Bu ay, dopdolu bir içerik sizleri bekliyor.3 röportaj, 1 söyleşi ile her alandan ilgi çekici şirket ve yayınlara yer veriyoruz. Crytek Almanya - Frankfurt merkez ofisinde kurucularından Faruk Yerli ile gerçekleştirdiğimiz röportajda hikayelerini dinleme, web üzerine yaptıkları çalışmalar, e-ticarete bakış açıları ve kullanımları ile birlikte Türkiye planlarına değinme fırsatı yakaladık. Ayrıca, kaliteli ve özgün içerikleri ile dikkat çeken Hepsi Detay ve Dadatart blogları ile içerikleri, istatistiki bilgiler ve blog yayıncılığı üzerine Ata İsmet Özçelik, Oğuz Kuş ve Ahmet Buğra Avcılar ile röportajlar yaptık.

3. 3

4. İNDEX
WEB SİTELERİNDE GÖRSELLİK
Emin Doğu’nun görsellik ve kalite
üzerine tavsiyeleri
dDOS NE’YİN NE’SİDİR?
İsimtescil Sistem Yöneticisi Sertaç
Bayır’ın özel makalesi
CRYTEK - ÖZEL RÖPORTAJ
Crytek’in Almanya ofisinde
gerçekleştirdiğimiz röportaj
SEMANTİK WEB
Mehmeh Burak İşçi’nin hazırladığı
özel makale
HEPSİDETAY - ÖZEL RÖPORTAJ
Ata İsmet Özçelik ile
gerçekleştirdiğimiz röportaj
DADATART - ÖZEL RÖPORTAJ
Oğuz Kuş ve Ahmet Buğra Avcılar
ile gerçekleştirdiğimiz röportaj
ZEBRA ALGORİTMASI
Ömer Ergin’in yeni Google
algoritması üzerine makalesi
MAYIS 2013
WM Dergi içeriğinden öne çıkan başlıklar
6
32
34
42
44
52
56
BTNET - SÖYLEŞİ
Levent Daşkıran ile
gerçekleştirdiğimiz söyleşi 68
72
NODEJS NEDİR?
İbrahim Hızlıoğlu’nun NodeJS
hakkında hazırladığı özel makale

5. GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Emin Doğu
emindogu@wmdergi.com
Twitter : /emindogu
GRAFİK & DÜZENLEME
Merve Odabaşı
merveodabasi@wmdergi.com
İÇERİK SORUMLUSU
Erdal Tuna
erdaltuna@wmdergi.com
YAZARLAR
İbrahim Hızlıoğlu
ihizlioglu@wmdergi.com
Mehmet Burak İşçi
mbisci@wmdergi.com
Sertaç Bayır
sertac@isimtescil.net
Ömer Ergin
oergin@webtures.com
İLETİŞİM & RÖPORTAJ
info@wmdergi.com
REKLAM & KAMPANYA
reklam@wmdergi.com
SIK KULLANILANLAR
sk@wmdergi.com
BLOG SİTELERİ
bs@wmdergi.com
www.wmdergi.com
WM DERGİ
Bu ay, dopdolu bir içerik sizleri bekliyor.3
röportaj, 1 söyleşi ile her alandan ilgi çekici
şirket ve yayınlara yer veriyoruz.
Crytek Almanya - Frankfurt merkez ofisinde
kurucularındanFarukYerliilegerçekleştirdiğimiz
röportajda hikayelerini dinleme, web üzerine
yaptıkları çalışmalar, e-ticarete bakış açıları
ve kullanımları ile birlikte Türkiye planlarına
değinme fırsatı yakaladık.
Ayrıca,kaliteli ve özgün içerikleri ile dikkat
çeken Hepsi Detay ve Dadatart blogları
ile içerikleri,istatistiki bilgiler ve blog
yayıncılığı üzerine Ata İsmet Özçelik,
Oğuz Kuş ve Ahmet Buğra Avcılar ile
röportajlar yaptık.
Geçtiğimiz ay yenilenen tasarımı ile dikkat
çeken popüler teknoloji haber sitesi BTnet
Genel Yayın Yönetmeni; Levent Daşkıran ile
kısa bir söyleşi gerçekleştirdik.
Bununla birlikte Sertaç Bayır’ın; dDos
üzerine hazırladığı makalesi, Ömer Ergin’in;
Yeni Google Algoritması: Zebra, Mehmet
Burak İşçi’nin Semantik web ve Seo
makaleleri ile İbrahim Hızlıoğlu’nun NodeJS
konulu makalesi içeriğimizde yer alıyor.
Bizi izlemeye devam edin...
Teşekkürler...
Emin Doğu
Genel Yayın Yönetmeni
3 RÖPORTAJ, 1 SÖYLEŞİ
5

6. 6
Web sitelerinde görsellik ve kalite
Kişisel, hizmet veya
kurumsal içerikli bir siteniz
var ve dikkat çekmek,benzer
içeriğe veya hizmete sahip
alternatifleriniz arasından
sıyrılmak, öne çıkmak
istiyorsunuz.
Peki web sitenizin
görselliğine, tasarımına ne
kadardikkatediyorsunuz?Bu
konuda ne düzeyde yatırım
ve çalışma yapıyorsunuz?
Projenizin veya
sunduğunuz hizmetin ilgi
çekici olması kadar bunu
sunuş şekliniz olan web
sitenizin görünümü de bir
o kadar önemlidir.Bunun bir
çok sebebi vardır ve bunlara
birkaç örnek vermem
gerekirse;
• Oluşturduğunuz imaj
• Verdiğiniz güven
• Kalite algısı
gibi temel maddeler
şeklinde sıralayabilirim.
İnsanlar web sitenizi ziyaret
ettiğinde ilk izlenimleri
de oldukça önemlidir.
Bu ilk izlenimi yaratan
en önemli unsurlardan
birisi de web sitenizin
tasarımıdır.Eğer düzgün
ve düzenli bir web siteniz
yoksa, ziyaretçilerinizin
alternatiflerinize yönelme
ihtimali oldukça yüksektir.
Çünkü bir çok kişi, yüzünüz
olan web sitenize bakarak
bir değerlendirme yapar
ve web sitenizin görünüşü,
yaptığınız işin kalitesine
veya özenine dair bir ön
yargı oluşturabilir.
Böyle bir durum
ile karşılaşmamak için
bu konuda yatırım ve
çalışma yapmanız oldukça
önemlidir ve size artı puan
kazandıracaktır.
Emin DOĞU
Webmaster Dergi
Genel Yayın Yönetmeni
Twitter: /emindogu
emindogu@wmdergi.com

7. 7
Özellikle hizmet veya
kurumsal içerikli web
sitelerinin bu konuya dikkat
etmeleri yerinde olacaktır.
Peki, web sitenizin
tasarımı konusunda yatırım
ve çalışma yapmak, kaliteli
ve dikkat çekici bir görünüm
kazandırmak istiyorsunuz
ama bu aşamada nasıl
hareket edeceğinizi veya
tercihlerinizi ne yönde
kullanacağınız bilmiyor veya
karar mı veremiyorsunuz? Ya
da bütçeniz mi sınırlı?
Öncelikle, ülkemizde
kurumsal veya freelance
olarak çok kaliteli tasarım
çalışmaları yapan seçenekler
olduğunu belirtmek isterim.
Bütçeniz çerçevesinde
kurumsal şirketlere kısa
bir google araması ile
ulaşabilir, daha kısıtlı bir
bütçeniz varsa da genelde
webmaster forumlarında
bulabileceğiniz freelance
çalışan tasarımcılara ulaşarak
çalışmanız konusunda
görüşebilirsiniz.
Buikiseçeneğindedışında
bir alternatif arıyorsanız,
işte yazının bundan sonrası
oldukça önemli.Uygun fiyatlı
ve kaliteli tasarımlar için
çeşitli kaynaklar bulunmakta.
Bu kaynaklarda yine
kurumsal tasarım şirketleri
veya freelance tasarım işi
yapankişilerinçalışmalarıyer
alıyor.Ancak bir farkla, belirli
bir fiyatlandırma politikası
olduğu için, kurumsal
veya bireyler çalışmalar
olmaları fark etmeksizin, işin
boyutuna ve kalitesine göre
belirli sınırlarda ve genelde
aynı oranlarda fiyatlarla çok
kaliteli tasarımlar satılıyor.
Web sitenizin alt yapısına
göre (HTML, WordPress,
e-ticaret vb.) ihtiyacınız olan
kategoride bulunan binlerce
hatta milyonlarca tasarım
arasından inceleyerek,
online olarak test ederek
ihtiyacınıza yönelik çözğmler
bulabilirsiniz.
Beğendiğiniz tasarımın
ödemesini yaptığınızda
ise, tasarımcı şirket
veya kişi ile herhangi
bir iletişim kurmanıza
gerek kalmadan, anında
panelinizde indirilebilir bir
şekilde tasarımınıza sahip
olabilirsiniz.Satın aldığınız
tasarıma ait arşiv dosyasının
içerisinde mutlaka kurulum,
yerleşim, tasarıma özgü
özellikler ve ayarlamalar
ile ilgili resimli ve metin
içerikli anlatımlar bulunan
dokümanlar yer almaktadır
ve takıldığınız noktalarda
bu dokümanlardan yardım
alabilmektesiniz.Ancak yine
de atın aldığınız tasarım
hakkında sorularınız veya
yardıma ihtiyacınız olan
konular varsa da, tasarımın
sayfasından herkesin
görebildiği mesaj panosu
aracılığı ile tasarımcıya bu
soruları iletebilir ve kısa süre
içerisinde yanıt alabilirsiniz.
Bazı durumlarda tasarımcı
sizden panel bilgilerinizi
isteyerek bizzat kendisi
ayarlama veya düzeltmeler
yapabilmektedir.Tasarıma
ait mesaj panosuna yazılan
herşey, herkes tarafından
görülebildiği için de yine
ekstra bir kaynak niteliği
taşıyabilmektedir.
Şimdi gelelim asıl konuya,
bu tasarımları nereden
edinebilirsiniz?
Altta benim kişisel olarak
kullandığım veya incelediğim
2 alternatifi de yazıyorum,
incelemenizde fayda var;
www.themeforest.net
www.mojo-themes.com

8. 8
Kayıtlı Alan Adı Sayısı 252 Milyona ulaştı
Natro, yayınladığı yazıda;
Verisign’ın, kayıtlı alan
adı sayısının 252 milyona
ulaştığını açıkladı.
2012’nin üçüncü
çeyreğinde 246 milyon olan
alan adı miktarı, yıl sonunda
%2.5 oranında büyüyerek 6
milyona ulaştı.
Yıllara göre bakıldığında
ise alan adı kayıtlarında
%11.8’lik bir büyüme
yaşandığı görülüyor. Nitekim
2011 yılını 225.4 milyon
alan adıyla kapatan alan
adı sektörü, 2012 yılını 26.6
milyon yeni kayıtla kapattı.
.com ve .net gibi üst seviye
alan adları olarak belirtilen
Top Level Domain’ler ise %5
oranında bir artışla geçtiğimiz
yılın son çeyreğinde 106.2
milyona ulaştı. .com uzantılı
üstseviyealanadıkayıtlarında
yıldanyıla%6.4’lükbirgelişim
yaşanırken, kayıtlı .net alan
adları 14.9 milyona yükseldi.
Yeni üst seviye alan adı
kayıtlarında 2012 yılının son
çeyreğinde toplamda 8 milyon
kayıt gerçekleşirken, 2011
yılına göre (7.9 milyon) küçük
bir yükseliş görüldü. Bununla
birlikte en büyük üst seviye
alan adlarına sahip ülkelerin
başında .com, .de (Almanya),
.net, .tk (Tokelau), .uk (Birleşik
Krallık), .org, .cn (Çin), .info,
.nl (Hollanda) ve .ru (Rusya)
geliyor.
Ülke kodlu üst seviye alan
adlarında çeyrekten çeyreğe
%5 oranındaki artış ile 110.2
milyon alan adı sayısına
ulaşıldı. Bu alandaki yeni
kayıtlarda 2011 yılına göre
%21,6’lık bir artış meydana
geldi.
Verisign’ın, domain
piyasası ile ilgili özet bilgiler
içeren Nisan 2013 raporuna
aşağıdaki linke tıklayarak
ulaşabilirsiniz.
www.verisigninc.com/
assets/domain-name-brief-
april2013.pdf

9. EtohumYatırımcı Kulübü, Erol Bilecik ile daha da güçlendi
Orijinal fikirlere sahip
yeni internet girişimcilerini
yatırımcılarla buluşturan,
kurulduğu 2008 yılından
bu yana pek çok projenin
hayata geçmesine katkıda
bulunan Etohum’un Yatırımcı
Kulübü’nün yeni üyesi,
Türkiye’nin önde gelen
işadamlarından Erol Bilecik
oldu.
Her yıl düzenlenen
Girişimcilik Zirvesi ve
Startup Kampları ile yeni
internet girişimcilerine büyük
fırsatlar sunan Etohum,
Index Grup CEO’su Erol
Bilecik’in geçtiğimiz günlerde
Yatırımcı Kulübü’ne katıldığını
açıkladı.2008 yılından bu yana
Türkiye’nininternetsektöründe
pek çok parlak fikrin hayata
geçmesine katkıda bulunan
Etohum Yatırımcı Kulübü’nün
yeni üyesi olan Erol Bilecik’in,
yıllara yayılan deneyimi ve
engin bilgisiyle Etohum’a
büyük katkılarda bulunması
öngörülüyor.
Etohum Kurucusu Burak
Büyükdemir, Erol Bilecik’i
Etohum Yatırımcı Kulübü’nde
görmekten büyük mutluluk
duyduklarını belirterek şunları
söyledi: “İş dünyasının önemli
isimlerindenIndexGrupCEO’su
Erol Bilecik’i aramızda görmek
çok güzel. Etohum’da Erol
Bey’in engin tecrübelerinden
yararlanacak olmak büyük
bir fırsat olacak. Kendisi
bu konuda Türkiye’de en
tecrübeli isimlerinin başında
geliyor. Yeni girişimcilere
sadece yatırımlarıyla değil
derin bilgi birikimleriyle yol
göstereceğine inanıyoruz.”
Index Grup CEO’su Erol
Bilecik ise Etohum Yatırımcı
Kulübü ile ilgili düşüncelerini
şöyle açıkladı: “Startup
aşamasındaki girişimcilerin,
oyuna çoktan dâhil olmuş
fikir sahiplerinin ve küçük
işletmecilerin, önemli
yatırımcılarla buluştukları
verimli bir ortamı yaratmakçok
zor. Bundan beş yıl öncesine
kadar bu bizim için bir hayaldi.
BugünbuatmosferinTürkiye’de
yakalandığını, parçaların yerli
yerine oturduğunu görmek
beni çok mutlu ediyor. Online
ve dijital sektörü bir araya
getiren böylesine hareketli
ve enerjik bir yapıya sahip
Etohum Yatırımcı Kulübü’nü,
bundan böyle yatırımcıların
ve girişimcilerin yol haritasını
çizecek, son yıllarda internet
sektöründe hayata geçmiş
en önemli gelişmelerden biri
olarak görüyorum. Etohum
Yatırımcı Kulübü’ndeki
genç arkadaşlarımızla
deneyimlerimizi paylaşmak
için sabırsızlanıyorum”
Erol Bilecik hakkında
1962 yılında Antakya’da
doğan Erol Bilecik, ilk, orta ve
lise eğitimini yine Antakya’da
tamamladı. 1986’da İTÜ
Bilgisayar Mühendisliği’nden
mezun olan Bilecik, 1987’de
Nixdorf Computer’de Sistem
Analisti olarak çalışmaya
başladı ve iki yıl boyunca bu
görevini sürdürdü.
Günümüzde Türkiye’nin
en önemli iş adamlarından
ve bilişim sektörünün
öncü isimlerinden biri olan
Erol Bilecik 1989 yılında
Index Bilgisayar’ın kurucu
ortaklarından biri olarak
firmanın Genel Müdürlük
görevini üstlendi. Bilecik halen
Index Grup bünyesindeki
Index Bilgisayar A.Ş., Despec
A.Ş., Datagate A.Ş., Neteks A.Ş,
Neotech A.Ş. ve Teklos A.Ş.’nin
Yönetim Kurulu Başkanı’dır.
Bilecik ayrıca 2001–2005
yılları arasında, Türk bilgisayar
sektöründeki en eski sivil
toplum kuruluşu olan
TÜBİSAD’ın (Türkiye Bilişim
Sanayicileri ve İşadamları
Derneği) başkanlığını
yapmıştır. Evli ve iki çocuk
babası olan Erol Bilecik,
İngilizce bilmektedir.
9

