SlideShare a Scribd company logo
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Wsparcie (eko) innowacji
w ramach systemu
finansowania ochrony
środowiska

Dorota Comberska
Dyrektor Departamentu Strategii,
Edukacji i Rozwoju
Definicje
Innowacja - wdrożenie w praktyce gospodarczej nowego albo znacząco
udoskonalonego produktu, usługi lub procesu, w tym także wdrożenie
nowej metody marketingowej lub organizacyjnej redefiniującej sposób
pracy lub relacje firmy z otoczeniem.

Nie każde nowe rozwiązanie jest innowacją – istotny jest aspekt
wdrożeniowy rozwiązania (zastosowanie).
Ekoinnowacja to innowacja, która poprawia efektywność wykorzystania
zasobów naturalnych w gospodarce, zmniejsza negatywny wpływ
działalności człowieka na środowisko lub wzmacnia odporność gospodarki
na presje środowiskowe.
Definicja pochodzi z opracowania „Ekoinnowacje w Polsce. Stan obecny, bariery rozwoju,
możliwości wsparcia” - Aleksander Szpor, Aleksander Śniegocki.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Wymiary ekoinnowacji
EKOLOGICZNY: ograniczenie negatywnego wpływu
procesów gospodarczych na środowisko

EKONOMICZNY: produktywne wykorzystanie zasobów
naturalnych – wpływ na system
gospodarczy – redukcja kosztów

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ekoinnowacyjność w UE
„Unia innowacji”
inicjatywa przewodnia strategii „Europa 2020”

Główne cele:
•

wzmocnienie bazy wiedzy w Europie;

•

realizacja pomysłów na innowacyjne produkty;

•

zlikwidowanie dysproporcji społecznych i geograficznych;

•

gromadzenie zasobów na przełomowe projekty;

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ekoinnowacyjność w UE
Eco-innovation Action Plan – Eco-AP
•

wykorzystanie polityk i przepisów do promowania ekoinnowacji;

•

wspieranie projektów demonstracyjnych;

•

opracowanie nowych standardów w celu stymulowania ekoinnowacji;

•

mobilizacja instrumentów finansowych i usług pomocniczych
dla MŚP;

•

promowanie współpracy międzynarodowej;

•

promowanie ekoinnowacji poprzez europejskie partnerstwa innowacyjne;

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ekoinnowacje w krajowych
dokumentach strategicznych
• Długookresowa strategia rozwoju kraju Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności
• Polityka Energetyczna Polski do 2030 r.
• Średniookresowa strategia rozwoju kraju Polska 2020 oraz ze zintegro-

wanymi strategiami o charakterze horyzontalnym, w szczególności:
o Strategią „Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko”. Perspektywa 2020 r.
o Strategią innowacyjności i efektywności gospodarki na lata 2011-2020

• Strategia działania NFOŚiGW na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020
• Wspólna Strategia działania NFOŚiGW i wfośigw na lata 2013-2016 z
perspektywą do 2020

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ekoinnowacje w strategiach
Działania w zakresie ekoinnowacji
będą prowadzone horyzontalnie,
w ramach wszystkich priorytetów
środowiskowych Strategii NFOŚiGW
oraz Wspólnej Strategii NFOŚiGW-

WFOŚiGW.

Perspektywa 4
Innowacje
Wyzwania
Rozwój

Perspektywa
1
Finanse

Perspektywa
3

Perspektywa
2

Procesy
wewnętrzne

Beneficjenci

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ekoinnowacje w działaniach
Wspólnej Strategii NFOŚiGWWFOŚiGW
Działanie 4A: Adaptacja systemu Funduszy do wdrażania
nowych polityk i instrumentów finansowych UE oraz udział
systemu w tym wdrażaniu.
Zadanie 4A-2 – wypracowanie systemowej koncepcji pomocy na
finansowanie ekoinnowacji (w trakcie konsultacji)
• cel zadania - przygotowanie uniwersalnych założeń dla zasad, kryteriów
wsparcia w zakresie prowadzonych badań oraz wdrożeń dotyczących
ekoinnowacji

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Strategia działania NFOŚGW
Wizja
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – lider systemu
finansowania ochrony środowiska i gospodarki wodnej w Polsce nastawiony
na EFEKT.
Oznacza to, że NFOŚiGW będzie dążył do tego, aby być instytucją:
E – ekologiczną (respektującą i promującą zasady zrównoważonego rozwoju)
F – finansującą (efektywnie wspierającą finansowo działania w zakresie
środowiska i gospodarki wodnej)
E – elastyczną (dostosowującą się do potrzeb odbiorców)
K – kompetentną (w sposób kompetentny i rzetelny wypełniającą obowiązki
instytucji publicznej)
T – transparentną (realizującą swoje zadania w sposób etyczny, jawny
i przejrzysty)

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Strategia działania NFOŚGW
cel strategiczny
Jeden wspólny cel generalny w ramach Strategii działania
NFOŚiGW oraz Wspólnej Strategii działania NFOŚiGW
i WFOŚiGW:

Poprawa stanu środowiska i zrównoważone

gospodarowanie jego zasobami przez stabilne,
skuteczne i efektywne wspieranie przedsięwzięć i
inicjatyw służących środowisku

