Προστασία - Πειρατεία Λογισμικού από τον καθηγητή Μοτσενίγγο

1. Προστασία Λογισμικού - ΙοίΠροστασία Λογισμικού - Ιοί
Πειρατεία ΛογισμικούΠειρατεία Λογισμικού
Παρουσίαση για τους μαθητές της Α΄ τάξηςΠαρουσίαση για τους μαθητές της Α΄ τάξης
του 49του 49ουου
Γυμνασίου ΑθήναςΓυμνασίου Αθήνας
Διδάσκων: Χ.Μοτσενίγος

2. Προστασία Λογισμικού - Ιοί
 Το λογισμικό του υπολογιστή μας,
είτε πρόκειται για λογισμικό
εφαρμογών, είτε για το ίδιο το
λογισμικό συστήματος βρίσκεται
αποθηκευμένο στο σκληρό δίσκό (ή
δίσκους) του υπολογιστή
 Στο ίδιο αποθηκευτικό μέσο
βρίσκονται συνήθως και οι εργασίες
μας αλλά και τα άλλα αρχεία
δεδομένων (data files) που
χρησιμοποιούμε, όπως εικόνες,
μουσική, videos κλπ κλπ.
 Ο σκληρός δίσκος σαν αποθηκευτικό
μέσον έχει πολλά πλεονεκτήματα
όπως έχουμε δει: Τεράστια
χωρητικότητα, καλή ταχύτητα
πρόσβασης, αξιοπιστία, αντοχή στο
χρόνο κλπ
Λόγω των παραπάνω χαρακτηριστικών των
σκληρών δίσκων συχνά αισθανόμαστε ασφαλείςασφαλείς
και ήσυχοι..και ήσυχοι..
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

3. Τα
π
ράγματα
δυστυχώ
ς
όμω
ς
Τα
π
ράγματα
δυστυχώ
ς
όμω
ς
δεν
είναι ακριβώ
ς
έτσι.
δεν
είναι ακριβώ
ς
έτσι.
Προβλήματα κακοτοπιές και κίνδυνοιΠροβλήματα κακοτοπιές και κίνδυνοι
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

4. Κίνδυνοι - Ιοί
Οι ιοί (viruses) είναι
κακόβουλα προγράμματα τα
οποία εισβάλλουν απαρατήρητα
στον υπολογιστή μας και
μπορεί να μας δημιουργήσουν
πολλά προβλήματα όπως:
Διαγραφή δεδομένων από το
σκληρό δίσκο
Ελάττωση της ταχύτητας του
επεξεργαστή μας
Εμφάνιση ενοχλητικών
μηνυμάτων στην οθόνη μας.
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

5. Είδη Ιών
Δυστυχώς υπάρχουν διάφορα είδη ιών
 Ιοί αρχείων – κρύβονται μέσα σε αρχεία εφαρμογών και δημιουργούν
αντίγραφα του εαυτού τους
 Ιοί σκουλήκια – worms που διαδίδονται σε πολλούς υπολογιστές μέσω του
ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
 Iοί μακροεντολών που μολύνουν αρχεία του Excel κλπ
 Ioί boot sector οι οποίοι φορτώνονται ΠΡΙΝ το Λειτουργικό Σύστημα
κάθε φορά που ανοίγουμε τον υπολογιστή μας
 Δούρειοι Ίπποι (Τrojan Horses) που ενώ παρουσιάζονται σαν χρήσιμες
εφαρμογές, μετά την εγκατάστασή τους επιτρέπουν σε κάποιον άλλο να
αναλάβει τον έλεγχο του υπολογιστή μας.
 Rootkits – που δίνουν σε κάποιον εισβολέα δικαιώματα διαχειριστή
(administrator) στον υπολογιστή μας
 Και πολλοί – πολλοί άλλοι δυστυχώς.
Η διεθνής ονομασία
για το επιβλαβές
λογισμικό είναι
malware από το
malicious software
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

6. Spyware
(οι κατάσκοποι του Διαδικτύου)
 Το Spyware είναι λογισμικό που
εγκαθίσταται στον υπολογιστή μας,
χωρίς να το ξέρουμε και στη συνέχεια
παρακολουθεί τη δραστηριότητά μας
στο Διαδίκτυο. Στέλνει πληροφορίες και
στατιστικά χρήσης (ποιες σελίδες
επισκεπτόμαστε, κάθε πότε, ποιες
ώρες κλπ) σε κάποια εταιρεία ή
κάποιους ανθρώπους.
Πολλές φορές το spyware έχει και
ενεργητικό ρόλο αλλάζοντας κάποιες
από τις ρυθμίσεις του υπολογιστή μας
(πχ αρχική σελίδα του browser) ή και
στέλνοντας τους κωδικούς πρόσβασης
που χρησιμοποιούμε σε διάφορες
εφαρμογές.
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

