Thiết kế hệ điều khiển và giám sát cho hệ thống cung cấp điện cho nhà máy Đạm Phú Mỹ.pdf

Trường Đạ ọ ộ ận văn Cao họ
i h c Bách Khoa Hà N i Lu c
SVTH: Đới Thành Chung Trang 1
MỤC LỤC
M C L C
Ụ Ụ ...................................................................................................................1
DANH MUC HINH ẢNH ...........................................................................................4
LỜI CAM ĐOAN........................................................................................................7
L I C 8
Ờ ẢM ƠN .............................................................................................................
LỜI NÓI ĐẦU.............................................................................................................9
Chương 1: TỔ Ề NHÀ MÁY ĐẠ Ỹ
NG QUAN V M PHÚ M .......................................10
1.1. Gi i thi u chung
ớ ệ ..............................................................................................10
1.2. Các phân xưởng...............................................................................................11
1.3. H ng cung c n và vai trò c a h ng
ệ thố ấp điệ ủ ệ thố ...............................................12
1 1 s i 13
.3.1. Sơ đồ ợ ................................................................................................
1.3.2. Trạm điện..................................................................................................16
1.3.3. Máy bi n áp
ế ...............................................................................................18
1.3.3.1. Nguyên lý làm vi c và c u t o máy bi n áp
ệ ấ ạ ế .........................................18
1.3.3.2. Các k t c u m ch t n hình
ế ấ ạ ừ điể .............................................................18
1.3.3.3. Dây qu n
ấ .............................................................................................19
1.3.3.4. Nh ng k t c u ph
ữ ế ấ ụ ..............................................................................19
1.3.3.5. Thông s máy bi n áp 20
ố ế .........................................................................
1.3.4. Máy phát điện tuabin khí...........................................................................22
1.3.4.1. C u t o c n tuabin khí
ấ ạ ủa máy phát điệ ..................................................22
1.3.4.2. Nguyên lý hoạt động máy phát điện tuabin khí....................................22
1.3.4.3. Thông s n
ố và đặc điểm máy phát điệ ...................................................23
1.3.4.4. Thông s máy phát
ố ..............................................................................24
1.3.4.5. Cu n dây và m ch t 25
ộ ạ ừ stato...................................................................
1.3.4.6. Các b c m bi n nhi t
ộ ả ế ệ .........................................................................25
1.3.4.7. Roto va cu n dây rotor
ộ ........................................................................25

1.3.4.8. c và thi t b chèn tr c
Ổ trụ ế ị ụ ..................................................................25
1.3.4.9. H ng ph máy phát 26
ệ thố ụ ........................................................................
1.3.4.10. H ng kích t
ệ thố ừ................................................................................27
1.3.5. Máy phát điện diesel..................................................................................29
1.3.6. Máy c t
ắ .....................................................................................................30
1.3.7. T n ngu n t ng (ATS)
ủ chuyể ồ ự độ ...............................................................35
1.3.8. T t bù
ủ ụ .....................................................................................................36
1.3.9. H n
ệ thống lưu tích điệ ...............................................................................38
1.3.10. Máy bi n dòng và máy bi ng
ế ến áp đo lườ .................................................39
1.3.10.1. Các tín hi ng s d ng trong h ng 39
ệu đo lườ ử ụ ệ thố ....................................
1.3.10.2. Máy biến dòng điện...........................................................................40
1.3.10.3. Máy bi n áp
ến điệ ...............................................................................42
1.3.11. H o v 45
ệ thống rơle bả ệ................................................................................
1.3.11.1. Rơle và ứng dụng ..............................................................................45
1.3.11.2. Tính năng bả ệ ủ ộ ố rơle đượ ử ụ
o v c a m t s c s d ng trong nhà máy.........46
1.3.11.3. T ng quan v và ng d ng
ổ ề rơle số ứ ụ .....................................................52
Chương 2: HỆ ỐNG ĐIỀ Ể
TH U KHI N......................................................................55
2.1. H u khi n h n 55
ệ điề ể ệ thống điệ ............................................................................
2.2. K t n i h u khi n v i thi t b
ế ố ệ thống điề ể ớ ế ị điện thông thường..............................57
2.3. K t n i h u khi n v i thi t b
ế ố ệ thống điề ể ớ ế ị điện thông minh.................................57
2.3.1. K t n i h u khi n v i h u khi n máy phát tuabin khí 57
ế ố ệ thống điề ể ớ ệ thống điề ể ..
2.3.2. K t n i h u khi n v i máy phát diesel và t ATS
ế ố ệ thống điề ể ớ ủ .......................61
2.3.3. K t n i h u khi n v i h ng c p ngu n liên t c UPS và h
ế ố ệ thống điề ể ớ ệ thố ấ ồ ụ ệ
thố ắ ự
ng c quy d phòng........................................................................................61
2.3.4. K t n i h u khi n v i h o v
ế ố ệ thống điề ể ớ ệ thống rơle bả ệ ................................62
Chương 3: TỔ Ề – Ầ Ề Ủ
NG QUAN V S7 300 VÀ PH N M M WINCC C A SIEMEN 63
..

3.1. T ng quan v S7 300
ổ ề – ....................................................................................63
3.1.1. C u hình ph n c ng
ấ ầ ứ ...................................................................................63
3.1.2. C u trúc b nh
ấ ộ ớ.........................................................................................63
3.1.3. M r ng ngõ vào/ra
ở ộ ...................................................................................65
3.1.4. Ngôn ng l p trình 67
ữ ậ .....................................................................................
3.2. T ng quan v WinCC
ổ ề ......................................................................................68
3.2.1. Khái ni m
ệ ..................................................................................................68
3.2.2. Các chức năng...........................................................................................69
3.2.3. Giao ti p v i h ng t ng hóa
ế ớ ệ thố ự độ ............................................................69
3.3. Lập trình chương trình.....................................................................................70
3.3.1. S d ng S7 PLCSIM thay th cho PLC th c 70
ử ụ – ế ự ..........................................
3.3.2. Ti n hành ch y th
ế ạ ử....................................................................................71
3.4. M ng truy n thông công nghi p SIMATIC NET
ạ ề ệ .............................................72
3.4.1. M ng truy n thông PPI
ạ ề ..............................................................................72
3.4.2. M ng truy n thông 73
ạ ề MPI.............................................................................
3.4.3. M ng truy n thông PROFIBUS
ạ ề .................................................................73
3.4.4. M ng truy n thông ETHERNET
ạ ề ...............................................................74
Chương 4: LẬP TRÌNH PLC VÀ THI T K H NG GIÁM SÁT
Ế Ế Ệ THỐ ....................76
4.1. C u hình h ng
ấ ệ thố ............................................................................................76
4.1.1. B u khi n trung tâm S7 300
ộ điề ể – ..............................................................76
4.1.2. Các thi t b vào/ra 76
ế ị ......................................................................................
4.1.3. C u hình ph n c ng trong STEP7 SIMATIC MANAGER
ấ ầ ứ ........................77
4.1.4. C u hình ph n c ng trong WinCC
ấ ầ ứ .............................................................78
4.2. Giao di u khi n và giám sát h cung c p th
ện điề ể ệ ấ ống điện ................................80
K T LU
Ế ẬN VÀ HƯỚ Ể
NG PHÁT TRI N..................................................................83
TÀI LI U THAM KH O 84
Ệ Ả ..........................................................................................

DANH MUC HINH ẢNH
Hình 1: Vị trí đị ủa nhà máy đạ ỹ
a lý c m Phú M .....................................................................10
Hình 2: Sơ đồ ệ nhà máy Đạ ỹ
công ngh m Phú M ..................................................................11
Hình 3: Sơ đồ ề ả ấ
dây truy n s n xu t Amonia...........................................................................11
Hình 4: Sơ đồ ề ả ấ
dây truy n s n xu t Ure................................................................................. 12
Hình 5: Sơ đồ ổ ệ ống điệ
nguyên lý t ng quát h th n ................................................................14
Hình 6: Sơ đồ ệ ống điệ
nguyên lý h th n trung thế..................................................................15
Hình 7: Sơ đồ ạm điệ ạ ế
nguyên lý tr n h th .............................................................................16
Hình 8: C u t o c n tuabin khí s d ng hành
ấ ạ ủa máy phát điệ ử ụng khí đồ .................................23
Hình 9: Máy phát điện .........................................................................................................24
Hình 10: Đầu phát máy phát điện diezel ..............................................................................30
Hình 11: Máy c t trung áp GCB
ắ ..........................................................................................31
Hình 12: Sơ đồ ạ ự ắ
m ch l c máy c t.........................................................................................31
Hình 13: Sơ đồ ộ t điề ể ắ
cu n hú u khi n máy c t.........................................................................32
Hình 14: Sơ đồ ếp điểm điề ể ắ
ti u khi n máy c t........................................................................32
Hình 15: Sơ đồ ếp điể ụ ắ
ti m ph máy c t..................................................................................32
Hình 16: Hệ n d phòng
thống lưu trữ điệ ự .............................................................................39
Hình 17: C u t o máy bi n
ấ ạ ến dòng điệ ..................................................................................40
Hình 18: C u t o c a máy bi n áp
ấ ạ ủ ến điệ ...............................................................................43
Hình 19: Sơ đồ ổ ệ ố ả ệ ộ ầ ử ệ ống điệ
t ng quát h th ng b o v m t ph n t trong h th n.........................46
Hình 20: S b o v quá dòng c t nhanh và có th i gian
ơ đồ ả ệ ắ ờ ..................................................47
Hình 21: Sơ đồ ả ệ ố ạm đất 1 điể ộn stator máy phát điệ
b o v ch ng ch m cu n............................48
Hình b o v dòng th t
22: Sơ đồ ả ệ ứ ự nghịch ...........................................................................48
Hình 23: Sơ đồ ả ệ ệ ọ ộn stator máy phát điệ
b o v so l ch d c cu n. .............................................49
Hình 24: B o v ng quá n áp hai c n
ả ệ chố điệ ấp đặt ở máy phát điệ ..........................................50

Hình 25: Sơ đồ ả ệ ố ạm đất 1 điể ộ
b o v ch ng ch m cu n rotor dùng ngu n ph
ồn điệ ụ DC............50
Hình 26 c tính th i gian c a b o v quá dòng
: Đặ ờ ủ ả ệ ................................................................51
Hình 27: Nguyên lý c u t o và v trí b trí trên MBA c
ấ ạ ị ố ủa rơle hơi........................................52
Hình 28: Sơ đồ ả ệ ố ấ ừ máy phát điện dùng rơle điệ ự ể
b o v ch ng m t kích t n kháng c c ti u .......52
Hình 29: Cấu trúc điể ủa rơle số
n hình c ..............................................................................54
Hình 30: C u khi n c a h u khi n- giám sát h n
ấu hình điề ể ủ ệ điề ể ệ thống điệ ............................. 57
Hình 31: Cấu hình điể ậ
n hình v n hành và giám sát AVR......................................................60
Hình 32: Nguyên lý chung v c u trúc c a m t b u khi n logic kh trình
ề ấ ủ ộ ộ điề ể ả .......................63
Hình 33: Các module được gá trên rack...............................................................................66
Hình 34: C u hình m t thanh rack c a tr m PLC S7-300
ấ ộ ủ ạ .................................................... 67
Hình 35: Ba ki u ngôn ng l p trình chính cho S7-300
ể ữ ậ ........................................................ 67
Hình 36: C u trúc phân c u khi n s d ng giao di n WinCC
ấ ấp điề ể ử ụ ệ .......................................68
Hình 37: Giao ti p WinCC v i h ng t ng hóa
ế ớ ệ thố ự độ ...........................................................70
Hình 38: Kh ng PLCSim ph c v mô ph ng
ởi độ ụ ụ ỏ ..................................................................70
Hình 39: Mô ph ng PLC th nghi m
ỏ ử ệ ....................................................................................72
Hình 40: Giao th c truy n thông PPI
ứ ề ...................................................................................73
Hình 41: Giao th c truy n thông MPI
ứ ề ..................................................................................73
Hình 42: Giao th c truy n thông PROFIBUS
ứ ề ......................................................................74
Hình 43: Ki n trúc giao th c Profibus
ế ứ .................................................................................74
Hình 44: Giao th c truy n thông ETHERNET
ứ ề .........................................................................75
Hình 45: Module CPU 315-DP............................................................................................76
Hình 46: Module ET200M ...................................................................................................77
Hình 47: K t n i ph n c ng PLC
ế ố ầ ứ .........................................................................................77
Hình 48: K t n i truy n thông
ế ố ề ..............................................................................................78
Hình 49: Thi t l p truy
ế ậ ền thông MPI & Profibus .................................................................78
Hình 50: Khai báo các bi u khi n và giám sát
ến điề ể .............................................................. 79

Hình 51: Màn hình thi t k giám sát
ế ế ....................................................................................79
Hình 52: Giao di u khi n và giám sát h ng cung c m
ện điề ể ệ thố ấp điện nhà máy Đạ ...............80
Hình 53: Giao di u khi n và giám sát h ng cung c ng AMONIA
ện điề ể ệ thố ấp điện xưở ............81
Hình 54: Giao di u khi n và giám sát h ng cung c ng UREA
ện điề ể ệ thố ấp điện xưở ................81
Hình 55: Giao di u khi n và giám sát h ng cung c n d phòng
ện điề ể ệ thố ấp điệ ự ......................82
Hình 56: Giao di u khi n và giám sát h ng cung c ng
ện điề ể ệ thố ấp điện xưở Phụ trợ ..............82

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan:
- u do chính tôi th c hi n.
Đây là công trình nghiên cứ ự ệ
- K t qu nghiên c u trong lu
ế ả ứ ận văn là trung thực và chưa từng đượ ử ụng để
c ai s d
công bố.
i th c hi n lu
Ngườ ự ệ ận văn
i Thành Chung
Đớ

