SlideShare a Scribd company logo
បណ្
ឌិ ត ជ៊ុុំ ស៊ុនណាង
កម្រងអត្ថបទម្ាវម្ាវ
ភាា វបបធរ៌ និង អកសរាស្ត្រ
ខ្មែរ
បណ្
ឌិ ត ជ៊ុុំ ស៊ុនណាង
កម្រងអត្ថបទម្ាវម្ាវ
ភាសា វប្បធម៌ និង អក្សរសាស្ត្រខ្មែរ
បណ្
ឌិ ត្ ជ៊ុុំ ស៊ុនណាង
វ ិទាា
ថ នភាាាត្ិននរាជបណ្
ឌិ ត្យសភាករព៊ុា
®រកាសិទធិ
២០១៩
កម្រងអត្ថបទម្ាវម្ាវ : ភាា វបបធរ៌ និង អកសរាស្តសរខ្មែរ
ប ោះព៊ុរពប ើកទើ១
ចុំនួន ១០០០ ចាប់
រកាសិទធិ ® ២០១៩
គ្ម
ែ នខ្នែកណារួយ ឬខ្នែកទុំងរូ ននា
ែ នៃបនោះម្ត្ូវ នថត្ចរលង ន ិត្ប ើង
វ ិញ ខ្កសម្រួ តារម្រប់រូបភាព បោយរិនមានការអន៊ុញ្ញ
ា ត្ពើមា
ា ស់ា
ែ នៃបនោះ
ប ើយ។
ប ោះព៊ុរពបោយ :
បរាងព៊ុរព ស៊ុើ យូ, រហាវ ិថើ សបរេចស៊ុធារស សង្ក
ា ត្់ទបនល ាក់ មណ្
ឌ ចុំការរន រាជធានើភ្ែុំបពញ
ការនាយរបស់អែកនិពនធ
ព័ត្៌មានអុំពើបសៀវបៅ
ជ៊ុុំ ស៊ុនណាង. (២០១៩). កម្រងអត្ថបទម្ាវម្ាវ : ភាា វបបធរ៌ និង អកសរាស្តសរខ្មែរ,
ភ្ែុំបពញ : បរាងព៊ុរព ស៊ុើ យូ.
សូមឧទ្ទិសស្ន
ា ដៃន េះចំន េះ
ៃួងព្រលឹងវ ិ
ញ្ញ
ា ណក្ខ ធ
នោក្ឪរុក្ នស្នម ជិ
ិង
អ្ាក្ព្ាជញនសាហាអ្ក្សរស្នស្តសរខ្មែរទំងអ្ស់។
នសចក្ដី ខ្លែងអ្ំណរគុណ
បម្ៅពើបសចកេើពាយារនិងឧបនិសស័យផ្ទ
ា ់មលួន អត្ថបទម្ាវម្ាវបនោះរិនអាច
កាត្់ផ្ទ
េ ច់ពើការរួរចុំខ្ណ្កពើអែកទុំងបនោះ នប ើយ។ បេត្៊ុបនោះ ម្៊ុុំសូរ៖
- អររ៊ុណ្ថ្ន
ែ ក់ៃឹកនុំវ ិទាា
ថ នភាាាត្ិ និងថ្ន
ែ ក់ៃឹកនុំរាជបណ្
ឌិ ត្យសភាទុំងម្រប់
ជុំនន់ខ្ៃ ននេ ់ឱកាសនិងខ្ត្ងខ្ត្ជុំរ៊ុញប ើកទឹកចិត្រៃ ់សិកាម្ាវម្ាវ
- អររ៊ុណ្បោកម្រូ អែកម្រូទុំងអស់ខ្ៃ នមិត្បបម្ងៀនបម្បៀនម្បបៅនេ ់ចុំបណ្ោះ
និងឱយៃុំបូន
ែ ន អៃ ់សិសសរូបបនោះមានចុំបណ្ោះវ ិា
ា
- សខ្រេងកតា
រ ញ្ាូតាចុំប ោះបោកឪព៊ុកនិងអែកមា
េ យខ្ៃ ននេ ់កុំបណ្
ើ ត្ ចិញ្ាឹរបើ
ច់ខ្ថរកា បណ្
េ៊ុ ោះចិត្ររុំនិត្កូនឱយម្សឡាញ់ការសិកា និងខ្ត្ងប ើកទឹកចិត្រកូន
ឱយបចោះត្សូ បចោះមានអុំណ្ត្់ ា
ា ់ត្នរលននការរស់បៅ រេូត្ នៃ ់បម្ត្ើយនន
ចុំបណ្ោះវ ិា
ា ាន់មពស់ និង នសបម្រចតារបុំណ្ងម្ ថ្ន
ែ ាបម្ចើនកែ៊ុងជើវ ិត្
- អររ៊ុណ្ាពិបសសចុំប ោះភ្រ ិយាាទើម្សឡាញ់ វង់ ស៊ុធា និងកូនម្សើទុំងបើ (កញ្ញ
ា
ជ៊ុុំ ជិនមា
៉ា បនម្ត្, កញ្ញ
ា ជ៊ុុំ ធនើតា និង ក៊ុមារ ើជ៊ុុំ ចរនណ្) ខ្ៃ ានិចាកា ខ្ត្ងនេ ់
កមា
ល ុំងចិត្រ និងជួយជុំរ៊ុញប ើកទឹកចិត្រម្រប់បព បវោ។
មាតិកា
ឧទ្ទិសកថា ............................................................................................... គ
សសចកដីថ្លែងអំណរគុណ..........................................................................ឃ
ចំណាប់អារម្មណ
៍ .................................................................................... ច
អារម្ភកថា................................................................................................ ឆ
សសចកដីស្តើម្.............................................................................................. ១
១- ពិចារណាអំពីលទ្ធភាពភាសាថ្មមរ ...................................................... ៧
២- ការសិកាស្បៀបសធៀបពយព្ជ
ា នៈធនិតកនុងភាសាថ្មមរ និង ថល..............៣១
៣- បថ្នែករវាងភាសាថ្មមរកណា
ដ ល និង ភាសាថ្មមរសុរិនទ ........................ ៦១
៤- ឥទ្ធិពលថនការស្បើព្ជកយ អងគរ សៅកនុងសងគម្ថ្មមរ ............................៨១
