Τι μπορούμε να προσθέσουμε εμείς-σήμερα στον πατριωτισμό, την υπευθυνότητα, την δύναμη της ελπίδας των πολεμιστών του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου. Αν θέλουμε η μεγάλη κρίση που περνά η χώρα μας να είναι η αρχή μιας νέας εποχής αναγέννησης και δημιουργίας, πολλά έχουμε να προσθέσουμε.

1. Διδάγματα
από
τον
Δεύτερο
Παγκόσμιο
Πόλεμο.
Αξίες
για
μια
Δημιουργική
Κύπρο
Σταύρος Α. Ζένιος,
Πανεπιστήµιο Κύπρου
28 Οκτωβρίου 2012.

2. Σαν
τις
σκουριές
των
πανάρχαιων
μεταλλείων
που
επανερχόμαστε
τεχνικώτεροι
και
τις
εκμεταλλευόμαστε
ξανά.
Έτσι
μας
θέλει
να
βλέπουμε
την
Ιστορία
ο
μεγάλος
Κύπριος
ποιητής
Κώστας
Μόντης.
Ο
Δεύτερος
Παγκόσμιος
Πόλεμος
είναι
η
Ιστορία
της
μεγάλης
θυσίας
για
την
Αλήθεια,
την
Ελευθερία
και
τη
Δημοκρατία.
Πως
να
επανέλθουμε
τεχνικώτεροι
σε
αυτό;

3. Τι
καινούργιο
να
πούμε
εμείς-­‐σήμερα
για
τον
πατριωτισμό
των
Ελλήνων
στη
Βόρεια
Ήπειρο;
Έχουμε
κάτι
να
προσθέσουμε
στα
λόγια
του
ταγματάρχη
Max
Wuensche
προς
το
διοικητή
του
Αργυροκάστου
ταγματάρχη
Γεώργιο
Δουράτσο:
«Σας
διαβιβάζω
τα
συγχαρητήρια
και
τον
θαυμασμό
των
ανωτέρων
μου.
Οι
Γερμανοί
αισθανόμεθα
υπερήφανοι
που
είχαμε
αντίπαλο
έναν
τόσο
ηρωικό
Στρατό».
Τι
να
προσθέσουμε
στην
ομιλία
του
Αδόλφου
Χίτλερ
ενώπιον
του
Ράιχσταγκ
-­‐«Από
όλους
τους
αντιπάλους
μας
ο
΄Ελλην
Στρατιώτης
επολέμησεν
με
ύψιστον
ηρωισμόν
και
αυτοθυσίαν».
Πως
να
επανέλθουμε
τεχνικώτεροι
εμείς-­‐σήμερα
στον
πατριωτισμό
των
πολεμιστών
του
‘40;

4. Τι
καινούργιο
να
πούμε
για
το
αίσθημα
ευθύνης
του
Ουίνστον
Τσόρτσιλ
που
ως
πολιτικός
ερημίτης
προειδοποιεί
για
τους
κινδύνους
από
τον
κατευνασμό
του
Χίτλερ:
«Μεταξύ
ατίμωσης
και
πολέμου,
επέλεξε
την
ατίμωση»
κατηγορεί
τον
προκάτοχο
του
πρωθυπουργό
Chamberlain.
«Επέλεξε
την
ατίμωση
και
θα
έχει
τον
πόλεμο».
Κανείς
δεν
ακούει.
Οι
Άγγλοι
προτιμούν
τις
κούφιες
υποσχέσεις
ειρήνης
του
Χίτλερ
από
τον
πόλεμο
του
Τσόρτσιλ.
«Ταΐζετε
τον
κροκόδειλο,
ελπίζοντας
οτι
θα
σας
φάει
τελευταίους»
τους
προειδοποιεί.
Είναι
επώδυνο
κανείς
να
μην
σε
ακούει!
Και
όταν
στρέφονται
σε
αυτόν
στην
ποιο
κρύα
και
σκοτεινή
νύχτα
της
Ευρώπης,
τι
τους
προσφέρει?
«Δεν
έχω
τίποτα
άλλο
να
σας
προσφέρω
από
αίμα,
δάκρυ
και
ιδρώτα.»
Τι
να
προσθέσουμε
εμείς-­‐σήμερα
στο
αίσθημα
ευθύνης
του
ηγέτη
προς
τον
λαό
του;

5. Τι
καινούργιο
να
πούμε
για
την
Δύναμη
της
Ελπίδας
των
Ελλήνων
να
αντισταθούν
στις
δυνάμεις
του
Άξονα;
Σχολιάζει
ο
πρόεδρος
Ρούσβελτ:
«Όταν
όλος
ο
κόσμος
είχε
χάσει
κάθε
ελπίδα,
ο
λαός
της
Ελλάδας
τόλμησε
να
αμφισβητήσει
το
αήττητο
ναζιστικό
τέρας,
και
να
ορθώσει
απέναντι
του
το
π ερήφανο
π νεύμα
τ ης
Ε λευθερίας».
Τι
να
προσθέσουμε
στα
γεγονότα
της
νύκτας
της
31ης
Μαΐου
1941
όταν
οι
νεαροί
φοιτητές
Μανώλης
Γλέζος
και
Απόστολος
Σάντας
κατεβάζουν
τη
σημαία
του
Γ΄
Ράιχ
από
τον
ιερό
βράχο
της
Ακρόπολης,
δίνοντας
Δύναμη
στις
Ελπίδες
όχι
μόνο
των
Ελλήνων
αντιστασιακών
αλλά
και
σε
όλους
τους
Ευρωπαίους
παρτιζάνους;

6. Τι
καινούργιο
να
πούμε
εμείς,
σήμερα
που
η
χώρα
μας
αντιμετωπίζει
μια
τεράστια
υπαρξιακή
κρίση;
Οι
δικές
μας
ελλείψεις
πατριωτισμού
και
υπευθυνότητας
επέτρεψαν
στην
τεράστια
πολεμική
μηχανή
των
διεθνών
χρηματαγορών
να
μας
αποκλείσει.
Δεν
είμαστε
χωρίς
ευθύνες
που
το
εθνικό
θέμα
έφθασε
σε
στασιμότητα,
την
οποία
ούτε
παραδεχόμαστε
οτι
υπάρχει
ούτε
κατανοούμε
οτι
μόνο
την
«επεκτατική
πολιτική
θάλασσας»
της
Τουρκίας
εξυπηρετεί.
Για
να
αποτελέσει
η
κρίση
την
αρχή
μιας
νέας
εποχής
αναγέννηση
και
δημιουργίας,
πολλά
μπορούμε
να
προσθέσουμε!

7. Για
να
τιμούμε
«Με
έργα
και
όχι
με
λόγια»
τους
ήρωες
μας,
πρέπει
να
δώσουμε
εμείς-­‐σήμερα
νόημα
στις
αξίες
του
Πατριωτισμού,
της
Υπευθυνότητας,
στη
Δύναμη
της
Ελπίδας.
Να
δώσουμε
σύγχρονο
νόημα
στις
αξίες
των
προγόνων
μας.
Διότι
οι
αξίες
έχουν
αξία
στην
πολιτική.
Έχουν
αξία
σε
καιρό
ειρήνης.
Και
είναι
οι
μόνες
που
έχουν
αξία
σε
περιόδους
κρίσεων.

8. ***
Το
1940-­‐45
οι
λαοί
της
Ευρώπης
θυσιάστηκαν
για
την
Αλήθεια
και
την
Ελευθερία
του
ευρωπαϊκού
διαφωτισμού.
Το
1955-­‐59
οι
γονείς
μας
θυσιάστηκαν
για
την
Αλήθεια
και
την
Ελευθερία
της
μεταπολεμικής
περιόδου.
Χάριν
στις
θυσίες
τους
εμείς-­‐σήμερα
ανήκουμε
στη
γενιά
των
ελεύθερων.
Για
πρώτη
φορά
στη
ιστορία
αυτού
του
νησιού,
είμαστε
ελεύθεροι
από
τα
δεσμά
του
κυβερνήτη,
του
πασά
ή
της
ρήγαινας.
Αλλά
ενώ
οι
πολιτικές
αλυσίδες
έσπασαν
με
την
εγκαθίδρυση
της
Δημοκρατίας,
τα
πνευματικά
δεσμά
διατηρούνται
ισχυρά.
Αιώνες
δουλείας
και
αποικιοκρατίας
μας
κληροδότησαν
οικονομική
και
κοινωνική
υστέρηση,
ελλείμματα
στη
δημόσια
ζωή,
αδυναμία
αντιμετώπισης
των
προβλημάτων
ενός
ανεξάρτητου
κράτους.

