2. 2
Opis Kursu
Cele:
rozwijanie praktycznej wiedzy na temat
suchych skafandrów
zwiększenie umiejętności nurkowych
umożliwienie planowania, organizowania oraz
wykonywania nurkowań z wykorzystaniem
suchego skafandra
zwiększenie doświadczenia studentów pod
opieką wykwalifikowanych instruktorów
3. 3
Wymagania Kursu
Warunkiem wstępnym dopuszczenia do
kursu jest posiadanie stopnia OWD lub
stopnia równorzędnego.
Wiek: ukończone 12 lat.
Od studentów, którzy nigdy dotąd nie
nurkowali w suchym skafandrze, wymaga się
zaliczenia zajęć na wodach zamkniętych w
suchym skafandrze.
Do zaliczenia kursu wymagane są dwa
nurkowania w suchym skafandrze;
maksymalna głębokość nurkowań podczas
tego kursu wynosi: 18 m.
4. 4
Wymagania sprzętowe
dla studentów oraz instruktorów
Całe standardowe wyposażenie nurkowe zawierające:
suchy skafander
akcesoria do skafandra, konieczne w warunkach, w jakich
prowadzony jest kurs (kaptury, buty oraz rękawice suche
lub mokre)
alternatywne źródło powietrza, które w razie potrzeby może
być dzielone z innymi nurkami
jacket / kamizelka ratunkowo – wypornościowa z
inflatorem niskiego ciśnienia
kompletny zestaw urządzeń pomiarowych do kontroli
głębokości, czasu oraz kierunku
5. 5
Podstawowe wiadomości dotyczące
ciepła oraz jego utraty w wodzie
Pod koniec tych zajęć będziesz w stanie:
wyjaśnić dlaczego szybciej wychładzamy się w
wodzie niż na powietrzu
wymienić osiem czynników, które decydują o
tym, że marzniesz pod wodą
zdefiniować hipotermię
wyjaśnić dlaczego nawet lekka hipotermia może
być poważnym problemem dla nurków
6. 6
Woda i ciepło
woda jest około 800 razy gęściejsza niż powietrze
woda przewodzi ciepło 20 razy szybciej niż powietrze
utrata ciepła z organizmu w wodzie o temperaturze 27°
zachodzi bardzo szybko, ponieważ w tej temperaturze
ciało traci więcej ciepła niż jest w stanie go wytworzyć
woda o temperaturze poniżej 34° jest odczuwana jako
„chłodna” nawet po krótkim okresie przebywania w niej
7. 7
Osiem czynników, które wpływają na
odczuwanie zimna w wodzie to:
temperatura wody
czas przebywania w wodzie
efektywność termiczna ubrania ochronnego (skafandra
nurkowego)
zdolności twojego ciała do wytwarzania ciepła
ilość tkanki tłuszczowej
powierzchnia ciała w stosunku do jego masy
aklimatyzacja
aktywność ruchowa pod wodą
8. 8
Uczucie zimna pod wodą
Nurkowanie rekreacyjne odbywa się dla odpoczynku i
przyjemności. Aby zachować komfort należy unikać
nadmiernego wychłodzenia organizmu.
Poza brakiem komfortu podczas nurkowania
wychłodzenie jest poważnym zagrożeniem
bezpieczeństwa.
Ciało funkcjonuje poprawnie w temperaturze, która waha
się o plus minus 4° w stosunku do normalnej
temperatury ciała.
Ilość utraconego ciepła musi równać się ilości ciepła
wyprodukowanego przez ciało
9. 9
Hipotermia
Zredukowana temperatura ciała
Oznaki i symptomy hipotermii:
dreszcze
zdrętwienie
zsinienie
senność
ogólne zmęczenie
Najpoważniejszym zagrożeniem dla nurka jest to, że nawet
łagodna hipotermia może spowolnić jego reakcje, obniżyć
zdolność podejmowania decyzji, wytrzymałość i siłę
10. 10
Typy skafandrów nurkowych
body suits
Wykonane z Lycry® lub streczu.
Raczej przeznaczone do ochrony przez
poparzeniem słonecznym czy przed
otarciem pod wodą, niż przed utratą
temperatury ciała.
mokre skafandry
Wykonane z pianki neoprenowej o niskiej
gęstości.
Neopren jest bardzo dobrym izolatorem (im
grubszy neopren, tym bardziej opóźnia
utratę ciepła).
Dokładnie dopasowany skafander ogranicza
cyrkulację wody.
11. 11
Typy skafandrów nurkowych cd.
suche skafandry
Produkowane z różnych materiałów.