៥- វតតមានគុណនាម្សៅកនុងភាសាថ្មមរ...............................................១០៧
៦- ឥទ្ធិពលភាសាថ្មមរសៅកនុងភាសាថល ..............................................១៣៩
៧- សា
ែ ម្ែូសៅកនុងសងគម្ថ្មមរ................................................................ ១៦៣
៨- សងគម្វបបធម្៌ជនជាតិសអូច............................................................ ១៩១
៩- វាសនាដ៏ចថ្ម្ែកថនសិលបករចាបុីស្
ម ោះសោកតា គង់ ថណ ............ ២១១
១០- ទានសៅកនុងសរឿង្ពោះសវសសនតរជាតក............................................ ២២០
្បវតតិអនកនិពនធ..................................................................................២៣៩
បញ្ាី ព្ជកយ.........................................................................................២៤៣
ង
ចំណាប់អារមែណ
៍
សនោះជាក្ម្ងសា
ន ថដ្សាវ្ជាវលមីម្ួយសទ្ៀត ថ្ដលបានសកើតស ើងស្កាម្
ការមិតមំ្បឹងថ្្បងរបស់បណ
ឌិ ត ជុំ សុនណាង ជាម្ន្តនតីបស្ម្ើការសៅកនុងវ ិទ្ាសា
ា ន
ភាសាជាតិថនរាជបណ
ឌិ តយសភាកម្ពុជា។ អតាបទ្នីម្ួយៗ បានសរៀបចំចង្កង
ស ើងកនុងសពលស្សងៗ គ្ន
ន ។ មានមែោះបានសធវើស ើងយូរម្កស ើយ និងម្ួយចំនួន
សទ្ៀតអនក្សាវ្ជាវសទ្ើបសរៀបចំនាសពលលមីៗ សនោះ។ សទាោះជាយ
៉ា ងណាកដី អតាបទ្
ទា ំងអស់សនោះ សុទ្ធសឹងសកើតសចញពីការមិតមំ្បឹងថ្្បង្សាវ្ជាវផ្ទ
ទ ល់មែួនរបស់
បណ
ឌិ ត ជុំ សុនណាង ថ្តប៉ាុសណា
ណ ោះ សដើម្បីចូលរួម្ចំថ្ណកកសាងពុទ្ធិបថ្នាម្សទ្ៀត
ដល់ការសិកា្សាវ្ជាវភាសា និងវបបធម្៌ថ្មមរសយើង។
កនុងនាម្ជាថា
ន ក់ដឹកនា ំថនវ ិទ្ាសា
ា នភាសាជាតិ ម្ុំសូម្សថ្ម្ដងនូវការ
សកាតសរសសើរចំសព្ជោះសោកបណ
ឌិ ត ថ្ដលបានលោះបង់សពលសវោសដើម្បីសិកា
្សាវ្ជាវ និងទ្ទ្ួលបានលទ្ធ្លជាថ្្ែផ្ទ
ា ្បចកសស ើងនាសពលសនោះ។ សូម្
រកាការមិតមំសនោះសាិតសៅជាសរៀងរ ូត សដើម្បីវឌ្ឍនភាពភាសាថ្មមរ រាវរករបក
គំស ើញលមី បស្ម្ើដល់ការសិកា្សាវ្ជាវភាសា និងអកសរសាន្តសតថ្មមរ ឱ្យកាន់ថ្ត
សម្បូរណ
៍ ថ្បប និងជាទ្ុនកនុងការសិកា្សាវ្ជាវរបស់អនក្សាវ្ជាវបនតសទ្ៀត។
្បធានវ ិទ្ាសា
ា នភាសាជាតិ
ឯកឧតតម្បណ
ឌិ ត ជួរ គ្នរី
អារមភក្ថា
អតាបទ្ទា ំងអស់សៅកនុងក្ម្ងសនោះ ជាលទ្ធ្លថនការសិកា្សាវ្ជាវ
និងសរៀបចំចង្កងស ើងសៅកនុងសពលស្សងគ្ន
ន ។ អតាបទ្ម្ួយភាគធំ្តូវបាននា ំ
សៅថ្ចករ ំថ្លក តាម្រយៈការសធវើបទ្បង្ហ
ា ញសៅកនុងសននិសីទ្ជាតិនិងអនដរជាតិ
ឯមែោះសទ្ៀតបានចុោះ្ាយកនុងទ្សសនាវដដីវ ិទ្ាសាន្តសតនានា ថ្ដលជាស តុសធវើឱ្យ
ឯកសារទា ំងសនាោះសាិតសៅរបា
៉ា ត់របា
៉ា យតាម្ទ្ីកថ្នែងស្សងៗគ្ន
ន ។ កនុងបំណងជួយ
ស្ម្ួលដល់អនកសិកា្សាវ្ជាវង្ហយថ្សវងរក ក៏ដូចជាចង់ឱ្យអតាបទ្របស់ម្ុំ
ទា ំងអស់ថ្ដលបាន្សពវ្ាយកនែងម្កសនាោះ បានសាិតសៅរួម្គ្ន
ន កនុងទ្ីថ្តម្ួយ
ម្ុំក៏បានសុំការអនុញ្ញ
ា តពីអនកសរៀបចំកម្មវ ិធីខាងសលើ និងទ្សសនាវដដី សដើម្បីរួបរួម្
អតាបទ្ទា ំងអស់ម្កសបាោះពុម្ពរួម្គ្ន
ន កនុងសសៀវសៅថ្តម្ួយស ើង។
អតាបទ្ថ្ដលបាននា ំសៅចូលរួម្ឬចុោះ្ាយកនែងម្ក អាចមានទ្្ម្ង់
លកខណៈឬរចនាបលម្ិនដូចគ្ន
ន សទ្។ ទ្សសនាវដដីទា ំងសនាោះត្ម្ូវឱ្យសធវើសលមសយង
និងសរៀបចំគនានិសទ្ទសតាម្រសបៀបថ្តសរៀងៗមែួន។ ្បការទា ំងសនោះសធវើឱ្យទ្្ម្ង់ថន
អតាបទ្នីម្ួយៗ មានលកខណៈម្ិនដូចគ្ន
ន ។ សដើម្បីសធវើឱ្យមានឯកភាពទា ំង
ទ្្ម្ង់និងរូបសំសណរ ប៉ាុថ្នតសៅរកាមែឹម្សារសដើម្ សទ្ើបសៅកនុងក្ម្ងអតាបទ្
្សាវ្ជាវសនោះ ម្ុំពាយម្ថ្កស្ម្ួលអតាបទ្នីម្ួយៗ ឱ្យមានលកខណៈថ្តម្ួយ
តាម្ថ្ដលអាចសធវើបាន។