10. OrkunTekin ucakbileti.com’u satın aldı
İnternet sektörünün
önemli girişimcileri arasında
yer alan, son dönemde
yaptığı yatırımlar ile dikkat
çeken Orkun Tekin ucakbileti.
com alan adını satın aldı.
2011 yılında 250.000
Dolar’lık satış haberleriyle
dikkat çeken UcakBileti.
com alan adı Orkun Tekin
tarafından satın alındı.
Orkun Tekin yaptığı
açıklamada ucakbileti.com
alan adını kişisel olarak
satın aldığını, sektörün
önemli yatırımcıları ile
alan adı ile ilgili projeler
ve kiralama seçeneklerini
görüştüğünü belirten Orkun
Tekin alan adıyla ilgili
proje değerlendirmelerine
başladığını söyledi.
Internet sektöründe
yaptığı başarılı girişimlerle
dikkat çeken Orkun Tekin
daha önce Reklamz, Linkz
ve SEM A.Ş.’nin Almanya
Merkezli Ballroom
International Network’üne,
Fizy hisseleri’nin Turkcell’e
satılışı gibi önemli başarı
hikayelerine imza atmıştı.
Son dönemde girişimci
kimliğinin yanına yatırımcı
kimliğini de ekleyen Orkun
Tekin Etohum A.Ş. ve Galata
İş Melekleri bünyesinde
yatırımlar yapmaya devam
ediyor.
Orkun Tekin hakkında
1999 - 2001 yılları
arasındaçeşitliinternetservis
sağlayıcılarda profesyonel
hayatını sürdürdükten sonra
, 2001 senesi sonunda
yepyeni oluşumlar uğruna
görevlerinden ayrıldı; 3
aylık bir backpacking/
brainstorming döneminden
sonra Online Reklam
Pazarlama alanında
hizmetler sunan ‘’Reklamz
,SEM ,Linkz ,Vidyoda ve
Mobilz’’şirketlerini kurdu.
OrkunTekin halen kurmuş
olduğu bu şirketlere yatırım
yapmış olan Münih merkezli
Ballroom International
Holding’de Yönetim Kurulu
Üyesi olarak görevlerine
devam etmektedir.
Orkun Tekin,
girişimlerinin yanısıra ,
‘’S-mple Reklam Ajansı ,CSO
Photography, Miniçiçek,
fizy.com, kimdir.com,
businessdb.com, insertionad.
com, pembepanjur.com’’
girişimlerine melek yatırımcı
kimliği ile destek vermekle
birlikte,çeşitli banka,eticaret
platformu ve hastane
ağlarına dijital iletişim
danışmanlığı da vermektedir.
Orkun Tekin stilsos ,
mapps , aktivito , joyfoodz
businessdb ve mavikep’e
yatırım yapmıştır.
10

11. 11
Reklam dünyasının Oscar’ı
sayılanEffieÖdülleri’ndewww.
markafoni.com, “Markafonik
Aşk” kampanyasıyla
perakende kategorisinde Effie
Bronz Ödülü’nün sahibi oldu.
2008 senesinde
Türkiye’nin ilk ve lider özel
alışverişkulübüolarakkurulan
Markafoni, aradan geçen 5
sene içerisinde birçok “ilke”
imza attı.Özel alışveriş kulübü
konseptini Türkiye’ye getiren
ve tüketici ile tanıştıran
Markafoni,ürünçeşitliliği,özel
avantajlar,renkli kampanyalar,
güvenilirliği, iade süreçlerinin
kolaylığı, hizmet kalitesi,
sponsorlukları ve marka
değeriyle benzerlerinden
ayrılıyor ve kurulduğu
günden bu yana özel alışveriş
kulüpleri arasındaki liderliğini
koruyarak fark yaratmaya
devam ediyor. Markafoni, Effie
Ödülü’yle iletişim başarısını
bir kez daha tescilledi!
2013 senesine ödülle
giriş yapan Markafoni, 1
Nisan Pazartesi akşamı Four
Seasons Bosphorus Oteli’nde
düzenlenen törenle reklam
dünyasının Oscar’ı kabul
edilen Effie Ödülü’nü aldı.
Effie Ödülleri, Reklamcılar
Derneği ile Reklamverenler
Derneği tarafından 2005’ten
bu yana her iki yılda bir
veriliyor. Reklamcılar Derneği
Başkanı Alper Üner’in
yanı sıra reklamveren,
reklam ajansı, medya
ajansı, araştırma firmaları
ve akademisyenlerden
öncü isimlerin yer aldığı
14 kişilik jüri kurulu 215
başvuruyla katılım rekoru
kırılan yarışmada, 135
finalistin dosyaları arasından
Markafoni’yi “Markafonik
Aşk” temalı kampanyasıyla
perakende kategorisinde Effie
Bronz Ödülü’ne layık buldu.
2013 senesi ödüllerle
başladı!
Markafoni, 2013’ün henüz
ilk ayında her yıl Avrupa’nın
en iyi girişimlerini belirleyen,
Avrupa’nın en prestijli
ödüllerinden Europas’ta En
iyi MENA (En İyi Orta Doğu ve
Kuzey Afrika) girişimi seçildi.
20 farklı kategoride
ödül dağıtılan Europas’ta
Markafoni, halk seçimi
kategorisinde ise Avrupa
çapındaki 616 şirket
arasından üçüncü oldu.
Böylece Markafoni, Europas
ödülü alan ilk Türk internet
şirketi oldu.
Tüketici değerlendirmeleri
araştırması DORinsight
Araştırması’nda “En Başarılı
2. Alışveriş Sitesi” unvanına
da layık görülen Markafoni,
Türkiye’nin Süper Markaları
arasına giren ve iki senedir
sektöründe Lovemark seçilen
tek özel alışveriş kulübü.
Trendgroup ile
Turkishtime’ın yine bu yılın
başında beraber düzenlediği
“Türkiye’nin En Beğenilen
Online Alışveriş Siteleri
Araştırması”nda Markafoni,
tüm kategorilerde en iyi
tanıtım yapan alışveriş sitesi
ve kıyafette en çok tercih
edilen site oldu.
Markafoni gençlerin de
gözdesi!
İstanbul Üniversitesi
ÇEKO Kulübü’nün (Çalışma
Ekonomisi ve Endüstri
İlişkileri Kulübü) bu yıl ilk
kez düzenlediği Karınca
Ödülleri’nde “En iyi Alışveriş
Sitesi”ödülünü kazanan www.
markafoni.com, yeni neslin
en beğendiği sitelerden biri
olduğunu da kanıtladı.
Markafoni 2013 yılına yine ödüllerle başladı

12. 12
Son zamanlarda Web
Hosting Kontrol Panel
piyasasında çok sık karşımıza
çıkan MaestroPanel ile ilgili
aldığımız son haberler ve
gelişmeleri sizler için derledik.
Daha önceki sayılarımızda
da kapak konusu
yaptığımız ve incelemesini
g e r ç e k l e ş t i r d i ğ i m i z
MaestroPanelbirçoközelliğini
tamamlamış Türkiye çapında
önemli referanslar edinmiş
ve TeknoKent ofislerini
İstanbul’da açmışlar.
Yeni Sürüm
Nisan ayı içinde
MaestroPanel 0.9.3
versiyonunu yayınlandı.
Eksiliği hissedilen ve
kullanıcılar tarafından
beklenen bu özelliği nihayet
bu versiyonda tamamlayıp
kullanıcıların beğenisine
sundular. Bununla beraber
bir çok hatayı gideren ve
mevcut özelliklerini geliştiren
MaestroPanel’in 0.9.3
sürümünde gelen özellikler
gördüğümüz kadarı ile şu
şekilde:
* Backup/Restore özelliği
* Email Bildirimleri
* Otomatik Parola
Politikaları
* Bayi Stop/Start özelliği
* Yeni API Fonksiyonları
* Yeni Yazılım sürümleri
0.9.3 sürümü ile ilgili
ayrıntılı bilgiyi blog
sayfalarında bulabilirsiniz
http://blog.maestropanel.
com/post/47474898713/
maestropanel093yaynda
Yedekleme Özelliği
M a e s t r o P a n e l ’ i n
yedekleme özelliğine
baktığımızda biraz farklı
tasarlanmış olduğunu
görüyoruz.
Öncelikle paketleme
algoritması olarak iyi ama çok
fazla kullanılmayan bir format
seçmişler 7zip.
7zippaketlemesisayesinde
MaestroPanel diffrential
backup kabiliyeti kazanmış.
Bu hosting firmaları için
çok iyi çünkü bir siteyi her
gün yedek almaktansa sadece
değişiklikleri yedek alarak
hem alandan hemde sunucu
kaynaklarından ciddi tasarruf
edilmesi sağlanmış.
Yedekleme ile ilgili diğer
bir dikkat çekici özellik ise
domain bazlı yedekleme
yapılması böylelikle kocaman
yedek paketleri yerine sadece
gerekli olan domain’in yedek
paketi ile çalışılması sistem
yöneticisi için iyi haber.
Uzak FTP sunucusuna ve
UNC Path’e yedek alınması
sağlanmış. Buda hayat
kurtaran bir özellik.
MaestroPanel’in blog’unda
yedekleme ile ilgili güzel ve
bilgilendirici bir yazıda var.
İlgilenen okuyucularımızla
paylaşmak isteriz.
Nisan Güncellemeleri
Dikkatimizi çeken diğer
bir konuda yeni sürümle
birlikte bir çok yeni hata ve
düzenlemede yayımlamış
olduğu.
Yinebuayiçindetam4tane
yeni özellik ve güncelleme
paketi yayımlamışlar.Bunlarda
aşağıdaki şekilde.
Build 25
0.9.3 için genel bir yama
paketiniteliğinde.Kurulmasını
şiddetle tavsiye ediyorlar.
http://wiki.maestropanel.com/
Update093build25.ashx
MaestroPanel 0.9.3, yepyeni özellikleri ile yayında

13. 13
Build 27
SSL Modülü ile ilgili ciddi
iyileştirmeler yapılmış ve SSL
Import özelliği eklenmiş. SSL
ile çok işiniz varsa yüklenmesi
tavsiye edilir.
http://wiki.maestropanel.com/
Update093build27.ashx
Build 32
Backup/Restore ile ilgili
bir takım yamalar mevcut.
Dikkatimizi çeken DNS
şablonuna Zone Transferlerini
sağlayan bir özellik eklemişler.
http://wiki.maestropanel.com/
Update093build32.ashx
Build 33
Bu yamak ile birlikte
MaestroPanel’e URL
Yönlendirme özelliği gelmiş
iyide olmuş. İhtiyaç duyulan
bir modüldü.
http://wiki.maestropanel.com/
Update093build33.ashx
Son Gelişmeler
Proje lideri Oğuzhan
Yılmaz’dan aldığımız
bilgilere göre MaestroPanel
İstanbul Üniversitesi Avcılar
kampüsünde bir ofis açmışlar
ve bu yıl içinde de tüm ekip
İstanbul’a yerleşecekmiş.
Bundan sonraki
hedeflerinin MaestroPanel’i
global’e taşımak olduğunu
söyleyen Oğuzhan Yılmaz.
MaestroPanel’de bir çok
yeniliğin bu sene içinde
kullanıma açılacağını sektörde
güçlü bir ürün haline getirmek
istediklerini söyledi.
Umarız ülkemizden böyle
bir ürün çıkar ve tüm dünya
kullanır. WM Dergi olarak
MaestroPanel’i içten kutluyor
ve destekliyoruz.
Bir sonraki gelişmeleri
siz okuyucularımıza haber
vermek için sabırsızlanıyoruz.

14. 14
İçerik, büyük veri, bağlantıWeb 3.0
Dijital pazarlamada,sosyal
medyada ve yeni ekonomide
geleceğin trendleri, başarı
öyküleri ve gücü Web 3.0
İstanbul Konferansı’nda
masaya yatırıldı. Ajans, şirket,
basınveakademidünyasından
uzman konuşmacılar
tarafından yapılan sunumlar
katılımcılara Web 3.0
dünyasının haritasını çizdi.
Dijital pazarlama
alanında “geleceği
şekillendiren” profesyoneller,
sektör duayenleri, uzman
akademisyenler, öğrenciler ve
dijital pazarlama iletişimine
ilgi duyanlar 16 Nisan Salı
günü İstanbul Sabancı
Müzesi The Seed Etkinlik
Merkezi’nde düzenlenen Web
3.0 İstanbul Konferansı’nda
buluştu. Alanlarında uzman
konuşmacıların “geleceği
şekillendirmek” temasını
tartıştığı etkinlik, teknolojinin
en yenilikçi operatörü
Avea ana sponsorluğunda
düzenlendi.
“Büyük Veri” pazarlamayı
dönüşüme uğratıyor
Etkinliğin açılış
konuşmasını “Taşlar
Yerinden Oynarken – Dijital
Pazarlamanın Kuralları”
kitabının yazarı, gazeteci,
Yardımcı Doçent Doktor Fatoş
Karahasan yaptı. Karahasan
80’liyıllardanbuyanainternet
dünyasında yaşanan değişimi
ve dokunmatik ekranlar gibi
insanların duyu organlarına
hitap eden teknolojileri
vurgularken, Büyük Veri
kavramının öneminden
bahsetti. “Kimsenin artık
internetsizliğe tahammülü
yok”diyenKarahasan,herkesin
mobil olma çabasında
olduğu bir çağda pazarlama
yöntemleri ve tüketiciye
erişim yollarının şartlara ayak
uydurması gerektiğine dikkat
çekti.
BüyükVeri’ninanabileşenleri
içerik,bağlantı ve büyük veri
Etkinlikte konuşan Avea
Pazarlamadan Sorumlu Genel
Müdürü Yardımcısı Dehşan
Ertürk, mobilde yaşanan
“akıllanmanın” tüketici
alışkanlıklarına etkisinin
altını çizdi.