LỜI CẢM ƠN
Trướ ế ử ờ ảm ơn đến Giám đốc cùng ban lãnh đạ
c h t tôi xin g i l i c o Nhà máy
đạ ỹ đã tạo điề ệ ể ứu. Tôi cũng
m Phú M u ki n cho tôi trong quá trình tìm hi u và nghiên c
xin đượ ử ờ ảm ơn tới Giám đốc xưởng điện nhà máy, các kĩ sư, tổ trưở
c g i l i c ng, cùng
toàn th n c
ể công nhân viên xưởng điệ ủa nhà máy đã cung cấ ệ ạ
p tài li u và t o mọi điều
kiệ ậ ợ
n thu n l i cho tôi nghiên c u và hoàn thành công vi
ứ ệc.
Em xin chân thành cảm ơn TS.Vũ Vân Hà, i tr c ti ng d
là ngườ ự ếp hướ ẫn , đã
t n tình ch b em gi i quy t các v khó liên quan t tài. Ch c ch
ậ ỉ ảo, giúp đỡ ả ế ấn đề ới đề ắ ắn
b n t t nghi p này s không th hoàn thành n u thi u s
ả luận văn ố ệ ẽ ể ế ế ự giúp đỡ ủ
quý báu c a
thầy ! Cùng với đó là sự giúp đỡ ừ ầ ộ môn Điề ể ự
t phía các th y cô trong b u Khi n T
Động đã tạ ọi điề ện để em có cơ hộ ện để
o m u ki i hoàn thi !
tài
c hi n
Người thự ệ
i Thành Chung
Đớ

LỜI NÓI ĐẦU
Thành ph n n n kinh t c ta v i 70% dân s s ng b ng ngh nông. Vì v y nông
ầ ề ế nướ ớ ố ố ằ ề ậ
nghi p là m t ngành quan trong c m b
ệ ộ ần được đầu tư phát triển để đả ảo an ninh lương
thực và hướ ớ ấ ẩ ả ẩ ệ ế ớ ế ầ
ng t i xu t kh u các s n ph m nông nghi p ra th gi i. Vì th nhu c u
phân bón ph c v nông nghi p t i th ng Vi t Nam là r t l u
ụ ụ ệ ạ ị trườ ệ ấ ớn, trong đó nhu cầ
phân đạm kho ng 2 tri u t i nh p kh u hoàn toàn. Hi n t i, Vi t Nam
ả ệ ấn, trước đây phả ậ ẩ ệ ạ ệ
đã có mộ ố ả ất phân đạ ọng điểm để đáp ứ ầ
t s nhà máy s n xu m tr ng nhu c u trên, và nhà
máy phân đạm Phú M t i Khu công nghi p Phú M t nh Bà R a- s d ng
ỹ ạ ệ ỹ ỉ ị Vũng Tàu ử ụ
khí thiên nhiên làm nguyên li u, có công su t 800.000 t t trong nh ng nhà
ệ ấ ấn/năm là mộ ữ
máy trọng điểm đó.
V c thù là nhà máy hóa ch t yêu c u v
ới đặ ấ ầ ề ệ ải đả ả ổ
công ngh ph m b o an toàn, n
đị ệc đả ả ệ
nh, an toàn. Vi m b o cho vi c cung c c t i ph i xây d ng
ấp điện đượ ốt đòi hỏ ả ự
đượ ộ ệ ố ừ ả ấ ề ả ối điện năng hoạt độ
c m t h th ng t các khâu s n xu t, truy n t i và phân ph ng
m t cách th ng nh t v t k u khi n h ng cung c n là
ộ ố ấ ới nhau. Trong đó thiế ế điề ể ệ thố ấp điệ
m t m
ộ ắt xích đóng vai trò rấ ọ ệ ống điệ ậ
t quan tr ng trong h th n. Vì v y vi c nghiên c u
ệ ứ
và đưa phầ ề ề ử ụng PLC điề ể ệ ống điệ
n m m Wincc trên n n s d u khi n cho h th n công
nghi p vào s d ng là m t gi i pháp c i ti u khi n h
ệ ử ụ ộ ả ả ến và đúng đắn cho giám sát điề ể ệ
thống điện nhà máy Đạm Phú Mỹ được đưa ra trong nộ ủ ận văn.
i dung c a lu
Luận văn bao gồm có 04 chương:
- ng quan v m Phú M s i thi u t ng quát v nhà
Chương 1: Tổ ề nhà máy Đạ ỹ ẽ giớ ệ ổ ề
máy Đạ ỹ ệ ề ả ấ ấ ệ ố
m Phú M , công ngh dây chuy n s n xu t. C u trúc h th ng cung c n.
ấp điệ
- u khi n- giám sát và thông s h
Chương 2: Hệ điề ể ố ệ thống điệ ộ
n . N i dung và chức
năng củ ệ điề
a h u khi n- giám sát h m Phú M . Các thông s
ể ệ thống điện nhà máy Đạ ỹ ố
h n và nguyên t c làm vi
ệ thống điệ ắ ệc.
- ng quan v -300 và ph n m m Win CC c a Siemens. N i dung
Chương 3: Tổ ề S7 ầ ề ủ ộ
chương sẽ ớ ệ ổ
gi i thi u t ng quan v - p l u khi n-
ề S7 300 và phương pháp lậ ập trình điề ể
giám sát qua s d ng WinCC c a Siemen.
ử ụ ủ
- Chương 4: Nội dung chương trình điề ể ộ ẽ đề ậ ới chương
u khi n. N i dung s c p t
trình điều khi n và giám sát h
ể ệ thống điện nhà máy Đạm Phú M s d ng PLC S7-
ỹ ử ụ
300và WinCC c a Siemens.
ủ

Chương 1: TỔNG QUAN VỀ NHÀ MÁY ĐẠM PHÚ MỸ
1.1. i thi u chung
Giớ ệ
- Công ty c ph n m Phú M c thu c t ng công ty phân bón và
ổ ầ – nhà máy đạ ỹ trự ộ ổ
hóa ch t d t t i khu công nghi p Phú M 1, huy n Tân Thành, t nh Bà R a-
ấ ầu khí đặ ạ ệ ỹ ệ ỉ ị
Vũng Tàu.
- c kh i công xây d ng vào tháng 3-2001 có v
Nhà máy đượ ở ự ốn đầu tư 450 triệu
USD, có di n tích 63 ha, s d ng công ngh c
ệ ử ụ ệ ủa hãng Haldor Topsoe (Đan Mạch)
để ả ấ ấ ấ
s n xu t amoniac công su t 1350 t n/ngày, và công ngh c a hãng Snamprogetti
ệ ủ
(Italy) để ả ấ ấ ấ
s n xu t urê công su t 2200 t n/ngày.
Hình 1: Vị trí đị ủa nhà máy đạ
a lý c m Phú Mỹ
- T t c các quá trình s n xu i ph i có gi
ấ ả ả ất đều là quá trình khép kín, đòi hỏ ả ấy
phép làm vi c tùy theo yêu c a sinh nhi t, phóng x t,
ệ ầu quy định như: sinh lử ệ ạ, đào đấ
không gian h n h Chu trình công ngh t t c giúp nhà
ạ ẹp… ệ ự ạo điện năng và hơi nướ
máy hoàn toàn ch ng trong s n xu t k
ủ độ ả ấ ể ả khi lưới điệ ố ự ố ặ
c n qu c gia có s c ho c
không đủ điệ ấ
n cung c p.

Hình m
2 công ngh
: Sơ đồ ệ nhà máy Đạ Phú Mỹ
1.2. Các phân xưởng
- ng Ammonia: công su t 1350 t n ammonia/ngày.
Xưở ấ ấ
Hình 3 dây truy n s n xu t Amonia
: Sơ đồ ề ả ấ
- ng Urê: công su t 2200 t n Urê/ngày.
Xưở ấ ấ

Hình 4 dây truy n s n xu t Ure
: Sơ đồ ề ả ấ
- Các công trình phi công ngh :
ệ
+ Thu gom và x lý ch t th
ử ấ ải.
+ B o qu n, v n chuy n ph
ả ả ậ ển, đóng gói sả ẩm.
- Các h ng ngoài công ngh
ệ thố ệ chính:
+ Đuốc.
+ H ng x c th
ệ thố ử lý nướ ải.
+ H c th
ệ thống thu gom nướ ải.
+ V n chuy n, ch a và b o qu n urê.
ậ ể ứ ả ả
+ B n ch a amonia.
ồ ứ
+ Máy phát điệ ẩ ấ
n kh n c p.
- t thi t k c a h
Trong đó công suấ ế ế ủ ệ thống điện:
+ Máy phát điện tuabin khí: 26 MW/h.
+ Máy phát điệ ự
n (Diesel) d phòng: 800 KW và 645 KW.
+ Máy bi n áp: 22/25 MW/h
ế
1.3. H ng cung c n và vai trò c
ệ thố ấp điệ ủa hệ ố
th ng
- m Phú M là nhà máy hóa ch t, quá trình s n xu u là các ph n
Nhà máy đạ ỹ ấ ả ất đề ả
ứ ề ỉ ần các điề
ng hai chi u ch c u ki n ph n
ệ ả ứng thay đổ ả ứng cũng thay đổ
i là các ph n i
theo chi ng không mong mu n vì v y khi tình hu ng c n thi t x y ra thì m
ều hướ ố ậ ố ầ ế ả ột
s các thi t b
ố ế ị không được phép mất điệ ặc không được phép gián đoạ ầ
n ho n lâu c n
ph c cung c ng vào x lý công ngh nh m b o an toàn
ải đượ ấp điện để huy độ ử ệ ằm đả ả

cho nhà máy. H ng t dùng trong nhà máy là các ngu c s d ng cho các
ệ thố ự ồn đượ ử ụ
m u khi t thi t b , ch
ục đích điề ển, đóng cắ ế ị ạy các động cơ phục vụ cho máy phát điện
như bơm dầu, bơm nhớt bôi trơn, làm mát, hoặ ếu sáng…v.v. Các nguồ ự
c chi n d
phòng được dùng c p t 2 ngu
ấ ừ ồn đến đó nguồn bình thườ ồ ẩ ấ
ng, ngu n kh n c p và
đượ ể
c chuy n thông qua các thi t b n m ch t ng.
ế ị chuyể ạ ự độ
- H ng d phòng cho m u khi n trong nhà máy: H u khi n
ệ thố ự ạch điề ể ệ thống điề ể
trong toàn nhà máy đòi hỏi phát luôn được duy trì trong m u ki n, m i tình
ọi điề ệ ọ
hu c tình tr ng c a thi t b u ki n c a quá trình s n xu
ống để kiểm soát đượ ạ ủ ế ị, các điề ệ ủ ả ất
(nhiệt độ, lưu lượ ất…vv). Hệ ống điề ể ủ
ng, áp su th u khi n chung c a nhà máy, các
tr th
ạm điện, máy phát điệ ệ
n chính, h ống báo cháy… phải đả ả ị
m b o không b gián
đoạ ồ
n ngu n khi toàn nhà máy m i. Vì v y các m u khi n trong nhà
ất điện lướ ậ ạch điề ể
máy luôn đượ ấ ồ ở ữ ạ ỉnh lưu xuống dòng điệ ề
c cung c p ngu n b i nh ng m ch ch n 1 chi u
r i c p ra t i và p bình c qui d phòng ho c ngh i v ngu n
ồ ấ ả đưa vào nạ ắ ự ặ ịch lưu lạ ề ồ
xoay chi u r i cung c p cho các m u khi i v i nh ng m ch quan tr ng
ề ồ ấ ạch điề ển, đố ớ ữ ạ ọ
thì luôn s d ng nhi u ngu
ử ụ ề ồn song song để đả ả ụ ọi trườ
m b o tính liên t c trong m ng
h p.
ợ
1.3.1. Sơ đồ 1 s i
ợ
- H n c a m Phú M c k t n i v i h
ệ thống điệ ủ nhà máy đạ ỹ đượ ế ố ớ ệ thống điện lưới
qu c gia thông qua máy bi n áp t ng TR1 có công su t 20/25MVA ( làm
ố ế ổ ấ ở chế độ
mát cưỡ ứ ấ
ng b c công su t 25MVA) cung c n áp 22/6.6 kV. Phía trung th
ấp điệ ế được
k t n i v i h ng thanh cái MS1-1 thông qua máy c c k
ế ố ớ ệ thố ắt IB1, phía cao áp đượ ết
n i v i tr n 110/22kV Phú M thông qua máy c t HS1-1 c
ố ớ ạm điệ ỹ ắ ủa nhà máy đạm
và phát tuy n 475 c a tr m 110/22kV Phú M .
ế ủ ạ ỹ
- Khi thi u ngu n ho c th a công su t phát ra thì nhà máy s nh n công su t vào
ế ồ ặ ừ ấ ẽ ậ ấ
hay phát công su t ra thông qua máy bi n áp này.
ấ ế

Hình
5
nguyên
lý
t
ng
quát
h
:
Sơ
đồ
ổ
ệ
thống
điện

- t k h n c a nhà máy có ngu n t dùng s d
Thiế ế ệ thống điệ ủ ồn điệ ự ử ụng phát điện
tuabin khí có công su t 26 MVA, cos = 0.9, U
ấ  dm=6.6kV, Idm=2308A, 50Hz,
3500v/p, s d ng nguyên li
ử ụ ệu khí đồ ừ ỏ
ng hành t các m khí t nhiên khai thác
ự ở
thề ục đị ệu đầ ủ ề ả ấ ả ẩ
m l a cùng là các nguyên li u vào c a dây chuy n s n xu t s n ph m
chính c a nhà máy.
ủ
Hình 6 nguyên lý h ng n trung th
: Sơ đồ ệ thố điệ ế
- Máy phát d phòng ch y b ng nguyên li u diesel :
ự ạ ằ ệ
+ Máy /tr n h 1: có công su t S
ạm điệ ạ thế ấ đm = 800kVA, Udm = 400V, cos
= 0.9, 50Hz được kế ố ới thanh góp phân đoạ 1C. Trong trườ
t n i v n PC1- ng
h p x y ra s c
ợ ả ự ố mất điện toàn nhà máy h u khi n s ng
ệ thống điề ể ẽ khởi độ
máy phát trong th t máy c t PC1-1BT n n
ời gian < 15s, sau đó cắ ắ ối phân đoạ
PC1-1B & PC1- t c p ngu n PC1-1C t
1C ra, đóng máy cắ ấ ồn cho phân đoạ ừ
dây ngu c c p cho các t i kh n c p thông qua t -1, các ngu n
ồn đượ ấ ả ẩ ấ ủ EMCC1 ồ
t dùng và các t i chi u sáng.
ự ả ế
+ Máy 2/tr n h 2: có công su t S
ạm điệ ạ thế ấ đm = 645KVA, Uđm =400V,
cos=0.9, 50Hz đượ ế ố ới thanh góp phân đoạ 1C, trong trườ
c k t n i v n PC2- ng
h p x y ra s c
ợ ả ự ố mất điện toàn nhà máy h u khi n s ng
ệ thống điề ể ẽ khởi độ
máy phát trong th c t máy c t PC2-1BT n n
ời gian < 15s, sau đó ắ ắ ối phân đoạ