ស តុសនោះ សទ្ើបការសយងម្ួយភាគធំថនអតាបទ្កនុងក្ម្ងសនោះ ថ្បែកពី
ការសយងសៅកនុងចាប់សដើម្ថ្ដលបានចុោះ្ាយកនែងម្ក។ ព័ត៌មានអំពីមែឹម្
សារសយង ឬសសងខបគំនិតពីសា
ន ថដនានា យកតាម្លំនា ំ APA សោយោក់
ឆ
ស្
ម ោះអនកនិពនធ ឆ្
ន ំសបាោះពុម្ព និងសលមទ្ំព័រ សៅកនុងវង់្កចក, ដូចយ
៉ា ង : (្តឹង
ង្ហ. ១៩៧៤ : ១១)។ ចំថ្ណកព័ត៌មានលម្អិតថន្បភពឯកសារសយងនីម្ួយៗ
្តូវយកសៅ្ដុ
ំថ្តម្ួយកថ្នែងសៅកនុងគនានិសទ្ទសថនអតាបទ្នីម្ួយៗ។ សទាោះជា
យ
៉ា ងសនាោះកដី ការសយងសៅសជើងទ្ំព័រសៅរកាដថ្ដល ចំសព្ជោះមែឹម្សារណាថ្ដល
ជាសសចកដីពនយល់ព្ងីកបថ្នាម្ផ្ទ
ទ ល់មែួន។
រូបសំសណរព្ជកយថ្មមរថនអតាបទ្សៅកនុងក្ម្ងសនោះ ឈរសលើម្ូលោ
ា ន
វចនានុ្កម្ថ្មមររបស់ពុទ្ធសាសនបណ
ឌិ តយ សបាោះពុម្ព្គ្នទ្ី ៥ គ. ស. ១៩៦៧។
ការ្តួតពិនិតយថ្កស្ម្ួលរូបសំសណរក៏ជាបញ្ញ
ា ធំម្ួយ ស្ព្ជោះ្តូវស្បើសពលយូរ។
មានអតាបទ្មែោះ ្តូវបានសរសសរស ើងកនុង្គ្នថ្ដលរូបសំសណររបស់្កសួង
អប់រ ំថ្ដលម្ុំបានទ្ទ្ួលកាលពីសៅសរៀនចំសណោះទ្ូសៅ កំពុងមានឥទ្ធិពលខា
ែ ំង
សៅស ើយ។ សទាោះជាយ
៉ា ងណាកដី ការស្ម្ួលអកខរាវ ិរុទ្ធឱ្យ្សបតាម្វចនានុ្កម្
ថ្មមរខាងសលើគង់សៅសសសសល់ ម្ិនអស់្គប់្ជុងស្ជាយ។
ដំណកឃ្ល
ែ សៅកនុងលបោះ បានកា
ែ យជាបញ្ញ
ា ថ្ដលម្ិនទាន់សោោះ្សាយ
្ជោះ្ស ោះសៅស ើយសទ្សៅកនុងសំសណរភាសាថ្មមរបចចុបបនន។ ទាក់ទ្ងនឹងបញ្ញ
ា
សនោះ កនែងម្ក្កុម្្បឹកាជាតិភាសាថ្មមរបានថ្ណនា ំ ម្ិនឱ្យដកឃ្ល
ែ រវាងសញ្ញ
ា
ស្សងៗ ដូចជា តួសលម វង់្កចក សញ្ញ
ា មណ
ឌ ជាសដើម្។ សទាោះជាយ
៉ា ងណាកដី
ការណ
៍ សនោះ ហាក់ដូចជាម្ិនទាន់ចុោះស្ម្ុងប៉ាុនា
ម នសទ្ សៅកនុងចំសណាម្អនកស្បើ
ភាសាជាតិ ។ សៅកនុងឯកសារសសទើរទា ំងអស់ថ្ដលបានសបាោះពុម្ព្ាយកនែងម្ក
រួម្ទា ំងវចនានុ្កម្ថ្មមរ (ពុទ្ធសាសនបណ
ឌិ តយ. ១៩៦៧) សសៀវសៅសិកាថ្ដល
សបាោះពុម្ពសោយ្កសួងអប់រ ំនាសពលលមីៗសនោះ្ង សោកសរសសរសោយដកឃ្ល
ែ
ជ
រវាងព្ជកយនិងសញ្ញ
ា មណ
ឌ សព្ជលគឺ ម្ុននឹងមណ
ឌ ្តូវដកឃ្ល
ែ ម្ួយសិន ស ើយ
្តូវដកឃ្ល
ែ ម្ួយសទ្ៀត ម្ុននឹងសរសសរលបោះបនតសៅសទ្ៀត។
មា
ច ស់ក្ម្ងសូម្អនុវតតតាម្សសចកដីថ្ណនា ំរបស់្កុម្្បឹកាជាតិភាសា
ថ្មមរអំពីភាពគ្ន
ម នដំណកឃ្ល
ែ សៅម្ុមមណ
ឌ សនោះសិនចុោះ ប៉ាុថ្នតចំសព្ជោះដំណកឃ្ល
ែ
ជាម្ួយនឹងសញ្ញ
ា ស្សងៗសទ្ៀត សូម្រកាដថ្ដលដូចបានសឃើញសៅកនុងត្មា
ឯកសារថ្ដលបានសបាោះពុម្ពកនែងម្ក និងសងឃឹម្ថា តសៅនឹងមានដំសណាោះ
្សាយ្បកបសោយស តុ្លមាំទា ំពីអនកភាសានាសពលអនាគតដ៏មែី។
សៅកនុងអតាបទ្មែោះ មានសលើកឧទា រណ
៍ ការស្បើព្ជកយណាម្ួយសៅ
កនុងលកខណៈជាសម្ពនធ (លបោះ)។ ឧទា រណ
៍ ម្ួយចំនួនធំ ម្ុំម្ិនបានថ្តងស ើង
សោយមែួនឯងសទ្ ម្ុំបានស្ជើសសរើសយកពីសា
ន ថដនានាម្កបង្ហ
ា ញ។ ព័ត៌មានអំពី
សា
ន ថដទា ំងសនាោះម្ិនោក់ស្
ម ោះអនកនិពនធសទ្ គឺោក់ថ្តស្
ម ោះសរឿងនិងសលមទ្ំព័រ
ប៉ាុសណា
ណ ោះ សោយស តុថា អនកអានភាគស្ចើនសោកសា
គ ល់ចំណងសជើងសរឿង
ស្ចើនជាងស្
ម ោះអនកថ្តងសរឿង។ ដូចយ
៉ា ង ឧទា រណ
៍ (៥) :
ក- សៅសដើម្្ែូវសនាោះមានសដើម្សឈើបីសដើម្ ធំៗ ស ើយមពស់្ុតសដើម្សឈើ
ដថទ្្ង (្បវតតិអនកតាកនុង្បសទ្សថ្មមរ ភាគ២ : ៩៨)។
ម- កនុងភាជន៍សនោះមានផ្ទ
ា ម្ែិោះ្កពុំៗ អថ្ណ
ដ តសកបុស (ផ្ទ
ា ្សសព្ជន :
១១៤)។
គ- វតាុថ្ដល្ទ្ង់ទ្តសឃើញសៗ សនាោះ គឺគូលធនញ្ា័យ...(សរឿងធនញ្ា័យ :
១៩ )។
ឃ- សនធិសញ្ញ
ា សនតិភាពតូកយូ ឬសៅសោយមែីថា “សនតិភាពតូកយូ” ជាគំរូ
អយុតតិធម្៌យ
៉ា ង្កាស់ៗ សៅៗ (មាោដួងចិតត : ១៤០)។
ឈ
ទ្សងវើរសបៀបសនោះអាចថ្បែកពីការសយងខាងថ្្នក្ទ្ឹសដី ថ្ដលរាល់ការ
សយង ្តូវស្ដើម្សោយស្
