1. Cumhuriyet’in 100.Yılında Antalya Vizyonu ARAMA Konferansı
Akdeniz’in Tarım, Turizm ve Ticaret Başkenti Olmak
Strateji ve Projeleri Ortak Akıl ile Belirlemek
“Birlikte bulma ve ortak akıl
yaratma, öğrenmenin ve
gelişmenin temel öğeleridir.
Değişim çabası ihale edilemez.
Hiç kimse bir başkasının yerine
değişemez ve öğrenemez.
Kalıcı ve hızlandırılmış değişimi
ancak yürütmedeki ve icraattaki
kişiler, yani uygulayıcılar
gerçekleştirebilir.”
Hazırlayan: ATSO Meslek Komiteleri üyelerinde 65 Hazırlık aşamasında Yürütücü Kurul ile
Işık Gökoğlu, MSc üyenin katılımıyla 19–20 Kasım 2005 iddia sahipleri analizi ve haritası
igokoglu@aramasearch.com tarihinde yapılan “Cumhuriyet’in çıkartılmış, Arama Konferansı'nın
Cem Tolga Bayraktar, BSc 100.Yılı 2023 Antalya Vizyonu” konulu katılımcı listesi belirlenmiş, yönetim
cemb@aramasearch.com
Arama Konferansı ile iddia sahiplerinin kurulu ile toplantılar tamamlanmış ve
Antalya'nın geleceğinin tasarım ve Arama Konferansı'nda tartışılan
www.aramasearch.com
uygulama sürecinde bizzat yer alması Antalya’nın gelecek tasarımı çerçevesi
yönelik yol haritası çıkarttık. çıkartılmıştır.
Antalya
Antalya vizyonu için uyguladığımız
Arama Konferansı katılımlı yöntem yaklaşımının, Arama Konferansı’nın
Antalya’nın geleceğinin tasarlanması
ATSO Yönetim Kurulunun ve uygulanması sürecine iki açıdan Amacı
Cumhuriyetimizin 100.Yılında fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Arama’nın temel amacı
Antalya’yı nerede görmek istiyoruz Birincisi, Antalya’nın gelecek tasarımı katılımlı yöntemlerin
sorusuna katılımlı olarak cevap ve değişimi için iddia sahiplerinin bilgi geliştirilmesine ve
aramak üzere Sayın Kemal Özgen’in ve tecrübelerinden yararlanarak ortak uygulamasına öncülük
daveti ile ATSO Meclis Üyeleri ve aklı çıkarmayı hedeflemek ikincisi ise etmektir.
çalışanları Arama Danışmanlığın bu değişime sistemsel yaklaşım Her düzeyde ve konuda
yönlendirdiği Arama Konferansında getirmektedir. Bu süreç, hazırlık, ortak akıl yaratmak
bir araya geldi.19–20 Kasım 2005 Arama Konferansı'nın uygulanması ile Tüm uygulayıcıları anlamlı
tarihlerinde Antalya’nın Vizyonunu ve sonuçların derlenmesi ve izlenmesi katılım süreçlerinde
2023 Cumhuriyet’in 100.yılı yol olmak üzere üç ana fazdan tasarımcı yapmak
haritasını ortak akıl ile bulmak üzere oluşturulmuştur. Karar oluşturma, verme ve
Arama Konferansı metodolojisi
icraat arasındaki zamanı
kullanıldı. Bu yazıda ortak aklın nasıl
kısaltarak hız kazandırmak
arandığını, Antalya için yapılan
Kendini yönetme becerisini
Arama’da nasıl bir vizyon, strateji ve
ve çok yönlü iletişimi
projelerin çıktığı özetlenecektir.
