Thailand Refinery Cost

1. อุตสาหกรรม
โรงกลั่นน้ามัน
2562-2566

2. คานา
ธุรกิจโรงกลั่นของไทยมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่องในช่วง 4 ปี
ข้างหน้า 2562–2566 โดยความต้องการบริโภคน้ามันภายในประเทศขยายตัว
ร้อยละ 2.0-2.5 ต่อปี กาลังการผลิตที่ร้อยละ 98-99 โดยมีค่าการกลั่น 5.2-
24.55 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรล 1.05-5.20 บาทต่อลิตร ในปี 2562-2565
โรงกลั่นน้ามันต้องระวังความเสี่ยงของการขาดทุนจาก ความผันผวน
ของราคาน้ามันดิบ ซึ่งในปี 2565 เกิดภาวะสงครามมีผลให้เกิดความผันผวน
ของราคาน้ามันดิบอย่างรุนแรง

3. โครงสร้างต้นทุนผันแปรการกลั่นน้ามัน
แหล่งที่มา: ศูนย์วิจัยกรุงศรี มีนาคม 2562
อุตสาหกรรมโรงกลั่นน้ามันใช้เงินลงทุนสูง แต่โรงกลั่นน้ามันแต่ละโรงมี
อายุการใช้งาน 30-50 ปี จึงทาให้ค่าเสื่อมราคา (ต้นทุนคงที่ต่อหนึ่ง
หน่วยการผลิต) อยู่ในระดับต่า ร้อยละ 5
ต้นทุนโรงกลั่นน้ำมัน ร้อยละ
ค่าเสื่อมราคา 5
ต้นทุนผันแปร 95
ต้นทุนน้ามันดิบ 77
ต้นทุนเชื้อเพลิงที่ใช้ในการกลั่น 9
ค่าแรงงาน 4
ค่าบารุงรักษา 5
รวม 100 95

4. ราคาผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมถูกกาหนดโดยอุปสงค์ และอุปทาน (Demand
Supply) รวมถึงต้นทุนน้ามันดิบ
อุปสงค์ของผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมขึ้นกับกิจกรรมทางเศรษฐกิจ โดยร้อยละ
70 ของผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมถูกใช้เป็นเชื้อเพลิงในภาคขนส่ง
ส่วนต่างราคาผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม และราคาน้ามันดิบ ถูกใช้เป็น
เครื่องวัดความสามารถในการทากาไรของผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม

5. ปัจจัยกาหนดค่าการกลั่นรวมของโรงกลั่น
(1) ราคาน้ามันดิบ
(2) ราคาผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม
(3) อัตราการใช้กาลังการผลิต (Capacity utilization) หากอัตราการใช้กาลังการผลิตสูง ค่าการ
กลั่นจะสูง โรงกลั่นน้ามันที่มีประสิทธิภาพสูงจะมีอัตราการใช้กาลังการผลิตสูงกว่าร้อยละ 80 1/
(4) ความสามารถในการปรับเปลี่ยนผลิตภัณฑ์ให้มีมูลค่าเพิ่มสูงขึ้น(NCI) ค่า NCI ของโรงกลั่น
น้ามันของไทยอยู่ในระดับสูง
(5) การจัดการด้านต้นทุน และแหล่งน้ามันดิบ โรงกลั่นที่ใช้น้ามันดิบ ชนิดหนักมีค่าการกลั่นต่า
กว่าโรงกลั่นที่ใช้น้ามันดิบชนิดเบา แต่โรงกลั่นที่ใช้น้ามันดิบชนิดเบา ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าสูงกว่า
ไทยนาเข้าน้ามันดิบชนิดหนักจากตะวันออกกลางร้อยละ 66 ทาให้ได้ผลิตภัณฑ์น้ามันหนักมาก เช่น
น้ามันดีเซล น้ามันเตา
1/ ปกติโรงกลั่นน้ามันจะเดินเครื่องกลั่นตลอดเวลา เนื่องจากค่าใช้จ่ายในการเปิดปิดเครื่องสูง ยกเว้นการซ่อมบารุงประจาปี1-2 เดือน

6. NELSON COMPLEXITY INDEX

7. แหล่งที่มาของน้ามันดิบในราชอาณาจักรไทย

8. ค่าการกลั่นจะเพิ่มขึ้นใน 2 กรณี คือ
กรณีที่อุปสงค์ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมขยายตัวหนุนทั้งราคาผลิตภัณฑ์
ปิโตรเลียม และราคาน้ามันดิบให้เพิ่มขึ้น แต่ราคาผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมขยับขึ้น
มากกว่าต้นทุนน้ามันดิบ
กรณีที่อุปทานน้ามันดิบเพิ่มขึ้นกดดันราคาน้ามันดิบให้ลดลง โดยต้นทุน
น้ามันดิบที่ลดลงมากกว่าราคาผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม

9. ความสามารถในการทากาไรของอุตสาหกรรมโรงกลั่นน้ามัน
(1) การขยายธุรกิจครบวงจรจากต้นน้าสู่ปลายน้า รวมถึงธุรกิจเกี่ยวเนื่อง เพื่อ
ช่วยลดต้นทุน และวางแผนการผลิต
(2) ทาเลที่ตั้งของโรงกลั่นที่สะดวก ใกล้แหล่งทรัพยากร และตลาด จะช่วยลด
ต้นทุนค่าขนส่ง จะเพิ่มความสามารถในการทากาไร

10. อุตสาหกรรมโรงกลั่นน้ามันของไทย มีกาลังการกลั่นเป็น
อันดับสองของอาเซียน รองจากสิงคโปร์ มีกาลังการผลิต
1.235 ล้านบาร์เรลต่อวัน เป็นโรงกลั่นแบบ complex
ทั้งหมด มีผู้ประกอบการ 7 ราย
PTT Global Chemical (PTTGC)
Thai Oil (TOP)
IRPC
ESSO
Star Petroleum Refining Public Company (SPRC)
Bangchak Petroleum (BCP)
RPCG

11. รำคำหน้ำโรงกลั่นของไทย
อ้างอิงตามราคาตลาดกลางสิงคโปร์ (SIMEX)
เรียกว่า Mean of Platts Singapore (MOPS)
โดยใช้หลักการ Import Price Parity ในการ
กาหนดราคาหน้าโรงกลั่นของไทย คานวณจาก
ราคาที่ตลาดสิงคโปร์ (FOB) บวกค่าขนส่ง และ
ค่าประกันภัย
ค่ำกำรกลั่นในตลำดสิงคโปร์ มีผลต่อค่ำ
กำรกลั่นของน้ำมันในประเทศไทยอย่ำงมำก

12. กำรกำหนดรำคำขำยปลีกของน้ำมันสำเร็จรูปของไทย
➢ต้นทุนน้ามันดิบ
➢ค่าการกลั่น
➢ค่ำกำรตลำด (กำไร ของผู้ค้ำน้ำมัน)
➢ภาครัฐของไทย
- ภาษี
- เงินกองทุนน้ามัน
- การสนับสนุนการใช้น้ามัน E20 E85 B7 B10 B20

13. โครงสร้างราคาน้ามันของราชอาณาจักรไทย

14. ร้อยละ 20 ของผลิตภัณฑ์น้ามันสาเร็จรูปส่งออก
-อาเซียน (ร้อยละ 75)
-เอเชียตะวันออก (ร้อยละ 25)
ร้อยละ 80 ของผลิตภัณฑ์น้ามันสาเร็จรูปใช้
ภายในประเทศ
-ร้อยละ79เชื้อเพลิงในภาคขนส่ง น้ามันเบนซิน
น้ามันก๊าด น้ามันดีเซล
-ร้อยละ 11เชื้อเพลิงในภาคอุตสาหกรรม และการผลิต
ไฟฟ้า น้ามันดีเซล น้ามันเตา
-ร้อยละ6 อุตสาหกรรมปิโตรเคมี LPG แนฟทา
-ร้อยละ 3 ยางมะตอยเพื่อทาถนน
ตลาดน้ามันสาเร็จรูปของราชอาณาจักรไทย

15. สถานการณ์ที่เกิดขึ้น
ราคาน้ามันดิบดูไบปรับสูงขึ้นจาก 53.1 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรลในปี
2560 เป็น 69.3 ดอลลาร์สหรัฐฯ ในปี 2561 เพิ่มขึ้น 30.5%
จากทั้งปัจจัยด้านอุปทาน และอุปสงค์ แม้ว่าสหรัฐฯ จะผลิตน้ามันดิบเพิ่มขี้น
สูงสุดเป็นประวิติการณ์
การคว่าบาตรอิหร่านของสหรัฐฯ ลดปริมาณการส่งออกน้ามันจากอิหร่าน

16. สถานการณ์ที่เกิดขึ้น
ประเทศผู้ผลิตน้ามันกลุ่มโอเปค และนอกโอเปค ลดปริมาณการผลิตน้ามันดิบ
ทาให้ปริมาณการผลิตน้ามันดิบโลกในปี 2561 เพิ่มขึ้นเล็กน้อย 0.76 ล้านบาร์เรล
ต่อวัน แต่ความต้องการน้ามันดิบเพิ่มขึ้น 1.45 ล้านบาร์เรลต่อวัน ทาให้ปริมาณ
น้ามันดิบในคลังลดต่าลงอย่างมาก
การเกิดสงคามระหว่างรัสเซีย และยูเครน ทาให้ลดการผลิตก๊าซ และน้ามัน
การยกเลิกการโอนเงินระหว่างรัสเซีย และประเทศต่างๆ
หนุนให้ราคาน้ามันดิบขยับสูงขึ้น

17. ค่าการกลั่น 2560-2561
ราคาน้ามันดิบที่สูงขึ้นเนื่องจากความกังวลด้านอุปทาน ทาให้ราค้ามัน
สาเร็จรูปทั้งเบนซิน และดีเซล ที่ตลาดสิงคโปร์ขยับสูงขึ้น แต่อยู่ในอัตราที่ต่ากว่า
การเพิ่มขึ้นของราคาน้ามันดิบ ราคาน้ามันเบนซินที่ตลาดสิงคโปร์เพิ่มขึ้น 21.0%
ที่ 77.1 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรล และราคาน้ามันดีเซลเพิ่มขึ้น 28.3% ที่ 84.0
ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรล อย่างไรก็ตาม ต้นทุนน้ามันดิบที่เพิ่มขึ้นกดดันให้ค่า
การกลั่นรวมเฉลี่ยทั้งปีที่ตลาดสิงคโปร์ลดลงจาก 6.2 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรล
1.25 บาทต่อลิตร ในปี 2560 มาเฉลี่ยที่ 5.7 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรล 1.15
บาทต่อลิตร ในปี 2561

18. ค่าการกลั่น 2562-2564
ความกังวลด้านอุปทานที่มีแนวโน้มคลี่คลายในระยะข้างหน้า และความ
ต้องการน้ามันสาเร็จรูปที่ยังโตต่อเนื่องตามภาวะเศรษฐกิจ ทาให้ค่าการกลั่น
ของโรงกลั่นน้ามันในไทย
อยู่ที่ระดับ 5.2 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรล 1.05 บาทต่อลิตร ในปี 2562
อยู่ที่ระดับ 5.8 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรล 1.17 บาทต่อลิตร ในปี 2563
อยู่ที่ระดับ 6.0 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรล 1.25 บาทต่อลิตร ในปี 2564
ทาให้กาไรของอุตสาหกรรมโรงกลั่นสูงขึ้น

19. ความกังวลด้านอุปทานที่มีแนวโน้มสูงขึ้น และความต้องการน้ามัน
สาเร็จรูปที่ยังโตต่อเนื่องตามภาวะเศรษฐกิจ ทาให้ค่าการกลั่นของโรงกลั่น
น้ามันในไทย
อยู่ที่ระดับ 24.55 ดอลลำร์สหรัฐฯ ต่อบำร์เรล 5.20 บำทต่อลิตร ในปี
2565
ค่าการกลั่น 2565

20. ค่าการกลั่น 2565-2566 ค่าการกลั่นของไทยผิดปกติ
เนื่องจากค่าการกลั่นของ EIA
อยู่ที่ระดับ 2.5 ดอลลาร์สหรัฐฯ
ต่อบาร์เรล 0.55 บาทต่อลิตร ใน
ปี 2565
ช่วง10 ปีที่ผ่านมา ค่าการ
กลั่นน้ามันเฉลี่ย ที่ 2.00-2.50
บาทต่อลิตร ก็สูงกว่าค่าเฉลี่ย
ของ EIA

21. ค่าการกลั่นที่มีผู้ร้องเรียนไม่
ถูกต้อง สูงเกินความเป็นจริง
เพราะเป็นการนาราคาที่เติม
เอททานอล และไบโอดีเซล ที่
ผสมเข้าไปในราคาน้ามันมาใช้
ในการคานวน