2. REVMATIK QIZDIRMA VƏ
ETIOLOGIYASI
Bu xəstəlik bir İmmunolojik prosses olub, 5_16 yaş
arası uşaqlarda rast gəlinir.
Bunu törədən amil A-qrupundan olan ß-hemolitik
streptokoklardan olan infeksiyadır.
Bunun yayılması irsiyyətində olanlar və ictimaee-
iqtisadi vəziyyətləri aşağı olan insanlarda daha çox
rast gəlinir.
Və həmçinin çox vaxt boğaz infeksiyası, 2-6 həftə
revmatik qızdırmanın təzahüründən əvvəl baş verir.
3. Bu uşaqlarda
penisilin tətbiq etmək,
boğaz streptokok
infeksiyasında 100%-ə
qədər revmatik
qızdırmanın
yaranmasının qarşısını
alabilər.
Buna diqqət etmək
lazımdır ki dəri
streptokok infeksiyaları
nəticəsində revmatik
qızdırma əmələ gəlmir.
4. KLINIK SIMPTOMLAR
revmatik qızdırma əlamətləri ürək, oynaq, dəri və ya mərkəzi sinir
sistemində iltihab nəticəsində baş verir və xəstəliyin gedişatı zamanı dəyişə
bilər. Simptomlar adətən insanın strep infeksiyasından 2-4 həftə sonra
təzahür olur və bunlara aşağıdakılar aiddir:
Ağrılı və zərif oynaqlar (çox vaxt dizlərdə, ayaqlarda, dirsəklərdə və
biləklərdə)
Qızdırma (38.2_38.9)
Digər oynaqlara köçürülən bir oynaqda ağrı
Qırmızı, isti və ya şişmiş oynaqlar
Döş qəfəsi ağrısı
5. Çox vaxt əllərdə, ayaqlarda və üzdə baş verən idarəolunmaz bədən
hərəkətləri.
Qeyri-adi davranışlar, məsələn, ağlamaq və ya yersiz gülmək
Dərinin altında kiçik, ağrısız bumpslar
Ürək deyingənliyi (anormal ürək səsi)
Təngnəfəslik
Tərləmə
Qusma
Yorğunluq və lethargy
6.
7. JONS KRIYETLƏRI
Jons kriterlərin 2 forması vardır;
Major
Minor
Bu meyarlar əskidən yoluxmuş
streptokok infeksiya sübutları olması
ilə birlikdə diaqnoz üçün vacibdir.
8. MAJOR KRITERLƏR
1. Artrit : ən çox böyük oynaqıarda (dirsək və ayaq biləyində) rast gəlir.
2. Kardit : 50% hallarda rast gəlir. Pan karditdir, yəni endokardit,
miokardit, perikarditi cəlb edəbilər.
3. Aritmi Marginatum : müvəqqəti və keçicidir. Qaşınmır. İstiyə məruz
qaldıqda rəngi qızarır. Proksimal və döş orqanlarda qabarıq xətt kimi
görünür.
4. Subdermal Nudullar : Ən çox xroniki xəstəliklərlə rast gəlir. Bərk,
hərəkətli, ağrısız, qaşıntısız, ekstanor böyük və kiçik oynaqlar
səthlərdə hətta baş və onurğa sümükləri üstündə olur. Kardit
hücümları ilə daha çox yayılır.
5. Sydenham Chorea : Yayğın deyil. İnfeksiyadan neçə vaxt sonra baş
verir. Qızlarda çox yayılır. Anti neyronun anti cisimi müsbət olabilər.
Bunu təzahürləri sinir psixologydir.
9. MINOR KRITERLƏRI
1. Tempratur 38.2 / 38.9
2. Artralji (xəstənin artriti olmaması şərtilə)
3. Əvvəldən revmatik qızdırma sabiqəsi
4. Leykositoz
5. ESR-ın yüksək olması vəya CRP-nin müsbət olması
6. RP intervalının uzun olması
12. UZUN MÜDDƏTLI PROFILAKTIKA
Penisilin (tərcihən Penisilin Benzatin) 1200000 hər
28 gündə.
Proqnozu ürəyin daimi zədələnmə dərəcəsinə
bağlıdır və xüsüsilə ilk hücümda profilaktika rüayət
olunsa daha çox təsir edəcək.
Ürəyin hücümünün şiddəti hər dəfə revmatik
qızdırmanın ağırlaşmasınan dahada pisləşir.