PC2 -1B & PC2-1C ra, đóng máy cắ ấ ồn cho phân đoạ ừ
t c p ngu n PC2-1C t
dây ngu c c p cho các t i kh n c p thông qua t -1, EMCC2-
ồn đượ ấ ả ẩ ấ ủ EMCC2
2, các ngu n t dùng và các t i chi u t i sáng.
ồ ự ả ế ả
Hình 7 nguyên lý tr n h
: Sơ đồ ạm điệ ạ thế
1.3.2. Trạm điện
H ng ph t
ệ thố ụ ải điện trong nhà máy đượ ấ ố ạm điệ ạ ế
c cung c p thông qua b n tr n h th ,
h ng thanh cái trong nhà máy s d ng thanh góp có máy c n.
ệ thố ử ụ ắt phân đoạ
- n h 1:
Trạm điệ ạ thế
+ Có h ng thanh cái c ng MS1-1A (U=6.6kV, I
ệ thố ứ đm=3200A, Inm=40kA)
đượ ấ
c c p ngu n t -1(ngu n qu c gia) thông qua máy bi n áp
ồ ừ HS1 ồn lưới điệ ố ế
TR1 và máy c t IB1 và thanh góp c ng MS1-1, U=6.6kV, I
ắ ứ đm=3200A,
Inm=40kA) đượ ố ừ
c n i t máy phát tuabin khí thông qua máy c t IB2, hai thanh
ắ
cái n c n i v i nhau thông qua máy c t BT1, t i h ng thanh cái này
ày đượ ố ớ ắ ạ ệ thố
ngu n 6.6kV s c cung c
ồn điệ ẽ đượ ấp đi trạm điệ ụ ả
n 2, các ph t i 6.6kV và các
máy bi n áp cung c p cho các thanh góp có ph t i 0.4kV.
ế ấ ụ ả
+ H ng thanh cái c ng 0.4 kV t i tr
ệ thố ứ ạ ạm điệ ồ
n 1 g m có các h ng
ệ thố
PC1-1A/B/C(Iđm=4000A, Inm=40kA) đượ ấ
c c p ngu n t các máy bi n áp
ồ ừ ế
TR2A, TR2B (Sđm=2000kVA, UN%=7%) và t máy phát d phòng diesel,
ừ ự
các phân đoạn này được liên kế ớ
t v i nhau thông qua các máy c t PC1-1ABT,
ắ
PC1-1BBT, t c cung c p t i các ph t i, các t phân ph
ừ đây nguồn đượ ấ ớ ụ ả ủ ối
0.4kV: MCC1-1, MCC2-2& EMCC1-1 và các t i chi u sáng thông qua các
ả ế
máy bi n áp 400/220V.
ế

+ H ng PC1-2A (I
ệ thố đm=4000, Inm=40kA) đượ ấ ồ ừ
c c p ngu n t các máy
bi n áp TR3A, TR3B (S
ế đm=2000kVA, UN%=7%) các phân đoạn này được
liên k t v
ế ới nhau thông qua các máy c t ABT, t c cung c p
ắ ừ đây nguồn đượ ấ
t i các ph t i, các t phân ph i 0.4kV: các t i chi u sáng thông qua các máy
ớ ụ ả ủ ố ả ế
bi n áp 400/220V.
ế
- n h 2:
+ Có h ng thanh cái c ng MS2-1A (U=6.6kV, I
ệ thố ứ đm=1250A, Inm=40KA)
đượ ấ ồ ừ ắ
c c p ngu n t -1A thông qua máy c
MS1 t (Iđm=1250A, Inm=40kA) và
thanh góp MS2-1B (U=6.6kV, Iđm=1250A, Inm=40kA) đươc cấ ồ ừ
p ngu n t
MS1-1B thông qua máy c t (I
ắ đm=1250A, Inm=40kA) , hai thanh góp này
đượ ố
c n i với nhau thông qua máy c t BT (I
ắ đm=1250A, Inm=40kA) t i
ạ đây
ngu c cung c p cho các thanh góp 0.4kV thông qua các máy bi n áp,
ồn đượ ấ ế
các t i 6.6kV c ng Ure.
ả ủa xưởng Amonia và xưở
+ H ng thanh góp c ng MS2-2A (U=6.6kV, I
ệ thố ứ đm=1250A, Inm=40kA)
đượ ấ ồ ừ ắ
c cung c p ngu n t MS1-1A thông qua máy c t (Iđm=1250A,
Inm=40kA) và ngu n t MS2-2B (U=6.6kV, I
ồ ừ đm=1250A, Inm=40kA) được
cung c p ngu n t MS1-1B thông qua máy c t (I
ấ ồ ừ ắ đm=1250A, Inm=40kA), hai
thanh góp này đượ ố ớ ắ
c n i v i nhau thông qua máy c t (Iđm=1250A, Inm=40kA)
t c cung c p cho các thanh góp 0.4kV thông qua các MBA
ại đây nguồn đượ ấ
và các t i 6.6kV c ng Ure.
ả ủa xưở
+ H ng thanh góp c ng 0.4kV t i tr n 2 g m các h ng PC2-
ệ thố ứ ạ ạm điệ ồ ệ thố
1A/B/C (Iđm=1250A, Inm=40kA) đuợ ấ
c c p ngu n t các máy bi n áp TR4A,
ồ ừ ế
TR4B (Sđm=1600kVA, UN%=6%) và t máy phát d phòng diesel, các phân
ừ ự
đoạ y đượ ế ớ ắ
n nà c liên k t v i nhau thông qua các máy c t PC2-1ABT, PC2-
1BBT từ đây nguồn đượ ấ ớ ụ ả ủ ối điệ
c cung c p t i các ph t i, các t phân ph n
0.4kV:MCC2-1, MCC2-2, EMCC2-1 và EMCC2-2 và các t i chi u sáng
ả ế
thông qua các máy bi n áp 400/220V.
ế
+ H ng PC2-2A/B (I
ệ thố đm=2500A, Inm=40kA) đượ ấ ồ ừ
c c p ngu n t các máy
biên áp TR5A, TR5B (Sđm=1250kVA, UN%=6%) các phân đoạn này được
luên k t v
ế ới nhau thông qua các máy c t ABT, t c cung c p
ắ ừ đây nguồn đượ ấ

t i các ph t
ớ ụ ải, các tư phân phối 0.4kV:MCC2-3, MCC2-4 và MCC2-5 và
các t i chi u sáng thông qua các máy bi n áp 400/220V.
ả ế ế
- n h 3:
+ H ng thanh góp c ng 0.4kV t i tr n 3 g m có h ng PC3-
ệ thố ứ ạ ạm điệ ồ ệ thố
1A/B(I=3200A, Ic t
ắ =40kA) đươc cấ ồ ừ ế
p ngu n t các máy bi n áp TR7A, TR7B
(Sdm=1600kVA, UN%=6) các phân đoạn này đượ ế ớ
c liên k t v i nhau thông qua
các máy c t PC3-1ABT, PC3-1BBT, t c cung c p t i các
ắ ừ đây nguồn đượ ấ ớ
ph t i, các t phân ph i 0.4kV và các t i chi u sáng thông qua các máy bi n
ụ ả ủ ố ả ế ế
áp 400/220V.
- n h 4:
+ H ng thanh góp c ng 0.4kV t i tr n 4: PC4-1(I
ệ thố ứ ạ ạm điệ đm=4000A,
Inm=40kA) đượ ấ ồ ừ ế
c c p ngu n t máy bi n áp TR6 (Sđm=1600kVA, UN%=6%)
t c cung c p t i các ph
ừ đây nguồn đượ ấ ớ ụ t i, các t phân ph n 0.4kV:
ả ủ ối điệ
MCC4-1 và MCC4-2 và các t i chi u sáng thông qua các máy bi n áp
ả ế ế
400/220V.
1.3.3. Máy bi n áp
ế
1.3.3.1. Nguyên lý làm vi c và c u t o máy bi n áp
ệ ấ ạ ế
- Máy bi n th ho ng tuân theo 2 hi ng v
ế ế ạt độ ện tượ ật lí:
+ Dòng điệ ạ ẫ ạ ừ ờ
n ch y qua dây d n t o ra t trư ng (t ng).
ừ trườ
+ Sự bi n thiên t thông trong cu n dây t o ra 1 hi n th c ng
ế ừ ộ ạ ệu điệ ế ảm ứ
(cảm ứng điện).
- c t o ra trong cu p khi n i v i hi n th p,
Dòng điện đượ ạ ộn dây sơ cấ ố ớ ệu điệ ế sơ cấ
và 1 t ng bi n thiên trong lõi s t. T ng bi n thiên này t o ra trong m ch
ừ trườ ế ắ ừ trườ ế ạ ạ
điệ ứ ấ ệu điệ ế ứ ấp. Như vậ
n th c p 1 hi n th th c y hi n th p có th
ệu điệ ế sơ cấ ể thay đổi
đượ ệu điệ ế ứ ấ ừ ờ
c hi n th th c p thông qua t trư ng. S bi i này có th
ự ến đổ ể được điều
chỉ ố ấ ắ
nh qua s vòng qu n trên lõi s t.
1.3.3.2. Các k t c u m
ế ấ ạch t n hình
ừ điể
- M ch t ph ng: các tr và gông n m trên m t m
ạ ừ ẳ ụ ằ ộ ặ ẳng. Ưu điể ễ ế ạ
t ph m d ch t o
không đòi hỏ ệ cao, đơn giản trong phương pháp quấn dây. Nhược điể
i công ngh m:
s d n t ng trong các tr u gây ra ch ng bi
ự ẫ ừ trườ ụ không đồng đề ất lượ ết đổi điện năng
thấp hơn so vớ ạ ừ
i m ch t không gian.

- M ch t không gian: các m ch t thành ph c b u trong không gian.
ạ ừ ạ ừ ần đượ ố trí đề
Ưu điể ự ẫ ừ đồng đề ụ. Nhược điể ầ ỹ ậ
m: s d n t u trong các tr m: yêu c u k thu t cao, tính
ph c t
ứ ạp trong phương án quấn dây.
- t li u làm lõi thép làm t các lá thép k t chuyên d
Chấ ệ ừ ỹ thuậ ụng có tính năng từ
tính cao, có tính tr t p và tính t m r t cao. Thu c lo i h p kim t m
ễ ừ thấ ừ thẩ ấ ộ ạ ợ ừ ềm để
phân bi t v i h p kim t c
ệ ớ ợ ừ ứng dùng để ế ạ ỹ ậ
ch t o nam châm. Thép k thu t có hàm
lượ ấ 0,1%, hàm lượ
ng cacbon th p 0,01 - ng silic <4%.
1.3.3.3. Dây qu n
ấ
- Là kim lo i có tính d n t ng ho c nhôm, là b phân d
ạ ẫn điệ ốt thường là đồ ặ ộ ẫn điện
c a máy bi n áp, có nhi m v thu và truy ng vào ra. D a vào cách x p
ủ ế ệ ụ ền năng lượ ự ắ
x p cu n h áp và cu n cao áp ta phân thành các lo i dây qu
ế ộ ạ ộ ạ ấn như sau:
+ Dây qu ng tâm: ti t di n ngang là nh ng tâm. Cu n
ấn đồ ế ệ ững vòng tròn đồ ộ
hạ áp thường được phía trong lõi thép, cu n cao áp bên ngoài cu n h
ộ ộ ạ áp
nh n c a cu n cao áp.
ằm gia tăng tính cách điệ ủ ộ
+ Dây qu n hình tr : ti t di n dây nh thì dùng dây tròn, ti t di n dây l n
ấ ụ ế ệ ỏ ế ệ ớ
thì dùng dây b t qu n thành hai l p, dây tròn dùng cho qu n áp
ẹ ấ ớ ấn cao áp điệ
dướ ấ ẹ ụ ấ ạ áp điện áp dưới 6KV. Phương
i 35 KV, dây qu n b t d ng cho qu n h
pháp qu n này dùng cho máy bi ng nh .
ấ ến áp dung lượ ỏ hơn 630 (KVA)
+ Dây qu n hình xo n: g m nhi u dây b t ch p l i qu n theo chi u xo n
ấ ắ ồ ề ẹ ậ ạ ấ ề ắ
ố ữ
c, gi a các vòng dây có khe h , cách qu n dùng cho qu n h áp v i dung
ở ấ ấ ạ ớ
lượng máy trung bình và l n.
ớ
+ Dây qu n xo n c liên t c: dây qu n d t qu n thành các bánh dây ph ng
ấ ắ ố ụ ấ ẹ ấ ẳ
cách nhau. Hoán v dây qu
ị ấn hai bánh dây đượ ố ế
c n i ti p không cần mũi hàn.
Dùng làm dây qu n h n áp 35KV tr lên v ng l n.
ấ ạ áp điệ ở ới máy dung lượ ớ
+ Dây qu n xen k : các bánh dây cao áp và h c x p xen k d
ấ ẽ ạ áp đượ ế ẽ ọc
theo tr . Các bánh dây g n gông là cu n h ng dùng trong cho m
ụ ầ ộ ạ áp. Thườ ạch
t u b m là khó ch t n và kém b n v m
ừ kiể ọc. Có nhược điể ế ạo cách điệ ề ề ặt cơ
học.
1.3.3.4. ng k t c u ph
Nhữ ế ấ ụ
- Thùng máy bi t dây qu n, lõi thép và d u bi n áp. D u máy làm
ến áp: là nơi đặ ấ ầ ế ầ
nhi m v n và t n nhi
ệ ụ cách điệ ả ệt.

