2. აღდგომა — უდიდესი ქრისტიანული დღესასწაული,
რომელიც აღინიშნება ახალი სტილით 4 აპრილსა და 8
მაისს შორის ქრისტეს მკვდრეთით აღდგომასთან
დაკავშირებით. აღდგომას უძღვის 40–დღიანი მარხვა,
საეკლესიო სამზადისი, აღსარება და ზიარება, ვნების კვირა.
ესაა ზეიმთა ზეიმი, აღმნიშვნელი მესიის მოვლინებისა,
რაზედაც მოსეს ხალხი ეგვიპტის მონობიდან თავის
დაღწევის შემდეგ ოცნებობდა, რასაც ბიბლიური
წინასწარმეტყველნი ქადაგებდნენ
და რაც სინედრიონის ნებით
ჯვარცმული ქრისტეს სახით
განხორციელდა.
3. აღდგომის ზეიმი, უძველეს მესაქონლეთა და შემდეგ
მიწათმოქმედთა საგაზაფხულო, საყოველთაო განახლების
დღესასწაულია, რომელიც უშორესი ძირებით
წარმართულ რელიგიებს უნდა უკავშირდებოდეს, სადაც ის
ბუნების კვდომას და აღდგომას განასახიერებს.
ქრისტე აღდგა! ჭეშმარიტად აღდგა!
– ასე ესალმებიან ერთმანეთს
ქრისტიანები აღდგომას. ჩვენი
მაცხოვრის, იესო ქრისტეს
ბრწყინვალე აღდგომა უდიდესია
ქრისტიანულ დღესასწაულთა
შორის.
4. ეს არის ცოდვაზე გამარჯვების ზეიმი. აღდგომას წინ უსწრებს
სააღდგომო მარხვა, რომელიც 48 დღე გრძელდება და
სულიერად გვამზადებს ამ უდიდეს დღესასწაულთან
შესახვედრად.
5. აღდგომა მოძრავი დღესასწაულია. იგი
აღინიშნება გაზაფხულის ბუნიობის შემდგომი
სავსე მთვარის პირველ კვირა დღეს. წელს
მართლმადიდებლურ სამყაროში წამებული
იესოს მკვდრეთით აღდგომას ქრისტიანები
12 აპრილს ულოცავენ ერთმანეთს. იესოს
ჯვარცმის შემდეგ ორმა დღემ გაიარა. მესამე
დღეს კი უნდა აღსრულებულიყო ქრისტეს
წინასწარმეტყველება: “მესამე დღეს
მკვდრეთით აღვდგები”.
6. კვირა დღეს, გამთენიისას საფლავის დარაჯებმა
მიწისძვრა იგრძნეს. მერე ანგელოზი დაინახეს,
რომელმაც საფლავიდან ლოდი გადააგორა.
ბოლოს იხილეს მაცხოვრის საფლავიდან
აღდგომა. შიშით თავზარი დაეცათ და როდესაც
გონს მოეგნენ, გაიქცნენ.
7. ჯერ გათენებული არ იყო, როცა
მარიამ მაგდალინელი, სალომე და
სხვები საფლავთან მიდიოდნენ,
რათა იესოს სხეულისთვის
ნელსაცხებელი ეცხოთ, რაც
დამარხვის დროს ვერ მოასწრეს.
ქრისტეზე მგლოვიარე მარიამმა
როცა დაინახა გადაგორებული
ლოდი და ცარიელი საფლავი,
იფიქრა, რომ ქრისტეს სხეული
მტრებმა წაიღეს. დაიჩოქა და
მწარედ ატირდა.
8. მაშინ ორი ანგელოზი იხილა. მათ მაგდალინელს ტირილის
მიზეზი ჰკითხეს. მარიამმა უთხრა, რომ უფალზე ტიროდა.
ეს რომ თქვა, უკან მკვდრეთით აღმდგარი უფალი იესო
ქრისტე დაინახა. მარიამი ვერაფერს მიხვდა, ეგონა,
მებაღეაო. მაშინ იესომ უწინდელი ხმით დაუძახა:
“მარიამ!” მარიამმა მაშინვე იცნო ხმაზე იესო.