15. 15
Tüm dünyada tartışılan
Web 3.0 kavramının net
bir tanımı olmadığını ifade
eden Ertürk, Web 3.0’ın
içerik, bağlantı ve büyük
verinin bir bileşimi olduğunu
belirtti. Müşterilerin profil
bilgileri ve mobil ortamda
yaptıkları arama sonuçlarının
derlenmesinin operatörler
için son derece zengin bir veri
sunduğunu belirten Ertürk,
“Mobilde doğru aksiyonu
ve promosyonu doğru
zamanda yapmanız ve bunun
için de bilgiyi daha doğru
alabilmeniz gerekir” diyerek
veri analizinin önemine
değindi. Akıllı telefonların
yalnızca bilgilendirme değil
ticareti ödemeye bağlayan
bir sonlandırma platformu
olduğunubelirtenErtürk,akıllı
müşteriler için akıllı taktikler
geliştirilmesi gerektiğinin de
altını çizdi.
Haritada kaybolanlar
Online pazarlama şirketi
Yellow Medya Genel Müdürü
Trever Nadeau, etkinlikte
yaptığı konuşmada lokasyon
bazlı servislerin geleceğin
pazarlama uygulamalarındaki
öneminden bahsetti. Haritada
bulunabilirliğin kurumlar için
önemini aktaran Nadeau, bir
kuruma ait erişim bilgilerinin
Google, Yandex ve TomTom
gibi platformlarda yer alması
gerektiğini kaydetti.
Herkesin bir hikâyesi var!
Adobe Dijital Medya
Çözüm Danışmanı Barış Özcan,
etkinlikteki konuşmasında
görsellik ve hikâyenin
pazarlamadaki önemine
değindi. İlk çağlarda mağara
duvarlarındaki resimlerle
kurulan iletişimin binlerce yıl
sonra hikâye anlayış biçimi ve
görselleştirme ile değişime
uğradığını ifade eden Özcan,
Instagram gibi görselliğin
gücünükullananplatformların
bu süreçte edindiği öneme
dikkat çekti.
Bu işin kralı içerik
Milliyet Reklam Grup
Başkanı Savaş Yılmazer,
konuşmasında Web 3.0
kavramının yayıncılık ve
medyaüzerindekietkilerinden
bahsetti. İçeriğin ve bağlamın
pazarlama ve reklamda “kral”
konumunu koruduğunu
ifade eden Yılmazer, içeriğin
anlamlandırılıp kullanıcılara
anlamlı birer veri olarak
sunulması gerektiğinin altını
çizdi.
Tahmin edilemeyen
fiyatlandırmalar
Unilever Gıda Pazarlama
Başkan Yardımcısı Mustafa
Seçkin, konuşmasında
dünyadaki nüfus artışının
merkezinde yer aldığı küresel
dengesizliklere değindi. Her
yıl dünya nüfusuna 77 milyon
yeni kişinin eklendiğini
belirten Seçkin, 7 milyarlık
dünya nüfusunun 1 milyarının
aç, diğer 2 milyarının da
yetersiz beslendiğini belirtti.
Küreselleşmenin yarattığı
fiyat dalgalandırmalarının
etkisine de değinen Mustafa
Seçkin, “Arjantin’in kuraklığı
bizim gıda ürünlerimizin
fiyatını etkiliyor” dedi. Dünya
kaynaklarındaki azalmaya
da dikkat çeken Seçkin, söz
konusu kıtlıkların dünya
ekonomisinde tahmin
edilemeyecek fiyatlandırmalar
yaratacağını sözlerine ekledi.
Dijital kullanıcının alışveriş
yolculuğu
GfK Türkiye Genel Müdürü
Fulya Durmuş,yeni gelişen bir
kavramolan“dijitaltüketicinin”
alışveriş yolculuğunu
Web 3.0 katılımcılarına
aktardı. Tüketicinin alışveriş
yolculuğunun marka ile ilk
tanıştığı anda başladığını
belirten Durmuş, dijital
teknolojilerin gelişmesiyle
tüketicilerin teknoloji, ürün
ve markalar ile bir araya
geldikleri platformların artan
önemine dikkat çekti.

16. Bankacılığın dijital
ihtiyaçlara bakışı
DenizBank Dijital
Kuşak Bankacılığı Genel
Müdür Yardımcısı Murat
Çelik, bankacılığın dijital
ihtiyaçlara bakış açısını
anlattı. Dijital devirde
değişen tüketici ihtiyaçlarına
bankaların yerinde çözüm
üretebilmesinin önemini
vurgulayan Çelik, bankaların
eskiden müşteri yoğunluğunu
barındıran yerlerde şube
açtıklarını, şimdi ise
müşterilerin “dijital” olarak
yoğunluk oluşturdukları
yerlerde sanal şube
açılışına önem verdiklerini
belirtti. Çelik, Facebook’tan
para transferinin de bu
ilke çerçevesinde hayata
geçirildiğini söyledi.
Benimle oynar mısın?
Etkinlikte konuşan Tevitöl
Öğrencisi Mehmet Yıldız,
bilgisayar oyunlarının genç
kuşaklar için önemini ve
etkisini anlattı. Yeni neslin
bilgisayar oyunlarının
sunduğu multimedya
deneyimine çok daha genç
yaşta dahil olabildiğini
anlatan Yıldız, oyunların
çocuklara kendilerini
gösterme fırsatı yarattığını
ve herkesin isteğine,
duygusuna göre tasarlanan
oyunları deneyimleme şansı
yakaladıklarını söyledi.
Global ödeme pazarının 3
ana trendi
Bankalararası Kart
Merkezi Genel Müdürü
Soner Canko ise etkinlikte
ödeme yöntemlerinin tarih
boyunca geçirdiği değişimleri
katılımcılara aktardı. Canko,
global ödeme pazarının 3
ana trendini dijital ödeme
kanallarının kullanımı, finans
dışı sektörlerden oyuncuların
etkisi ve ön ödemeli kartlar
olarak açıkladı.
16
Reklamz A.Ş. ve Ballroom International
HoldingTürkiye’de, üst düzey atama
15 Nisan 2013 itibari ile,
medya ve internet reklam
sektörünün deneyimli
isimlerinden olan Sinan
Tan, Ballroom International
Holding bünyesinde yer
alan ve Türkiye dijital
reklam endüstrisinin en
büyük oyuncularından olan,
Reklamz A.Ş.’nin ve grup
şirketlerinin, Trading Grup
Başkanı (CTO) pozisyonuna
getirildi.
Eş zamanlı olarak, Sinan
Tan, Türkiye online video
reklam endüstrisinin en
önemli oyuncularından olan;
TVYO, STAR TV, NTV, CNBC-e
ve FOX TV gibi, büyük medya
gruplarının bünyesinde yer
alan video platformlarının,
reklam satış faaliyetlerini
yöneten Vidyoda A.Ş.’nin,
Türkiyeveglobalpazarlardaki
hızlı büyüme stratejisi
dogrultusunda, kurumun
Genel Müdür pozisyonunu da
üstleniyor olacak.
15 yılı aşkın, Türkiye
medya sektoründe, KanalD,
Digiturk, Nielsen Media, AFM
Sinema gibi büyük gruplarda
yer almış olan Sinan Tan,
Reklamz A.Ş. ve Ballroom
International Holding
Türkiye’deki yeni görevinden
önce, Mynet A.Ş.’de, Satış
ve Trading Grup Başkanı
pozisyonunda, 4 yıl süre ile
görev almıştı.

17. 17
Türkiye’nin dört bir yanından
gelen girişimciler, Türkiye’nin
önde gelen MelekYatırımcıları
ve Yatırım şirketleriyle 16
Mayıs’ta Çırağan Palace
Kempinski’de Etohum
tarafından düzenlenecek olan
Startup İstanbul’da buluşuyor.
Türkiye’deki internet
şirketlerinin sayısını artırmak,
girişimcileri desteklemek,
internet ekosisteminin
yaratılması ve gelişmesi adına
girişimcilerle yatırımcılar
için ticari bir pazar yeri
oluşturmak doğrultusunda
kurulan Etohum, bu kez
yeni ekonominin en önemli
aktörlerini, girişimcilik
dünyasının merkezi
İstanbul’da buluşturuyor.
TEB Özel Bankacılık ve TEB
Melek Yatırım Platformu ana
sponsorluğunda 16 Mayıs’ta
Çırağan Palace Kempinsky’de
düzenlenecek Startup
İstanbul etkinliği, Türkiye ve
dünya çapındaki en güncel
gelişmeleri aktarırken, aynı
zamanda internet sektöründe
ön plana çıkan en etkili
girişimleri de mercek altına
alacak.Tüm yıl boyunca
Etohum aşamalarını başarıyla
geçmiş ve 1500 başvuru
arasından sıyrılarak sektörde
ön plana çıkmış girişimciler,
katılımcılara ve ekosisteminin
ayrılmaz bir parçası olan
melekyatırımcılarakendilerini
ve yenilikçi fikirlerini çeşitli
sunumlarla anlatacak.
Çocuklar için eğitici, sağlıklı
ve orijinal oyuncakların online
mağazası Oyuncakdenizi,
online film izleme platformu
Muvizi, üniversiteye
hazırlananların online
rehberi Parlakbirgelecek,
üyelerine kart vasıtasıyla
100’den fazla mekanda cazip
indirimler sunan CardGusto,
bulut üzerinde ders yönetimi
platformu edfor, sosyal
sanal gardrop Giysicini, ürün
firkilerini hayata geçiren
platform Tinkfabrik, kullanıcı
dostu arayüzlerin yeni adresi
Userspots ve Ankara çıkışlı
online oyun stüdyosu Ceidot
bu yıl Startup İstanbul’da
sunumlarıyla Türkiye’deki
internet sektörüne ilham
verecek girişimler arasında.
Startup İstanbul’un
konuşmacıları ise, Aslanoba
Gıda A.Ş. CEO’su Hasan
Aslanoba, Revo Capital
YöneticiOrtağıCenkBayrakdar,
Webrazzi.com kurucusu Arda
Kutsal,Intel VCDirektörü Barış
Aksoy, Doğuş Planet İcradan
Sorumlu Yönetim Kurulu
Üyesi İzi Adato ve Doany &
Partners CEO’su Paul Doany
gibi iş dünyasının ve internet
girişimciliğininTürkiye’dekien
büyük isimlerinden oluşuyor.
Pozitif TV üzerinden
internette canlı yayınlanacak
Etohum Startup İstanbul’da
yer alacak konuşmacılar
ve yatırımcı şirketlere
ilişkin detaylara, http://
s t a r t u p i s t a n b u l . c o m /
adresinden ulaşabilirsiniz.
Startup İstanbul etkinliği 16 Mayıs’ta

18. Genç Turizmciler
Derneği’nin düzenlediği
Turizm Teknolojileri
Zirvesi’nde En Yenilikçi Web
Girişimi Ödülü’nü, esnek
sürelerde ev, villa ya da
apartman dairesi kiralama
hizmeti sunan HemenKiralik.
com aldı.
Günlük, haftalık, aylık
olmak üzere esnek süreli
konaklama şartlarıyla ev,
villa ya da apartman dairesi
kiralama hizmeti sunan
HemenKiralik.com, 19 Nisan
CumagünüİstanbulBarbaros
Point Otel’de düzenlenen
Turizm Teknolojileri Zirvesi
2013’te “En Yenilikçi Web
Girişimi” ödülünü aldı. 55
ülke ve 401 şehri kapsayan
portföyü ile geleneksel otel
konaklama yaklaşımına
alternatif arayan seyahat
severlerin ihtiyaçlarına
yönelik ev kiralama hizmeti
sunan HemenKiralik.com, ev
sahiplerinin kullanmadıkları
ve kısa vadeli kiraya vermek
istediği evleri seyahat
severlerle buluşturarak
önemli bir yatırım platformu
olarak da öne çıkıyor.
H e m e n K i r a l i k . c o m
Kurucu Ortağı Okan Barlas
konuyla ilgili şu açıklamayı
yapıyor: “Konaklama seyahat
eden herkes için en önemli
ihtiyaç. İster turistik, ister
iş amaçlı olsun hepimiz
seyahatlerimizde maliyet
açısından kendimize en
uygun çözümleri ararız.
Alternatif konaklama sektörü
bu ihtiyaca son derece uygun
çözümler sunarak yepyeni
bir turizm anlayışını seyahat
severlerle buluşturuyor.
Genç Turizmciler Derneği
Derneği’nin düzenlediği
bu anlamlı etkinlikte “En
Yenilikçi Web Girişimi”
ödülünü almak bizi
oldukça gururlandırdı. Son
yıllarda oldukça büyük bir
ivmeyle gelişen alternatif
konaklama sektöründe yerel
uzmanlığımızı anlık destek
anlayışımızla bir araya
getirip, kullanıcılarımıza
avantajlı çözümler sunmaya
devam edeceğiz.”
Turizmde en yenilikçi web girişimi HemenKiralik.com
18

19. Türkiye’de sigorta
karşılaştırma alanında 12
yıldır hizmet veren Sigortam.
net, enerjisini yansıtan yeni
logosuyla ve yenilenen
internet sitesiyle yola tam
gaz devam ediyor. Sigortam.
net,hem internet sektöründeki
hizmet markaları arasında
ilkler arasında hem de
sigortacılık sektöründe pek çok
yeniliğe imza atmış, öncülük
etmiş bir marka. 2001 yılında
iLab Holding yatırımı olarak
kurulan Sigortam.net, 12
yıllık logosunu değiştirerek
müşterilerinin karşısına
enerjisini ve dinazmini
yansıtan yeni logosu ile çıktı.
Sigortam.net Logosu Neden
Değişti?
Hizmet sektörü çok büyük
bir değişim geçiriyor, tüketici
artık kendisine daha yakın,
iletişime açık, her an yanında
olan markaları tercih ediyor.
İnternet üzerinden sigortacılık
hizmeti veren Sigortam.net,
sürekli bir değişim ve gelişim
içinde.Bu gelişim ve değişimin
tüketici bekletileriyle kesiştiği
noktada da logo değişimi
kaçınılmaz hale geldi. 12
yıldan beri ufak revizyonlar
geçirmiş olan aile birliğini ve
güvenliğini resmi, mesafeli
renkler ve tasarımla temsil
eden eski logonun yerini yeni
Sigortam.net logosundaki
genç, enerjik ve daha modern
çizgiler aldı.
Sigortam.net’in Yeni Logosu
Neyi Temsil Ediyor?
Sigortacılıkta en önemli
faktörgüven.Sigortainsanların
zor zamanlarında kullanmak
üzere satın aldığı bir hizmet
ve o anda yanında olan,destek
olacak, dinleyecek bir ortak
arıyor müşteriler. Bu nedenle
Sigortam.net logosunda güven
ve her zaman yanında olma
vurgusuna önem verildi.
Ayrıca Sigortam.net
tek bir çatı altında hem
farklı branşlar hem de 20
farklı sigorta şirketine ait
ürünlerle müşterisine pek
çok alternatif sunuyor. Bu
seçeneklere internet, telefon
ve mobil kanallarından ulaşma
imkanı sunuyor. Logoda bu
büyük çatının da sembolize
edilmesine dikkat edildi.
Sigortam.net’in yeni logosunda
güveni, korumayı,pek çok
seçeneği tek bir platform
altında toplamayı da sembolize
edensigortacılığınikonuhaline
gelmiş şemsiye amblemi;
enerji ve dinamizmi temsil
eden turuncu ile birleştirerek
güven, çeşitlilik ve dinamizm
mesajını bir arada veriyor.
Şemsiye ambleminin
modern uygulaması ile
de yenilikçi bakış açısını
yansıtmaya çalışıyor. Logoda
kullanılan iletişimin rengi
olarak bilinen mavi renk ile
pozitif ve canlı bir enerjiyi
yansıtıyor. Aynı zamanda
logonun yuvarlak hatları ile
samimi; güçlü fontu ile de
sağlam ve kararlı bir duruş
sergiliyor.
Sigortam.net’in Hedefleri
Neler?
Sigortam.net’in her yıl
sektör ortalamalarının çok
üstünde büyüme grafiği
çizdiğininaltınıçizenSigortam.
net İcra Kurulu Başkanı Serdar
Dinçaslan, “Sigortam.net’in
dinamizmini vurgulayan,
çeşitlilik ve güvenilirliği
temsil eden yeni logomuzla
sigortacılık alanında yenilikçi
ve kaliteli hizmet vermeye
devam edeceğiz. Bugüne kadar
yaklaşık 1.5 milyon kişiye
sigortacılık hizmeti verdik,yeni
logomuzun getirdiği enerjiyle
Sigortam.net’in çok daha
fazla kişiye hizmet vermesini
hedefliyoruz”dedi.
Sigortam.net’in 12 yıllık logosu yenilendi
19

