1. UD 1.- O NOSO LUGAR NO UNIVERSO
VIDEOFORUM: CONTACT1
Reparto
Jodie Foster
Ellie Arroway
Matthew Mc Conaughey
Palmer Joss
Michael Kitz
James Woods
S. R. Hadden
John Hurt
David Drumlin
Tom Skerrit
Kent Clark
William Fichtner
Ted Arroway
David Morse
Richard Rank
Rob Lowe
Rachel Constantine
Angela Bassett
Título orixinal: " Contact "
Nacionalidade: EEUU
Duración: 150 '
Xénero: Ciencia Ficción
Dirección: Robert Zemeckis
Guión: James V. Hart y Michael Goldenberg
Baseado na novela homónima de Carl Sagan (ganadora do Pulitzer
no 1985) e na historia adaptada por el mesmo)
Música: Alan Silvestri
Fotografía Don Burgess
Deseño de produción: Ed Verreaux
Montaxe: Arthur Schmidt
Produción: Robert Zemeckis y Steve Starkey
SINOPSE
Desde a súa infancia, Ellie estivo convencida de que alí fora hai algo, que máis alá das estrelas
existen seres cos que poder comunicarse.
A morte do seu pai e a soedade naque repentinamente se ve sumida provocan que se lance de che
o ao mundo da ciencia e adique a súa vida por completo ao único que sempre lle fascinou: a
astronomía.
ACTIVIDADES INICIAIS (previas ao visionado da película)
Para unha mellor comprensión e traballo posterior, necesitarás manexar algúns conceptos que
aparecen na película. Para iso, en grupos de cinco alumn@s traballa nas seguintes actividades.
A.1.- Indica cáles dos seguintes conceptos (citados unha ou máis veces na película) che resultan
coñecidos, intentando dar unha explicación do significado dos mesmos.
1
Esta actividade está elaborada a partir da proposta de materiais para CCMC do FECYT (MEC) (UD 3
“Nuestro lugar en el Universo”)
2. Conceptos: radiotelescopio, púlsar, burato negro, nebulosa, quásar, constelación, planeta,
supernova, ascensión recta e declinación, análise espectral, relatividade especial,
ano-luz, proxecto SETI2, burato de verme
A.2.- a) Busca o significado ou explicación dos conceptos anteriores. Podes empregar libros de
texto, enciclopedias ou Internet.
b) Ademais dos conceptos anteriores, busca o significado dos seguintes conceptos:
galaxias e cúmulos de galaxias, quásares e cúmulos estelares
Se empregas Internet, poden serche de utilidade os seguintes enderezos de
páxinas:
http://es.wikipedia.org (portal de astronomía da wikipedia)
Páxinas de carácter divulgativo:
http://weblogs.madrimasdorg/astrofisicawww.astroverada.com (“Exploremos o universo”)
http://www.astronia.com/index.htm (“Astronomía educativa”)
Para profundizar, pero tamén con carácter divulgativo e de gran actualidade:
http://weblogs.madrimasdorg/astrofisica (blog “Bitácora estelar”)
A.3.- Por grupos, expoñede os resultados da actividade anterior. Elaborade un pequeno
documento baixo o título “Grandes estruturas do universo e conceptos relacionados” que
recolla o léxico de traballo común, cos correspondentes significados.
A.4.- Na seguinte noticia periodística aparecen referencias á observación do espazo. Sinálaas e
intenta darlle un significado ás mesmas.
2
Falaremos máis del na actividade A.10.
2
3. A.5.- Explicación cualitativa do que é unha onda e as súas magnitudes fundamentais.
Introdución ás ondas electromagnéticas e ás características do espectro
electromagnético.
3
4. A.6.- Busca información sobre o fundamento da análise espectral e a súa utilidade para coñecer
a composición das estrelas.
Lecturas para introducir ambos temas:
4
5. A.7.- Na película cítase o burato negro de M81. Busca información sobre o que pode ser ese M81
e relaciónao cos conceptos coñecidos de “ascensión recta” e “declinación”. Elabora un
breve informe sobre os “catálogos de estrelas”.
ACTIVIDADES POSTERIORES AO VISIONADO DA PELÍCULA
A.8.- Elabora un pequeno informe no que inclúas as nocións ou conceptos científicos recoñecidos,
os aspectos que non entendiches, aquelo que máis che interesou, cousas que che suxeriu e
unha valoración global da mesma.
A.9.- Posta en común dos informes da actividade anterior e elaboración de conclusións globais.
A.10.- Na película fálase do Proxecto SETI. Investiga qué é ese proxecto e realiza un informe
sobre a súa orixe e fundamentos, así como as súas características esenciais e a súa
situación actual.
As seguintes actividades plantean consideracións relacionadas con temas abordados na súa
maioría na Unidade Didáctica 1.
A.11.- En dous momentos da película cítase un “mecanismo” típico do modo de traballar
científico que se denomina “a navalla de Ockam”.3 As seguintes son citas de científicos
recoñecidos. Recoñeces nelas mecanismos científicos do tipo de “a navalla de Ockam”.
Coméntaas e elabora un breve informe.
3
Xa falamos desta técnica na Unidade Didáctica 1
5
6. A.12.- A protagonista, tal como parece indicar o feito de que a cámara rexistrara un tempo de
grabación de 18 horas, puido viaxar durante ese tempo e, sen embargo, todos os
presentes viron que o proceso non durou máis que a caída da cápsula. Que sentido ten
esta especie de “dilema” que se deixa “caer” ao final da película?
A.13.- Sinala algunhas características do método científico que se poñan de manifesto ao longo
da película.
A.14.- Sinala o modo no que en distintos momentos se manifesta na película que a ciencia é unha
actividade sometida a presións financieiras. Cales cres que poden ser as causas desas
presións?
A.15.- Sinala os momentos nos que na película se pon de manifesto a relación entre a actividade
científica e “outros poderes”?
A.16.- Busca información e redacta un breve informe sobre o que é I+D e I + D + i
A.17.- Busca información e elabora un informe sobre a financiación pública/privada da ciencia
en España.
6
7. A.18.- Sinala os momentos nos que na película se evidencian os posibles problemas ou conflictos
entre as ideas científicas e outras ideas.
A.19.- Debate sobre os temas seguintes: son compatibles o progreso científico e tecnolóxico co
desenvolvemento humano cara unha vida mellor? Ten a tecnoloxía a culpa dos males das
sociedade e do deterioro do planeta?
A.20.- Debate-xogo de rol: A ciencia e a relixión son xeitos incompatibles de ver o mundo?
Ten a ciencia algo que dicir á relixión? E a relixión á ciencia?
A.21.- Sería o descubrimento de civilizacións extraterrestres, aínda que non se chegara a
entrar en contacto con elas, o “máis grande da historia da humanidade”, tal como se di
na película? Que repercusións podería ter?
7