NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG THANG ĐIỂM RICHMOND TRONG ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ AN THẦN Ở BỆNH NHÂN THÔNG KHÍ NHÂN TẠO XÂM NHẬP.Thông khí nhân tạo xâm nhập trong các khoa hồi sức tích cực là một trong những biện pháp điều trị hỗ trợ được sử dụng nhiều và quan trọng [1] Thông khí nhân tạo có nhiều lợi ích, nhưng khi phải thở máy trong một thời gian dài sẽ gây nhiều ảnh hưởng không có lợi cho bệnh nhân như viêm phổi liên quan thở máy, biến chứng hô hấp, xuất huyết tiêu hoá [2]. Người bệnh luôn trong tình trạng đau đớn khó chịu từ bệnh tật, từ ống nội khí quản, từ các các thủ thật can thiệp xâm lấn, từ các thiết bị y tế hỗ trợ, và rối loạn giấc ngủ, làm cho bệnh nhân trở lên lo lắng, dễ bị kích động, và mất đồng bộ hô hấp giữa bệnh nhân với máy thở, ảnh hưởng xấu đến kết quả điều trị bệnh [3]. Việc sử dụng thuốc an thần giúp cho bệnh nhân cảm thấy thoải mái, dễ chịu, bình tĩnh, hợp tác và hô hấp đồng bộ với máy thở, đồng thời giảm thiểu được những ảnh hưởng không có lợi do thông khí nhân tạo xâm nhập gây nên [4]; [5]; [6]. Trường hợp bệnh nhân do tình trạng bệnh lý sau khi đã loại trừ các nguyên nhân có thể khắc phục được gây thở chống máy song vẫn thở không theo máy thì có thể cần an thần sâu hơn để đồng bộ hô hấp. Vấn đề là dùng thuốc an thần như thế nào. Nếu dùng thuốc không đủ liều thì bệnh nhân sẽ vẫn lo âu, căng thẳng, thậm trí kích động, hô hấp mất đồng bộ với máy thở [7]. Còn nếu sử dụng lượng thuốc an thần quá nhiều thì nguy cơ gây ức chế hô hấp kéo dài, lệ thuộc thuốc, kéo dài thời gian thở máy, gia tăng nguy cơ viêm phổi bệnh viện, tăng thời gian nằm viện, tăng tỷ lệ tử vong và chi phí y tế

1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC, TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG THANG ĐIỂM RICHMOND TRONG ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ
AN THẦN Ở BỆNH NHÂN THÔNG KHÍ NHÂN TẠO XÂM NHẬP.Thông khí nhân tạo
xâm nhập trong các khoa hồi sức tích cực là một trong những biện pháp điều trị hỗ trợ được sử
dụng nhiều và quan trọng [1] Thông khí nhân tạo có nhiều lợi ích, nhưng khi phải thở máy trong
một thời gian dài sẽ gây nhiều ảnh hưởng không có lợi cho bệnh nhân như viêm phổi liên quan
thở máy, biến chứng hô hấp, xuất huyết tiêu hoá [2]. Người bệnh luôn trong tình trạng đau đớn
khó chịu từ bệnh tật, từ ống nội khí quản, từ các các thủ thật can thiệp xâm lấn, từ các thiết bị y
tế hỗ trợ, và rối loạn giấc ngủ, làm cho bệnh nhân trở lên lo lắng, dễ bị kích động, và mất đồng
bộ hô hấp giữa bệnh nhân với máy thở, ảnh hưởng xấu đến kết quả điều trị bệnh [3]. Việc sử
dụng thuốc an thần giúp cho bệnh nhân cảm thấy thoải mái, dễ chịu, bình tĩnh, hợp tác và hô hấp
đồng bộ với máy thở, đồng thời giảm thiểu được những ảnh hưởng không có lợi do thông khí
nhân tạo xâm nhập gây nên [4]; [5]; [6]. Trường hợp bệnh nhân do tình trạng bệnh lý sau khi đã
loại trừ các nguyên nhân có thể khắc phục được gây thở chống máy song vẫn thở không theo
máy thì có thể cần an thần sâu hơn để đồng bộ hô hấp. Vấn đề là dùng thuốc an thần như thế nào.
Nếu dùng thuốc không đủ liều thì bệnh nhân sẽ vẫn lo âu, căng thẳng, thậm trí kích động, hô hấp
mất đồng bộ với máy thở [7]. Còn nếu sử dụng lượng thuốc an thần quá nhiều thì nguy cơ gây ức
chế hô hấp kéo dài, lệ thuộc thuốc, kéo dài thời gian thở máy, gia tăng nguy cơ viêm phổi bệnh
viện, tăng thời gian nằm viện, tăng tỷ lệ tử vong và chi phí y tế [8].
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2019.00563
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Do đó việc đánh giá chính xác mức độ an thần của bệnh nhân đang phải thông khí nhân tạo xâm
nhập để sử dụng lượng thuốc an thần phù hợp là rất quan trọng [9]. Từ những năm 1970 một số
thang điểm an thần đã được sử dụng để đánh giá mức độ an thần của bệnh nhân làm căn cứ cho
việc sử dụng thuốc an thần. Thang điểm Ramsay [10] ra đời năm 1974 đến nay vẫn thường được
sử dụng tại các khoa hồi sức cấp cứu trên thế giới và ở Việt Nam bởi tính đơn giản dễ sử dụng,
nhưng chỉ có một mức độ cho trạng thái kích động [11]; [12]. Trong khi đó thang điểm
Richmond ¬¬¬¬¬¬¬¬¬[13] được phát triển từ năm 2002, ngày càng được sử dụng nhiều trên thế
giới, thang điểm Richmond có 10 điểm số đánh giá đã đưa ra được nhiều mức độ an thần khác
nhau, việc mô tả giữa các mức độ an thần cũng rất rõ ràng, chi tiết, việc đánh giá cũng dễ dàng,
nhanh chóng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra đây là thang điểm có giá trị và đáng tin cậy trong theo
dõi đánh giá mức độ tình trạng tinh thần ở bệnh nhân Hồi sức tích cực và bệnh nhân thở
máy[14]; [15]; [16]; [17]. Trong hướng dẫn thực hành lâm sàng của Hội hồi sức Hoa Kỳ từ năm
2002 đến năm 2013 cũng đã đưa ra khuyến cáo nên sử dụng thang điểm Richmond trong việc
đánh giá an thần ở bệnh nhân nặng và bệnh nhân thở máy [18]; [19]. Tại Việt Nam chưa có
nghiên cứu chính thức nào về thang điểm Richmond trong thông khí nhân tạo xâm nhập. Vì vậy
chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài với mục tiêu sau: 1. So sánh giá trị thang điểm Richmond
và thang điểm Ramsay ở bệnh nhân thông khí nhân tạo xâm nhập. 2. Nhận xét mức độ tin cậy
của việc cho điểm Richmond trong theo dõi an thần bệnh nhân thông khí nhân tạo xâm nhập.
MỤC LỤC

2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC, TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1: TỔNG QUAN 3
1.1. Thông khí nhân tạo xâm nhập 3
1.1.1. Các nguyên nhân gây thở chống máy trong quá trình TKNTXN 3
1.2. Các biện pháp khắc phục thở chống máy cho bệnh nhân TKNTXN. 5
1.2.1. Khắc phục các yếu tố khách quan. 5
1.2.2. Khắc phục các yếu tố chủ quan 5
1.2.3. Do bệnh 5
1.3. Sử dụng thuốc an thần trong thông khí nhân tạo xâm nhập 5
1.3.1. Mục đích của việc dùng thuốc an thần. 5
1.3.2 Các tác dụng không mong muốn của thuốc an thần 6
1.3.3. Một số loại thuốc an thần thường dùng trong TKNTXN ở Việt Nam 7
1.3.4. Một số khuyến cáo sử dụng các thuốc an thần trong thông khí nhân tạo xâm nhập. 8
1.4. Thang điểm đánh giá mức độ an thần. 9
1.4.1. Vai trò thang điểm an thần 9
1.4.2. Phân loại thang điểm an thần 10
1.4.3. Tiêu chuẩn thang điểm an thần lý tưởng 11
1.5. Thang điểm Ramsay 12
1.6. Thang điểm Richmond đánh giá tình trạng kích động – an thần 14
1.7. Một số nghiên cứu so sánh, đánh giá tương quan về RASS và Ramsay trên thế giới 17
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 18
2.1. Đối tượng nghiên cứu. 18
2.1.1. Địa điểm và thời gian nghiên cứu 18
2.1.2. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân. 18
2.1.3. Tiêu chuẩn loại bệnh nhân. 18
2.2. Phương pháp nghiên cứu. 18
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu 18
2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu 18
2.2.3. Phương tiện nghiên cứu. 19
2.3 Tiến hành nghiên cứu. 19
2.4. Thu thập số liệu, theo dõi và đánh giá kết quả nghiên cứu. 22
2.5. Xử trí số liệu. 23
2.6. Đạo đức nghiên cứu. 23
2.7. Sơ đồ tiến hành nghiên cứu 23
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 25
3.1. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu. 25
3.1.1. Giới tính và nhóm tuổi. 25
3.1.2. Nhóm bệnh và các yếu tố tiên lượng nặng. 27
3.2. Tình hình điểm mức độ an thần trong dùng an thần 28
3.2.1. Điểm mức độ an thần theo thang điểm Richmond. 28
3.2.2. Điểm mức độ an thần theo thang điểm Ramsay. 29
3.2.3. Bình quân các điểm mức độ an thần theo Richmond và Ramsay. 29
3.2.4. Thay đổi mức độ an thần trong 24 giờ đầu theo thang Richmond 30
3.2.5. Thay đổi mức độ an thần trong 24 giờ đầu theo thang Ramsay 30
3.2.6. Thay đổi chỉ số BIS khi an thần trong 24 giờ đầu 31

3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC, TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
3.2.7. Mức độ an thần với các yếu tố tiên lượng bệnh nhân. 31
3.2.8. Mức độ an thần với kết cục bệnh nhân 32
3.2.9. Đánh giá mức độ an thần phù hợp với tình trạng bệnh nhân 33
3.3. Tương quan các điểm số an thần 33
3.3.1. Tương quan điểm an thần theo thang Richmond với chỉ số BIS 33
3.3.2. Tương quan điểm an thần theo thang Ramsay với chỉ số BIS 34
3.3.3. Tương quan điểm an thần theo thang Richmond với Ramsay 34
3.4. Độ tin cậy điểm mức độ an thần đánh giá theo thang Richmond 35
3.4.1. Sự phù hợp điểm số an thần giữa nghiên cứu viên và điều dưỡng 35
3.4.2. Sự phù hợp điểm số an thần giữa nghiên cứu viên và bác sĩ 36
Chương 4: BÀN LUẬN 37
4.1. Đặc điểm chung. 37
4.1.1. Phân bố theo giới tính 37
4.1.2. Phân bố theo nhóm tuổi 37
4.1.3. Phân bố theo nhóm bệnh. 38
4.1.4. Các yếu tố tiên lượng bệnh 38
4.2. Tình hình điểm mức độ an thần trong dùng an thần 38
4.2.1. Điểm mức độ an thần theo các thang điểm an thần. 38
4.2.2. Thay đổi mức độ an thần theo thang an thần và chỉ số BIS trong 24 giờ đầu. 39
4.2.3. Mức độ an thần với tình trạng bệnh nhân 39
4.3. Tương quan điểm Richmond với Ramsay và chỉ số BIS. 41
4.3.1. Tương quan điểm Ramsay với chỉ số BIS 42
4.3.2. Tương quan điểm Richmond với chỉ số BIS 43
4.3.3. Tương quan điểm Richmond với điểm Ramsay 43
4.4. Độ tin cậy thang điểm Richmond 44
4.4.1. Sự phù hợp điểm Richmond của nghiên cứu viên với Bác sĩ 44
4.4.2. Sự phù hợp điểm Richmond của nghiên cứu viên với điều dưỡng. 45
KẾT LUẬN 46
KIẾN NGHỊ 47
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. Thang diểm Ramsay 12
Bảng 1.2. Hệ thống tính điểm thang Richmond và các mô tả có liên quan đến các đánh giá. 15
Bảng 3.1. Phân bố theo nhóm tuổi với giới tính 26
Bảng 3.2. Phân bố tuổi với giới tính 26
Bảng 3.3. Phân bố theo nhóm bệnh 27
Bảng 3.4. Các yếu tố tiên lượng bệnh với kết cục bệnh nhân 27
Bảng 3.5. Phân bố điểm Richmond và Ramsay khi thở theo máy 29
Bảng 3.6. Các yếu tố tiên lượng bệnh nhân với mức độ an thần 31
Bảng 3.7. Phân bố điểm SOFA, APACHE II ở 2 phân nhóm an thần 32
Bảng 3.8. Phân nhóm mức độ an thần với kết cục bệnh nhân 32
Bảng 3.9. Sự phù hợp của mức độ an thần 33
Bảng 3.10. Tương quan điểm Richmond với Ramsay 34
Bảng 3.11. Bảng chéo minh hoạ sự phù hợp các điểm số được đánh giá độc lập theo thang

4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN, LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC, TÌM
TÀI LIỆU Y HỌC THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
Richmond giữa nghiên cứu viên và điều dưỡng. 35
Bảng 3.12. Bảng chéo minh hoạ sự phù hợp các điểm số được đánh giá độc lập theo thang
Ramsay giữa nghiên cứu viên và bác sĩ 36
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1: Phân bố theo giới tính 25
Biểu đồ 3.2. Phân bố điểm Richmond khi BN thở theo máy 28
Biểu đồ 3.3. Phân bố điểm Ramsay khi BN thở theo máy 29
Biểu đồ 3.4. Thay đổi điểm Richmond trong 24h đầu an thần 30
Biểu đồ 3.5. Thay đổi điểm Ramsay trong 24 giờ đầu an thần 30
Biểu đồ 3.6. Chỉ số BIS trong 24 giờ đầu an thần 31
Biểu đồ 3.7. Tương quan điểm Richmond với BIS 33
Biểu đồ 3.8. Tương quan điểm Ramsay với BIS 34
Biểu đồ 3.9. Bảng chéo phân bố điểm Richmond và Ramsay 35
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1. Sơ đồ nghiên cứu 24