarında bu
kadar yoğun barınabiliyor.
Tabi ki sosyal medyayı
sadecesosyalağlardanibaret
görmemek gerekiyor. Sosyal
medyanın geniş bir skalası
mevcut; Video, iletişim,
müzik ve en önemlilerinden
bir tanesi ise iş tabanlı sosyal
medya kullanımıdır. Kısacası,
sosyal medya her türlü
insana hitap edebiliyor,video
izleyene, müzik dinleyene,
arkadaşarayanlara,insanlarla
konuşmak isteyenlere, iş
amaçlı kullananlara, bilgi
amaçlı kullananlara ve daha
çok daha fazlasına, her bir
ihtiyacı karşılayabiliyor.
Tabi ki bu süreçte en
önemlisi, insanların sadece
internet üzerinde ki bilgiyi
tüketmemeleridir, her insan
ve her birey birer bilgi
kaynağı olarak sosyal medya
üzerinde dolaşmaktadır.
Barış Arslan
barisarslan@wmdergi.com
“Barış Arslan,
Yeditepe Üniversitesi
‘nde Bilgisayar ve
Öğretim Teknolojileri
Öğretmenliği
bölümünde üçüncü
sınıf öğrencisi ve
Bilişim Sistemleri
ve Teknolojileri ile
çift anadal yapıyor.
IOS üzerinde mobil
yazılım geliştiricisi,
sosyal medya ve
dijital pazarlama ile
ilgileniyor.”

59
Bilgiyi tek taraflı tüketmek
yerine, aynı zamanda bilgiyi
üreten bireylerde yaratıyor.
Sosyal medya sadece
kişisel olarak bireylere
hitap etmekle de kalmıyor,
günümüzde bir çok ticari
kuruluş ve şirket, kendi
ihtiyaç ve eksikliklerine göre
sosyal medyayı kullanarak
kendini güçlendirmeye,
yeni stratejiler üretmeye,
insanlara en ucuz ve en
kısa sürede bütün bunları
ulaştırmak için uğraşıyor.
Sosyal medya ile birlikte
şirketler açısından yepyeni
bir iş alanı ortaya çıktı,sosyal
medya ajansları, etkili sosyal
medya kullanımı eğitimleri
veren kuruluşlar ve sosyal
medya danışmanları gibi
birçok alan türedi. Kim
teknolojiyi ve özellikle
internet teknolojilerini
iyi kullanırsa rakiplerine
pazarda üstünlük kuracağını
gördük çünkü her türlü
insanın sosyal medyada
birer bilgi kaynağı olduğunu
düşünürsek, çok fazla veri
elde edebiliriz ve bunları
filtreleyebiliriz demek
oluyor. Sosyal medya da ki
veri analizleri en önemli
başlıklardan bir tanesi ve
büyük çalışmaların yapıldığı
bir alandır.
Sosyal medya üzerinde
ki reklam ve stratejileri
web üzerinde kullanıcılara
rahatsızlık vermeden
kullanmak çok daha rahattı
çünkü web sitelerine şundan
bir-iki yıl öncesine kadar
her kullanıcı masaüstü veya
dizüstü bilgisayarlarından
giriyordu, fakat mobil
teknolojilerin hayatımıza
girmesiyle birlikte artık
ekranlarımız küçüldü fakat
bilgi ve analiz ihtiyacı da her
geçen gün çokbüyükbir hızla
artıyor.Küçük ekranlarımızda
sadece ihtiyacımız olan
bilgileri görmemiz gerekiyor
ve tüm kuruluş ve şirketler
kendi mobil web sitelerini
veya her platforma (iOS,
Android, WindowsPhone...)
uygun kendi mobil
uygulamalarını geliştirmeye
yayınlamaya başladılar. Bu
durum bireysel kullanıcıların
her türlü daha çok işine
yaradığı kuşkusuz, çünkü her
an sosyal medyayla etkileşim
halinde olabiliyorlar. Başka
bir şekilde söylersek başka
diğer insanlarla hızlı ve
kısa sürede iletişim halinde
bulunuyorlar. Peki bu durum
şirketler açısından nasıl
bir hal aldı? Oda kuşkusuz
bireysel kullanıcılar kadar
rahat olmadığı kesin, sosyal
medya katmanının üzerine
yepyeni bir katman daha
koyarak bireysel kullanıcılara
ulaşıp onlara yeni stratejiler
sunmak o kadar kolay
olmuyor, bunun sebebi
ise demin de söylediğim
gibi küçülen ekranlarımız,
artan ihtiyaçlarımızdan
dolayıdır. Şimdilerde ise
mobil üzerinde reklam
stratejilerinin kullanıcıları
rahatsız etmeden nasıl
uygulanabileceği ise büyük
bir tartışma konusu, ve
sanıyorum ki bunu en iyi
şekilde yapabilenler rakipleri
üzerinde rekabet avantajını
kazanıp bir adım önde
olacaktır. Düşünceme göre,
bu durum yepyeni bir alanı
daha beraberinde getirerek,
mobil sosyal medyayı
oluşturacak ve oda mobil
sosyal medya danışmanlarını,
mobil reklam stratejilerini,
sosyal medyayı mobilde nasıl
daha iyi kullanabileceğinize
dair eğitim veren birçok
kuruluşu daha beraberinde
getirecektir, en azından
yeni kuruluşlar olmasa da
piyasada ki sosyal medya
hizmetlerini verenlerin kendi
bünyelerinde yeni bir alana
ihtiyaç duyacakları kesin.