20. Büyük Veri, Bulut ve
Sosyal İş Ağı çözümleriyle
ön plana çıkan, İş Süreçleri
Mükemmelliği alanında
lider yazılım şirketi Software
AG, Forrester’ın Nisan 2013
raporunda, yeni ürünü ARIS 9
örneği ile Kurumsal Mimari
(EA) Yönetimi Araçları’nda
“lider”olarak tanımlandı.
Software AG, iş süreçlerini
iyileştirmeye yönelik
geliştirdiği yeni ürünü ARIS 9
ile bağımsız araştırma şirketi
Forrester’ın Nisan 2013 EAMS
Wave raporunda, Kurumsal
Mimari Yönetimi Araçları’nda
“lider”olarak geçti.
Böylece Kurumsal Mimari
Yönetimi Sistemleri (EAMS)
pazarının ihtiyaçlarına en
iyi yanıt veren şirketlerden
biri olarak ürün stratejisi
kapsamında en iyi
başarılardan birini elde eden
Software AG, aynı zamanda
sunduğu kaliteli ve etkili iş
çözümleri sayesinde tüm
şirketler arasında en yüksek
puanı da elde etmiş oldu.
Liderliğin göstergesi: ARIS
9
Forresterraporunda lider
şirketlerin ortak özelliğini,
“gösterge panelleri, iş akışı
ve analiz tabloları gibi en
iyi uygulamaları içeren ve,
müşterilerin ihtiyaçlarına
cevap veren yapılandırmaları
geliştirerek yetkinlik kazanma
süreçlerinde müşterilere
rehberlik eden şirketler”
olarak tanımladı.
Forrester, Kurumsal
Mimari Platformu ARIS
9’un değerlendirildiği
raporunda, Software AG’yi
liderlik koltuğuna taşıyan
ARIS’le ilgili olarak, “Başta
geniş bir coğrafyaya yayılan
EA uygulamaları olmak
üzere ARIS platformundaki
yenilikler, Software AG’yi
pazar lideri konumuna
getiriyor” yorumunu yaptı.
Rapor, aynı zamanda, belirli
ihtiyaçlar ve öncelikler
gözetilerek kullanılan
dört farklı uygulamayı da
detaylandırarak Software
AG’nin tüm bu uygulamalar
arasında liderliğini ortaya
çıkardı.
Software AG, ARIS 9’un
geniş kapsamlı kullanım ve
kabiliyetalanlarınınburaporla
birkezdahadoğrulandığını,EA
süreçlerinin her aşamasında
müşterilere büyük bir destek
sunduğunun altını çizdi.
“Forrester’ın EAMS Wave
raporunda ‘lider’ olarak
tanımlanmaktan gurur
duyuyoruz” diyen Software
AG CTO’su ve Yönetim Kurulu
Üyesi Dr.Wolfram Jost raporla
ilgili olarak sözlerine şöyle
devam etti: “ARIS 9, Forrester
Wave raporunda ilk kez
resmi olarak değerlendirildi.
Değerlendirmenin sonucu
ise, Software AG olarak mobil,
sosyal paylaşım, bulut ve
büyük veri/mantıksal analiz
dörtlüsüne yönelik yaptığımız
büyük yatırımların, EAMS
pazarındaki liderliğimizi
pekiştirecek ve bu pozisyonu
sürdürecek şekilde doğru bir
stratejiyle desteklendiğini
kanıtlamış oldu.”
Software AG Forrester Raporu’nda lider sıfatını aldı
20

21. Software AG’nin Kurumsal
Mimari Platformu, müşterilerin
iş süreçlarini, uygulamalarını,
verilerini ve altyapılarını
tam merkezden analiz
etmelerini, planlamalarını
ve dönüştürmelerini
sağlıyor. Şirketlerin
kurumsal süreçlerinde BT’yi
yetkilendirmesine yardımcı
olan platform, aynı zamanda
şirketlerin EA projelerinde
katma değer yaratacak karar
mekanizmalarını devreye
sokuyor.
Software AG’nin entegre
Kurumsal Mimari Platformu,
pazar lideri konumundaki
EAMS yazılımı ARIS ile
şirketin hizmet veri havuzu
(repository) CentraSite’ı bir
araya getiriyor ve en iyi
uygulamalar, yöntemler ve
uzmanlık alanlarıyla birlikte
sunuyor. Platform, stratejik
karar alma aşamalarında,
planlama, uygulama,
dönüştürme, mantıksal analiz
ve yatırım yönetimi gibi birçok
farklı alanda etkili şekilde
kullanılabiliyor. Böylece ARIS
veri havuzundaki tüm veriler,iş
yönetimi sürecinde “tek doğru”
halini alıyor.
ARIS 9’un EA alanındaki
yenilikleri arasında, yeni
sezgisel kullanıcı arayüzü,
bireyselkullanıcıperspektifleri,
sağlam elektronik çizelgeler,
akıllı analiz özellikleri, entegre
gösterge panelleri ve ARIS
Connect var.ARIS 9 sürümünde
yeralanyeniürünARISConnect
ise, bulut altyapısı sayesinde
herhangi bir bulut ortamında
konuşlandırılabiliyor ve
ilgili tarafların, entegre bir
sosyal iş ağı çerçevesinde,
iletişim kurmasını ve birlikte
çalışabilmesine olanak
sağlıyor.
Raporun kopyalarını www.
softwareag.com/recognition
adresinden edinebilirsiniz.
Markafoni Superbrands ödülüne layık görüldü
Dünya’da 87 ülkede
düzenlenen ve her iki yılda bir
Türkiye’de de gerçekleştirilen
“Türkiye’nin 2012 Süper
Markalar” listesine giren tek
özel alışveriş kulübü olan
www.markafoni.com, ödülünü
aldı. Superbrands Türkiye
tarafından 17 Nisan 2013
Çarşamba günü Esma Sultan
Yalısı’nda gerçekleştirilen ödül
töreninde Türkiye’nin Süper
Markalarına ödülleri verildi.
İngiltere merkezli marka
değerlendirme kuruluşu
Superbrands iş dünyasının
önemli isimlerinden oluşan
Seçici Kurul ve araştırma
şirketi Nielsen’ın ölçümleriyle
belirlenen 159 marka
arasında 98 tanesi yerli
şirketler oldu. Türkiye’nin ilk
ve lider özel alışveriş kulübü
www.markafoni.com listeye
giren markalar arasında yerini
aldı. Süper marka seçiminde
şirketin büyüklüğünün yanı
sıra, teknolojisi, yatırımları,
iş gücü kalitesi, yaratıcılığı,
markalaşmaya yaptığı yatırım
ve marka devamlılığı, sosyal
sorumluluk projelerine katkısı,
çevreduyarlılığı,etikdeğerlere
uyma ve vergi sıralamasındaki
yeri gibi kriterler dikkate
alındı.
Ödül törenine katılan
Markafoni Yönetim Kurulu
Başkanı Sina Afra duygularını
şöyle ifade etti: “Markafoni,
Türkiye 2012 Süper Markalar”
listesine seçilerek bu listede
yer alan beş e-ticaret
markasından biri ve tek
özel alışveriş kulübü oldu.
Bu gerçekten bizler için
heyecan ve gurur verici bir
durum. Başarımızın bu şekilde
ödüllendirilmesi bizleri şirket
olarak ayrıca motive ediyor.”
21

23. Yılın ilk çeyreği sona
ererken Türkiye’nin en büyük
pazaryerlerinden sahibinden.
com’un,2013 cep telefonu ilan
ve ortalama satış rakamlarına
ilişkin verileri belli oldu.
2013 yılında sahibinden.
com’da en fazla ilan verilen
cep telefonu markası Samsung
olurken, onu sırasıyla Apple,
Nokia ve Blackberry izledi.
2013 yılında en çok siyah,
dokunmatik ve Android işletim
sistemlitelefonlartercihedildi.
2010–2013yıllarıarasında
ilk üç ayın değerlendirildiği
sahibinden.com verilerine
göre, 2013 yılına kadar en
fazla ilan verilen cep telefonu
markası Nokia olurken,2013’te
liderlik yaklaşık 33 bin ilanla
Samsung’un oldu. 2013 yılının
ilk üç ayı Nokia marka cep
telefonu ilan sayısı ise yaklaşık
19 bin olarak belirlendi.
Son 3 yılın ilk çeyrek
ortalama fiyat ve ilan
değerlerine bakıldığında
Apple marka cep telefonu
ilan sayısı ortalama yüzde
477 arttı. Nokia marka cep
telefonlarında ise yüzde 11
azalma görüldü.
2010 – 2013 yılları ilk
üç ay ortalama fiyatlarda da
Samsung cep telefonlarında
yaklaşık yüzde 87 oranında
artış yaşandı. Apple cep
telefonları fiyatları ortalama
yüzde 28 yükselirken, Nokia
marka cep telefonlarında
ortalama yüzde 31’lik azalma
oldu.
Sahibinden.com; Cep telefonları arasındaki rekabet artıyor
Radore, blog sayfası’ndan
WHD.global2013izlenimlerine
dair yayınladığı yazıda önemli
bir gelişmeyi de duyurdu.Buna
göre; “Top Level Domain”lerin
satışa çıkarılacağı Sunrise
Dönemi’nin 2013’ün ikinci
çeyreğinde başlaması
bekleniyor. Sunrise Dönemi,
“top level domain” veya
“second level domain”lerin
lansmanı yapıldıktan sonra,
markaların kendi adlarına
alan adı kayıtlarını yaptırmaya
başladığı ilk evredir.
WHD.global 2013’te
yaptığı konuşmasında 1.400
yeni TLD’nin (top level
domain) yolda olduğunu
müjdeleyen Chris Sheridan’ın
araştırmasına göre bugün
dünyada 246.000.000 kayıtlı
alan adı mevcut ve bu sayı her
yıl %12 artıyor. Buna ek olarak,
heryılbualanadlarının%72.5’i
yenileniyor. Bir diğer ilgi çekici
istatistik ise 240 milyon alan
adının 105 milyonunun “.com”
olması. “.com”u “.de” ve “.net”
izliyor.
Chris Sheridan yaklaşık
1.400 adet yeni top level
domain’in 2013 yılında
lansmanı yapılacağını
belirtiyor. ICANN (Internet
Corporation for Assigned
Names and Numbers) ve
alan adı kaydı yapan diğer
kurumlarınişbirliğiilepiyasaya
sürülecek olan yeni alan adları
Haziran 2012’de ICANN; en
çok başvurulan ve en çok talep
edilen alan adlarının tam
listesini açıklamıştı. Bunlardan
bazıları “.APP – .MAP – .CLOUD
– .LIMITED – .LTD – .NBA – .
BASEBALL – .GALLERY – .FILM
-.ACTOR –.MBA –.PROF”.
Bu tip yeni alan adları
ile seçim şansını arttırarak;
etkileyiciliği ve akılda kalıcılığı
zenginleştirmek hedefleniyor.
Bir yandan internette daha
çok keşif yapma imkanı
sağlarken; diğer yandan
da markaları sektörlerine
göre sınıflandırmayı da
kolaylaştırarak, hitap edilen
kitleye daha kolay ulaşmayı
hedefliyor.
http://blog.radore.com/1-400tld/
1.400 yeniTLD (top level domain) yolda
23

24. Yandex.Mail ile kendinize özel e-posta şablonları oluşturun
Y a n d e x . M a i l
kullanıcıları artık kendi
hazırlayabilecekleri şablonlar
ile özellikle iş amaçlı e-posta
iletilerini kolay ve çabuk bir
şekilde yazabilecek.
Kolaylıkla kaydedilebilen
ileti şablonları sayesinde,
içeriği birbirine benzer
“standart” iletilerin her
defasında baştan yazılmasına
gerek kalmayacak.
Özellikle iş yazışmaları için
tasarlanmış olan yeni şablon
kaydedebilme özelliği, ticari
teklifler,raporlar,fiyat listeleri
gibidüzenliolarakgönderilen
e-postaların yazılmasında
veya iş arama süreçlerinde
başvuruların hazırlanması
gibi konularda kullanıcıların
hayatını kolaylaştıracak.
Yeni veya eski iletilierden
tek bir tıkla oluşturulabilecek
şablonlara “Şablonlar”
klasöründen hızlıca
ulaşılabilecek.
Yandex, Akınsoft ile işbirliğine gitti
Yandex, Türkiye’nin önde
gelen yazılım şirketlerinden
Akınsoft ile bir işbirliği
anlaşması imzaladı. Anlaşma
sayesinde, Yandex arama
teknolojileri ve ürünlerinin,
genişbiryelpazedekisektörel
yazılımlarıveİnternetkafeler
için sunduğu çözümleriyle
tanınan Akınsoft ile birlikte
tüm Türkiye’de daha
geniş kullanıcı kitlelerine
ulaştırılabilmesi amaçlanıyor.
Söz konusu işbirliğinin
duyurulduğu basın
toplantısında Yandex.
Türkiye’nin yakın dönem
projelerinden ve gelecek
vizyonundan bahseden
Yönetim Kurulu Başkanı
Mehmet Ali Yalçındağ,
konuyla ilgili olarak: “Yandex
teknolojileri ve ürünleri
ile desteklenecek Akınsoft
yazılımları, çok kısa bir süre
içerisinde Türkiye’nin dört
bir köşesindeki kurumlarda
ve pek çok internet erişim
noktasında kullanımına
sunulacak. Hedefimiz, ürün
ve hizmetlerimizi daha fazla
kişiyeulaştırmakvedahafazla
vatandaşımızın ihtiyaçlarına
yanıt verebilmek.” şeklinde
konuştu.
ToplantıyakatılanAkınsoft
Yönetim Kurulu Başkanı
Özgür Akın ise: “Yandex’in
yerelleşmeanlayışınıtakdirle
karşılıyoruz. Türkiye’nin lider
yazılım şirketlerinden biri
olarak, Yandex’le böylesine
bir işbirliği içine girdiğimiz
için çok memnunuz.
Akınsoft ve Yandex’in
daha nice projelere imza
atacağını umuyorum. Bu
hepimize hayırlı bir başlangıç
olsun.”dedi.
24