9. Ας
μην
ξεχνάμε
οτι:
την
περίοδο
της
αναγέννησης
η
Κύπρος
ήταν
παιγνίδι
των
λουιζινιανών
και
των
βενετσιάνων.
Το
διαφωτισμό
τον
περάσαμε
στο
σκοτάδι
της
τουρκοκρατίας.
Η
βιομηχανική
επανάσταση
μας
βρήκε
κλεισμένους
στις
αποθήκες
της
αποικιοκρατίας.
Σήμερα!
είμαστε
ελεύθεροι!
Και
τι
βλέπουμε;
Βλέπουμε
αναχρονιστικές
νοοτροπίες
να
πεθαίνουν
ένα
αργό
θάνατο.
Η
προσαρμογή
σε
συνθήκες
ελευθερίας
παίρνει
χρόνο.
Το
δέντρο
της
δημοκρατίας
πρέπει
να
ποτίζεται
από
καιρού
εις
καιρό
με
τους
χυμούς
της
επανάστασης.
Εμάς-­‐σήμερα
είναι
που
καλεί
η
Ιστορία
να
ποτίσουμε
το
δέντρο
της
Κυπριακής
Δημοκρατίας.

10. Μας
καλεί
να
αγωνιστούμε
για
την
Αλήθεια
και
την
Ελευθερία
της
Ενωμένης
Ευρώπης.
Να
εργαστούμε
για
την
ανοικοδόμηση
μιας
νέας,
σύγχρονης,
Δημιουργικής
Κύπρου.
Που
έχει
την
τόλμη
να
σκέφτεται
ριζοσπαστικά,.
Τη
δύναμη
να
ανανεώνεται
Την
αποφασιστικότητα
να
δημιουργεί
το
διαφορετικό.
Πρέπει
να
αποφασίσουμε:
Θα
συνεχίσουμε
στον
ίδιο
βαρύ
βηματισμό
που
μας
κληροδότησαν
κατακτητές,
αποικιοκράτες
και
εισβολείς;
Ή
θα
ακολουθήσουμε
μια
νέα
πορεία;

11. Να
σπάσουμε
τα
πνευματικά
δεσμά
που
μας
καθηλώνουν
σε
αναχρονιστικές
νοοτροπίες.
Να
ορθώσουμε
το
ηθικό
ανάστημα
ενός
λαού
υπερήφανου
και
ελεύθερου,
με
σύγχρονες
αντιλήψεις
για
πατριωτισμό
και
υπευθυνότητα.
Η
κατάσταση
της
πολιτικής
και
της
οικονομίας,
τα
αδιέξοδα
στο
εθνικό
θέμα,
μας
προκαλούν
να
ξαναδούμε
τον
τρόπο
με
τον
οποίο
λειτουργεί
το
πολιτικο-­‐διοικητικό
σύστημα
της
χώρας.
Χρειάζονται
βαθιές
τομές
και
γενναίες
μεταρρυθμίσεις
για
τον
εκσυγχρονισμό
της
κρατικής
διοίκησης,
ανανέωση
του
πολιτικού
συστήματος,
επαναπροσδιορισμό
μιας
δυναμικής
οικονομίας.
Χρειαζόμαστε
αποσαφήνιση
θέσεων
στο
εθνικό
θέμα.
Χρειαζόμαστε
αλλαγή
στην
γενικότερη
νοοτροπία
που
διαπερνά
το
δημόσιο
βίο.

12. Μπορούμε
να
μιλήσουμε
για
πολιτικές
και
προγράμματα
που
να
βάζουν
την
οικονομία
σε
βιώσιμη
τροχιά
ανάπτυξης,
να
δημιουργούν
δουλειές
για
τους
νέους
μας,
να
διασφαλίζουν
τα
κοιτάσματα
φυσικού
αερίου
για
εμάς
και
τα
παιδιά
μας.
Μπορούμε
να
μιλήσουμε
για
μια
ευρωπαϊκή
προοπτική,
που
μας
βγάζει
από
τα
αδιέξοδα
στο
εθνικό
θέμα.
Που
υψώνει
το
ευρωπαϊκό
κεκτημένο
ενάντια
στο
κεκτημένο
των
διαπραγματεύσεων,
προσφέροντας
ασπίδα
προστασίας
όλων
των
κοινοτήτων
του
νησιού
από
την
«επεκτατική
πολιτική
θάλασσας»
της
Τουρκίας.
Πολιτικά
προγράμματα
όμως
χωρίς
αξίες,
αστοχούν.
Η
ανοικοδόμηση
της
Δημιουργικής
Κύπρου
αρχίζει
με
αξίες.
Γι’
αυτές
πρέπει
να
συζητήσουμε.
Για
τις
αξίες
τους
θυσιάστηκαν
οι
ήρωες
του
‘40.
Δεν
πολέμησαν
για
την
ΑΤΑ,
για
μισθολογικές
κλίμακες
ή
για
προμέρισμα
από
το
φυσικό
αέριο.