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ekoinnowacje w działaniach
Strategii NFOŚiGW
Działanie 4B: Wspieranie ekoinnowacji.
Zadanie 4B-1 – systemowa koncepcja pomocy finansowej dla ekoinnowacji;
• cel zadania - przygotowanie uniwersalnych założeń dla zasad, kryteriów
wsparcia w zakresie prowadzonych badań oraz wdrożeń dotyczących
ekoinnowacji (w trakcie opracowywania);
Zadanie 4B-2 – udział NFOŚiGW w finansowaniu projektów badawczych
i innowacyjnych;
• cel zadania - wspieranie działań związanych z ekoinnowacjami

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Kierunki finansowania
ekoinnowacyjności
• Organizacja dedykowanych konkursów / programów priorytetowych,
mających na celu:
o przeprowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych
o wdrożenie powstałych w ich wyniku innowacyjnych technologii
proekologicznych
o edukację i promocję ekoinnowacji
• Realizacja kierunku finansowania przebiegać może poprzez zastosowanie
preferencyjnego wsparcia przedsięwzięć realizowanych w ramach priorytetów
wyznaczonych w strategiach działania

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Cele i priorytety
Strategii Edukacji Ekologicznej
Podnoszenie świadomości ekologicznej i zachowań
społeczeństwa, w tym dzieci i młodzieży

PRIORYTET 1
Zapewnienie źródeł finansowania i poprawa
efektywności procesu dofinansowania
przedsięwzięć z zakresu edukacji ekologicznej
PRIORYTET 2
Współpraca z wfośigw – realizacja Wspólnej
strategii działania

obszary
problemowe

beneficjenci

skala oraz
intensywność
dofinansowani
a

źródła i forma
dofinansowani
a

PRIORYTET 3
Inicjowanie i prowadzenie szerokich konsultacji
dla uzyskania nowoczesnych rozwiązań
w zakresie edukacji ekologicznej

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ekoinnowacje w działaniach
Strategii Edukacji Ekologicznej
• kontynuowanie dofinansowania realizacji działań edukacyjnych związanych
z upowszechnianiem idei ekoinnowacyjności

• preferowanie przy ocenie wniosków projektów edukacyjnych cechujących
się innowacyjnością

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Źródła finansowania
ekoinnowacyjności w Polsce
Fundusze
unijne

Środki krajowe

• Program Operacyjny Infrastruktura
i Środowisko;
• Program Operacyjny Innowacyjna
Gospodarka;
• Regionalne Programy Operacyjne;

•
•
•
•
•

PARP, NCBiR
NFOŚiGW oraz wfośigw;
Bank Gospodarstwa Krajowego;
Bank Ochrony Środowiska;
Anioły Biznesu;

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Instrumenty dla ekoinnowacji
oferowane przez NFOŚiGW
• Program Gekon
• LIFE+
• GreenEvo
• Program priorytetowy „Edukacja ekologiczna”

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Program GEKON
Generator Koncepcji Ekologicznych

Wspólny program
NFOŚiGW oraz NCBR

Potencjał
rynkowy

Innowacyjność

Efekt ekologiczny

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Program GEKON
Generator Koncepcji Ekologicznych
Obszary finansowania:
•

środowiskowe aspekty pozyskiwania gazu niekonwencjonalnego

•

efektywność energetyczna i magazynowanie energii

•

ochrona i racjonalizacja wykorzystania wód

•

pozyskiwanie energii z czystych źródeł

•

nowatorskie metody otrzymywania paliw, energii i materiałów z odpadów
oraz recyklingu odpadów

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Program GEKON
Generator Koncepcji Ekologicznych
Budżet programu: 400 mln zł;
Beneficjenci: przedsiębiorcy, konsorcja naukowe i grupy przedsiębiorców
Forma dofinansowania: dotacje (zaliczki / refundacje)
Kwota dofinansowania:

• część B+R: od 0,5 do 10 mln PLN
• część W: do 20 mln PLN

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Program LIFE +

•

promowanie nowatorskich rozwiązań w dziedzinie ochrony środowiska

•

przeniesienie na grunt praktyczny pro-środowiskowych rozwiązań
wypracowanych przez naukowców

•
•

wymóg, by projekty przygotowywane do dofinansowania miały charakter
demonstracyjny lub innowacyjny

•

100% dofinansowanie prototypów

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
GreenEvo – Akcelerator
Zielonych Technologii
Cel projektu - promowanie polskich technologii środowiskowych
(w tym innowacyjnych)
Beneficjenci projektu – firmy z sektora MŚP
Korzyści z udziału w projekcie (100% finansowania):
• promocja technologii w Polsce i zagranicą
• udział w misjach gospodarczych wraz z przedstawicielami polskiego rządu
• specjalistyczne szkolenia i usługi doradcze, pomoc w udoskonaleniu oferty

Projekt realizowany przez Ministerstwo Środowiska

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ekoinnowacje w Edukacji
Ekologicznej
KONKURS 2012: Ekoinnowacje w ochronie środowiska
Cele: Poprawa świadomości dotyczącej roli i znaczenia ekoinnowacji w rozwoju
gospodarki, budowa wiedzy na temat procesu tworzenia/budowy ekoinnowacji,
poprawa świadomości w zakresie metod kalkulacji emisji/wpływu na środowisko.
Działanie 1) Seminaria, kongresy, konferencje
Działanie 2) Szkolenia, warsztaty
Grupa docelowa: przedsiębiorcy zainteresowani wdrażaniem innowacyjnych
technologii, jednostki naukowo – badawcze, podmioty i osoby zainteresowane
zdobyciem praktycznych umiejętności
Liczba zawartych umów: 4
Wartość zawartych umów: 1,6 mln zł

