1. การสร้ างแบบจาลองข้ อมูล และการวิเคราะห์ ข้อมูล
(Data Modeling and Analysis)
*****
Key Definitions นิยามหลัก
1. Data model แบบจาลองข้ อมูล
A formal way of representing the data that are used and created
by a business system
เป็ นวิธีที่แทนข้อมูลที่ถกใช้และสร้างขึ้นจากระบบ
ู
Shows the people, places and things about which data is
captured and the relationships among them.
แสดงถึง บุคคล สถานที่ และสิ่ งของ ที่จะเก็บข้อมูลและความสัมพันธ์
ระหว่างสิ่งที่กล่าวถึงเหล่านี้
2. Logical data model แบบจาลองข้ อมูลเชิงตรรก
Shows the organization of data without indicating how it is
stored, created, or manipulated.
แสดงให้เห็นรายการข้อมูลโดยไม่ได้คานึงถึงว่าจะเก็บ สร้าง หรื อจัดการ
กับมันอย่างไร
3. Physical data model แบบจาลองข้ อมูลเชิงกายภาพ
Shows how the data will actually be stored in databases or files.
แสดงให้เห็นว่าข้อมูลถูกเก็บจริ ง ๆ ไว้ในฐานข้อมูล หรื อ ไฟล์ อย่างไร
-----------
THE ENTITY-RELATIONSHIP DIAGRAM (ERD)
แผนภาพแสดงความสัมพันธ์ของ Entity
***
What Is an ERD? ERD คืออะไร
A picture showing the information created, stored, and used by a
business system.
ภาพที่แสดงข้อมูลที่สร้างขึ้น จัดเก็บ และถูกใช้ในระบบ
Lines drawn between entities show relationships among the data
เส้นที่ลากเชื่อมระหว่าง Entity แสดงความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูล
5-1

2. An ERD Example ตัวอย่ างของ ERD
5-2

3. ERD Elements องค์ประกอบของ ERD
Entity
A person, place, event, or thing about which data is collected
บุคคล สถานที่ เหตุการณ์ หรื อ สิ่ งของที่เราจะทาการรวบรวมข้อมูล
Must be multiple occurrences to be an entity
สิ่ งที่จะเป็ น Entity ต้องมี Instance มากกว่า 1 Instance
Example: If a firm has only one warehouse, the warehouse is
not an entity.
ตัวอย่างเช่น ถ้าบริ ษทหนึ่งมี คลังสิ นค้า (warehouse) เพียงแห่ง
ั
เดียว warehouse ก็ไม่เป็ น Entity
However, if the firm has several warehouses, the warehouse
could be an entity if the firm wants to store data about each
warehouse instance.
5-3

4. อย่างไรก็ตาม ถ้าบริ ษทที่หลาย warehouse แล้ว warehouse ก็
ั
สามารถเป็ น Entity ได้ ถ้าบริ ษทต้องการเก็บข้อมูลเกี่ยวกับค่าจริ ง
ั
(Instance) แต่ละค่าของ warehouse
Entities and Instances
Attributes (Element, Property, Field)
Information captured about an entity
รายละเอียดเกี่ยวกับ Entity
Only those used by the organization should be included in the
model
เฉพาะที่องค์กรต้องการใช้เท่านั้นที่จะใส่ไว้ในแบบจาลอง
Attribute names are nouns
ชื่อของ Attribute ต้องเป็ นคานาม
Sometimes entity name is added at the beginning of the attribute
name for clarity
็
บางทีกใส่ชื่อ Entity ไว้ขางหน้าชื่อ Attribute เพื่อให้ทาให้เห็นชัดเจน
้
เช่น subject_name, student_name, customer_add
5-4

5. Relationships ความสั มพันธ์
Associations between entities
เป็ นความสัมพันธ์ระหว่าง Entity
The first entity in the relationship is the parent entity; the second
entity in the relationship is the child entity
Entity แรกในความสัมพันธ์เรี ยกว่า Parent Entity (Entity พ่อแม่)
และ Entity ที่สองเรี ยกว่า Child Entity (Entity ลูก)
Relationships should have active verb names
ชื่อความสัมพันธ์ควรเป็ นคากริ ยา
Relationships go in both directions
ความสัมพันธ์จะเป็ นแบบสองทิศทาง
Cardinality
Cardinality
Refers to the number of times instances in one entity can be
related to instances in another entity
หมายถึง จานวนของ Instance ของ Entity หนึ่งที่สามารถจะ
ั
สัมพันธ์กบ Instance ของอีก Entity หนึ่งได้
One instance in an entity refers to one and only one
instance in the related entity (1:1)
ั
ถ้า Instance หนึ่ง ของ Entity หนึ่งไปสัมพันธ์กบ
Instance ของอีก Entity หนึ่ งเพียงตัวเดียวเท่านั้น เรี ยกว่า
มีความสัมพันธ์แบบ 1 ต่อ 1 (One-to-one relationship) เขียน
แทนด้วยสัญลักษณ์ 1:1
1 1
One instance in an entity refers to one or more
instances in the related entity (1:N)
5-5