kurumların dokusuna
işleyebilmek
2. Arama Konferansı yedi aşamada
Antalya
uygulanmıştır:
Gelecek Tasarımı ANTALYA
1. Arama Konferansı'ndan
Kurgusu 2023 HEDEFLERİ
beklentiler
2. Dünyadaki ve Türkiye'deki
30 milyon turist
Antalya’yı etkileyebilecek akımlar Gelecek tasarımı kurgusu çıktıları
3. Antalya’nın ve ATSO’nun durum gelecek tasarımı çerçevesi (800 bin yatak ihtiyacı,
tespiti (Olumlu/Olumsuz, kapsamında tespit edilen alanlara kapasite kullanımı artışı)
Varlıklar/Zaaflar) göre önem verilmesi gereken
4. Antalya’nın ve ATSO’nun başlıkları özetlemektedir. (2005 yılı= 7,5milyon yabancı
vizyonu turist, 1,5 yerli turist)
5. Antalya’nın ve ATSO’nu gelecek TURĠZM
KiĢi baĢı 1000–1500 $
tasarımının stratejik kurgusu 12 ay turizm
6. Stratejik kurguya ulaşabilmek Çeşitlendirme (Sağlık, kongre, turizm geliri
için odadan beklentiler ve ATSO spor, festival, inanç, kent, (2005 yılı= 700 $ / kişi)
kurumsal yapısı kruvazör, yayla, kültür)
7. Bundan sonraki adımların yol Gelir seviyesi yüksek turistleri 4–5 milyon Nüfus
haritasının çizilmesi ve Antalya hedefleme 300 bin dekar örtü altı
projelerinin tespit edilmesi. Eğitimli personel
Altyapı tarım
Katılımcıların Arama Kamu desteği
Konferansı'ndan beklentilerinin
alınması aşamasında, gelecek SANAYĠ TĠCARET
tasarım çerçevesinin netleştirilmesi Organize sanayi bölgeleri Toplu satış yerleri ve sektörel
yapılmıştır. Önce tüm katılımcılarla (Çubuk, Bucak) ticaret merkezleri
gerçekleştirilen beyin fırtınası Tarım ve turizm destekçisi
çalışmasıyla belirlenmiş akımlar İş ahlakı ve güvenilirlik
sanayi El sanatlarının geliştirilmesi
daha sonra grup çalışmalarında
ARGE ve teknopark
durum tespiti için önceliklendirilmiş,
Çevreci sanayi SAĞLIK
tekrar tüm katılımcılarla birlikte
ortaklaştırılmış ve yorumlanmıştır. Kobileri rekabetçi hale getirme İhtisas hastaneleri (6–20
Antalya’nın vizyonu, stratejik kurgusu hastane)
TARIM
ve yol haritası grup çalışmalarında
geliştirilmiştir. Grup çalışmalarının Organize tarım alanları (Özellikle KENTSEL YAġAM
ortaklaştırılması daha küçük bir İhracata yönelik)
o Tahsis Antalya sembolü
grupla gerçekleştirilip, tüm Şehrin ışıklandırılması
katılımcılarla değerlendirilip o Planlama
Organik tarım Kent meydanı
yorumlanmıştır. Arama
Arazileri toplulaştırma Kültürel alanlar (Hipodrom,
Konferansı'nın en son aşamasında
Kesme çiçek tarımı tiyatro vb.)
uygulanan yol haritası çalışması ve
Kontrollü Tarım Güvenlik – Asayiş
projeler bundan sonra atılacak
adımlara ışık tutmaktadır. Altyapı eksikliklerinin giderilmesi
ĠNġAAT Özel ve devlet üniversiteleri
Depreme dayanıklı yapılaşma İhtisas, kent, sualtı ve doğa
Doğa ile bütünleşmiş uydu müzeleri
kentler Demiryolu bağlantısı
ANTALYA Betonlaşmadan uzak konut Şehir içinde metro
tasarımı Otopark sorununun çözülmesi
VİZYONU Yabancılara yönelik konutlar
Ticaret, kültür ve konut Farklı alanlarda ortak akıl ile
alanlarının birbirinden ayrılarak oluşturulan gelecek tasarımı
Akdeniz’in Tarım, bağımsızlaştırılması kurgusuna ulaşmak için geliştirilmesi
öngörülen projeler Yol Haritası Grup
Turizm ve Ticaret EĞĠTĠM çalışması ile tespit edilmiştir.
Başkenti Ana sektörleri özellikle Turizm ve
Tarım’ı destekleyecek mesleki
eğitim kurumlarının oluşturulması
3. Yol Haritası ve
Antalya Projeleri
Arama Konferansının en önemli
çıktısı olan projeler, yine konferans
esnasındaki grup çalışmaları ile
tespit edilen Antalya vizyonu ve
hedeflerine ulaşabilmek için ihtisas
alanlarında geliştirilmesi gereken
projelerin tespit etmesi ile
neticelendirilmiştir.
Ġhtisas Alanlarına Göre Projeler:
1. TARIM
Organize Tarım Bölgesinin
Kurulması
Sektörel Dış Ticaret Şirketinin
Kurulması
Tarımsal ARGE (Sera
Konstrüksiyonu ve
Otomasyonları Geliştirme)
Merkezinin Kurulması
2. TURĠZM-TĠCARET
Sektörel Toplu İşyeri Kurulması
TOBB Üniversitesi işbirliği ile
Turizm-İşletme Fakültesinin
kurulması
Anadolu Kültürleri Kapalı
Çarşısının kurulması
3. KÜLTÜR VE KENT YAġAMI
Tabiat Müzesinin kurulması
Çok Amaçlı Kongre Merkezinin
kurulması
Otel Hastane tesisinin kurulması
4. SANAYĠ
Turizme hizmet veren mesleki
sanayi sitelerinin kurulması
Sanayide istihdam edilecek
insan kaynağı envanteri
oluşturmak
5. KENT GÖRÜNTÜSÜ VE ĠNġAAT
Makro ölçekli imar planı
oluşturmak
Gecekondusuz Antalya yerleşimi
Kent silueti değişimi
4. Geleceği Tasarlamak Bilim adamı Fred Emery tarafından 1995 yılında Doç. Dr. Oğuz
sistem düşünüşü ve grup dinamiği Babüroğlu tarafından İstanbul ve
Ortak Aklı Aramak teorilerine dayandırılarak kurulmuş Ankara’da kurulan ARAMA, 1998
bir metodolojidir. Çok çeşitli yılında ABD’nin Pennsylvania
Arama Konferansı ortak akıl sorunlarda ve kurumlarda Amerika, eyaletinde de bir ofis açmıştır.