25. Linkwise Ortaklık AğıTürkiye’ye giriş yaparak İstanbul ofisini açtı
Linkwise, Güney Doğu
Avrupa’nın lider ortaklık ağı,
yeni ofisini Istanbul’da açtı
ve Türkiye operasyonuna
başladı. Seçkin Tokgöz’ün
başında olduğu İstanbul ofisi
Levent’te yer alıyor.
Linkwise’ın tamamen
lokalize edilmiş ortaklık
platformu resmi olarak
açıldı ve şimdiden ilk
dalga yayıncı başvuruları
değerlendirilmekte. Network,
lansmanını Aegean Airlines,
Tripsta.com.tr, Nvia Games vb
seçkin yerel ve uluslararası
yayıncı programları ile yaptığı
gibi, an itibariyle hayata
geçme aşamasında olan
birçok güçlü Türk markası da
mevcut.
Linkwise, şirketin gelişim
felsefesi olan “Araçlar –Takip
–Raporlama” doğrultusunda,
gerçek anlamda ihtiyaca göre
uyarlanmış, ödül kazanan bir
platform geliştirerek kendi
tescilli teknolojisine yatırım
yaptı. Platform, olağanüstü
hassas (rakip networklerin
kullandığı 3. parti cookie
takibi ile kıyaslandığında
+%10 daha iyi performans)
bir takip performansı,
yayıncılar ve reklamverenler
için kullanıcı dostu bir arayüz
ve dinamik ürün feedleri,
derin linkleme üreticileri,
banner döndürücüleri ve
indirim kupon feedi gibi
oldukça geniş reklam aracı
seçenekleri sunuyor.
Alandaki en yeni
teknolojinin kullanımının
yanı sıra,Linkwise,Yunanistan
pazarındaki (yayıncı bakış
açısıyla Türkiye pazarına
oldukça benzer bir pazar)
lider pozisyonundan doğan
engin know-how’ını ve
turizm,moda,sigorta ve fırsat
sektörlerindeki tecrübesini
Türkiye’ye getirerek, Türkiye
ortaklık pazarında önemli bir
oyuncu olarak kendisine yer
bulmak istiyor.
Linkwise Hakkında
2008’de kurulan Linkwise,
Yunanistan’daki ilk ve en
büyük ortaklık ağıdır.2010’da,
ülkenin en büyükdijital ajansı
ve lider teknoloji şirketi olan
Atcom’un bir iştiraki haline
gelmiştir.
Linkwise ve Atcom, son
teknoloji ürünü, çoklu para
birimive dil seçenekli ortaklık
platformu ile gerçek anlamda
uyarlanabilir ortaklık ağını
geliştirmiştir. Sözkonusu
platform, e-ticaret alanındaki
en iyi uygulamaları tanıtmak
için kurulmuş E-volution
kurumunun 2013 ödüllerinde,
“En İyi B2B Sistemi” ödülünü
kazanmıştır.
Şirket, 2012 yılında,
gelişmekte olan Türkiye
ortaklık pazarında kendisini
kanıtlama hedefiyle Türkiye
operasyonunu başlatmıştır.
25

26. Son yıllarda tüm dünyada
hızla yayılan Showrooming
trendi yakında Türkiye’yi
etkisi altına alacak. Mağaza
deneyimini zenginleştiren
mobil uygulamaların
üreticisi Pozitron’un Kurucu
Ortağı Fatih İşbecer,
geleneksel mağazacılığın
sonunu getirmesi beklenen
Showrooming uygulamalarını
ve mağazaların bu
yeni dönemde ayakta
kalmak için yapmaları
gerekenleri Pozitron’un
Altın Sponsorluğu’nda
düzenlenen Webrazzi Mobil’
13 konferansında anlattı.
Tüm dünyada internet
üzerinden yapılan ürün
satışlarının artmasıyla birlikte
geleneksel mağazacılık
uygulamaları yok olmaya yüz
tutuyor.
ABD’de 10 tüketiciden 8’i
internet üzerinden alışveriş
yaparken, alışveriş yapanların
yüzde 59’u mobil uygulamalar
üzerindenfiyatlarıkarşılaştırıp
maliyet açısından en uygun
olanı tercih ediyor.
Bir tüketicinin gittiği
mağazada görüp beğendiği
ürünü internette araştırarak
daha ucuz maliyetle sağlayan
birbaşkasatıcıdansatınalması
trendine “Showrooming” adı
veriliyor. Showrooming’in
en önemli adımını ise farklı
fiyatların karşılaştırılmasını
sağlayan mobil uygulamalar
oluşturuyor.
Pozitron’un Kurucu
Ortağı Fırat İşbecer, alışveriş
dünyasında geleneksel
mağazacılık anlayışını
uzun vadede tamamen
bitirmesi beklenen en güncel
trendleri ve mağazaların
Showrooming’e karşı ayakta
kalmak için ihtiyaç duydukları
reçeteyi Pozitron’un Altın
Sponsor olduğu Webrazzi
Mobil’ 13 konferansının
katılımcılarına anlattı.
Showrooming yakında
Türkiye’yi etkisi altına alacak
Pozitron Kurucu Ortağı
Fatihİşbecer,mobilplatformun
tüketicilerin alışveriş
alışkanlıklarını tamamen
değiştirdiğinin altını çizdi.
“Artık çarşıda satıcı karşısında
karar vermeye gerek yok”
diyen İşbecer, tüketicilerin
satın alacakları ürünün
hangisi olacağına daha uzun
bir sürede, derin analizler
yaparak ve yakınlarının fikrini
alarak karar verdiğini belirtti.
İnternet üzerinden yapılan ürün satışlarının artmasıyla birlikte
geleneksel mağazacılık uygulamaları yok olmaya yüz tutuyor!
8
26

27. 27
Mobilin yön verdiği
alışverişlerin yüzde 20
oranlarına ulaşacağını
kaydeden İşbecer, mobil
uygulamalar aracılığıyla
showrooming konusunda
Türkiye’de çok büyük
bir potansiyel olduğunu
vurguladı.
Mağazalar ne yapmalı?
Reçete hazır!
MağazalarınShowrooming
nedeniyle önemli oranda gelir
ve müşteri kaybına uğradığını
kaydeden Fatih İşbecer,
mağazaların fiyat kırma
gibi geleneksel yöntemleri
kullanarak e-ticaret ile
rekabet edemeyeceğini
söyledi. Yeni düzene
uyum sağlamak isteyen
mağazaların tüketicilerine
mobil uygulamalar üzerinden
mağaza içerisinde ve anında
indirim sunma, tüketici ile
satış temsilcisini sosyal
medyada buluşturma, mağaza
içi dolaşımı artırmak adına
ücretsiz Wi-Fi bağlantı
sağlama gibi adımları
mutlak suretle uygulamaları
gerektiğini vurgulayan
İşbecer, Pozitron’un mağaza
içinde tüketici deneyimini
zenginleştiren uygulamalar
ürettiğini,ABD’debüyükbaşarı
sağlayan bu uygulamaların
Türkiye’deki mağazalarda da
kullanılabileceğini ifade etti.
Mağazaların mobil platforma
adım attıklarında ihtiyaçlarını
iyi belirleyip, mobil uygulama
tercihlerini buna göre
belirlemeleri gerektiğini
kaydeden Pozitron Kurucu
Ortağı İşbecer, geleneksel
mağazacılık ile e-ticaret
arasındaki kavganın devam
edeceğini ancak kazananın
e-ticaret olacağını belirtti.
Showrooming en çok
elektronik ürünlerde
yapılıyor
Ürün garantisini sağlayan
tarafın üretici olduğu ve satış
noktasına bağlı olmadan aynı
içeriğe sahip olan elektronik
ürünlerin showrooming
konusunda en çok tercih
edilen ürünler olduğunu ifade
edenFatihİşbecer,aksesuarlar,
kitap ve mücevherlerin de
karşılaştırmalı olarak en çok
satın alınan ürünler olduğuna
dikkat çekti.
Showrooming alışkanlığında
Türkiye en geride ancak bir
sıçrama gerçekleşebilir
S h o w r o o m i n g
alışkanlıklarında en düşük
seviyenin Türkiye’de
bulunduğuna dikkat çeken
İşbecer, Türkiye’de satılan
her iki cihazdan birinin
akıllı telefon olduğu
düşünüldüğünde bunun
bir potansiyele de işaret
olabileceğini söyledi.
“Türkiye’de cep telefonu
kullanıcılarını cihazlarının
yalnızca konuşmak ve
mesaj atmaya yaramadığını,
hayatlarını kolaylaştırabilecek
birçok farklı işlevi yerine
getirebileceklerine dair
eğitmeliyiz” diyen İşbecer,
mobil platformun getirdiği
yeni alışveriş alışkanlıklarını
benimseyen büyük e-ticaret
firmalarının sektörde fark
yaratacağını vurguladı.
Ticaret maliyet avantajıyla
geleneksel mağazacılığın
sonunu getirecek
Gelecekte tüketicilerin
sergi gezer gibi duvarlara
asılmışürüngörselleriarasında
gezinip akıllı telefonları
aracılığıyla beğendikleri
ürünü sipariş edebileceklerini
söyleyen İşbecer, nakliye
zincirini modernleştiren,
mobil uygulama ve barkod
tarama teknolojilerine gerekli
önemi veren mobil ticaret
şirketlerinin uzun vadede
rekabette fark yaratacağını ve
çağın gereksinimlerini yerine
getiremeyen geleneksel
markaların sonunu
getireceğini ifade etti.
8

28. 28
“WM Dergi ‘nin her sayısında bu
sayfalarda İnternet, Web Dünyası,
Sosyal Medya ‘nın doğuşu, şekillenişi,
bunları gerçekleştiren kişiler ve en büyük
web şirketleri hakkında derlediğimiz çok
özel makale ve bilgilere yer vereceğiz.”
Bugün kullanmakta olduğumuz internet,
web teknolojileri ve web siteleri nasıl
doğdu, kimler temelini attı ve gelişimine
öncülük etti?
WMDergi3.sayısıitibariyleoluşturduğumuz
WMDB sayfalarında her ay bu teknolojiler
ve kişiler hakkında derlediğimiz bilgi,
makale ve hikayelerini yayınlayacağız.Bu
sayede,belkidehiçbilmediğinizilginçbilgi
ve hikayeler okuyacak, bir web teknolojisi
veya web sitesinin doğuşuna tanıklık
edecek, mimarını
tanıyacaksınız.
WMDB sayfalarında yer
alan bilgi ve hikayeler
internet ortamında
çeşitli kaynaklardan
derlenerek bir
araya getirilmekte ve
hazırlanmaktadır.İlgili
bilgi ve hikayelerin
doğruluğu garanti
edilmemekte, mümkün
olduğunda temiz ve
net bilgiler sunulmaya
çalışılmaktadır.
WMDB

29. 29
Hotmail’in kuruluşu ve tarihçesi
Hotmail (eski adıyla
Windows Live Hotmail),
Microsoft’un internet
kullanıcılarına sunduğu
ücretsiz e-posta sağlayıcısı.
İnternet tarayıcıları üzerinden
kullanılabilmekte olan
hotmail’in nispeten kolay bir
arayüzü vardır. Çalışmalar
tamamlandıktan sonra MSN
Hotmail’in yeni sürümü
Windows Live Hotmail olarak
değiştirildi.
Hotmail, 1995 yılında
Sabeer Bhatia ve Jack
Smith tarafından kuruldu. O
dönemde tarayıcı üzerinden
kullanılabilinen ilk e-posta
programı olan Hotmail 4
Temmuz 1996 tarihinde
tamamen kullanılabilir hale
gelmiştir. Hotmail ismi Jack
ve Sabeer yeni servislerine
isim bulmaya çalıştıkları
sırada HTML harflerini
çağrıştırdığı için seçilmiştir.
Nitekim servisin orijinal ismi
HoTMaiL’dir.
Aralık 1997’de 8,5 milyon
kullanıcıya sahip olan
Hotmail,400milyonAmerikan
Dolarına Microsoft’a satıldı
ve MSN şemsiyesine alındı.
İki yıl sonra, Şubat 1999’da
Hotmail 30.5 milyon üyeye ve
17 farklı dil desteğine sahipti.
2007’de MSN Hotmail adı
altında hizmet veren servis
adı Windows Live Hotmail
olarak değiştirildi. Windows
Live Hotmail Microsoft’un
Windows Live Grubu
tarafından yaklaşık 3 yıldır
Windows Live Mail adı altında
geliştiriliyor ve deneme
sürümü olarak seçilmiş
kişilerce kullanılabiliyordu.
Hotmail,gerçekte FreeBSD
işletim sistemi üzerinde
çalışmaktaydı. Yazılımın
Windows’a uyarlanmasının
zorluğundan dolayı bugün
halen FreeBSD üzerinde
çalıştığı iddia edilir.

30. 30
DNS tarihçesi, amacı & yapısı
DNS (İngilizce: Domain
Name System, Türkçe: Alan
Adı Sistemi), internet uzayını
bölümlemeye, bölümleri
adlandırmaya ve bölümler
arası iletişimi organize etmeye
yarayan bir sistemdir.
İnternet ağını oluşturan
her birim sadece kendine
ait bir IP adresine sahiptir.
Bu IP adresleri kullanıcıların
kullanımı için www.site_ismi.
com gibi kolay hatırlanır
adreslere karşılık düşürülür.
DNS sunucuları, internet
adreslerinin IP adresi
karşılığını kayıtlı tutmaktadır.
Amaçları
İnternette bulunan her
nesnenin, etkileşime giren her
sunucu ve ucun bir internet
adresi olması gerekir.Bu adres,
protokol seviyesinin IPv4 ve
IPv6 olmasına göre 32 bit ya
da 128 bit uzunluğundadır.
Alan adı, bu 32 ya da 128 bit
uzunluğundaki sayı yerine
insanların anlayacağı, akılda
tutacağı, kurumsal kimlik ve
marka ile özdeşleştirebileceği
isimlerin kullanılmasını sağlar.
Örneğin; tr.wikipedia.org
alan adı ile 207.142.131.210
şeklindeki IP nosu ile
bağlantıyı Alan Adı Sistemi
sağlar. Sırayla; org, wikipedia.
org ve tr.wikipedia.org içiçe
geçmiş İnternet alanları ya da
bölmeleridir.
Alan Adı Sistemi’nin
yarattığı ilişkiler bire bir ilişki
olmak zorunda değildir. Bir
alan adına birden fazla IP
adresi atanabilir. Bu yoğun
talep olan hallerde geçerlidir.
Wikipedia.org, yahoo.com,
google.com gibi adreslerde
bu çok olur. Ama daha yaygını,
birçok alan adı tek bir IP’ye
atanabilir. Buna da “Sanal
Evsahipliği” (Virtual Hosting)
denir.
Alan Adı Sistemi hiyararşik
bir yapı gösterir. En üste .com,
.org, .net, .int, .edu, .info, .biz,
.aero,.travel,.jobs,.gov,.mil gibi
“jenerik” üst düzey alanlarla
(gTLD) .tr, .us, .de, .uk, .jp, .az
gibi ülke alanlarından (ccTLD)
oluşur. Buna son olarak .eu
ve .asia gibi bölgesel birkaç
üst düzey alan adı daha
eklenmiştir.
DNS’in tarihçesi
Bilgisayar ağları üzerindeki
isimlendirme sorunu ilk olarak
internetin babası sayılan
Arpanet zamanında ortaya
çıkmıştır.

