2. Tujuan pasinaon bab wayang:
1. Mahami unsur intrinsik lan
ekstrinsik teks cerita wayang
2. Mahami struktur teks cerita
wayang
3. Nyritakake isi cerita wayang
4. Naggepi isi teks cerita wayang
3. Wayang yaiku sawijining wujud
seni pertunjukan drama sing
khas. Seni swara, seni sastra,
seni musik, seni tutur, seni lukis,
lan sapanunggalane kamot ana
ing kesenian iki.
Wayang kulit = Wayang purwa
Babon crita saka epos
Mahabharata lan Ramayana
15. Unsur Intrinsik Teks Wayang
a. Tema/ underaning cerita
gagasan ide utawa underan pokok sing dibahas
sajerone cerita wayang
b. Setting/ Latar
latar sing nyengkuyung lumakune cerita wayang
c. Sudut pandang/ punjering cerita
Unsur iki nuduhake papane panulis ing jerone
cerita. Ing unsur iki, panulis bisa mapan ing 2
sudut pandang
16. d. Alur / plot / lumakuning cerita
Rerangken kedadean sing dumadi sajerone
cerita wayang. Alur diperang dadi 3 yaiku alur
maju, alur mundur lan alur campuran
e. Tokoh penokohan / paraga lan watak
Paraga lan watak iku unsur sing ora bisa
dipisahke. Paraga yaiku tokoh pelaku
sajeroning cerita wayang, dene watak yaiku
sifat sing diduweni paraga
17. f. Gaya Bahasa / Lelewaning Basa
Lelewaning Basa yaiku gaya cerita
panulis. Lelewaning basa iki bisa arupa
majas lan purwakanthi
g. Amanat/ Piwulang/ Pitutur
Amanat yaiku piwulang utawa pitutur
sing ana sajeroning cerita wayang
18. Unsur Ekstrinsik Teks Cerita Wayang
• Unsur ekstrinsik, unsur kang mangun
karya sastra saking njawi.
• Latar belakang karya sastra dipunripta,
inggih menika kapan karya sastra kasebat
dipunserat
• Kahanan masyarakat nalika karya sastra
kasebat dipunripta, inggih menika
kahanan masyarakan saking ekonomi,
sosial, budaya, politik, lsp.
• Latar belakang utawi kahanan pangripta.
19. Struktur Teks Cerita Wayang
1) Pambuka(orientasi), arupa
perangan pambuka cerita.
Perangan iki kawedhar kanggo nepungake
para paraga, swasana kang dumadi, lan
purwane lelakon tumuju cerita sabanjure
20. 2) Pasulayan/konflik (komplikasi), arupa
perangan teks kang isine bab ngrembakane
sakehe perkara kang diadhepi dening para
paraga cerita
3) Pangudhare perkara (resolusi), pamungkase
pasulayan kang diadhepi dening para paraga
4) Panutup (koda), arupa paninthinge dudutan/
kesimpulan dening para pamiarsa.