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ekoinnowacje w Edukacji
Ekologicznej (c.d)
KONKURS 2013: Ekoinnowacje w ochronie środowiska
Cele: Poprawa świadomości dotyczącej roli i znaczenia ekoinnowacji w rozwoju
gospodarki, budowa wiedzy na temat procesu tworzenia/budowy ekoinnowacji.
Działanie 1) Programy w zakresie aktywnej edukacji ekologicznej oraz kampanie
informacyjno – edukacyjne.
Grupa docelowa: szkoły wyższe, studenci i absolwenci, przedsiębiorcy, instytucje
otoczenia biznesu, administracja publiczna, centra badawczo-rozwojowe.
Liczba umów w trakcie negocjacji: 5
Wartość umów w trakcie negocjacji: 2,2 mln zł

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Podsumowanie
Ekoinnowacje:
• ważny element zrównoważonego rozwoju
• czynnik podwyższający konkurencję
• szansa dla rozwoju polskiej gospodarki
• główne bariery rozwoju - brak środków finansowych i wysokie koszty
wdrażania
• NFOŚiGW – instytucja wspierająca ekoinnowacje w Polsce
• jeden z głównych priorytetów UE na lata 2014-2020

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Korzyści z wdrażania
ekoinnowacji
• poprawa wydajności gospodarki w zakresie wykorzystania dostępnych
zasobów
• tworzenie nowych rynków ekologicznych technologii, towarów i usług;
• zrównoważona produkcja i konsumpcja

• większa stabilność gospodarcza
• ograniczenie wpływu działalności na środowisko
• zmniejszenie ryzyka nagłych, kosztownych i nieodwracalnych zmian
spowodowanych naruszeniem równowagi ekosystemów

• zapobieganie zmianom klimatu
• bezpieczeństwo energetyczne
Na podstawie „Ekoinnowacje w Polsce. Stan obecny, bariery rozwoju, możliwości wsparcia” IBS 2012

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Bariery w zakresie wdrażania
ekoinnowacji
• niepewny popyt rynkowy
• zagrożenie związane z niepewnym lub zbyt
długim zwrotem z inwestycji

• brak środków w przedsiębiorstwach
• niewystarczający dostęp do istniejących dopłat
• brak finansowania zewnętrznego
• brak wykwalifikowanego personelu i zdolności technicznych

• brak odpowiednich partnerów biznesowych
• wysokie koszty rozwiązań ekoinnowacyjnych
• brak możliwości zabezpieczenia spłaty zaciąganych pożyczek

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Dziękuję za uwagę

www.nfosigw.gov.pl
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

More Related Content

Similar to Wsparcie dla ekoinnowacji w ramach systemu finansowania ochrony środowiska

Konferencja wyg cbi pro akademia-17.05 - ah
Konferencja wyg  cbi pro akademia-17.05 - ahKonferencja wyg  cbi pro akademia-17.05 - ah
Konferencja wyg cbi pro akademia-17.05 - ahProAkademia
 
"Innovation Management" - Practice-Grażyna Cieślak
"Innovation Management" - Practice-Grażyna Cieślak"Innovation Management" - Practice-Grażyna Cieślak
"Innovation Management" - Practice-Grażyna CieślakPomcert
 
Fundusze ue 2014 2020
Fundusze ue 2014 2020Fundusze ue 2014 2020
Fundusze ue 2014 2020
J K
 
Zielone miejsca pracy. Ekoinnowacje
Zielone miejsca pracy. EkoinnowacjeZielone miejsca pracy. Ekoinnowacje
Zielone miejsca pracy. Ekoinnowacje
Arkadiusz Jan Derkacz
 
Poir badania i_rozwoj_ncbir
Poir badania i_rozwoj_ncbirPoir badania i_rozwoj_ncbir
Poir badania i_rozwoj_ncbir
Alma Consulting Group Polska Sp. z o.o.
 
Technik.logistyk 342[04] z1.04_u
Technik.logistyk 342[04] z1.04_uTechnik.logistyk 342[04] z1.04_u
Technik.logistyk 342[04] z1.04_u
Kasia Stachura
 
C03 Innowacyjność
C03 InnowacyjnośćC03 Innowacyjność
C03 Innowacyjność
UM Łódzkie
 
Poddziałanie 2.3.2
Poddziałanie 2.3.2Poddziałanie 2.3.2
Poddziałanie 2.3.2
Open Concept
 
Katalog doliny ekologicznej żywności
Katalog doliny ekologicznej żywnościKatalog doliny ekologicznej żywności
Katalog doliny ekologicznej żywności
Dolina Ekologicznej Żywności
 
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu - UPWr
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu - UPWrUniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu - UPWr
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu - UPWr
Wrocław University of Environmental and Life Sciences
 
I 01 makocka-kazmierczak_social innovation_pl [naprawione]
I 01 makocka-kazmierczak_social innovation_pl [naprawione]I 01 makocka-kazmierczak_social innovation_pl [naprawione]
I 01 makocka-kazmierczak_social innovation_pl [naprawione]Maciej Szczepańczyk
 
4
44
4
44
Ii 1 plus 2 introduction m skucha nfos and ts minnesjord gbn
Ii   1 plus 2 introduction m skucha nfos and ts minnesjord gbnIi   1 plus 2 introduction m skucha nfos and ts minnesjord gbn
Ii 1 plus 2 introduction m skucha nfos and ts minnesjord gbnInnovation Norway
 
Szkolenie dla beneficjentów Programu Południowy Bałtyk Joanna Sadkowska, Ale...
Szkolenie dla beneficjentów Programu Południowy Bałtyk  Joanna Sadkowska, Ale...Szkolenie dla beneficjentów Programu Południowy Bałtyk  Joanna Sadkowska, Ale...
Szkolenie dla beneficjentów Programu Południowy Bałtyk Joanna Sadkowska, Ale...Pomcert
 
Agrobank prezentacja m ri_rw 28 11 2018
Agrobank prezentacja m ri_rw 28 11 2018Agrobank prezentacja m ri_rw 28 11 2018
Agrobank prezentacja m ri_rw 28 11 2018
Jerzy H. Czembor
 
Kb horyzont 2020 18.12.2013 [tryb zgodnosci] (1)(1)
Kb horyzont 2020 18.12.2013 [tryb zgodnosci] (1)(1)Kb horyzont 2020 18.12.2013 [tryb zgodnosci] (1)(1)
Kb horyzont 2020 18.12.2013 [tryb zgodnosci] (1)(1)
KNEPA KNEU
 

Similar to Wsparcie dla ekoinnowacji w ramach systemu finansowania ochrony środowiska (20)

Technik.rolnik 321[05] z2.03_u
Technik.rolnik 321[05] z2.03_uTechnik.rolnik 321[05] z2.03_u
Technik.rolnik 321[05] z2.03_u
 
Konferencja wyg cbi pro akademia-17.05 - ah
Konferencja wyg  cbi pro akademia-17.05 - ahKonferencja wyg  cbi pro akademia-17.05 - ah
Konferencja wyg cbi pro akademia-17.05 - ah
 
"Innovation Management" - Practice-Grażyna Cieślak
"Innovation Management" - Practice-Grażyna Cieślak"Innovation Management" - Practice-Grażyna Cieślak
"Innovation Management" - Practice-Grażyna Cieślak
 
Fundusze ue 2014 2020
Fundusze ue 2014 2020Fundusze ue 2014 2020
Fundusze ue 2014 2020
 
Zielone miejsca pracy. Ekoinnowacje
Zielone miejsca pracy. EkoinnowacjeZielone miejsca pracy. Ekoinnowacje
Zielone miejsca pracy. Ekoinnowacje
 
Poir badania i_rozwoj_ncbir
Poir badania i_rozwoj_ncbirPoir badania i_rozwoj_ncbir
Poir badania i_rozwoj_ncbir
 
Technik.logistyk 342[04] z1.04_u
Technik.logistyk 342[04] z1.04_uTechnik.logistyk 342[04] z1.04_u
Technik.logistyk 342[04] z1.04_u
 
Z1.04
Z1.04Z1.04
Z1.04
 
C03 Innowacyjność
C03 InnowacyjnośćC03 Innowacyjność
C03 Innowacyjność
 
Poddziałanie 2.3.2
Poddziałanie 2.3.2Poddziałanie 2.3.2
Poddziałanie 2.3.2
 
Katalog doliny ekologicznej żywności
Katalog doliny ekologicznej żywnościKatalog doliny ekologicznej żywności
Katalog doliny ekologicznej żywności
 
2
22
2
 
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu - UPWr
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu - UPWrUniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu - UPWr
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu - UPWr
 
I 01 makocka-kazmierczak_social innovation_pl [naprawione]
I 01 makocka-kazmierczak_social innovation_pl [naprawione]I 01 makocka-kazmierczak_social innovation_pl [naprawione]
I 01 makocka-kazmierczak_social innovation_pl [naprawione]
 
4
44
4
 
4
44
4
 
Ii 1 plus 2 introduction m skucha nfos and ts minnesjord gbn
Ii   1 plus 2 introduction m skucha nfos and ts minnesjord gbnIi   1 plus 2 introduction m skucha nfos and ts minnesjord gbn
Ii 1 plus 2 introduction m skucha nfos and ts minnesjord gbn
 
Szkolenie dla beneficjentów Programu Południowy Bałtyk Joanna Sadkowska, Ale...
Szkolenie dla beneficjentów Programu Południowy Bałtyk  Joanna Sadkowska, Ale...Szkolenie dla beneficjentów Programu Południowy Bałtyk  Joanna Sadkowska, Ale...
Szkolenie dla beneficjentów Programu Południowy Bałtyk Joanna Sadkowska, Ale...
 
Agrobank prezentacja m ri_rw 28 11 2018
Agrobank prezentacja m ri_rw 28 11 2018Agrobank prezentacja m ri_rw 28 11 2018
Agrobank prezentacja m ri_rw 28 11 2018
 
Kb horyzont 2020 18.12.2013 [tryb zgodnosci] (1)(1)
Kb horyzont 2020 18.12.2013 [tryb zgodnosci] (1)(1)Kb horyzont 2020 18.12.2013 [tryb zgodnosci] (1)(1)
Kb horyzont 2020 18.12.2013 [tryb zgodnosci] (1)(1)
 

More from Fundacja Aeris Futuro

Planowanie gospodarki niskoemisyjnej
Planowanie gospodarki niskoemisyjnejPlanowanie gospodarki niskoemisyjnej
Planowanie gospodarki niskoemisyjnej
Fundacja Aeris Futuro
 
Data driven sustainable food purchasing
Data driven sustainable food purchasingData driven sustainable food purchasing
Data driven sustainable food purchasing
Fundacja Aeris Futuro
 
Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...
Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...
Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...
Fundacja Aeris Futuro
 
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży TSL
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży TSLMetodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży TSL
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży TSL
Fundacja Aeris Futuro
 
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży MICE
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży MICE Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży MICE
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży MICE
Fundacja Aeris Futuro
 