7. Adware
(δεν αντέχω άλλες διαφημίσεις)
 To Adware από την άλλη είναι
λογισμικό το οποίο κατεβάζει
διαφημίσεις στον υπολογιστή μας
και φροντίζει να μας.... σπάει τα
νεύρα προβάλλοντάς τις σε
παραθυράκια που «ξεπηδούν»
ξαφνικά (pop up windows)
αποσπώντας την προσοχή μας και
εκνευρίζοντάς μας τόσο ώστε να
μην μπορούμε να
χρησιμοποιήσουμε τον υπολογιστή
μέχρι να τα ξεφορτωθούμε!
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

8. Κίνδυνοι – εισβολή ανεπιθύμητων
ατόμων στον υπολογιστή μας.
Hackers – Crackers
Ποια είναι η διαφορά
μεταξύ ενός Hacker και
ενός Cracker;
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

9. Κίνδυνοι – Ανθρώπινος παράγοντας
Λάθη είμαστε, ανθρώπους κάνουμε, ή κάπως έτσι τέλος
πάντων!
Μπορεί και κάποιο αρχείο να σβήσουμε κατά λάθος,
μπορεί να μας χυθεί και κάποιο υγρό ρόφημα στο πληκτρολόγιο....
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

10. Τέλος, μην ξεχνάτε ότι
.....
Ακόμα κι αν οι
δίσκοι και
γενικά τα
αποθηκευτικά
μέσα είναι πια
πολύ
αξιόπιστα...
Αυτό δε σημαίνει ότι δεν θα χαλάσουν κάποτε! Άλλωστε
γι΄ αυτό υπάρχει και ο όρος ΑΣΤΟΧΙΑ ΥΛΙΚΟΥ!
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

11. Σκούρα τα πράγματα έτσι;
Εντάξει μην απελπίζεστε, μπορεί οι
κίνδυνοι που παραμονεύουν να
είναι ... καμποσούτσικοι αλλά αυτό δε
σημαίνει ότι θα μείνουμε με...
Ας δούμε πώς μπορούμε να
χρησιμοποιούμε τον υπολογιστή μας
και να σερφάρουμε στο Διαδίκτυο με
ασφάλεια και χωρίς άγχος.
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

12. Τρόποι προστασίας από
ιούς
Εγκαθιστούμε ένα αντιιϊκό (antivirus)
πρόγραμμα στον υπολογιστή μας το οποίο
φροντίζουμε:
1. να είναι ενεργοποιημένο μόνιμα
2. να ενημερώνεται συχνά και αυτόματα
μέσω Διαδικτύου
Τα περισσότερα σύγχρονα antivirus
προγράμματα αντιμετωπίζουν όλα τα είδη
ιών, spyware και adware
Προσοχή: Επειδή τίποτε δεν είναι τέλειο, δεν στηριζόμαστε στο antivirus
εκτελώντας αλόγιστα όποιο λογισμικό και εφαρμογή κατεβάσουμε από το
Διαδίκτυο ή μας δώσει κάποιος φίλος μας. Ο βασικός κανόνας είναι ότι
πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τα νέα προγράμματα που βάζουμε
στον υπολογιστή μας ειδικά αν αυτά δεν προέρχονται από απόλυτα
αξιόπιστες πηγές!
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

13. Τρόποι προστασίας από
ανεπιθύμητους εισβολείς
 Τείχος προστασίας – Firewall. Το κρατάμε ενεργοποιημένο πάντα!
 Δεν κοινοποιούμε τα προσωπικά μας δεδομένα – Τηλέφωνο – Διεύθυνση –
ούτε το e-mail μας. Αν θέλουμε να δώσουμε το e-mail μας σε κάποιον φίλο
μας το κάνουμε προσωπικά.
 Είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν «συναντάμε» online άγνωστα άτομα. Αν
κάτι στη συμπεριφορά τους μας φανεί παράξενο, διακόπτουμε την επαφή
και πληροφορούμε τους γονείς μας ή κάποιον ενήλικα
 Δεν απαντάμε σε μηνύματα ατόμων που δε γνωρίζουμε ούτε συμμετέχουμε
σε κληρώσεις και διαγωνισμούς online που δεν γνωρίζουμε το διοργανωτή
και τους σκοπούς του.
 Όταν συνομιλούμε online φροντίζουμε να είμαστε ευγενικοί και να κρατάμε
τους κανόνες καλής συμπεριφοράς του Διαδικτύου. Είναι πολύ εύκολο να
παρεξηγηθούν από κάποιον αυτά που γράφουμε ειδικά αν δε μας γνωρίζει
καλά και δεν καταλαβαίνει πότε αστειευόμαστε και πότε μιλάμε σοβαρά.
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

