1. Η μεταπολεμική οικονομία της Λήμνου
• Κατοχή και Εμφύλιος (1941-46): Οι κάτοικοι της Λήμνου βίωσαν
τη δυστυχία του πολέμου.
• Μετά τον πόλεμο (κυρίως 1950-60): γεωργία- κτηνοτροφία- αλιεία

2. Όλες οι οικογένειες διέθεταν ζώα για την εξασφάλιση
του γάλακτος και του τυριού.
Εξασφάλιση απαραίτητων αγαθών

3. • Καλή ποιότητα (εφάμιλλη Αιγύπτου), ικανοποιητική τιμή
• Κεντρική και ανατολική Λήμνος: απέραντος βαμβακότοπος
• Διάνοιξη πολλών πηγαδιών
• Σταδιακά το ενδιαφέρον ατόνησε, φυγή νέων
δεκ. του ’50: ανάπτυξη ΒΑΜΒΑΚΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ

4. • Σε όλα τα χωριά. Συγκέντρωση προϊόντων, εξασφάλιση καλύτερων
όρων (π.χ. ευνοϊκών τιμών).
• Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Λήμνου (ΕΑΣΛ): Από δεκ. ‘30.
Μεγάλη επένδυση δεκαετίας ‘50 το εκκοκκιστήριο στη Μύρινα.
Αγροτικοί συνεταιρισμοί

5. Τα παραδοσιακά μέσα καλλιέργειας συνέχισαν να χρησιμοποιούνται
• Ανεμόμυλοι
• Μάντρες (πλήρης οικισμός όπου ζούσαν άνθρωποι και ζώα,
παρέμεναν εκεί τους καλοκαιρινούς μήνες για τις εργασίες
του θερισμού και του αλωνίσματος).

6. Αγροτικές εργασίες
«Παρέες-παρέες με τα δρεπάνια τους, αφού δεν υπήρχαν
αλωνιστικές μηχανές, ξεκινούσαν για τα χωράφια, αρχίζοντας όσο
πιο πρωί και κόβοντας ασταμάτητα τα σιτηρά. Από πίσω τους
φρόντιζε ένα άτομο να σχηματίζει τα δεμάτια, ενώ ζώα τα μετέφεραν
στα αλώνια, όπου ο καθένας έφτιαχνε τη δική του ‘θυμωνιά’».

7. Σημαντική και η αμπελοκαλλιέργεια

8. Ύδρευση-Ηλεκτροδότηση
• Υποτυπώδες ηλεκτροπαραγωγικό εργοστάσιο στην πρωτεύουσα.
Δεν υπήρχε ρεύμα στα χωριά.
• Δεν υπήρχε σύστημα ύδρευσης. Κάθε χωριό είχε 3-4 βρύσες.

9. Συγκοινωνιακό δίκτυο
• Χωματόδρομοι
• 5-6 επιβατικά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης σε όλο το νησί

10. Επικοινωνία. What’s up?
• Μόνο ένα τηλέφωνο στο κοινοτικό γραφείο κάθε χωριού
• Αλληλογραφία

11. Διασκέδαση
• Πανηγύρια, γλέντια, Καραγκιόζης
• Ραδιόφωνο σε λίγα σπίτια

12. Υγεία… πάνω απ’ όλα!
• Ένα νοσοκομείο, με ελάχιστους γιατρούς και στοιχειώδη
υλικοτεχνική υποδομή.
• Οι γιατροί στα χωριά μεταφέρονταν με μουλάρια.

13. Δεκ. ’60: Ξεκινά η μετανάστευση…
• «Με την πάροδο του χρόνου η αποδημία αυτή άρχισε να
παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις και αποδυνάμωσε το νησί».

14. Βιβλιογραφία
Γαμβρούδης, Β., 2010. «Η μεταπολεμική Λήμνος:
Με τα μάτια ενός παιδιού», στο Γιώργος
Κωνσταντέλλης (επιμ.), Λήμνος. Ιστορική και
πολιτιστική κληρονομιά, Αθήνα: έκδοση
Γ. Κωνσταντέλλη, σσ. 365-379.