Wpływ technologii informacyjno-telekomunikacyjnych na jakość środowiska [prez...
Wpływ technologii informacyjno-telekomunikacyjnych na jakość środowiska [prez...Wpływ technologii informacyjno-telekomunikacyjnych na jakość środowiska [prez...
Wpływ technologii informacyjno-telekomunikacyjnych na jakość środowiska [prez...
Fundacja Aeris Futuro
 
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży ICT [prezentacja]
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży ICT [prezentacja]Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży ICT [prezentacja]
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży ICT [prezentacja]
Fundacja Aeris Futuro
 
Zarządzanie śladem węglowym w przedsiębiorstwach w Polsce - bariery i korzyści
Zarządzanie śladem węglowym w przedsiębiorstwach w Polsce - bariery i korzyściZarządzanie śladem węglowym w przedsiębiorstwach w Polsce - bariery i korzyści
Zarządzanie śladem węglowym w przedsiębiorstwach w Polsce - bariery i korzyści
Fundacja Aeris Futuro
 
Carbon footprint - praktyczne uwagi
Carbon footprint - praktyczne uwagiCarbon footprint - praktyczne uwagi
Carbon footprint - praktyczne uwagi
Fundacja Aeris Futuro
 
Ślad węglowy produktów (CFP) i myślenie perspektywą cyklu życia (LCT)
Ślad węglowy produktów (CFP) i myślenie perspektywą cyklu życia (LCT)Ślad węglowy produktów (CFP) i myślenie perspektywą cyklu życia (LCT)
Ślad węglowy produktów (CFP) i myślenie perspektywą cyklu życia (LCT)
Fundacja Aeris Futuro
 
Metody i programy obliczające ślad węglowy
Metody i programy obliczające ślad węglowyMetody i programy obliczające ślad węglowy
Metody i programy obliczające ślad węglowy
Fundacja Aeris Futuro
 
Ginąca architektura drewniana Beskidu Wyspowego
Ginąca architektura drewniana Beskidu WyspowegoGinąca architektura drewniana Beskidu Wyspowego
Ginąca architektura drewniana Beskidu Wyspowego
Fundacja Aeris Futuro
 
Obecność recyklingu w sztuce
Obecność recyklingu w sztuceObecność recyklingu w sztuce
Obecność recyklingu w sztuce
Fundacja Aeris Futuro
 
Narzędzia kreowania odpowiedzialnego biznesu
Narzędzia kreowania odpowiedzialnego biznesuNarzędzia kreowania odpowiedzialnego biznesu
Narzędzia kreowania odpowiedzialnego biznesu
Fundacja Aeris Futuro
 
Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju przy wykorzystaniu partycypacji społecznej...
Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju przy wykorzystaniu partycypacji społecznej...Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju przy wykorzystaniu partycypacji społecznej...
Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju przy wykorzystaniu partycypacji społecznej...
Fundacja Aeris Futuro
 
Wdrażanie Zielonego Standardu podczas Cieszanów Rock Festiwal
Wdrażanie Zielonego Standardu podczas Cieszanów Rock FestiwalWdrażanie Zielonego Standardu podczas Cieszanów Rock Festiwal
Wdrażanie Zielonego Standardu podczas Cieszanów Rock Festiwal
Fundacja Aeris Futuro
 
Unijne kryteria zielonych zamówień publicznych dot. sprzętu komputerowego (Jo...
Unijne kryteria zielonych zamówień publicznych dot. sprzętu komputerowego (Jo...Unijne kryteria zielonych zamówień publicznych dot. sprzętu komputerowego (Jo...
Unijne kryteria zielonych zamówień publicznych dot. sprzętu komputerowego (Jo...
Fundacja Aeris Futuro
 
Żywność i usługi cateringowe. Karta produktu w ramach zielonych zamówień publ...
Żywność i usługi cateringowe. Karta produktu w ramach zielonych zamówień publ...Żywność i usługi cateringowe. Karta produktu w ramach zielonych zamówień publ...
Żywność i usługi cateringowe. Karta produktu w ramach zielonych zamówień publ...
Fundacja Aeris Futuro
 
Rewitalizacja vs recykling (Krzysztof Kalitko)
Rewitalizacja vs recykling (Krzysztof Kalitko)Rewitalizacja vs recykling (Krzysztof Kalitko)
Rewitalizacja vs recykling (Krzysztof Kalitko)
Fundacja Aeris Futuro
 

More from Fundacja Aeris Futuro (19)

Planowanie gospodarki niskoemisyjnej
Planowanie gospodarki niskoemisyjnejPlanowanie gospodarki niskoemisyjnej
Planowanie gospodarki niskoemisyjnej
 
Data driven sustainable food purchasing
Data driven sustainable food purchasingData driven sustainable food purchasing
Data driven sustainable food purchasing
 
Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...
Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...
Środowiskowa ocena prognozowanej struktury wytwarzania energii elektrycznej w...
 
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży TSL
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży TSLMetodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży TSL
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży TSL
 
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży MICE
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży MICE Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży MICE
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży MICE
 
Wpływ technologii informacyjno-telekomunikacyjnych na jakość środowiska [prez...
Wpływ technologii informacyjno-telekomunikacyjnych na jakość środowiska [prez...Wpływ technologii informacyjno-telekomunikacyjnych na jakość środowiska [prez...
Wpływ technologii informacyjno-telekomunikacyjnych na jakość środowiska [prez...
 
