1. 3. KARAHANLILAR ( 840 - 1212 )
• Merkez : Balasagun
• Bilinen İlk Hükümdarları : Bilge Kül Kadır Han
• Önemi : İlk Türk - İslam devletidir.
• Karahanlılar devletini, Karluk - Yağma - Çiğil Türkleri kurmuştur.
• İslamiyet'i, Satuk Buğra Han zamanında kabul etmeye başladılar. İslamiyet'i kabul
edince "Abdülkerim" ismini almıştır.
• Samanoğulları devletine son vererek Maveraünnehir bölgesine sahip oldular.
• Gazneliler devletiyle komşu olunca, onlarla mücadele etmeye başladılar. ( Sınırları
genişletme mücadelesi)
• En parlak dönemlerini Yusuf Kadır Han zamanında yaşamışlardır.
• Yusuf Kadır Han'ın ölümünden sonra , taht kavgaları ve Gaznelilerle mücadele devleti
yıpratmış, doğu ve batı olarak ikiye ayrılmışlardır. Doğunun merkezi Kaşgar, batının
merkezi Semerkant olmuştur.
• Doğu Karahanlılara, Karahıtaylar ; Batı Karahanlılara Harzemşahlar son vermiştir.
Not: İslamiyet'i kabul etmelerine rağmen, öz kültürlerini korumuşlardır.
4. GAZNELİLER ( 963 - 1187 )
• Merkez : Gazne ( Doğu Afganistan )
• Kurucu : Alp Tigin
• Samanoğulları , Karahanlılar, Selçuklularla mücadele etmişlerdir.
• En parlak dönemlerini Sultan Mahmut zamanında yaşadılar. Sultan unvanını ilk
kullanan hükümdar olan Gazneli Mahmut, Hindistan'a 17 sefer yapmış, kuzey
bölümlerine İslamiyet'in girmesini sağlamıştır.
• Selçuklularla yaptıkları Nesa ( 1035 ), Serahs ( 1038 ), Dandanakan ( 1040 ) savaşlarını
kaybettiler.
• Özellikle Dandanakan savaşından sonra zayıflamışlar ve yıkılış sürecine girmişlerdir.
• Gaznelilere, Afgan yerlilerinden olan " Gur " lar son vermiştir.
I. Karahanlılar (840 - 1212)
Batı Türkistan'da; Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleri tarafından kurulan ilk Müslüman
Türk devletidir. İslam’ı kabul eden ilk Karahanlı
hükümdarı Satuk Buğra Han olmuştur. İslamiyet onun zamanında resmi din olarak
kabul edilmiştir.
Karahanlı Devletinin ilk müslüman Türk devleti olmasından dolayı Orta Asya’da Türk-
İslam kültür ve medeniyetinin temeli Karahanlılar tarafından atılmıştır. Karahanlılar
halkının tamamının Türk olması ve devletin Orta Asya’da kurulmasından dolayı
Karahanlıların İslamiyeti kabul ettikleri halde İslam ve İran kültürlerinden pek fazla
etkilenmedikleri görülür
II. Gazneliler Devleti (962 - 1183)
Gazneliler Devleti, Samanoğulları Devleti komutanı ve Horasan Valisi olan Alp Tekin
tarafından 962’de Afganistan’ın Gazne şehrinde kurulmuştur. Gazneli Devletinin en
ünlü hükümdarı Gazneli Mahmut’tur.
Gazneli Mahmut’un Hindistan’a düzenlediği seferler sonucu Hindistan’da İslamiyet
hızlı bir şekilde yayılmaya başlamıştır. Hindistan’da İslamiyet’in yayılması ile birlikte
Kast Sistemi etkisini yitirmeye başlamıştır.