ម ោះអនកនិពនធ ឆ្
ន ំសបាោះពុម្ព (និងសលមទ្ំព័រ)។
អតាបទ្មែោះបានចង្កងស ើងជាស្ចើនឆ្
ន ំម្កស ើយ ស តុសនោះ មែឹម្សារ
ឬទ្ិននន័យម្ួយចំនួនអាចម្ិនដូចទ្ិននន័យនាសពលបចចុបបននសទ្ អាចនិយយបាន
ថា ព័ត៌មាន ួសសម្័យសៅស ើយក៏ថាបាន។ សទាោះជាយ
៉ា ងសនាោះកដី ម្ុំសូម្រកា
ទ្ិននន័យសដើម្ និងចាត់ទ្ុកថាជា្បភពស្មាប់សិកាស្បៀបសធៀបរវាងអតីត
កាលនិងបចចុបបនន។ ឧទា រណ
៍ អតាបទ្ វាសនៃ៏ចខ្រលករបស់សិ បករចាប៊ុើ បោក
តា រង់ នណ្ បានសិកា្សាវ្ជាវនិងសរសសរស ើងតាំងឆ្
ន ំ ២០០៣ ម្កសម្៉ាែោះ។
កាលសនាោះ អនកចស្ម្ៀងចាបុីរូបសនោះមានទ្ីលំសៅកនុងតំបន់សំណង់បុយឌ្ិញ។
បចចុបបននទ្ីសនាោះ្តូវបានអភិវឌ្ឍជាលមី ស ើយអនកចស្ម្ៀង គង់ ថណ ម្ិនដឹងថា
បានផ្ទ
ែ ស់ទ្ីលំសៅសៅរស់ឯណាស ើយសទ្។
ម្ុំសងឃឹម្ថា ក្ម្ងអតាបទ្្សាវ្ជាវសនោះអាចជាការចូលរួម្ចំថ្ណក
្សពវ្ាយចំសណោះដឹង សទាោះតិចកដីស្ចើនកដីទាក់ទ្ងនឹង ភាសា វបបធម្៌ និង អកសរ
សាន្តសតជាតិសយើងដល់អនកសិកា្សាវ្ជាវ ក៏ដូចជាសាធារណជនទ្ូសៅថ្ដល
ចាប់អារម្មណ
៍ ។ រាល់ម្តិរិោះគន់ទា ំងឡាយកនុងបំណងសា
ា បនាពីសំណាក់អនក
អាន អនកសិកា្សាវ្ជាវ ពិតជាគុណ្បសយជន៍ដ៏សំខាន់ កនុងការនា ំម្ក
ពិចារណា បំសពញបថ្នាម្ចំណ
ុ ចមវោះខាត និងសធវើឱ្យលទ្ធ្លថនការ្សាវ្ជាវនា
សពលអនាគត្បកបសៅសោយភាពសពញសលញ្បសសើរស ើង។ ម្ុំបាទ្រង់ចាំម្តិ
រិោះគន់ទា ំងសនាោះសោយកដីសសាម្នសសរីករាយ។
ភនំសពញ, ថលៃទ្ី ០៦ ថ្មឧសភា ឆ្
ន ំ ២០១៩
ជុំ សុនណាង
សេចក្ដីផ្ដើម 1
សេចក្ដី ស្តីម
ភាសានិងអក្សរសាស្ត្រ ជាមែក្ធាងននវប្បធែ៌។ មែក្ធាងនីែួយៗ
មែងមែមានទំនាក្់ទំនងគ្ន
ា និងទ្ទទ្ទង់គ្ន
ា មែលពិបាក្នឹងផ្ដ
ា ច់ចចញពីគ្ន
ា បាន។
ជនជាែិមមែរចពលចួប្គ្ន
ា ែាងៗ មែង្ួរនា ំគ្ន
ា ចោយ្ំណ
ួ រមែលទាក្់ទងនឹង
សា
ា នភាពជាក្់ម្ាង។ អាក្មលះ្ួរថា ហូប្បាយឬចៅ? មលះ្ួរថា ចធវើអវីហាឹង?
ចពលមលះចយើង្មែាងការគួរ្ែចំច ះអាក្មែលចែើរកាែ់ែុមចយើង ឬែក្ែល់
ផ្ទះចយើងចោយនចែនយ គ្នប្់ចួនចំចពលចយើងក្ំពុងទទួលទានបាយ ចោយ
ចយើងនិយាយថា ែក្៍ហូប្បាយជាែួយគ្ន
ា ! ។ល។
្ំណ
ួ រនិង ក្យអច្ជើ ញទា ំងចនះចទ្ចើនចធវើច ើងក្ាុងលក្ខណៈជាការ
សា
វ គែន៍ ការគួរ្ែរាក្់ទាក្់ មែលមែងចក្ើែមានចំច ះអាក្ចទ្ប្ើទ្បា្់ភាសា
មមែរពីក្ំចណ
ើ ែ ច លគឺអាក្្ួរែិនមានប្ំណងចង់បានព័ែ៌មានពីអាក្ច្លើយ
ចោយពិែទ្បាក្ែច ើយ។ ចគទ្គ្នន់មែសាក្្ួរចែើែបី្មែាងការគួរ្ែ។ ប្ុមនរ
ទ្ប្្ិនចប្ើចយើង្ួរ្ំណ
ួ រមប្ប្ចនះចៅកាន់ជនប្រចទ្ ពិច្្ជនប្រចទ្
ែក្ពីមែនែីឆ្ង
ា យពីទ្្ុក្ចយើង ចគនឹងចងឿង្ាល់ឬពាយាែរក្ចចែលើយ។
ទ្គូប្ចទ្ងៀនភាសាមមែរែល់ជនប្រចទ្ែួយចំនួន បានប្ង្ហ
ា ែ់ប្ចទ្ងៀន
អាក្្ិក្ាប្រចទ្រប្្់មលួនឱ្យនិយាយ ក្យគួរ្ែចពលចួប្គ្ន
ា ែូចជា សួសដី ឬ
ជម្រាបសួរ។ ចទ្កាយពីបាន្ិក្ាអាចចទ្ប្ើការបានចហើយ ចគក្៏នា ំចំចណះថ្ែីចនះ
ចៅអនុវែាជាក្់ម្ាងក្ាុងទំនាក្់ទំនងទ្ប្ចំនថ្ាជាែួយែនុ្សមមែរ។ ចៅចពលបាន
ឮប្រចទ្និយាយែក្កាន់មលួនថា សួសដី មមែរមលះអាចនឹក្ទាន់និងនិយាយែប្ចៅ

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
Marius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
Expeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Pixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
ThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
marketingartwork
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
Skeleton Technologies
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
