Disa shkurtesa (Akronime) të cilat përdorën ne teknologjinë moderne të automjeteve.

1. 1 | P a g e
ABS angl. Anti-lock
Brake System
sistemi kundër rrëshqitjes së rrotave
dhe bllokimin e tyre gjatë frenimit;
mundëson drejtim të plotë me
automjetin gjatë frenimit.
CFI
ang. Central Fuel
Injektion
injektim elektronik me një injektues për
të gjithë cilindrat (apo qendrorë) te
Fordi.
AGR
EGR
gjerm.
Abgasruckfuhrung;
(ang. Engine Gas
Return)
riqar-kullimi i gazrave fryrës dhe kthimi i
një pjese të tyre në gypin thithës.
CGI
ang. Charged
Gasoline Injekction
motorë me benzinë me injektim direkt
të benzinës nën shkallë të caktuar, me
injektor piezo-elektrik me injektim
të shumëfishtë. E aplikuar te Mercedesi
Benz në vitin 2006.
AMM
ang. Air Mass Meter matës i sasisë së ajrit.
CIH
ang. Camshaft in
head
me bosht bregorë të vendosur në kokën e
cilindrave dhe me ngritës, me valvulë të
varur.
APS
ang. Auto Pilot
System
drejtim automatik me automjetin me
ndihmën e navigacionit satelitorë. CR-V
SUV
ang. Comfortable
Recreational Vehicle;
ang . Sport Utility
Vehicle
shkurtesë për automjete luksoze për
rekreacion – terrene sportive.
APC
ang. Automatic
Performance Control
tërësia elektronike për rregullim
automatik të turbos te Saab.
CTS
ang.Coolant
temperature sensor
senzori për temperaturën e lëngut
për ft ohje.
ASC
ang. Automatic
Stability Control
kontroll automatike të stabilitetit të
automjetit, posaçërisht gjatë terrenit të
rrëshqitshëm.
dCi
ang. Diesel Common-
RaiInjectionl
Renault dizel motorët me Common-rail
sistemin për injektim dhe turbina për
parangjeshje të ajrit.
ASR
TSC
gjer. Antriebs-
Schlupf-Regelung
ang. Traction Control
System)
tërësi për pengimin e rrëshqitjes të
rrotave te Audi.
DDE
ang. Digitale Diesel
Elektronic
drejtimi elektronik me dizel motorë te
BMW-ja.
BDI
gjerm. Benzin
Dircteinspritzung
motorët MDB me benzinë me injektim
direkt në cilindër.
DFI
ang. Disel Fuel
Injection
injektimi i karburantit te diesel motorët.
CAN
(ang. Controller Area
Network
sistemi për lidhje të kompjuterëve për
këmbimin e informacioneve ndërmjet
veti.
DISI
ang. Direct Injection
Sparc Ignition
motori me benzinë me injektim
direkt me sistem të integruar për djegien
dhe kontrollin në kohë reale. Fillimi në
2002, Ford.
CDI
(ang. Common Direct
Injection
diesel motorët MDB modern me
Common-rail sistemin për injektim te
Mercedesi.
DITD
ang. Direct Injection
Turbodisel
motor turbo diesel me injektim direkt
te Mazda

