The following presentation was presented at "KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA: TIẾP CẬN GIÁO DỤC THÔNG MINH TRONG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG" in Da Nang on December 21, 2018. This presentation was shared to WOW Bali as part of our on going research in sustainable and regenerative development; leveraging WOW's Social Emotional Learning Framework within "Smart Education" Development. The efforts are to define sustainable and regenerative (easy to do and simple to share) models that hyper prime SEAMEO's Seven (7) Priorities of Education via SEL development for optimum innovative research and developments via low cost and high impact dynamics. These solutions hope to includes ASEAN's collaborative networks development via trans-sectorial and trans-cultural solutions; such as private to public partnerships for maximizing opportunities. Presentation 3 FILE NAME:NVMinh Doi-moi-Mo-hinh-Chuong-trinh-SPHN GS.TS. NGUYỄN VĂN MINH và các nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Những yêu cầu và giải pháp đào tạo, bồi dưỡng giáo viên đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông mới

1. Đằ Nẵng,12/2018

2. ĐẶT VẤN ĐỀ
a) Quan điểm xây dựng chương trình giáo dục phổ
thông
+ Xây dựng chương trình giáo dục phổ thông nhằm phát triển năng
lực và phẩm chất, hài hoá đức, trí, thể, mĩ của học sinh.
+ Giáo dục phổ thông 12 năm, gồm hai giai đoạn giáo dục: giai đoạn
giáo dục cơ bản (gồm cấp tiểu học 5 năm và cấp trung học cơ sở 4
năm) và giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp (cấp trung học
phổ thông 3 năm).
+ Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hiện đại;
+ Đa dạng hoá hình thức tổ chức học tập, coi trọng cả dạy học trên
lớp và các hoạt động xã hội, trải nghiệm sáng tạo, tập dượt nghiên
cứu khoa học.
+ Đổi mới căn bản hình thức và phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá
chất lượng giáo dục, bảo đảm trung thực, khách quan, góp phần
hướng dẫn, điều chỉnh cách học và cách dạy.
2

3. ĐẶT VẤN ĐỀ
b) Yêu cầu về phẩm chất, năng lực của học sinh trong
chương trình giáo dục phổ thông
¨ + Chương trình giáo dục phổ thông nhằm hình thành và phát triển những phẩm chất chủ
yếu sau đây của học sinh: yêu đất nước và con người, sống mẫu mực, sống trách nhiệm.
¨ + Chương trình giáo dục phổ thông nhằm hình thành và phát triển những các năng lực
chung chủ yếu sau đây của học sinh: năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề và sáng
tạo, năng lực thẩm mĩ, năng lực thể chất, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực
tính toán, năng lực công nghệ thông tin và truyền thông.
¨ + Phát triển năng lực chú ý tới logic và cấu trúc phẩm chất và năng lực cấu thành nhân
cách học sinh. Theo đó, giáo dục, dạy học tích hợp theo các chủ đề nội môn, liên môn,
liên lĩnh vực, được xác định là phương thức chủ đạo xuyên suốt khi thiết kế, mục tiêu,
chuẩn đầu ra chương trình, lựa chọn nội dung môn học, hoạt động giáo dục, phương pháp
dạy học, kiểm tra, đánh giá.
3

4. VAI TRÒ CỦA GIÁO VIÊN
Giáo viên
Nhà giáo dục
Người học
suốt đời
Người
nghiên cứu
Nhà văn hóa –
xã hội
Vai trò của giáo viên
4

5. Đào tạo, bồi dưỡng giáo viên
theo tiếp cận phát triển năng lực nghề
5
1. Mục tiêu được cụ thể hoá bằng hệ thống năng
lực
3. Phát triển năng lực nghề trong thực tiễn
5. Hướng vào người học
6. Liên kết trách nhiệm giữa cơ sở đào tạo, bồi
dưỡng giáo viên với trường phổ thông vì sự
phát triển nghề nghiệp

6. Mục tiêu và chuẩn đầu ra chương trình đào tạo
¨ Các giá trị nghề nghiệp
¨ – Những giá trị hướng vào học sinh: Yêu học sinh,
khoan dung, độ lượng; Tin rằng tất cả mọi trẻ em đều có
thể học được; Cam kết nuôi dưỡng tiềm năng của từng
học sinh; Coi trọng sự đa dạng.
¨ – Những giá trị mang bản sắc của người giáo viên: Ham
học hỏi; Lạc quan; Kiên trì, kiên nhẫn; Sáng tạo; Sống
lành mạnh; Cởi mở, thân thiện; Thẳng thắn, trung thực.
¨ – Những giá trị phục vụ nghề nghiệp: Yêu nghề; Tự hào
về nghề; Trách nhiệm nghề nghiệp và xây dựng xã hội
văn minh; Cam kết chất lượng.
6

7. Các năng lực nghề nghiệp
7
¨ – Năng lực chuyên ngành: do các khoa của các trường
đại học sư phạm tự
xác định.
¨ – Năng lực sư phạmcó thể được xác định chung cho các khoa
đào tạo giáo viên trung học phổ thông trong trường đại học sư phạm: năng lực dạy
học; năng lực giáo dục; năng lực định hướng sự phát triển của học sinh; năng lực
phát triển cộng đồng; năng lực phát triển cá nhân.

8. 8
Khung chuẩn đầu ra của mô hình đào tạo giáo viên
theo định hướng phát triển năng lực nghề
3 nhóm giá trị;
5 năng lực nghề
Các giá trị nghề nghiệp Các năng lực nghề nghiệp
Năng lực
giáo dục
Năng lực
định
hướng sự
phát triển
của học
sinh
Năng
lực phổ
thông
cộng
đồng
Năng
lực phổ
thông
cá nhân
Những
giá trị
hướng
vào học
sinh
Những
giá trị
mang bản
sắc của
người
giáo viên
Những
giá trị
phục vụ
nghề
nghiệp
Năng lực
chuyên ngành
Năng lực
sư phạm
Năng lực
dạy học

9. LĨNH VỰC TRI THỨC
9
* Thứ nhất là tri thức đại cương
* Thứ hai là tri thức chuyên môn
* Thứ ba là tri thức nghiệp vụ sư phạm
¨ Tri thức nghiệp vụ sư phạm tạo nền tảng cho năng lực hoạt động dạy học và
giáo dục của giáo viên, bao gồm các nội dung chính sau:
¨ a. Tri thức về người học
¨ b. Tri thức về bối cảnh giáo dục, dạy học
¨ c. Tri thức về tổ chức quá trình dạy học, giáo dục
¨ d. Tri thức về phát triển chương trình dạy học, giáo dục
¨ e. Tri thức đánh giá kết quả của giáo dục, dạy học
¨ f. Tri thức tư vấn, tham vấn học đường

10. QUAN ĐIỂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG
SV
sư phạm
GV mới
vào nghề
GV
kinh nghiệm
GV cốt cán
CBQLGD
• NL nghề
trước mắt
• Tiềm năng
phát triển
nghề suốt đời
• Giá trị nghề
cốt lõi
Quan điểm về đào tạo sư phạm
10

11. LUẬN CỨ
Luận cứ khoa học và thực tiễn
Đào tạo, bồi dưỡng
KH cơ bản vs. KH sư phạm
11
NỘI DUNG
KHOA HỌC CƠ BẢN
NỘI DUNG
KHOA HỌC SƯ HẠM
NĂNG LỰC
DẠY HỌC- GIÁO DỤC
(3)
(4)
(1) (2)

12. LUẬN CỨ
12
Mục
tiêu
(các tiêu
chí năng
lực - SP)
Đầu vào
Quá trình
đào tạo
(BD) gia
công)
Đầu ra
(kết quả,
đào tạo
(BD) đáp
ứng mục
tiêu)
Nơi
sử
dụng
(PT)
Mô hình tổng quát đào tạo, BD GV

13. LUẬN CỨ
Luận cứ khoa học và thực tiễn
13
Quan điểm về chương trình đào tạo GV:
q Theo quy trình dạy nghề chặt chẽ, có thể điều khiển được
theo quy trình KĐ&ĐBCL.
q Lấy chuẩn phẩm chất, năng lực và logic HĐ nghề nghiệp
làm cơ sở.
q Đào tạo giáo viên trong bối cảnh nghề nghiệp - “trải
nghiệm lâm sàng”, tương tự Đào tạo Bác sĩ.

14. LUẬN CỨ
Luận cứ khoa học và thực tiễn
14
Chuẩn đầu ra về phẩm chất/giá trị nghề nghiệp:
q Những phẩm chất/giá trị hướng vào HS: Thừa nhận, tôn
trọng, yêu thương, công bằng, khoan dung với HS; Tin tưởng tất
cả HS đều có thể học được; Cam kết nuôi dưỡng và phát triển
tiềm năng của từng HS; Coi trọng sự đa dạng của HS.
q Những phẩm chất/giá trị mang bản sắc người GV: Trung
thực, lạc quan, cởi mở, ham học hỏi; Kiên trì, kiên nhẫn, sáng
tạo, thân thiện; Gương mẫu, sống lành mạnh, chuẩn mực.
q Những phẩm chất/giá trị phục vụ nghề nghiệp: Yêu nghề;
tự hào và say mê với nghề giáo; Trách nhiệm và đạo đức nghề
nghiệp; Cam kết đảm bảo chất lượng giáo dục.