6. ั
ถ้า Instance หนึ่ง ของ Entity หนึ่งไปสัมพันธ์กบ หนึ่ง
หรื อมากกว่าหนึ่ง Instance ของอีก Entity หนึ่ง เรี ยกว่า
มีความสัมพันธ์แบบ 1 ต่อ N (One-to-many relationship)
เขียนแทนด้วยสัญลักษณ์ 1:N
1 N
Customer bought Product
One or more instances in an entity refer to one or more
instances in the related entity (M:N)
ถ้า Instance หนึ่ง หรื อมากกว่า หนึ่ง ของ Entity หนึ่งไป
ั
สัมพันธ์กบ หนึ่งหรื อมากกว่าหนึ่ง Instance ของอีก Entity หนึ่ง
เรี ยกว่า มีความสัมพันธ์แบบ M ต่อ N (Many-to-many
relationship) เขียนแทนด้วยสัญลักษณ์ M:N
M Reserves N
Passenger Flight
Seat On
5-6

7. สัญลักษณ์ที่ใช้ แทน Cardinality ของ Relation
Cardinality Minimum Minimum Graphic
Interpretation Instances Instances Notation
Exactly one 1 1
Zero or one 0 1
One or more 1 Many (>1)
Zero or more 0 Many (>1)
More than one >1 >1
5-7

8. ตัวอย่างของการเขียน ERD อีกแบบหนึ่ง
BUILDING AN ENTITY-RELATIONSHIP DIAGRAM (ERD)
(การสร้ าง ERD)
Steps in Building ERDs ขั้นตอนในการสร้าง ERD
Identify the entities
กาหนด Entity
Add attributes
เพิ่ม Attribute
Identify relationships
กาหนดความสัมพันธ์
5-8

9. Identify the Entities
Identify major categories of information
กาหนดกลุ่มของสารสนเทศที่สาคัญ
If available, check the DFD for data stores, external entities,
and data flows
ถ้าเป็ นไปได้ ตรวจสอบกับ DFD เพื่อดู Data Store, External
Entity และ Data Flow
Verify that there is more than one instance of the entity that occurs
in the system
ตรวจสอบ Entity ให้แน่ใจว่ามีค่า Instance เกิดขึ้นในระบบมากกว่า 1 ค่า
Add Attributes
Identify attributes of the entity that are relevant to the system
under development
กาหนด Attribute ของ Entity ที่สอดคล้องกับระบบที่กาลังพัฒนา
Check the DFD for details on data flows and data stores
ตรวจสอบ DFD เพื่อดูรายละเอียดเกี่ยวกับ Data Store และ
Data Flow เพื่อดูความสอดคล้องกัน
Check the data requirements of the user requirements
ตรวจสอบความต้องการด้านข้อมูล ตามที่ระบุไว้ในความต้องการ
ของผูใช้
้
Interview knowledgeable users
สัมภาษณ์ผใช้ที่มีความรู้เกี่ยวกับเรื่ องนั้น ๆ
ู้
Perform document analysis on existing forms and reports
วิเคราะห์เอกสารที่มีอยู่ เช่น แบบฟอร์ม และรายงาน
Identify Relationships
Start with an entity and identify all entities with which it shares
relationships
เริ่ มด้วยการระบุ Entity ขึ้นมา Entity หนี่งแล้วหา Entity ทั้งหมดที่มี
ั
ความสัมพันธ์กบมัน
Describe the relationship with the appropriate verb phrase
กาหนดความสัมพันธ์ดวยวลีที่มีคากริ ยาที่เหมาะสม
้
5-9

10. Determine the cardinality by discussing the business rules with
knowledgeable users
พิจารณา Cardinality ตามกฎเกณฑ์ ร่ วมกับผูใช้ที่มีความรู้ในเรื่ องที่
้
เกี่ยวข้อง
ERD Building Tips (กลเม็ดในการสร้ าง ERD)
Data stores of the DFD should correspond to entities
Data stores ของ DFD ควรจะสอดคล้องกับ Entity ต่าง ๆ
Only include entities with more than one instance of information
คง Entity ที่มีค่าของ Instance มากกว่า 1 ค่า ไว้ เท่านั้น
5-10