31. 1970’lerde ArpaNet
günümüz ağları ile
karşılaştırılamayacak kadar
küçük durumdaydı ve yalnızca
birkaç yüz ile ifade edilebilen
sisteme hizmet veriyordu.
Bu tarihlerde isimlendirme
için tek noktada tutulan
bir dosyanın bulunması ve
diğer tüm sistemlerin bu
dosyayı belli aralıklarla kendi
taraflarında güncellemesi
isimlendirme sorununu
çözmüştü.
Adres-isimtanımlamalarını
içeren HOSTS.TXT dosyası SRI
tarafından SRI-NIC (Stanford
Research Institute – Network
Information Center) adında
bir bilgisayar üzerinde
tutulmaktaydı. Bu dosya
her adrese bir isim karşılık
gelecek şekilde düzenlenmişti.
Arpanet üzerindeki yeni isim
tanımlamaları ve değişiklikleri
SRI’ya gönderilen e-postalar
arcılığı ile yapılıyor ve HOSTS.
TXT’in kopyası File Transfer
Protocol ile alınıyordu.
Arpanet üzerinde TCP/
IP kullanımına paralel
olarak ortaya çıkan bağlantı
patlaması, isim çözümü
için birçok sunucuda ve her
bilgisayara özgün bir isim
atanmasında problemler
yaşanmaktaydı.Ayrıca yalnızca
isim çözümlenmesi için
oldukça yüksek miktarda bant
genişliği harcanmaktaydı.
Buna rağmen kullanılan
isim veritabanlarının
uyumlu olması her zaman
sağlanamamaktaydı.
Bu durumun ortaya
çıkmasından sonra Arpanet
daha ölçeklenebilir bir
isim çözümleme yapısı
için araştırmalara başladı.
Paul Mockapetris bu işle
görevlendirildi.
Mockapetris 1984 yılında
Domain Name System (DNS)’i
tanımlayan RFC 882 ve RFC
883’ü yayınladı. Bunlar daha
sonra hâlen geçerli olan RFC
1034 ve RFC 1035 tarafından
güncellendiler.
DNS’in yapısı
DNS sistemi,
isim sunucuları ve
çözümleyicilerinden oluşur.
İsim sunucuları olarak
düzenlenen bilgisayarlar,
host isimlerine karşılık
gelen IP adresi bilgilerini
tutarlar. Çözümleyiciler
ise DNS istemcilerdir. DNS
istemcilerde, DNS sunucu
ya da sunucuların adresleri
bulunur.
Bir DNS istemci bir
bilgisayarın ismine karşılık
IP adresini bulmak istediği
zaman isim sunucuya
başvurur. İsim sunucu, yani
DNS sunucu da eğer kendi
veritabanında öyle bir isim
varsa, bu isme karşılık gelen
IPadresiniistemciyegönderir.
DNS veritabanına kayıtların
elle,tek tek girilmesi gerekir.
İnternet adresleri, ilk
önce ülkelere göre ayrılır.
Adreslerin sonundaki tr,
de, uk gibi ifadeler adresin
bulunduğu ülkeyi gösterir.
Örneğin; tr Türkiye’yi, de
Almanya’yı, uk İngiltere’yi
gösterir.ABD adresleri için bir
ülke takısı kullanılmaz çünkü
DNS ve benzeri uygulamaları
oluşturan ülke ABD’dir.
Öte yandan, ABD’ye özel
kuruluşlar için us uzantısı
oluşturulmuştur. İnternet
adresleri ülkelere ayrılıdıktan
sonra com,edu,gov gibi daha
alt bölümlere ayrılır.
Bu ifadeler DNS’te üst
düzey (top-level) domain’lere
karşılık gelir.
Kaynak; Wikipedia
31

32. 32
dDOS Ne’yin Ne’sidir?dDOS ( Distributed Denial
Of Service ) Nedir?
dDOS Tüm güvenlik
eğitimlerinde anlatıldığı
üzere, bir “hacking” yöntemi
değil, devre dışı bırakma
yöntemidir. Bir köprüye,
kapasitesinden fazla
aracın giriş yapması ve
bunun neticesinde mevcut
trafiğinde kapanması olarak
örnekleyebiliriz.
Amacı “hacking” gibi bilgi
sızdırmak benzeri nedenlere
değil,yalnızcaerişilebilirliğin
engellenmesine dayanır.
Protokol zaafiyeti olması
nedeniyle, internet var
olduğu sürece maalesef
farklı yöntemler ile var
olmaya ve gelişmeye devam
edecektir.
DOS ve dDOS farklı mıdır?
DOS, tek bir kaynak
üzerinden hedefe yapılan
saldırı olup, dDOS, çoklu
kaynaktan hedefe yapılan
saldırı anlamını taşır.
Kim,neden yapar?
dDOSsaldırılarıTürkiyeve
Dünya üzerinde hali hazırda
devam ederken, geçmiş
örnekleri incelediğimizde
rekabet ( ticari ) ve gövde
gösterisi nedenleri başlıca
nedenler olarak karşımıza
çıkıyor.
Anonymous ve Redhack
gibi grupların ise, devlet
birimlerine eylemi
amaçlayan saldırılarını son
zamanlardasıksıkduyuyoruz.
Sertaç Bayır
İsim Tescil A.Ş
Sistem Yöneticisi
Twitter: /msbayir
sertac@isimtescil.net

33. Nasıl yapılır?
(d)DOS saldırıları teknik
anlamdabirçokbaşlıkaltında
gruplandırılabilir ancak biz
yüzeysel olarak temelini
inceliyor olacağız.
dDOS saldırılarının geneli,
internet kullanıcılarının
bilgisayarlarına bulaştırılan
virüsler sayesinde,
merkezi yönetime sahip
zombi havuzundan, aktif
zombi bilgisayarların
hedefe yöneltilmesi ile
gerçekleştirilir.
Bir virüsün Dünya’nın
farklı bölgelerine yayılması
neticesinde yapılacak
saldırıda global olarak
birçok bölgeden hedefe
yönelecektir.
Saldırılar genel olarak
hedef sistemin yorulmasını
ve yanıt veremez hale
gelmesini hedefliyor. Ancak
burada hedefin karşıladığı
servise göre,yöntemi farklılık
gösterebilir.
Örneğin hedef doğrudan
bir web servisi ( IIS, Apache
) ise, karşılanabilecek
kullanıcı kapasitesini ya
da işletim sisteminin
karşılayabileceği anlık
oturum sayısının aşılması ile
gerçekleştirilebilir.
Kaynak bulunabilir mi?
DOS saldırıları, tek
bir kaynaktan yapılması
nedeniyle, engellenmesi
ve kaynağa ulaşılması
daha kolay bir saldırıdır
ancak dDOS saldırıları
rastgele adreslemeler ile
yapılabileceğiiçinasılhedefe
ulaşılması imkansıza yakındır.
Sahte IP kullanılabilir mi?
Saldırı yapılan protokole
bağlı olarak sahte IP adresi
kullanılabilir. Örneğin http
saldırısı protokol yapısı
nedeniylesahteIPadresinden
yapılamaz. Geçerli ancak
zombi makinalar yardımı ile
kullanıcıdan habersiz olarak
gerçekleştirilebilir. Sahte
IP adresi özellikle TCP’ye
göre daha az güvenli olan
UDP protokolü üzerinden
gerçekleştirilebilir.
Engellenebilir mi?
Teorik olarak
engellenmesi mümkün
olmasa da, alınabilecek
önlemler mevcut. dDOS
saldırıları, bilgi güvenlik
uzmanları tarafından, Siber
Suçlu ile yapılan bilgi savaşı
olarak açıklanıyor.
DOS saldırıları, tek bir
kaynaktan yapılacağı için,
basit engelleme yöntemleri
ile bertaraf edilebilir. Ancak
bu durum dDOS saldırıları
için maalesef aynı değil.
Saldırı tipine göre farklı
bölgelerden hedefe ulaşan
binlerce IP adresinin ortak
özelliklerinin tespit edilmesi
ile engellenebilir.
Engellenen saldırı tipi,
Siber Suçlu tarafından
anlık olarak değiştirilebilir.
Kurumlar tarafından bu
değişimlere tepki verecek
ve anlık çözüm üretecek
Bilgi Güvenliği Uzmanlarının
barındırılması günümüzde bu
nedenle önem kazanmıştır.
Neler yapıldı?
- Mayıs 2012,
çalışanların grevi nedeniyle
yüzden fazla uçuşunu iptal
etmek zorunda kalan THY’ye,
RedHackgrubununüstlendiği
bir saldırı gerçekleştirildi.
- Bugüne kadar alınan
en büyük dDOS saldırısı
SpamHaus’a gerçekleştirildi.
2013 Mart ayında
gerçekleştirilen saldırı ile
ilgili Siber Suçlu şüphelileri
bulunsa da tam olarak
üstlenen olmadı.
33

35. 35
CRYTEK
ÖZEL RÖPORTAJ
AlmanyaveCrytek’inhikayesinasılbaşladı?
Babamlar 70’li yıllarda işçi olarak
Almanya’yageldiler,bizde1975yılındageldik.
Liseyi ve üniversiteyi Almanya’da okuduk.
Bilgisayarla aramız her zaman iyiydi. Babam
hiçbir zaman ihmal etmedi ve her zaman
istediğimizi aldı. Şimdi teknolojik ürünler
çok fazlalaştı. Teknoloji hayatın bir parçası
oldu artık zaten almak zorundasınız. Ancak
çocuklara teknolojik ürünler alırken belirli bir
dozda kalmak en iyisi.
Almanya’da inşaat mühendisliği ve
ekonomi okuduk.
1986’da Commodore 65 başladık. İlk
PC 93’te alındı. Biz teknolojiyi çok iyi takip
ediyorduk. Oyun yapmayla ilgileniyorduk.
Cevat, Amiga zamanında ilk oyun çizimlerini
yapıyordu. Grafik çizimleri ve animasyonlar
gibi her şeyi o yapıyordu.
Amiga’nın grafiği çok özeldi. Oyunların
hepsini elden geçirdik. Hem oynayarak
hem de yeni oyunlar yazarak ilerliyorduk.
Almanya’da oyun sektöründe birikim çok yüksek
olmadığı için ekip kurmakta zorlandık ve 93’te
oyunu bitirebildik. Maalesef o yıl Commodore
platformu iflas etti ve bizim oyun da boşa
gitmiş oldu. Kardeşim ve bir iki arkadaşımız
daha başlatmıştı bu işi.
Sonra son model bilgisayar olan PC alındı.
İnternet yeni yeni başladı ve Cevat yeni bir
oyun denemesine girişti. İletişim olanakları da
gelişmiş olduğu için Amerika’dan Kanada’dan
nerede bu işle ilgilenenler varsa onlarla birlikte
hareket etme imkânı çıktı. İnternet üzerinden
uluslararası bir ekiple çalışmaya başladık 1994
senesinde. O dönemde herkesin kendi işi vardı
ve biz de okula devam ediyorduk.1995’te Cevat
üç ekip kurabildi. Bu ekipler 3-4 yıl içerisinde
oyun örnekleri yapmaya başladı. 1999 yılına
geldiğimizde, ya bu işi tek işimiz olarak
göreceğiz ya da bırakacağız diye konuşuldu.Ben
ve ağabeyim de bu işin içine girdik ve Crytek’i
kurduk. E3 Oyun Fuarı’na üç örnek oyunla
katıldık. Tüm dağıtıcılarla görüşmeye başladık.
İlk iki gün pek kimse ilgilenmedi ve moralimiz
bozuldu.
Bu ayki özel röportajımızda Crytek’in Frankfurt merkez ofisine
misafir oluyoruz ve WM Dergi İçerik Yöneticisi: Erdal Tuna soruyor,
Crytek kurucularından Faruk Yerli yanıtlıyor...

36. Üçüncü gün ise Ubisoft İle görüştük,
şansımıza onlar da işe üç kardeş olarak
başlamışlar. Yönetim Kurulu Başkanı hadi
size bir 15 dakika zaman ayırayım dedi, iki
saat konuştuktan sonra anlaşma yaptık. Bizim
oyunumuzda o güne kadar görülmemiş bir
teknoloji vardı.
Başarının yarısı fikri geliştirmek ve uygun
girişimi yapmaktır. Bize çalışanlarınızın hepsi
çok yetenekli diyorlar. Bizim elemanlarımız
çok iyi ancak bu koordinasyonu sağlamak çok
önemli.
Üçüncü gün de olumsuz neticelenseydi,
bu işi yine de bırakmazdık. Çünkü biz bu
projeye inanmıştık ve bunu tek işimiz olarak
görüyorduk. Aile bağımız çok güçlü olduğu
için üç kardeş kendi işimizi yapmak istiyorduk.
Bu gibi projelerde en önemli faktör güvendir ve
bizim aramızda sonsuz bir güven var.
Biz hep uzun dönemli projeler yapıyoruz.
Şu anda örneğin önümüzdeki üç yıl içerisinde
atılacak tüm adımlar belirlenmiş durumda.
2000 yılında yaptığımız iş planına bakarsak,
aşağı yukarı tam olarak hedeflediğimiz yere
geldiğimizi söyleyebiliriz. Bu işte elbette
şans faktörü de var ancak insan inandığı
projede ısrar etmezse şanslı da olsa bunu
gerçekleştiremeyebilir.
Biz attığımız adımlardan her ne kadar emin
olsak da gelecek hakkında kesin yargılara
varamayız. Önemli olan iyi bildiğinize
inandığınız işte ısrar etmektir.
36

37. Biz 2007’de bir proje ve bir platform
yapmıştık. Şimdi hepsi birden çok platform
olan 5 projemiz var.
Toplam satış rakamınız hakkında bilgi
alabilir miyiz?
Şu ana kadar toplam yaklaşık 10 milyon
oyun sattık.Warfare ve Crysis 3 hariç.
En çok satan oyununuz ve rakam nedir?
En çok satılan oyunumuz 4-5 milyon
arasındaki satış rakamlarıyla Crysis 2.
Crytek’in kaç şubesi ve toplam kaç çalışanı
var?
9 şubesi olan şirkette 850 kişi çalışıyor.
İstanbul’da da ofisimiz var.
Web üzerinden ne gibi çalışmalar
yapıyorsunuz ve bunu ne şekilde
kullanıyorsunuz?
Şu anda piyasada hala cd’ler satılmakla
birlikte%80downloadşeklinegeçmiştir.Asya’da
artıkneredeyse cd satılmamaya başladı.Warface
bizim online oyunumuz. Şimdiki planımız ise
Warface’i hiç indirmeden, Crysis kalitesinde
browser içerisinde indirerek oynamaktır. Oyunu
bedava oynayacaksınız, satılmayacak. Oyun
içerisinde daha hızlı ilerleme kaydetmek için
bazı satın almalar yapabilirsiniz ancak hiç
para ödemeden de oynayabilirsiniz. O sizin
tercihinize kalmış bir şey.
Oyun modeline bağlı olarak yatırımlarımızı
online’a kaydırmayı düşünüyoruz. Bizim
Warface’de seçtiğimiz model budur. Korsan
sorunu olmayan ve dünyada etkinliği
kanıtlanmış bir sistemdir. Oyun piyasasının
bu sisteme doğru kaymasında korsan oyun
ticaretinin çok büyük etkisi var.
37

38. Bizim yaptığımız araştırmalara göre, en az
bizim sattığımız oyun kadar korsan ürünün
satıldığını söyleyebiliriz.
Sektörde, dünyada en çok tanınan Türk
şirketi Crytek’tir.
Web üzerinden satış ve online ticaret
konusunda neler söyleyebilirsiniz?
İnternet çağı başladığından beri, herhangi
bir ticareti lokal bazda yapmak anlamsız hale
geldi.Artıkkolaylıkla küresel ticaretyapılabilir.
SadeceFrankfurt’adeğil,Almanya’ya,Avrupa’ya
hatta dünyaya satış yapabilirsiniz. Öncelikle
küresel düşünmenin önemli olduğunu
söyleyebilirim.
Bunun dışında iş yönetiminden ve
ekonomiden anlamanız gerekiyor. Bugün
bir dönerci işleten kişinin de muhasebeden
ve vergiden anlaması lazım. En temel şirket
yönetim prensiplerini öğrenmeden kendi işinizi
kurmayınçünküvergiyivemuhasebehesaplarını
iyi düşünemezseniz iki senede batarsınız.
Üçüncü olarak ticarette başarı için bir vizyon
gerekir. Öncelikle iyi bir öngörüye sahip olmak
lazım. Bu da insanın içinde doğuştan gelen bir
şey,öğrenilecek bir şey olduğunu sanmıyorum.
Babam aslında riski seven bir insan değil.
Birçok sorumluluk taşıyordu. Borç alayım da bir
işe gireyim diyemezdi. Onun planı, iyi bir iş ve
güzel bir kazançla ailesini tehlikeye sokmadan
yaşamaktı. Bunu da çok iyi yaptı. Ancak bizim
riske girme ve hata yapma şansımız vardı. Biz
de bu şansı değerlendirerek yükselebildik.
38