14. Αντίγραφα ασφαλείας
(Backup και πάλι backup)
Επειδή τελικά όλα μπορούν να πάνε στραβά
καμία φορά, δηλαδή ή το antivirus να αποτύχει
ή το firewall να «πέσει» ή απλά να μας συμβεί
μια αστοχία υλικού, το καλύτερο πράγμα που
μπορούμε να κάνουμε για να αισθανόμαστε
ήσυχοι είναι η περιοδική λήψη αντιγράφων
ασφαλείας (backup) σε κάποιο εξωτερικό
αποθηκευτικό μέσο.
Έτσι μια φορά την εβδομάδα ή μια φορά το
μήνα, ανάλογα με το πόσο χρησιμοποιούμε τον
υπολογιστή μας, καλό είναι να αντιγράφουμε
μέρος ή και ολόκληρο το περιεχόμενο του
σκληρού μας δίσκου σε έναν εξωτερικό σκληρό
δίσκο. Ακόμα κι αν όλα πάνε στραβά, έτσι θα
είμαστε σίγουροι ότι δεν χάσαμε τα αρχεία μας.
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

15. QUIZ
- 1
Ο όρος «Αστοχία Υλικού» μπορεί να αναφέρεται .....
Στο λάθος πάτημα
ενός πλήκτρου
Στην εισβολή
ενός Hacker
Στην καταστροφή
ενός αποθηκευτικού μέσου
Σε όλα
τα προηγούμενα
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

16. Επόμενη ερώτηση
Σωστά!
Η αστοχία υλικού μπορεί να αναφέρεται στην καταστροφή του
σκληρού δίσκου ενός υπολογιστή είτε λόγω ελαττωματικής
κατασκευής είτε λόγω κάποιου τυχαίου γεγονότος.
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

17. QUIZ
- 2
Αν έχουμε λογισμικό antivirus εγκατεστημένο στον
υπολογιστή μας είμαστε απόλυτα ασφαλείς ότι και να
γίνει.
Σωστό Λάθος
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

18. Επόμενη ερώτηση
Σωστά!
Η ύπαρξη έστω και πρόσφατα ενημερωμένου antivirus δεν μας
εξασφαλίζει απόλυτα. Πρέπει να είμαστε και οι ίδιοι αρκετά
προσεκτικοί στη χρήση του Διαδικτύου για να αποφύγουμε όλες
τις κακοτοπιές και τους κινδύνους
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

19. QUIZ
- 3
Αν δεν συνδεόμαστε στο Διαδίκτυο τότε αποκλείεται να
«κολλήσει» ο υπολογιστης μας ιό.
Σωστό Λάθος
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

20. Επόμενη ενότητα
Σωστά!
Ένας ιός μπορεί να εισχωρήσει στον υπολογιστή μας και από
κάποιο φορητό αποθηκευτικό μέσο (CD, DVD, Memory flash κλπ)
το οποίο είναι ήδη μολυσμένο.
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

21. Πειρατεία Λογισμικού
Τι θεωρείται πειρατεία λογισμικού;
Η δημιουργία παράνομων αντιγράφων ενός
προγράμματος
Η παράνομη εγκατάσταση προγραμμάτων
Η παράνομη αναπαραγωγή και διάθεση αντιγράφων
προγραμμάτων με κίνητρο το οικονομικό όφελος
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

22. Πλεονεκτήματα από τη χρήση
νόμιμου λογισμικού
 Σιγουριά ότι το λογισμικό είναι απαλλαγμένο από ιούς και άλλα
κακόβουλα προγράμματα
 Το λογισμικό είναι ελεγμένο και δοκιμασμένο
 Εγχειρίδια χρήσης
 Τεχνική υποστήριξη
 Νόμιμη χρήση του λογισμικού για την παραγωγή δικού μας
έργου
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