11. VALIDATING AN ERD
(การตรวจสอบความถูกต้องของ ERD)
*****
Design Modeling Guidelines Summary (สรุ ปหลักการในการสร้างแบบจาลอง)
สรุปแนวทางในการเขียน ERD
1. Entity ประเทศ ที่มีชื่อเพียง 1 Instance (เช่น เม็กซิ โก) Entity นี้ ก็
ไม่จาเป็ นต้องมี
่
2. ถ้าเรี ยกครู วา Professor แล้วใน ERD ก็ควรจะมี Entity ที่ชื่อ
Professor เพื่อให้มีความคงเส้นคงวา
3. ทาไมต้องเก็บข้อมูลเกี่ยวกับมหาวิทยาลัยทั้งหมด? จาเป็ นต้องเก็บชื่อ
คนก่อตั้ง และอธิการบดีคนแรกของแต่ละมหาวิทยาลัยด้วยหรื อ? ถ้าไม่
็
จาเป็ น Attribute เหล่านี้กควรจะเอาทิ้งไปจาก ERD
5-11

12. 4. ชื่อ Attribute ใน Entity ที่ชื่อ Subject มีการเขียนที่ไม่ดี เช่น
name เพราะว่าถ้าใครเห็นเดี่ยว ๆ จะไม่มีทางทราบเลยว่ามันอยูใน ่
Entity ใด จะเป็ นการดี ถ้าเริ่ มต้นแต่ละ Attribute ด้วยคาว่า SUB
ตัวอย่าง name ก็แก้เป็ น SUB_name จะสื่ อดีกว่า และ area ก็
เช่นเดียวกัน ถ้าแทนด้วย department หรื อ สาขาของการวิจย ก็จะ ั
สื่ อได้ดีกว่าเช่นเดียวกัน
5. Attribute ที่ชื่อ name ควรจะแยกเป็ น Last_name กับ
First_name มิเช่นนั้น อาจเกิดปั ญหาในการจัดการข้อมูลภายหลัง
่
เช่น ไม่สามารถเรี ยงนามสกุลได้ ถ้ามันอยูรวมกับชื่อ
6. Model นี้ แสดงให้เห็นว่า ครู แต่ละคนสามารถทางานได้ 1
มหาวิทยาลัยเท่านั้น แล้วครู ที่ตองสอนหลายมหาวิทยาลัยจะทาอย่างไร
้
ควรจะต้องมีการบอกเงื่อนไขไว้ใน Model หรื อ ในเอกสารเพื่อให้
เกิดความชัดเจนว่ามีขอตกลงอย่างไร
้
--------------
5-12

13. YOUR TURN
1. การวิเคราะห์ และสร้ าง ERD จากแบบฟอร์ ม
Welsh Clothing
Order form
Order Number: AB1242 Customer Number: C5432
Order Date: 22/2/2003 Customer Name: Dai the Death
Customer Address: 123 Rama VRoad,
Dusit, Bkk. 11300
Item number Description Quantity Price (Baht) Cost (Baht)
234 Green socks 4 20.00 80.00
532 Yellow hats 5 30.00 150.00
653 Purple shirts 3 200.00 600.00
Cost of Order: 830.00
Vat: 58.10
Total Cost: 888.10
จากใบสังสิ นค้าที่กาหนดให้ จงทาสิ่ งต่อไปนี้ (สร้าง ERD)
่
1. วิเคราะห์หา Entity
2. หา Attribute
3. สร้างความสัมพันธ์ระหว่าง Entity
4. กาหนด Cardinality
5-13

14. 2. การวิเคราะห์ และสร้ าง ERD จากรายงาน
Handy Tool Ltd.
Monthly Salesperson Report
Salesperson number: 1001 Date: May 2006
Salesperson name: Somsak Pakdee
Sales area: West
Customer Customer Warehouse Warehouse Sales
number name code location
101 Smith & Co. 2 Bilston 12,950.00
102 Jones & Son 4 Oxley 21,255.00
103 Smithsons 7 Parklane 10,199.80
Total monthly sales 44,404.80
จากรายงานยอดขายประจาเดือนของพนักงานขาย จงทาสิ่งต่อไปนี้ (สร้าง ERD)
1. วิเคราะห์หา Entity
2. หา Attribute
3. สร้างความสัมพันธ์ระหว่าง Entity
4. กาหนด Cardinality
5-14