3. Монгол хэлний шалгалтын сэдэв 11-р анги
“А” хэсэг
Хугацаа 30 минут
Санамж:
1) Эхийг анхааралтай уншиж ойлгосны дараа даалгавруудыг гүйцэтгээрэй.
2) Эхээс сонгож авсан өгүүлбэр, үгсийг эхтэй нь холбон уншиж ажиллаарай.
3) Сонгох даалгавруудын зөвхөн нэгийг сонгоорой.
Алчуур боосон хуур
Эмээ бурхан боллоо.
Налж суудаг уул минь нурж
Намрын нуур ангираа гүвлээ.
Эмээ бурхан боллоо.
Буурал бүүвэйн эгшиг тасарч
Буруу хатавчинд өрхний оосор ээдрэв.
Эгшгийн гэгээ татах хуурын
Эрдэнийн ногоон халзан морины толгойг
Эгчийн алчуураар боолоо.
Тэвхэн дээгүүр урсах хос мөрөн утсан дээгүүр
Тэнгэрийн заадсаар хиллэн татахад
Халуун шаргал аялгуу асгах хуурын нүдэнд
Харууслын сүүдэр унагахгүй гэж манай говийнхон
Дор хаяад
Долоон долоон дөчин есөн хоног боодог.
Хорвоогийн гашууныг амсаа нь үгүй
Хонгор гэнэн аашиндаа согтож
Хоймроо асан тонгочиж байгаад
Хоног хураах ягаа ч үгүй байхад
Хуурын боолтыг унагахад нь
Ногоон халзан морины цагаан хөлхтэй зовхи
Нойтон байж билээ.
Шүүрс алдам энэ дурдатгалын хуруудыг мэрэхэд
Шүд заншил хоёр эмтрэх шиг болдгийм.
Б.Лхагвасүрэн

5. Сургууль 97-р сургууль
Сурагчийн нэр А.Бат-Орших
Анги, бүлэг 11а
Хичээлийн нэр Монгол хэл
Бүлэг сэдвийн нэр Эхийн задлал
Он, сар, өдөр 2011оны 04.25

6. 1. Эхийн гол санааг тодорхойл.
а. Амьтай бүхэн бөхдөг хорвоогийн жамыг харуулсан.
б.Хүний амьдралд жаргал зовлон хоёр ээлжлэн байдаг.
в. Хүүхэд гэдэг ариухан цагаан сэтгэлтэй байдгийг харуулсан.
г. Амьдралынхаа зураг төөргийг хүн өөрөө л бүтээдэг.
д. Миний өвөг дээдэстэй хамт ёс заншил минь үгүй боллоо.
2. Шинэ санааг илэрхийлсэн дүрслэх ур маягийг тодорхойлоорой.
“Ногоон халзан морины цагаан хөлхтэй зовхи
Нойтон байж билээ. ”
а. тойруулал б. төлөөлөл в. хэтрүүлэл г. зүйрлэл д. Адилтгал
3. Дээрх эхээс зохиогчийн харуусан гэмшсэн үнэлэмжийг илэрхийлсэн өгүүлбэрийг ол.
а. Буурал бүүвэйн эгшиг тасарч
Буруу хатавчинд өрхний оосор ээдрэв.
б. Шүүрс алдам энэ дурдатгалын хуруудыг мэрэхэд
Шүд заншил хоёр эмтрэх шиг болдгийм.
в. Дор хаяад
Долоон долоон дөчин есөн хоног боодог.
г. Эрдэнийн ногоон халзан морины толгойг
Эгчийн алчуураар боолоо.
д. Налж суудаг уул минь нурж
Намрын нуур ангираа гүвлээ.
4. Дээрх эхийн сэдвийг тодорхойл.
а. Эх үрийн элбэрэл хайрын тухай б. Намрын тухай
в. Хүний хувь заяаны тухай г. Монгол ёс заншлын тухай
д. Гэнэн хонгор хүүгийн тухай
5. Эхийн хэв маягийг ол.
а. хүүрнэмж б. тайлбарламж в. эргэцүүлэмж г. тоочимж д. учирламж
6. Эхийг уншаад “ эмээ”-г тодотгон адилтгасан дүрслэл бүхий хэсгийг ол.
а. ангир, эгшиг, оосор б. уул, ангир, эгшиг в. уул, нуур, эгшиг
г. бүүвэй, хатавч, өрх д. бүүвэй, эгшиг, оосор
7. Харьяалахын тийн ялгалын нөхцөлийн утгыг жишээтэй нь зөв харгалзуулсан хэсгийг ол.
1. эзний а. морины толгой А. 1г 2в 3а 4б В. 1а 2б 3в 4г
2. зориулалтын б. намрын нуур Б. 1б 2в 3а 4г Г. 1в 2г 3а 4б
3. бүхэл хэсгийн в. эгчийн алчуур Д. 1б 2а 3г 4в
4. цаг хугацааны г. хуурын боолт

7. 8. Дараах үгсийн аймгийг жишээтэй нь зөв харгалзуулсан хэсгийг ол.
1. Буурал, гэнэн, халуун, нойтон а. төлөөлөх үгс а. 1а 2б 3в 4г г. 1в 2а 3б 4г
2. Харуусал, тэвх, хурууд б. тооны нэр б. 1в 2б 3а 4г д.1г 2в 3б 4а
3. Долоон долоо, хоёр, дөчин ес в. жинхэнэ нэр в. 1б 2а 3в 4г
4. Энэ, яагаа ч, миний г. тэмдэг нэр
9. Дараах хэл зүйн тайлбарт тохирох үгийг ол. ерийн, үүсмэл, ганц тоот,
харьяалахын тийн ялгалд байгаа жинхэнэ нэр
а. морины б. дурдатгалын в. эрдэнийн г. хорвоогийн д. Хуурын
10. Үгийн бүтцээр зөв задалсныг ол.
а. ангир+ ᴓ + ᴓ+аа б. ангир+ ᴓ +аа в. анги+р+аа г. ангир+аа д. ангир+аа+ ᴓ

8. 1. Эхийн гол санааг тодорхойл.
а. Амьтай бүхэн бөхдөг хорвоогийн жамыг харуулсан.
б.Хүний амьдралд жаргал зовлон хоёр ээлжлэн байдаг.
в. Хүүхэд гэдэг ариухан цагаан сэтгэлтэй байдгийг харуулсан.
г. Амьдралынхаа зураг төөргийг хүн өөрөө л бүтээдэг.
д. Миний өвөг дээдэстэй хамт ёс заншил минь үгүй боллоо.
2. Шинэ санааг илэрхийлсэн дүрслэх ур маягийг тодорхойлоорой.
“Ногоон халзан морины цагаан хөлхтэй зовхи
Нойтон байж билээ. ”
а. тойруулал б. төлөөлөл в. хэтрүүлэл г. зүйрлэл д. Адилтгал
3. Дээрх эхээс зохиогчийн харуусан гэмшсэн үнэлэмжийг илэрхийлсэн өгүүлбэрийг ол.
а. Буурал бүүвэйн эгшиг тасарч
Буруу хатавчинд өрхний оосор ээдрэв.
б. Шүүрс алдам энэ дурдатгалын хуруудыг мэрэхэд
Шүд заншил хоёр эмтрэх шиг болдгийм.
в. Дор хаяад
Долоон долоон дөчин есөн хоног боодог.
г. Эрдэнийн ногоон халзан морины толгойг
Эгчийн алчуураар боолоо.
д. Налж суудаг уул минь нурж
Намрын нуур ангираа гүвлээ.
4. Дээрх эхийн сэдвийг тодорхойл.
а. Эх үрийн элбэрэл хайрын тухай б. Намрын тухай
в. Хүний хувь заяаны тухай г. Монгол ёс заншлын тухай
д. Гэнэн хонгор хүүгийн тухай
5. Эхийн хэв маягийг ол.
а. хүүрнэмж б. тайлбарламж в. эргэцүүлэмж г. тоочимж д. учирламж
6. Эхийг уншаад “ эмээ”-г тодотгон адилтгасан дүрслэл бүхий хэсгийг ол.
а. ангир, эгшиг, оосор б. уул, ангир, эгшиг в. уул, нуур, эгшиг
г. бүүвэй, хатавч, өрх д. бүүвэй, эгшиг, оосор
7. Харьяалахын тийн ялгалын нөхцөлийн утгыг жишээтэй нь зөв харгалзуулсан хэсгийг ол.
1. эзний а. морины толгой А. 1г 2в 3а 4б В. 1а 2б 3в 4г
2. зориулалтын б. намрын нуур Б. 1б 2в 3а 4г Г. 1в 2г 3а 4б
3. бүхэл хэсгийн в. эгчийн алчуур Д. 1б 2а 3г 4в
4. цаг хугацааны г. хуурын боолт

9. 8. Дараах үгсийн аймгийг жишээтэй нь зөв харгалзуулсан хэсгийг ол.
1. Буурал, гэнэн, халуун, нойтон а. төлөөлөх үгс а. 1а 2б 3в 4г г. 1в 2а 3б 4г
2. Харуусал, тэвх, хурууд б. тооны нэр б. 1в 2б 3а 4г д.1г 2в 3б 4а
3. Долоон долоо, хоёр, дөчин ес в. жинхэнэ нэр в. 1б 2а 3в 4г
4. Энэ, яагаа ч, миний г. тэмдэг нэр
9. Дараах хэл зүйн тайлбарт тохирох үгийг ол. ерийн, үүсмэл, ганц тоот,
харьяалахын тийн ялгалд байгаа жинхэнэ нэр
а. морины б. дурдатгалын в. эрдэнийн г. хорвоогийн д. Хуурын
10. Үгийн бүтцээр зөв задалсныг ол.
а. ангир+ ᴓ + ᴓ+аа б. ангир+ ᴓ +аа в. анги+р+аа г. ангир+аа д. ангир+аа+ ᴓ

10. Түлхүүр 11-р Даалгавар Авсан оноо Хариулт
анги 1 2 зөв
дд “А”хэсэг 2 2 зөв
1 E 3 2 зөв
2 C 4 2 зөв
3 B 5 2 зөв
4 D 6 2 зөв
5 A 7 2 зөв
6 C 8 2 зөв
7 D 9 2 зөв
8 E 10 2 зөв
9 B Авах оноо 20
10 A Авсан оноо 20
Зөв хийсэн 10
Буруу хийсэн 0
Хувь 100
Үнэлгээ A