1. TÜKETĠM
ÇILGINLIĞI

2. Tüketim çılgınlığı nedir?
Günümüzde dünyada ve ülkemizde üretim
arttıkça tüketimde artmaktadır. Üretilen
malların birim maliyetlerinin düşmesiyle
üretimde oluşan bolluk tüketicinin de
davranışlarına yansımaktadır. Bir çok etkenin
rol oynadığını kolaylıkla söyleyebileceğimiz
tüketim davranışında bilişim teknolojisinin
insanoğlunun önüne sermiş olduğu ucu
bucağı görünmeyen imkanları görmezden
gelemeyiz.

4. Abraham Maslow ihtiyaçlar hiyerarşisi teorisinde
insanların temel (fiziksel) ihtiyaçlarının öncelikli
olduğundan ardından güvenlik, ait olma,
saygınlık gereksinimlerinden arkasından da tüm
bunlar gerçekleştikten sonra gelecek olan
kendini gerçekleştirme noktasından
bahsetmiştir. Peki ne oldu da insanlar ihtiyaçtan
fazla tüketmeye daha çok önem verir oldular?

5. Bu durumun izlerini kendi hayatımızda
görmemiz mümkündür. İnsanlar artık
bilgisayarı açtıklarında ilk olarak alışveriş
sitelerine göz gezdiriyorlar, dışarıya çıkmak
demek özellikle büyükşehirlerde AVM lere
ya da plazalara, süper marketlere gitmek
anlamına gelmeye başladı. Yanlarında nakit
para taşımayan insanlar görüyoruz.
Bankaların promosyonlar, puanlar vs
şekillerde bin bir türlü hile ile yanı çektiği
müşteriler görüyoruz artık.

6. Tüketim çılgınlığı bizi gerçekten biz
istemesek de kendine çekebilir
mi?

7. Evet çekebilir. Markalar, firmalar, şirketler
bunu gerçekten çok iyi yapıyorlar. Bizler
farkında olmadan izlediğimiz her reklamın
altında bize verilmek istenen bir yığın mesaj
var ve işin garip tarafı bu mesajları fark
etmeden alıyoruz. Bir reklamda rol alan ünlü
bir yıldız, kültürel bir kare ya da fiziksel
çekiciliği yüksek olan bay veya bayanlarla
bizlere fark ettirmeden istedikleri düşünceyi
iletmiş oluyorlar.

8. Kocaeli Üniversitesi Öğretim Görevlilerinden
Ahmet Ayhan, 454 üniversite öğrencisi
üzerinde yapmış olduğu araştırma
sonucunda bu düşünceyi doğrular veriler
elde etmiştir. Ayhan makalesinde “Aşırı
tüketimi körükleyen reklam- moda ilişkisi ve
kanaat önderi olarak algılanan sanatçı,
sporcu vs. gibi rol model oluşturan kişilerin
taklit edilir olması, genç kuşaklarda marka
tüketiminin öne çıkan nedenlerinden bazıları
olarak öne çıkıyor.” demektedir.

9. Yine aynı şekilde Süleyman Demirel
Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tülay Korkmaz
Devrani’de çalışan kadınların kozmetik ürün
tüketimi üzerine bir çalışma yapmış ve
tüketicilerin bir markaya sadakatini arttıran
üç faktör belirlemiştir. Bu üç faktör ise
markanın ünü, yeterliliği ve markanın
beğenilirliğidir.

10. Yine aynı araştırmadan çıkan sonuçlar
doğrultusunda işletmelerin tüketicilerde
marka sadakati geliştirmek ve sürdürmek
için ürünlerini tüketicinin zihninde doğru
konumlandırmaları gerektiği bunun içinde
reklama, tanıtıma ve markalarının iyi bir üne
sahip olduklarını vurgulamalarına gerek
vardır. Bu şekilde tüketicinin zihnine marka
yerleşecek marka sadakati oluşacaktır.

11. TÜKETĠM ÇILGINLIĞI DÜNYAYI
BĠTĠRĠYOR
Dünyanın doğal kaynaklar üzerine bir
araştırma yapan bilim adamları, başta
Batılılar olmak üzere bütün ülkelere tüketim
çılgınlığına son vermeleri çağrısında
bulunuyor ve uyarıyor: Aksi takdirde 2050
yılına geldiğimizde yaşayabilmek için dünya
gibi iki gezegene daha ihtiyacımız olacak.

12. ĠKĠ GEZEGENE DAHA ĠHTĠYAÇ
DOĞACAK
Dünya Doğal Hayat Fonu raporunun en
çarpıcı bulgusu, tüketim oranları aynı hızla
devam ederse 2050 yılında canlı yaşamının
sürebilmesi için Dünya gibi 2 gezegene
daha ihtiyaç duyulacağını gösteriyor.
Araştırmalara göre son otuz yılda dünya
üzerindeki doğal kaynakların üçte biri
insanlar tarafından tüketildi.

13. 350 HAYVAN TÜRÜ TÜKENĠYOR
Denizlerdeki balıklar, atmosferdeki
karbondioksiti yok eden ormanlar ve temiz
su kaynakları hızla tüketiliyor. Raporun
bulgularına göre, 350 memeli, kuş, balık ve
sürüngen türü de soyu tükenme tehlikesiyle
karşı karşıya.

14. ABD’LĠ AFRĠKALI’NIN 24 KATINI
TÜKETĠYOR
Uzmanlar doğal kaynakların bu kadar hızlı
tüketilmesinin en önemli sebebinin Batılı
ülkelerdeki yüksek tüketim oranları olduğunu
belirtiyor.
Rapora göre ortalama bir ABD vatandaşı bir
İngiliz’in iki katı, bir Afrikalı’nın ise 24 katı
doğal kaynak tüketiyor.

15. "Tüketim toplumunda yaşıyoruz. Buna, tüketim
çılgınlığı desek daha doğru olacak. Gelirimizle
orantılı bir şeyler satın alıp, en iyi şekilde
yaşamımızı sürdürme çabası içindeyiz. Tüketmek
bizi mutlu ediyor. Her geçen yıl tüketimimiz
artıyor, katlanıyor. Bu çılgınlık içinde, maaşlarını
olduğu gibi kredi kartı borcuna yatıranlar var
artık aramızda. Kredi kartına borçlanmak
yetmedi, taksitlendirmeler, borç ertelemelerle
tüketim daha cazip duruma getiriliyor. Bir yıllık
maaşını şimdiden taksitlendirerek harcayabiliyor
bazı tüketim çılgınları. Bunların hepsi tek bir şey
için, Tüketim…

16. Küresel ısınmanın temel nedeninin, tüketim
çılgınlığı olduğunu kaç kişi söyleyebiliyor, bir
düşünün? Dahası bunun bir sistem sorunu
olduğunu, bizleri daha çok tüketime
yönlendirmek için reklamlarla kuşatıldığımızı,
tüketimimizin yıllar içinde katlanarak arttığını,
bu artışın aşırı doğal kaynak tüketiminin
yanında, çevre kirliliği ve küresel ısınmayı
sürekli arttırdığının ne kadar farkındayız
acaba?

17. Hepimiz bir şeyler yapılmasını bekliyoruz.
Küresel ısınmanın durdurulması için öncelikle
enerjinin yenilenebilir
(rüzgar, güneş, biokütle) kaynaklardan
üretilmesini talep ediyoruz. Evet, bunlar
yapılmalı, bunlar için var gücümüzle
çalışmalıyız. Ama bu yeterli mi
acaba? Bizlerin de gündelik
alıĢkanlıklarımızda değiĢiklikler yapmamız
gerekmiyor mu?

18. Sözümüz, maaşıyla, kıt kanaat geçinenlere
değil elbette. Evinde birden çok televizyonu
olan, her gün özel arabasıyla işine
giden, market arabasını tıka basa gereksiz
şeyleler dolduran, gardırobu ağzına kadar
dolu, satın alma işini bir gereksinimden
çok, zevk için yapanlara sözümüz.

19.  Tükettiğimiz her Ģey enerji kaynaklarına
bağımlı. Enerji kaynakları kirli bu ülkede…
Kömürle, doğalgazla üretiliyor bu enerjinin
çoğu.
 Karbondioksit açığa çıkıyor enerji
üretilirken, işte küresel ısınmanın baş suçlusu bu
CO2.
 Kirli enerjiyle üretilen her Ģey kirli. Üretimin her
aşamasında karbondioksit açığa çıkıyor. Her
karbondioksit atomu, iklim değişikliğini biraz
daha körüklüyor. Satın aldığımız her
ürünle, onlar üretilirken oluĢan karbondioksit
salınımını ve doğaya bırakılan diğer kirletici
etkileri de satın alıyoruz. Onları teşvik ediyoruz.

