ಶಾಲಾ ನಾಯಕತ್ವ ಅಭಿವೃದ್ದಿ ಅಂಶಗಳು

1. ಮುಖಯ ಶಿಕಷ ಕರಕಲಿಕಾಸಮುದಾಯ(TCOL)
ಬೆಂಗಳೂರುದಕ್ಷಿಣವಲಯ­ ೩
ವಿಕೇಂದ್ರಿಕೃತ ನಾಯಕತವ
– ಕರಿಯಾತಮ ಕ ಸಂಕೇಣರ್ಣತೆಯ ಈ ದ್ನಗಳಿಗೆ
ಅವಶಯ ಕವಾಗಿದೆ
ಐಟಿಫಾರ್ಚೇಂಜ್
July 2015

2. ಕೈಗಾರಿಕಾಯುಗದಶಾಲೆಗಳು ಮಾಹಿತಿಯುಗದಲ್ಲಿ
● ಕೈಗಾರಿಕಾಯುಗದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಗಳನುನುಮತುತು ಶಾಲಾವಯ ವಸ್ಥೆಯನುನು ಸ್ಥೆರವಾಗಿ
ವಿನಾಯಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿತುತು. ಆದರೆ ಪರಿಸುತುತ ಮಾಹಿತಿಯುಗದಲ್ಲಿಶಾಲೆಗಳು
ಸಂಕೕೇಣರ್ಣವಾಗಿ, ಅನಿರೀೇಕ್ಷಿತಮತುತುಅನಿಶಿಚಿತವಾಗಿ ಬೆಳೆದ್ವ.
ನಾಯಕರುಹಲವುರಿೇತಿಯಸಂಘರ್ಷಗರ್ಣಗಳನುನು ಎದುರಿಸುತಿತುದ್ದಾರೆಹಾಗು
ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿನಸವಾಲುಗಳೆೇನುಅವುಗಳನುನು ಪರಿಹರಿಸುವುದುಹೇಗೆಎಂಬ
ಊಹಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.
● (ಮಾಹಿತಿಯುಗ –ICT ಯು ವಯ ವಸ್ಥೆಯನುನು, ಸಂಸ್ಥೆಯನುನುಮತುತು
ಪರಿಕರಿಯೆಗಳನುನು ತವ ರಿತವಾಗಿಮತುತುವಿಸ್ತುರವಾಗಿ ವಯ ವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸುತತುದೆ. ­
ಮಾದಯ ಮ, ಸಕಾರ್ಣರ, ವಾಯಪಾರ)

3. ಶಾಲಾನಾಯಕತವ ಈಗಹಚ್ಚುಚಿಸಂಕೇಣರ್ಣವಾಗಿದೆ
● ನಾಯಕರಲ್ಲಿಈಕಳಕಂಡ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳುಹಚ್ಚಿಗಿವ.
● ಮಕಕ ಳಕಲಿಕಗಾಗಿಶೈಕಷ ಣಿಕ ನಾಯಕತವ
● ಶಿಕಷ ಕರ/ಸ್ಬಬ ಂದ್ಬೆಂಬಲಮತುತು ಅಭಿವೃದ್ದಾಗಾಗಿಮಾನವ ಸಂಪನೂಮಲ ನಾಯಕತವ
● ಶಾಲಾಗುರಿರಚ್ಚನೆಮತುತು ಸುಸ್ಥೆರತೆಗಾಗಿ ಸಮುದಾಯ ನಾಯಕತವ ( SDMC ಮತುತುಸಥೆ ಳಿೇಯ
ಸಮುದಾಯಸಂಸ್ಥೆಗಳಬೆಂಬಲಪಡೆಯಲು)
● ಭೌತಿಕ, ತಂತ ರಜ್ಞಾನಾಧಾರಿತ, ಆಥಿರ್ಣಕಮತುತುಸಮುದಾಯಾಧಾರಿತಸಂಪನೂಮಲಕ ರಿೇಢೇಕರಣಕಾಕಗಿ
ಸಂಪನೂಮಲ ನಾಯಕತವ
● ಸ್ಬಬ ಂದ್ಯೊಂದ್ಗೆ ಕಾಯರ್ಣನಿವರ್ಣಹಿಸಲು, ಸಥೆ ಳಿೇಯರಾಜಕಾರಣಿಗಳನುನು ನಿವರ್ಣಹಿಸಲು, ನಿೇತಿ
ನಿರೂಪಣೆಗಳನುನುಅಥೈರ್ಣಸ್ಕೂಳಳ ಲು ಮತುತುಅನವ ಯಿಸಲುಆಡಳಿತ ನಾಯಕತವ
● ಪರಿಸುತುತ ಮತುತುನಿಧರರ್ಣರಿತ ಫಲಿತಗಳನಡುವಿನಅಂತರವನುನು ಗುರುತಿಸಲು, ಸಮಸ್ಯಗಳನುನು
ವಿಶಲೇಷಿಸಲು, ಬದಲಾವಣೆಗಳನುನು ಮತುತು ವಿವಿಧರಕಾಯರ್ಣತಂತ ರಗಳನುನುಅನುಷ್ಟಾನಗೊಳಿಸಲು
ಬದಲಾವಣಾ ನಾಯಕತವ

4. ನಾಯಕತವ ದ ಶೈಲಿ ಬದಲಾಗಬೇಕಿದ
● ಶರೇಣೇಕೃತನಾಯಕತವ ವಿಧಾನವುಸಮಕಾಲಿೇನಶೈಕಷ ಣಕನಾಯಕತವ ದಲ್ಲಿಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗುತ್ತಿಲಲ .
● ನಾಯಕತವ ಹಂಚಿಕೆಸಿದ್ದಾಂತ­ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪರತ್ೇಯೊಬಬ ರಲೂಲ ನಾಯಕತವ ಗುಣವಿರುತತಿದ. ಇದು
ಶಾಲೆಯಸಂಕಿೇಣರ್ಣತ, ವೈವಿಧಯ ತ, ಪರತ್ಯೊಬಬ ರೂಳಗೆಅಂತರಾವಲಂಬನೆ ಮತುತಿಪರಜಾತಾಂತ್ರಕ ಸಂಸಕ ೃತ್ಯ
ಮೌಲಯ ಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುತತಿದ.
● ನಾಯಕತವ ಹಂಚಿಕೆಸಿದ್ದಾಂತ : ಏಳುಸೂಚಕಗಳು
– ಜವಾಬ್ದಾರಿಹಂಚಿಕೆ
– ಅಧಿಕಾರಹಂಚಿಕೆ
– ಪರಶಂಸ್,
– ನಾಯಕತವ ಸಾಮಥಯ ರ್ಣ
– ಸಾಂಸಿಥೆಕಕಲಿಕೆ
– ಸಮಾನಮತುತಿನೆೈತ್ಕ ವಾತಾವರಣ
– ವಿಸಾತಿರವಾದಸಮುದಾಯ ಸಂಪಕರ್ಣ

5. ಜವಾಬ್ದಾರಿಹಂಚಿಕೆ
– ನಾಯಕತವ ಹಂಚಿಕೆಸಿದ್ದಾಂತವು ಹಲವುಜನರನಡುವ ತಮಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳ ಬಗೆಗೆ ಒಗಗೆ ಟ್ಟಿನಮತುತಿ
ಸಮನವ ಯದವತರ್ಣನೆಯನುನು ಮೂಡಿಸುತತಿದ.