yaratmayı amaçlayan katılımlı bir Kanada, Avustralya, İngiltere ve
planlama metodolojisidir. Bir grup Norveç gibi ülkelerde son 20 yıldır ARAMA, uluslararası ve ulusal
iddia sahibi (stakeholder), kullanılmaktadır. Son on senedir alanda 400 adet projede katılımlı
metodolojinin ön gördüğü mantık Türkiye'de çeşitli holding, dernek, yönetim danışmanlığı hizmeti
içersinde en ideal gelecekleri ortaya sektör kuruluşu, kamu kuruluşu ve vermiştir. Katılımlı yönetim üzerine
çıkartacak yaratıcı stratejileri, şirketlerde yaklaşık 400 defa hem akademik alanda, hem de
işbirlikçi bir tutumla tasarlarlar. uygulanmıştır. uygulama alanında sürekli
Ortak görüş yaratmayı, ortak geliştirmelerde bulunan ARAMA,
sorunlara çözüm bulmayı, daha iyiye Arama konferansının amacı, normal Türkiye’de ve uluslararası boyutta
ulaşmak, gelişmek için neler olarak direkt ilişkide bulunmayan bilgi üretimine ve birikimine sahiptir.
yapılması gerektiğini belirlemeyi ve kişileri bir araya getirip, onları ARAMA, Avustralya’daki Fred
ortak hedefler seçmeyi sağlayan bir katılımlı bir tasarım ve problem Emery Institute (Fred Emery Arama
çalışma düzenidir. Klasik olmayan çözme süreci içine sokmasıdır. Konferansının ilk kuramcısıdır)
konferans düzeni içinde, ortak akıl Toplantı, büyük gruptan küçük yönetim kurulu üyesidir. Türkiye’de
aramak üzere 40 dolayında “iddia gruplara bölünerek, organik bir on yılı aşkın süredir uygulanan
sahibini” 2,5–3 gün süre ile biraraya şekilde, konferans görevini ®
Arama Konferansı , Karar
getirir. İddia sahipleri, konu ile ilgili, o bitirinceye kadar çalışır. Konferansın ®
Konferansı Katılımlı Tasarım
konuda çalışıp bir tecrübe kazanmış sonuca götürülmesinde bir yürütücü ®
Çalıştayı ve Diyalog Konferansı ,
®
karar vericiler ve bilgi birikimi olan bulunur. Yürütücü tartışmanın ARAMA’nın Türk Patent
kişiler diye tanımlanır. Aranan şey içeriğine karışmaz ve içerik ile ilgili Enstitüsünce tescil edilmiş
ortak akıldır. Katılımcıların birbirlerini özel uzman olması gerekmez. markalarıdır.
ikna ederek geliştirecekleri ortak akıl Yürütücünün rolü süreç ve
arama konferansının her zamanlama garantörü olmaktır. ARAMA, Norveç, İsveç, Hollanda,
aşamasında aranır ve bulunur. Klasik Avustralya, İngiltere, ABD ve
konferans düzenlerinde bir veya ARAMA Kimdir? Kanadalı akademisyen ve
birkaç kişi çıkıp belirli konuları anlatır uygulamacıları da kapsayan geniş bir
ve geri kalanlar dinler; Arama ağ içinde Katılımlı Yönetim
Konferansında ise, tam tersine, ARAMA, ulusal ve uluslararası
kuruluş, sektör ve diğer sistemlere Danışmanlığı hizmetleri vermektedir.
katılanların tamamı bir düzen içinde
konuşarak bir sonuca ulaşır. Beyin strateji geliştirme, dönüşüm ve
fırtınaları, tartışma ve yorum konuları değişim alanlarında Katılımlı
ARAMA’nın
genelden özele doğru yürür ve Yönetim Danışmanlığı hizmeti
evvelden tanımlanmış olan veren bir kurumdur.
