carcinogenesis

1. Εκστρατεία Συνομοσπονδίας
Ευρωπαϊκών Συνδικάτων για την
καρκινογένεση που σχετίζεται με
τις συνθήκες εργασίας
Η κύρια πρόκληση
στην νέα Στρατηγική της E.E.
7 Ιουνίου 2016
1

2. Περίπου 2.5 εκ. νέα περιστατικά καρκίνου
γίνονται διάγνωση κάθε χρόνο στην Ε.Ε. Ο
καταμερισμός τους στον πληθυσμό
επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες και οι
συνθήκες εργασίας σχετίζονται σε ψηλά
ποσοστά με την καρκινογένεση.
2

3. Καρκινογένεση και συνθήκες εργασίας
• Ο καρκίνος προκαλεί 1.2 εκ. θανάτους κάθε χρόνο
παρά τις βελτιώσεις στην θεραπεία.
• Είναι η δεύτερη αιτία θανάτων μετά τις
καρδιαγγειακές παθήσεις, υπεύθυνη για 29% θανάτων
αντρών (περίπου 700.000 περιπτώσεις τον χρόνο) και
23% θανάτων γυναικών (πάνω από 500.000
περιπτώσεις τον χρόνο)
3

4. Καρκινογένεση και συνθήκες εργασίας
• Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου
δημιουργούν πολλές κοινωνικές ανισότητες.
• Δεν υπάρχει οποιοδήποτε σύστημα στην Ευρώπη το
οποίο θα διερευνά ενεργά τους επαγγελματικούς
καρκίνους.
4

5. Καρκινογένεση και συνθήκες εργασίας
• NOCCA (Nordic Occupational Cancer) είναι ένα πρόγραμμα
το οποίο επεξεργάζεται μια κοινή βάση δεδομένων σε 5
Σκανδιναβικές χώρες (Ισλανδία, Νορβηγία, Σουηδία,
Φιλανδία και Δανία).
• Θεωρείται ένα πολύ δυνατό στατιστικό εργαλείο
μέτρησης, το οποίο καταγράφει 2.8 εκ. περιπτώσεις
καρκίνου για 15 εκ. εργαζόμενους πάνω από 4 δεκαετίες
(1960 μέχρι 1990).
5

6. NOCCA (Nordic Occupational Cancer)
• Το πρόγραμμα έχει σημαντικά ευρήματα αφού πολλές
μορφές καρκίνου συνδέονται με τις συνθήκες εργασίας:
– Καρκίνος δέρματος σε ψαράδες, γεωργούς και καρκίνος ρινικής
κοιλότητας στους ξυλουργούς.
– Πολλές μορφές καρκίνου συνδέονται με την οικοδομική
βιομηχανία όπου οι εργαζόμενοι εκτίθενται σε πολλές μορφές
καρκινογένεσης
– Γυναίκες στην χημική βιομηχανία με καρκίνους στόματος και
κόλπου, αλλά και δέρματος και στήθους.
6

7. Giscop 93 project
Ξεκίνησε το 2001 σε συνεργασία
Industrial departement of
the Paris suburb of
Seine-Saint-Denis
Τρία Νοσοκομεία
Academic Researchers
Τοπική Αυτοδιοίκηση
και Συντεχνίες
7

8. Giscop 93 project-ευρήματα
• Από 1043 περιστατικά καρκίνου για τα οποία έχουν
αναλυθεί όλα τα στάδια ζωής, 873 είχαν εκτεθεί για
μια τουλάχιστον περίοδο της ζωής τους στην
καρκινογένεση από τις συνθήκες εργασίας σε
αναλογία 88% άνδρες και 63% γυναίκες.
• Μεταξύ των γυναικών μόνο στο 25% είχε δοθεί
πιστοποιητικό για την πιθανή προέλευση του
νοσήματος με 60% αντίστοιχα για τους άνδρες
8

9. Giscop 93 project-ευρήματα
• Το πρόγραμμα αναφέρεται στις γκρίζες ζώνες
εργασίας και σε πάρα πολλές περιπτώσεις
εκμετάλλευσης, άρνησης δικαιωμάτων,
περιφρόνησης της υγείας με στόχο την
μεγιστοποίηση των κερδών.
9

10. Τι είναι ο καρκίνος;
• Ο καρκίνος είναι η ανώμαλη ανάπτυξη κύτταρων με
αποτέλεσμα τη δημιουργία όγκων σε διάφορα σημεία του
σώματος.
• Ο καρκίνος συνήθως δεν επηρεάζει μόνο ένα όργανο του
σώματος και δεν έχει μία μορφή. Υπάρχουν πάνω από 200
διαφορετικά είδη καρκίνου και δεν αντιμετωπίζονται όλοι
με τον ίδιο τρόπο. Οι περισσότερες μορφές καρκίνου είναι
στην ουσία όγκοι, εκτός από ορισμένους τύπους καρκίνου
όπως η λευχαιμία, των οποίων τα κύτταρα κυκλοφορούν
μέσα στο αίμα και τα όργανα και τελικά αναπτύσσονται σε
συγκεκριμένους ιστούς.
10