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży ICT [prezentacja]
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży ICT [prezentacja]Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży ICT [prezentacja]
Metodologia analizy śladu węglowego na przykładzie branży ICT [prezentacja]
 
Zarządzanie śladem węglowym w przedsiębiorstwach w Polsce - bariery i korzyści
Zarządzanie śladem węglowym w przedsiębiorstwach w Polsce - bariery i korzyściZarządzanie śladem węglowym w przedsiębiorstwach w Polsce - bariery i korzyści
Zarządzanie śladem węglowym w przedsiębiorstwach w Polsce - bariery i korzyści
 
Carbon footprint - praktyczne uwagi
Carbon footprint - praktyczne uwagiCarbon footprint - praktyczne uwagi
Carbon footprint - praktyczne uwagi
 
Ślad węglowy produktów (CFP) i myślenie perspektywą cyklu życia (LCT)
Ślad węglowy produktów (CFP) i myślenie perspektywą cyklu życia (LCT)Ślad węglowy produktów (CFP) i myślenie perspektywą cyklu życia (LCT)
Ślad węglowy produktów (CFP) i myślenie perspektywą cyklu życia (LCT)
 
Metody i programy obliczające ślad węglowy
Metody i programy obliczające ślad węglowyMetody i programy obliczające ślad węglowy
Metody i programy obliczające ślad węglowy
 
Ginąca architektura drewniana Beskidu Wyspowego
Ginąca architektura drewniana Beskidu WyspowegoGinąca architektura drewniana Beskidu Wyspowego
Ginąca architektura drewniana Beskidu Wyspowego
 
Obecność recyklingu w sztuce
Obecność recyklingu w sztuceObecność recyklingu w sztuce
Obecność recyklingu w sztuce
 
Narzędzia kreowania odpowiedzialnego biznesu
Narzędzia kreowania odpowiedzialnego biznesuNarzędzia kreowania odpowiedzialnego biznesu
Narzędzia kreowania odpowiedzialnego biznesu
 
Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju przy wykorzystaniu partycypacji społecznej...
Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju przy wykorzystaniu partycypacji społecznej...Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju przy wykorzystaniu partycypacji społecznej...
Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju przy wykorzystaniu partycypacji społecznej...
 
Wdrażanie Zielonego Standardu podczas Cieszanów Rock Festiwal
Wdrażanie Zielonego Standardu podczas Cieszanów Rock FestiwalWdrażanie Zielonego Standardu podczas Cieszanów Rock Festiwal
Wdrażanie Zielonego Standardu podczas Cieszanów Rock Festiwal
 
Unijne kryteria zielonych zamówień publicznych dot. sprzętu komputerowego (Jo...
Unijne kryteria zielonych zamówień publicznych dot. sprzętu komputerowego (Jo...Unijne kryteria zielonych zamówień publicznych dot. sprzętu komputerowego (Jo...
Unijne kryteria zielonych zamówień publicznych dot. sprzętu komputerowego (Jo...
 
Żywność i usługi cateringowe. Karta produktu w ramach zielonych zamówień publ...
Żywność i usługi cateringowe. Karta produktu w ramach zielonych zamówień publ...Żywność i usługi cateringowe. Karta produktu w ramach zielonych zamówień publ...
Żywność i usługi cateringowe. Karta produktu w ramach zielonych zamówień publ...
 
Rewitalizacja vs recykling (Krzysztof Kalitko)
Rewitalizacja vs recykling (Krzysztof Kalitko)Rewitalizacja vs recykling (Krzysztof Kalitko)
Rewitalizacja vs recykling (Krzysztof Kalitko)
 