quot;konferans göreviquot; tamamlanınca
sona erer Hizmet Alanları
Katılımlı Stratejik Planlama
Kendini Yöneten
Organizasyonlara ve
Takımlara Dönüşüm
Katılımlı Gelecek Tasarımı
ve İşbirliği Geliştirme
Süreci
Kökten “Turnaround”
Stratejisi
5. ARAMA
Katılımlı Yöntemler Katılımlı Yöntem Tipleri
ARAMA
Değişim Sürecinde Katılımlı yöntem tipleri üç gruba
Yaklaşık 40 yıllık bir gelişme evresi Değişim Sürecinde
olan katılımlıYapar? çok temel
Ne yöntemler, ayrılmaktadır.
gerekliliği sağlamaktadırlar:
bir Katılımlı süreci tasarlar ve Konferans Ne Yapar?
yürütülmesini kolaylaştırır.
Paylaşılmış bir arzulanan gelecek ve Çalıştay (Workshop) Katılımlı süreci tasarlar ve
Katılımlıeylemde bulunan insanlar.
bunun için yöntemleri yönetir. Toplantı yürütülmesinin kolaylaştırır.
Değişimi takip eder ve Katılımlı yöntemleri yönetir.
süreçte gerekli geliştirmeleri
Katılımlı yöntemler kişilerde değerli Konferans: Değişimi takip eder ve
yapar.
ve kullanılabilir bilginin var olduğu Konuyla ilgili iddia sahiplerinin süreçte gerekli geliştirmeleri
Üretilenleri sistematize eder. arzulanan geleceği tasarlamak ve
düşüncesinden yola çıkar. yapar.
Çıktıların takibinde ve
Katılımcılar parçaları değil, resmin ona ulaşma yollarını bulmak için Üretilenleri sistematize eder.
bütünleştirilmesinde
bütününü gördüklerinde, alır.
(ortaklaştırılmasında) rol
ortak akıl ve öğrenme ortamı Çıktıların takibinde ve
Değişim süreçlerinin bir katkı
organizasyona sağladıkları geliştirdikleri demokratik bir diyalog bütünleştirilmesinde
daha büyük olur. gelir.
parçası haline ortamıdır. Farklı konferans türlerinde (ortaklaştırılmasında) rol alır.
karar verme sürecinin değişik Değişim süreçlerinin bir
Böyle bir katkı, kurumları belirgin ve yönlerine odaklanılabilir ve amaç parçası haline gelir.
kalıcı başarılara götürür. Katılımlı doğrultusunda iddia sahiplerinin (fikir
yöntemler yeni çalışma biçimlerine üretmek üzere) bir araya geldikleri
sahip, köklü değişiklikleri demokratik diyalog ortamıdır.
gerçekleştiren ve çok çarpıcı iş ÇalıĢtay:
sonuçları elde eden Bir teori veya çerçevenin iddia
organizasyonların yükselişlerine Katılımlı Yöntemlerin sahiplerine aktarılması ve sisteme
öncülük etmektedirler. uygulanması için gerekli tasarımın
Özellikleri: yapıldığı bir toplantı türüdür. İlk teori,
Katılımlı yöntemler yaklaşımı çoğu İknaya dayalıdır ele alınan duruma göre geliştirilebilir
büyük ölçekli değişim çabasında göz İlgili tüm iddia sahipleri ve değiştirilebilir. Teori ve katılımlı
ardı edilen iki büyük boşluğu bulunur tasarım bir dinamik içinde birbirlerini
doldurmaktadır. Bunlardan birincisi Hiyerarşisiz bir ortamda besleyecek şekilde geliştirilir.
kendi sistemlerindeki değişim için uygulanır
insanların akıllarından Odaklanmış diyalog oluşturur Toplantı:
faydalanmaktır. Böylece kişiler Karar oluşturma ile karar Toplantı yöntemi iddia sahiplerini
işlerini yeniden tasarlama ve verme arasındaki süreyi organize bir şekilde bir araya
geleceklerini beraber yaratma kısaltır getirmeye dayanır. Belirli bir teori
sürecine dahil edilmiş olmaktadırlar. Çıktılara yönelik taahhüt veya metodoloji tarafından
İkincisi ise değişime sistemsel geliştirir yönlendirilmesi şart değildir.
yaklaşımdır. Bu yaklaşım tek bir Değişim kararları oya değil, Toplantılar amaçlarına göre
noktanın değil tüm sistemin iknaya ihtiyaç duyar. değiştirilebilir ve adlandırılabilirler.
performansını geliştirmeye İzleme ve takip, netleştirme,
yönelmeyi sağlar. bilgilendirme, eğitim, öğrenme, lider
geliştirme ve birleştirici toplantılar
ARAMA danışmanlık sürecinde sık
sık kullanılan toplantılardır.