- N p thùng máy bi y trên thùng và ch a các b ph n khác.
ắ ến áp: dùng để đậ ứ ộ ậ
- Sứ n: c a dây qu n cao áp và h
cách điệ ủ ấ ạ áp.
- Bình d n d u(bình d u ph ): có ng th y tinh xem m c d u.
ẫ ầ ầ ụ ố ủ ứ ầ
- ng b o hi m: làm b ng thép, hình tr nghiêng, m u n i v i thùng và m
Ố ả ể ằ ụ ột đầ ố ớ ột
đầ ị ằng đĩa thủ
u b t b y tinh.
- L nh t nhi t k .
ỗ ỏ: dùng để đặ ệ ế
- Rơ le hơi: dùng để ả
b o vệ ế
máy bi n áp.
- B ng c i n u ch n áp dây qu n cao
ộ truyền độ ầu dao đổ ối các đầu: dùng điề ỉnh điệ ấ
áp.
1.3.3.5. Thông s máy bi n áp
ố ế
- Máy bi n áp TR1:
ế
+ Công su nh m c:20/25MVA
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 22/6.9kV
ỉ ố ến điệ
+ % điệ ắ
n áp ng n mạch: 10
+ Chế độ làm mát: ONAN
+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
- Máy bi n áp TR2A, TR2B, TR3A, TR3B:
ế
+ Công su nh m c:2000kVA
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 6.6/0.42kV
ỉ ố ến điệ
+ % điệ ắ
+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
- Máy bi n áp TR4A, TR4B, TR6, TR7A, TR7A:
ế
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 6.6/0.42kV
ỉ ố ến điệ
+ % điệ ắ
+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
- Máy bi n áp TR5A, TR5B:
ế
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 6.6/0.42kV
ỉ ố ến điệ

+ % điệ ắ
+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
- Máy bi n áp TRL1A, TRL1-B, TRL3A, TRL3B:
ế
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 0.4/0.23kV
ỉ ố ến điệ
+ % điệ ắ
+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
- Máy bi n áp TRL2, TRL4:
ế
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 0.4/0.23kV
ỉ ố ến điệ
+ % đ ệ ắ
i n áp ng n mạch: 4
+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
ế
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 0.4/0.23kV
ỉ ố ến điệ
+ % điệ ắ
+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
ế
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 0.4/0.23kV
ỉ ố ến điệ
+ % điệ ắ
+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
- Máy bi n áp TRL7A, TRL7B:
ế
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 0.4/0.23kV
ỉ ố ến điệ
+ % điệ ắ

+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
- Máy bi n áp TRL8:
ế
ất đị ứ
+ T s bi n áp: 0.4/0.23kV
ỉ ố ến điệ
+ % điệ ắ
+ T u dây: D/yn11
ổ đấ
1.3.4. Máy phát điện tuabin khí
1.3.4.1. C u t o c
ấ ạ ủa máy phát điện tuabin khí
- M n kéo b i m h p c a máy nén khí+
ột máy phát điệ ở ột tuabin khí. Đây là tổ ợ ủ tuốc
bin khí+máy phát điện. Tuabin khí là môt động cơ nhiệ ến đổ ệt năng thành
t, bi i nhi
cơ năng. Không khí đượ ấ ờ ộ
c hút vào và nén lên áp su t cao nh m t máy nén. Nhiên
liệ ớ ẽ được đưa vào buồng đốt để đố
u cùng v i không khí này s t cháy. Khí cháy sau
khi ra kh i bu t s
ỏ ồng đố ẽ được đưa vào quay tuabin. Năng lượng cơ họ ủ
c c a tuabin
m t ph n s quay máy nén, m t ph
ộ ầ ẽ được đưa về ộ ần khác đưa ra quay tải ngoài, như
cách qu các tuabin khí có m t tr c, m
ạt, máy phát điện... Đa số ộ ụ ột đầu là máy nén,
m u phía tuabin s
ột đầu là tuain. Đầ ẽ c n i v n tr c ti p ho c qua
đượ ố ới máy phát điệ ự ế ặ
b m t c. Riêng m c. Tr c h áp g m máy nén h
ộ giả ố ẫu tuabin khí dưới đây có 3 trụ ụ ạ ồ ạ
áp và tuabin h áp. Tr c cao áp g m máy nén cao áp và tuabin cao áp. Tr c th ba
ạ ụ ồ ụ ứ
n i tuabin l c v i tr
ố ụ ớ ục máy phát điệ Như vậy, năng lượng cơ củ ạ ỉ
n. a tuabin h áp ch
quay máy nén h áp, và tuabin cao áp ch ng nhi
ạ ỉ quay máy nén cao áp. năng lượ ệt
dư sẽ đưa vào tuabin chính (tuabin lực) để quay máy phát điện.
1.3.4.2. Nguyên lý hoạt động máy phát điện tuabin khí
- Máy nén khí quay làm không khí t c a hút c c nén l
ừ ử ủa máy nén đượ ại để tăng
áp suất, trong quá trình đó không chỉ ất tăng mà nhiệt độ cũng tăng (ngoài ý
áp su
muốn). Đây là quá trình tăng nội năng không khí trong máy nén. Sau đó không khí
chả ồng đố ại đây nhiên liệ ầu) được đưa vào để ộn và đố ộ ầ
y qua bu t t u (d tr t m t ph n
không khí, quá trình cháy là quá trình gia nhiệt đẳng áp trong đó không khí bị gia
nhi và th
ệt tăng nhiệt độ ể tích mà không tăng áp suấ ể tích không khí được tăng
t. Th
lên r t nhi u và có nhi c th i v phía tu c bin v i v n t c r t cao. Tu
ấ ề ệt độ cao đượ ổ ề ố ớ ậ ố ấ ốc

bin là kh i sinh công t
ố ại đây không khí tiế ở ội năng biế
n hành giãn n sinh công: N n
thành cơ năng: áp suấ ệt độ
t, nhi và v n t c không khí gi m xu ng bi
ậ ố ả ố ến thành năng
lượng cơ học dướ ạ ạ ển độ ụ ố ố
i d ng mô men t o chuy ng quay cho tr c tu c bin. Tu c bin
quay sẽ truyền mô men quay máy nén cho động cơ tiế ụ
p t c làm vi c. Ph
ệ ần năng
lượ ạ ủ
ng còn l i c a dòng khí nóng chuy ng v i v n t c cao
ển độ ớ ậ ố
Hình 8: C u t o c n tuabin khí s d ng hành
ấ ạ ủa máy phát điệ ử ụng khí đồ
1.3.4.3. ông s
Th ố và đặc điểm máy phát điện
- Máy phát được đóng kín hoàn toàn để ận hành đượ ử ụ
quá trình v c an toàn, s d ng
khí hydro để làm mát. H ng thông gió, bao g m qu t và các b làm mát khí
ệ thố ồ ạ ộ
đượ ọc kín hoàn toàn để ụi và hơi ẩ
c bao b tránh b m xâm nh p vào máy phát. Cu n
ậ ộ
dây stato được làm mát tr c ti p b c, và cu c làm mát tr
ự ế ằng nướ ộn dây rotor đượ ực
tiế ằ ạ ừ staro cũng đượ
p b ng hydro. M ch t c làm mát b ng hydro. V máy phát có
ằ ỏ
d ng hình tr u c a v
ạ ụ và được hàn kín. Hai đầ ủ ỏ ngoài cũng được làm kín và đỡ ổ ụ
tr c
máy phát và b chèn tr c. Tr
ộ ụ ục rotor gác ngang qua hai đầ ỉ
u v và lòi ra ngoài máy
phát. Do đó cầ ả ộ ụ ở ả hai đầu để
n ph i có b chèn tr c c tránh khi hydro rò ra ngoài.
- M ch t t trên t
ạ ừ stato được đặ ấm lò xo trên kung stato để cách ngăng rung động.
M ch t stato và khung có c u trúc h p nh
ạ ừ ấ ợ ất, do đó không tách ra đượ ậ
c khi v n
chuy c
ển. Máy phát đượ ế ế để ậ ụ ấ ả ịu đượ
c thi t k v n hành liên t c nên c u trúc ph i ch

các thay đổ ả ất thườ
i t i b ng và ngắ ạ ộ ố ế ị dùng để
n m ch 3 pha. M t s thi t b giám sát
ho ng c a máy phát.
ạt độ ủ
Hình 9 n
: Máy phát điệ
1.3.4.4. Thông s máy phát
ố
- i: 3 pha, t ng quay, rotor hình tr
Loạ ừ trườ ụm máy phát đồng b dùng trong nhà
ộ
- S c p c c: 2
ố ặ ự
- Công su nh m c: 26 MVA
ất đị ứ
- nh m c: 6.6 kV
Điện áp đị ứ
- nh m c: 2308 A
Dòng điện đị ứ
- T s ng
ỉ ố ắn mạ ỏ hơn 0,5
ch: Không nh
- H s công su nh m c: 0,9
ệ ố ất đị ứ
- T n s nh m
ầ ố đị ức: 50Hz
- T nh m c: 3500v/p
ốc độ đị ứ
- n dây stato - c. M ch t stato và cu n dây roto
Phương pháp làm mát: Cuộ Nướ ạ ừ ộ –
Hydro
- Độ tăng giảm điệ ụ ở ầ ố đị
n áp: ±5% liên t c t n s nh mức
- m t n s : ±3% liên t n áp nh m
Độ tăng giả ầ ố ục ở điệ đị ức
- Áp su t khi hydro: 0,53 Mpa-g
ấ
- Áp su t d u chèn: 0,57 Mpa-g
ấ ầ
- H ng kích t : Kích t i than/vành góp
ệ thố ừ ừ tĩnh thông qua chổ

- S ng b làm mát hydro: 4
ố lượ ộ
- c làm mát: T
Nhiệt độ đầu vào nướ ối đa 380
C
1.3.4.5. n dây và m ch t stato
Cuộ ạ ừ
- M ch t n t các là thép silic d ng ho c không có
ạ ừ được ghép cách điệ ừ ập có hướ ặ
hướng. Các lá thép đượ ế ồng lên thanh sườ ừ ối để
c x p ch n và cách ly thành t ng kh
t o kho ng tr
ạ ả ống thông gió. Các là thép có các rãnh để đặ ẫ
t thanh d n stato, và có
ch ch
ổ để ữ
nêm gi ặ ẫn. Các lá thép đượ ặt và đượ ắ ở hai đầ
t thanh d c ép ch c b t vít u
c n.
ủa thanh sườ
- c t o thành t các thanh d n v
Cuộn dây stato đượ ạ ừ ẫn cách điệ ới nhau và được đặt
bên trong các rãnh stato. Các thanh d c hình thành t nhi u dây d n bó
ẫn stato đượ ừ ề ẫ
cách điệ ớ ạ ữ ậ ộ ố ẫ ạ ỗ ột để
n v i nhau và có d ng hình ch nh t. M t s thanh d có d ng r ng ru
cho nước làm mát ch y bên trong.
ả
1.3.4.6. Các b c m bi n nhi t
ộ ả ế ệ
- M t s b c m bi n nhi n tr t gi a cu n dây m i pha c
ộ ố ộ ả ế ệt điệ ở (RTD) được đặ ữ ộ ỗ ủa
stato để đo nhiệt độ ộ ộ
cu n dây. Các b RTD khác cũng được đặt để đo nhiệt độ khí
hydro và u ra b làm mát hydro. Các b RTD là PT 100. C p nhi n (TC)
đầ ộ ộ ặ ệt điệ
cũng đượ ằp đặ ở vòng đầu ra để đo nhiệt độ nướ
c l t c làm mát cu n dây stato.
ộ
1.3.4.7. Roto va cu n dây rotor
ộ
- c rèn t thép h p kim. Có các rãnh d
Rotor đượ ừ ợ ọc được phay trên thân roto để
đặ ộ ộn dây roto đượ
t cu n dây rotor. Cu c nêm ch u l c ly tâm.
ặt trong rãnh để chị ự
Phía cu i roto có g n qu c c p dòng kích t
ố ắ ạt để ấp gió. Vành trượt dùng để ấ ừ cho
cuộ ừ ệ ố
n dây rotor t h th ng kích t c g n ph n cu i trên tr c roto. Cu n dây
ừ, đượ ắ ở ầ ố ụ ộ
rotor bao gồm các thanh đồng hình ch nh t hình thành nên. M t vài cu
ữ ậ ộ ộn được
qu n quanh m t c t o thành c c t . Các cu c cách ly v i tr c rotor
ấ ộ ực để ạ ự ừ ộn dây đượ ớ ụ
b n.
ởi sơn cách điệ
1.3.4.8. c và thi t b chèn tr
Ổ trụ ế ị ục
- c và thi t b chèn tr c l t cùng v i ph n cu i v ngoài. c có
Ổ trụ ế ị ục đượ ắp đặ ớ ầ ố ỏ Ổ trụ
v b ng thép lót babit, là d ng c ellip có d c t canh.
ỏ ằ ạ ổ trụ ầu bôi trơn. Ổ trụ ự Ổ trục
phía vành trượt đực cách ly để tránh dòng điệ ạ ụ ỗ ế ị chèn đượ
n ch m tr c. M i thi t b c
l t phía trong khung stato ngay c nh phía trong c
ắp đặ ạ ủa ổ trục để ngăn khí hydro rò

ra t khe h a v và tr c. D chèn hydro, có áp su
ừ ở giữ ỏ ụ ầu dùng để ất cao hơn áp suất
hydro kho ng 0,5 bar. Thi t b chèn tr
ả ế ị ục được gắn phía trong c nên các b ph n
ổ trụ ộ ậ
c c có th c ki m tra b ng cách tháo n p c mà không c n ph i rút khí
ủa ổ trụ ể đượ ể ằ ắ ổ trụ ầ ả
hydro
1.3.4.9. H ng ph
ệ thố ụ máy phát
- H ng khí hydro: M ch t roto và stato c
ệ thố ạ ừ ủa máy phát được làm mát bởi
hydro. Khí hydro đượ ấ ừ ạm điề ế. Hydro được bơm vào bên trong
c cung c p t tr u ch
máy phát thông qua ng c p khí. c n i v
ố ấ Ống này đượ ố ớ ố ẫ
i ng d n vào bên trong máy
phát và kéo dài lên phía trên. Trong quá trình ho ng, áp su t khí
ạt động bình thườ ấ
hydro bên trong được gi m t cách t ng áp su nh m c nh vào b u
ữ ộ ự độ ở ất đị ứ ờ ộ điề
chỉ ấ ỏ máy phát được bơm đầ
nh áp su t. Khi v y khí hydro, không khí bên trong phải
được đuổ ạ ằ
i s ch b ng khí CO2. Sau đó khí CO2 đượ ế ằng khí hydro. Như
c thay th b
v y s tránh hình thành h n h p khí gây cháy hydro-không khí bên trong máy phát.
ậ ẽ ỗ ợ
CO2 đượ ấ ừ
c l y t nhà cung c p. Các van c p khí CO2 ph c v n hành b ng tay.
ấ ấ ải đượ ậ ằ
Khi c b ng ho làm
ần rút khí để ảo dưở ặc lý do nào đó. khí CO2 cũng được dùng để
khí trung gian. Khí hydro ph i s ch b
ải được đuổ ạ ằng khí CO2 và khí CO2 được đuổi
s ch b
ạ ằng không khí. Không khí dùng để làm s ch c n ph i l y t ngu n khí khô.
ạ ầ ả ấ ừ ồ
- H ng d u chèn:
ệ thố ầ
+ Máy phát làm mát bằng hydro đượ ằ ệ ố ầu chèn để
c chèn b ng h th ng d
ngăn không cho khí hudro bên trong máy phát rò ra ngoài. Hệ ố ộ
th ng có m t
bơm dầu chèn chính đượ ằng động cơ AC, một bơm dầ ẩ
c kéo b u kh n DC, van
điề ỉ ấ ộ ọ ộ ậ ệ ố
u ch nh áp su t, các b l c, b ph n hoàn khí hydro và phao. H th ng
chèn này cũng đượ ọ ại dòng đơn.
c g i là lo
+ H ng d
ệ thố ầu bôi trơn ổ trục máy phát được như dầu chèn, và đượ ấ
c c p
cho vòng chèn máy phát thông qua van điề ỉ ầ ỏ ặ
u ch nh. D u ra kh i c p vòng
chèn v phía không khí c a hòa chung v i d v b ph n
ề ủ ớ ầu bôi trơn và trở ề ộ ậ
hoàn khí. Trong khi đó, dầ ừ các vòng chèn đi về phía khí hydro đượ
u t c thu
v b hoàn khí hydro. D b ph n này qua bu ng có phao nh
ề ộ ầu đi từ ộ ậ ồ ảy và đi
vào b hoàn khí và tr v ng d n d u h i. Vì d c c p cho máy
ộ ở ề đườ ẫ ầ ồ ầu chèn đượ ấ
phát và đượ ất cao hơn áp suấ
c duy trì áp su t khí hydro (0,5 bar) nên h ng
ệ thố
đủ ả ất khí hydro thay đổ
an toàn ngay c khi áp su i.