9. გაექანა, უნდოდა მუხლებზე
მოჰხვეოდა, მაგრამ იესომ მას შეხების
უფლება არ მისცა. გაგზავნა თავის
ძმებთან და დააბარა, რომ ეთქვა:
“აღვალ მამისა ჩემისა და მამისა
თქვენისა, ღვთისა ჩემისა და ღვთისა
თქვენისა თანა”. მარიამმა სასწრაფოდ
ახარა იესოს აღდგომა იოანე და პეტრე
მოციქულებს. მათ მიირბინეს
მაცხოვრის საფლავთან და ნახეს, რომ
ის ტილო, რომელშიც მაცხოვრის
სხეული იყო გახვეული, ცალკე იდო,
ხოლო სუდარა – ცალკე. იოანემ
დაიჯერა, პეტრეს კი უკვირდა ეს
ამბავი.
10. იესო ქრისტე ორმოცი დღის განმავლობაში არაერთხელ
გამოეცხადა მოწაფეებს. იგი მოციქულებს ღვთის
სასუფეველზე ესაუბრებოდა. აჩვენა ჯვარცმიდან
დარჩენილი წყლულები, რომლებიც სხეულზე ჰქონდა
დარჩენილი და რამდენიმე სასწაული. ამის შემდეგ კი
ქრისტეს აღდგომა მათაც იწამეს, რომელთაც ეს მანამდე არ
სჯეროდათ. იესომ წმიდა სისხლით გამოგვისყიდა ცოდვისა
და სიკვდილის მონებისგან.
11. აღდგომის დღესასწაულს მრავალი
ტრადიცია უკავშირდება. მათ შორის
არის კვერცხების წითლად შეღებვის
ჩვეულება. ეს ტრადიცია წითელ
პარასკევს, ანუ ქრისტეს ჯვარცმის
დღეს უკავშირდება. როდესაც მარიამ
მაგდალინელი იმპერატორს
წარუდგინეს, მან ქვეყნის მმართველს
სიმბოლურად კვერცხი გადასცა და
ქრისტეს აღდგომა ახარა.
იმპერატორს ამის გაგონებაზე გაეცინა
და თქვა, რომ ამის დაჯერება
ისეთივე რთული იქნებოდა, როგორც
ის, რომ ეს კვერცხი გაწითლდებოდა.
12. მას ჯერ სიტყვა არ დაესრულებინა და კვერცხი ჯერ
გავარდისფრდა, ბოლოს კი გაწითლდა. მარიამმა იმპერატორს
ისიც აუწყა, რომ კვერცხი სიცოცხლის სიმბოლოა, წითელი
კვერცხი – მაცხოვრის აღდგომისა. ეს გახდა დასაბამი იმისა,
რომ ქრისტიანებს უფლის აღდგომა ერთმანეთისთვის წითელი
კვერცხებით მიელოცათ.
13. ლარნაკებში დათესილი
ხორბალი და მწვანე ჯეჯილზე
გაგორებული წითელი
კვერცხები სიკვდილის ძლევის
სიმბოლოა. სააღდგომო სუფრა
მრავალფეროვანი უნდა იყოს. ამ
დღისთვის გამომცხვარი პასქა
მაცხოვარს გვახსენებს,
რომელიც ამბობს: “მე ვარ პური
ზეცით გარდამოსული”.
ქრისტე აღდგა!!!
14.
15. სააღდგომო აღსარება
როს აღესრულა მიმწუხრის წირვა,
ლოცვით ამოველ გზები წნული და
სიტყვის ძარღვებში სისხლად ჩავწურე
მზე მოწყვეტილი ბროწეულიდან.
ეს მე ვარ, მე ვარ – ადამ და ევა
მსურს ჯოჯოხეთის სამოთხედ ქცევა.
ეს მე ვარ მკვლელი ძმისა – კაენი,
ხელდასისხლული ეს მე ვარ, მე ვარ.