23. Δωρεάν λογισμικό
Κατηγορίες
 Demo / Shareware – περιορισμένη άδεια χρήσης είτε
χρονικά είτε από άποψής δυνατοτήτων της εφαρμογής
 Freeware – πλήρης άδεια χρήσης, το κατεβάζετε και το
χρησιμοποιείτε χωρίς ενοχές ή φόβο.
 Open Source (Ανοικτού κώδικά) – δωρεάν προγράμματα
στα οποία ο κατασκευαστής, πέρα από την χρήση, επιτρέπει
επιπλέον να γίνουν αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας τους
Τι είναι το δωρεάν λογισμικό;
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

24. Δωρεάν λογισμικό - αδεια χρήσης
Προσοχή στους όρους της άδειας χρήσης
Πολλά freeware προγράμματα επιτρέπουν τη
δωρεάν χρήση και ανταλλαγή μεταξύ χρηστών αλλά
όχι σε όλες τις περιπτώσεις. Μπορεί ας πούμε να
επιτρέπεται η οικιακή χρήση ή η χρησιμοποίηση του
λογισμικού από εκπαιδευτικά μη κερδοσκοπικά
ιδρύματα (πχ δημόσια σχολεία) αλλά να
απαγορεύεται η χρησιμοποίηση του λογισμικού για
εταιρείες ή για εμπορικούς σκοπούς. Όταν
χρησιμοποιείτε μια freeware εφαρμογή λοιπόν να
διαβάζετε προσεκτικά την άδεια χρήσης ώστε να
έχετε το κεφάλι σας ήσυχο!
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

25. OPEN SOURCE
Υπάρχουν τόσα πολλά παραδείγματα επιτυχημένου
λογισμικού ανοικτού κώδικά που μπορεί ήδη να
χρησιμοποιείτε κάποιο και να μην το ξέρετε!
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

26. QUIZ
- 4Το να «κατεβάσουμε» ένα freeware λογισμικό από το
Διαδίκτυο και μετά να το πουλήσουμε σε κάποιους
ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση στο Internet είναι
παράνομη πράξη.
Σωστό Λάθος
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

27. Επόμενη ερώτηση
Σωστά!
Η πώληση ενός λογισμικού που αποκτήθηκε δωρεάν ως freeware
είναι και παράνομη αλλά και ηθικά λάθος γιατί είναι εντελώς
αντίθετη από την πρόθεση του δημιουργού του λογισμικού.
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

28. QUIZ
- 5
Το να αντιγράψουμε ένα παιχνίδι που αγοράσαμε νόμιμα
και να το δώσουμε σε ένα φίλο μας δεν αποτελεί
αξιόποινη πράξη
Σωστό Λάθος
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

29. Επόμενη ερώτηση
Σωστά!
Η αντιγραφή και διανομή ενός λογισμικού, έστω κι αν αυτό
αποκτήθηκε νόμιμα, χωρίς την άδεια του δημιουργού του είναι
παράνομη πράξη.
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

30. QUIZ
- 6
Το λογισμικό ανοικτού κώδικα (open source) είναι το ίδιο
πράγμα με τα freeware προγράμματα.
Σωστό Λάθος
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

31. Επόμενη ενότητα
Σωστά!
Όπως είπαμε, στο λογισμικό ανοικτού κώδικα εκτός από χρήση
μπορούμε να κάνουμε αλλαγές και επεμβάσεις στον τρόπο
λειτουργίας του, αν έχουμε βέβαια τις κατάλληλες γνώσεις και
την απαιτούμενη εμπειρία γι΄ αυτό!
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

32. Θέλετε να το ψάξετε κι άλλο;
Κανένα πρόβλημαΚανένα πρόβλημα!
Μπορείτε είτε να επισκεφθείτε το σχολικό μας site, όπου στην
επιλογή «Σύνδεσμοι» θα βρείτε πολλά links προς τοποθεσίες με
antivirus, antispyware, λογισμικά για λήψη αντιγράφων ασφαλείας,
sites με συμβουλές για ασφαλή πλοήγηση στο Διαδίκτυο κλπ, ή.....
...μπορείτε, αφού κλείσετε αυτήν την
παρουσίαση να επιλέξετε το
«Διαδικτυακό Quiz» από το Κέντρο
Υλικού ώστε να «προπονηθείτε» στην
ασφαλή χρήση του υπολογιστή σας.
Κάπου εδώ
τελειώσαμε. Σας
ευχαριστούμε που
παρακολουθήσατε
αυτή την παρουσίαση
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας

33. Λάθος απάντηση!
Δοκίμασε πάλι!
49ο
Γυμνάσιο Αθήνας