+ Một lượng khí đượ ọ ụ ừ ộ ớ ục đích là
c l c liên t c t b hoàn khí hydro, v i m
l tinh khi t th p
ọc khí hydro có độ ế ấ ở quanh vòng chèn dò không khí và hơi
ẩ ứ ầ ớ bên trong máy phát đượ ữ
m ch a trong d u chèn. V i cách này hydro c gi
độ ế
tinh khi t cao.
+ Áp suất ở đầu ra bơm dầu chính được giám sát b i công t c áp su t và
ở ắ ấ
trong trườ ợ ấ ả
ng h p áp su t gi m thấp hơn giớ ạn dưới, bơm dầ ẩ ẽ ở
i h u kh n s kh i
động để ạt độ ổ ợ
ho ng h tr .
- H c làm mát stato:
ệ thống nướ
+ H ng n c làm mát stato ho ng ph c l p v i h
ệ thố ướ ạt động như hệ thố ụ độ ậ ớ ệ
thố ộ điề
ng làm mát phát tuabin, có b u khi n t ngh áp su t và nhi
ể ự độ ấ ệt độ
nước có độ ẫn điệ ấp để
d n th làm mát cu n dây stato máy phát.
ộ
+ Nước làm mát t b a ch y qua hai ng riêng t c làm mát
ừ ể chứ ả ố ới bơm nướ
tương ứng. Thông thường một trong hai bơm hoạt động, một bơm dự phòng.
Sau đó nước đi qua hai bộ làm mát nướ ớ ột lượng nước đi tắt qua để
c, v i m
duy trì nhi u vào cu n dây stato máy phát giá tr nh nh nh vào
ệt độ đầ ộ ở ị ất đị ờ
van 3 ngã. Áp su u vào cu c gi giá tr
ất đầ ộn dây máy phát đượ ữ ở ị đặt trước
nh vào van gi
ờ ảm áp được đặ ộ ọ ột lượng nước làm mát đượ
t sau b l c. M c
tuầ ộ ử ion để ụ ồ
n hoàn qua b kh ph c h i và gi d n th
ữ độ ẫn điệ ấp hơn 0,5
mΩ/cm (độ ẫn điện bình thườ
d ng 0,15- c tr v bình
3 mΩ/cm). Sau đó, nướ ở ề
chứ ệ ố ựa trên nguyên lý nước giàu oxy. Nước làm mát stato đượ
a. H th ng d c
tiế ớ ứu có đườ ống thông hơi.
p xúc v i không khí không khí do bình ch ng
Nướ ử ạ ừ nhà máy được dùng để ấ ệ ố
c kh khoáng s ch t c p cho h th ng này thông
qua van c p b ng tay và b l
ấ ằ ộ ọc.
+ Để ệ ố
giám sát h th ng, các thi t b , áp su
ế ị đo lường như nhiệt độ ất, lưu
lượng, độ ẫn điện.. đượ ắp đặt trên giá đo lườ ộ ảng điề ể
d c l ng. M t b u khi n
đượ ắ ở phía dưới giá đỡ ế độ ấ ấ ệ
c l p tuabin/máy phát. Các ch áp su t th p, nhi t
độ ủa nước làm mát đề ả ẫ ớ
cao c u ph i d n t i trip máy phát.
1.3.4.10. H ng kích t
ệ thố ừ
- m và thông s h ng kích t : H ng kích t t kích dùng b nh
Đặc điể ố ệ thố ừ ệ thố ừ ự ộ chỉ
lưu Thyristor biến đổi điệ ề ừ đầ ự ế
n áp xoay chi u t u c c máy phát (qua máy bi n áp
kích t n áp m t chi u. B u khi n áp t ng s d ng công ngh
ừ) thành điệ ộ ề ộ điề ển điệ ự độ ử ụ ệ

tiên ti n, d a trên m ch vi x lý. B u khi n áp t u ch nh
ế ự ạ ử ộ điề ển điệ ự động (AVR) điề ỉ
điện áp đầ ủ ộ ỉnh lưu. Điệ ộ ều đượ ạ ấ ộ
u ra c a b ch n m t chi c t o ra và c p cho cu n dây
máy phát. Ngu n kích t c l y t u c c máy phát thông qua bi n áp kích t
ồ ừ đượ ấ ừ đầ ự ế ừ,
Điệ ều được điề ể ỉnh lưu bở ầ ỉnh lưu 3 pha, 6 nhánh
n áp xoay chi u khi n và ch i c u ch
và c p cho cu n dây rotor thông qua máy c t kích t u ra c a c u ch
ấ ộ ắ ừ ầ
. Đ ủ ầ ỉnh lưu được
điề ể ởi các xung đượ ạ ừ ộ ộ điề
u khi n b c t o ra t m t trong hai b u khiển và được
khuy i b i b uy i xung . M n tr d p t c l
ếch đạ ở ộ kh ếch đạ ột điệ ở ậ ừ đượ ắp đặt để phóng
nhanh năng lượng t ng.
ừ trườ
- Thông s h ng AVR
ố ệ thố
+ C p b u khi n có d phòng.
ặ ộ điề ể ự
+ V n hành m v n hành t xa chia s v i D-
ậ ở trạ ậ ừ ẽ ớ EHC.
+ Bao g m ch
ồ ức năng điề ể ệ ố
u khi n/giám sát h th ng ph máy phát.
ụ
+ Chỉ lưu Thyristor và máy cắ
nh t kích t nh m u ra là 490 V
ừ: Đị ức đầ –
4900A
+ Biế ừ ạ ầ
p áp kích t : Là lo i ngâm d u, dung ngoài tr nh m c 5500 kVA
ời. Đị ứ
– 26 kV/790 V
- T AVR: H u khi n kích t có hai t m t u khi n chính chính
ủ ệ thống điề ể ừ ủ, gồ ủ điề ể
và t d phòng. Trong quá trình v
ủ ự ận hành bình thườ ấ ả ức năng củ ệ
ng, t t c các ch a h
th t
ố ừ đặ
ng kích t ở ế độ điề ể ự độ ự ục để
ch u khi n t ng. AVR d phòng theo dõi liên t
AVR đang làm việ ự ố ể
c, khi có s c thì chuy n qua một cách trơn tru. Các chức năng
điề ể ằ
u khi n b ng tay h ng kích t c cung c p b u khi n chính, tuy
ệ thố ừ đượ ấ ở ộ điề ể
nhiên chúng ch dùng cho m m tra.
ỉ ục đích kiể
- Các ch u khi n bao g
ức năng điề ể ồm:
+ Điề ển điệ ự động (AVR): AVR duy trì điện áp đầ ự
u khi n áp t u c c máy
phát b t b u ch nh góc pha b
ằng điện áp đặ ằng cách điề ỉ ộ chỉnh lưu Thyristor.
+ Điề ể
u khi n kích t b ng tay (MEC): Ch
ừ ằ ức năng này đượ ấ
c cung c p với
m m tra. Góc pha xung c a b u ch nh do v y
ục đích kiể ủ ộ chỉnh lưu được điề ỉ ậ
dòng điện kích t s b ng giá tr
ừ ẽ ằ ị đặt.
+ Đặt điệ ị đích điề ể ủ
n áp: Giá tr u khi n c a AVR.
+ Đặt dòng điện: Dòng điện đích đ ề ể ủ
i u khi n c a MEC.

+ B i h n kích t trên (OEL): Ch
ộ giớ ạ ừ ức năng này giớ ạ ừ
i h n dòng kích t
c a máy phát. Ch c tính tr c tính ph c) cho phép ho
ủ ức năng có đặ ễ (đặ ụ thuộ ạt
độ ấ ừ ớn trong trườ
ng quá kích thích c p dòng kích t l ng h p có s c trong h
ợ ự ố ệ
thống.
+ Giớ ạ ừ dướ ức năng này đả ả ệ ố ấ
i h n kích t i (UEL): Ch m b o h s công su t
vượt trước không vượt quá phương trình đặc tính
(Q/(Et)2
) = a + b x (P / (Et)2
)
+ Giớ ạ ức năng này giớ ạ
i h n volt/herts : Ch i h n volt trên hert (quá kích) của
máy phà và máy biến áp tăng áp.
+ Theo d i t ng: B d phòng dõi theo b làm vi
ỏ ự độ ộ ự ộ ệc.
+ H ng t ng, t ng kh ng kích t : Ch c hi n
ệ thố ự độ ự độ ởi độ ừ ức năng này thự ệ
điề ể ởi độ
u khi n chu trình kh ng trong quá trình kh ng h ng kích
ởi độ ệ thố
t .
ừ
+ B nh h ng công su t tác d ng(PSS): Tín hi u
ộ ổn đị ệ thố ấ ụ ệ ổn định ngăn dao
độ ấ ủ
ng công su t c a máy phát.
1.3.5. Máy phát điện diesel
Thông số máy phát điện:
- i: 3 pha 4 dây, t ng quay, rotor hình tr
Loạ ừ trườ ụm máy phát đồ ộ
ng b dùng trong
nhà.
- S c p c c: 4
ố ặ ự
- Công su nh m c: 800kVA và 645 kVA
ất đị ứ
- nh m c: 400/230V
Điện áp đị ứ
- T s ng
ỉ ố ắn mạch: Không nhỏ hơn 0,5
- H s công su nh m c: 0,9
ệ ố ất đị ứ
- T n s nh m
ầ ố đị ức: 50Hz
- T nh m c: 1500 v/p
ốc độ đị ứ
- Độ tăng giảm điệ ụ ở ầ ố đị
n áp: ±5% liên t c t n s nh mức
- m t n s : ±3% liên t nh m
Độ tăng giả ầ ố ục ở điện áp đị ức
- i h n V/Hz: 105%
Giớ ạ
- H ng kích t : Kích t ua ch i than/vành góp
ệ thố ừ ừ tĩnh thông q ổ

Hình 10 n diezel
: Đầu phát máy phát điệ
- Các ph n v
ầ ề ộ ạ ừ ệ ố
cu n dây và m ch t Rotor/Stator, h th ng kích t và các b c
ừ ộ ảm
bi n c a tuabin khí.
ến tương tự như đầu phát điệ ủ
- B u khi n và t n m
ộ điề ển máy phát điệ ủ chuyể ạch ATS t ng theo s c n
ự độ ự ố điệ
lướ ố ể ị ự ếp điện áp và dòng điệ ố ể
i. Màn hình s hi n th tr c ti n máy phát. Thông s hi n
thị ồm Vac, và Haz điện lướ
bao g i, Aac, Vac, Hz, kVA, kVar, kW, kWh, Pf máy
phát, th i gian, t
ờ ốc độ quay, áp su t nh t, nhi c nhiên lieu,
ấ ớ ệt độ động cơ, Vdc, mứ
nhi n áp c quy ngoài. Hi n th thông s làm vi c c a b u
ệt độ môi trường, điệ ắ ể ị ố ệ ủ ộ điề
khi n th u khi n t xa thông
ển trung tâm động cơ (ECU/ EDC/ ECM). Hiể ị và điề ể ừ
qua các c ng RS485, RS232, CAN-BUS và giao ti p TPC-IP. B nh
ổ ế ộ ớ lưu trữ được
200 s c m i nh t d a trên th i gian th c và có th truy xu t b ng Excel.
ự ố ớ ấ ự ờ ự ể ấ ằ
1.3.6. Máy c t
ắ
- Máy c n áp cao (còn g
ắt điệ ọ ắ ộ ế ị điện dùng để
i là máy c t cao áp) là m t thi t b
đóng cắ ạch điện có điệ ừ ở ở ọ ế độ ậ ế độ
t m n áp t 1000V tr lên m i ch v n hành: Ch
không t i, ch có t nh m
ả ế độ ải đị ứ ế độ ự ố trong đó chế độ đóng cắt dòng điệ
c, ch s c n
ng n m ch là n ng n nh t. Các thông s chính c a máy c t là nh m
ắ ạ ặ ề ấ ố ủ ắ : Điện áp đị ức
(Còn g nh m
ọi là điện áp danh định), dòng điện đị ức, dòng điệ ổn đị ệ ứ
n nh nhi t ng
v i th i gian nh nhi ng, dò n n c
ớ ờ ổn đị ệt tương ứ ng điệ ổn định điện động, dòng điệ ắt
đị ứ
nh m c, công su t c nh m c, th i gian c t, th
ấ ắt đị ứ ờ ắ ời gian đóng.