Wsparcie dla ekoinnowacji w ramach systemu finansowania ochrony środowiska

  • 1. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wsparcie (eko) innowacji w ramach systemu finansowania ochrony środowiska Dorota Comberska Dyrektor Departamentu Strategii, Edukacji i Rozwoju
  • 2. Definicje Innowacja - wdrożenie w praktyce gospodarczej nowego albo znacząco udoskonalonego produktu, usługi lub procesu, w tym także wdrożenie nowej metody marketingowej lub organizacyjnej redefiniującej sposób pracy lub relacje firmy z otoczeniem. Nie każde nowe rozwiązanie jest innowacją – istotny jest aspekt wdrożeniowy rozwiązania (zastosowanie). Ekoinnowacja to innowacja, która poprawia efektywność wykorzystania zasobów naturalnych w gospodarce, zmniejsza negatywny wpływ działalności człowieka na środowisko lub wzmacnia odporność gospodarki na presje środowiskowe. Definicja pochodzi z opracowania „Ekoinnowacje w Polsce. Stan obecny, bariery rozwoju, możliwości wsparcia” - Aleksander Szpor, Aleksander Śniegocki. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 3. Wymiary ekoinnowacji EKOLOGICZNY: ograniczenie negatywnego wpływu procesów gospodarczych na środowisko EKONOMICZNY: produktywne wykorzystanie zasobów naturalnych – wpływ na system gospodarczy – redukcja kosztów Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 4. Ekoinnowacyjność w UE „Unia innowacji” inicjatywa przewodnia strategii „Europa 2020” Główne cele: • wzmocnienie bazy wiedzy w Europie; • realizacja pomysłów na innowacyjne produkty; • zlikwidowanie dysproporcji społecznych i geograficznych; • gromadzenie zasobów na przełomowe projekty; Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 5. Ekoinnowacyjność w UE Eco-innovation Action Plan – Eco-AP • wykorzystanie polityk i przepisów do promowania ekoinnowacji; • wspieranie projektów demonstracyjnych; • opracowanie nowych standardów w celu stymulowania ekoinnowacji; • mobilizacja instrumentów finansowych i usług pomocniczych dla MŚP; • promowanie współpracy międzynarodowej; • promowanie ekoinnowacji poprzez europejskie partnerstwa innowacyjne; Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 6. Ekoinnowacje w krajowych dokumentach strategicznych • Długookresowa strategia rozwoju kraju Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności • Polityka Energetyczna Polski do 2030 r. • Średniookresowa strategia rozwoju kraju Polska 2020 oraz ze zintegro- wanymi strategiami o charakterze horyzontalnym, w szczególności: o Strategią „Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko”. Perspektywa 2020 r. o Strategią innowacyjności i efektywności gospodarki na lata 2011-2020 • Strategia działania NFOŚiGW na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020 • Wspólna Strategia działania NFOŚiGW i wfośigw na lata 2013-2016 z perspektywą do 2020 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 7. Ekoinnowacje w strategiach Działania w zakresie ekoinnowacji będą prowadzone horyzontalnie, w ramach wszystkich priorytetów środowiskowych Strategii NFOŚiGW oraz Wspólnej Strategii NFOŚiGW- WFOŚiGW. Perspektywa 4 Innowacje Wyzwania Rozwój Perspektywa 1 Finanse Perspektywa 3 Perspektywa 2 Procesy wewnętrzne Beneficjenci Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 8. Ekoinnowacje w działaniach Wspólnej Strategii NFOŚiGWWFOŚiGW Działanie 4A: Adaptacja systemu Funduszy do wdrażania nowych polityk i instrumentów finansowych UE oraz udział systemu w tym wdrażaniu. Zadanie 4A-2 – wypracowanie systemowej koncepcji pomocy na finansowanie ekoinnowacji (w trakcie konsultacji) • cel zadania - przygotowanie uniwersalnych założeń dla zasad, kryteriów wsparcia w zakresie prowadzonych badań oraz wdrożeń dotyczących ekoinnowacji Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 9. Strategia działania NFOŚGW Wizja Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – lider systemu finansowania ochrony środowiska i gospodarki wodnej w Polsce nastawiony na EFEKT. Oznacza to, że NFOŚiGW będzie dążył do tego, aby być instytucją: E – ekologiczną (respektującą i promującą zasady zrównoważonego rozwoju) F – finansującą (efektywnie wspierającą finansowo działania w zakresie środowiska i gospodarki wodnej) E – elastyczną (dostosowującą się do potrzeb odbiorców) K – kompetentną (w sposób kompetentny i rzetelny wypełniającą obowiązki instytucji publicznej) T – transparentną (realizującą swoje zadania w sposób etyczny, jawny i przejrzysty) Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 10. Strategia działania NFOŚGW cel strategiczny Jeden wspólny cel generalny w ramach Strategii działania NFOŚiGW oraz Wspólnej Strategii działania NFOŚiGW i WFOŚiGW: Poprawa stanu środowiska i zrównoważone gospodarowanie jego zasobami przez stabilne, skuteczne i efektywne wspieranie przedsięwzięć i inicjatyw służących środowisku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 11. Ekoinnowacje w działaniach Strategii NFOŚiGW Działanie 4B: Wspieranie ekoinnowacji. Zadanie 4B-1 – systemowa koncepcja pomocy finansowej dla ekoinnowacji; • cel zadania - przygotowanie uniwersalnych założeń dla zasad, kryteriów wsparcia w zakresie prowadzonych badań oraz wdrożeń dotyczących ekoinnowacji (w trakcie opracowywania); Zadanie 4B-2 – udział NFOŚiGW w finansowaniu projektów badawczych i innowacyjnych; • cel zadania - wspieranie działań związanych z ekoinnowacjami Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 12. Kierunki finansowania ekoinnowacyjności • Organizacja dedykowanych konkursów / programów priorytetowych, mających na celu: o przeprowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych o wdrożenie powstałych w ich wyniku innowacyjnych technologii proekologicznych o edukację i promocję ekoinnowacji • Realizacja kierunku finansowania przebiegać może poprzez zastosowanie preferencyjnego wsparcia przedsięwzięć realizowanych w ramach priorytetów wyznaczonych w strategiach działania Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 13. Cele i priorytety Strategii Edukacji Ekologicznej Podnoszenie świadomości ekologicznej i zachowań społeczeństwa, w tym dzieci i młodzieży PRIORYTET 1 Zapewnienie źródeł finansowania i poprawa efektywności procesu