– ನಿರ್ಧಾರ್ಣರತಗೆದುಕೊಳುಳುವಲ್ಲಿ ಶಿಕಷ ಕರಮತುತಿಭಾಗೇದಾರರನುನುಒಳಗೊಳ್ಳುಸುವಿಕೆಯೂ
ನಾಯಕತವ ಗುಣಗಳನುನು ತೂೇರಿಸುತತಿದ. ಈಮೂಲಕ ನಾಯಕತವ ದಸುಸಿಥೆರತಯಲ್ಲಿನ
ಸಂಕಿೇಣರ್ಣತಗಳನುನುಮತುತಿ ಸವಾಲುಗಳನುನುಅಥೈರ್ಣಸಿಕೊಳುಳುವಸಾಮಥಯ ರ್ಣವನುನುಬಳೆಸುತತಿದ
● ಅಧಿಕಾರಹಂಚಿಕೆ
– ಪರಜಾಪರಭುತವ ದತತವ ಗಳಾದಮುಕತಿಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ, ಸಬಲಿೇಕರಣ, ಪರತ್ಕಿರಯೆಗಳನುನುನಡೆಸಲು
ಜವಾಬ್ದಾರಿಪಡೆದವರಿಗೆಮುಕತಿಅಧಿಕಾರವಿರಬೇಕು. ಈ ಮೂಲಕ ಪರಸಪ ರಅಥೈರ್ಣಸಿಕೊಳಳು ಲು
ಹಾಗುತಂಡದಲ್ಲಿಮುಕತಿವಾಗಜವಾಬ್ದಾರಿನಿರ್ವರ್ಣಹಿಸಲುಸಾಧಯ ವಾಗುತತಿದ.
● Synergy ಪರಶಂಸ್
– ಶಿಕಷ ಕರುಹಂಚಿಕೊಳಳು ಬೇಕು, ಅವರಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನುನು ನಿರ್ವರ್ಣಹಿಸಬೇಕು, ಸೂಪತ್ರ್ಣದಾಯಕ
ಸಹಯೋಜಿತವಾಗಕೆಲಸಮಾಡಬೇಕು, ಸಿಬಬ ಂದಿಯೊಂದಿಗನ ಸಂಬಂಧಶಾಲೆಯಲ್ಲಿನಾಯಕನ
ಪಾತ ರಕಿಕ ಂತದೂಡಡ ದಾಗದ.

6. ● ನಾಯಕತವ ಸಾಮಥಯ ರ್ಣ
– ನಾಯಕತವ ಎಂಬುದು ಪರತ್ಯೊಬಬ ಭಾಗಾರ್ಥಿರ್ಣಗಳ ನೆರವಿನಿರ್ಂದಾಗುವ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಾಧನೆಯಾಗರುತತಿದ.
ಒಂದುಸಂಸ್ಥೆಯನಾಯಕತವ ಸಾಮಥಯ ರ್ಣ ಆಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿನ ಸಾಮೂಹಿಕಜ್ಞಾನಮತುತಿ ಅಲ್ಲಿನಸದಸಯ ರ
ಕೌಶಲಗಳ ಮೇಲೆಅವಲಂಬಿತವಾಗರುತತಿದ. ನಾಯಕತವ ಹಂಚಿಕೆಸಿದ್ದಾಂತವನುನು ಪರಯೋಗಸುವವರು
ತಮಮ ನುನುಮತುತಿಇತರರನುನು ತಮಮ ಗುರಿಮುಟಟಿ ಲುಇರುವ ಸಾಧನವಂದ ಬಳಸುತಾತಿರ. ಇದುಪರತ್ೇಹಂತದ
ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನುನುಪ್ರೂರೇತಾಸಾಹಿಸುತತಿದ. ಹಾಗೂ ಇದು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನಬಗೆಗನ ನಿರ್ಷ್ಕರಯ ಅಂಶಗಳನುನು
ವಿರೂೇಧಿಸುತತಿವ. ಈಮೂಲಕ ಭಾಗಾರ್ಥಿರ್ಣಗಳ ಸಾಧಯ ತಗಳನುನುಹೆಚಿಚಿಸುತತಿದ.
● ಸಾಂಸಿಥೆಕಕಲಿಕೆ
– ಮಾಹಿತ್ಯು ವಸುತಿಸಿಥೆತ್ಯನುನು ಮತುತಿಅಂಕಿಅಂಶಗಳನುನು ಹೊಂದಿರುತತಿದ. ಜ್ಞಾನವಂಬುದುಜನರಲ್ಲಿ
ಮತುತಿಜನರನಡುವಹೊರಹೊಮುಮವ ಅರಿವು. ಏಕೆಂದರ ಮುನೆನುಡೆಸುವುದುಮತುತಿನಿರ್ವರ್ಣಹಿಸುವುದು
ಜ್ಞಾನಾಧಾರಿತಚಟುವಟ್ಕೆಗಳಾಗವ. ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಮುನನು ಡೆಯುತ್ತಿರುವಸಂಸ್ಥೆಯು ಸಂರಚನಾ
ಪರಕಿರಯೆಯನುನು, ಹಂಚಿಕೆಯನುನುಮತುತಿಜ್ಞಾನದಅನವ ಯಿಕವನುನುಸಾಮೂಹಿಕಗೊಳ್ಸಬೇಕು. .
ಭಾಗಾರ್ಥಿರ್ಣಗಳುತಮಮ ನುನುತಾವುಪರತಯೇಕವಾಗನೊೇಡದ ಬ್ದಾರರಾಗುವ, ಮೌಲಯ ಗಳನುನುಹಂಚಿಕೊೇಳುಳುವ
ಮತುತಿ ಸಹಯೋಜಿತವಾಗ ಕೆಲಸಮಾಡುವಮೂಲಕನಾವುಒಂದುಒಳೆಳುಯಉದ್ದೇಶಕಾಕಗ ಒಟ್ಟಿಗಕೆಲಸ
ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವಎಂಬಭಾವನೆಹೊಂದಬೇಕು.

7. ● ಸಮಾನತೆಮತ್ತುತುನೈತಿಕವಾತಾವರಣ
– ಎಲಲ ರನುನುಸಮಾನವಾಗಿಕಾಣುವುದುಹಾಗು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿಪರತಿಯೊಬಬ ರು ಸವ ಂತ್ತ
ನಿರ್ದಾರ್ದಾರಗಳನುನುತೆಗೆದುಕೊಳಳ ಲುಸಾಧಯ ವಾಗಬೇಕುಅವರುತೆಗೆದುಕೊಳುಳವನಿರ್ಧಾರ್ದಾರಒಳ್ಳಯದುಅಥವಾ
ಕಟಟ ದುಇರಬಹುದುಆದರೆ ತ್ತಮಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳಿಗನುವಾಗಿ ಅವರುಕಲಸಮಾಡಲುಪೂರಕವಾದ
ವಾತಾವರಣಮುಖಯ
● ವಿಸಾತುರವಾದಸಮುದಾಯಸಂಪಕರ್ದಾ
– ನಾಯಕತ್ತವ ಹಂಚಿಕಯು ವಯ ವಸ್ಥಿತ್ತವಾದ ದೃಷ್ಟಕೊೇನವನುನುನಿರ್ೇಡುತ್ತತುದ. ಇದು ಸಂಸ್ಥಿಯೊಳಗೆಪರಸಪ ರ
ಸಂಪಕರ್ದಾಹೊಮದಿರುವಭಾಗಾರ್ಥಿರ್ದಾಗಳಮೇಲೆಮಾತ್ತ ರವೇ ಕಾಳಜಿ ಹೊಂದಿರದ, ಸಂಸ್ಥಿಯಹೊರಗಿನ
ವಾತಾವರಣದಮೇಲೊಕಾಳಜಿಯನುನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತತುದ.