39. Türkiyeofisinizhakkındabilgialabilirmiyiz?
Ayrıca önümüzdeki dönemde Türkiye’de ne
gibi çalışmalar yapmayı planlıyorsunuz?
Birçok şirket, Kıbrıs’ta ofis açarak Türkiye
piyasasına girmeyi tercih etti. Ancak biz
doğrudan Türkiye’de ofis açtık. Kimse vergi
ödemeyi sevmez ancak biz yüksek vergi
de ödesek sağlam iş yapmak isteriz. Şu an
Türkiye’de yetişmiş birçok yetenek var. Biz
bunları inanın Almanya’da bulamıyoruz. Bu
nedenleTürkiye’de de birAR-GE bölümü açmayı
düşünüyoruz.
Türkiye’de alım gücü gün geçtikçe yükseldiği
için oyun sektörü de gelişiyor.
Ancak yurt dışından satın almalar, Kıbrıs
üzerinden yapılan ticaret ve korsan ürünler,
Türkiye’de oyun sektörünün gerçek boyutları
hakkında fikir sahibi olmamızı engelliyor.
39

40. Türkiye temalı oyun planı var mı?
Kurtuluş Savaşı ve Çanakkale üzerine bir
oyun yapmamız yönünde bir çok talep geliyor.
Şu an planlarımızda yok ancak birkaç sene
sonra bir oyunun içerisinde bir mod veya
sistem olarak yapmayı düşünebiliriz.
Biz savaş oyunlarında, hareketli ve mobil
oyunlarda uzmanlaşmış durumdayız. Futbolu
çok sevsek de futbol oyunu piyasasına girmeyi
düşünmüyoruz.
Genç girişimcilere tavsiyeleriniz var mı?
Oyun sektörüne girmek isteyen genç
girişimcilere,profesyonel çalışmalarını tavsiye
ediyorum. On kişilik bir ekip geliyor, yatırım
yapmasını istediği bir kişiyi ikna etmek için
4-5 proje birden gösteriyor. Bize öyle bir grup
geldiğinde gülüyoruz. On kişi iki oyun bile
yapamazsınız. En iyi oyununuzu seçin, onun
üzerine yoğunlaşın.Az iş yapın ama profesyonel
olarak en iyisini yapın.
Dünyada 300’den fazla üniversiteyle birlikte
çalışıyoruz. Bizim internet sitemiz üzerinden
bütün sistemler ücretsiz olarak indirilebilir.
İlgili arkadaşlar varsa, oradan bunları indirerek
çalışmaya başlasınlar.
Oyun sektörüne girmek istiyorum diye 20
yaşında çıkıp gelemezsiniz. Bu heves sizde
varsa zaten 13-14 yaşlarında bu işe başlarsınız.
Bu içinizden gelmemişse zaten bu sektörde
sonradan öğrenerek başarılı olamazsınız.
Sıfırdan kimseyi eğitemeyiz çünkü sektör çok
hızlı ilerliyor,fazla zamanımız yok.
40

42. SemantikWebArama motorları botları
her geçen gün kendilerini
yenilemeye ve geliştirmeye
devam ediyorlar, hemen
hemen şuan ki WEB 2.0
dünyasında ki gelişimlerini
tamamlamış arama motoru
botları yavaş yavaş yeni bir
WEB teknolojisine adım
atıyorlar. Özellikle de başını
Google’ın çektiği ve adına
Semantik WEB dediğimiz
yeni bir stratejik hamle
yakın gelecekte tüm SEO
bilgilerimizi alt üst etmeye ve
arama motoru sıralamalarında
çok büyük değişimlerin
yenilenmesine yol açacak.
Semantik WEB’e geçişten
sonra şuan ki SEO kriterleri
yerlerini, yeni ve daha çok
kullanıcı dostu olan SEO
kriterlerine bırakacak.
Semantik kelime anlamı
olarak Türkçe’de “anlamsal”,
“uyumsal” anlamlarına
gelmektedir. Semantik WEB
ise “anlamsal ağ” gibi bir
anlama denk gelmektedir.
Kısaca tarihçesini belirtirsek
Semantik WEB aslında
1980’li yıllara kadar
dayanıyor, o zamanlarda
arama motorlarının da
kullanıcılar gibi bir zekaya
sahip olabileceği fikri “www.”
yaratıcısı Tim Barnerslee
tarafından ortaya atılmıştır.
Ancak anlarsınız ki o zaman ki
teknoloji arama motorlarının
bir yapay zekaya sahip
olmasını sadece düşüncede
bırakacak bir noktadaydı.
Hala günümüzde de WEB
2.0 standartlarında bu fikrin
tamamen gerçekleştirilmesi
pek mümkün olmayan
Semantik WEB fikrinin
devreye girmesinin 2015
yılını bulacağı düşünülüyor.
Mehmet
Burak İşçi
www.burakisci.com
mbisci@wmdergi.com
42

43. Ayrıca Semantik WEB
sistemine geçiş WEB 2.0
devrini kapatarak WEB 3.0
devrini başlatacaktır.
Bildiğiniz gibi Google artık
tamamen kullanıcı ile uyumlu
arama sonuçları oluşturmaya
çalıyor. Bunun ilk belirtilerini
Google+1düğmelerininarama
sıralarını etkileyebilmesinde
görmüştük. Bildiğimiz
gibi Google Plus’da sizin
çerçevelerinizdebulunanbirisi
eğer bir makaleye +1 düğmesi
ile destek verirse, sizin o
makale ile ilgili konuda ki
aramalarınızda o makale size
normalde olduğundan daha
üst sıralarda gösterilecektir.
Burada ki mantık aslında
şöyle işliyor, Google sizin
arkadaşlarınıza eklediğiniz
bir kişinin beğendiklerini,
yaptıklarını sizinde beğenip,
yapacağını düşünüyor ve
arkadaşlarınızın internet
üzerindeyaptıklarıaktivitelere
göre size gösterilecek arama
sonuçlarını baştan düzenliyor.
Semantik WEB ise
yukarıda verdiğim örnekten
çok daha ileri bir şeydir.
Arama motoru botlarının bir
yapay zeka kazanmasıdır,
ancak bu zeka öyle bir
zeka olacak ki resmen sizin
kişiliğinizi ve düşüncelerinizi
analiz edebilecek. Google
kullanıcıların arama
sonuçlarını, arama kriterlerini
ve sonuç sayfalarında yaptığı
davranışları kayıt altına
alarak bir nevi Semantik
WEB’e adımını attı. Bu sayede
kullanıcılara daha önceden
sistem tarafından kayıt
altına alınmış olan kriterlere
göre özel sonuç sayfaları
oluşturulacak, kullanıcının
kendi tercihlerine göre bilgiye
ulaşması hızlanacaktır.
Semantik WEB’e
geçişin ardından arama
sonuçları kullanıcıların
zevk ve tercihlerine göre
belirleneceğinden backlinkler
önemini git gide kaybetmeye
ve spam sitelerin sonu
gelmeye başlayacak.
Neyse yazıyı burada
sonlandırıyorum, bu yazıda
az da olsa Semantik WEB
hakkında bilgiler vermeye
çalıştım.Bizim için asıl önemli
olan ise Semantik WEB’in
SEO’ya yansımasının nasıl
olacağıdır.
43

45. ATA İSMET ÖZÇELİK
ÖZEL RÖPORTAJ
Sizi tanıyabilir miyiz? Ata İsmet Özçelik
kimdir,neler yapar?
1979 İstanbul doğumluyum, bilgisayar
mühendisiyim, halen Pfizer Türkiye’de Bilişim
Teknolojileri bölümünde çalışmaktayım.
Hepsi Detay isimli blog’unuz nasıl doğdu?
Blog yazmak henüz Türkiye’de çok popüler
değilken 2005 yılında askerlik görevimi
yaparken ilk yazımı yazmıştım, sonra 2-3 yazı
yazdıktan sonra o zamanlar okuyucu kitlesi
de pek olmadığından yarım bırakmıştım.Daha
sonra 2007 yılında bloglar Türkiye’de de
popülerleşince tekrar yazmaya başladım, ilk
başlarda sadece eş-dost ve arkadaşlarım takip
ediyordu sonra blogger ağından birçok kişi de
takip etmeye başladı.
Bir arkadaşım daha bana katılarak yazmak
istediğini söyledi biz de blogun ismini o
zamanlar çok detaylı yazılar yazdığımız için
Hepsi Detay olarak belirledik, şu anda blogda
tek başıma yazmaya devam ediyorum.
Hepsi Detay’ın takipçi kitlesi hakkında
neler söyleyebilirsiniz?
İlginç bir kitlesi var Hepsi Detay’ın, aslına
bakarsanız zamanla evrildi de diyebilirim. İlk
başlarda hemen her konuyla ilgili yazarken
daha farklı bir kitle vardı bugünse daha
eğitimli, kültürlü ve okumayı seven bazı şeyleri
çabuk tüketmeyecek bir kitlenin olduğunu
düşünüyorum.
Blog’unuzda nelere yer veriyorsunuz ve
vermiyorsunuz? (Neden?)
İlk başlarda hemen her konuda yazıyordum;
teknoloji, gezi, yeme-içme, sinema gibi birçok
farklı konularda değişik yazılar yazdım. Daha
sonra bu genele yönelik yaklaşımım yüzünden
sadık bir okuyucu kitlesi oluşmadığını fark
ettim ve daha çok kültür/sanat yazılarına ağırlık
verdim. Çünkü bu konuda yazan çok fazla insan
yok, genel olarak spor/teknoloji/moda/yemek
ağırlıklı blogları görüyoruz.Bunun da nedeni bu
bloglarınokuyucusayısınıdahakolayartırmaları
olarak görüyorum ve tabii özellikle yemek ve
moda gibi blog tiplerinde görsel ağırlıklı olduğu
için uzun yazılar yazmak gerekmiyor bu da bir
avantaj.
Buaykiözelröportajımızda,WMDergiGenelYayınYönetmeni:Emin
Doğu soruyor, HepsiDetay blog’unun kurucusu ve yazarı Ata İsmet
Özçelik yanıtlıyor...
45

46. Hepsi Detay’da herhangi bir reklam
göremiyoruz,neden?
Blogumun takipçileri genelde benim
yazdıklarıma güvenen insanlar, açıkçası bu
işi zaten profesyonel olarak yapmadığım
için buradan elde edeceğim cüzi bir miktar
yüzünden blogun duruşunu bozmak
istemiyorum. Bu yüzden başka firmalardan
gelen reklam tekliflerini de geri çeviriyorum,
en son bir istisna yaptım ve kendime herhangi
bir çıkar sağlamayacak şekilde okuyucular
kazansın diye bir yazı yazdım ama sanırım bu
son yazı oldu.
Kaç yıldır blog yazıyorsunuz?
İlkbaşlangıçtarihinisaymazsakaktifolarak
2007 yılından beri yazıyorum.
Hepsi Detay hangi web hosting şirketinde
barınıyor?
Hepsi Detay yurtdışındaki Bluehost
şirketinde barındırılıyor.
Web hosting şirketinizi neden tercih ettiniz
ve seçim yaparken neye dikkat ettiniz?
Bu konuda uzun süre araştırma
yaptım diyebilirim, daha önceleri blogger
altyapısındayken hep Wordpress’e geçmek
aklımdaydı ama hosting ve tema işleriyle çok
uğraşmak istemediğimden bu iş sarkmıştı.
Sonunda hem uptime’ı yüksek olan hem
fiyatı uygun olan ve desteği de fena olmayan
Bluehost’u tercih ettin.
Kullandığınız web hosting çözümü ve
limitleri nelerdir?
Çok büyük bir trafiğim olmadığı için standart
çözümü kullanıyorum.
46

47. Panel üzerinden yönetilen temel
paketteyim. Trafik/alan gibi limitleri olmadığı
söylense de blog dışında başka bir amaç için
kullanılırsa yetersiz kalabilir.
Hepsi Detay aylık ne kadar tekil ziyaret ve
sayfa gösterimi alıyor?
Hepsi Detayaylık olarakyaklaşık 10-12 bin
arası tekil 25-30 bin arası da sayfa gösterimi
alıyor. Özellikle yazı yayınladığım günlerde
normal zamanın iki katı gösterim alıyor.
Feedburner üzerinden blog’unuza abone
olunabiliyor.Güncel abone sayınızhakkında
bilgi alabilir miyiz?
Blogger’dan çıktıktan sonra eski
abonelerimi kaybettim, burada 150 civarı
abonem kaldı, yaklaşık 50 kadar da mail
abonem var.
Blog yazarlığı hakkında genel olarak neler
söyleyebilirsiniz?
Eskisi kadar revaçta olmadığını
söyleyebilirim, eskiden ünlü bloggerlar
varken özellikle mikroblogging dediğimiz
Twitter çıktıktan sonra o ünlü bloggerlar 140
karakterle daha da kolay ünlü olabileceklerini
fark edip bloglarını terk ettiler.
Zamanın son derece önemli olduğu ve her
şeyin anlık beğeni, yorum üzerine kurulduğu
günümüzde Twitter’ın daha popüler olmasını
normal karşılıyorum. Yine de hala ikisini
bir arada başarıyla kullananlar olduğunu
görüyorum.
Blogyazmayabaşlayacakkişilerevemevcut
blog yazarlarına iletmek istediğiniz şeyler
var mı?
Biraz klişe tavsiyeler olacaktır ama blog
yazmanın bence anlamı özgün olmak. Sadece
bir yerde beğendiği yazıyı veya görseli, videoyu
paylaşarak blog yazanlara blogger demek pek
doğru değil.
Blogger Türkçeyi düzgün kullanan, günceli
yakalayan ve okuyucusunun ilgisini çekecek
yazılar yazan kişi olmalı. Ben bloggerların
tarafsız medya olarak büyük öneme sahip
olduklarını düşünüyorum.
Popüler bir blog sahibi olmak için sizce neler
yapılmalı ve hangi adımlar atılmalı?
Bu konu biraz farklı anlamlar taşıyabilir,
aslına bakarsanız popüler olmak zor değil ve
bunun çeşitli yolları var. Özel hayatını cinsel
nesnelerle süsleyip paylaşanlar veya her gün
üşenmeden kıyafet fotoğrafı paylaşanlar çok
çabuk popüler oldular. Ancak buraya gerçekten
güzel yazılar yazarak gelenler de var.
Neler yapılmalı dersenizöncelikle daha önce
belirttiğim gibi özgün olmalı ve yazıları merak
uyandırmalı. Sadece kendi blogunda değil
diğer bloglarda da vakit geçirmeli ve buralara
yorumlar bırakarak kendini tanıtmalı.
Sosyal medyayı etkin olarak kullanarak
yazısını buralarda paylaşmalı. Bütün bunları
yaptıktan sonra okuyucu kitlesi kendi kendine
büyüyor.
Eklemek istediğiniz farklı şeyler var mıdır?
Röportaj olanağı için teşekkür etmek isterim,
online dergiciliği ben de bir zaman yapmıştım
ne kadar zahmetli bir iş olduğunu biliyorum.
Başarılarınızın devamını dilerim.
47