13. Πατριωτισμός—Υπευθυνότητα—η
Δύναμη
της
Ελπίδας.
Πάνω
σε
αυτές
τις
αξίες
θα
στηριχθεί
ο
δικός
μας
αγώνας.
Ας
διερωτηθούμε
λοιπόν
τι
σημαίνει
ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ,
τι
εστί
ΦΙΛΟΠΑΤΡΙΑ.
Η
αγάπη
για
την
πατρίδα
εξαρτάται
από
την
εκτίμηση
που
της
έχουμε.
Και
πατρίδα
είμαστε
εμείς.
Επομένως,
η
αγάπη
για
την
πατρίδα
εξαρτάται
από
την
αυτοεκτίμηση
που
έχουμε
για
την
κοινωνία
μας,
τα
επιτεύγματά
της,
τις
προοπτικές
της.
Στον
πόλεμο
πατριωτισμός
σημαίνει
αυτοθυσία.
Σήμερα
όμως;
Η
συνεχής
επίκληση
ηρώων
αποκαλύπτει
μια
τάση
αποφυγής
των
δικών
μας
υποχρεώσεων.

14. Σε
πρωτοχρονιάτικο
μήνυμα
το
1896
ο
Αλέξανδρος
Παπαδιαμάντης
διερωτάται
«Τις
ημύνθη
περί
πάτρης;»
Και
απαντά
«Άμυνα
περί
πάτρης
θα
ήτο
η
ευσυνείδητος
λειτουργία
των
θεσμών,
η
χρηστή
διοίκησης,
η
πρόληψις
της
χρεωκοπίας».
«Τις
ημύνθη
περί
πάτρης;»
Βλέποντας
την
πολιτική
και
οικονομική
κατάσταση
της
χώρα
μας
πως
απαντούμε;
Άμυνα
περί
πάτρης
είναι:
Να
αναδείξουμε
το
Κοινοβούλιο
μας
ως
το
μέρος
όπου
τα
εθνικά
θέματα
λύνονται
χάριν
του
κοινού
καλού.
Όχι
προς
όφελος
κομματικών
τακτικισμών,
ιδεολογικών
δογματισμών
ή
δειλία
μπροστά
στο
πολιτικό
κόστος.
Άμυνα
περί
πάτρης
είναι:
Ο
σεβασμός
των
θεσμών
προς
τον
πολίτη
και
του
πολίτη
προς
τους
θεσμούς.

15. Πατριωτισμός
είναι
να
θυσιάζω
τον
ελεύθερο
μου
χρόνο,
όχι
τις
υποχρεώσεις
μου.
Ο
φοιτητής
που
ζητά
ακύρωση
μαθημάτων
για
να
διαδηλώσει
κατά
του
ψευδοκράτους
εκδηλώνει
φυγοπονία.
Πατριωτισμός
θα
ήταν
να
αναλάβει
τις
ευθύνες
του,
να
αναπληρώσει
με
διάβασμα
τη
χαμένη
διάλεξη.
Οι
δάσκαλοι
που
απέχουν
από
την
γιορτή
της
Ανεξαρτησίας,
διαμαρτυρόμενοι
για
τα
οικονομικά
μέτρα
δε
δείχνουν
πατριωτισμό
–
αποκαλύπτουν
ανεύθυνο
εγωκεντρισμό.
Πως
θα
εξηγήσουμε
αυτή
την
συμπεριφορά
στο
δάσκαλο
Γεώργιο
Γεννάδιο,
ο
οποίος
αφού
άδειασε
το
πενιχρό
του
βαλάντιο
σε
έρανο
για
τους
Μεσολογγίτες
αναφωνεί:
“Αλλ’
όχι!
Η
συνεισφορά
αύτη
είναι
ουτιδανή!
Οβολόν
άλλον
δεν
έχω
να
δώσω,
αλλ΄
έχω
εμαυτόν
και
τον
πωλώ!
Τις
θέλει
διδάσκαλον
επί
τέσσερα
έτη
δια
τα
παιδία
του;”
Για
τέσσερα
χρόνια
ο
Γεννάδιος
δίδασκε
δωρεάν.

16.
Πατριωτισμός
είναι:
Το
αίσθημα
ευθύνης
των
ηγετών
μας
μπροστά
στην
εμπιστοσύνη
με
την
οποία
τους
περιβάλλει
ο
λαός.
Αλλά
πως
αντιλαμβανόμαστε
σήμερα
το
αίσθημα
ευθύνης;
Τι
σημαίνει
υπευθυνότητα;
Υπεύθυνοι
είναι
οι
ελεύθεροι.
Εμείς
για
πρώτη
φορά
είμαστε
ελεύθεροι
και
έχουμε
ακόμη
ελλείμματα
υπευθυνότητας.
Ζούμε
σήμερα
σε
ένα
δυναμικό
περιβάλλον
σύνθετων
αλληλεξαρτήσεων,
αβεβαιότητας
και
κινδύνων.
Και
όταν
υπάρχουν
αλληλεξαρτήσεις,
αδυναμία
κάπου
είναι
αδυναμία
παντού.
Αδυναμία
κάποιου
είναι
αδυναμία
όλων.
Γι’
αυτό
ακριβώς
δε
μας
άφησε
αλώβητους
η
διεθνής
οικονομική
κρίση.
Γι’
αυτό
την
πάθαμε
στο
Μαρί.