– ನಾಯಕತ್ತವ ಹಂಚಿಕಯನಾಯಕರು ಪರಸಪ ರಜನರೆೊಡನಮತ್ತುತುಸಂಸ್ಥಿಗಳ್ೊಡನ ಸಂಪಕರ್ದಾ ಹೊಂದಿರುವ
ನಾಯಕರಾಗಿರುತಾತುರೆ ಹಾಗು ಈವಾತಾವರಣವನುನು ಹಂಚಿಕಮತ್ತುತುಸುಸಂಭದದಾ ಜಾಲತಾಣವಾಗಿ
ನೊೇಡುತಾತುರೆ
– I CANT DO ALL THIS ALONE!!!
– ನಾನೊಬಬ ನೇ ಇದಲ್ಲಾ ಮಾಡಲು ಸಾಧಯ ವಿಲಲ !!!

8. ● ನಮಮ ಸಹಕಲಿಕಾಥಿರ್ದಾಗಳುತ್ತಮಮ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿನಸಮಸ್ಯಗಳಬಗೆಗೆಮಾತ್ತನಾಡುವಾಗನಾನುಸಹನನನು ಸಮಸ್ಯಗಳನುನುಹಂಚಿಕೊಳುಳತೆತುೇನ. ಎಲಲ ರೊ
ಸಹಯೋಜಿತ್ತವಾಘಿಈಸಮಸ್ಯಗಳಬಗೆಗೆಯೋಚಿಸಬಹುದು. ಉದಾ: ಶಾಲೆಗೆಪರತೆಯೇಕವಾದ ಪಠಯ ಕ ರಮರಚಿಸ್ಕೊಳುಳವುದು, ಶಾಲಾಸಂದಭರ್ದಾಮತ್ತುತು
ವೈವಿಧಯ ತೆಯನುನು ಹೇಗೆನಿರ್ವರ್ದಾಹಿಸುವುದು?
● ಭಾಗಾರ್ಥಿರ್ದಾಗಳನಡುವನಾಯಕತ್ತವ ಅಭಿವೃದಿದಾಪಡಿಸುವಲ್ಲಿಯಶಸ್ವಯಾಗಲು ಆನ್‌ಲೆೈನ್‌ಸಮುದಾಯಗಳುವಿಶಾವಸಾಹರ್ದಾಅಂಶಗಳಾಗಿವ
ಎಂಬುದಾಗಿರಾಷ್ಟರೇಯ ಶಾಲಾನಾಯಕತ್ತವ ಕೇಂದರಅಭಿಪ್ರಯಪಟ್ಟದ. ಪರತಿೇಕಾಯರ್ದಾಕ ರಮಕೊಕೂಆನ್‌ಲೆೈನ್‌ಸಮುದಾಯಗಳುಪರಮುಖವಾಗಿವ.
ಇದುಪರತಿಯೊಬಬ ರಿಗೊಪರತಿಕರಯಿಸಲುಸಂಭಾಷ್ಸಲುಅವಕಾಶಒದಗಿಸುತ್ತತುದ., ಜ್ಞಾನದಹಂಚಿಕಯವೇದಿಕಯಾಗಿದ. ಚರ್ಚೆರ್ದಾಗಳಸುಗಮಗಾರ್ರಿಕ
ನಡೆಸುತ್ತತುವ. ಇದುಬಹಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ಸಹಯೋಜಿತ್ತಸಾಮಥಯ ರ್ದಾವನುನುಹೊಂದಿದ.
● ಎಲ್ಲಾಭಾಗಿೇದಾರರನಡುವವೃತಿತುಪರಕಲಿಕಾಸಮುದಾಯನಿರ್ಮಿರ್ದಾಸುವಮುಖಯ ಶಿಕಷ ಕರಆಲೆೊೇಚರ್ನಬಹಳಪರಮುಖವಾದುದು. ವೃತಿತುಪರ
ಸಮುದಾಯಗಳು ನಾಯಕತ್ತವ ದಸುಸ್ತುೇರತೆಯನುನು ಅಭಿವೃದಿದಾಪಡಿಸುತಾತುಭಾಗಿೇದಾರರಿಗೆ ಗುರಿಯಬಗೆಗೆಅಥೈರ್ದಾಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತತುದ. ಈ
ಮೊಲಕ ಶಾಲಾಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿನ ಪರತಿಯೊಬಬ ರಿಗೊ ಕಲಿಕಗೆಅವಕಾಶವಾಗುತ್ತತುದ.