11. Τι προκαλεί τον καρκίνο;
11

12. Κίνδυνοι καρκινογένεσης Χημικοί (1)
• Οι Χημικοί κίνδυνοι είναι οι πιο κοινοί. Π.χ. το κρυσταλλικό πυρίτιο (τα
περισσότερα υλικά κατασκευής με βάση σε μεταλλεύματα) και η
φορμαλδεΰδη (βιομηχανία υφασμάτων) επηρεάζουν εκατομμύρια
εργαζόμενους στην Ευρώπη.
• Οι ενδοκρινείς διαταράκτες είναι χημικές ουσίες που επηρεάζουν την
δράση των ορμονών. Υπάρχουν σε εντομοκτόνα, πλαστικά, φάρμακα,
ηλεκτρονικά εξαρτήματα, προϊόντα καθαρισμού, καλλυντικά κλπ. Σε
γενικές γραμμές δεν έχουν κατηγοριοποιηθεί ως καρκινογόνοι
παράγοντες. Τα συμπτώματα που ενδεχομένως να παρουσιαστούν
έχουν σχέση με την δόση στην οποία θα εκτεθεί ο εργαζόμενος.
12

13. • Ανάμεσα στους φυσικούς κίνδυνους η ιονίζουσα
ακτινοβολία κατέχει σημαντική καρκινογόνο αιτία.
• Η υπεριώδης ακτινοβολία είναι ακόμα μια γκρίζα
ζώνη ανησυχίας (καρκίνος δέρματος).
13
Φυσικοί Κίνδυνοι Καρκινογένεσης (1)

14. • Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία συνδέονται με την
διαταραχή της μελατονίνης. Πιο συγκεκριμένα
επηρεάζουν τη σύνθεση και έκκριση της ορμόνης
μελατονίνης, που παίζει ρόλο-κλειδί στην εύρυθμη
λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού, στην
δέσμευση των ελεύθερων ριζών και στην προφύλαξη
από τις λεγόμενες εκφυλιστικές ασθένειες.
14
Φυσικοί κίνδυνοι καρκινογένεσης (2)

15. Κίνδυνοι καρκινογένεσης Βιολογικοί (4)
• Παράγοντες λοιμωδών νοσημάτων όπως ο ιός ηπατίτιδας
ο οποίος εμπλέκεται σε κάποιες μορφές καρκίνου.
• Κάποιοι άλλοι κίνδυνοι έχουν σχέση με την οργάνωση της
εργασίας. Πιο συγκεκριμένα η νυχτερινή εργασία
διαταράσσει την παραγωγή ορμονών και συμβάλλει στην
δημιουργία καρκίνου του στήθους.
15

16. 16

17. Πέντε στόχοι για την νέα στρατηγική (1)
1. Βελτίωση της πρόληψης στους χώρους εργασίας
και εφαρμογής του REACH.
2. Κατηγοριοποίηση καρκινογόνων ουσιών,
μεταλλαξιογόνων ουσιών και τοξικών ουσιών για
την αναπαραγωγή.
17

18. • Τα αρχικά προέρχονται από Registration (Καταχώρηση)
Evaluation (Αξιολόγηση) Authorisation (Αδειοδότηση)
Restriction (Περιορισμοί) Chemicals (Χημικών προϊόντων).
• Στις 30.12.2006 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της
Ευρωπαϊκής Κοινότητας ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός με αρ.
1907/2006 (REACH) με τον οποίο καθορίζεται η νέα
Ευρωπαϊκή πολιτική για θέματα διαχείρισης χημικών ουσιών.
Βασικός στόχος του Κανονισμού REACH είναι να διασφαλίσει
ένα υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου,
συμπεριλαμβανομένης της προαγωγής εναλλακτικών
μεθόδων αξιολόγησης των κινδύνων που ενέχουν οι χημικές
ουσίες, καθώς και της ρύθμισης της ελεύθερης κυκλοφορίας
των χημικών ουσιών.
18

19. Πέντε στόχοι για την νέα στρατηγική (2)
• Τροποποίηση της οδηγίας για να προστατεύει τους
εργαζόμενους ανακοινώθηκε από το 2002. Η οδηγία θα
πρέπει να διευρυνθεί και να καλύψει ουσίες που είναι
τοξικές για την αναπαραγωγή. Στην παρούσα οδηγία
υπάρχουν όρια μόνο για τρεις ουσίες. Ο αμίαντος και ο
μόλυβδος έχουν συμπεριληφθεί σε άλλη οδηγία. 22
επιπρόσθετες ουσίες θα πρέπει να συμπεριληφθούν.
Επίσης θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει επιτήρηση της
υγείας για όσους έχουν εκτεθεί ακόμα και μετά την
αποχώρηση τους από την εργασία.
19

20. Πέντε στόχοι για την νέα στρατηγική (3)
4. Η προστασία των εργαζομένων από τον αμίαντο θα πρέπει να
βελτιωθεί. Μόνο εξουσιοδοτημένοι εργολάβοι θα πρέπει να
μπορούν να αφαιρούν τον αμίαντο από τα κτίρια. Το σύνολο
οριακών τιμών θα πρέπει να αναθεωρηθεί προς τα κάτω για
να συμπεριλαμβάνει κοντές και λεπτές ίνες.
5. Καλύτερη αναγνώριση του καρκίνου σαν επαγγελματική
ασθένεια. Η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική μεταξύ των
χωρών. Η μεγάλη πλειοψηφία καρκίνου που σχετίζεται με την
εργασία δεν αναγνωρίζεται σαν επαγγελματική ασθένεια με
μεγαλύτερα θύματα τις γυναίκες (σχεδόν ποτέ).
20

21. 21