17. Παρασυρθήκαμε
από
σύνθετες
αλληλεξαρτήσεις
πολιτικών,
οικονομικών
και
διπλωματικών
θεμάτων
–στην
περίπτωση
του
Μαρί
και
στρατιωτικών
–
τις
οποίες
το
πολιτικο-­‐διοικητικό
σύστημα
της
χώρας
δε
μπορούσε
να
διαχειριστεί.
Παρακολουθούμε
τον
αργό
θάνατο
ξεπερασμένων
νοοτροπιών.
Συμπαρέσυραν
όμως
13
συμπατριώτες
μας.
Οδήγησαν
25%
των
νέων
μας
στην
ανεργία.
Κατέστρεψαν
την
οικονομία
και
τον
ηλεκτροπαραγωγό
σταθμό
της
χώρας.
Αγαπητές
φίλες
και
φίλοι
της
φιλελεύθερης
παράταξης,
αυτά
που
λέω
δεν
είναι
κριτική
των
πολιτικών
δυνάμεων
που
βρίσκονται
στον
αντίποδα
των
δικών
σας.
Αυτό
θα
ήταν
υπερβολικά
εύκολο
για
μένα-­‐απόψε.
Απόψε,
φίλες
και
φίλοι,
σηκώνω
ένα
καθρέφτη
για
να
δούμε
προσεκτικά
τους
εαυτούς
μας.
Με
τιμά
που
με
καλέσατε
-­‐-­‐και
σας
οφείλω
τα
δύσκολα.

18. Πως
λοιπόν
συμπεριφέρομαι
υπεύθυνα;
Υπευθυνότητα
είναι:
Η
αναγνώριση
της
κοινής
μας
μοίρας.
Οι
πράξεις
και
οι
παραλείψεις
μου
επηρεάζουν
πολλούς
άλλους
με
απρόβλεπτους
τρόπους.
Είμαι
υπεύθυνος
απέναντι
σας,
αλλά
και
εσείς
απέναντί
μου.
Υπευθυνότητα
είναι:
Να
βλέπουμε
την
κάθε
μας
ενέργεια
ως
ένα
σημαντικό
καθήκον.
Το
οποίο
απαιτεί
από
εμάς
τα
ψηλότερα
επαγγελματικά
πρότυπα.
Δεν
αρκούμαστε
στα
ελάχιστα
απαραίτητα.
Δεν
είμαι
όμως
υπεύθυνος
μόνο
για
τα
καθήκοντα
που
μου
έχουν
αναταθεί.
Με
αίσθημα
ευθύνης
αντιμετωπίζω
την
κάθε
ευκαιρία
ως
καθήκον.
Και
όσο
πιο
πολλές
οι
ευκαιρίες
τόσο
μεγαλύτερη
η
ευθύνη.

19. Είμαι
υπεύθυνος
για
το
αποτέλεσμα
όχι
μόνο
των
δικών
μου
πράξεων
και
παραλείψεων,
αλλά
και
των
συνεργατών
μου.
Μπροστά
στο
αποδυναμωμένο
«εγώ»,
το
«εμείς»
είναι
τόσο
ισχυρό
όσο
και
ο
πιο
αδύναμος
κρίκος.
Η
ευθύνη
όμως
δε
μετακυλίεται
σε
ένα
απρόσωπο
σύνολο
όπου
όλοι
φταίμε
και
τελικά
δεν
φταίει
κανείς.
Δεν
είναι
«μαζί
που
τα
φάγαμε».
Δεν
φορτώνω
τις
ευθύνες
μου
στους
πολίτες,
στη
διεθνή
οικονομική
κρίση,
στα
ξένα
συμφέροντα.