dofinansowania przedsięwzięć z zakresu edukacji ekologicznej PRIORYTET 2 Współpraca z wfośigw – realizacja Wspólnej strategii działania obszary problemowe beneficjenci skala oraz intensywność dofinansowani a źródła i forma dofinansowani a PRIORYTET 3 Inicjowanie i prowadzenie szerokich konsultacji dla uzyskania nowoczesnych rozwiązań w zakresie edukacji ekologicznej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 14. Ekoinnowacje w działaniach Strategii Edukacji Ekologicznej • kontynuowanie dofinansowania realizacji działań edukacyjnych związanych z upowszechnianiem idei ekoinnowacyjności • preferowanie przy ocenie wniosków projektów edukacyjnych cechujących się innowacyjnością Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 15. Źródła finansowania ekoinnowacyjności w Polsce Fundusze unijne Środki krajowe • Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko; • Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka; • Regionalne Programy Operacyjne; • • • • • PARP, NCBiR NFOŚiGW oraz wfośigw; Bank Gospodarstwa Krajowego; Bank Ochrony Środowiska; Anioły Biznesu; Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 16. Instrumenty dla ekoinnowacji oferowane przez NFOŚiGW • Program Gekon • LIFE+ • GreenEvo • Program priorytetowy „Edukacja ekologiczna” Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 17. Program GEKON Generator Koncepcji Ekologicznych Wspólny program NFOŚiGW oraz NCBR Potencjał rynkowy Innowacyjność Efekt ekologiczny Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 18. Program GEKON Generator Koncepcji Ekologicznych Obszary finansowania: • środowiskowe aspekty pozyskiwania gazu niekonwencjonalnego • efektywność energetyczna i magazynowanie energii • ochrona i racjonalizacja wykorzystania wód • pozyskiwanie energii z czystych źródeł • nowatorskie metody otrzymywania paliw, energii i materiałów z odpadów oraz recyklingu odpadów Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 19. Program GEKON Generator Koncepcji Ekologicznych Budżet programu: 400 mln zł; Beneficjenci: przedsiębiorcy, konsorcja naukowe i grupy przedsiębiorców Forma dofinansowania: dotacje (zaliczki / refundacje) Kwota dofinansowania: • część B+R: od 0,5 do 10 mln PLN • część W: do 20 mln PLN Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 20. Program LIFE + • promowanie nowatorskich rozwiązań w dziedzinie ochrony środowiska • przeniesienie na grunt praktyczny pro-środowiskowych rozwiązań wypracowanych przez naukowców • • wymóg, by projekty przygotowywane do dofinansowania miały charakter demonstracyjny lub innowacyjny • 100% dofinansowanie prototypów Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 21. GreenEvo – Akcelerator Zielonych Technologii Cel projektu - promowanie polskich technologii środowiskowych (w tym innowacyjnych) Beneficjenci projektu – firmy z sektora MŚP Korzyści z udziału w projekcie (100% finansowania): • promocja technologii w Polsce i zagranicą • udział w misjach gospodarczych wraz z przedstawicielami polskiego rządu • specjalistyczne szkolenia i usługi doradcze, pomoc w udoskonaleniu oferty Projekt realizowany przez Ministerstwo Środowiska Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 22. Ekoinnowacje w Edukacji Ekologicznej KONKURS 2012: Ekoinnowacje w ochronie środowiska Cele: Poprawa świadomości dotyczącej roli i znaczenia ekoinnowacji w rozwoju gospodarki, budowa wiedzy na temat procesu tworzenia/budowy ekoinnowacji, poprawa świadomości w zakresie metod kalkulacji emisji/wpływu na środowisko. Działanie 1) Seminaria, kongresy, konferencje Działanie 2) Szkolenia, warsztaty Grupa docelowa: przedsiębiorcy zainteresowani wdrażaniem innowacyjnych technologii, jednostki naukowo – badawcze, podmioty i osoby zainteresowane zdobyciem praktycznych umiejętności Liczba zawartych umów: 4 Wartość zawartych umów: 1,6 mln zł Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 23. Ekoinnowacje w Edukacji Ekologicznej (c.d) KONKURS 2013: Ekoinnowacje w ochronie środowiska Cele: Poprawa świadomości dotyczącej roli i znaczenia ekoinnowacji w rozwoju gospodarki, budowa wiedzy na temat procesu tworzenia/budowy ekoinnowacji. Działanie 1) Programy w zakresie aktywnej edukacji ekologicznej oraz kampanie informacyjno – edukacyjne. Grupa docelowa: szkoły wyższe, studenci i absolwenci, przedsiębiorcy, instytucje otoczenia biznesu, administracja publiczna, centra badawczo-rozwojowe. Liczba umów w trakcie negocjacji: 5 Wartość umów w trakcie negocjacji: 2,2 mln zł Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 24. Podsumowanie Ekoinnowacje: • ważny element zrównoważonego rozwoju • czynnik podwyższający konkurencję • szansa dla rozwoju polskiej gospodarki • główne bariery rozwoju - brak środków finansowych i wysokie koszty wdrażania • NFOŚiGW – instytucja wspierająca ekoinnowacje w Polsce • jeden z głównych priorytetów UE na lata 2014-2020 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 25. Korzyści z wdrażania ekoinnowacji • poprawa wydajności gospodarki w zakresie wykorzystania dostępnych zasobów • tworzenie nowych rynków ekologicznych technologii, towarów i usług; • zrównoważona produkcja i konsumpcja • większa stabilność gospodarcza • ograniczenie wpływu działalności na środowisko • zmniejszenie ryzyka nagłych, kosztownych i nieodwracalnych zmian spowodowanych naruszeniem równowagi ekosystemów • zapobieganie zmianom klimatu • bezpieczeństwo energetyczne Na podstawie „Ekoinnowacje w Polsce. Stan obecny, bariery rozwoju, możliwości wsparcia” IBS 2012 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 26. Bariery w zakresie wdrażania ekoinnowacji • niepewny popyt rynkowy • zagrożenie związane z niepewnym lub zbyt długim zwrotem z inwestycji • brak środków w przedsiębiorstwach • niewystarczający dostęp do istniejących dopłat • brak finansowania zewnętrznego • brak wykwalifikowanego personelu i zdolności technicznych • brak odpowiednich partnerów biznesowych • wysokie koszty rozwiązań ekoinnowacyjnych • brak możliwości zabezpieczenia spłaty zaciąganych pożyczek Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
  • 27. Dziękuję za uwagę www.nfosigw.gov.pl Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej