2.  İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma
yeteneğinde olan virüs, bakteri vb.
mikropların hastalık yapma kudretlerinden
arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı
zehirlerin etkisinin ortadan kaldırılarak
sağlam kişilere verilmesi için geliştirilen
biyolojik maddelere aşı denilmektedir.


3.  Aşılar vücutta savunma mekanizmasını
uyararak hastalık etkenini tanıyan ve bu
etkenle karşılaşıldığında onu yakalayıp yok
eden koruyucu maddelerin oluşmasını sağlar.
Bu şekilde aşılanan kişi aşılandığı hastalıklara
karşı bağışık yani dirençli olur. Oluşan direnç
belli bir süre için vücutta kalır ve hastalık
etkeni ile karşılaşınca onu etkisiz kılmak için
savaşır. Ancak oluşan direnci belirli aralıklarla
yeniden güçlendirmek gereklidir.

4.  Aşılar ısı ya da formol, fenik asit, etil alkol gibi bazı
kimyasal maddelerin etkileriyle öldürülmüş
mikroorganizmalardan oluşabilirler.Tifo, kolera,
boğmaca, veba, grip ve kuduz aşıları bu tür aşılara
örnektir.En etkili aşılar canlı bakteri ya da virüslerin
kültür yoluyla ya da hayvanlara verilerek hastalık
yapıcı etkinliklerin azaltılmasıyla elde edilir.Bu aşılar
sürekli bir bağışıklığın gelişmesini sağlayan çok hafif
bir enfeksiyona neden olurlar.Bu grupta verem aşısı
(BCG) ve bazı virüs hastalıklarının (çocuk felci,
kızamık ve kızamıkçık) aşıları sayılabilir.Aşı
organizmaya deri altı, kas içi, deri içi, perkütan, ağız,
burun mukozası çeşitli yollardan verilirler.Bu yol
aşının türüne göre seçilir.

5.  İki tür aşı vardır. Bakteriden yapılan aşılar ve
virüsten yapılan aşılar. Canlı aşılar ve ölü aşılar
olarak da ayrılırlar. Ölü aşılar , radyasyon ve
kimyasallarla yapilir. Canlı aşı insan için kullanılır
hale getirilmeden önce zayıflatılmak
durumundadır. Virüsün zayıflatılmasi için
maymunlar, civciv embriyoları ve hatta kürtajla
alinmiş bebek hücreleri kullanılmaktadır.
Zayıflatılan virüs bu sefer de dezenfektan ve
sabitleyicilerle kuvvetlendirilir. Bunun için de;
streptomycin, sodium chloride, sodium
hydroxide, aluminum, hydrochloride, sorbitol,
hydrolyzed gelatin, formaldehyde ve thimerosal
yani mercury’nin turevi kullanılmaktadır.

6.  SERUM
 Kan bekletilip, pıhtılaştırıldığı zaman, ortaya
çıkan berrak sıvı. Kan vücut dışına alınıp bir
cam kaba konulduktan bir süre sonra
pıhtılaşır. Bu durum, kanın içinde erimiş halde
bulunan ve fibrinojen
denilen plazma proteininin erimeyen fibrin
haline dönüşmesindendir. Kan içindeki
hücreler bu fibrin içinde kalır. Büzülen fibrin
sebebiyle ortaya berrak bir sıvı çıkar ki, buna
serum denir.

7.  SERUM
 Serum beslenme yetersizlikleri durumunda
böbrek hastaklıkları ve ağır karaciğer
hastalıklarında albümini (serum içerisindeki
bir madde) azaltır.

8.  Vücudumuzun savunmasını sağlayan
antikorlar yetersiz kaldığında vücudun antikor
desteğini serumla sağlarız.Serumun içinde
hazır antikorlar bulunur.
 Ancak serum ile yalnızca hastalık süresince
bağışıklık kazandırır.Uzun süreli bir bağışıklık
sağlamaz.
 Serum pasif bağışıklık sağlar.(Vücuda
dışarıdan antikor verilmesiyle kazanılan
bağışıklıktır.)

9.  Kan ile ilgili serumdan başka serum olarak
bilinen şeylerde vardır. Bunlardan biri
izotonik sodyum klorür solüsyonudur. 100
ml’sinde 0.9 gr sodyum klorür ve
enjeksiyonluk su içerir.