20. Την
πιο
όμορφη
έννοια
της
υπευθυνότητας
την
πήρα
από
τα
παιδιά
μου
Ντένης
και
Ευγενία,
από
την
παιδική
ταινία
Το
Βασίλειο
των
ζώων:
Κάποιοι
λένε
φάε,
αλλιώς
θα
φαγωθείς
Άλλοι
λένε
ζήσε
και
άσε
να
ζήσουν
Όμως
όλοι
συμφωνούν
όταν
μπαίνουν
στην
ομάδα:
Ποτέ
μην
παίρνεις
πιο
πολλά
από
όσα
δίνεις.
Αυτό
είναι
υπευθυνότητα:
Να
προσφέρουμε
περισσότερα
από
όσα
παίρνουμε·∙
Να
μην
αναμένουμε
κάτι
χωρίς
να
προσφέρουμε
τίποτα!!!
***
**ΝΕΡΟ**

21. Η
χώρα
μας
περνά
σήμερα
μια
βαθιά
κρίση.
Οι
προκλήσεις
είναι
μεγάλες.
Τα
προβλήματα
φαίνονται
ανυπέρβλητα.
Μετά
από
μισό
αιώνα
επώδυνης
πορείας
της
Κυπριακής
Δημοκρατίας,
με
την
οικονομία
μας
στη
χειρότερη
κατάσταση
από
το
1974,
και
με
το
εθνικό
πρόβλημα
να
παραμένει
άλυτο,
εγείρεται
το
αμείλικτο
ερώτημα:
Υπάρχει
ελπίδα;
• Μπορεί
να
ανακάμψει
η
οικονομία
μας
πριν
χάσουμε
μια
γενιά
νέων
στην
ανεργία;
• Υπάρχει
ελπίδα
να
ζήσουν
οι
νέοι
μας
σε
μια
ελεύθερη
και
ενιαία
Κύπρο;
• Μπορούν
οι
πρόσφυγες
μας
να
ελπίζουν
σε
επιστροφή;

22. Στην
Κύπρο
είμαστε
όλοι
πρόσφυγες.
Κληρονομήσαμε
τον
πόνο
των
παππούδων
μας
και
των
φίλων
μας
–όπως
ο
πόνος
του
προπάππου
μου,
του
Παναγιώτη
του
Πρόσφυγα
από
το
Ικόνιο
της
Μικράς
Ασίας,
πέρασε
στη
δική
μου
γενιά
μέσα
από
τις
ιστορίες
της
μάνας
μου.
Στην
Κύπρο
σήμερα
είμαστε
όλοι
άνεργοι.
Αν
δεν
είμαι
εγώ,
είναι
τα
παιδιά
μου
ή
ο
αδελφός
μου
ή
τα
παιδιά
του
αδελφού
μου.
Ένας
στους
τέσσερις
νέους
μας
είναι
άνεργος
και
αυτός
πολύ
πιθανόν
να
ζει
στο
σπίτι
σας.
Νιώθουμε
τον
πόνο
των
ανέργων
και
των
προσφύγων.
Όμως
η
ενασχόληση
με
τον
πόνο
δεν
προσφέρει
καθοδήγηση.
Πρέπει
να
μετατρέψουμε
τον
πόνο
σε
θέληση
για
ένα
καλύτερο
αύριο.
Να
αντλήσουμε
διδάγματα
από
το
παρελθόν.
Να
αναλογισθούμε
για
τις
προκλήσεις
του
παρόντος.
Να
αναλύσουμε
τις
προοπτικές.
Και
να
χαράξουμε
τη
μελλοντική
μας
πορεία,
με
λογισμό
και
μ’
όνειρο!

23. Δεν
αγνοούμε
την
ασύνετη
διαχείριση
του
τραπεζικού
συστήματος
από
τους
τραπεζίτες
που
είχαμε
εμπιστευθεί.
Ούτε
την
ανικανότητα
της
κυβέρνησης
να
διαχειριστεί
την
κρίση.
Δεν
ξεχνούμε
ότι
η
Τουρκία
–ένα
μέλος
του
Συμβουλίου
Ασφαλείας
και
υποψήφια
για
ένταξη
στην
ΕΕ–
χρησιμοποιεί
τη
Δύναμη
των
Όπλων
για
να
λύνει
διαφορές
με
τους
γείτονές
της.
Δεν
πιστεύω
όμως
στα
έντονα
ρητορικά
σχήματα
που
αναμοχλεύουν
τα
λάθη
και
τα
πάθη.
Πιστεύω
στον
νηφάλιο
λόγο!
Που
χαράσσει
με
σύνεση
αλλά
και
τόλμη
πορεία
πλεύσης.
Πιστεύω
στην
υπομονή
και
στην
επιμονή.
Πιστεύω
ότι
η
τύχη
ευνοεί
τους
τολμηρούς
όταν
συνοδεύεται
από
αποφασιστικότητα
και
μεθοδική
δουλειά.
Πιστεύω
ότι:
Είναι
η
Δύναμη
της
Ελπίδας
που
θα
μας
βγάλει
από
τα
σημερινά
μεγάλα
αδιέξοδα.
Πρέπει
να
συνεχίσουμε
να
ελπίζουμε.