20.  Satın almak istediğimiz ürünler çok ucuz
olabilir. Hatta yok pahasına da satılıyor olabilir.
 Ne kadar ucuz olursa olsun, kirletici
sorumluluğu da satın alıyoruz onlarla birlikte.
O çok korktuğumuz küresel ısınmanın nedeni
oluyoruz. Daha çok kirletmeye, daha çok su
tüketimine neden olduğumuz gibi…
 ABD'de yaĢayan sıradan bir vatandaĢın
tükettiği kadar tüm dünyada yaĢayan 6,5
milyar insan tüketse ne olurdu biliyor
musunuz? Dünya yetmezdi işte o
zaman, dünya gibi 5 gezegene daha
gereksinimiz olurdu. Bunu bir düşünün…

21. İşte tüm sorun burada. Bu kadar kıt
kaynaklarla, bu kadar aşırı tüketimin
dengesizliği tüm sorun.
Dünya bu dengesizliğin sinyallerini veriyor.
Dünyamız artık hasta, ancak ne büyük bir
çeliĢkidir ki, bu sistem bizim daha çok
tüketmemizi istiyor. Var oluşu ancak bizlerin
tüketimin artmasına bağlı bir sistem bu.
Alternatif sistemler yaratacak olan da yine
insanın kendisi…

22. BĠLĠNCĠMĠZLE, DOGAYA YABANCILAġMIġ
DUYGULARIMIZI, HĠSLERĠMĠZĠ
AÇARAK KURTARACAĞIZ BU DÜNYAYI.

23.  Ya da kendi kazdığımız çukurda boğulup
gideceğiz.
 Satın alacağımız şey ne kadar ucuz olursa
olsun;
 "Bunu satın almama gerçekten gereksinimim
var mı?" diye düĢünmeliyiz. Kendimizi
kandırmadan, asılsız gerekçeler üretmeden
düĢünmeliyiz.
 Tükettiğimiz her gereksiz harcamayı,
dünyadaki diğer 6,5 milyar insanların da
yapabileceği, bunu yapmaya etik olarak
hakkımız olmadığını düşünmeliyiz.
 Kullan-at ürünlerden uzak durmayı
bilmeliyiz. (plastik tabak vb.)

24.  Çöpe attığımız birçok malzemenin aslında çöp
olmadığı, geri dönüştürülebildiğini, geri dönüştürsek
bile tüketim
sorumluluğundan kurtulamayacağımızı bilmeliyiz.
 YaĢamın her alanında tasarrufu, israf etmemeyi
bilmeliyiz.
 Özel arabamızı, çok zorunda kalmadan
kullanmamayı bilmeliyiz.
 Aşağıda bazı üretim aşamalarında kullanılan su
miktarı verilmiştir. Bu yalnızca su için. Kirletilen çevre
yok daha ortada.
 Onlarca TL verip satın aldığımız bir tiĢörtü, üretmek
için kaç litre su tüketildi, kaç m3 karbondioksit açığa
çıktı, kaç litre kirli atıkla kirletildi dereler. Bunu artık
gelin siz düĢünün…

25.  1 Varil ham petrolü rafine etmek için 7 ton su
tüketiliyor
 4 Adet otomobil lastiği üretimi için 7500 ton su
tüketiliyor
 1 Otomobil üretmek için 150 ton su tüketiliyor
 1 Ton çelik üretmek için 240 ton su tüketiliyor
 1 Kg kumaş için (baskısız boyasız) 120 litre su
tüketiliyor
 1 Kg kumaşı boyamak için 80 litre su tüketiliyor
 450 Gram plastik üretmek için 90 litre su
tüketiliyor
 450 Gram pamuk ya da yün üretimi için 381
litre su tüketiliyor

26. Fotoğraf sanatçısı Chris Jordan,
Amerika'daki tüketim çılgınlığına işaret
etmek için oldukça farklı bir çalışmaya imza
attı. Jordan'ın çalışmasındaki fotoğrafların
tümü binlerce hatta milyonlarca objeden
oluşuyor.

27. 200.000 paket sigara
Altı ay içerisinde sigara yüzünden ölen
Amerikan vatandaşı sayısı

31. Nasıl baĢ edilir?
• Ailenizle ve arkadaşlarınızla vakit geçirmeyi ihmal
etmeyin.
• Sosyal etkinliklere katılın sosyal projelerde yer
alın, bu durum sizin hayata bakış açınızı
değiştirecektir.
• Bu açlık ve tüketim düşüncesi ile baş edebilmek için
sizi oyalayacak aktiviteler bulun.
• Yürüyüşe çıkmak, sorunu anlayıp ne olduğunu
bulduğunuzda bu sorun hakkında konuşup destek
almak size iyi gelebilir.
• Aşırı uykudan kaçının.

32. • Hobiler edinin ve hobilerinizi düzenli olarak
yapmaya gayret edin.
• Yemek yeme davranışınızın üzerinde sürekli
olarak düşünmek, o an hissettiğiniz duyguların
yoğunluğunu artırabilir. Bu yüzden hobilerle
uğraşmak, ilginizi, başka yöne kaydırıyor olmanız
işe yarayacaktır.
• Karnınız açken alışveriş yapmayın.
• Zihinsel aktiviteler oyalanmak için oldukça iyi
uğraşlardır örneğin bulmaca çözmek, kitap
okumak gibi.

33. Bizi Dinlediğiniz İçin Teşekkür
Ederiz…