15. LUẬN CỨ
Luận cứ khoa học và thực tiễn
15
Các loại CĐR về năng lực nghề nghiệp:
q Nhóm năng lực nền tảng: NL giao tiếp và hợp tác; NL công
nghệ thông tin; NL ngoại ngữ; NL thích ứng với sự thay đổi; NL
nghiên cứu khoa học;
q Nhóm năng lực chuyên ngành: NL chuyên ngành riêng và
NL chuyển vị sư phạm.
q Nhóm năng lực nghiệp vụ sư phạm: NL định hướng sự phát
triển học sinh; NL dạy học; NL giáo dục; NL công tác xã hội; NL
học tập và phát triển nghề nghiệp.

16. LUẬN CỨ
Kinh nghiệm quốc tế
16
Nhận định chung về mô hình, chương trình đào tạo GV ở Mỹ,
Úc, Phần Lan, Pháp, Đức, Nhật Bản, Trung Quốc, Singapore:
q Phát triển mô hình đào tạo GV truyền thống (chỉ chuyên trách
đào tạo GV) thành trường đa ngành/khoa trong trường ĐH đa
ngành với chương trình đào tạo linh hoạt cho phép người học có
nhiều lựa chọn đầu ra.
q GV có trình độ tối thiểu là thạc sĩ qua lộ trình 04 năm học cử
nhân chuyên ngành và 02 năm học thạc sĩ sư phạm.
q Thực hành, thực tập SP chiếm tỉ lệ lớn trong chương trình đào
tạo; thậm chí, SV tốt nghiệp trường sư phạm chưa được công
nhận là GV nếu chưa qua thời gian tập sự 1,5 - 2 năm ở nhà
trường phổ thông

17. CÁC HỌC PHẦN KHỐI KIẾN THỨC CHUNG
17
Mục tiêu của Khối kiến thức chung
Giúp người học có được nền tảng kiến thức chung về con
người, văn hóa, xã hội và các kỹ năng công cụ để có thể lựa
chọn và học tiếp chuyên ngành phù hợp.
Nguyên tắc xây dựng
q Hướng tới hình thành cơ sở văn hóa xã hội, hiểu biết nền
tảng tương xứng trình độ ĐH, phục vụ cho hoạt động nghề
nghiệp sau này (giáo viên hoặc các ngành khác).
q Mang “màu sắc sư phạm”, hướng tới các giá trị nhân văn, giá
trị dân tộc và nhân loại
q Tiếp cận tổng thể định hướng mục tiêu, chuẩn đầu ra.
q Tiếp cận tích hợp, tạo cơ sở ban đầu cho tư duy tích hợp,
không đi theo các khoa học đơn thuần như trước.

18. CÁC HỌC PHẦN CHUYÊN MÔN BẮT BUỘC
18
Nguyên tắc xây dựng
q Thiết kế theo từng ngành đào tạo.
q Bảo đảm tính kế thừa, liên thông giữa các ngành học, chẳng
hạn: có những môn giao thoa giữa Ngữ văn với Lịch sử, với
Địa lý; Toán cho khoa học tự nhiên; Tiếng Việt của Ngữ văn với
Tiểu học, Mầm non…
q Các nhóm xây dựng chương trình của Nhà trường sẽ thiết kế.
Mục tiêu của Khối kiến thức bắt buộc
Giúp người học có năng lực chuyên môn, đáp ứng chuẩn đầu
ra ngành đào tạo GV, mặc khác, bảo đảm đủ nền tảng để các
sinh viên theo học cử nhân tiếp tục học lên.

19. CÁC HỌC PHẦN PHỤC VỤ DH TÍCH HỢP
19
Đối với SV các ngành Vật lý, Hóa học, Sinh học;
Lịch sử, Địa lý, trên cơ sở chương trình phổ
thông mới và chuẩn giáo viên, Nhà trường sẽ
xây dựng các học phần bổ sung nhằm đảm
bảo cho SV ra trường có khả năng dạy học các
môn KHTN và Sử - Địa.

20. CÁC HỌC PHẦN NGHIỆP VỤ
20
Chuẩn đầu ra
q Chuẩn đầu ra chương trình đào tạo GV & các học phần
NVSP nói riêng dựa trên chuẩn nghề nghiệp và chiến
lược phát triển, điều kiện thực tế của Nhà trường.
q Dự thảo chuẩn nghề nghiệp gồm 5 tiêu chuẩn (15 tiêu chí):
q Tiêu chuẩn 1: Phẩm chất nghề nghiệp
q Tiêu chuẩn 2: Năng lực chuyên môn, ngoại ngữ
& ứng dụng CNTT
q Tiêu chuẩn 3: Năng lực nghiệp vụ sư phạm
q Tiêu chuẩn 4: Năng lực xây dựng, thực hiện
môi trường giáo dục dân chủ
q Tiêu chuẩn 5: Năng lực xây dựng các quan hệ xã hội

21. 21