24.
Οφείλουμε
και
εμείς-­‐σήμερα
–όπως
οι
Έλληνες
του
‘40-­‐-­‐
να
πιστέψουμε
στη
δύναμη
της
ελπίδας
που
πηγάζει
από
τις
μεγάλες
ιδέες
της
Αλήθειας,
της
Ελευθερίας
και
της
Δημοκρατίας.
Υπάρχει
Ελπίδα
για
το
εθνικό
θέμα?
Ελπίδα
στο
εθνικό
θέμα
είναι
να
ορθώσουμε
ηθικό
ανάστημα
μπροστά
στους
Ευρωπαίους
ηγέτες,
να
μιλήσουμε
στα
κοινοβούλια
των
λαών
της
Ευρώπης
και
να
πείσουμε
ότι:
σε
αυτό
το
νησί
ένας
υπερήφανος
λαός
αγωνίζεται
για
τα
ευρωπαϊκά
ιδεώδη.
Οτι
αγωνιζόμαστε
για
την
Αλήθεια
και
την
Ελευθερία
της
Ενωμένης
Ευρώπης!
Και
όχι
για
να
λύσουμε
τεχνικά
προβλήματα
σταθμισμένης
ψήφου
και
αριθμού
εποίκων.

25. Υπάρχει
Ελπίδα
για
την
οικονομία?
Το
πολιτικό
σύστημα
αναφωνεί
και
πάλι
ΟΧΙ.
ΟΧΙ
σε
ουσιαστικές
περικοπές
δαπανών.
ΟΧΙ
σε
ουσιαστική
πάταξη
της
διαφθοράς
προς
αύξηση
των
εσόδων.
ΟΧΙ
στην
Τρόικα.
ΟΧΙ,
ΟΧΙ,
ΟΧΙ!
ΟΧΙ-­‐Και
μετά
ΤΙ?
Ο
πολεμιστές
του
‘40
και
ο
Ουίνστον
Τσόρτσιλ
ήξεραν:
Μετά
το
ΟΧΙ,
ΝΑΙ
στον
αγώνα,
στην
επιμονή
και
στην
υπομονή.
«Δεν
έχω
τίποτα
άλλο
να
σας
προσφέρω
από
αίμα,
δάκρυ
και
ιδρώτα.»
«Δεν
θα
τα
παρατήσουμε,
δεν
θα
τα
παρατήσουμε.
Ποτέ...Ποτέ...Ποτέ...Ποτέ.»

26. Για
να
υπάρχει
Ελπίδα
πρέπει
να
δουλέψουμε
περισσότερο,
να
δουλέψουμε
καλύτερα,
και
να
δουλέψουμε
πολύ
πιο
έξυπνα.
Εμείς
θα
βγάλουμε
τη
χώρα
μας
από
την
κρίση.
Δεν
θα
δουλέψει
περισσότερο
για
μας
η
Τρόικα,
ούτε
θα
δουλέψουν
καλύτερα
για
μας
οι
Ρώσοι
με
τα
δάνεια
τους,
ούτε
πιο
έξυπνα
οι
Κινέζοι
με
τις
επενδύσεις
τους.
***
ΚΛΕΙΣΙΜΟ....

27. Υπάρχουν
διέξοδοι
από
τα
αδιέξοδα.
Φτάνει
να
μην
αφήσουμε
τη
φλόγα
της
Ελπίδας
να
σβήσει
από
τις
καταιγίδες
της
ζωής.
Ο
προπάππος
μου
ο
Παναγιώτης
ξεκίνησε
απένταρος
από
ένα
φτωχό
χωριό
της
Πάφου.
Μπάρκαρε
μόνος
για
την
Μικρά
Ασία,
εργάστηκε
σκληρά,
έφτιαξε
μια
μικρή
περιουσία,
έκτισε
ένα
όμορφο
σπίτι
στο
Ικόνιο,
δημιούργησε
μια
ευτυχισμένη
οικογένεια.
Για
να
τα
χάσει
όλα
και
να
γυρίσει
πίσω
στα
τριάντα
του,
όσο
φτωχός
ξεκίνησε
στα
δέκα
του.
Αλλά
δεν
τα
παράτησε.
Τα
παιδιά
του
έγιναν
εύποροι
γεωργοί.
Τα
εγγόνια
του
σπούδασαν,
έγιναν
μηχανικοί,
γιατροί,
δασκάλες
και
καθηγήτριες.
Τα
δισέγγονά
του
είχαν
την
τιμή
να
πρυτανεύουν
σε
ένα
πανεπιστήμιο
που
δεν
υπήρχε
καν
όταν
ο
μικρός
Παναγιώτης
έφευγε
από
την
Κύπρο.
Ο
Παναγιώτης
ο
Πρόσφυγας
δεν
ήξερε
τι
σημαίνει
πανεπιστήμιο.
Ούτε
τι
σημαίνει
γυμνάσιο
ήξερε.

