5. Σχεδιασμός
Περιεχομένου
Οι πληροφορίες μπορεί να δίνονται:
είτε μέσα από ποικίλες πηγές,
δηλαδή, βιβλία του εμπορίου
σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο
που δεν είναι όμως σχεδιασμένω
για εξ αποστάσεως διδασκαλία και
μάθηση.
Σε αυτή την περίπτωση συντάσσεται
ένας Οδηγός Μελέτης.
6. Σχεδιασμός
Περιεχομένου
Οι πληροφορίες μπορεί να δίνονται:
είτε μέσα από άρθρα
επιστημονικών περιοδικών, είτε
και με παράθεση σχετικών ενός
θέματος απόψεων διαφόρων
μελετητών χωρίς κανένα περαιτέρω
σχόλιο από τους συγγραφείς του
οδηγού μελέτης.
8. Σχεδιασμός
Περιεχομένου
Η δομή του υλικού στο ΕΑΠ είναι
συγκεκριμένη και μονοδιάστατη:
Σκοπός
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Έννοιες κλειδιά
Εισαγωγικές Παρατηρήσεις
Σύνοψη
Λίστα ελέγχου Γνώσεων
Ευρετήριο Όρων
Γλωσσάρι
Βιβλιογραφία
Οδηγός για Περαιτέρω Μελέτη
Απαντήσεις Ασκήσεων Αυτοαξιολόγησης
και Δραστηριοτήτων
Κατάλογοι Πινάκων και Εικόνων
Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
9. Σχεδιασμός
Περιεχομένου
Αντιθέτως, πχ στο Open Univeristy
(M. Βρετανία) :
Your Tutor Group (on-line)
Course Structure (Blocks)
Set books
Web resources
On-line debates στο Tutor-group
Προσωπικές σημειώσεις του φοιτητή.
Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
10. Σχεδιασμός
Περιεχομένου
Αντιθέτως, πχ στο Open Univeristy
(M. Βρετανία)
παρέχονται Οδηγίες:
πώς να κρατά σημειώσεις
πώς να χρησιμοποιεί τις πηγές στο
διαδίκτυο
πώς να συμμετέχει στο forum
συζητήσεων με τους συμφοιτητές και τον
καθηγητή-σύμβουλο
Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
14. Διδακτικός
και
Μαθησιακός
Σχεδιασμός
Όπως κάθε σοβαρή διδακτική
προσπάθεια, οφείλει να ξεκινά με
τον σαφή και ξεκάθαρο
προσδιορισμό των στόχων.
Ειδικά στην εκπαίδευση από
απόσταση ο σπουδαστής πρέπει να
γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τι κάνει,
γιατί το κάνει, πώς το κάνει και
αν εκείνο που του ζητείται το
κάνει σωστά.
26. Γλωσσικός
Σχεδιασμός
Ένα άμεσο και φιλικό ύφος γραφής
διευκολύνει πολύ την
αλληλεπίδραση του σπουδαστή με
το υλικό, και αν οι συγγραφείς
προσέξουν, μπορούν να δώσουν
την αίσθηση ότι το ίδιο το κείμενο
‘μιλά’ σα να βρίσκεται ο συγγραφές
εκείνη την ώρα της μελέτης μαζί με
τον σπουδαστή.Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
27. Γλωσσικός
Σχεδιασμός
Επιπρόσθετα, είναι πολύ
λειτουργική και πρακτική η χρήση
συνδετικών φράσεων ή η
δημιουργία ‘γέφυρας’ μεταξύ των
νοημάτων όπως ‘τώρα έχετε
ολοκληρώσει αυτό...’ ‘ στη συνέχεια
θα δούμε πώς αυτό περιγράφεται
στην πράξη...’ και άλλες παρόμοιες
συνδετικές και ταυτόχρονα
διευκρινιστικές εκφράσεις και
διατυπώσεις.
Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
29. Οπτικός
Σχεδιασμός
Καλύπτει το γραφιστικό και
τυπογραφικό σχεδιασμό του
κειμένου με στόχο να περάσει
οπτικά τα μηνύματα στους εξ
αποστάσεως σπουδαστές.
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
30. Οπτικός
Σχεδιασμός
«Ο οπτικός σχεδιασμός πρέπει
να προσθέτει προσωπικότητα
και ζωή στο έντυπο υλικό,
ενώ ταυτόχρονα πρέπει να
παραμένει αόρατος»
(Bureau for University Teaching Team, 2000)
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
31. Οπτικός
Σχεδιασμός
Θεμελιακό ρόλο στον επιτυχή
και άρτιο oπτικό σχεδιασμό,
επιτελεί:
Η ευκρίνεια:
«Το μέτρο της αντίληψης των
τυπογραφικών στοιχείων.
