ՍԵՅՍՄԻԿ ԱԼԻՔՆԵՐ
Վիկտորիա Միկաիլ
Սեյսմիկ ալիքներ
Սեյսմոլոգիան այն
գիտությունն է, որն
ուսումնասիրում է
երկրաշարժերը և սեյսմիկ
ալիքների շարժումները:
Սեյսմիկ ալիքները
էներգիայի ալիքներ են,
որոնք առաջացել են
Երկիր մոլորակի կեղևի
խորը շերտերում
լարվածության
պատճառով քարի
ճաքելուց կամ
պայթյունից:
Սեյսմիկ ալիքների տեսակները
Գոյություն ունեն սեյսմիկ
ալիքների բազմաթիվ
տեսակներ և դրանք բոլորը
շարժվում են տարբեր
ուղղություններով:
Երկրաշարժի ընթացքում
կարող է լինել միայն մի
տեսակ ալիք, բայց նաև
լինում է, որ երկրաշարժի
ընթացքում լինում են մի
քանի տեսակ ալիքներ:
Երկրաշարժի ուժգնությունը
կախված է ալիքներից և այլ
գործոններից:
Ծավալային ալիքներ
Ծավալային ալիքները
երկրաշարժի
ամենաառաջին ալիքներն
են: Դրանք գալիս են Երկրի
խորքից, քանի որ անցնում
են մոլորակի կեղևի խորը
շերտերով և գնում մինչև
հասնում են Երկրի
մակերևույթին: Ծավալային
ալիքները ունեն ավելի
բարձր
հաճախականություն, քան
մակերևութային ալիքները:
Մակերևութային ալիքներ
Մակերևութային ալիքները
առաջացնում են ծավալային
ալիքները: Մակերևութային
ալիքները այն ալիքներն են,
որոնք անցնում են միայն
երկրի կեղևով:
Մակերևութային ալիքները
ավելի ցածր
հաճախականություն ունեն,
քան ծավալային ալիքները:
Դրանք պատասխանատու
են երկրաշարժի ընթացքում
եղած հիմնական վնասների
համար:
Երկայնական և լայնական
Ծավալային ալիքները
կարող են լինել երկու
տեսակի՝ երկայնական կամ
լայնական: Երկայնական
ալիքները տարածվում են
ավելի մեծ արագությամբ,
քան լայնականները:
Երկայնականները
զգուշացնում են
երկրաշարժի մասին, իսկ
լայնականները ավելի ուշ
տեղ հասնելով բայց ավելի
ուժեղ լինելով՝ հաստատում
են, որ երկրաշարժ է եղել:
Ռելեի և Լյավի ալիքներ
Մակերևութային ալիքները
ևս կարող են լինել երկու
տարբեր տեսակների՝
Ռելեի և Լյավի: Ռելեի
ալիքներում մասնիկները
շարժվում են ուղղաձիգ
հարթության մեջ գծելով
էլիպս: Լյավի ալիքներում
մասնիկները կատարում են
հետադարձ-համընթաց
շարժումներ ալիքի
տարածման ուղղահայաց
ուղղությամբ:

Սեյսմիկ ալիքներ

  • 1.
  • 2.
    Սեյսմիկ ալիքներ Սեյսմոլոգիան այն գիտություննէ, որն ուսումնասիրում է երկրաշարժերը և սեյսմիկ ալիքների շարժումները: Սեյսմիկ ալիքները էներգիայի ալիքներ են, որոնք առաջացել են Երկիր մոլորակի կեղևի խորը շերտերում լարվածության պատճառով քարի ճաքելուց կամ պայթյունից:
  • 3.
    Սեյսմիկ ալիքների տեսակները Գոյությունունեն սեյսմիկ ալիքների բազմաթիվ տեսակներ և դրանք բոլորը շարժվում են տարբեր ուղղություններով: Երկրաշարժի ընթացքում կարող է լինել միայն մի տեսակ ալիք, բայց նաև լինում է, որ երկրաշարժի ընթացքում լինում են մի քանի տեսակ ալիքներ: Երկրաշարժի ուժգնությունը կախված է ալիքներից և այլ գործոններից:
  • 4.
    Ծավալային ալիքներ Ծավալային ալիքները երկրաշարժի ամենաառաջինալիքներն են: Դրանք գալիս են Երկրի խորքից, քանի որ անցնում են մոլորակի կեղևի խորը շերտերով և գնում մինչև հասնում են Երկրի մակերևույթին: Ծավալային ալիքները ունեն ավելի բարձր հաճախականություն, քան մակերևութային ալիքները:
  • 5.
    Մակերևութային ալիքներ Մակերևութային ալիքները առաջացնումեն ծավալային ալիքները: Մակերևութային ալիքները այն ալիքներն են, որոնք անցնում են միայն երկրի կեղևով: Մակերևութային ալիքները ավելի ցածր հաճախականություն ունեն, քան ծավալային ալիքները: Դրանք պատասխանատու են երկրաշարժի ընթացքում եղած հիմնական վնասների համար:
  • 6.
    Երկայնական և լայնական Ծավալայինալիքները կարող են լինել երկու տեսակի՝ երկայնական կամ լայնական: Երկայնական ալիքները տարածվում են ավելի մեծ արագությամբ, քան լայնականները: Երկայնականները զգուշացնում են երկրաշարժի մասին, իսկ լայնականները ավելի ուշ տեղ հասնելով բայց ավելի ուժեղ լինելով՝ հաստատում են, որ երկրաշարժ է եղել:
  • 7.
    Ռելեի և Լյավիալիքներ Մակերևութային ալիքները ևս կարող են լինել երկու տարբեր տեսակների՝ Ռելեի և Լյավի: Ռելեի ալիքներում մասնիկները շարժվում են ուղղաձիգ հարթության մեջ գծելով էլիպս: Լյավի ալիքներում մասնիկները կատարում են հետադարձ-համընթաց շարժումներ ալիքի տարածման ուղղահայաց ուղղությամբ: