Quality Education and its references in different countries.

गुणस्तरीय शिक्षा
क
े शवराज घिघिरे
शुक्लागण्डकी नगरपाघिका
“घशक्षा सबैभन्दा शक्तिशािी हघियार हो
जसको सहारािा घििी संसार बदल्न सक्छौ”
–नेल्सन िण्डेिा

िीर्षकहरू
1) घशक्षाको सुरुवाि
2) घशक्षण घबघि
3) िूल्याङ्कन
4) अब क
े गने
5) कसिे गने
4/22/2024 ghimirekr@gmail.com/9856040542 2

शिक्षाको सुरुवात
• पशहलो शिक्षा प्रणाली शसया राजवंि (2076-1600 ईसा पूवष) मा शसजषना
गररएको शियो। शसया राजवंिको समयमा, सरकारले क
ु लीनहरूलाई
अनुष्ठान, साशहत्य र धनुशवषद्या (प्राचीन शचशनयााँ क
ु लीनहरूका लाशग महत्त्वपूणष)
बारे शिक्षा शिन शवद्यालयहरू शनमाषण गर्यो।

स्पार्ाषमा १३५० वर्ष अशि
• स्पार्षन क
े र्ाहरूले कठोर राज्य प्रायोशजत शिक्षा, सैन्य प्रशिक्षण र
समाजीकरण कायषक्रममा प्रवेि गरे।
• प्रणालीले कतषव्य, अनुिासन र सहनिीलतालाई जोड शियो।
• यद्यशप स्पार्षन मशहलाहरू सेनामा सशक्रय शिएनन्, शतनीहरू शिशक्षत शिए र
अन्य ग्रीक मशहलाहरूको तुलनामा अशधक हैशसयत र स्वतन्त्रताको आनन्द
शलन्थे।

पशहलो शवद्यालय

नेपालमा शिक्षा
• नेपाििा घशक्षा लामो समयसम्म गृह-शवद्यालय र गुरुक
ु लहरूमा आधाररत
रहेको शियो।
• सन् १८५३ मा जङ्गबहािुर राणाद्वारा पशहलो औपचाररक शवद्यालय िरबार हाई
स्क
ु लको स्िापना गररएको शियो जुन त्यस समयमा धनी राणा वगषको लाशग
मात्र खुला राखखएको शियो।
• सन् १९५१ मा नेपालमा प्रजातन्त्र आएपशि यसमा साधारण व्यखिको
बच्चाहरूलाई समेत प्रवेि शिन िाशलएको हो। नेपालको वतषमान समयको
प्रािशमक शवद्यालयिेखख शलएर शवश्वशवद्यालय स्तरसम्मको शिक्षालाई भारतीय
शिक्षा प्रणाली अनुसार तयार गररएको ि, जुन शिशर्स राजको शवरासत हो।

शिक्षाका कालहरु
• प्राशचन काल
• मध्य काल
• राणा काल
• आधुशनक काल

प्राचीनकाल
• प्राचीनकालमा शिक्षाको उद्देश्य शवद्यािीहरूलाई िारीररक, मानशसक र
सामाशजक गुणको शवकास गरी योग्य नागररक बनाउनु हो । गुरुक
ु ल
शवद्यालयहरू सहररया वातावरणिेखख अलग्ग प्रक
ृ शतको काखमा रहन्थे ।
गुरुहरू पशन आफ्नो उच्च आचारमा रहेका हुन्थे । जसको िाप
शवद्यािीहरूको कोमल मखस्तष्कमा पनुष स्वाभाशवक शियो । शिक्षामा आचार
शनमाषणलाई साह्रै ठ
ू लो स्िान प्रिान गररएको शियो ।

मध्यकाल
• मध्यकालीन िैशक्षक व्यवस्िालाई हेिाष बौद्धधमष तन्त्रिास्त्र, मूशतषकला,
शचत्रलेखन आशिको राम्रो उन्नशत भएको िेखखन्ि । मध्यकालीन शिक्षा िुई
भागमा बााँशडएको शियो । पशहलो आध्याखिक शिक्षा जसमा धमष, ििषन,
सङ्गीत आशि पिषथ्यो । िोस्रो जीवनमूलक शिक्षा जीवन धान्न अपनाइने
शचत्रकला, मूशतषकला वास्तुकला आशि शिए । पशहलो प्रकारको शिक्षा आनन्द
प्राखिको लाशग उच्चधरानासाँग सम्बखित शियो भने िोस्रो प्रकारको शिक्षा
तल्लो वगषको जीवन धान्ने प्रशतभासाँग सम्बखित शियो ।

राणाकाल
• जङ्गबहािुर राणाले बेलायतबार् फक
े पशि शव.स. १९१० मा िापािलीखस्ित िरवारको
िाख चोकमा नेपालको पशहलो अङ्ग
् ग्रेजी शवद्यालयको स्िापना गरेका शिए । यस
स्क
ू लमा राजाका िोरािोरी तिा राणाका सन्तानलाई शिक्षा शिने व्यवस्िा
शमलाइएको शियो । प्रधानमन्त्री वीर िमिेरका पालामा िरवार स्क
ू लमा
सवषसाधारण जनताका सन्तानले प्रवेि पाउने भए । उनको पालामा आएका
भारतका गंगावाइ भन्ने एक मशहलाले काठमाडौंमा आधारभूत प्रािशमक शिक्षा सुरु
गरेकी शिइन् । यसैको प्रभावबार् नेपालमा मशहला शिक्षाको सुरु गनष प्रेरणा प्राि
भएको माशनन्ि । प्रधानमन्त्री िेव िमिेरको पालामा भार्ा पाठिालाको स्िापना
नारी मुलुकका शवशभन्न भागमा प्रािशमक शिक्षा शिने पररपार्ीको िालनी गररएको
शियो । िेव िमिेरले शवद्यािीहरूलाई लेख्ने शसलोर् र अक्षराङ्क शिक्षा नामक पुस्तक
शनिः िुल्क शवतरण गने व्यवस्िा शमलाएका िए । िेव िमिेर शिक्षाप्रेमी राणा
प्रधानमन्त्रीमा गशनन्थे ।

िरबार हाइस्क
ू ल

आधुशनककाल
• शव.स. २००७ फागुन ७ गते नेपालमा प्रजातन्त्र प्राि भएपशि स्वतन्त्रपूवषक सबै कायष गर्षन
जनताले पाउने भए । २००७ मा शिक्षा मन्त्रालयको स्िापना भयो । अशधराज्यका शवशभन्न
गाउाँ ता सहरहरूमा शवद्यालयहरूको स्िापना गररयो । २०१० सालमा अशधराज्यलाई ७
शडशभजनमा शवभाशजत गरी प्रत्येक शडशभजनमा एउर्ा शडशभजन इन्सपेक्टर अफ स्क
ू लस
कायाषलयहरूको स्िापना गररयो । शडशभजनल इन्सपेक्टर अफ स्क
ू लसको काम
शवद्यालयहरू स्िापना गने, स्वीक
ृ शत शिने, सरकारबार् शिने आशिषक सहायता शवतरण गने र
शवद्यालयहरुको शनरीक्षण गने आशि शिए ।
•
शव.स. २०११ मा नेपाल राशरि य शिक्षा योजना आयोग बन्यो । उि आयोगले शिन प्रशतशिन
बढ्िै गएको शिक्षण संस्िाहरूको लाशग स्िापना गररएको शडशभजनल इन्स्पेक्टर कायाषलय
अपयाषि भएको क
ु रा िेखाउनुका सािै िैशक्षक शनरीक्षण तिा शवद्यालय प्रिासनको लाशग
त्यसबेला भएका २८ वर्ा शजल्लामा शजल्ला शिक्षा शनरीक्षकको कायाषलय स्िापना गरी
राजपत्र अनशङ्कत कमषचारीलाई शजल्ला शिक्षा शनरीक्षक शनयुि गररयो । शव.स. २०१८ मा
नेपाल अशधराज्यलाई १४ अञ्चल ७५ शजल्लामा शवभाशजत गररयो । सोही वर्ष सवाषङ्कीण
राशरि य शिक्षा सशमशत गठन गररयो । त्यसबेला शडशभजनल इन्सपेक्टर अफ स्क
ू ल
कायाषलयलाई खारेज गरी १४ वर्ा अञ्चल शिक्षा अशधकारी कायाषलयको स्िापना गररयो ।

घशक्षा क
े हो ?
• सामान्यातया शिक्षा घसक्ने र घसकाउने प्रघिया हो । ज्ञानको जननी हो । िेि
शवकासको सम्बाहक हो । ब्यिीगत शबकासको अगुवा हो । शसप शबकािको
आधार हो । सभ्यताको ऐना हो । ब्यवहारवाि को प्रयोगिाला हो ।
नैशतकताको जननी हो । िक्षताको पशहचान हो । सम्पन्नताको मापक हो ।
योग्यताको शनधाषरक हो । श्रोत साधानहरुको ब्यवस्िापक हो ।
आवस्यकताहरुको पररचालक हो । शवतरणको शनिेिक हो । समाजको
आिषि हो । पशहचानको मूल ममष हो । सबाषङ्गगीण शबकािको मेरुिण्ड हो ।

पाठ्यक्रम भनेको क
े हो?
• िाखिक अिषमा पढाईने घबषयबस्तुको ििबद्धिािाई पाठ्यिि भघनन्छ
। यद्धशप समकाशलन समाजका आवस्यकताहरु, ब्यिीगत आवस्यकताहरु
एवं राशरि य आवस्यकताहरु पररपुशतष गनष संगशठत िैशक्षशणक िस्तावेज
पाठ्यक्रम हो ।
पाठ्यक्रमलाई जुन कोणबार् पाररभाशर्त गरेता पनी यो पठनपाठनको
मागषििषन हो

स्िानीय पाठ्यक्रम
• सामान्यतयिः स्थानीयस्तरका घवषयवस्तहरू सिावेश गरी घवद्याियिा घनयघिि
पठनपाठन गने उद्देश्यिे ियार गररने शैक्षघणक योजना नै स्थानीय पाठ्यिि
हो ।
• यसले स्िानीय क्षेत्रका प्रािशमकतामा रहेका शवर्यवस्तुहरूलाई समेर््ि र
शतनीहरूलाई शवद्यालयको शनयशमत कायषक्रम अनरूप कक्षाकोठासम्म पुयाषउने
अपेक्षा गररन्ि ।
• यस पाठ्यक्रममा शविेर्ितिः स्िानीय स्तरका प्राक
ृ शतक, सांस्क
ृ शतक, भाशर्क एवम्
ऐशतहाशसक शवर्यवस्तुका सािै पेसा, व्यवसाय शवपि् व्यवस्िापन लगायतका शवर्य
वस्तु समेशर्न्िन् ।
• शवद्यालय तहमा क
े न्द्रबार् तयार गरी लागू गररएको पाठ्यक्रमले मात्र
शवद्यािीहरूलाई आवश्यक ज्ञान, सीप र व्यवहारका सम्पूणष सक्षमताहरू प्रिान गनष
सिैन भन्ने यिािषलाई मध्यनजर गरी स्िानीय पाठ्यक्रमको अवधारणा आएको हो ।

स्िानीय पाठ्यक्रम भनेको क
े हो?
• स्िाशनय सरोकोरवाला, शवज्ञहरु, स्िानीय बुखद्धशजशवहरु, सामाशजक अगुवाहरु,
नागररक समाज आशिको अगुवाईमा स्िानीय श्रोतसाधानहरु एवं
सम्भावनाहरुको समुशचत पररचालन गरी आििष समाज शनमाषणको पररकल्पना
अनुरुप शनमाषण गररने पाठ्यक्रम स्िानीय पाठ्यक्रम हो ।

स्िानीय पाठ्यक्रमको आवश्यकता शकन?
• कखन्द्रक
ृ त पाठ्यकक्रमले शवशबधतापूणष क्षेत्रको सम्भावनाहरुलाई समेर््न
नसक्दा स्िानीय पाठ्यक्रमको अवधारणा आएको हुन सक्ि । यद्धशप यो राम्रो
शबर्यबस्तु हो, महत्वपूणष अवधारणा हो । तर गखम्भर शबर्य यो हो की स्िाशनय
पाठ्यक्रम स्िाशनय तहमा ब्यवहाररकरण भएको ि की िै न ? यस बारे
सरोकारवालाहरुको एं व शवज्ञहरुको चासो रहेको ि की िै न ? यस बारे
समयमै ध्यान शिन जरुरी रहेको ि ।

औशचत्य
• स्थानीय िहिे आफ्ना िौघिक, सािाघजक, सांस्क
ृ घिक, ऐघिहाघसक
िथा पययटकीय िहि्वका घवषयवस्तुिाई स्थानीय पाठ्यपुस्तकिा
सिावेश गदाय आिघवद्याथीिा आफ्नो स्थानीय िहप्रघिको अपनत्व बढ्ने
देक्तिन्छ
•

हामी जोड शिन्िौं
1) यस शवद्यालयले स्िानीय भार्ा संस्क
ृ शत र ररशतररवाजमा गौरव गरी शतनको
अभ्यास तिा खोज अनुसिान एव संरक्षण
2) स्िानीय आशिषक शक्रयाकलाप संग पररशचत भइ आयआजषन तफ
ष उन्मुख

क
े क
े समाबेस हुन्ि?
• क) स्िानीय स्तरमा पाइने वनस्पशत तिा पिुपंक्षीको (जैशवक शवशवधता)
पशहचान ।
• ख) स्िानीय क्षेत्रमा रहेका भौगोशलक सम्पिाको पररचय ।
ग) स्िानीय क्षेत्रका प्राक
ृ शतक तिा मानवजन्य शबपत्तीहरूको पशहचान र
सोबार् होसीयारी ।
ि) स्िानीय क्षेत्रका प्रचशलत चाडपवष र संस्क
ृ शतको पशहचान ।
ङ्ग) स्िानीय ऐशतहाशसक स्िलहरूको पररचय ।
च) असल सामाशजक मूल्य–मान्यताको अनुिरण ।
ि) स्िानीय पेसा, व्यवसाय र आशिषक शक्रयाकलापहरूको पशहचान ।
ज) योग व्यायाम र खेलक
ु ि सम्बिी पररचय ।

िुई पर्क

शविेर्ताहरू
• शवद्यालय शिक्षा सशमशत
• स्िानीय शवज्ञहरू
• स्िानीय सरोकारवालाहरू
• वडा भेला
• क्षेत्रहरु

शिक्षक बैठक

अशभभावक भेला
• अशभमुखोकरण
• सुझाब सङ्कलन

िलफल
• शवद्यालय स्तरीय

शवश्वका शवश्वशवद्यालयहरु
1) २३६२९ वटा घवश्वघवद्याियहरु- १०४ वटा देशिा- युरोडेराका अनुसार
2) सबै भन्दा िेरै घवश्वघवद्यािय भारििा -५२८८ इक्तन्दरा गाक्ति ओपेन

१ िेखख २० सम्मका शवश्वशवद्यालयहरु
1) अक्सफोडष-युक
े
2) हावाषडष-युएसए
3) क्याखिज –युक
े र स्टानफोडष –युएसए
4) म्यासाचुसेर््स-युएसए
5) क्याशलफोशनषया ई र्े-युएसए
6) शप्रन्सर्न-युएसए
7) क्याशलफोशनषया युनुभशसषशर्-युएसए
8) एले-युएसए
9) इम्पेररयल कलेज –युक
े
10) कोलखम्बया-युएसए

१ िेखख २० सम्मका शवश्वशवद्यालयहरु
1) इशर्एच जुररच-खस्वजरल्याण्ड
2) शसकागो-युएसए
3) पेनसलभाशनया –युएसए
4) जोन हखककन्स-युएसए
5) शिङ्ग
् गुवा -शचन
6) पेशकङ्ग-शचन
7) र्ोरन्टो-क्यानडा
8) नेिनल युशनभशसषशर् शसङ्गापुर-शसङ्गापुर
9) कनेल-युक
े

हाम्रा शवश्वशवद्यालयहरुको स्िापना
1) शत्रभुवन शवश्वशवद्यालय १९५९
2) नेपाल संस्क
ृ त शवश्वशवद्यालय १९८६
3) काठमाण्डौं शवश्वशवद्यालय १९९१
4) पूबाषञ्चल शवश्वशवद्यालय १९९४
5) पोखरा शवश्वशवद्यालय १९९७
6) लुखम्बशन बुशद्दर शवश्वशवद्यालय २००५
7) मध्य पशिम शवश्वशवद्यालय २०१०
8) सुिुर पशिम शवश्वशवद्यालय २०१०
9) क
ृ शर् तिा वन शवश्वशवद्यालय २०१०
10) नेपाल खुला शवश्वशवद्यालय २०१६
11) राजर्ी जनक शवश्वशवद्यालय २०१७

प्रिेि शवश्वशवद्यालयहरु
• गण्डकी शवश्वशवद्यालय २०७६
• मनमोहन र्ेखिकल शवश्वशवद्यालय २०७६
• मधेि क
ृ शर् शवश्वशवद्यालय २०७८
• लुखम्बशन र्ेखिकल शवश्वशवद्यालय २०७९
• मधेि शवश्वशवद्यालय २०७९

शवश्वशवद्यालयहरु

म्यासाचुसेर््स

Cambridge University

राम्रो शवद्यालय राम्रो शवश्वशवद्यालय
1) शिक्षण शसकाइ वातावरण
2) अनुसिान
3) साइर्ेसन( कशत ज्ञान उत्पािन भएको ि?,ररसचष शफडब्याक कसरी
गइरहेि,नशबन काम कशत भइरहेि)
4) राशरि य आउर्लुक-शविेिी र आफ्नो पाशलका बाशहरबार् कशत आएका िन?
5) उत्पािन- कशत शवद्यािी सन्तुस्ट िन?कशतले शवद्याबाररशध गिष न?

शजम्मेवारी
• पाठ्यक्रम कायाषन्वयनको शजम्मेवारी

पशहला तीन
• १. घशक्षा िन्त्राियः
• २. घशक्षा िथा िानव श्रोि घवकास क
े न्द्र
• ३. पाठ्यिि घवकास क
े न्द्रः

पाशिल्ला चार
• ४- घशक्षा घवकास घनदेशनाियः
• ५. घशक्षा घवकास िथा सिन्वय इकाइ
• ६. घशक्षा िािीि क
े न्द्रः
७
. पाघिक घशक्षा शािा-पाघिका भरका घवद्याियको बस्तुगि
अबिोकनबाट सहयोग गने।

प्रमुख पात्र
• ८. घवद्याियः
• शवद्यािीको सरकार शिक्षक र प्र अ त्यसको प्रमुख भएकोले शिक्षणशसकाइ
प्रशक्रयामा स्िानीय पाठ्यक्रम बारे शिक्षकहरुलाई प्रबोशधकरण प्रयोग गरी
गुणस्तरीय शिक्षा अशभवृखद्ध गने शजम्मा प्रधानाधयापकको हुन्ि।
• अशभभावक संग िलफल गरी जानकारी शिने

हाम्रो शसकाइ श्रृखला

Interactive white Board

Smart Board

शिकाइका तररका
• सुनेर
• िेखेर
• चलेर
4/22/2024 ghimirekr@gmail.com 43

होवाडष गाडषनर
1) िेखेर
2) भार्ा
3) गशणत
4) शकनेस्िेशर्क
5) सांशगशतक
6) इन्टर पसषनल
7) इन्टिा पसषनल - यस्ता तरीका स्िानीय पाठ्यक्रम लागु गनष प्रयोग गरौं

Learning Spectrum

Required Infrastructure
1) Desktops, Laptops, palmtops
2) Internet Connectivity

एक शिन
• पशहले क
े अन्तमा क
े जस्तो?
• हाम्रो शिमाग खाशल त हुिैन शन
• जस्तैिः न्यूयोक
ष -ठ
ू ला ठ
ू ला िर, स्वतन्त्रताको िाशलक
• त्यस्तै वालवाशलका पशन हामी जस्तै कल्पना गिषिन

Let see some animation
April 22, 2024 Keshav Ghimire 52

April 22, 2024 Keshav Ghimire
53

April 22, 2024 Keshav Ghimire 54

April 22, 2024 Keshav Ghimire
55

शय शिक्षक र शवद्यािीका उपयोगी वेबसाइर्
• पुस्तकालय डर् ओआरजी
• शडयरवाक
• शसकाइ चौतारी
• क
ु ल्याब्स
• लुमा

Used Apps/websites
• https://dlc.dwit.edu.np
• https://www.pustakalaya.org/en
• https://kullabs.com
• https://learning.cehrd.edu.np/home
• https://looma.website/home

शडयरवाक

शसकाइ चौतारी

Epustakalaya

E-path

Kullabs

Looma Website

अभ्यास गरौ
• इपुस्तकालय
• शसकाइ चौतारी
• शडयरवाक
• क
ु लल्याब्स

Computer Lab

पुस्तक नहुिाको उिाहरण

पुस्तक नहुाँिा

Questions and Answers

हातैले लेखेर पुस्तक नहाँिा प्रश्न उत्तर

प्रश्नहरु र उत्तरहरू

प्रश्नपत्र र उत्तरहरु

School Website भए त्यशह राखख शिने

लेखा राखने तररका

इन्टरनेर् नहुाँिा कसरी पुस्तक,पाठ्यक्रम शलने?

गुणस्तरीय शिक्षा
• पाठ्यक्रमले तोक
े का अशधकत शसकाइ उपलखिको प्राखिलाई गुणस्तरीय
शिक्षा भशनन्ि।

कसरी ग्रहण गने
• ज्ञान
• सीप
• उत्पािन
• बजार
• आशिषक उन्नशत

नेपालमा हाल सम्मको धारणा
• धेरै पाठ्यपुस्तक बोक
े र महङ्गा शनजी शवद्यालयमा अङ्ग
् ग्रेजी माध्यममा पढनु
पढाउनुलाई गुणस्तरीय शिक्षा भशनन्ि।

अङ्ग् ग्रेजीमा अध्ययन गिैमा
• गुणस्तरीय शिक्षा प्राि हुन्ि?
• अवश्य हुिैन्

अन्राशरि य मापिण्ड र समयुि रारि सङ्घको
अवधारणा
• गुणस्तरीय शिक्षा प्राि गनषिः १.शवद्यािीहरू स्वास्थ्य हुनु पिष
• २. शवद्यािीहरूले पोर्णयुि खाना खान पाउनु पिष ।
• ३. शवद्यािीहरू क
ु नै क
ु रा शसि मानशसक र िारीररक रुपमा तयार हुनु पिष ।
• ४. शवद्यािीहरूले गुणस्तरीय शिक्षामा सहभाशगता जनाउनको लाशग पररवार
अशन समुिायको पूणष सहयोग प्राि हुनु पिष ।
• ५. शवद्यािीहरू स्वस्थ्य, सुरशक्षत,,लैशङ्गक संबेिनशिलतालाई आि साि गिै
पयाषि श्रोत तिा सुशबधायुि वातावरणमा अध्ययन गने पाउने अवस्िाको
प्रत्यभूशत हुनु पिष ।

फराशकलो ििमा शचत्रण गिाष
• ताशलम प्राि शिक्षकद्वारा बालक
े खन्द्रत शिक्षण शबशध प्रयोग भई ब्यवखस्ित
कक्षाकोठामा समान अवसर प्राि भएको अवस्िालाई गुणस्तरीय शिक्षा
भशनन्ि।
• युनुसेफका शनिेिक साशिङ्ग रशसिका अनुसारिः “गुणस्तरीय शिक्षाले रारि को
िैशक्षक लक्ष्य अशन शसपयुि सभ्य समाज शनमाषण गनष र ब्यखिको मशनबृशत्त
सकारािक बनाउन अहम भूशमका खेल्ि”।

अब क
े गने
1. शिक्षकलाई मशहना नकर््िै तलव भत्ता
2. शिक्षकलाई पुरस्क
ृ त र शनिेिन
3. शिक्षकलाई ताशलम शिएर अपडेर्

गनै पने
1. शिक्षकलाई ताशलम
2. शवद्यिीलाई शडशजर्लाइज
3. शिक्षक, अशभभावक र शवद्यािीको भूशमकामा पररवतषन
4. पाठ्यक्रममा पररमाजषन

सम्भावनाको लाशग िुक्लागण्डकी
नगरपाशलकाहरुको िाशयत्व
1. लागतको ब्यबस्िा(Total cost)
2. भौशतक संरनचना शनमाषण(Physical infrastructure)
3. मानवश्रोत शवकास(Professional Development)
4. प्राशवशधक सहयोग(Technical Support) Data center, Tv at different
places, Network places………….

िैशक्षक सत्र २०८१
• समय ताशलकामा स्िानीय पाठ्यक्रम-हाम्रो िुक्लागण्डकी
• जेष्ठमा अबलोकन गररने

नयााँ वर्ष २०८१ को
हाशिषक िुभकामना
क
े शवराज घिघिरे
Former Head Teacher ,KSS
Shuklagandaki -06 Tanahun

1) इमेल ghimirekr@gmail.com
2) भाइबर 9846632476
3) गुगल डु :ghimirekr@gmail.com
4) गुगलशमर् : ghimirekr@gmail.com
5) स्काइप: ghimirekr@gmail.com
6) मेसेन्जर:kr.ghimire@yahoo.co.in
7) फ
े सबुक:kr.ghimire@yahoo.co.in
8) शिर्र: ghimirekr@gmail.com
9) शलङ्कशडन: ghimirekr@gmail.com
10) युट्युब :Keshav Raj Ghimire,ICT Channel
11) इन्स्टाग्राम: ghimirekr@gmail.com
12) गुगल म्याप:Birds Palace
13) Mobile:9856040542
14) 9846040542
15) Slideshare
4/22/2024
ghimirekr@gmail.com/9856040542 86

Quality Education and its references in different countries.

Recommended

Recommended

More Related Content

More from Keshav Raj Ghimire

More from Keshav Raj Ghimire (20)

Quality Education and its references in different countries.