48. 48
Semantik SEOBir önceki yazımda
sizlere Semantik WEB
konusu hakkında biraz
bilgilendirmeye çalışmıştım.
Artık işin bizi ilgilendiren
kısmına gelebiliriz, yani
Semantik WEB’in,SEO’yu nasıl
etkileyeceği konusuna.
Semantik SEO konusuna
girişyapmadanönceSemantik
WEB konusunda bilgisi
olmayanarkadaşlariçinkısaca
Semantik WEB’i özetleyelim.
Semantik WEB kısaca arama
motorlarının insanlar gibi
zekaya sahip olmasıdır,
burada her ne kadar yapay bir
zekadan söz etsek de arama
motorlarının sahip olacağı bu
zeka WEB 2.0 devrini kapatıp,
WEB 3.0 devrini açacak. Tüm
SEO bilgilerimizi kökünden
değiştirecektir. Mesela örnek
vermek gerekirse artık arama
motorları Sinop ağından
internete bağlanan birisi
“veteriner”aramasıyaptığında,
sadece Sinop ilinde ki
veterinerlerin adreslerini
arama sonuçlarında
gösterecek çünkü diğer
illerde ki veteriner adresleri
burada ki birisi için bir anlam
ifade etmiyordur. Diğer bir
yandan arama sonuçlarında
eş anlamlı kelimeler eski
etmeyecek. Siz “film izle”
araması veya “film seyret”
araması yaptığınızda aynı
sonuçlar size gösterilecektir.
Daha fazla ayrıntıya aşağıda
ki anlatımımızda ineceğiz.
Semantik WEB’in devreye
girmesi ile beraber Semantik
SEO terimi de ortaya
çıkacaktır. Şuan da çok az
filtreden geçen içeriklerimiz,
Semantik SEO’nun gelişi
ile beraber bir çok filtreden
geçmeye başlayacaktır.
Mehmet
Burak İşçi
www.burakisci.com
mbisci@wmdergi.com

49. 49
Semantik SEO ile beraber
içeriklerimiz artık içeriği
girdiğimiz şehirden, arama
yapan kullanıcının bilgisayar
hareketlerinden, sosyal ağ
paylaşımlarımıza kadar bir
çok filtreden geçecektir. Bu
dönemden sonra artık herkese
farklı farklı arama sonuçları
gösterileceğinden tüm SEO
bilgilerimiz artık çürüyecek,
yeni SEO kuralları devreye
girecektir.
Yukarıda ki örneklerde
belirttiğimgibiartıkeşanlamlı
kelimeler içeren arama
grupları artık bir bütün olarak
değerlendirilecek. Örneğin
“film izle” ve “film seyret” gibi
arama grupları aynı sonuçları
içerecek. Böyle bir durumda
sitesinde hem “film izle” hem
de “film seyret” kelimelerini
yüksek miktarda barındıran
sitelerinde filtreye girmeleri
kaçınılmaz olacaktır. Bunun
nedeni %4-6 olması gereken
anahtar kelime yoğunluğunun
birden %10-12 seviyelerine
çıkacak olmasıdır.
Yukarıda verdiğimiz örneği
farklı bir biçimde “evden
eve nakliyat” ve “evden eve
taşımacılık” kelimeleri içinde
verebiliriz. Olayı daha net
görebilmeniz için aşağıda ki
resmi inceleyebilirsiniz.
Örnek resimde de
görebildiğiniz gibi arama
kısmına “taşımacılık”
yazmama rağmen sonuçlarda
görebileceğiniz gibi “nakliyat”
kelimesi vurgulanmaktadır.
Aramayı Samsun bölgesinden
yaptığım için sonuçlarda
Samsun’da bulunan firmalar
gösterildi ancak reklam
olmasından o kısımları
bulanıklaştırdım ancak resme
dikkatli bakarsanız Samsun
başlıklarını görebilirsiniz.
Bu konuya bir de Keyword
Tool’da ki değerlerden
değinelim.

50. 50
Gördüğünüzgibiikikelime
grubunundaaramamiktarları
eşit gösteriliyor. Bu da
Google’ın iki kelime grubunu
aynıkefeyekoyduğunuaçıkça
göstermektedir.
Böylece Semantik
SEO’ya geçişin yavaş yavaş
başladığını göstermektedir.
Ancak bu geçiş süresinin
2015’ten önce netleşmesi
beklenmiyor.
Semantik SEO devreye
girdiği andan itibaren
SEO olayı daha da bir
önem kazanacaktır. SEO
artık backlink kasmaktan
(günümüzçakmaSEOcularına
göre) çıkacak, günümüzde
neredeyse kimsenin dikkat
etmediği anahtar kelime
yoğunluğu, etiketlerin
seçimi gibi faktörlere doğru
kaymaya başlayacak.
Bu duruma kendinizi
şimdiden hazırlamanız
gelecek için size büyük bir
yarar sağlayacaktır.
Semantik SEO ile
beraber artık içeriklerimizin
uzunluğu, yazdığımız konuya
göre değişmeye başlayacak.
Günümüzde kime sorsanız
makale uzunluğunun 250
kelimeyi geçmesi gerektiğini
söyler ancak Semantik SEO
ile beraber bu zorunluluk
ortadan kalkacak. Bu sınır
değerler, sitenizin içeriğine
göre belirlenecek.
Örnek vermek gerekirse
fragmanyayınlayanbirsitede
kimse fragmanların altına
250 kelimelik bir açıklama
girilmesini bekleyemez,
Google ise artık bunu göz
önüne almaya başlayacak.
Diğer yandan site içi
SEO’nun önemi artık tavan
yapacak. Güncel yazılar,
benzer yazılara linkler,
yorumların güncelliği gibi
faktörler artık günümüzde
ki değerlerine göre kat kat
değer kazanacaklar.
Henüz günümüz
kaynaklarından edindiğimiz
bilgilerle Semantik SEO
hakkında yapabileceğimiz
yorumlar bunlar arkadaşlar.
İki yıl içerisinde Semantik
SEO hakkında daha net ve
açıklayıcı bilgiler edinmeye
başlayacağız.

51. 37
#wmdergi
takipte kal

52. 38

53. DADATART.COM
ÖZEL RÖPORTAJ
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?
Dadatart,Frankfurt-İstanbul hattında Oğuz
Kuş ve Ahmet Buğra Avcılar tarafından hayata
geçirilmiş bir proje.Üç kişilik bir ekibe sahibiz.
Projeye başlanmasını sağlayan bir çok etken
var:sokaksanatı-galeriilişkisi,sosyalmedyanın
yükselişi, reklam dünyasındaki sanatsallık ve
e-dönüşüm,çok kültürlülük,Almanya,İstanbul,
uzaklık... Tüm bunların sonucunda alternatif
bir fikri ve yaratıcılığı bir araya getirmiş olan
eserleri Türkçe olarak yayımlamayı amaç
edindik. Bunun için yurtdışındaki sanatçılarla
sürekli iletişim halindeyiz ve yoğun bilgi
toplama,iletişim ve çeviri trafiğimiz var.
Ben(Oğuz Kuş) iletişim alanında lisans
eğitimi, Almanya’da değişim öğrencisi olarak
bulunduğum süre içindeyse Kültürlerarası
İletişim ve Avrupa Çalışmaları konusunda
eğitim aldım. Dijital pazarlama sektöründe
çalıştım. Şu anda iletişim alanında yüksek
lisans yapıyorum. Elektronik müzik, sokak
sanatı ve güncel sanat sahnesini takip
ediyorum.
Ahmet Buğra Avcılar: İktisat bölümü
ikinci sınıf öğrencisiyim. Zamanımın büyük
çoğunluğunu görsel iletişim tasarımı üzerine
harcıyorum.
Şu anda bir girişimde görsel tasarımcı olarak
çalışıyorum.Elektronik müziği,modern mimariyi
ve sokak sanatını yoğun şekilde takip ediyorum.
Dadatart ne zaman,nasıl ve neden doğdu?
Eylül 2011’de kuruldu. Aslında sebebi
çok açık; güncel sanata dair yurtdışından
eserleri görebileceğimiz, yeni fikirlerle
karşılaşabileceğimiz Türkçe bir platform yoktu.
Bu aslında bizim için bir sıkıntıydı.Başkaları için
de sıkıntı olabileceğini düşündük ve projeye
başladık.Doğru şekilde akıl yürüttüğümüzün de
sağlamasını kısa sürede aldık zaten.
Ayrıca projeyi tetikleyen ve tamamen
tesadüfen gelişen durumlardan biri de Ahmet
Buğra ile birbirimize sürekli internet ortamında
sanata dair linkler yollamamız sonrasında
bunları yer imi klasörlerimizde kaybetmemizdi.
Buaykiözelröportajımızda,WMDergiGenelYayınYönetmeni:Emin
Doğusoruyor,DadatartekibindenOğuzKuşveAhmetBuğraAvcılar
yanıtlıyor...
53

54. Sonuç olarak bir bellek oluşturmak bizim
için nasıl gerekliyse sanat için de bunun
gerekli olacağını düşündük. İnternet de bu
belleği etkileşimli şekilde oluşturabileceğimiz
en uygun alanlardan bir tanesi.
Dadatart’ın takipçi kitlesi hakkında neler
söyleyebilirsiniz?
Genel olarak üniversite öğrencisi. İstanbul,
Ankara,İzmir ağırlıklı.Şehir hayatına ve sanata
dair bilgi almaya ve etkinliklere katılmaya
açık, dinamik bir kitle. Görsel sanatlar ve
müzik alanında faaliyette bulunanları da
mevcut. Yaratıcı içeriklere gerçekten açık ve
tepki veren bireyler.
Dadatart’ta nelere yer veriyorsunuz ve
vermiyorsunuz? (Neden?)
Dadatart alternatif-sanatsal fikre çok
önem verir. Mesela metal bir heykel düşünün,
bu heykelin parçaları sanayi bölgelerinden,
atıklardan toplanmış; birbirine kaynatılıp bir
heykel haline getirilmiş. Bizce bu alternatif
ve sanatsal bir fikir aynı zamanda topluma
faydalı bir fikir aktarıyor.Çünkü heykelin estetik
gelişimi yanında geri dönüşüme de hizmet
ediyor.Dadatart genelde bu şekilde eserlere yer
veriyor. Yayımladığımız içeriklerin yenilikçilik
ve şehirle iç içeliği barındırması da bizim için
önemli.
Dadatart’daherhangibirreklamgöremiyoruz,
neden?
Evet,Dadatart’taşuandaherhangibirreklam
bulunmuyor. Bunun için çeşitli girişimlerde
bulunuyoruz. Tipik bir reklam yerine yaratıcı
çözümler sunmak istiyoruz. Çeşitli işbirliklerine
de hep açığız önemli olan iki tarafın da
konseptinin birbirine uyması ve karşılıklı fayda
sağlanması.
54

55. Kaç yıldır blog yazıyorsunuz?
Ben(Oğuz Kuş) 2007 yılından beri
yazıyorum,Ahmet Buğra Avcılar 2011 yılından
beri yazıyor.
Blog yazarlığı hakkında genel olarak neler
söyleyebilirsiniz?
Biz, Dadatart’ı bir blogdan daha çok bir
proje gibi görüyoruz. Süreklilik ve yenilikçilik
bizce bu işin olmazsa olmazı. Teknik bilgi
entelektüel altyapı ile birleştiği zaman çılgın
işler çıkacağına inanıyoruz ve böyle projeleri
Türkçe olarak görmeyi dört gözle bekliyoruz.
İnsanlara fayda sağlamayı amaç edinmek
önemli bir motivasyon kaynağı. Çünkü öyle
veya böyle,içinde yaşadığınız topluma bir geri
dönüş mevcut.
Blogyazmayabaşlayacakkişilerevemevcut
blog yazarlarına iletmek istediğiniz şeyler
var mı?
Özgünlük, süreklilik ve dayanışma, gelişimi
beraberinde getiriyor.
Popüler bir blog sahibi olmak için sizce neler
yapılmalı ve hangi adımlar atılmalı?
Kendimizi popüler bulmuyoruz, bu nedenle
bir yol haritası sunmamız güç.
Eklemek istediğiniz farklı şeyler var mıdır?
Bakış açınızı daha zengin, daha renkli, daha
yaratıcı kılmak istiyorsanız Dadatart’ı sıklıkla
ziyaret edin. Derinlemesine inceleyin, hatta
sürekli takip ediyorsanız baktığınız gönderilere
dönüp tekrar bakın emin olun farklı anlamlar
bulacaksınız.
Ayrıca bizimle iletişim formumuz ve
sosyal medya kanallarımız üzerinden iletişime
geçmeniz mümkün.
55

56. Yeni Google Algoritması: Zebra
Kullanıcılarına en
yüksek kalitede arama
deneyimi sağlamak için
birbiri ardına algoritmasında
güncellemeler yapan
Google’ın karşısında hiç bir
şey duramıyor.
Çünkü Panda ve
Penguen gibi güncellemeler
sonrasında Google
aramalarındaki siteler âdete
savruldu, birbirine girdiler.
Durduk yere index kayıpları,
sıralamada düşmeler,
PageRankdeğerindegereksiz
yükselmeler veya düşüşler
gibi durumlar yaşandı ve
yaşanmaya da devam ediyor.
Tabi ki Google bu konularda
webmasterlara kulak
kabartarak sorunları dinliyor
ve kullanıcıları için bunları
derleyip yeni algoritmalarla
bizleri buluşturuyor.
Google kalitesi gereğince
arama deneyimi yaşayan
kullanıcılarına en iyi sayfaları
sunması gerekiyor. Çünkü
Google’ın misyonu bunu
gerektiriyor;
“Google’ın misyonu,
dünyadaki tüm bilgileri
organize etmek ve evrensel
olarakerişilebilirvekullanışlı
kılmaktır.”
Bunun için de Google’ın
sayfaların değerini oldukça
iyi ölçümlemesi gerekiyor.
Bunun içinde söylentiler
arasında yeni algoritmanın
adının Zebra olacağı bilgisi
eklendi. Tabi ki bu şu an da
bir söylentiden ibaret. Henüz
resmi bir açıklama yapılmadı.
Ömer Ergin
Koder & SEO Uzmanı
www.omergin.com
oergin@wmdergi.com
56

57. Ancak yeni algoritmanın
temel olarak neleri baz
alacağı hemen hemen
tahmin edilebilir şeyler gibi
duruyor. Bunlara şimdi gelin
birlikte göz atalım.
Sosyal Ağların Hedef
Alınması Büyük Olasılık
Malumunuzsosyal ağların
giderek kullanılır olması ve
interneti kullanan her bireyin
sosyal ağlara olan eğiliminin
artması sebebiyle Google
gözünü bu ağlara çevirmiş
oldu.
Etkin bir sosyal ağ
kullanımı Google’ın gözünde
+ puan almanıza neden
olacak. Zaten SEO için de
sosyal ağlar büyük bir balık
olarakyorumlanmakta.Sosyal
ağlarda herkes markanızdan,
sitenizden, blogunuzdan
bahsediyorsa, insanlar
sitenizle alakalı aramalarda
sizi görmek isteyeceklerdir
ve Google bunun için size bir
şans verecektir.
Dizin sitelerinde sitenizin
listeleniyor olması Google’da
ki eğiliminiz için iyi bir fikirdi.
Standart SEO tekniği de bunu
işaret ediyordu. Ancak yeni
algoritma ile bu fikir pekte
işe yarar hale gelmeyecek
gibi duruyor. Sosyal ağların
önem arz eder hale gelmesi
ile kimi dizinler çöp dizin
haline gelebilir. Buna karşın
kimi dizinler önlem almaya
bile başladılar.Sosyal ağlarda
eğilimlerini arttırmak için
kıyasıya yarışa girdiler bile.
Peki,bualgoritmailespam
vegerçeknasılayırtedilecek?
Hatta sahte Facebook veya
Twitter profilleri ile spamın
artması mümkün olur mu
henüz bilinmiyor ancak
insanların bu algoritma
üzerine yapacağı ilk taktik
bu gibi duruyor. Elbette ki
Google bunun için de bir dizi
önlemler alacaktır. Mesela
Facebook ve Twitter’ın
sunacağı istatistikler gibi. Bu
sebeple geçmişi olan Twitter
veya Facebook profillerinizin
değerini bilmeniz lazım.
57