2. TỪ TRƯỜNG TRÁI ĐẤT
VÀ HIỆN TƯỢNG BÃO TỪ
TỪ TRƯỜNG TRÁI ĐẤT
I. Độ từ thiên. Độ từ khuynh.
II. Các cực từ của trái đất.
B. BÃO TỪ.
I. Hiện tượng bão từ.
II. Nguyên nhân.
III. Đặc điểm.
IV. Tác hại và biện pháp khắc phục
A.
3. A. TỪ TRƯỜNG TRÁI ĐẤT
I.
Độ từ thiên. Độ từ khuynh.
Độ từ thiên.
Các đường sức từ của từ trường Trái Đất
nằm trên mặt đất gọi là các kinh tuyến từ.
Góc lệch giữa kinh tuyến từ và kinh
tuyến địa lí gọi là độ từ thiên (hay góc từ
thiên), kí hiệu là D.
Người ta quy ước độ từ thiên ứng với
trường hợp cực Bắc của kim la bàn lệch
sang phía Đông là độ từ thiên dương,
ngược lại là độ từ thiên âm.
4. Hình 1: Kim nam châm lệch khỏi kinh tuyến
địa lý
5. A. TỪ TRƯỜNG TRÁI ĐẤT
I.Độ từ thiên. Độ từ khuynh
Độ từ khuynh.
Góc hợp bởi kim nam châm của la
bàn từ khuynh và mặt phẳng nằm ngang
gọi là độ từ khuynh (hay góc từ khuynh).
Ở Bắc bán cầu, cực bắc của kim nam
châm nằm ở phía dưới mặt phẳng
nằm ngang, đó là độ từ khuynh
dương, ngược lại là độ từ khuynh âm
6. Hình 2: Kim nam châm lệch khỏi mặt phảng
nằm ngang.
7. A. TỪ TRƯỜNG TRÁI ĐẤT
2. Các cực từ của Trái Đất
•
Trái đất có hai địa cực được gọi là Bắc
cực và Nam cực. Ngoài ra nó còn có
hai cực từ
8. B. BÃO TỪ
I.
II.
III.
IV.
HIỆN TƯỢNG BÃO TỪ.
NGUYÊN NHÂN
ĐẶC ĐIỂM
TÁC HẠI VÀ BIỆN PHÁP KHẮC
PHỤC ĐỐI VỚI HIỆN TƯỢNG BÃO
TỪ.
9. I.
HIỆN TƯỢNG BÃO TỪ
Bão từ hay còn gọi là bão địa từ trên
Trái Đất là những thời kỳ mà kim la
bàn dao động mạnh.
Khi có sự bùng nổ của mặt trời sẽ
xuất hiện những luồng tia rất mạnh.
Những luồng tia đó bay tới, tương tác
với từ quyển của Trái đất gây ra hiện
tượng gọi là bão từ.
10. II. NGUYÊN NHÂN
Do dòng hạt mang điện phóng ra từ
các vụ bùng nổ trên Mặt Trời (gió Mặt
Trời) tác dụng lên các đường cảm
ứng từ của Trái Đất.
Bão mặt trời chính là nguyên nhân
gây ra bão từ.
11. III. ĐẶC ĐIỂM
1.Phân loại
Theo thời gian tồn tại, gồm 2 loại:
Bão từ mạnh: vài chục giờ, vài ngày
Bão từ yếu: vài giây.
12. III. ĐẶC ĐIỂM
2. Địa điểm:
Trái đất và trên một số hành tinh khác
trong hệ Mặt Trời, nhất là các hành tinh
có từ quyển (như Sao Thổ).
13. III. ĐẶC ĐIỂM
3. Thời gian tồn tại:
Thường tồn tại trong khoảng thời gian
ngắn, có những con bão yếu chỉ kéo dài
trong vòng vài giây.
Có nhưng cơn bão mạnh kéo dài trong
vòng vài chục giờ, vài ngày
14. III. ĐẶC ĐIỂM
4. Diễn biến.
Các dòng hạt mang điện phóng ra từ
Mặt Trời sinh ra một từ trường, có độ
lớn vào khoảng 6.10−9 tesla.
Từ trường này ép lên từ trường Trái
Đất làm cho từ trường nơi bị ép tăng
lên.
Khi từ trường Trái Đất tăng lên, từ
thông sẽ biến thiên và sinh ra một
dòng điện cảm ứng chống lại sự tăng
từ trường của Trái Đất (theo định luật
15. III. ĐẶC ĐIỂM
điện cảm ứng này có thể đạt
cường độ hàng triệu ampe chuyển
động vòng quanh Trái Đất và gây ra
một từ trường rất lớn tác dụng lên từ
trường Trái Đất.
Hiện tượng này tiếp diễn làm cho từ
trường Trái Đất liên tục biến thiên và
kim la bàn dao động mạnh.
Dòng
16. III. ĐẶC ĐIỂM
Nếu
từ trường hướng về phía Nam,
các cơn bão địa từ mạnh sẽ ảnh
hưởng trực tiếp tới Trái Đất.
Nếu hướng của từ trường trong tầng
điện ly hướng về phía Bắc, giống như
hướng của từ trường Trái Đất, bão địa
từ sẽ lướt qua hành tinh của chúng ta.
17. IV. TÁC HẠI VÀ BIỆN PHÁP
KHẮC PHỤC ĐỐI VỚI BÃO TỪ
1. Tác hại.
Gây ra rối loạn trong liên lạc vô tuyến
hay thậm chí gây mất điện, làm cho
hệ thống truyền tải điện cao thế ở
Canada bị hư hỏng nặng.
Nguy hiểm cho người có bệnh tim
mạch có thể gây tử vong.
Ảnh hưởng lớn đến sự sống của các
loài động vật .
18. IV. TÁC HẠI VÀ BIỆN PHÁP
KHẮC PHỤC
2. Cách khắc phục.
Hầu như không có biện pháp nào có
thể khắc phục được những tác hại do
bão từ gây ra. Nhưng ta có thể dự báo
trước việc sảy ra bão từ.