- nh m t lên thi t b v i th i gian làm vi c dài h n
Điện áp đị ức – là điện áp dây đặ ế ị ớ ờ ệ ạ
mà cách điệ ủ
n c a máy c t không b ng, tính theo tr s hi u d n
ắ ị hư hỏ ị ố ệ ụ g.
- nh m c là tr s hi u d ng c n ch y qua máy c t trong
Dòng điện đị ứ – ị ố ệ ụ ủa dòng điệ ạ ắ
thờ ệ ạ ắ ị hư hỏ
i gian làm vi c dài h n mà máy c t không b ng.
- n nh nhi ng v
Dòng điệ ổn đị ệt ứ ớ ời gian tương ứ – ị ố ệ ụ ủ
i th ng là tr s hi u d ng c a
dòng ng n m ch ch y qua thi t b v i th i c mà nhi c a mchj
ắ ạ ạ ế ị ớ ờ gian cho trướ ệt độ ủ
vòng d t quá giá tr cho phép
ẫn điện không vượ ị ở chế làm vi c ng n h n.
độ ệ ắ ạ
- Phân lo i máy c t: D ng d p h
ạ ắ ựa theo môi trườ ậ ồ quang ngườ ắ
i ta chia ra máy c t
d u, máy c t khí nén, máy c t chân không, máy c t t sinh khí, máy c t SF6.
ầ ắ ắ ắ ự ắ
Hình 11: Máy c t trung áp GCB
ắ
- n máy c
Sơ đồ điệ ắt:
Hình 12 m ch l c máy c t
: Sơ đồ ạ ự ắ

Hình 13 u khi n máy c t
: Sơ đồ cuộn hút điề ể ắ
Hình 14 u khi n máy c t
: Sơ đồ tiếp điểm điề ể ắ
Hình 15 m ph máy c t
: Sơ đồ tiếp điể ụ ắ

- có các kí hi u sau:
Trên sơ đồ ệ
+ Y4 : Cuộn đóng
+ Y1 : Cu n c t 1
ộ ắ
+ Y2 : Cu n c t 2
ộ ắ
+ Rơle K11 dùng để ống đóng lạ ề ầ ả
ch i nhi u l n (gi dò)
+ Rơle K14 : Rơle giám sát khí SF6 gi m th p c p 2 (Lockout)
ả ấ ấ
+ P c giám sát khí SF6 gi m th p.
: Rơle áp lự ả ấ
+ R2 n tr s y.
: Điệ ở ấ
+ M1: Môtơ dùng để tích năng lò xo.
+ S1.1 đế ếp điể ụ
n S1.3 : Ti m ph máy c t.
ắ
+ S2: Tiếp điểm hành trình lò xo tích năng.
+ S3: Ti m khóa chuy n m ch ch v i ch t
ếp điể ể ạ ỉ ị trí “tạ ỗ”/“ ừ xa”
+ Ngu c c n hàng
ồn tích năng lò xo có thể dùng DC : 110VDC đượ ấp đế
k p X1: 450-465
ẹ
+ Cuộn đóng, cuộ ắ ồ
n c t dùng ngu n 220VDC.
- Nguyên lý làm vi c: Khi máy c v c
ệ ắt ở ị ắt và đã được tích năng đủ thì
+ Tiếp điể ạch đóng ) kín
m S2 9-10 (trong m .
+ Các ti i m ph c a máy c t S1.1: 11-
ếp đ ể ụ ủ ắ 12, đóng kín.
+ Rơle K1 không điệ ẫn đế ếp điể
n d n ti m 21-22 kín.
+ Khi không có khí SF6 gi m th p c p 2 thì ti m 21-22, 31-32, 61-62
ả ấ ấ ếp điể
c .
ủa rơle K14 kín
- u khi n t i ch :
Điề ể ạ ỗ
+ Khi khóa chuy n m v i ch m 3-4, 7-8, 11-12
ể ạch để ở ị trí “tạ ỗ” thì tiếp điể
c a S3 kín còn các ti m khác h
ủ ếp điể ở ra
+ Lúc này n u có tín hi n Hàng k ng th n
ế ệu dương đưa đế ẹp X1: 601, đồ ời ấ
khóa đóng S4 ẫn đế ộn dây Y4 có điệ ậ ứ ắ
-14, 43-44) d
(13 n cu n l p t c máy c t
th t
ự ện chu trình đóng, đồ ờ ắ
c hi ng th i lúc này lò xo máy c s .
ẽ được tích năng
+ Khi máy c v
ắt đang ở ị trí đóng thì tiếp điểm S1.1: 1-2 kín. Lúc này n u
ế
có tín hi n Hàng k ng th n nút c t S5(13-14)
ệu dương đưa đế ẹp X1: 603, đồ ời ấ ắ
d n cu n l p t c máy c t th c hi n chu trình c t.
ẫn đế ộn dây Y1có điệ ậ ứ ắ ự ệ ắ
- u khi n t xa :
Điề ể ừ

+ Khi khóa chuy n m v
ể ạch để ở ị trí “từ m 1-2, 5-6, 9-10 c
xa” thì tiếp điể ủa
S3 kín còn các ti m khác h .
ếp điể ở ra
+ Lúc này n u có tín hi n hàng k p X1: 610 d n cu
ế ệu dương đưa đế ẹ ẫn đế ộn
dây Y4 có điệ ậ ứ ắ ự ện chu trình đóng, đồ ờ
n l p t c máy c t th c hi ng th i lúc này
lò xo máy c t s .
ắ ẽ được tích năng
+ Khi máy c v
ắt đang ở ị trí đóng thì tiếp điểm S1.1: 1-2 kín. Lúc này n u
ế
có tín hi n hàng k p X1: 630 d n cu n
ệu dương đưa đế ẹ ẫn đế ộn dây Y1 có điệ
l p t c máy c t th c hi n chu trình c t ch c t 1).
ậ ứ ắ ự ệ ắ (mạ ắ
+ Khi máy c v i m S1.1: 3-4 kín. Lúc này n u có tín
ắt ở ị trí đóng thì t ếp điể ế
hi n hàng k p X1: 730 d n cu n l p t
ệu dương đưa đế ẹ ẫn đế ộn dây Y2 có điệ ậ ức
máy c t th c hi n chu trình c t
ắ ự ệ ắ (mạ ắ
ch c t 2).
- M ng máy c
ạch khóa liên độ ắt:
+ Khi có tín hi u khí SF6 gi m th p t i m c Lockout thì ti m P -4)
ệ ả ấ ớ ứ ếp điể (3
kín làm cho cu n, d n các ti m 21-22, 31-32,
ộn dây rơle K14 có điệ ẫn đế ếp điể
61-62 h ra. L p t c làm h c m
ở ậ ứ ở ả ạch đóng cũng như mạ ắ ạ ắ
ch c t 1, m ch c t 2
(Khóa thao tác máy cát khi khí SF6 gi m quá th p).
ả ấ
+ Khi Lò xo máy c m 9-10 c S2 h làm
ắt chưa được tích năng thì tiếp điể ủ ở
h m a máy c t.
ở ạch đóng củ ắ
- i thích m ch ch i nhi u l n:
Giả ạ ống đóng lạ ề ầ
+ Khi nhân viên v n hành
ậ ấn khóa đóng máy cắ ậ ứ ắ ể
t, l p t c máy c t chuy n
sang tr t kho ng th i th m này
ạng thái đóng sau mộ ả ời gian trì hoãn tđ. Tạ ời điể
n u xu t hi n s c i thì b o v
ế ấ ệ ự ố trên lướ ả ệ đượ ở ạ
c kh i t o và cho l nh c t. Trong
ệ ắ
lúc máy c c c t ra n n hành v n còn gi tay khóa
ắt đượ ắ ếu như nhân viên vậ ẫ ữ
đóng thì máy cắt vừ ả ạ ệnh đóng lạ ứ ế ế ễ ề
a nh y ra l i cho l i và c th ti p di n nhi u
l n. Hi ng mô t trên g i là hi ng gi dò.
ầ ện tượ ả ở ọ ện tượ ả
+ Để ống đóng lạ ề ầ
ch i nhi u l n, trong m i ta l
ạch ngườ ắp thêm rơle K11.
Khi ấn khóa đóng, máy cắ ể ạng thái đóng làm cho tiếp điể
t chuy n sang tr m
S1.1: 5-6kín, lúc này n u còn gi ng làm
ế ử tay khóa đóng thì rơle K11 tác độ
cho ti m 21-22 c a K11 h , 13-14 th u này làm h m
ếp điể ủ ở ì kín. Điề ở ạch đóng,
khóa không cho máy c i l n sau(cho dù tay khóa v n gi ng th
ắt đóng lạ ầ ẫ ử), đồ ời

tiếp điể ủ ự ữ rơle K11. Để ở ề
m 13-14 c a K11 làm t gi K11 tr v và có thể đóng
l i máy c t ph i nh .
ạ ắ ả ả tay khóa đóng
1.3.7. T chuy n ngu n t ng (ATS)
ủ ể ồ ự độ
- T ATS là h ng chuy i ngu n t ng, có tác d ng khi ngu n
ủ ệ thố ển đổ ồ ự độ ụ ồn điệ
chính (lướ ị ấ ự độ
i) b m t thì nó t ng chuy n m ch sang ngu n d phòng. Khi ngu n
ể ạ ồ ự ồ
lướ ụ ồ ệ ố ự ể ồ ở ạ ự độ
i ph c h i thì h th ng t chuy n ngu n tr l i và t ng t t máy phát. Ngoài
ắ
ra, t có ch o v khi i và n máy phát d phòng b s c .
ủ cũng ức năng bả ệ điện lướ điệ ự ị ự ố
- Thông s t k l a ch n t ATS:
ố thiế ế ự ọ ủ
+ Phù h p v i công su t máy.
ợ ớ ấ
+ Phù h p v ng nhi i, không khí nhi m mu i ven bi n và h
ợ ới môi trườ ệt đớ ễ ố ể ải
đảo.
+ B m các yêu c u v u khi n.
ảo đả ầ ề tính năng điề ể
- ng c a t ATS:
Chức năng hoạt độ ủ ủ
+ T ng g i tín hi u kh ng máy khi: Khi ngu i m t hoàn
ự độ ử ệ ởi độ ồn điện lướ ấ
toàn, điện lướ ất pha, điện lưới có điệ
i m n áp thấp hơn giá trị ị
cho phép (giá tr
này có th u ch c), ATS g i tín hi ng ngu n ph
ể điề ỉnh đượ ử ệu để khởi độ ồn điệ ụ
(gử ệu để ở độ
i tín hi kh i ng máy phát Diesel). Th i gian chuy i sang
ờ ển đổ
ngu n máy phát là 5 30 giây
ồ – ..
+ Khi điện lướ ụ ồ ộ
i ph c h i, b ATS ngay l p t c chuy n ph t i sang ngu n
ậ ứ ể ụ ả ồ
lướ ự độ ắ
i. Máy t ng t t sau khi ch y làm mát 1 -2 phút.
ạ
+ Có kh n hành t ng ho c b ng nhân công.
ả năng vậ ự độ ặ ằ
+ Điề ỉnh đượ ờ
u ch c th i gian chuy n m .
ể ạch
+ Có hệ thống đèn chỉ ị
th .
- M t s n ch ng g p:
ộ ố đèn báo và nút nhấ ức năng thườ ặ
+ Đèn báo Mains Available sáng báo hiệu Điện Lướ ằ ạ
i n m trong ph m vi
cho phép.
+ Đèn báo Mains On Load sáng báo hiệu Điện Lưới đang cung cấp ra cho
ph t i.
ụ ả
+ Đèn báo Generator Available sáng báo hiệu Điệ ị
n Máy có giá tr cho
phép

+ Đèn báo Generator On Load sáng báo hiệu Điện Máy đang cung cấp ra
cho ph t i.
ụ ả
+ Hoãn kh ng máy phát (Delay Start), th i gian này tu nh.
ởi độ ờ ỳ chỉ
+ Hoãn ph c h i tr l i (Delay On Restoration), th i gian này tu
ụ ồi điện lướ ở ạ ờ ỳ
chỉnh.
+ Hoãn đóng điện lưới vào ph t i (Delay On Transfer), th i gian này tu
ụ ả ờ ỳ
chỉnh.
+ Hoãn đóng điện máy vào ph t i (Warm Up), th i gian này tu nh.
ụ ả ờ ỳ chỉ
+ Chạ ờ ỳ ỉ
y làm mát máy (Cool Down), th i gian này tu ch nh.
+ Cho phép máy c g ng kh ng t n.
ố ắ ởi độ ối đa 03 lầ
+ S c bình accu t u ti t nguyên t
ạ ự động (Automatic Battery Charger) điề ế ắc
xung.
+ B i s d ng ch n ngu n máy
ộ ATS cho phép ngườ ử ụ ọ ồn Điện Lưới hay Điệ
cung c p ra ph t i khi c n thi t thông qua công t c Manual Switch (ví d
ấ ụ ả ầ ế ắ ụ
nhà máy s d n ngu n t máy phát Gas turbine cung c p
ử ụng ATS để chọ ồn điệ ừ ấ
ra ph t ng th i c t ngu n t n qu c gia).
ụ ải, đồ ờ ắ ồn điệ ừ lưới điệ ố
1.3.8. T t
ủ ụ bù
H ng t t bù làm vi c theo nguyên lý bù ng:
ệ thố ủ ụ ệ ứng độ
- Bù công su c hi n b
ất thường đượ ệ ằng các phương tiện điề ể đóng ngắ
u khi n t
t ng b ph n công su
ừ ộ ậ ất.
- t b u khi n bù công su t m t cách t ng, gi h s công
Thiế ị này cho phép điề ể ấ ộ ự độ ữ ệ ố
suấ ộ ớ ạ ị ệ ố ất đượ ọ
t trong m t gi i h n cho phép chung quanh giá tr h s công su c ch n.
- t b c l t t i các v trí mà công su t tác d ng và công su t ph n
Thiế ị này đượ ắp đặ ạ ị ấ ụ ấ ả
kháng thay đổ ạ
i trong ph m vi r t r ng. ví d : t i thanh góp c a t phân ph i chính,
ấ ộ ụ ạ ủ ủ ố
t u n i c a các cáp tr c ch u t i l n.
ại đầ ố ủ ụ ị ả ớ
- Các nguyên lý và lý do s d ng bù t ng:
ử ụ ự độ
+ B t bù g m nhi u ph n và m
ộ ụ ồ ề ầ ỗ ần được điề
i ph u khi n b ng contactor.
ể ằ
Việc đóng mộ ẽ đóng mộ ố ụ ớ ụ ậ
t contactor s t s t song song v i các t v n hành.
Vì v ng công su t bù có th m theo t ng c p b ng cách
ậy lượ ấ ể tăng hay giả ừ ấ ằ
thự ện đóng hoặ ắt contactor điề ể ụ
c hi c c u khi n t . Một rơle điều khi n ki
ể ểm
soát h s công su t c a m n s c hi
ệ ố ấ ủ ạng điệ ẽ thự ện đóng và mở các contactor

tương ứng để ệ ố ấ ả ệ ống thay đổ ớ ố do điề ỉ
h s công su t c h th i ( v i sai s u ch nh
t ng b u khi n dòng ph t lên m t pha c a dây
ừ ậc ). Để điề ển rơle máy biế ải đặ ộ ủ
cáp d n cung c n m
ẫn điệ ấp đế ạch được điều khi n. Khi th c hi n bù chính
ể ự ệ
xác b ng các giá tr t i yêu c u s c hi n áp khi t
ằ ị ả ầ ẽ tránh đượ ện tượng quá điệ ải
giả ố
m xu ng th b u ki n áp và
ấp và do đó khử ỏ các điề ện phát sinh quá điệ
tránh các thi t h i x y ra cho trang thi t b .
ệ ạ ả ế ị
+ Quá điệ ấ ệ
n áp xu t hi n do hi c m t ph n vào giá
ện tượng bù dư phụ thuộ ộ ầ
trị ổ ở ồ
t ng tr ngu n.
- Các qui t c bù chung:
ắ
+ N u công su t b t ( kVar ) nh c b ng 15% công su nh
ế ấ ộ ụ ỏ hơn hoặ ằ ất đị
m c máy bi n áp c p ngu n, nên s d ng bù n n.
ứ ế ấ ồ ử ụ ề
+ N u trên m c 15%, nên s d ng bù ki u t ng.
ế ở ứ ử ụ ể ự độ
+ V trí l t t áp trong m n có tí n ch bù công su
ị ắp đặ ụ ạng điệ nh đế ế độ ất;
ho c bù t p trung, bù nhóm, bù c c b , ho c bù k t h
ặ ậ ụ ộ ặ ế ợp hai phương án sau
cùng.
+ V nguyên t
ề ắc, bù lý tưởng có nghĩa là bù áp dụ ừ ời điể
ng cho t ng th m
tiêu th và v
ụ ớ ức độ ụ ả ầ ỗ ời điể
i m mà ph t i yêu c u cho m i th m.
- B PFR thông minh s d ng k
ộ ử ụ ỹ ậ ố
thu t s trong vi c tính toán s sai l ch dòng
ệ ự ệ
điện và điện áp gi s công su t chính xác th m chí khi
ữa các pha, do đó việc đo hệ ố ấ ậ
có sóng hài.
- B c thi t k t u khi n bù công su t ph n kháng.
ộ PFR đượ ế ế ối ưu hóa việc điề ể ấ ả
Công su c tính b ng cá c công su t ph n kháng c a h ng và
ất bù đượ ằ ch đo liên tụ ấ ả ủ ệ thố
sau đó đượ ằng cách đóng ngắ ấ ụ ệc cài đặt độ ạ ớ
c bù b t các c p t . Vi nh y liên quan t i
t t các c p t c xây d
ốc độ đóng ngắ ấ ụ. Với chương trình đượ ựng trên cơ sở đóng cắt
thông minh, b PFR c i ti c kh t nh m thi u s l
ộ ả ến đượ ả năng đóng cắ ờ giả ể ố ần đóng
ng m b o h s công su t mong mu n.
ắt nhưng vẫn đả ả ệ ố ấ ố
- c thi t l n:
Các bướ ế ập cơ bả
+ Cài đặ ệ ố
t h s CS
+ Cài đặ ệ ố
t h s C/K
+ Cài đặt độ ạ
nh y
+ Cài đặt t/g đóng lặ ạ
p l i

+ Cài đặ ố ấ
t s c p
+ Cài đặ ớ ạ
t gi i h n THD
+ Báo s c
ự ố
+ H s c
ệ ố bướ
+ Tín hi u s c
ệ ự ố
H ng t
ệ thố ụ bù trung th :
ế
- T PCA1-1 (t n MS1-1A), t PCA1-2 (t n MS1-1B) có
ụ ại phân đoạ ụ ại phân đoạ
dung lượ ỗ ủ
ng bù m i t 750 KVAR.
- T PCA2-1 (t n MS2-1A), t PCA2-2 (t n MS2-1B), t
ụ ại phân đoạ ụ ại phân đoạ ụ
PCA2-4 (t n MS2-
ại phân đoạ 2B), có dung lượ ỗ ủ
ng bù m i t 500 KVAR.
H ng t
ệ thố ụ bù hạ thế :
- T bù PCB1-1A (t n PC1-1A), PCB1-1B (t n PC1-1B) có
ủ ại phân đoạ ại phân đoạ
dung lượng mỗ ủ
i t là 225 KVAR.
i t là 180 KVAR.
- T bù PCB2-2A n PC2-2A), PCB2-2B (t n PC2-2B) có
ủ (tại phân đoạ ại phân đoạ
i t là 120 KVAR.
i t là 180 KVAR.
- T bù PCB4-1 (t n PC4-1), PCB1- ng là 375 KVAR.
ủ ại phân đoạ 1B có dung lượ
1.3.9. Hệ thống lưu tích điện
Đây là ệ ố
h th ng ngu n cung c p liên t c b n d
ồ ấ ụ hay đơn giản hơn là ộ lưu trữ điệ ự
phòng nh tin c y cung c n cho h ng.
ằm làm tăng độ ậ ấp điệ ệ thố
- Phân loại:
+ UPS online: Ho ng theo nguyên t c chuy i kép: t AC sang DC
ạt độ ắ ển đổ ừ
sau đó c ển ngược DC sang AC. Do đó nguồn điệ ấ ả
huy n cung c p cho t i hoàn
toàn do UPS t m b o nh c v n áp và t n s u này làm
ạo ra đả ả ổn đị ả ề điệ ầ ố. Điề
cho các thi t b c cung c n b i UPS h
ế ị đượ ấp điệ ở ầu như cách ly hoàn toàn với
s i c n. Vì v y, ngu n do UPS online t o ra là ngu n
ự thay đổ ủa lưới điệ ậ ồ ạ ồn điệ
s ch (l c h u h t các s c n), ch ng nhi n áp ra
ạ ọ ầ ế ự ố trên lưới điệ ố ễu hoàn toàn. Điệ
hoàn toàn hình sin và th i gian chuy n m ch g ng 0.
ờ ể ạ ần như bằ

+ UPS offline: Khi có ngu i UPS s i th ng t i ph
ồn điện lướ ẽ cho điện lướ ẳ ớ ụ
t i. Khi m n, t i s c chuy n m ch c n t c quy qua b
ả ất điệ ả ẽ đượ ể ạ ấp điệ ừ ắ ộ
inverter. Ph m vi áp d ng UPS lo ng cho các thi t b n,
ạ ụ ại này thườ ế ị đơn giả
công su t nh , ít nh y c tin c y th các UPS
ấ ỏ ạ ảm lưới điện, đòi hỏi độ ậ ấp. Đa số
ngày nay đề ầ ề ế ớ ệ ống điề
u có ph n m n kèm theo giao ti p v i h th u khi n. Ph n
ể ầ
m m này cho phép ki m soát các tr ng thái ho ng c
ề ể ạ ạt độ ủa UPS (Điện áp
vào/ra, t i tiêu th ...). Ngoài ra b n còn có th l p th i khoá bi u t ng
ả ụ ạ ể ậ ờ ể ự độ
(Mở ờ ầ
/shutdown máy tính theo ngày, gi , tu n, tháng)
+ UPS tĩnh: Sử ụ
d ng b bi n t công su t làm ch nh
ộ ến đổi điệ ử ấ ức năng chỉ
lưu và nạp acqui để ữ điện năng khi làm việc bình thườ
tích tr ng.Khi x y ra
ả
s c n áp m t chi u qua b ngh c bi n áp xoay
ự ố,điệ ộ ề ộ ịch lưu đượ ến thành điệ
chiều và đượ ấ ải ưu tiên.Ưu điể ủa UPS tĩnh là kích thướ
c c p cho các t m c c
nh g ng nhanh,v n, làm vi c ch c ch n,dòng cho
ỏ ọn,đáp ứ ận hành đơn giả ệ ắ ắ
phép l n
ớ
- UPS quay: Sử dụng máy điện làm chức năng nghịch lưu.
Hình 16: H n d phòng
ệ thống lưu trữ điệ ự
1.3.10. Máy bi n dòng và máy bi
ế ến áp đo lường
1.3.10.1. Các tín hiệu đo lườ ử ụ ệ ố
ng s d ng trong h th ng
- TM: bộ đếm điện năng (công tơ hữu công Wh, công tơ vô công Varh) nhiều giá
có kh p t
ả năng lậ rình được.
- P: bộ đo lường đa chức năng có khả năng lập trình được (đo dòng pha A, B, C.
Đo điệ đo công suấ ụ ấ ả
n áp pha A, B, C, AB, BC, CA; t tác d ng, công su t ph n tác
dụng, điện năng tiêu thụ, điện năng vô công).

- Td: b bi ng l y ngu n t bi i n áp c p tín hi u cho các thi t b
ộ ến đổi đo lườ ấ ồ ừ ến đ ệ ấ ệ ế ị
đo, thiế ị đầ ố
t b u cu i.
- RTU: thi t b u cu i dùng cho h ng SCADA thu th p tín hi u công
ế ị đầ ố ệ thố ậ ệ
suấ ụ
t tác d ng và công su t ph n kháng (P, Q) phía trung th n
ấ ả ế 22kV.điệ
áp (U) phía h áp c a bi n dòng.
ạ ủ ế
- V: vôn k n áp c a máy bi n thông qua 1 ch nh m ch vônmet.
ế đo điệ ủ ến dòng điệ ỉ ạ
- GA: thi t b báo ch
ế ị ạm đấ ệu dòng điệ
t theo tín hi n.
- GV: thi t b báo ch t theo tín hi n áp.
ế ị ạm đấ ệu điệ
1.3.10.2. Máy bi n
ến dòng điệ
- Máy bi n dòng n là thi t b bi n có tr s l n áp cao
ế điệ ế ị ến đổi dòng điệ ị ố ớn và điệ
xu ng n tiêu chu n 5A ho n áp an toàn cho m ng và
ố dòng điệ ẩ ạc 1 A .Điệ ạch đo lườ
b o v .
ả ệ
Hình 17: C u t o máy bi n
ấ ạ ến dòng điệ
- T i c a máy bi n dòng n u vào cu n th c p W2 c a máy bi n dòng
ả ủ ế điệ được đấ ộ ứ ấ ủ ế
điệ ột đầu đượ ối đấ ứ ự đầ
n và m c n t. Th t u cu i c a các cu c phân bi
ố ủ ộn dây đượ ệt
đánh dấ ố cơ bả
u. Các thông s n :
+ Điện áp đị ứ ủa lưới điệ ết định cách điện phía sơ cấ ứ
nh m c c n quy p và th
c p c a máy bi n dòng n.
ấ ủ ế điệ
+ Dòng điện sơ cấ ứ ấp đị
p và th c nh mức là dòng điệ ệ ạ
n làm vi c dài h n,
theo phát nóng có d .
ự trữ
- m làm vi c c a máy bi n dòng n khác v i máy bi n áp :
Đặc điể ệ ủ ế điệ ớ ế
+ Chế độ ngắn mạ ế độ
ch là ch làm vi ng c a máy bi n dòng
ệc bình thườ ủ ế
điệ ế ự ố
n. Còn máy bi n áp là s c .

+ Khi làm vi c cu n dây th c p c a máy bi n áp có th h m ch còn
ệ ộ ứ ấ ủ ế ể để ở ạ
cuộ ứ ấ ủ
n dây th c p c a máy bi h m
ến dòng thì không cho phép. Vì khi để ở ạch
s n th nguy hi m cho i v
ẽ sinh ra điệ ế ể ngườ ậ và cách điệ ủ ế
n hành n c a máy bi n
dòng.
+ T c m c a máy bi i còn t c m c a máy bi n áp là m
ừ ả ủ ến dòng thay đổ ừ ả ủ ế ột
h ng s .
ằ ố
+ Dòng điệ ạ ộ ứ ấ ủ ế điệ ụ
n ch y trong cu n th c p c a máy bi n dòng n không ph
thuộ ụ ả
c vào ph t i mà ch ph p, còn c a máy bi n
ỉ ụ thuộc vào dòng điện sơ cấ ủ ế
áp thì ph c hoàn toàn vào ph t i.
ụ thuộ ụ ả
- Phân lo i máy bi n dòng n theo tác d ng c a máy bi n dòng:
ạ ế điệ ụ ủ ế
+ Máy bi ng
ến dòng đo lườ
+ Máy bi n dòng cung c p cho m ch b o v o v so l ch ,b o v
ế ấ ạ ả ệ (bả ệ ệ ả ệ chạm
đấ ả ệ ứ ự
t ,b o v th t không vv..)
+ Máy bi n dòng h n h ng và b o v )
ế ỗ ợp (đo lườ ả ệ
+ Máy bi n dòng thí nghi m (có nhi u h s bi ivà c p chính xác cao)
ế ệ ề ệ ố ến đổ ấ
+ Máy biến dòng trung gian (để ố ế ệ ố ến đổ
n i hai máy bi n dòng có h s bi i
khác nhau)
- Phân lo i máy bi n dòng n t máy bi n dòng:
ạ ế điệ theo nơi đặ ế
+ Máy bi n dòng s d ng trong nhà
ế ử ụ
+ Máy bi n dòng s d ng ngoài tr i
ế ử ụ ờ
+ Máy bi c bi t ,ví d u thu ,xe l
ến dòng đặt ở các nơi đặ ệ ụ như trên tầ ỷ ửa
điện vv…
- Phân lo i máy bi n dòng n theo s vòng dây c a p máy bi n dòng:
ạ ế điệ ố ủ cuộn sơ cấ ế
+ Kiể ạ ộ
u thanh ho c m t vòng dây
+ Kiể ề
u nhi u vòng dây
- Phân lo i máy bi n dòng n theo v t li n gi a các cu n dây máy
ạ ế điệ ậ ệu cách điệ ữ ộ
bi n dòng:
ế
+ Sứ n
cách điệ
+ Bakelit
+ Không khí và khí
+ Giấ ầ
y ngâm d u

