Inverde, forum voor groenexpertise, ondersteunt als trouwe partner van de bosgroepen het beheer van de privé-bossen in Vlaanderen. Naar jaarlijkse goede gewoonte biedt Inverde zo ook telkens een buitenlandse studiereis aan op maat van de bestuurders en leden van bosgroepen. Na Engeland, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Schotland, Zweden, Polen en Oostenrijk, was het nu de beurt aan Catalonië. Foto's: Leen Meerschaert, Jan Seynaeve, Rita Colliers, Paul Goelen, Sylvie Mussche, Klaartje Van Loy

1. CURSUS
Bosgroepenreis 2014
Catalunya

2. Bosgroepenreis 2014
Begin juni organiseerde Inverde een vierdaagse
studiereis naar Catalonië voor liefhebbers, leden,
bestuurders en coördinatoren van de bosgroepen.
Ook nu weer spatte het enthousiasme van de lokale
boseigenaars en bosbeheerder er van af!
Meer info en volledig verslag van deze jaarlijkse
studiereis op
http://www.bosgroepen.be/excursiesinverde

3. De excursieplaatsen

5. Het bos in Catalonië in een kleine notendop:
1. relatief veel bos: ongeveer 2 miljoen hectare (is bijna 70% van
de totale oppervlakte),
2. een grote biodiversiteit (Mediterraanse, Euro-Siberische en
Alpiene bioregio’s),
3. een hoog brandgevaar vormt een grote beperkende factor voor
het bosbeheer en
4. 73% van het Catalaanse bos is in privé-eigendom. Opvallend
is ook dat meer dan de helft een eigendom van minder dan
een hectare bezit.

7. Quercus suber (Cassa de la Selva)
In Cassà de la Selva worden we ondergedompeld in een warm aanvoelend
kurkeikenbos. Het beheer is hier gericht op het produceren van
kwaliteitskurk. De minimale diameter van de bomen voor een eerste oogst
bedraagt 20cm.
De oogst gebeurt volledig manueel met een speciaal vervaardigde bijl. De
bijl is strikt persoonlijk, elke streek heeft z’n typisch ontwerp en ze fungeert
zowel als bijl, hamer en als hefboom.
De totale opbrengst is ongeveer een ton kurk per hectare. Dit kan dan elke
14 jaar opnieuw uitgevoerd worden.

11. Na het bos volgen we de kurk
mee tot in de fabriek waar ze
verwerkt wordt tot kurkstoppen
voor de wijnindustrie.
Na 9 maand gedroogd te
hebben in de buitenlucht,
worden de kurkvellen tot
kurkstoppen van 4
kwaliteitsniveaus
geproduceerd.

13. Castanea sativa (Arbucies)
Bezoek aan het privé-eigendom El Mataró, deel van het beschermde
biosfeerreservaat van Montseny (o.a. Natura2000). El Mataró is 320
hectare groot en wordt momenteel beheerd door de 25e generatie op
rij. Van een familiepatrimonium gesproken!
We zien onder andere hakhoutbestanden met tamme kastanje. De
omlooptijd bedraagt 25 jaar tussen twee opeenvolgende kappingen,
dan zijn de geoogste diameters idealiter 20 à 25 cm. Allerlei
toepassingen zijn mogelijk, van duighout tot zaaghout en palen,
hetgeen ze op het bosbedrijf zelf doen.

16. Pinus uncinata (Alp)
In Alp, in de Pyreneeën, maken
we kennis met openbare
(gemeentelijke) dennenbossen.
Vooral de inheemse bergden
(Pinus uncinata) op hoogst
gelegen delen, wat lager zien we
ook grove den (Pinus sylvestris).

18. Er worden in de gemeente Alp heel wat publieke gebouwen nu reeds
verwarmd met hout uit deze bossen. De houtsnippers behoren toe aan de
gemeente. Er zijn wel plannen om de productie uit te breiden zodat ook
meer hotels en particulieren kunnen participeren. De logistiek is
uitbesteed, maar het bosbeheer en de verkoop gebeurt door de gemeente
zelf.

20. Ook een intermezzo klassieke bosbouw ontbreekt deze keer niet. In Celrà
treffen we een populierenbos aan waar door intensieve teelt (bemesting +
irrigatie) kaprijpe bomen na reeds 8 tot 10 jaar bekomen worden! Een
geoogste populier is dan goed voor gemiddeld 1 m³ werkhout, die zal
dienen voor de productie van fineer. De jaarlijkse bijgroei bedraagt zo'n
slordige 30 m³ hout per hectare per jaar. Op de foto hiernaast kijk je naar
6-jarige populieren...zoek de bosbeheerder op deze foto...

22. Pinus pinea
In een ander zonovergoten dorp, Arenys d’Empordà, maken we kennis met
het beheer van de parasolden (Pinus pinea). Niet voor het hout, maar wel
voor z'n vruchten. We krijgen uitleg bij de techniek van het enten. De enten
produceren sneller stuifmeel dan niet-geënte dennen. Een parasolden
produceert normalerwijs vruchten vanaf 15-20-jarige leeftijd, een geënte
reeds op 9 jaar!

24. Platanen 150 à 160 jaar oud en 40 à 60 (!?) meter hoog (Girona)

26. O ja, en het eten was ook
wel goed…

28. … en de sfeer natuurlijk ook

29. http://www.bosgroepen.be/excursiesinverde