60
ORHAN KADİR ÖZKARA
ile yaptığımız direk.net &
web hosting sektörüne
dair özel röportaj
DirekNet‘i tanıyabilir miyiz?
DirekNet 2009 yılından bu yana
müşterilerine anahtar teslim web çözümleri
sunmakta olan bir firma.
Ağırlıklı olarak ProTicaret Hosting, VPS
/VDS sunucu kiralama, Windows ve Linux
Hosting konusunda hizmet vermekteyiz.
DirekNet,HangiDCçözümünüvesunucu
sistemlerini tercih ediyor?
DirekNet olarakher zaman müşterilerimize
eniyisinisunmayagayretediyoruz.Buanlamda
Türkiye’nin önde gelen tüm Datacenterları
ile yaptığımız görüşmeler ve gözlemlerimiz
doğrultusunda ana sunucumuzu Bursa’da
bulunan Medyabim’de barındırma kararı aldık.
Diğer 2 sunucumuz ise Radore alt yapısını
kullanmakta.
Vmware sanallaştırması üzerinde Windows
2003-2008 R2 / Centos 5.X versiyonlarınının
tamamının desteğini veriyoruz.
Toplam kaç müşterinize hizmet
veriyorsunuz?
Kurulduğu günden beri sürekli büyüyen
DirekNet şuanda 560’ı Linux Hosting, 450’si
Windows Hosting ve 40’ı VPS – VDS ve 5 adet
Co-Location olmak üzere 1055 müşteriye
hizmet vermektedir.
Tabii çoğu müşterimizin birden fazla sitesi
olduğunu hesaba atarsak neredeyse 2500
websitesine ev sahipliği yapmaktayız.
Direk.Net Genel Müdürü Orhan Kadir Özkara ile, Direk.Net hakkında ve
web hosting sektörü üzerine yaptığımız özel röportaj...

61
DirekNet, bir çok popüler şirket ve
web sitesini barındırıyor. Mümkünse
bu referanslarınızdan birkaç tanesini
bizimle paylaşabilir misiniz?
Vps / Vds müşteri olarak en önemli
referanslarımız arasında www.evci.com.tr ve
www.bestlovecupid.com sayılabilir.
Vps olarak ayrıca bir çok irili ufak hosting
firması DirekNet çatısı altında hizmet
almaktadır.
Barındırmahizmetiolarak www.hizliseyret.
com de en önemli referanslarımız arasındadır.
Diğer tüm referanslarımıziçin http://www.
direk.net.tr/referanslarimiz.php adresinden
öğrenebilirsiniz.
Geçtiğimiz günlerde blog sayfanızdan,
yenilenme sürecine girdiğinizi öğrendik.
Bu konuda bilgi alabilir miyiz?
DirekNet olarak müşterilerimize daha iyi
hizmet sunabilmek için yenilenme sürecine
girdik. Bu doğrultuda farklı lokasyonlarda
bulunan kiralık sunucularımızı tek bir çatı
altında toplamak için kendi sunucumuzu satın
aldık.
Geçtiğimiz günlerde taşıma işlemini
sorunsuz olarak gerçekleştirdik.Ayrıca Windows
hosting hizmeti verdiğimiz sunucularda şuanda
kullanmakta olduğumuz hosting yönetim
panelini değiştirmeye karar verdik.
Bir diğer değişiklik olarak da sunucu yapısını
değiştirerek Mail Hosting ve SQL sunucularını
ayırarak daha hızlı ve kesintisiz bir yapıya
kavuşmayı arzu ediyoruz.

62
Sonuç olarak ülkemizde son yıllarda
gittikçe artan Hosting şirketleri içerisinde
iyi bir konum elde etmek istiyorsanız fark
yaratmak zorundasınız. Ekip olarak yaptığımız
toplantılarda mevcut durumumuz ve fazlası
için neleryapabileceğimizi sürekli tartışıyoruz.
Bu doğrultuda aldığımız kararları iyi bir
strateji ile birleştirerek uzun vadede adından
söz ettirecek bir şirket olmak için çalışıyoruz.
Sunucu çözümlerinizde sadece Türkiye
lokasyonu mu tercih ediyorsunuz?
Evet şu anda sadece Türkiye Lokasyon
sunucu tercih ediyoruz. Fiyat anlamında yurt
dışı sunucu barındırmaya oranla biraz daha
pahalı olsa da ağırlıklı olarak sadece türk
firmalar ile çalışmayı tercih ediyoruz.
Gelişen ihtiyaçlar doğrultusunda ilerleyen
dönemlerde yurt dışı lokasyon satışlarımız da
olabilir.
DirekNet,Bursamerkezlibirşirket.Bursa
‘nınsizeilgisivegeridönüşlerihakkında
bize neler söyleyebilirsiniz?
Tabii ki birey ve şirketler,diledikleri zaman
bizzat ulaşabilecekleri ve ofisimizi ziyaret
edebilecekleri için kendi şehirlerinde bulunan
bir şirkete ilgi gösteriyorlar.
Direk.Net zaten Bursa ‘da geniş bir müşteri
kitlesine sahip olduğu için bilinirliği yüksek
ve tercih edilen bir şirket.Bursa ‘nın bir sanayi
şehri olmasını da göz önünde bulunduracak
olursak, özellikle kurumsal kesimden oldukça
güzel bir ilgi mevcut.
Bu da bizi mutlu ediyor ve çalışmalarımıza
hız kesmeden devam etmek ve altyapımızı
sürekli geliştirmek için tetikleyici bir etken
oluyor.
Şirket olarak, Temmuz ayında röportaj
gerçekleştirdiğimiz MaestroPanel‘e geçiş
yapmakta olduğunuzu öğrendik. İlk
izlenimlerinizi alabilir miyiz?
Bu güne kadar 3 müşterimizi MaestroPanel
ile tanıştırmak nasip oldu ve iki müşterimizden
de oldukça olumlu geri dönüşler aldık.
DirekNet olarak ta Windows sunucu yazılımı
olarak yavaş yavaş geçiş çalışmalarımıza
başladık. İlk etapta 3 adet sunucu ayarlayarak
bunları Mail – Hosting ve Sql sunucusu
olarak yapılandırdık ve kontrol paneli olarak
MaestroPanel kurulumları gerçekleştirildi.
Dağınık yapıda çalışıyor olması da bizim
Maestro Paneli tercih etme sebeplerimizin
başında. Oldukça sade ve kullanışlı bir arayüze
sahip ve oldukça hızlı çalışan bir sistem. Şu
anda kullanmakta olduğumuz panele göre
işlem hızları oldukça yüksek.

63
Bu süreç sonrasında, tüm
hizmetlerinizde sadece MaestroPanel
mi olacak yoksa farklı panel çözümleri
de sunacak mısınız? Sunacaksanız,
panel seçenekleri nelerdir?
Şu anda Plesk, Cpanel, Direct Admin
ve MaestroPanel ile hizmet veriyoruz.
Önümüzdeki günlerde Windows için sadece
MaestroPanel kullanacağız.
Linux Sistemler için ise komple Direct Admin
admin paneline geçiş yapmayı düşünüyoruz.
Proticaret hosting paketleri
sunuyorsunuz. Bu hizmetiniz hakkında
detaylı bilgi alabilir miyiz?
ProTicaret Hosting paketlerinin diğer
Windows paketlerinden farkı sadece Pro
ticaret için ayrılmış 3 farklı sunucuda
tutuluyor olması ve sunucu optimizasyonunun
ProTicaret yazılım ekibi ile görüş alışverişi
yapılarak yazılımın maximum performans
ile çalışmasını sağlayacak şekilde optimize
edilmiş olması.
Bunun haricinde ProTicaret Hosting
paketlerini satın aldıklarında ücretsiz olarak
kurulum hizmeti veriyoruz. Ayrıca ProTicaret
ile belirli dönemlerde yapmış olduğumuz
pazarlama çalışmaları ile bazı eklentileri
ücretsiz olarak müşterilerimizin kullanımına
sunuyoruz.
DirekNet olarak, ileriye dönük plan, proje
ve hedefleriniz nelerdir?
Ülkemizde son yıllarda gittikçe artan
Hosting şirketleri içerisinde iyi bir konum
elde etmek istiyorsak fark yaratmak zorunda
olduğumuzun bilinci içerisindeyiz . Ekip olarak
yaptığımız toplantılarda mevcut durumumuz
ve durumumuzu iyileştirmek, müşteri
memnuniyetini arttırmak ve fazlası için
neler yapabileceğimizi sürekli tartışıyoruz. Bu
doğrultuda aldığımız kararları iyi bir strateji ile
birleştirerek uzun vadede adından söz ettirecek
bir şirket olmak için çalışıyoruz.