ეს მე ვარ, მე ვარ მიღმა განედთა,
სად შენი პირველხატი განათდა.
თვით პირველცოდვის ვნებით შობილი,
ეს მე ვარ, მე ვარ ძე შეპყრობილი.
16. მე ვარ სირცხვილის შვილი შიშველი,
მე ვიცი ერთი სიტყვა – მიშველე! და ვთესავ ამა სიტყვის ნიადაგ,
სიცოცხლის თესლად ვურევ ნიადაგს,
რომ სამერმისოდ მოვიმკა ენით ლამექ, იობალ, თუბალ–კაენი.
ეს მე ვარ, ვქრები, ისევ ვენთები,
ყოველ ნაყოფში ვხორციელდები.
ვკვდები, სიკვდილშიც გმინვას ვუნდები,
ვიდრე გმინვითვე კვლავ დავბრუნდები.
ენუქ, ნოემა, ენოს, იობალ!
ეს მე ვარ, მე ვარ – კაცობრიობა.
ხან ძვირად გყიდი, ხან კი იაფად,
ხან იუდა ვარ, ხან კაიაფა.
17. ეს მე ვარ, ხეზე თუ ავა ზაქე,
დღეს მეძავი ვარ, ხვალ ავაზაკი.
ვალის ამკრეფი, თავად მოვალე ეს მე ვარ,
მე ვარ –ავკეთროვანი.
კაცობრიობის სნეული ძე ვარ,
კაცობრიობა – ეს მე ვარ, მე ვარ.
სამყაროს რიტმულ სუნთქვის გამებში,
შესაქმის პირველ ცხოველ ღამეში ეს მე ავეშვი
გზნებით ველურით, როგორც პრომეთე და გილგამეში.
ვყვირივარ, ვგოდებ და ვიუწყები, ეს მე ვარ შვილი შენი უძღები.
დამსმენის ენა – სამარის მთხრელი, მემრუშეს ხვევნა,
ჯალათის ხელი, ეს მე ვარ მონა ჩემი ბუნების,
ძე მომლოდინე შინ დაბრუნების.
კაცობრიობა – ეს მე ვარ, მე ვარ.
მე დავიწყების ბურუსში ვწევარ.
18. უგულო აზრთა და ფიქრთა ცქერა,
გულის უფიქრო, უაზრო ძგერა,
არათუ ერთი უბრალო სიტყვა,
მე მტკივა ყველა უსულო ბგერა.
თუმცა მრავალი მელის წვალება,
მჯერა ჩემს გახრწნილ წიაღშიც შეხვალ,
ამ ჯოჯოხეთის ფერისცვალება,
სამოთხედ ქცევა – ეს უკვე შენ ხარ.
19. ერის აღდგომა
„ყველაზე ბოლოს იმედი კვდება“,
უთქვამს წინაპარს ჩვენსას,
მე მის არ მოშლას და გამართლებას
შევთხოვ დღეს,მაღალ ღმერთსა.
იმედი მრჩება,ცოდვის განწმენდას
შეძლებს ქართველი ერი,
ერთი მიზნისკენ ვივლით სუყველა,
ამ დღის დადგომას ველი.
გაუტანლობა,შური,ღალატი,
ორპირობა და გესლი,
რომ სავიზიტო ბარათად გვექცეს
მწამს,არ დაუშვებს ღმერთი.
კვლავ სიყვარული დაგვიბრუნდება
და გაგვითბება გული,
იმედი მაქვს,რომ მალე იქნება
ერის აღდგომა,სრული.
20. ციდან მოისმის გალობა, ანგელოზები გფარავდეს!
მოგეცეს ღვთისგან წყალობა, ღვთის სიყვარული გძალავდეს!
მთაზე აღმართულ ტაძარში ანთია წმინდა სანთლები,
თეთრი საკმევლის ნისლშია მირონმდინარე ხატები,
ქართველთა ლოცვა ცას სწვდება,
ლომისზე სუფევს ნათელი,
მთის ძლიერ ქარშიც არ ქრება
ხატს შეწირული სანთელი!