ಕಲಿಕಾಥಿರ್ದಾಗಳಸಮುದಾಯ
ವಲಯಹಂತ್ತದಲ್ಲಿಮುಖಯ ಶಿಕಷ ಕರಸಮೊಹ+ ಶಾಲಾಹಂತ್ತದಲ್ಲಿಶಿಕಷ ಕರಸಮೊಹ

9. ಕಲಿಕಾಸಂಸಕೂ ೃತಿ -Culture of learning.
● ಸಂದಭರ್ದಾ, ಅವಶಯ ಕತೆಗಳು, ಆದಯ ತೆಗಳುಮತ್ತುತುವಿವಿಧನಿರ್ರಿೇಕ್ಷೆಗಳನುನು ತಿಳಿದುಕೊಳಳ ಲು.
● ಆಳವಾದಅಥವಾಆಳವಿಲಲ ದ ಕಲಿಕಾಮಾದರಿ, ಕಂಠಪ್ಠ, ಮಾಹಿತಿ, ಪರತಿಕೃತಿ, ಬ್ಹಯ ಪರತಿಫಲಗಳು, ಅನುಸರಣ, ಅವಲಂಬನಯಂತ್ತಹ
ಆಳವಿಲಲ ದಕಲಿಕಯನುನು ತಿರಸಕೂ ರಿಸುವುದು, ಹಾಗುಕಡೆಗೆ ಗಮನವಹಿಸುವುದು. ಸಂಭಾಷಣ, ಚಿಂತ್ತನ, ಸ್ೈದ್ದಾಂತಿಕಮತ್ತುತುಪ್ರಯೋಗಿಕಗಳ
ನಡುವಿನ ಸಂಪಕರ್ದಾ, ತ್ತಜಞ ಅಧಾಯಪಕರಬಳಕಯಕಡೆಗೆಗಮನವಹಿಸುವುದು. ಈಕಾಯರ್ದಾಕ ರಮದಲ್ಲಿ ಕೇಳುವ, ಸಂಭಾಷ್ಸುವ, ಮತ್ತುತು
ಪರತಿಕರಯಿಸುವಕೌಶಲಗಳಕಡೆಗೆಒತ್ತುತುನಿರ್ೇಡಲಾಗುವುದು.
● ಶಾಲಾನಾಯಕರುಸ್ಬಬ ಂದಿಗಳ್ೊಂದಿಗೆ ಅಥರ್ದಾಪೂಣರ್ದಾವಾದವಾತಾವರಣರಚಿಸಬೇಕು. ವಯಸಕೂ ರಬೊಧನಾಕ ರಮ ನಮಮ ಪಠಯ ಕ ರಮದಲ್ಲಿ
ಬೊೇಧಿಸಬಹುದುಪರಸುತುತ್ತಪಠಯ ಕ ರಮವನುನುಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನುನುಅಥೈರ್ದಾಸ್ಕೊಳಳ ಬೇಕು.
● ತ್ತಮಮ ಸಹೊೇದೊಯೇಗಿಗಳನುನು ಅಭಿವೃದಿದಾಪಡಿಸುವುದು ನಾಯಕರಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತತುದ. ಆದದಾ ರಿಂದ ಅನುಭವವುಳಳ ನಾಯಕರನುನು
ತ್ತರಬೇತ್ತುಗೆೊೇಳಿಸಬೇಕುಮತ್ತುತು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿವೃತಿತುಪರಕಲಿಕಾಸಮುದಾಯರಚಿಸುವಂತೆಪ್ರೊರೇತಾಸಾಹಿಸಬೇಕು .ಈಮೊಲಕಮುಂದಿನ
ಜನಾಂಗದನಾಯಕರನುನುತ್ತಯಾರಿಸಬಹುದಾಗಿದ.

10. ಕಲಿಕಾಸಂಸಕ ೃತಿ -Culture of learning.
● ಸಂದರ್ಭ,ರ, ಅವಶಯ ಕತೆಗಳು, ಆದರ್ಯ ತೆಗಳುಮತ್ತುತುವಿವಿಧನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನುನು ತಿಳಿದರ್ುಕೊಳಳ ಲು.
● ಆಳವಾದರ್ಅಥವಾಆಳವಿಲಲ ದರ್ ಕಲಿಕಾಮಾದರ್ರ, ಕಂಠಪಾಠ, ಮಾಹಿತಿ, ಪರತಿಕೃತಿ, ಬಾಹಯ ಪರತಿಫಲಗಳು, ಅನ್ನುಸರಣ, ಅವಲಂಬನೆಯಂತ್ತಹ
ಆಳವಿಲಲ ದರ್ಕಲಿಕಯನ್ನುನು ತಿರಸಕ ರಸುವುದರ್ು, ಹಾಗುಕಡೆಗೆ ಗಮನ್ನವಹಿಸುವುದರ್ು. ಸಂಭಾಷಣ, ಚಿಂತ್ತನೆ, ಸೈದ್ದಾಂತಿಕಮತ್ತುತುಪಾರಯೋಗಿಕಗಳ
ನ್ನಡುವಿನ್ನ ಸಂಪಕರ, ತ್ತಜಞ ಅಧ್ಯಪಕರಬಳಕಯಕಡೆಗೆಗಮನ್ನವಹಿಸುವುದರ್ು. ಈಕಾಯರಕ ರಮದರ್ಲ್ಲಿ ಕೀಳುವ, ಸಂಭಾಷಿಸುವ, ಮತ್ತುತು
ಪರತಿಕರಯಿಸುವಕೌಶಲಗಳಕಡೆಗೆಒತ್ತುತುನಿೀಡಲಾಗುವುದರ್ು.
● ಶಾಲಾನಾಯಕರುಸಿಬಬ ಂದಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಥರಪೂರ್ಣವರವಾದರ್ವಾತಾವರಣವರಚಿಸಬೀಕು. ವಯಸಕ ರಬೊಧನಾಕ ರಮ ನ್ನಮಮ ಪಠಯ ಕ ರಮದರ್ಲ್ಲಿ
ಬೊೀಧಿಸಬಹುದರ್ುಪರಸುತುತ್ತಪಠಯ ಕ ರಮವನ್ನುನುಬದರ್ಲಾಯಿಸಬಹುದರ್ು ಎಂಬುದರ್ನ್ನುನುಅಥೈರಸಿಕೊಳಳ ಬೀಕು.
● ತ್ತಮಮ ಸಹೊೀದ್ಯೊಯೀಗಿಗಳನ್ನುನು ಅಭಿವೃದಿದಿಪಡಿಸುವುದರ್ು ನಾಯಕರಜವಾಬಾದಿರಯಾಗಿರುತ್ತತುದ್ಯ. ಆದರ್ದಿ ರಂದರ್ ಅನ್ನುಭ,ವವುಳಳ ನಾಯಕರನ್ನುನು
ತ್ತರಬೀತ್ತುಗೆೊೀಳಿಸಬೀಕುಮತ್ತುತು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿವೃತಿತುಪರಕಲಿಕಾಸಮುದಾಯರಚಿಸುವಂತೆಪ್ರೊರೀತಾಸಾಹಿಸಬೀಕು .ಈಮೊಲಕಮುಂದಿನ್ನ
ಜನಾಂಗದರ್ನಾಯಕರನ್ನುನುತ್ತಯಾರಸಬಹುದಾಗಿದ್ಯ.