2. 2 | P a g e
C.D.I.
ang. Capacitive
Discharge Ignition
emërtim amerikan për ndezjen
me bateri për tension të lartë. D-
Jetronic
D për shkak Druck,
gjer.- presion)
sistem analog për injektim të karburantit
te motorët me benzinë; së pari e aplikuar
te Volkswagen. E aplikuar prej 1967-
1976.
DME
ang. Digitale Motor
Elektronik)
motorët me benzin të drejtuar me sistem
digjital-elektronik të pajisur me
katalizatorë dhe sonda llambda te
Porsche dhe BMW.
DOHC
ang. Double Over
Head Cams
me dy boshte bregore të vendosura
në kokën e cilindrave(motorit).
DME
ang. Digital motor
elektronics
drejtimi me motor nëpërmjet
elektronikës, e aplikuar te sistemi
Motronic.
DSN
ang. Duel Spring
Nozzle
injektori me dy susta me të cilën realizohet
injektim dyshkallësh te diesel motorët.
DTI
ang. Diesel turbo
Injection
motorë turbo diesel me parangjeshje dhe
injektim direkt te Opel-i.
dTi
ang. diesel Turbo
injection
motorë turbo diesel me injektim direkt te
Renault-i.
D4-S
motorët MDB me benzin , me kombinim
të injektimit direkt dhe indirect, me dy
injektorë në cilindër. Fillimi në vitin 1998
te Toyota.
D5
angl. turbocharged
diesel engine
motor turbo diesel me Common-rail
sistem te Volvo.
ECU
angl. Electronic
Control Unit
Njësia dirigjuese elektronike (NDE) që
udhëheq me motorin MDB dhe
komponentet e tij
EFI
angl. Electronic
Fuel Injection
njektim elektronik te motorët MDB me
benzinë
FSI
angl. Fuel Stratified
Injection
motorët MDB me benzinë me injektim
direct sipas shtresave (turbo të mbushur
ose atmosferik). Fillim në vitin 2000 te
Volkswagen.
GDI
angl. Gasoline
Direct Injection
motorët me benzinë me injektim direkt
në cilindër; fillimi në vitin 1996 te
Mitsubishi.
GTD
(angl. Turbo Dizel shenja te Volkswageni para vendosjes së
TDI teknologjisë.
GTDI
(angl. Gasoline
Turbocharged
Direct Injection)
motorët benzinë me injektim direkt në
afërsi të xixëdhënësit dhe të tejmbushur
me turbokompresor. Fillimi në vitin 2007,
Ford-i.
GTI
angl. Grand Touring
Injection
shenja te Volkswageni për llojet sportive
të golfit. HDi
angl. High-Pressure
Direct Injection
motorët MDB turbo diesel me
Common ral sistemin te Peugeot dhe
Citroën.
HPI
angl. Hight Precision
Injection
Motorë MDB me benzinë me injektim
direkt preciz me piezo-injektor elektrik
dhe tejmbushje me turbo mbushës.
Fillimi në vitin 2006.
IDE
angl. Injection
Direct Essence
motorët me benzinë me injektim direkt
të karburantit në afërsi të xixëdhënësit dhe
zmadhim të riqarkullimit të gazrave
fryrës (EGR). Fillimi në vitin 1999 te
Renault-i.

3. 3 | P a g e
IC
angl. Intercooler ajri ndërmjet ft ohësit që del nga
kompresori i turbines dhe ftohet me
lëng. Ftohja mund të realizohet edhe me
ajër – chargecooler.
JTD
angl. uniJet Turbo
Disesl
motori turbo dizel me Common-rail
injektimin te Fiat (gjenerata e dytë
MultiJet)
JST
angl. Jet Th rust
Stoichiometric
motori MDB me benzinë me
injektim direkt në përzierjen
stehometrike në komorën për
djegie, me valvulë variabile.
Fillimi në vitin 2002, Alfa Romeo.
KE-
Jetronic
drejtim elektronik me injektim
mekanik kontinual. E aplikuar prej
1985-1933.
KNOCK
SENSORS
senzori për detektimin e paraqitjes
së detonimit në cilindra të motorit
MDB nëpërmjet matjes së
vibracioneve.
K-
Jetronic
(K për shkak
kontinuierlich,
gjer.– kontinuale
ose CIS –
Continuous
Injection System)
sistemi mekanik për injektim
kontinual të karburantit te motorët
MDB me benzinë. Fillimi prej 1974-
1988
LE1-
Jetronice,
LE2-
Jetronice,
LE3-
Jetronice
sistem i modernizuar për injektim
elektronik të karburantit te motorët
MDB me benzinë (1981-1991). L-
Jetronice
systems
(L për shkak Luft , gjermanisht – ajër)
sistem analog i injektimit të
karburantit me ndërprerje, te
motorët me benzinë. Fillimi prej
1974-1985.
LH-
Jetronice
(L për shkak Luft masse, gjer.-
matës i ajrit dhe H për shkak të
Hitzdraht, gjer. – tel i nxehur) -
injektim elektronik të karburantit
me ndërprerje, te motorët me
benzinë. E aplikuar prej 1982-1998.
MAF
angl. Mass Air
Flow
senzori që bënë matjen e sasisë
(vëllimin) e ajrit që
depërton në gypin thithës dhe punon
në principin e telit të skuqur.
MAP
angl. Manifold Absolute
Pressure
senzori i vendosur në gypin thithës
që e kontrollon vakumin e gypit
thithës.
MAT angl. Manifold Air
Temperature
senzori i vendosur në gypin thithës
që mat temperaturën e ajrit.
Med-
Motrionic
sistemi elektronik i drejtuar nga
kompjuteri me injektim direkt dhe
me drejtim integrues me injektorët
dhe sistemin e ndezjes.
Motronic
sistemi elektronik i drejtuar nga
kompjuteri me kontroll të përbashkët
të sistemit me injektim dhe sistemit
për ndezje.