Rajiv Jayarajah, MAppComm, ACC
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
Christy Abraham Joy
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
Vit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
MindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Collective articles កម្រងអត្ថបទស្រាវជ្រាវ ភាសា វប្បធម៌ខ្មែរ

  • 1. បណ្ ឌិ ត ជ៊ុុំ ស៊ុនណាង កម្រងអត្ថបទម្ាវម្ាវ ភាា វបបធរ៌ និង អកសរាស្ត្រ ខ្មែរ បណ្ ឌិ ត ជ៊ុុំ ស៊ុនណាង
  • 2. កម្រងអត្ថបទម្ាវម្ាវ ភាសា វប្បធម៌ និង អក្សរសាស្ត្រខ្មែរ បណ្ ឌិ ត្ ជ៊ុុំ ស៊ុនណាង វ ិទាា ថ នភាាាត្ិននរាជបណ្ ឌិ ត្យសភាករព៊ុា ®រកាសិទធិ ២០១៩
  • 3. កម្រងអត្ថបទម្ាវម្ាវ : ភាា វបបធរ៌ និង អកសរាស្តសរខ្មែរ ប ោះព៊ុរពប ើកទើ១ ចុំនួន ១០០០ ចាប់ រកាសិទធិ ® ២០១៩ គ្ម ែ នខ្នែកណារួយ ឬខ្នែកទុំងរូ ននា ែ នៃបនោះម្ត្ូវ នថត្ចរលង ន ិត្ប ើង វ ិញ ខ្កសម្រួ តារម្រប់រូបភាព បោយរិនមានការអន៊ុញ្ញ ា ត្ពើមា ា ស់ា ែ នៃបនោះ ប ើយ។ ប ោះព៊ុរពបោយ : បរាងព៊ុរព ស៊ុើ យូ, រហាវ ិថើ សបរេចស៊ុធារស សង្ក ា ត្់ទបនល ាក់ មណ្ ឌ ចុំការរន រាជធានើភ្ែុំបពញ ការនាយរបស់អែកនិពនធ ព័ត្៌មានអុំពើបសៀវបៅ ជ៊ុុំ ស៊ុនណាង. (២០១៩). កម្រងអត្ថបទម្ាវម្ាវ : ភាា វបបធរ៌ និង អកសរាស្តសរខ្មែរ, ភ្ែុំបពញ : បរាងព៊ុរព ស៊ុើ យូ.
  • 4. សូមឧទ្ទិសស្ន ា ដៃន េះចំន េះ ៃួងព្រលឹងវ ិ ញ្ញ ា ណក្ខ ធ នោក្ឪរុក្ នស្នម ជិ ិង អ្ាក្ព្ាជញនសាហាអ្ក្សរស្នស្តសរខ្មែរទំងអ្ស់។
  • 5. នសចក្ដី ខ្លែងអ្ំណរគុណ បម្ៅពើបសចកេើពាយារនិងឧបនិសស័យផ្ទ ា ់មលួន អត្ថបទម្ាវម្ាវបនោះរិនអាច កាត្់ផ្ទ េ ច់ពើការរួរចុំខ្ណ្កពើអែកទុំងបនោះ នប ើយ។ បេត្៊ុបនោះ ម្៊ុុំសូរ៖ - អររ៊ុណ្ថ្ន ែ ក់ៃឹកនុំវ ិទាា ថ នភាាាត្ិ និងថ្ន ែ ក់ៃឹកនុំរាជបណ្ ឌិ ត្យសភាទុំងម្រប់ ជុំនន់ខ្ៃ ននេ ់ឱកាសនិងខ្ត្ងខ្ត្ជុំរ៊ុញប ើកទឹកចិត្រៃ ់សិកាម្ាវម្ាវ - អររ៊ុណ្បោកម្រូ អែកម្រូទុំងអស់ខ្ៃ នមិត្បបម្ងៀនបម្បៀនម្បបៅនេ ់ចុំបណ្ោះ និងឱយៃុំបូន ែ ន អៃ ់សិសសរូបបនោះមានចុំបណ្ោះវ ិា ា - សខ្រេងកតា រ ញ្ាូតាចុំប ោះបោកឪព៊ុកនិងអែកមា េ យខ្ៃ ននេ ់កុំបណ្ ើ ត្ ចិញ្ាឹរបើ ច់ខ្ថរកា បណ្ េ៊ុ ោះចិត្ររុំនិត្កូនឱយម្សឡាញ់ការសិកា និងខ្ត្ងប ើកទឹកចិត្រកូន ឱយបចោះត្សូ បចោះមានអុំណ្ត្់ ា ា ់ត្នរលននការរស់បៅ រេូត្ នៃ ់បម្ត្ើយនន ចុំបណ្ោះវ ិា ា ាន់មពស់ និង នសបម្រចតារបុំណ្ងម្ ថ្ន ែ ាបម្ចើនកែ៊ុងជើវ ិត្ - អររ៊ុណ្ាពិបសសចុំប ោះភ្រ ិយាាទើម្សឡាញ់ វង់ ស៊ុធា និងកូនម្សើទុំងបើ (កញ្ញ ា ជ៊ុុំ ជិនមា ៉ា បនម្ត្, កញ្ញ ា ជ៊ុុំ ធនើតា និង ក៊ុមារ ើជ៊ុុំ ចរនណ្) ខ្ៃ ានិចាកា ខ្ត្ងនេ ់ កមា ល ុំងចិត្រ និងជួយជុំរ៊ុញប ើកទឹកចិត្រម្រប់បព បវោ។
  • 6. មាតិកា ឧទ្ទិសកថា ............................................................................................... គ សសចកដីថ្លែងអំណរគុណ..........................................................................ឃ ចំណាប់អារម្មណ ៍ .................................................................................... ច អារម្ភកថា................................................................................................ ឆ សសចកដីស្តើម្.............................................................................................. ១ ១- ពិចារណាអំពីលទ្ធភាពភាសាថ្មមរ ...................................................... ៧ ២- ការសិកាស្បៀបសធៀបពយព្ជ ា នៈធនិតកនុងភាសាថ្មមរ និង ថល..............៣១ ៣- បថ្នែករវាងភាសាថ្មមរកណា ដ ល និង ភាសាថ្មមរសុរិនទ ........................ ៦១ ៤- ឥទ្ធិពលថនការស្បើព្ជកយ អងគរ សៅកនុងសងគម្ថ្មមរ ............................៨១ ៥- វតតមានគុណនាម្សៅកនុងភាសាថ្មមរ...............................................១០៧ ៦- ឥទ្ធិពលភាសាថ្មមរសៅកនុងភាសាថល ..............................................១៣៩ ៧- សា ែ ម្ែូសៅកនុងសងគម្ថ្មមរ................................................................ ១៦៣ ៨- សងគម្វបបធម្៌ជនជាតិសអូច............................................................ ១៩១ ៩- វាសនាដ៏ចថ្ម្ែកថនសិលបករចាបុីស្ ម ោះសោកតា គង់ ថណ ............ ២១១ ១០- ទានសៅកនុងសរឿង្ពោះសវសសនតរជាតក............................................ ២២០ ្បវតតិអនកនិពនធ..................................................................................២៣៩ បញ្ាី ព្ជកយ.........................................................................................២៤៣ ង
  • 7. ចំណាប់អារមែណ ៍ សនោះជាក្ម្ងសា ន ថដ្សាវ្ជាវលមីម្ួយសទ្ៀត ថ្ដលបានសកើតស ើងស្កាម្ ការមិតមំ្បឹងថ្្បងរបស់បណ ឌិ ត ជុំ សុនណាង ជាម្ន្តនតីបស្ម្ើការសៅកនុងវ ិទ្ាសា ា ន ភាសាជាតិថនរាជបណ ឌិ តយសភាកម្ពុជា។ អតាបទ្នីម្ួយៗ បានសរៀបចំចង្កង ស ើងកនុងសពលស្សងៗ គ្ន ន ។ មានមែោះបានសធវើស ើងយូរម្កស ើយ និងម្ួយចំនួន សទ្ៀតអនក្សាវ្ជាវសទ្ើបសរៀបចំនាសពលលមីៗ សនោះ។ សទាោះជាយ ៉ា ងណាកដី អតាបទ្ ទា ំងអស់សនោះ សុទ្ធសឹងសកើតសចញពីការមិតមំ្បឹងថ្្បង្សាវ្ជាវផ្ទ ទ ល់មែួនរបស់ បណ ឌិ ត ជុំ សុនណាង ថ្តប៉ាុសណា ណ ោះ សដើម្បីចូលរួម្ចំថ្ណកកសាងពុទ្ធិបថ្នាម្សទ្ៀត ដល់ការសិកា្សាវ្ជាវភាសា និងវបបធម្៌ថ្មមរសយើង។ កនុងនាម្ជាថា ន ក់ដឹកនា ំថនវ ិទ្ាសា ា នភាសាជាតិ ម្ុំសូម្សថ្ម្ដងនូវការ សកាតសរសសើរចំសព្ជោះសោកបណ ឌិ ត ថ្ដលបានលោះបង់សពលសវោសដើម្បីសិកា ្សាវ្ជាវ និងទ្ទ្ួលបានលទ្ធ្លជាថ្្ែផ្ទ ា ្បចកសស ើងនាសពលសនោះ។ សូម្ រកាការមិតមំសនោះសាិតសៅជាសរៀងរ ូត សដើម្បីវឌ្ឍនភាពភាសាថ្មមរ រាវរករបក គំស ើញលមី បស្ម្ើដល់ការសិកា្សាវ្ជាវភាសា និងអកសរសាន្តសតថ្មមរ ឱ្យកាន់ថ្ត សម្បូរណ ៍ ថ្បប និងជាទ្ុនកនុងការសិកា្សាវ្ជាវរបស់អនក្សាវ្ជាវបនតសទ្ៀត។ ្បធានវ ិទ្ាសា ា នភាសាជាតិ ឯកឧតតម្បណ ឌិ ត ជួរ គ្នរី
  • 8. អារមភក្ថា អតាបទ្ទា ំងអស់សៅកនុងក្ម្ងសនោះ ជាលទ្ធ្លថនការសិកា្សាវ្ជាវ និងសរៀបចំចង្កងស ើងសៅកនុងសពលស្សងគ្ន ន ។ អតាបទ្ម្ួយភាគធំ្តូវបាននា ំ សៅថ្ចករ ំថ្លក តាម្រយៈការសធវើបទ្បង្ហ ា ញសៅកនុងសននិសីទ្ជាតិនិងអនដរជាតិ ឯមែោះសទ្ៀតបានចុោះ្ាយកនុងទ្សសនាវដដីវ ិទ្ាសាន្តសតនានា ថ្ដលជាស តុសធវើឱ្យ ឯកសារទា ំងសនាោះសាិតសៅរបា ៉ា ត់របា ៉ា យតាម្ទ្ីកថ្នែងស្សងៗគ្ន ន ។ កនុងបំណងជួយ ស្ម្ួលដល់អនកសិកា្សាវ្ជាវង្ហយថ្សវងរក ក៏ដូចជាចង់ឱ្យអតាបទ្របស់ម្ុំ ទា ំងអស់ថ្ដលបាន្សពវ្ាយកនែងម្កសនាោះ បានសាិតសៅរួម្គ្ន ន កនុងទ្ីថ្តម្ួយ ម្ុំក៏បានសុំការអនុញ្ញ ា តពីអនកសរៀបចំកម្មវ ិធីខាងសលើ និងទ្សសនាវដដី សដើម្បីរួបរួម្ អតាបទ្ទា ំងអស់ម្កសបាោះពុម្ពរួម្គ្ន ន កនុងសសៀវសៅថ្តម្ួយស ើង។ អតាបទ្ថ្ដលបាននា ំសៅចូលរួម្ឬចុោះ្ាយកនែងម្ក អាចមានទ្្ម្ង់ លកខណៈឬរចនាបលម្ិនដូចគ្ន ន សទ្។ ទ្សសនាវដដីទា ំងសនាោះត្ម្ូវឱ្យសធវើសលមសយង និងសរៀបចំគនានិសទ្ទសតាម្រសបៀបថ្តសរៀងៗមែួន។ ្បការទា ំងសនោះសធវើឱ្យទ្្ម្ង់ថន អតាបទ្នីម្ួយៗ មានលកខណៈម្ិនដូចគ្ន ន ។ សដើម្បីសធវើឱ្យមានឯកភាពទា ំង ទ្្ម្ង់និងរូបសំសណរ ប៉ាុថ្នតសៅរកាមែឹម្សារសដើម្ សទ្ើបសៅកនុងក្ម្ងអតាបទ្ ្សាវ្ជាវសនោះ ម្ុំពាយម្ថ្កស្ម្ួលអតាបទ្នីម្ួយៗ ឱ្យមានលកខណៈថ្តម្ួយ តាម្ថ្ដលអាចសធវើបាន។ ស តុសនោះ សទ្ើបការសយងម្ួយភាគធំថនអតាបទ្កនុងក្ម្ងសនោះ ថ្បែកពី ការសយងសៅកនុងចាប់សដើម្ថ្ដលបានចុោះ្ាយកនែងម្ក។ ព័ត៌មានអំពីមែឹម្ សារសយង ឬសសងខបគំនិតពីសា ន ថដនានា យកតាម្លំនា ំ APA សោយោក់ ឆ
  • 9. ស្ ម ោះអនកនិពនធ ឆ្ ន ំសបាោះពុម្ព និងសលមទ្ំព័រ សៅកនុងវង់្កចក, ដូចយ ៉ា ង : (្តឹង ង្ហ. ១៩៧៤ : ១១)។ ចំថ្ណកព័ត៌មានលម្អិតថន្បភពឯកសារសយងនីម្ួយៗ ្តូវយកសៅ្ដុ ំថ្តម្ួយកថ្នែងសៅកនុងគនានិសទ្ទសថនអតាបទ្នីម្ួយៗ។ សទាោះជា យ ៉ា ងសនាោះកដី ការសយងសៅសជើងទ្ំព័រសៅរកាដថ្ដល ចំសព្ជោះមែឹម្សារណាថ្ដល ជាសសចកដីពនយល់ព្ងីកបថ្នាម្ផ្ទ ទ ល់មែួន។ រូបសំសណរព្ជកយថ្មមរថនអតាបទ្សៅកនុងក្ម្ងសនោះ ឈរសលើម្ូលោ ា ន វចនានុ្កម្ថ្មមររបស់ពុទ្ធសាសនបណ ឌិ តយ សបាោះពុម្ព្គ្នទ្ី ៥ គ. ស. ១៩៦៧។ ការ្តួតពិនិតយថ្កស្ម្ួលរូបសំសណរក៏ជាបញ្ញ ា ធំម្ួយ ស្ព្ជោះ្តូវស្បើសពលយូរ។ មានអតាបទ្មែោះ ្តូវបានសរសសរស ើងកនុង្គ្នថ្ដលរូបសំសណររបស់្កសួង អប់រ ំថ្ដលម្ុំបានទ្ទ្ួលកាលពីសៅសរៀនចំសណោះទ្ូសៅ កំពុងមានឥទ្ធិពលខា ែ ំង សៅស ើយ។ សទាោះជាយ ៉ា ងណាកដី ការស្ម្ួលអកខរាវ ិរុទ្ធឱ្យ្សបតាម្វចនានុ្កម្ ថ្មមរខាងសលើគង់សៅសសសសល់ ម្ិនអស់្គប់្ជុងស្ជាយ។ ដំណកឃ្ល ែ សៅកនុងលបោះ បានកា ែ យជាបញ្ញ ា ថ្ដលម្ិនទាន់សោោះ្សាយ ្ជោះ្ស ោះសៅស ើយសទ្សៅកនុងសំសណរភាសាថ្មមរបចចុបបនន។ ទាក់ទ្ងនឹងបញ្ញ ា សនោះ កនែងម្ក្កុម្្បឹកាជាតិភាសាថ្មមរបានថ្ណនា ំ ម្ិនឱ្យដកឃ្ល ែ រវាងសញ្ញ ា ស្សងៗ ដូចជា តួសលម វង់្កចក សញ្ញ ា មណ ឌ ជាសដើម្។ សទាោះជាយ ៉ា ងណាកដី ការណ ៍ សនោះ ហាក់ដូចជាម្ិនទាន់ចុោះស្ម្ុងប៉ាុនា ម នសទ្ សៅកនុងចំសណាម្អនកស្បើ ភាសាជាតិ ។ សៅកនុងឯកសារសសទើរទា ំងអស់ថ្ដលបានសបាោះពុម្ព្ាយកនែងម្ក រួម្ទា ំងវចនានុ្កម្ថ្មមរ (ពុទ្ធសាសនបណ ឌិ តយ. ១៩៦៧) សសៀវសៅសិកាថ្ដល សបាោះពុម្ពសោយ្កសួងអប់រ ំនាសពលលមីៗសនោះ្ង សោកសរសសរសោយដកឃ្ល ែ ជ
  • 10. រវាងព្ជកយនិងសញ្ញ ា មណ ឌ សព្ជលគឺ ម្ុននឹងមណ ឌ ្តូវដកឃ្ល ែ ម្ួយសិន ស ើយ ្តូវដកឃ្ល ែ ម្ួយសទ្ៀត ម្ុននឹងសរសសរលបោះបនតសៅសទ្ៀត។ មា ច ស់ក្ម្ងសូម្អនុវតតតាម្សសចកដីថ្ណនា ំរបស់្កុម្្បឹកាជាតិភាសា ថ្មមរអំពីភាពគ្ន ម នដំណកឃ្ល ែ សៅម្ុមមណ ឌ សនោះសិនចុោះ ប៉ាុថ្នតចំសព្ជោះដំណកឃ្ល ែ ជាម្ួយនឹងសញ្ញ ា ស្សងៗសទ្ៀត សូម្រកាដថ្ដលដូចបានសឃើញសៅកនុងត្មា ឯកសារថ្ដលបានសបាោះពុម្ពកនែងម្ក និងសងឃឹម្ថា តសៅនឹងមានដំសណាោះ ្សាយ្បកបសោយស តុ្លមាំទា ំពីអនកភាសានាសពលអនាគតដ៏មែី។ សៅកនុងអតាបទ្មែោះ មានសលើកឧទា រណ ៍ ការស្បើព្ជកយណាម្ួយសៅ កនុងលកខណៈជាសម្ពនធ (លបោះ)។ ឧទា រណ ៍ ម្ួយចំនួនធំ ម្ុំម្ិនបានថ្តងស ើង សោយមែួនឯងសទ្ ម្ុំបានស្ជើសសរើសយកពីសា ន ថដនានាម្កបង្ហ ា ញ។ ព័ត៌មានអំពី សា ន ថដទា ំងសនាោះម្ិនោក់ស្ ម ោះអនកនិពនធសទ្ គឺោក់ថ្តស្ ម ោះសរឿងនិងសលមទ្ំព័រ ប៉ាុសណា ណ ោះ សោយស តុថា អនកអានភាគស្ចើនសោកសា គ ល់ចំណងសជើងសរឿង ស្ចើនជាងស្ ម ោះអនកថ្តងសរឿង។ ដូចយ ៉ា ង ឧទា រណ ៍ (៥) : ក- សៅសដើម្្ែូវសនាោះមានសដើម្សឈើបីសដើម្ ធំៗ ស ើយមពស់្ុតសដើម្សឈើ ដថទ្្ង (្បវតតិអនកតាកនុង្បសទ្សថ្មមរ ភាគ២ : ៩៨)។ ម- កនុងភាជន៍សនោះមានផ្ទ ា ម្ែិោះ្កពុំៗ អថ្ណ ដ តសកបុស (ផ្ទ ា ្សសព្ជន : ១១៤)។ គ- វតាុថ្ដល្ទ្ង់ទ្តសឃើញសៗ សនាោះ គឺគូលធនញ្ា័យ...(សរឿងធនញ្ា័យ : ១៩ )។ ឃ- សនធិសញ្ញ ា សនតិភាពតូកយូ ឬសៅសោយមែីថា “សនតិភាពតូកយូ” ជាគំរូ អយុតតិធម្៌យ ៉ា ង្កាស់ៗ សៅៗ (មាោដួងចិតត : ១៤០)។ ឈ
  • 11. ទ្សងវើរសបៀបសនោះអាចថ្បែកពីការសយងខាងថ្្នក្ទ្ឹសដី ថ្ដលរាល់ការ សយង ្តូវស្ដើម្សោយស្ ម ោះអនកនិពនធ ឆ្ ន ំសបាោះពុម្ព (និងសលមទ្ំព័រ)។ អតាបទ្មែោះបានចង្កងស ើងជាស្ចើនឆ្ ន ំម្កស ើយ ស តុសនោះ មែឹម្សារ ឬទ្ិននន័យម្ួយចំនួនអាចម្ិនដូចទ្ិននន័យនាសពលបចចុបបននសទ្ អាចនិយយបាន ថា ព័ត៌មាន ួសសម្័យសៅស ើយក៏ថាបាន។ សទាោះជាយ ៉ា ងសនាោះកដី ម្ុំសូម្រកា ទ្ិននន័យសដើម្ និងចាត់ទ្ុកថាជា្បភពស្មាប់សិកាស្បៀបសធៀបរវាងអតីត កាលនិងបចចុបបនន។ ឧទា រណ ៍ អតាបទ្ វាសនៃ៏ចខ្រលករបស់សិ បករចាប៊ុើ បោក តា រង់ នណ្ បានសិកា្សាវ្ជាវនិងសរសសរស ើងតាំងឆ្ ន ំ ២០០៣ ម្កសម្៉ាែោះ។ កាលសនាោះ អនកចស្ម្ៀងចាបុីរូបសនោះមានទ្ីលំសៅកនុងតំបន់សំណង់បុយឌ្ិញ។ បចចុបបននទ្ីសនាោះ្តូវបានអភិវឌ្ឍជាលមី ស ើយអនកចស្ម្ៀង គង់ ថណ ម្ិនដឹងថា បានផ្ទ ែ ស់ទ្ីលំសៅសៅរស់ឯណាស ើយសទ្។ ម្ុំសងឃឹម្ថា ក្ម្ងអតាបទ្្សាវ្ជាវសនោះអាចជាការចូលរួម្ចំថ្ណក ្សពវ្ាយចំសណោះដឹង សទាោះតិចកដីស្ចើនកដីទាក់ទ្ងនឹង ភាសា វបបធម្៌ និង អកសរ សាន្តសតជាតិសយើងដល់អនកសិកា្សាវ្ជាវ ក៏ដូចជាសាធារណជនទ្ូសៅថ្ដល ចាប់អារម្មណ ៍ ។ រាល់ម្តិរិោះគន់ទា ំងឡាយកនុងបំណងសា ា បនាពីសំណាក់អនក អាន អនកសិកា្សាវ្ជាវ ពិតជាគុណ្បសយជន៍ដ៏សំខាន់ កនុងការនា ំម្ក ពិចារណា បំសពញបថ្នាម្ចំណ ុ ចមវោះខាត និងសធវើឱ្យលទ្ធ្លថនការ្សាវ្ជាវនា សពលអនាគត្បកបសៅសោយភាពសពញសលញ្បសសើរស ើង។ ម្ុំបាទ្រង់ចាំម្តិ រិោះគន់ទា ំងសនាោះសោយកដីសសាម្នសសរីករាយ។ ភនំសពញ, ថលៃទ្ី ០៦ ថ្មឧសភា ឆ្ ន ំ ២០១៩ ជុំ សុនណាង
  • 12. សេចក្ដីផ្ដើម 1 សេចក្ដី ស្តីម ភាសានិងអក្សរសាស្ត្រ ជាមែក្ធាងននវប្បធែ៌។ មែក្ធាងនីែួយៗ មែងមែមានទំនាក្់ទំនងគ្ន ា និងទ្ទទ្ទង់គ្ន ា មែលពិបាក្នឹងផ្ដ ា ច់ចចញពីគ្ន ា បាន។ ជនជាែិមមែរចពលចួប្គ្ន ា ែាងៗ មែង្ួរនា ំគ្ន ា ចោយ្ំណ ួ រមែលទាក្់ទងនឹង សា ា នភាពជាក្់ម្ាង។ អាក្មលះ្ួរថា ហូប្បាយឬចៅ? មលះ្ួរថា ចធវើអវីហាឹង? ចពលមលះចយើង្មែាងការគួរ្ែចំច ះអាក្មែលចែើរកាែ់ែុមចយើង ឬែក្ែល់ ផ្ទះចយើងចោយនចែនយ គ្នប្់ចួនចំចពលចយើងក្ំពុងទទួលទានបាយ ចោយ ចយើងនិយាយថា ែក្៍ហូប្បាយជាែួយគ្ន ា ! ។ល។ ្ំណ ួ រនិង ក្យអច្ជើ ញទា ំងចនះចទ្ចើនចធវើច ើងក្ាុងលក្ខណៈជាការ សា វ គែន៍ ការគួរ្ែរាក្់ទាក្់ មែលមែងចក្ើែមានចំច ះអាក្ចទ្ប្ើទ្បា្់ភាសា មមែរពីក្ំចណ ើ ែ ច លគឺអាក្្ួរែិនមានប្ំណងចង់បានព័ែ៌មានពីអាក្ច្លើយ ចោយពិែទ្បាក្ែច ើយ។ ចគទ្គ្នន់មែសាក្្ួរចែើែបី្មែាងការគួរ្ែ។ ប្ុមនរ ទ្ប្្ិនចប្ើចយើង្ួរ្ំណ ួ រមប្ប្ចនះចៅកាន់ជនប្រចទ្ ពិច្្ជនប្រចទ្ ែក្ពីមែនែីឆ្ង ា យពីទ្្ុក្ចយើង ចគនឹងចងឿង្ាល់ឬពាយាែរក្ចចែលើយ។ ទ្គូប្ចទ្ងៀនភាសាមមែរែល់ជនប្រចទ្ែួយចំនួន បានប្ង្ហ ា ែ់ប្ចទ្ងៀន អាក្្ិក្ាប្រចទ្រប្្់មលួនឱ្យនិយាយ ក្យគួរ្ែចពលចួប្គ្ន ា ែូចជា សួសដី ឬ ជម្រាបសួរ។ ចទ្កាយពីបាន្ិក្ាអាចចទ្ប្ើការបានចហើយ ចគក្៏នា ំចំចណះថ្ែីចនះ ចៅអនុវែាជាក្់ម្ាងក្ាុងទំនាក្់ទំនងទ្ប្ចំនថ្ាជាែួយែនុ្សមមែរ។ ចៅចពលបាន ឮប្រចទ្និយាយែក្កាន់មលួនថា សួសដី មមែរមលះអាចនឹក្ទាន់និងនិយាយែប្ចៅ