+ Nhựa đúc
Các lo i máy bi n dòng n s d ng trong h
ạ ế điệ ử ụ ệ thống điện nhà máy:
- Máy biến dòng điệ ế
n trung th 22kV.
+ Tiêu chu n áp d ng: IEC60185, IEC60044-1
ẩ ụ
+ Điện áp đị ứ
nh m c: 22kV
+ T n s nh m c: 50Hz
ầ ố đị ứ
+ Dòng điện sơ cấp danh định: 800A
+ Dòng điệ ứ ấp danh đị
n th c nh: 1A
+ Dòng ng n m
ắ ạch trong 1 giây: 80In
- bi n dòng trung th 6.6kV.
Máy ế ế
+ Dòng ng n m
+ Dòng điện sơ cấp danh đị ớ ậc sau đượ ử ụ
nh v i các b c s d ng: 3000, 800,
700, 400, 300, 250, 200, 150, 100, 50, 30A
ẩ ụ
nh m c: 6.6kV
ầ ố đị ứ
n th c nh: 1A.
- Máy biến dòng điệ ạ ế
n h th .
+ Dòng điện sơ cấp danh đị ớ ậc sau đượ ử ụ
nh v i các b c s d ng: 4000, 3000,
2000, 1600, 1250, 1000, 800, 700, 400, 300, 250, 200, 150, 100, 63, 50, 30A.
+ Dòng ng n m
ẩ ụ
nh m c: 0.42kV
ầ ố đị ứ
+ Dòng điện sơ cấp danh định: 800A
n th c nh: 1A.
1.3.10.3. Máy bi n áp
ến điệ

Hình 18: C u t o c a máy bi n áp
ấ ạ ủ ến điệ
- H n áp ca
ệ thống điện thường có điệ o nên khi đo lườ ả ệ ặ ấ ề
ng và b o v g p r t nhi u
khó khăn. Nế ế ế ế ạ ế ị
u ta thi t k , ch t o thi t b ng và b o v v n áp cao thi s
đo lườ ả ệ ới điệ ẽ
r t t n kém và nguy hi i s d ng. Vì v y ta c n gi n áp xu
ấ ố ểm cho ngườ ử ụ ậ ầ ảm điệ ống để
dùng các thi t b ng và b o v
ế ị đo lườ ả ệ thông thườ ở điệ ấ ẩ
ng n áp th p, tiêu chu n, an
toàn. Thi t b n áp cao xu n áp th p, tiêu chu c g i là
ế ị dùng để giảm điệ ống điệ ấ ẩn đượ ọ
máy bi n áp.
ến điệ
- Máy bi n áp là m t lo i khí c h n áp cao xu n áp
ến điệ ộ ạ ụ điện dùng để ạ điệ ống điệ
thấ ẩn, an toàn dùng cho đo lườ ả ệ rơle. Trị ố điệ ứ ấ
p tiêu chu ng và b o v s n áp th c p
l y theo tiêu chu Liên xô và Châu âu là 100V ho
ấ ẩn nhà nước ở ặc 100 3 V, Anh
ở
và các nướ Ả ậ ở ỹ 120V. Hình trên trình bày sơ đồ đấ ủ
c r p là 100V, m u dây c a máy
bi n áp m t pha. Cu p n i v n áp cao qua c u chì b o v
ến điệ ộ ộn dây sơ cấ ố ới phía điệ ầ ả ệ
cao áp. Cu n dây th c p c p ngu n cho các thi t b ng và b o v qua c u chì
ộ ứ ấ ấ ồ ế ị đo lườ ả ệ ầ
b o v h . an toàn m
ả ệ ạ áp Để ột đầ ộ ạ ủ ến điện áp đượ
u cu n h áp và lõi thép c a máy bi c
nối đất.
- i v i máy bi n áp không yêu c u b n nhi
Đố ớ ến điệ ầ độ ề ệt và độ ền điện độ
b ng cao,
vì dòng điệ ứ ấ ấ ậ
n th c p r t bé th m chí khi ng n m m ch th c
ắ ạch ở ạ ứ ấp cũng không
sinh ra hi u ng nhi ng nào c m ch máy bi n áp
ệ ứ ệt và điện độ ả, hơn nữa ở ạ ến điệ
thường đặ ầ ả ệ ến điệ ấ
t c u chì b o v . Máy bi n áp có các c p chính xác sau: 0.2; 0.5; 1; 3;
và 6 máy bi n áp v i c p chính xác 0.2 dùng cho m u, c
ến điệ ớ ấ ẫ ấp 0.5 dùng cho đo
đếm điện năng, cấp 1 dùng cho đồng h b ng, còn c p 3 và c p 6 dùng cho b o v
ồ ả ấ ấ ả ệ.
C p chính xác c a máy bi ng trong
ấ ủ ến điện không đổi khi điện áp sơ cấp giao độ
kho ng U= (0.8 ÷ 1.2)U
ả đm, ph t i b ng S
ụ ả ằ t= (0.25 ÷1)Sđm, vớ ϕ
i cos = 0.9.

- ng phát tri n máy bi n áp hi n nay là thi t k t o nh ng
Khuynh hướ ể ến điệ ệ ế ế chế ạ ữ
máy bi ng l n áp th t cao, dùng nguyên li u m
ến điện áp có dung lượ ớn, điệ ậ ệ ới để
giảm kích thướ ọng lượ
c và tr ng máy. V v t li u hi dùng lo i thép cán
ề ậ ệ ện nay đẫ ạ
l nh không nh ng có t tính t t mà t n hao s t l i t c hi u su
ạ ữ ừ ố ổ ắ ạ ốt do đó nâng cao đượ ệ ất
c a máy bi n áp.
ủ ến điệ
- Phân lo i máy bi n n theo s pha:
ạ ế điệ áp ố
+ Máy bi n áp m t pha.
ến điệ ộ
+ Máy bi n áp ba pha.
ến điệ
- Phân lo i máy bi n áp theo s dây qu n:
ạ ến điệ ố ấ
+ Loạ ấ
i 2 dây qu n.
+ Loạ ấ
i 3 dây qu n.
- Phân lo i máy bi
ạ ến điện áp theo phương thức làm mát:
+ Máy bi n áp d u.
ến điệ ầ
+ Máy bi n áp khô (không khí).
ến điệ
- Phân lo i máy bi n áp theo lo i thi t b :
ạ ến điệ ạ ế ị
+ Máy bi n áp trong nhà.
ến điệ
+ Máy bi n áp ngoài tr
ến điệ ời.
+ Máy bi n áp cho các thi t b phân ph i h p b .
ến điệ ế ị ố ợ ộ
Các lo i máy bi n n áp s d ng trong h n nhà máy:
ạ ế điệ ử ụ ệ thống điệ
- Máy bi n áp trung th 22 kV.
ến điệ ế
+ Tiêu chu n áp d ng: IEC 60186, 60044-2
ẩ ụ
+ T n s nh m c: 50 Hz
ầ ố đị ứ
nh m c: 22 kV
+ Điện áp sơ cấp danh định:
22000
3
V
+ Điệ ứ ấp danh đị
n áp th c nh:
100
3
V
- Máy bi n áp trung th 6.6 kV
ến điệ ế
ẩ ụ
ầ ố đị ứ
nh m c: 6.6 kV

+ Điện áp sơ cấ danh đị
p nh:
6000
3
V
n áp th c nh:
100
3
V
- Máy bi n áp h 0.4 kV
ến điệ ạ thế thế
ẩ ụ
ầ ố đị ứ
nh m c: 0.4 kV
+ Điện áp sơ cấp danh định: 400 V
n áp th c nh: 100 V
1.3.11. Hệ thống rơle bả ệ
o v
- h
Để ệ thống điệ ế ị điệ
n, thi t b n vậ ộ ổn đị ả
n hành m t cách an toàn và nh thì ph i
ph i h p b o v ng, thi t b
ố ợ ả ệ rơle trong hệ thố ế ị điện. Các rơle bả ệ đượ ử ụ
o v c s d ng
trong nhà máy là nh t s h u h c tích h p trong b u
ững rơle kỹ thuậ ố ầ ết chúng đượ ợ ộ điề
khi c phân c p b o v ho c ph i h p b o v tùy thu c vào m
ển, chúng đượ ấ ả ệ ặ ố ợ ả ệ ộ ức độ
quan tr ng, v trí các thi t b c n b o v thông qua các giá tr
ọ ị ế ị ấ ả ệ ị cài đặt.
1.3.11.1. ng d
Rơle và ứ ụng
- m b o s làm vi c liên t c c a các ph n không ng trong h ng
Để đả ả ự ệ ụ ủ ầ hư hỏ ệ thố
điệ ầ ữ ế ị ậ ự ủa hư hỏ
n c n có nh ng thi t b ghi nh n s phát sinh c ng vớ ờ
i th i gian bé nh t,
ấ
phát hi n ra ph n t b ng và c t ph n t b ng ra kh i h n.
ệ ầ ử ị hư hỏ ắ ầ ử ị hư hỏ ỏ ệ thống điệ
Thiế ị này đượ ự ệ ờ ữ
t b c th c hi n nh nh ng khí c t ng có tên g i là r t b
ụ ự độ ọ ơle. Thiế ị
b o v c th c hi n nh nh
ả ệ đượ ự ệ ờ ững rơle đượ ọ ế ị ả ệ rơle.
c g i là thi t b b o v
- Yêu c n c a m ch b o v :
ầu cơ bả ủ ạ ả ệ
+ Tính ch n l ng c a b o v m b o ch c t ph n t b ng
ọ ọc: Tác độ ủ ả ệ đả ả ỉ ắ ầ ử ị hư hỏ
ra kh i h c g ng ch n l c. Khi có ngu n cung c p
ỏ ệ thống điện đượ ọi là tác độ ọ ọ ồ ấ
d cho h tiêu th
ự trữ ộ ụ, tác động như vậ ạ ả năng cho hộ ụ ế ụ
y t o kh tiêu th ti p t c
đượ ấp điệ ầu tác độ ọ ọc cũng không loạ ừ ả năng
c cung c n. Yêu c ng ch n l i tr kh
b o v o v d ng h p h ng hóc b o v
ả ệ tác động như là bả ệ ự trữ trong trườ ợ ỏ ả ệ ặ
ho c
máy c t c a các ph n t lân c n. C n phân bi t 2 khái ni m ch n l n
ắ ủ ầ ử ậ ầ ệ ệ ọ ọc: Chọ

l i: theo nguyên t ng c a mình, b o v
ọc tương đố ắc tác độ ủ ả ệ ể
có th làm việc
như là bả ệ ự ữ ắ
o v d tr khi ng n mạ ầ ử ậ ọ ọ ệt đố ả
ch ph n t lân c n. Ch n l c tuy i: b o
v làm vi ng h p ng n m ph n t c b o v .
ệ chỉ ệc trong trườ ợ ắ ạch ở chính ầ ử đượ ả ệ
+ Tác độ ắ ần tư bị
ng nhanh: Càng c t nhanh ph ngắn mạ ẽ ạ ế
ch s càng h n ch
đượ ức độ ạ ầ ử đó , càng giảm đượ ờ
c m phá ho i ph n t c th i gian tr t th n
ụ ấp điệ
áp ở ộ ụ
các h tiêu th và càng có khả năng giữ đượ ổn đị ủ ệ ống điệ
c nh c a h th n.
Để ả
gi m th i gian c t ng n m ch c n ph i gi m th
ờ ắ ắ ạ ầ ả ả ời gian tác độ ủ ế
ng c a thi t
b b o v t s ng h c hi n yêu c u tác
ị ả ệ rơ le. Tuy nhiên trong mộ ố trườ ợp để thự ệ ầ
động nhanh thì không th a mãn yêu c u ch n l c. Hai yêu c
ể thỏ ầ ọ ọ ầu này đôi
khi mâu thu n nhau, vì v u ki n c c n xem xét k
ẫ ậy tùy điề ệ ụ thể ầ ỹ càng hơn về
2 yêu c u này.
ầ
+ Độ ạ ả ệ rơle cầ ải đủ độ
nh y: B o v n ph nh i v i nh ng và tình
ạy đố ớ ững hư hỏ
trạ ệc không bình thườ ể ấ ệ ở ữ ầ ử đượ ả
ng làm vi ng có th xu t hi n nh ng ph n t c b o
v trong h
ệ ệ thống điện. Thường độ ạy được đặc trưng bằ ệ ố ạ
nh ng h s nh y Kn.
Đố ớ ả ệ
i v i các b o v làm việc theo các đại lượng tăng khi ngắ ạ ụ
n m ch (ví d ,
theo dòng), h s nh nh b ng t s ng
ệ ố độ ạy được xác đị ằ ỷ ố giữa đại lượng tác độ
t i thi u (t c dòng ng n m ch bé nh t) khi ng n m ch tr c ti p i vùng
ố ể ứ ắ ạ ấ ắ ạ ự ế ở cuố
b o v t (t c dòng kh ng).
ả ệ và đại lượng đặ ứ ởi độ
+ Tính b m: B o v ph i luôn luôn s n sàng kh
ảo đả ả ệ ả ẵ ởi động và tác động
m t cách ch c ch n trong t t c ng h p ng n m ch trong vùng b o v
ộ ắ ắ ấ ả các trườ ợ ắ ạ ả ệ
và các tình tr ng làm vi
ạ ệc không bình thường đã định trước.
Hình 19 t ng quát h ng b o v
: Sơ đồ ổ ệ thố ả ệ m t ph n t trong h n
ộ ầ ử ệ thống điệ
1.3.11.2. Tính năng bả ệ ủ ộ
o v c a m t s c s d ng trong nhà máy
ố rơle đượ ử ụ

Thiết kế hệ điều khiển và giám sát cho hệ thống cung cấp điện cho nhà máy Đạm Phú Mỹ.pdf

Thiết kế hệ điều khiển và giám sát cho hệ thống cung cấp điện cho nhà máy Đạm Phú Mỹ.pdf

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Thiết kế hệ điều khiển và giám sát cho hệ thống cung cấp điện cho nhà máy Đạm Phú Mỹ.pdf

Similar to Thiết kế hệ điều khiển và giám sát cho hệ thống cung cấp điện cho nhà máy Đạm Phú Mỹ.pdf (20)

More from Man_Ebook

More from Man_Ebook (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (11)

Thiết kế hệ điều khiển và giám sát cho hệ thống cung cấp điện cho nhà máy Đạm Phú Mỹ.pdf