28. Μακάρι
να
ήταν
πλούσιο
το
χωριό
του,
να
μη
χρειαζόταν
να
ξενιτευτεί.
Μακάρι
να
μη
τα
έχανε
όλα
από
την
αφροσύνη
του
έθνους.
Μακάρι
να
είχαμε
όλοι
μας
μια
εύκολη
και
άνετη
ζωή.
Αλλά
δεν
έχουμε.
Αυτό
που
κάνει
όλη
τη
διαφορά
στη
ζωή
μας,
αν
η
ζωή
μας
καταδαπανάται
μέσα
από
τις
κακουχίες
ή
αν
είναι
ζωή
ωφέλιμη
και
δημιουργική,
είναι
η
Δύναμη
της
Ελπίδας.
Είναι
η
Δύναμη
της
Ελπίδας
του
ελληνικού
έθνους
που
απάντησε
ΟΧΙ
στο
τελεσίγραφο
του
Μουσολίνι.
Είναι
η
δύναμη
της
ελπίδας
των
λαών
της
Ευρώπης
που
γκρέμισε
το
τείχος
του
Βερολίνου.
Είναι
οι
ελπίδες
των
μαύρων
της
Νοτίου
Αφρικής
που
ανέτρεψαν
το
ρατσιστικό
καθεστώς.
Η
ελπίδα
των
Ιρλανδών
ένωσε
την
χώρα
τους
και
τον
λαό
της.
ΠΡΟΣ
ΤΕΛΟΣ.....

29. Είναι
η
Δύναμη
της
Ελπίδας
των
μαθητών
και
μαθητριών
των
σχολείων
του
Ριζοκαρπάσου,
που
τα
κρατεί
ριζωμένα,
ως
φάρο
ευρωπαϊκών
ιδεωδών
και
ελληνικού
πνεύματος,
στο
πιο
ακραίο
σημείο
της
Ευρώπης,
στο
μεταίχμιο
του
ευρωπαϊκού
με
τον
αραβικό
κόσμο,
στο
σημείο
που
ο
χριστιανισμός
συναντά
τον
μουσουλμανισμό.
Γι΄
αυτούς
του
μαθητές
και
μαθήτριες
λες
και
έγραψε
ο
μεγάλος
συμπολίτης
μας:
Χρόνια,
σκλαβκιές
ατέλειωτες
τον
πάτσον
τζιαι
τον
κλώτσον
τους.
Εμείς
τζαμαί:
Ελιές
τζιαι
τερατσιές
πάνω
στον
ρότσον
τους!
Τα
παιδιά
του
Ριζοκαρπάσου
μας
διδάσκουν
τη
δύναμη
της
ελπίδας.
Το
οφείλουμε
στα
δικά
μας
παιδιά
να
συνεχίσουμε
να
ελπίζουμε.

30. Να
ελπίζουμε
αλλά
και
να
πιστεύουμε
ότι,
αν
το
θε-­‐λή-­‐σου-­‐με
πολλοί
και
πολύ
στο
χέρι
μας
είναι
να
οικοδομήσουμε
μια
νέα,
σύγχρονη,
Δημιουργική
Κύπρο.
Στο
χέρι
μας
είναι
να
κατακτήσουμε
τις
αξίες
της
Αλήθειας
και
της
Ελευθερίας
και
της
Δημοκρατίας.
Να
ανοικοδομήσουμε
την
οικονομία
μας.
Να
χτίσουμε
μια
ενιαία
Κύπρο.
Έτσι,
φίλες
και
φίλοι,
καταλήγω
ακριβώς
εκεί
όπου
ξεκίνησαν
ο
Γλέζος
και
ο
Σάντας
και
οι
πολεμιστές
στην
Βόρεια
Ήπειρο
και
ο
Τσόρτσιλ:
Η
τύχη
μας
είναι
στα
χέρια
μας.
Και
η
τύχη
ευνοεί
τους
τολμηρούς.
Αυτό
είναι
το
μήνυμα
μου!
Είναι
επώδυνο
κανείς
να
μην
σε
ακούει.
Εγώ-­‐απόψε
σας
ευχαριστώ
που
με
ακούσατε.