Μετράται με την ταχύτητα
αναγνώρισης των γραμμάτων
στη σελίδα»
(Ματθιόπουλος, 2002, σελ.159)
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
32. Οπτικός
Σχεδιασμός
Θεμελιακό ρόλο στον επιτυχή
και άρτιο oπτικό σχεδιασμό,
επιτελεί:
Η αναγνωσιμότητα:
«το μέτρο της κατανόησης και της
σαφήνειας του κειμένου. Μετράται
με τον χρόνο που μπορούμε να
διαβάσουμε ένα κείμενο χωρίς
να κουραστούμε »
(Ματθιόπουλος, 2002, σελ.159)
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
33. Οπτικός
Σχεδιασμός
Θεμελιακό ρόλο στον επιτυχή
και άρτιο oπτικό σχεδιασμό,
επιτελεί:
Η διάταξη του κειμένου:
«Κάθε τμήμα και επίπεδο κειμένου πρέπει να είναι
συνεπές με τα υπόλοιπα, και ταυτόχρονα, να
διατηρεί την ιδιαιτερότητα του και είναι κατά το
δυνατόν εναρμονισμένο με τη γενικότερη μορφή».
(Bringhurst, 2002, σελ.9)
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
34. Οπτικός
Σχεδιασμός
Θεμελιακό ρόλο στον επιτυχή
και άρτιο oπτικό σχεδιασμό,
επιτελεί:
Η δομή (πρέπει να υποστηρίζει την
εύκολη πρόσβαση σε οποιοδήποτε
κεφάλαιο ή ενότητα του κειμένου):
«Όταν το εξ αποστάσεως εκπαιδευτικό υλικό είναι χωρισμένο
σε ενότητες, ο φοιτητής μελετάει κάθε ενότητα ως ένα αυτοτελές έργο,
με αποτέλεσμα να μπορεί να αποτιμήσει την ύλη που έμαθε αλλά
ταυτόχρονα να μην αποθαρρύνεται από τον όγκο της ύλης».
(Holberg, 2002)
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
35. Οπτικός
Σχεδιασμός
Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
Τα βασικότερα στοιχεία που
διαμορφώνουν την οπτική δομή
του κειμένου:
Ο τύπος και το μέγεθος της
γραμματοσειράς
Η χρήση του κενού χώρου
Η αντίθεση μεταξύ των στοιχείων του
κειμένου
Η τοποθέτηση των γραφικών και
εικόνων στη διάταξη της σελίδας
Το μέγεθος των περιθωρίων
Το μήκος των γραμμών του κειμένου
Το διάστιχο των γραμμών
(Αλεξάκη, 2014)
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
36. Οπτικός
Σχεδιασμός
Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
Τα βασικότερα ερωτήματα
αξιολόγησης που τίθεται σχετικά με
τη διαμόρφωση του εξ αποστάσεως
έντυπου εκπαιδευτικού υλικού:
Η αναγνωσιμότητα του
κειμένου είναι ικανοποιητική σε
σχέση με τη γραμματοσειρά
που χρησιμοποιείται;
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
37. Οπτικός
Σχεδιασμός
Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
Τα βασικότερα ερωτήματα
αξιολόγησης που τίθεται σχετικά με
τη διαμόρφωση του εξ αποστάσεως
έντυπου εκπαιδευτικού υλικού:
Οι αισθητικές διαστάσεις
προκαλούν τον σπουδαστή να
διαβάσει το κείμενο;
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
38. Οπτικός
Σχεδιασμός
Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
Τα βασικότερα ερωτήματα
αξιολόγησης που τίθεται σχετικά με
τη διαμόρφωση του εξ αποστάσεως
έντυπου εκπαιδευτικού υλικού:
Ενισχύει το κείμενο τους
εκπαιδευομένους να έχουν
πρόσβαση σε διαφορετικές
ενότητες στο έντυπο;
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
39. Οπτικός
Σχεδιασμός
Πρακτικά,
τι περιλαμβάνει;
Τα βασικότερα ερωτήματα
αξιολόγησης που τίθεται σχετικά με
τη διαμόρφωση του εξ αποστάσεως
έντυπου εκπαιδευτικού υλικού:
Βοηθάει ο σχεδιασμός του
κειμένου τους
εκπαιδευομένους να
σχεδιάσουν το δικό τους
μονοπάτι ανάγνωσης;
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
40. Σε κάθε περίπτωση:
Η συγγραφή ενός εξ αποστάσεως εκπαιδευτικού
υλικού αποτελεί μία σύνθετη και χρονοβόρα
διαδικασία.
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
41. Σε κάθε περίπτωση:
Απαιτούνται δεξιότητες:
διδακτικής και παιδαγωγικής μεθοδολογίας,
σχεδιασμού γραφιστικού περιβάλλοντος ή
τουλάχιστον βασικών γνώσεων των
δυνατοτήτων που μας προσφέρουν σχετικά οι
ΤΠΕ
γνώση χειρισμού του λόγου και
δεξιότητα στην άμεση μετάδοση νοημάτων
και μηνυμάτων μέσα από το κατάλληλο ύφος
γραφής.
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ
42. Και όλα αυτά με γνώμονα τους σπουδαστές,
των οποίων οι ανάγκες και οι προτιμήσεις
διαφοροποιούνται.
Όποιες και αν είναι όμως αυτές, ο στόχος είναι
ένας:
Η τελική αυτονομία και ανάπτυξη μίας
κριτικής και αναστοχαστικής θεώρησης των
πραγμάτων, μέσα σε ένα μεταλλασσόμενο
πλαίσιο αναφοράς.
ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΣΠΑΝΑΚΑ