1. A
a2ps : ASCIIdosyalariniPostscriptformatina cevir, mesela yazdiginiz bir program kodunu
acroread : AcrobatReader, pdf-dosyalarini görebilmek icin gerekli olan program
alias : Komuta baska bir isim ver
apropos : Belli bir kelimeyi mansayfalarinda ara
ar : Arsivolusturmak, olusturulmus bir arsivicalismak ya da acmakicin
arch : Processor’unyapisihakkinda bilgi ver
arp : Host ve IP numarasini göster. (arp = adressresolutionprotocol)
at : Komutu ya da komutlari daha sonraki bir zamanda calistir (bak. batch)
B
basename : Birdosyaningercek ismini ver (Üst dizinleri göstermeden)
bash : BourneAgain Shell -> Linux’un standart shell’i
batch : Komutu ya da komutlari daha sonra ki bir zamanda calistir(bak. at)
bg : Birprogrami Ön planda calistir
break : Bir blogu belli bir kosuldan terk et (bak. continue)
bunzip2 : (bak. bzip2)
bzip2 : Birarsivlemeprogrami
C
cal : Aktuel takvimi göster
calender : Bir randevu hatirlatmaprogrami
case : Cokluseceneklereayirma komutu
cat : Dosyayi monitöre ver
cc : C derleyicisi (C-compiler)
cd = Dizin degistir
cdrecord : CD kopyalama tool’u
chfn : finger bilgilerinde degisiklik yap
chgrp : Grup degistir
chmod : Bir dosyaninhaklarinidegistir
chown : Bir dosyanin sahiplerini degistir
chroot : Bir komutu Özel bir root dizininde calistir
chsh : Standart shell i degistir
clear : Monitörü temizle
continue : Bir bloku belli bir kosuldan sonra terk etme ve kaldigin yerden devam et. (bak. break)
cmp : Ikidosyayikarsilastir (bak. comm, diff)
comm : Ikidosyayi satir satirkarsilastir (bak. cmp, diff)
cp : Dosyayi kopyala
csh : C-Shell ->Yapisi biraz C diline benzeyen bir shellprogrami
csplit : Bir dosyayiparcalaraayir
cut : Bir dosyadan belli sütunlari kes
D
date : Aktuelzamani göster
deluser : Kullanici sil
2. delgroup : Grup sil
df : Bellekte ne kadar bos yer oldugunu göster
diff : Iki dosya arasindakifarklari göster (bak. cmp, comm)
do : Belli bir kosuldan sonra bir komutu ya da komut blogunucalistir
done : do blogunun bitimi (bak. do)
du : Birdosyanin ya da dizinin bellekte ne kadar yer kapladigini göster
E
echo : Harf dizisini monitöre yaz
ed : Bir editör programi
egrep : Bir dosyaninicinde belli bir harf dizisini ara(bak. fgrep. grep)
eject : Medium’udisari ver, mesela CDROM
emacs : Bir editör programi
elif : ifkosulununsaglanmadigi zaman devreye sokulan baska bir ifkosulu
else : ifkosullarininsaglanmadigi zaman devreye sokulan baska komutu
env : Bütün sistem degiskenlerini göster
esac : caseseceneklerinin bitimi (bak. case)
exec : Komutucalistir
exit : Shell’den cikma komutu
export : Sistem degiskeninintanimlanmasi
expr : Matematik ifadesini hesapla
F
false : Boolean tipinde "yanlis" degeri
fdformat : Disket formatla
fdisk : Bellegi bölme programi
fg : Programi ön plana al
fgrep : (bak. egrep, grep)
fi : ifkosulunun sonu (bak if)
file : dosya hakkinda bilgi ver
find : Belli bir dosyayi dizinlerde ara
finger : Sisteme kayitli olan kullanciliari göster ya da kullanicihakkinda bilgi ver
for : Belli komutlari belli bir kosula kadar döngü seklinde calistir
ftp : Dosya transfer programi (ftp = file transfer protocol)
fvwm : Linux icinyapilmis bir desktopprogrami (bak. fvwm2, gnome, kde ...)
fvwm2 : (bak. fvwm)
G
g++ : C++ derleyicisi (C++ compiler)
gcc : GNU C derleyicisi
gnome : (bak fvwm)
grep : (bak. egrep , fgrep)
groupadd : Yeni bir grup olustur
groupdel : Grup sil
groupmod : Grup üzerinde degisiklikler yap
3. groups : Kullanicininbaglioldugugruplari göster
grub : Bir cesit Linux Bootloader (bak. lilo)
gunzip : (bak. gzip)
gvim : vi editörünün GUI (graphicaluserinterface) versiyonu
gzip : Bir arsivlemeprogrami
H
halt : Sistemi durdur
head : Bir dosyanin ilk satirlarini göster (standart 10 satir) (bak. tail)
help : Shellkomutlarini göster
history : Kullanicini o zamana kadar kullandigikomutlari göster
host : Bir bilgisayarinadini sor
hostid : sistemin hostkimligini göster
hostname : sistemin hostadini göster
httpd : Apacheserver’ibaslat
httpd2 : Apache 2 server’ibaslat
I
id : Kullanicinikullanici kodunu , baglioldugugruplarin kodunu göster
if : "eger" kontrolu
ifconfig : Agkartini ayarla
init 0 : Sistemi kapat ( bak. halt, shutdown, poweroff)
init1 : Sistemi tek kullanicilimodus’agecir (bak. init S, init s)
init2 : Sistemi lokal cokkullanicilimodus’agecir
init 3 : Sistemi tam agabaglisekilde ve cokkullanicilimodus’agecir
init 5 : Sistemi tam agabaglisekilde, cokkullancili ve GUI’limodus’agecir
init 6 : Sistemi yeniden baslat
init S : (bak. init 1)
init s : (bak. init 1)
J
jar : Javaarsiv
java : Java Virtual Machine (JVM)
javac : Java Compiler
javadoc : Java dokumanlariolustur
jdb : Java Debugger
jikes : IBM tarafindan sunulan ve javac’tan daha hizli olan bir Java Compiler
joe : Bir editör programi
K
k3b : KDE’deGUI’li bir CD kopyalama programi
kaffeine : KDE CD, VCD, DVD vs. oynatma programi
kate : Bir KDE editör programi
kbear : Bir KDE FTP programi
kcalc : Bir KDE hesap makinesi programi
4. kde : KDE destop
kernelversion : Hangi kernel versiyonu kullanildigini göster
kmail : KDE Mail programi
konqueror : KDE internet browser
konsole : Yeni bir konsol ac
kopete : Bir KDE multiplemessengerprogrami
kill : Process bitir
killall : Bütün process’leri bitir
kwrite : Bir KDE editörü
L
last : Sisteme son kayit olan kisileri göster
less : Herhangi bir ciktiyi monitörde sayfa sayfa göster (bak. more)
lilo : Bir Linux Bootloader (bak. grub)
ln : Dosyalar ya da dizinler arasinda link olustur
logname : login ismini göster
logout : Sistemden ayril (egerloginshell’le girildiyse)
lpr : Dosyayibasilmasiicinyaziciya gönder
lprm : Yaziciya gönderilen dokümanlari sil
ls : Dizinde bulunan dosyalari listele
lsmod : Yüklenmismodullari listele
M
mail : Kullancillararasinda mail yazmayi mümkün kilan mail programi
make : C programini belli bir kurala göre derleyen komut
man : Manual sayfalar dokümanlari
mcedit : Bir editör programi
mkdir : Yeni bir dizin olustur
modprobe : Kernel’a bir module eklemek ya da ondan silmek icin
mozilla : Netscape’in opensource versiyonu ve gercekten harika bir web browser
more : (bak. less)
mount : Bir aleti bagla
mv : Dosyayikaydir ya da ismini degistir (dikkat: cok tehlikeli bir komut bence)
mysql : MySQLveritabaniprogrami
N
nedit : Bir editör programi
newgrp : Yeni bir gruba gir
netstat : Agbaglantilarini görüntüle
netscape : Bir web browser
nl : Bir dosyayisatirlarinumaralandirarak göster
nslookup : DNS (domain name system) sorgusu
O
opera : Hizli bir web browser
5. P
passwd : Sifredegistir
perl : PERL interpreter
php : PHP interpreter
pine : Bir mail programi
ping : Baska bir bilgisayara ulasabilme sorgusu
poweroff : Sistemi kapat (bak. init 0)
ps : Calisanprocess’leri göster
pwd : Icinden bulunulan dizini göster
Q
quanta : Güzel bir HTML editörü
R
read : Shell’de monitörde girilen girdiyi oku
reboot : Sistemi yeniden baslat (bak. init 6)
reset : Shellayarlarini eski ayarlara getir
return : Bir fonksiyonun hesapladigidegeri geri vermesi icin gereken komut
rlogin : Uzaktaki bir bilgisayara baglan (bak. telnet)
rm : Dosyayi sil
rmdir : Dizini sil (dizinin bos olmasisarti ile)
rpm : RedhatPacket Manager (ama genelde bütün Linux distrolaritarafindan desteklenir)
S
select : Secenek secimi
set : Deger ver
sh : Bourne Shell
shift : Kaydir
shutdown : Sistemi kapat (bak. init 0)
sleep : Belli bir süre ara ver
sort : Siralayarak göster
split : Bir dosyayiparcalaraayir
startx : X-Server baslat
su : Baska bir kullaniciadiyla gir ( option verilmezse rootsifresi vermek gerekir)
sudo : Bir komutu root gibi calistir (tabii "sudoers" dosyasi buna izin veriyorsa, normal bir
kullanicininsudoers’i okumaya hakki yoktur).
T
tail : Birdosyanin son satirlarini göster (standart 10 satir). (bak. head)
talk : Sistemekayitli olan baska bir kullanici ile sohbet et
tar : Arsivprogrami
tcsh : Ilerletilmis bir C-shell
telnet : Uzak bir bilgisayara baglan
then : ifkosulusaglaniyorsa bundan sonraki komutlaricalistir
6. time : Bir komutun ne kadar süre harcadigini göster
test : Bir kosulu test et
top : Process’leri görüntüle
touch : Dosyanindegistirilmezamaninidegistir
traceroute : Router takibi
true : Boolean tipindeki "dogru" degeri
U
umask : Bir dosya icin standart haklar belirle
uniq : Siralanmis bir dosya icinde birden fazal ayni satirlari ele
umount : Baglanmis bir aleti sistemden geri cöz (hayir komutu yanlisyazmadim ;o) komutun ismi
"unmount" degil)
unalias : alias’ladegistirilmis komut aliaslarini geri cevir
unrar : Bir Arsivlemeprogrami
until : Bir komutlar blogunu belli bir kosula kadar uygula
unzip : Arsivprogrami
useradd : Sisteme yeni bir kullanici ekle
userdel : Sistemden bir kullanici sil
users : Su anda sisteme kayitli olan kullanicilari göster
V
vi : (bak.vim)
vim : Bir editör programi
visudo : sudoersdosyasi üzerinde calis
W
w : Hangi kullanicinin o anda hangi komutu calistirdigini ya da hangi programikullandigini göster
wait : Belli bir process’i bekle
wall : Bütün kullanicilara mesaj yolla
wc : Harf, kelime ve satir sayma komutu
wget : Belli bir sayfa iceriginiagdan lokal PC ye indir
whatis : Bir komutun ne ise yaradigini göster
whereis : Ara
which : Ara
while : Komutlari belli bir kosula kadar döngü halinde calistir
who : Sisteme kayitli olan kullanicilari göster (bak. finger, w)
whoami : Kullanicinin kendisi hakkinda bilgi
windowmaker : Bir destkop
wine : Windows Emulatorprogrami
wish : Windowing Shell
write : Bir kullaniciya mesaj gönder
X
xanim : Bir mediaplayer
xmms : MP3 player
7. xterm : X Terminal
Y
yast (sadece SuSE) : Sistem ayarlari yapmak icinGUI’siz bir tool (yet anothersetuptool)
yast2 (sadece SuSE) : Sistem ayarlari yapmak icinGUI’li bir tool
you (sadece SuSE) : YaST online update
Z
zip : Arsivlemeprogrami