4. 4 | P a g e
Mono-
Jetronic
drejtim elektronik i injektimit me
një injektor për të gjithë cilindrat. E
aplikuar prej 1988-1995.
MFI
angl. Multi-port
fuel injection
injektim elektronik te motorët me
benzinë me injektim individual në çdo
cilindër.
MFI-c
angl. Multi-port fuel
injection - continuous
injektim elektronik te motorët me
benzinë me injektim individual në
çdo cilindër – me injektim kontinual
MFI-i
angl. Multi-port
fuel injection –
injtermittent
injektim elektronik te motorët me
benzin me injektim individual në çdo
cilindër – injektimi me ndërprerje.
MFI-s
ang. Multi-port
fuel injection -
sequential
injektim elektronik te motorët
me benzinë me injektim
individual në çdo cilindër –
injektim shtresorë.
MPFI
angl. Multi-port Fuel
Injection
injektim elektronik te motorët me
benzinë me injektim individual në
çdo cilindër.
OHC
angl. Overhead
camshaft
me një bosht bregorë i
vendosur në kokën e cilindrit
dhe valvul të varur.
OHV
angl. Overhead boshti bregorë është në bllokun e
motorit, kurse valvula është e varur.
SCi
angl. Smart
Charge Injection
motorët me benzinë, me
injektim direkt me sistemin e
njëjtë të Common rail, me
pistonë në formë të posaçme,
me thellime, për formimin e
mbushjes shtresore në afërsi të
xixëdhënësve. Fillimi 2001,
Ford.
SDI
ang. Saugdiesel Direct
Injection
emërtim te Volkswageni që
shfrytëzohet për motorët diesel
atmosferik me injektim direkt.
SFI
angl. Sequential
Fuel Injection
injektim elektronik me
shtresime te
motorët me benzinë me një
injektim për të gjithë cilindrat.
SIDI
angl. Sparc Ignition
Direct Injection
motorë me benzinë me injektim
direct, me sistem të integruar për
ndezje. Fillimi 2009, Ferrari.
SOHC
angl. Single Over
Head Cams
nje bosht bregor i vendosur ne
koken
cilindrike.
SUPERCHARGER
kompresori me ngasje mekanike nga
boshti bërrylor, nëpërmjet rripit,
zinxhirit ose dhëmbëzorit.
TBI
angl. trokle body
injection
motorët me injektim qendrorë
te General Motors.
TDI
angl. Turbo Direct
Injection
motorët turbo diesel me injektim
direkt te Audi.
TPS
angl. Th rottle
Postion Senzor
senzori për pozicionin e fl
uturës nga pedali i gazit.
TSI
angl. turbocharged
stratified injection
motori me benzinë me injektim
shtresorë direct, i tejmbushur dy
herë me kompresorë mekanik dhe
turbokompresorë (Twincharger) te

5. 5 | P a g e
Volkswagen.
VSS
angl. Vehicle
Speed
senzori për shpejtësinë
momentale të automjetit;
si zakonisht vendoset në
diferencial.
VTes
angl. Variable valve
Timing and lift
Electronic Control-
Honda
VVTi
angl. Variable
valve Timing
with intelligence
- Toyota
VANOS
(gjerm.) variable
Nockenwellensteuerung
– BMW
hapje variabile e valvulës me
kontroll elektronike te shumica e
prodhuesve
VVT
(angl. Variable
valve Timing
valvola me hapje variabile–e
ndryshueshme sipas regjimit
të punës së motorit.
Wastegate
valvula që e kontrollon rrjedhjen e
gazrave fryrës nëpër turbinë dhe sipas
nevojës bën lëshimin e tyre, në
mënyrë që të pamundësohet rritja e
shpejtësisë së rrotullimit të turbines,
mbi atë të lejuaren!
WBO2
angl. wideband
sensor
sonda llambda (senzori i
oksigjenit)me shirit të gjerë te
turbo motorët.