Auteur Thierry Debels analyseert voor 't Pallieterke de Europese subsidies en komt tot de conclusie dat deze nog steeds vetpotten zijn.

1. Dossier 3 juni 2015
13
Europese subsidies blijven vetpotten
Een aanzienlijk deel van de uitgaven van de Europese Unie is bestemd voor subsidiere-
gelingen, fondsen en andere financieringsmogelijkheden voor onder meer bedrijven, over-
heden, stichtingen, politieke partijen en onderzoekers. Deze zijn bedoeld om de doelstel-
lingen te realiseren die zijn vastgesteld voor de verschillende beleidsterreinen van de EU.
Het Europees Parlement (EP) in het bijzon-
der lanceert jaarlijks een erg ruime subsidielijn.
De subsidie is erop gericht ‘het begrip van EU-
burgers over het Europees Parlement te bevor-
deren, de rol en werkzaamheden van het EP
uit te leggen en mensen aan te zetten tot deel-
name aan het besluitvormingsproces’. Europa
vraagt aan de burgers om zuiniger te leven,
maar past dat principe zelf niet toe.
Overzicht
De financiële regels van toepassing op de
algemene begroting van de Europese Unie leg-
gen de beginselen voor de uitvoering van de
begroting vast. Eén van die beginselen is het
transparantiebeginsel, dat wordt genoemd in
diverse bepalingen van de financiële regels en
de uitvoeringsvoorschriften ervoor en moet
zorgen voor een goede bekendmaking (vooraf
en/of achteraf) van de uitvoering van de begro-
ting.
De bekendmaking van subsidies wordt gere-
geld in artikel 128 van de financiële regels, dat
voorziet in de bekendmaking vooraf van het
jaarlijkse subsidieprogramma en van de oproe-
pen tot het indienen van voorstellen alsook in
de bekendmaking achteraf van alle in de loop
van een begrotingsjaar toegekende subsidies.
In dit verband wordt erop gewezen dat een
subsidie is “toegekend” als er sprake is van een
eerste juridische verbintenis, dat wil zeggen als
de eerste overeenkomst is ondertekend.
Transparantie
Dankzij deze transparantie (een idee voor
de Belgische beleidsmakers!) hebben we zicht
op de uitbetaalde subsidies. De recentste lijst
is die van 2013: ‘List of grants awarded / Liste
des subventions octroyées’. Het document is
beschikbaar voor het publiek.
Op die lijst staan enkele opmerkelijke namen
van instellingen of ondernemingen die Euro-
pees geld krijgen. Zo is er “Friends of Europe”,
gevestigd in Brussel. Die organisatie kreeg dat
jaar 188.822 euro voor een debat over Europa.
“Friends of Europe” is onderdeel van Europe’s
World Group, een denktank.
Reclamebureau (!) Active Group Ltd in Bul-
garije kreeg voor het programma ‘How we
understand the EP’ exact 59.359,86 euro uit-
betaald. Wie op de website van de onderne-
ming gaat kijken, krijgt een verouderd filmpje
en verder bitter weinig informatie.
Het bureau Prime Time Marketing in Hon-
garije kreeg voor het project ‘Play Europe -
Meet your MEP’ de ronde som van 44.316
euro. In 2010 sleepte Prime Time Marketing
al een Europees contract in de wacht met een
geschatte waarde van 5,8 miljoen forint (zon-
der btw), omgerekend zowat 200.000 euro.
Financiering van mediagroepen
Vreemd is dat het Europees Parlement ook
mediagroepen subsidieert. Zo kreeg RTL Groep
in 2013 de som van 91.485 euro voor diverse
radio-uitzendingen over Europa in ons land,
Luxemburg en Duitsland. Is het niet de kern-
taak van een mediagroep om te berichten
over Europa? En kunnen de luisteraars dan
het onderscheid maken tussen door Europa
betaalde propaganda en eigen berichtgeving?
Ook Rtbf televisie kreeg Europees geld. Voor
het project ‘Europe: ce débat vous intéresse’
kreeg de Rtbf liefst 127.925,90 overgeschreven
van Europa.
Nog meer
ll Sole 24 Ore is een financieel-economisch
dagblad uit Italië. De krant werd op 9 november
1965 in Milaan opgericht door de fusie van het
dagblad ‘24 Ore’ en zijn tegenhanger ‘Il Sole’,
die toen al een eeuw oud was. Il Sole 24 Ore is
de best verkochte en grootste zakenkrant van
Europa, met een oplage van 330.000 exem-
plaren. De krant is eigendom van de werkge-
versorganisatie Confindustria en stelt dan ook
de belangen van de ondernemers centraal. De
krant kreeg dat jaar bijna 300.000 euro voor
‘berichtgeving’ over Europa.
TV5 Monde
Ook TV5 Monde kreeg Europees geld. Voor
het project ‘Europe, the Parliament, the citi-
zens’ kreeg het 229.247,01 euro. Bulgaria On
Air kreeg voor een reeks ‘Better Europe? It
depends on you!’ exact 131.104,08 euro op de
bankrekening bijgeschreven. Midas kreeg voor
het project ‘European Citizen Corner’ 89.131
euro. Midas, opgericht in 2001, staat voor “The
European Association of Daily Newspapers in
Minority and Regional Languages”. En voor een
‘eurochat’ kreeg het Italiaanse Telelombardia
exact 95.000 euro.
Europe rocks?
Laisvas ir Nepriklausomas Kanalas of LNK
(“Free and Independent Channel”) is een com-
merciële zender in Vilnius in Litouwen. LNK
kreeg ruim een kwart miljoen voor het pro-
gramma ‘Europe rocks’. Zeker weten dat er
voor een kritisch programma als ‘Europe stinks’
of ‘Europe sucks’ geen geld zou zijn. Alytaus
Radijas, een radiozender in Litouwen, kreeg
voor het project ‘European Club’ 34.827,00
euro. Die organisatie kreeg ook in 2009 en in
2012 veel geld van Europa.
Zavod Radio Student (Slovenië) kreeg
30.823,50 euro voor ‘D.E.P.R.A.2 - Events on
European Parliament, Radio Actualization’.
Zavod Radio Student (RS) werd opgericht op
9 mei 1969, als een direct gevolg van de stu-
dentenprotesten van 1968.
Kiezers stimuleren
Het Spaanse Radiocat Xxi/Grupo Godo
kreeg ruim 100.000 euro om tijdens de Euro-
pese verkiezingen van 2014 de opkomst van
de Spaanse kiezers te verhogen (8TV’s chal-
lenge to boost voter turnout in the 2014 Euro-
pean elections).
Votewatch C.I.C kreeg 350.000 euro. C.I.C.
staat voor Community Interest Company. Vote-
watch werkt met twee entiteiten, het Britse
C.I.C. en een Belgische vennootschap.
VoteWatch Europe is een organisatie opge-
richt om een grotere transparantie van de EU-
besluitvorming te bevorderen. Zo zien we op
de website het stemgedrag van de parlements-
leden. Het lijkt een beetje op incest of voyeu-
risme: het Europees Parlement dat geld geeft
aan een instelling die de activiteiten van dat
parlement analyseert en in de kijker stelt.
Het Sloveense magazine Mladina kreeg voor
de reeks ‘EU Alternatives: The Future of Europe’
liefst 78.098,00 euro. Mladina (De Jeugd) is
de naam van een aantal Sloveenstalige tijd-
schriften.
Feesten op kosten van de burger
Het European Youth Forum kreeg bijna een
half miljoen euro om een feestje te organise-
ren. Het ‘YO! Fest’ werd in 2013 betoelaagd
met exact 491.410 euro. Ook dit jaar is er een
‘Yo! Fest’. Ironisch genoeg zoeken ze op 6 mei
in Brussel nog twintig vrijwilligers die gratis
(!) de handen uit de mouwen willen steken.
La Compagnie à Bulles is een Franse oplei-
dingsinstelling. In 2013 kreeg de organisa-
tie 89.400 euro van Europa voor het project
‘L’assemblée des Citoyens’. Van een zeepbel
gesproken.
IMH (Cyprus) organiseert conferenties. In
2013 kreeg het bedrijf 83.412 euro voor ‘The
european parliament school road shox’ (sic).
Wellicht wordt een ‘road show’ bedoeld. Of
een ‘road hoax’ (oplichting).
Politieke partijen
Het Europees Parlement beslist ook over
de (erg ruime) financiering van Europese poli-
tieke partijen. Sinds juli 2004 kunnen poli-
tieke partijen in Europa aanspraak maken op
een jaarlijkse subsidie van het Europees Parle-
ment. Deze financiering heeft de vorm van een
exploitatiesubsidie. Deze mag tot 85 procent
van de ‘subsidiabele uitgaven’ van een partij
dekken, terwijl de rest van de uitgaven moet
worden bekostigd uit eigen middelen, zoals
contributies en donaties.
De Parti Socialiste Europeen (PSE) kreeg
in 2013 bijna 5 miljoen euro van Europa. De
PSE werd in 2007 opgericht en is in ons land
gevestigd. Volgens de gegevens van de Belgi-
sche sociale zekerheid zijn er in die partij ‘20
tot 49 werknemers’. Uit een ander document
van Europa blijkt dat de partij in 2014 ruim 6,3
miljoen euro zou ontvangen. Een stijging van
maar liefst 28 procent! Burgers moeten bezui-
nigen, maar dat geldt duidelijk niet voor de
politieke partijen.
De Parti de la Gauche Européenne (Euro-
pean left) werd opgericht in 2004. Volgens de
website van de sociale zekerheid zijn er in de
vzw ‘tussen 1 en 4 personen’ tewerkgesteld.
De instelling kreeg in 2013 bijna een miljoen
euro. Een jaar later sprong dat bedrag naar ruim
1,2 miljoen euro, een stijging van ruim 28 pro-
cent. Andere politieke partijen kregen gelijk-
aardige substantiële verhogingen.
Stichtingen
Het Europees Parlement geeft ook geld aan
stichtingen en vzw’s. New Direction – Founda-
tion for European Reform werd opgericht op
1 oktober 2009 door onder anderen Derk Jan
Eppink. Tussen 2009 en 2014 zetelde Eppink
als eerste opvolger van lijsttrekker Jean-Marie
Dedecker, die zijn zetel niet opnam voor Lijst
Dedecker (LDD) als Europees Parlementslid
voor België. Eppink was de enige verkozene
voor Lijst Dedecker in het Europees Parle-
ment. Hij maakt er deel uit van de euroscepti-
sche fractie van Europese Conservatieven en
Reformisten. Bij de Europese Parlementsver-
kiezingen 2014 was hij lijstduwer namens de
VVD. New Direction – Foundation for Euro-
pean Reform kreeg in 2013 exact 798.019 euro!
Dat is een beetje vreemd voor een organisatie
met een eurosceptische bestuurder. Het Cen-
tre d’Etudes Européennes kreeg in 2013 liefst
4.255.505,00 euro. Het centrum werd eind
december 2013 omgevormd tot het Wilfried
Martens Centre for European Studies. Het
bedrag van ruim 4 miljoen euro is hoog. In dat
jaar werd ‘slechts’ een kleine anderhalf mil-
joen euro aan personeelskosten uitgegeven.
Museum
Het ‘Mouvement Européen Belgique’ kreeg
voor het ‘Countdown program 2014’ precies
51.738 euro. In het voorjaar van 2015 organi-
seerde de instelling een lezing over de islam:
“Qu’est-ce que le droit musulman aujour-
d’hui ?” Europa geeft ook geld aan musea.
Het Memorial Alsace Moselle is een museum
gewijd aan de Tweede Wereldoorlog. Voor het
project ‘Eu-Euphoria’ werd liefst twee miljoen
euro uitgedeeld. Project Euphoria is een ope-
ratie om het bestaande gebouw aan te pas-
sen. Het project wordt volgens een aanbeste-
ding geschat op 4,2 miljoen euro. Zinvol?
Verlenging
Wie hoopt dat er aan deze ruime geldstroom
binnenkort een einde komt, is eraan voor de
moeite. Eind november 2014 werd immers
beslist tot een verlenging van het subsidiepro-
gramma voor communicatieprojecten van het
Europees Parlement. Het Directoraat-generaal
(DG) Communicatie van het Europees Parle-
ment heeft toen twee oproepen gelanceerd
voor het indienen van voorstellen: (I) voor part-
nerschap kadercontracten in 2012-2015 en (II)
voor subsidieprojecten in 2015 ter ondersteu-
ning van projecten gericht op beter begrip van
de taak en de werking van het Europees Par-
lement en het vergroten van publieke belang-
stelling voor deze instelling. De drie gekozen
thema’s voor 2015 zijn ‘Cofinanciering van
televisieprogramma’s’, ‘Cofinanciering radio-
programma’s’ en ‘Cofinanciering van online
media en specifieke evenementen’. De eni-
gen die daar zeker beter van zullen worden,
zijn de omroepen en de mediagroepen. Maar
of de burger hierdoor echt een beter begrip
van Europa zal ontwikkelen, is erg twijfelachtig.
Misschien wordt wel het omgekeerde bereikt
van wat beoogd wordt. Thierry Debels
PALMP-1-20140503-13.indd 1 29/05/15 14:31