64
En öncelikli hedeflerimiz arasında sunucu
alt yapımızı kiralık sunucular yerine fiziksel
olarak bize ait sunuculardan oluşturmak.
Bu uzun vadeli bir plan tabi ki uzun vadeli
olmasında ki en büyük etken ise firma olarak
oem sunucu kullanmak yerine sadece sadece
marka sunucu kullanmak istememiz.

Ülkemiz de E-ticaret in yayılması için de
ProTicaret ile ortaklaşa çalışmalarımız hız
kesmeden devam edecek.
Türkiye ‘deki Web Hosting
sektörü hakkında genel görüş ve
değerlendirmeleriniz nelerdir?
Türkiye de son yıllarda, sektör çok ciddi bir
biçimde gelişme gösterdi.Özellikle datacenter
yatırımları ve alternatiflerinin artması buna
öncülük etti.
Bununla birlikte sektöre, web hosting
hizmeti sunanyeni şirketve bireyler katılmaya
devam ediyor.Bu, rekabet ve çeşitlilik açısından
gayetgüzelveolmasıgerekenbirgelişme.Ancak
bu işi hakkıyla ve profesyonelce yapan şirket ve
bireylerin yanısıra, bu konularda yeterli birgisi,
tecrübesi, ekibi ve altyapısı olmayan birçok kişi
de hizmet veriyor ve maalesef bunların birçoğu
hayal kırıklığı ile sonuçlanıyor.
Sonyıllardaherhangibirşirketoluşturmadan,
ucuzbir reseller paket satın alarakve neredeyse
herkesin başvurduğunda sahip olabildiği YS
belgesi edinerek bu iş yapılmaya çalışılıyor.
Amatörce ve ciddiyetsizyapılan işler sonucunda
ortaya çıkan olumsuz tablolar, doğal olarak kişi
ve şirketlerin sektöre bakış açısını etkiliyor ve
bir önyargı oluşturuyor.
Ben, bu konuda daha sıkı denetimler
yapılmasını ve meydana gelen bu gibi olumsuz
sonuçlarda insanların ve şirketlerin mağdur
olmaması için gereken düzenlemelerin
yapılmasını diliyorum.

65
BAŞLAYAN
FİYATLARLA
Web sitenizi, Türkiye
‘nin en popüler 250
sitesi arasında yer
alan İyinet Dizin‘e
ekleyebilirsiniz.
9$
/wmdergi
beğendin mi
yaptığımızı?

WordPress 3.1 iOS
UYGULAMASI ÇIKTI
“WordPress
iOS 3.1 sürümü
ile tamamen
yenilenmiş bir
arayüz ve birçok
yeni özellik
karışımıza
çıkıyor...”
iOS için WordPress uygulamasının
yeni sürümü çıktı. 3.0 ‘dan 3.1
sürümüne çıkan uygulamada sürüm
numarasındaki küçük artışın aksine
bir çok yenilik var. Arayüzü tamamen
yenilenen uygulama bir çok yeniliği
de beraberinde getiriyor. Uygulama
ikonuyla başlayan değişiklikler,
geliştirilmiş giriş ekranı ve baştan
aşağı tekrar tasarlanan yeni arayüzü
ile devam ediyor.
Uygulama daha önceki sürümlerinde
olduğu gibi hem iPhone hem de
iPad‘lerde çalışıyor. iPhone sürümü
Facebook uygulamasını andırırken,
iPad uygulaması da Twitter
uygulamasını anımsatıyor.
Görsel değişikliklerin yanı sıra irili
ufaklı bir çok geliştirme ve özellik de yeni sürümün
değişiklikleri arasında yer alıyor;
• Uygulama içinden sitenize kolay erişim,
• Web arayüzündeki başlangıç ekranına uygulama
içinden erişim,
• Yatay kullanım desteği,
• WordPress.com istatistikleri
• WordPress.com üzerinde blog yazan arkadaşları
bulmaya olanak sağlayan arkadaş bulucu,
• iPad için yazı önizleme özelliği,
• Yine iPad içinWordPress.com okuyucusu ve Hızlı
Fotoğraf özellikleri,
• Bir çok performans ve altyapı iyileştirmeleri
Yeni uygulamayı App Store‘dan edinebilirsiniz.
Arayüzü tamamen yenilenmiş olan ios uygulamasının yeni
sürümü ile birlikte birçok yeni özellik de geliyor....
Kaynak :
http://www.wp-tr.org/blog/
69

WM Dergi - 4.SAYI

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (10)

Similar to WM Dergi - 4.SAYI

Similar to WM Dergi - 4.SAYI (20)

WM Dergi - 4.SAYI