Հայաստանի Հանրապետության լանդշաֆտային գոտիականությունըManeMkrtchyan10
The document provides descriptions of several landscapes from around the world, including delicate needle-like rock formations in New Zealand formed by wind and water erosion over millions of years, a small area in Egypt's Sahara desert that is covered in a thin layer of snow for only a few minutes each year due to its former coverage by an ocean millions of years ago, and a limestone cave discovered in 2000 in Mexico that is filled with the world's largest selenite crystals in various orientations estimated to be 500,000 years old.
Հայաստանի Հանրապետության լանդշաֆտային գոտիականությունըManeMkrtchyan10
The document provides descriptions of several landscapes from around the world, including delicate needle-like rock formations in New Zealand formed by wind and water erosion over millions of years, a small area in Egypt's Sahara desert that is covered in a thin layer of snow for only a few minutes each year due to its former coverage by an ocean millions of years ago, and a limestone cave discovered in 2000 in Mexico that is filled with the world's largest selenite crystals in various orientations estimated to be 500,000 years old.
2. Նախաբան
Իռլանդական կարտոֆիլի սովը, որը հայտնի է նաև որպես
մեծ սով, սկսվեց 1845 թվականին:Մինչև 1852 թվականին
ավարտվելը, կարտոֆիլի սովը հանգեցրեց մոտ մեկ միլիոն
իռլանդացիների սովի և հարակից պատճառների
մահվան:Ըստ ինձ այս թեմայով հայերեն շատ քիչ
տեղեկություն կա, դրա համար ինձ թվում է շատ հետաքրքիր
է։
3. Իռլանդիան 1800-ական թթ
1801 թվականին Իռլանդիան Մեծ
Բրիտանիայի գաղութն էր միչև 20 -րդ
դարի սկզբին։Միասին միավորված
ազգերը հայտնի էին որպես Մեծ
Բրիտանիայի և Իռլանդիայի Միացյալ
Թագավորություն։Իռլանդիան 105
ներկայացուցիչ ուղարկեց Համայնքների
պալատ՝ խորհրդարանի ստորին
պալատ, և 28 տիտղոսակիր հողատերեր
Լորդերի պալատ կամ վերին պալատ:
4. Կաթոլիկություն դավանող ցանկացած իռլանդացի՝
Իռլանդիայի բնիկ բնակչության մեծամասնությունը, ի
սկզբանե արգելված էր հող ունենալ կամ վարձակալել,
քվեարկել կամ ընտրովի պաշտոն զբաղեցնել՝ այսպես
կոչված քրեական օրենքների համաձայն:Թեև Քրեական
օրենքները հիմնականում չեղյալ են հայտարարվել մինչև
1829 թվականը, դրանց ազդեցությունը Իռլանդիայի
հասարակության և կառավարման վրա դեռևս զգացվում էր
կարտոֆիլի սովի սկսվելու պահին: Անգլիական և անգլո-
իռլանդական ընտանիքները տնօրինում էին հողի մեծ
մասը, և իռլանդացի կաթոլիկների մեծ մասը տեղափոխվեց
աշխատանքի որպես վարձակալ ֆերմերներ, որոնք
ստիպված էին վարձավճար վճարել հողատերերին:
5. Ճակատագրի հեգնանքով, սովի սկսվելուց 100 տարի առաջ կարտոֆիլը ներմուծվեց
Իռլանդիա հողատարածք ազնվականների կողմից: Այնուամենայնիվ, չնայած այն
հանգամանքին, որ երկրում աճեցվում էր կարտոֆիլի միայն մեկ տեսակ , այն շուտով
դարձավ աղքատների հիմնական սնունդը, հատկապես ձմռան ցուրտ ամիսներին:
6. Մեծ սով սկսվումը
Երբ 1845 թվականին բերքը սկսեց փչանալ, սնկային հիվանդությունի վարակի հետևանքով,
Դուբլինում իռլանդացի առաջնորդները Վիկտորիա թագուհուն և խորհրդարանին խնդրեցին
գործել, և սկզբում նրանք արեցին՝ չեղյալ համարելով այսպես կոչված «եգիպտացորենի
օրենքները»։ Շատ վարձակալ ֆերմերներ չեն կարողանում բավարար քանակությամբ
սնունդ արտադրել սեփական սպառման համար, և այլ պաշարների ծախսերն աճում են,
հազարավոր մարդիկ մահացել են սովից, իսկ հարյուր հազարավորների ՝ առաջացած
հիվանդություններից:Միայն 1847 թվականին արձանագրությունները ցույց են տալիս, որ
այնպիսի ապրանքներ, ինչպիսիք են ոլոռը, լոբիները, նապաստակները, ձուկը և մեղրը,
շարունակել են արտահանվել Իռլանդիայից, նույնիսկ երբ Մեծ սովը ավերել է
գյուղերը։Մինչև 1852 թվականը կարտոֆիլի բերքն ամբողջությամբ չէր վերականգնվել:Թեև
հաշվարկները տարբեր են, ենթադրվում է, որ 1 միլիոն իռլանդացի տղամարդիկ, կանայք և
երեխաներ զոհվել են սովի ժամանակ, և ևս 1 միլիոնը գաղթել են կղզուց աղքատությունից և
սովից փրկվելու համար, որոնցից շատերը գաղթել են Հյուսիսային Ամերիկայի և Մեծ
Բրիտանիայի տարբեր քաղաքներում:
7.
8.
9. Կարտոֆիլի սովի ժառանգությունը
Բրիտանական կառավարության ստույգ դերը
կարտոֆիլի սովի և դրա հետևանքների մեջ՝
արդյոք նա անտեսել է Իռլանդիայի աղքատների
վիճակը չարությունից դրդված, կամ եթե նրանց
անգործությունը և ոչ համարժեք արձագանքը
կարելի է վերագրել անգործունակությանը, դեռ
քննարկվում է:
10. Թոնի Բլեերը , Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ
եղած ժամանակ, 1997 -ին
հայտարարություն տարածեց ՝
պաշտոնական ներողություն խնդրելով
Իռլանդիայից այն ժամանակվա Մեծ
Բրիտանիայի կառավարության կողմից
ճգնաժամի լուծման համար:
11.
12. Իռլանդական սովի հուշահամալիրներ
Վերջին տարիներին, քաղաքները, որտեղ ի վերջո գաղթեցին իռլանդացիները
իրադարձության ընթացքում և դրանից հետո տասնամյակների ընթացքում,
տարբեր ոգեկոչումներ են մատուցել մահացած մարդկանց հիշատակին: Բոստոնը,
Նյու Յորքը , Ֆիլադելֆիան և Ֆենիքսը Միացյալ Նահանգներում, ինչպես նաև
Մոնրեալը և Տորոնտոն Կանադայում, իռլանդական սովի հուշարձաններ են
տեղադրել, ինչպես նաև Իռլանդիայի, Ավստրալիայի և Մեծ Բրիտանիայի տարբեր
քաղաքներ:Կոնեկտիկուտ նահանգի Համդեն քաղաքի Քվինիպիաք
համալսարանում ստեղծվել է Մեծ սովի թանգարան։