Wszystkie posiadają wodoszczelne zamki i zawory.
Utrzymują ciepło poprzez uwięzienie powietrza w
bieliźnie nurkowej czy / oraz pod samym
skafandrem. Skafander odgrywa tu rolę ochrony
przed wodą (wodoszczelnej bariery).
Suchy skafander może mieć sam w sobie
właściwości izolacyjne (np. te wykonane z
neoprenu); inne typy natomiast mogą wymagać
specjalnej bielizny nurkowej, która będzie spełniać
rolę izolatora.
12. 12
Zalety suchego skafandra
Odczucie komfortu cieplnego podczas nurkowania.
Poprawa bezpieczeństwa. Używanie suchego skafandra w dużym
stopniu ogranicza ryzyko związane z nadmierną utratą ciepła
przez organizm. Kiedy jest ci ciepło jesteś mniej wrażliwy na
chorobę dekompresyjną. Dobrze dopasowany suchy skafander
nie ogranicza krążenia krwi oraz nie utrudnia oddychania.
Możliwość wykonania dodatkowych nurkowań bez ryzyka utraty
nagromadzonego w organizmie ciepła
Zmniejszenie zużycia powietrza. Zmarznięty nurek zużywa
powietrza więcej niż nurek, któremu jest ciepło.
Utrzymywanie ciepła na powierzchni, nawet przy niskiej
temperaturze otoczenia.
13. 13
Zalety suchego skafandra cd.
Właściwości izolacyjne pozostają względnie stałe,
niezależnie od głębokości (w przypadku skafandrów nie
wykonanych z neoprenu).
Nie wymaga ścisłego dopasowania.
Większość typów suchych skafandrów może być
naprawionych bardzo szybko, nawet na miejscu.
Suche skafandry, przy których wykorzystuje się bieliznę
nurkową, pozwalają na dostosowanie właściwości
izolacyjnych do temperatury otoczenia, wody, typu
nurkowania, aktywności pod wodą oraz budowy ciała.
Eliminuje problem nieprzyjemnego uczucia przy
wchodzeniu do wody, gdy zimna woda gwałtownie wpływa
do skafandra.
14. 14
Wady suchego skafandra
Początkowy koszt.
Niektóre suche skafandry są nieco
mniej wygodne niż mokre
(szczególnie gdy nurkuje się w
bardzo zimnych wodach, z grubą
bielizną nurkową).
Manszety (szczególnie przy szyi)
mogą być czasami niewygodne.
15. 15
Wady suchego skafandra cd.
Podczas gorących dni dosyć poważnym
problemem dla nurków w suchych
skafandrach jest możliwość przegrzania przed
nurkowaniem.
W porównaniu ze skafandrami mokrymi,
podczas nurkowania w suchym skafandrze
nurkowie używają większej ilości ciężarków.
Suchy skafander wymaga więcej opieki i
dbałości zarówno przed, jak i po nurkowaniu.
17. 17
Budowa skafandra suchego
1. Zamki / suwaki suchych skafandrów
Wprowadzone w połowie lat 60-tych specjalne
wodoszczelne zamknięcie, które oryginalnie
zostało zaprojektowane do wykorzystania w
przestrzeni kosmicznej.
Istnieje bardzo wiele możliwości położenia
zamka w skafandrze suchym. Najczęściej stosuje
się dwa położenia:
po przekątnej z przodu skafandra
na plecach na wysokości ramion
Dodatkowe zamki zwiększające komfort, np.
umożliwiające oddawanie moczu bez
konieczności zdejmowania skafandra.
18. 18
Budowa skafandra suchego cd.
2. Manszety
Montowane na szyi i nadgarstkach, czasami także na
kostkach (jeżeli skafander nie ma zintegrowanych
butów).
Materiały, z których wykonywane są zazwyczaj
manszety:
Lateks. Delikatny, elastyczny i wygodny. Łatwy w
zakładaniu/ zdejmowaniu oraz dopasowaniu do
własnych rozmiarów szyi i nadgarstków.
Neoprenowe. Zazwyczaj wykorzystuje się je dłużej
niż mankiety lateksowe (ze względu na to, że są
bardziej wytrzymałe na „korozję” ozonową).
19. 19
Budowa skafandra suchego cd.
Przecieki w okolicach manszetów
Zazwyczaj w okolicach nadgarstków, co spowodowane jest
nierównościami / kanalikami, które powstają po
wewnętrznej stronie nadgarstka (ścięgna i ruchy skóry) oraz
włosami i zanieczyszczeniami, które dostały się pomiędzy
manszetę a skórę.
Przeciek powstaje także wtedy, gdy nadmiar powietrza
nagromadzonego w skafandrze ucieka poprzez manszety.
Mogą być także powodowane rozerwaniem, dziurkami oraz
uszkodzeniami szwów.
20. 20
Budowa skafandra suchego cd.
dostosowywanie manszety
Manszeta na szyi powinna być dopasowana, ale nie zbyt obcisła
i nie powodująca dyskomfortu.
Jeżeli manszeta lateksowa jest zbyt obcisła, należy przyciąć
lateks (nie więcej niż 5 mm). Po przycięciu należy ubrać
skafander i sprawdzić czy jest już dopasowany.
Dostosowywanie neoprenowej manszety przy szyi. Naciągnij
manszetę na owalny przedmiot o odpowiedniej wielkości
(obwodu szyi) i pozostaw na noc.
21. 21
Budowa skafandra suchego cd.
3. Zawór inflatora
Zazwyczaj umieszczany jest pośrodku klatki piersiowej.
Połączenie z wężem niskiego ciśnienia automatu
oddechowego (mechanizm przyciskania/ przesuwania)
pozwala na wpuszczanie powietrza z butli.
Końcówka wystająca z zaworu powinna być okryta
osłonką, za każdym razem gdy skafander nie jest
używany. Metalowa końcówka może uszkodzić skafander,
gdy ten jest zwinięty.
Wąż niskiego ciśnienia musi być odłączony od zaworu
zanim zdejmie się butlę z automatem oddechowym.
22. 22
Budowa skafandra suchego cd.
4. Zawór wylotowy / upustowy
Zazwyczaj umieszczany na lewym ramieniu lub na klatce
piersiowej, ewentualnie także na nadgarstku.
Zawór powinien znajdować się w takiej pozycji, aby był
możliwie jak najwyżej.
Ręczne zawory – uruchamiane przez nurka.
Automatyczne zawory, z możliwością dostosowania ilości
wypuszczanego powietrza, które samodzielnie
wypuszczają nadmiar powietrza, bez konieczności
uruchamiania przez nurka. Pozwala na ustawienie, przy
jakiej wartości ciśnienia będzie się uruchamiał. Większość
z nich można także uruchamiać ręcznie.
23. 23
Budowa skafandra suchego cd.
5. Materiały wykorzystywane do produkcji suchych
skafandrów
suche skafandry z pianki neoprenowej
Materiał podobny do tego, z którego wykonywane
są mokre skafandry.
Skafander sam stanowi izolację, zmniejszając
potrzebę stosowania bielizny nurkowej.
Ze względu na pływalność pianki neoprenowej,
nurek korzystający z tego typu skafandra suchego,
będzie musiał zabierać więcej ciężarków.
Skafander ten ulega kompresji wraz z głębokością,
powodując zmiany w pływalności.
24. 24
Budowa skafandra suchego cd.
Podczas kompresji skafandra wraz z głębokością traci on
także swoje właściwości izolacyjne.
Skafandry z neoprenu są rozciągliwe (we wszystkich
kierunkach), a przez to wygodne oraz łatwe do ubierania /
zdejmowania.
Łączenia w skafandrze mogą być szyte, klejone czy
mocowane taśmą. Z czasem łączenia te mogą stawać się
coraz mniej szczelne, powodując przeciekanie.
Z wiekiem, poszczególne komórki / pęcherzyki powietrza w
piance neoprenowej mogą pękać. Jeżeli dojdzie do sytuacji,
kiedy kilka komórek położonych obok siebie pęknie, może
dojść do przeciekania skafandra.
25. 25
Budowa skafandra suchego cd.
skafandry z materiału powlekanego (skafandry membranowe)
Zazwyczaj wykonywane z nylonu z wodoodporną powłoką.
Nie są rozciągliwe. Z tego powodu muszą być luźno dopasowane.
Mimo, że materiał jest sztywny łatwo je zakładać.
Materiał ten nie ma żadnych właściwości izolacyjnych, dlatego
konieczne jest korzystanie z bielizny nurkowej.
Nie ulega kompresji ani nie powoduje zbytniego zwiększenia
pływalności.
Materiał odporny na rozerwania, otarcia czy uszkodzenia punktowe
(dziurawienie).
Manszety na nadgarstki i szyję zazwyczaj wykonywane są z lateksu,
chociaż mogą też wystąpić manszety neoprenowe.
Łączenia zazwyczaj są szyte lub łączone na ciepło ultradźwiękami.
26. 26
Budowa skafandra suchego cd.
skafandry wykonywane z trilaminatu/Cordury®
Wykonywane z dwóch warstw gęsto tkanego
materiału, z cienką warstwą gumy butylowej
pomiędzy nimi.
Materiał był pierwotnie zaprojektowany dla
oddziałów NATO i przeznaczony do wykorzystania
podczas ataków chemicznych i biologicznych.
Wytrzymały i elastyczny; trwały oraz odporny na
uszkodzenia punktowe, otarcia i rozerwania.
Nie ulega kompresji ani nie powoduje zbytniego
zwiększenia pływalności.
Mankiety na nadgarstki i szyję wykonywane są
zazwyczaj z lateksu, chociaż można spotkać także
neoprenowe.
Zawinięte oraz zaszyte łączenia pokrywane są
dodatkowo elastyczną powłoką.
27. 27
Budowa skafandra suchego cd.
skafandry z prasowanej (kompresowanej) pianki neoprenowej
Wytrzymałe, odporne na kompresję, otarcia, rozerwania i
uszkodzenia punktowe.
Materiał ten zbudowany jest z gęstej pianki neoprenowej, którą
sprasowano pomiędzy wytrzymałym nylonem (po stronie
zewnętrznej) oraz lekką dzianiną (po stronie wewnętrznej).
Ulega tylko małej kompresji oraz posiada niewielką własną
pływalność.
Skafandry z tego materiału są rozciągliwe i dlatego mogą być
dobrze dopasowane do ciała.
Manszety na nadgarstki oraz szyję zazwyczaj wykonane są z
cienkiego neoprenu, ale można także spotkać manszety z
lateksu.
Łączenia są zazwyczaj szyte i klejone typowym klejem do
neoprenu, a następnie pokrywane elastyczną powłoką.
Jest to skafander bardzo wytrzymały i trwały.
28. 28
Budowa skafandra suchego cd.
skafandry z wulkanizowanej gumy
Materiał podobny to tego, jaki jest używany do produkcji
pontonów.
Łączenia są wykonywane pod ciśnieniem i w wysokiej
temperaturze, dzięki temu są bardzo wytrzymałe,
praktycznie można powiedzieć, że ten typ skafandra jest
pozbawiony szwów.
Nie ulega kompresji ani nie powoduje zbytniego
zwiększenia pływalności.
Materiał odporny na rozerwania, otarcia czy uszkodzenia
punktowe.
Manszety na nadgarstki i szyję wykonywane są zazwyczaj z
lateksu.
Skafandry te mogą być wysuszone i naprawione na miejscu,
co odbywa się podobnie jak naprawa dziurawej dętki.
Zakup takiego skafandra to spory wydatek, ale jest to
rekompensowane jego wytrzymałością i trwałością.
29. 29
Dodatkowe wyposażenie skafandrów
suchych
1. Kaptury
Łączone ze skafandrem. Wykonywane
z lateksu lub neoprenu. Używane
podczas nurkowań w bardzo zimnych
wodach. Niektóre typy są
zaprojektowane tak, że utrzymują
głowę suchą. Lateksowe kaptury są
bardzo delikatne.
Nie połączone za skafandrem.
Zazwyczaj wykonane z neoprenu.
Często jest to krótki kaptur z mokrego
skafandra bez ochronnego karczku /
przedłużenia na barki, który ma
izolować przed zimnem.
30. 30
Dodatkowe wyposażenie skafandrów
suchych cd.
2. Buty
Zazwyczaj większe niż buty z mokrego skafandra, mogą być
potrzebne większe płetwy dla zapewnienia komfortu pływania.
Wyróżnia się trzy typy butów przy suchych skafandrach:
Lateksowe - łatwe do przedziurawienia, należy nosić dodatkowe
buty nurkowe (mokre) dla ich ochrony.
Z gumową podeszwą - zazwyczaj wykonane z neoprenu, który
potem został połączony (zanurzony lub powleczony) z gumą, w
taki sposób aby formował podeszwę.
Modelowane, ze wzmacnianą podeszwą - mocne, trwałe i ciepłe.
W niektórych skafandrach cały but, a nie tylko podeszwa, może
być wzmacniany.
31. 31
Dodatkowe wyposażenie skafandrów
suchych cd.
3. Ochraniacze na kolana (łatki na kolanach). Jest to
standardowe wyposażenie w większości skafandrów.
Czasem jako dodatkowe wyposażenie, stosowane są
także łatki na łokcie
4. Kieszenie. Opcjonalny element wyposażenia. Zazwyczaj
umieszczane na udzie.
5. Szelki. Pozwalają nurkowi na rozebranie górnej części
skafandra, bez ryzyka, że cały skafander opadnie mu
do kostek.
6. Teleskopowa góra skafandra. Pozwala na swobodę
ruchów oraz wygodne dopasowanie skafandra do
wszystkich pozycji ciała.
7. Zamki zwiększające komfort/ zawory do oddawania
moczu.
8. Pierścienie do suchych rękawic.
32. 32
Bielizna nurkowa
W jaki sposób bielizna nurkowa utrzymuje
ciepło?
Pod wodą. Bielizna powoduje uwięzienie
powietrza w skafandrze, które z kolei
ogrzewane jest przez ciało nurka. Redukuje
przewodzenie ciepła pomiędzy zimną wodą
a skórą.
Na powierzchni. Redukuje przewodzenie
ciepła pomiędzy ciałem a zimnym
powietrzem. Ochrania przed wiatrem w
przerwach między nurkowaniami.
33. 33
Bielizna nurkowa cd.
Trzy czynniki, nad którymi należy się
zastanowić wybierając bieliznę
nurkową:
właściwości izolacyjne po kompresji
na głębokości
ograniczanie swobody ruchów
właściwości izolacyjne, gdy jest
mokra
34. 34
Bielizna nurkowa cd.
Sześć typów bielizny nurkowej:
1. Polar (poliester) - puszyste włókno syntetyczne tkane na
materiale.
Zalety:
łatwy w czyszczeniu
niedrogi w porównaniu z innymi typami materiałów
Wady:
ulega do pewnego stopnia kompresji pod wodą
materiał ten „sypie się” – powstają kłaki, które mogą
zablokować zawory
kiedy materiał zmoczy się, traci w całości lub częściowo
swe właściwości izolacyjne
35. 35
Bielizna nurkowa cd.
2. Watolina (ang. „bunting”) - włókna
poliestrowe – wyglądają jak filc
Zalety:
niedrogi
nie ulega kompresji
Wady:
ma wysokie przewodzenie
jest najmniej efektywny, co w przypadku
nurkowania, trzeba rekompensować grubością
bielizny z niego wykonanej.
36. 36
Bielizna nurkowa cd.
Polipropylen - polecany do
wykorzystania jako dodatkowa
bielizna pod właściwą bieliznę
nurkową
dobrze izoluje
wchłania pot oraz tłuszcze
chroniąc właściwą bieliznę
nurkową przed zabrudzeniem
37. 37
Bielizna nurkowa cd.
Thinsulate® - cienkie polipropylenowe włókna tkane
na syntetycznym płótnie, produkowane przez firmę
3M
Zalety:
bardzo dobry izolator, odporny na kompresję na
głębokości, utrzymuje swoje właściwości izolacyjne
nawet gdy jest mokry
nie tworzą się kłaki
Wady:
zazwyczaj jest drogi (w porównaniu z innymi
materiałami)
38. 38
Bielizna nurkowa cd.
Pianka (z otwartymi porami)
Syntetyczna pianka gumowa z powłoką nylonową
Zalety:
odporna na kompresję na głębokości
łatwa w czyszczeniu
nie tworzy kłaków
nie traci w całości właściwości izolacyjnych po
zamoczeniu.
Wady:
dosłownie „zatrzymuje” wodę jak gąbka, w przypadku
zalania skafandra
39. 39
Bielizna nurkowa cd.
Radiacyjny materiał izolacyjny
aluminiowe włókna połączone z poliestrowymi
włóknami syntetycznymi, w postaci płótna
folia aluminiowa zespolona z polietylenem
Zalety:
gwarantuje izolację (ograniczoną) nawet gdy jest mokry
łatwy w czyszczeniu
szybko schnie
Wady:
zazwyczaj drogi
40. 40
Bielizna nurkowa - podsumowanie
Zależnie od temperatury wody, wskazane jest
zakładanie dodatkowych warstw ubrania,
izolujących szczególnie w obrębie torsu.
Wybór indywidualnej bielizny nurkowej bazuje na:
typie planowanego nurkowania
temperaturze wody
czasie nurkowania
41. 41
Systemy ciężarków, jackety i
ustalanie pływalności
Nurkowanie w suchym skafandrze wymaga więcej
ciężarków, aby otrzymać neutralną pływalność, niż podczas
nurkowania w mokrym skafandrze.
W związku z noszeniem bielizny nurkowej więcej powietrza
zostaje uwięzionego w skafandrze.
Ilość dodatkowych ciężarków, jaka będzie potrzebna, zależy
od typu suchego skafandra oraz bielizny nurkowej, które
wykorzystuje nurek.
42. 42
Systemy ciężarków, jackety i
ustalanie pływalności cd.
Wygodniej jest posługiwać się mniejszymi
ciężarkami, które łatwiej równomiernie rozmieścić
na pasie balastowym.
Można używać dodatkowych obciążników, na
przykład na nadgarstki i kostki.
Można podzielić ciężar na dwa systemy: pas
balastowy oraz system ciężarków w jackecie.
43. 43
Systemy ciężarków, jackety i
ustalanie pływalności cd.
Określanie właściwej ilości obciążenia podczas nurkowania w
suchym skafandrze:
Rozpocznij od sesji na basenie w pełnym sprzęcie.
Używając małych ciężarków, dodawaj je systematycznie do
momentu aż uzyskasz pływalność neutralną na powierzchni.
Pływalność neutralna na powierzchni – z pustym jacketem
i skafandrem oraz wstrzymując oddech powinieneś zanurzyć
się do poziomu oczu. Podczas wydechu powinieneś tonąć.
Nurkując w wodzie słonej, odpowiednio zwiększ obciążenie,
związane z większą wypornością wody słonej.
44. 44
Systemy ciężarków, jackety i
ustalanie pływalności cd.
Skoryguj pływalność w związku z ubytkiem powietrza z
butli, w miarę jego zużycia podczas nurkowania. W
zależności od butli może będziesz musiał dodać nawet do
trzech kilogramów.
Jeżeli dodasz dużo powietrza do skafandra, możesz
spowodować jego nierównomierne rozmieszczenie w
skafandrze, co może prowadzić do problemów z
pływalnością pod wodą.
45. 45
Systemy ciężarków, jackety i
ustalanie pływalności cd.
Jeżeli używasz pasa balastowego, lepiej mieć pas z kieszonkami
na ołów, gdyż łatwiej wtedy dodawać czy wyciągać ciężarki.
Odpowiedni jacket do nurkowania w suchym skafandrze – nie
może zasłaniać zaworu inflatora suchego skafandra. Najlepsze
będą jackety ze skrzydłem.
46. 46
Systemy ciężarków, jackety i
ustalanie pływalności cd.
Kontrolowanie pływalności na powierzchni
Aby otrzymać dodatnią pływalność na powierzchni,
dodawaj powietrze tylko do jacketu. Dodanie
powietrza do skafandra na powierzchni, może
utrudniać pływanie z powodu przemieszczającego się
powietrza oraz zgromadzenia się powietrza w okolicy
ramion. Taka sytuacja bardzo utrudnia ruchy ramion.
47. 47
Systemy ciężarków, jackety i
ustalanie pływalności cd.
Kontrolowanie pływalności pod wodą:
dodawaj powietrze tylko do skafandra, nie do jacketu.
Ta technika pozwala na:
uniknięcie problemów ze ściśnięciem skafandra
łatwiejsze wypuszczanie powietrza podczas wynurzania się lub
w razie niebezpieczeństwa (nie musisz myśleć o jednoczesnym
wypuszczaniu powietrza ze skafandra oraz z jacketu)
pomaga utrzymać ciepło (powietrze w skafandrze stanowi
dodatkową izolację)
48. 48
Systemy ciężarków, jackety i
ustalanie pływalności cd.
Kiedykolwiek dodajesz powietrze do suchego skafandra
pod wodą, rób to powoli – krótkie dmuchnięcia pomogą
zapobiegać zamarzaniu zaworu podczas nurkowania w
bardzo zimnych wodach.
Z suchego skafandra powietrze może być wypuszczane
ręcznie lub automatycznie – w zależności od typu zaworu.
Aby łatwiej kontrolować pływalność podczas zanurzenia –
rozpocznij je stopami w dół; dopiero na głębokości kilku
metrów przyjmij pozycję poziomą, podobną do tej jaką
przyjmują spadochroniarze – rozrzucone (wyciągnięte)
ramiona i nogi.
49. 49
Dbanie, przechowywanie oraz
pakowanie suchego skafandra
Ogólne wskazówki
Wypłucz zewnętrzną część skafandra w
słodkiej wodzie.
Wypłucz skafander w środku jeżeli
przeciekał, uległ zalaniu lub gdy nadmiernie
się pociłeś.
Wypłucz zawory w słodkiej wodzie –
szczególnie końcówkę inflatora, jeżeli był
on odłączony pod wodą.
Powieś skafander aby wysechł. Możesz
wykorzystać do tego specjalne wieszaki, na
których wiesza się suchy skafander za buty.
Najpierw wysusz skafander w środku,
później na zewnątrz. Nie wystawiaj go na
bezpośrednie działanie słońca.
50. 50
Dbanie, przechowywanie oraz
pakowanie suchego skafandra cd.
Przechowywanie
Posyp czystym talkiem lateksowe lub neoprenowe manszety.
Zapobiega to korozji ozonowej i ułatwia ubieranie skafandra.
Nigdy nie używaj sprayu silikonowego.
Luźno zwiń skafander i schowaj go do zamykanej torby.
Pamiętaj, aby zamek nie był zbytnio pozaginany.
Nie przechowuj wilgotnego czy mokrego skafandra – może
zapleśnieć.
Zanim zwiniesz skafander nałóż osłonkę na gniazdo inflatora
niskiego ciśnienia – ten metalowy element może spowodować
uszkodzenie skafandra.
Zawsze unikaj gorąca, smarów czy chemikaliów. Przechowuj
skafander w ciemnym, suchym, chłodnym miejscu, z daleka od
źródeł ozonu (podgrzewaczy wody, silników elektrycznych).
51. 51
Dbanie, przechowywanie oraz
pakowanie suchego skafandra cd.
Zamki / suwaki
Jeżeli to konieczne wyczyść wewnętrzną i zewnętrzną stronę
delikatną szczoteczką do zębów zamoczoną w mydlinach.
Do smarowania używaj wosku parafinowego – nigdy sprayu
silikonowego. Większość nośników sprayu silikonowego uszkadza
powłoki, pokrywające materiał, z którego wykonany jest zamek
oraz jego mocowanie.
Zawsze unikaj mocnych zagięć zamka.
52. 52
Naprawa suchego skafandra
Lokalizowanie przecieku suchego skafandra
Technika z nadmuchaniem skafandra:
zamknij manszety za pomocą gumowych pasków, a najlepiej słoików
czy butelek, obróć zawory o 180 stopni
zapnij zamek
nadmuchaj całkowicie skafander
zanurz go w wannie z wodą lub natrzyj namydloną gąbką miejsca, które
podejrzewasz o przeciekanie
szukaj bąbelków - zaznacz miejsca przecieku ołówkiem.
Technika z poszukiwaniem przecieków za pomocą światła (może nie
funkcjonować w przypadku skafandrów z pianki neoprenowej):
oświetlaj skafander od tyłu mocnym światem w ciemnym
pomieszczeniu
szukaj promyczków światła, które przedostają się poprzez uszkodzenia
zaznacz uszkodzone miejsca ołówkiem.
53. 53
Naprawa suchego skafandra cd.
Łatanie dziur lub rozdarć
(postępuj zgodnie ze
wskazówkami dostarczonymi
razem z suchym skafandrem
przez producenta).
Wykręcanie oraz wymiana
zaworów.
Wymiana manszet.
54. 54
Sytuacje awaryjne podczas
nurkowania w suchym skafandrze
Nadmiar powietrza w suchym skafandrze
Sytuacja ta może być wynikiem kilku problemów, z których każdy
ma swoje specyficzne rozwiązanie:
Inflator niskiego ciśnienia zaciął się (zawór otwarty) lub
przepuszcza powietrze
Powód: złe utrzymanie, zabrudzenie, korozja zaworu lub
zamarznięcie.
Rozwiązanie:
Natychmiast rozłącz inflator oraz wypuść nadmiar powietrza
ze skafandra przez zawór wylotowy lub otwierając manszetę na
nadgarstku lub szyi.
Użyj liny upustowej (chwyć się jej), aby zwolnić wynurzenie
rozrzuć ręce i nogi aby stawiać jak największy opór
Wciąż staraj się wypuszczać powietrze.
55. 55
Sytuacje awaryjne podczas
nurkowania w suchym skafandrze
Zablokowany zawór wylotowy
Powód: złe utrzymanie, zabrudzenie, nie sprawdzenie sprawności
zaworu przed nurkowaniem.
Rozwiązanie:
Wypuść powietrze przez manszety na nadgarstku lub przy szyi.
Wykorzystaj linę upustową do zwolnienia tempa wypływania.
Jeżeli nadmiar powietrza nie jest odpowiednio szybko
wypuszczany i wynurzanie nie jest wystarczająco wolne, rozłóż
ręce i nogi aby stawiać jak największy opór, wciąż próbując
wypuszczać powietrze.
56. 56
Sytuacje awaryjne podczas
nurkowania w suchym skafandrze
Przypadkowe zgubienie pasa balastowego
Powód: niewłaściwe umocowanie klamry, złe założenie pasa,
klamra zaczepiona o obiekt pod wodą.
Rozwiązanie:
Rozrzuć ręce i nogi aby stawiać jak największy opór
Wciąż próbuj wypuszczać powietrze.
Użyj liny upustowej (chwyć się jej), aby zwolnić wynurzenie (o
ile to możliwe).
57. 57
Sytuacje awaryjne podczas
nurkowania w suchym skafandrze
Nadmiar powietrza w stopach skafandra.
Powód: niewłaściwa pływalność; każdy z wyżej już wymienionych
powodów.
Rozwiązanie:
Płyń naprzód zginając się w pasie: mocno kopnij płetwami aby
zapoczątkować obrót w przód, tak długo aż uzyskasz pozycję
głową do góry i stopami w dół.
Albo: wygnij się do tyłu, kopnij mocno płetwami aby
zapoczątkować obrót w tył, tak długo aż uzyskasz pozycję
głową do góry i stopami w dół.
Albo: podciągnij kolana do klatki piersiowej, zwiń się w
kłębek, przewróć na plecy i próbuj wypuścić powietrze.
58. 58
Sytuacje awaryjne podczas
nurkowania w suchym skafandrze
Zalanie suchego skafandra.
Powód – różne przyczyny:
uszkodzony lub niedomknięty zamek / suwak
materiał „zacięty” lub uwięziony w zamku – np. piasek, brud,
bielizna nurkowa itp.
nieszczelność manszety – bielizna nurkowa pod manszetą,
włosy pod manszetą, niewłaściwe dopasowanie, rozerwanie,
zużycie materiału
przeciekanie zaworu – zabrudzenie, niewłaściwe
wyregulowanie zaworu automatycznego, niewłaściwie
umocowanie do skafandra, zużycie
skafander – uszkodzenie szwu (łączenie), przetarcie, rozdarcie,
dziura, uszkodzenie powłoki (wytarcie).
59. 59
Sytuacje awaryjne podczas
nurkowania w suchym skafandrze
Zalanie suchego skafandra.
Rozwiązanie:
Natychmiast zakończ nurkowanie.
Wynurz się na powierzchnię korzystając
z jacketu do kontroli pływalności.
Zrzuć ciężarki jeśli to konieczne –
pamiętaj o możliwości
niekontrolowanego wynurzania.
60. 60
Wskazówki dotyczące nurkowania w
suchym skafandrze
Nawet po zakończeniu tego kursu, czytaj
nowości i informuj się na temat najnowszych
technik i procedur związanych z nurkowaniem
w suchym skafandrze.
Zawsze zakładaj jacket, ale używaj go tylko na
powierzchni i do zapasowej kontroli
pływalności. Pod po wodą do kontrolowania
pływalności wykorzystuj tylko suchy skafander.
Znaj dobrze swój sprzęt oraz procedury
postępowania w razie sytuacji awaryjnej
Ćwicz techniki nurkowania oraz swoje
umiejętności w warunkach kontrolowanych,
dopóki nie staną się one pewne.
Nurkuj z partnerem, który rozumie jak działa
twój suchy skafander.
61. 61
Wskazówki dotyczące nurkowania w
suchym skafandrze cd.
Wykorzystuj zawsze odpowiednią izolację (bieliznę
nurkową) dostosowaną do temperatury wody oraz
aktywności pod wodą.
Ustal pływalność na powierzchni – unikaj zbytniego
obciążenia. Właściwe obciążenie oznacza, że możesz
wykonać przystanek na 5 m pod koniec nurkowania, z
około 30 atm powietrza w butli.
Sprawdzaj zawory, manszety oraz zamki przed każdym
nurkowaniem.
Wyczyść skafander oraz zawory po każdym nurkowaniu
oraz przechowuj skafander we właściwy sposób.
Znaj swoje ograniczenia i nigdy ich nie
przekraczaj!
62. 62
Podsumowanie
Podczas tego kurs przedstawiliśmy:
Podstawowe wiadomości dotyczące ciepła oraz
jego utraty w wodzie.
Wady i zalety suchych i mokrych skafandrów.
Budowę suchego skafandra.
Rodzaje bielizny nurkowej.
Systemy balastowe przy nurkowaniu w suchym
skafandrze.
Dbanie, utrzymanie, przechowywanie oraz
pakowanie suchego skafandra.
Drobne naprawy dziur i rozdarć suchego skafandra.
Sposoby radzenia sobie z sytuacjami awaryjnymi
podczas nurkowania w suchym skafandrze.
Wskazówki dotyczące nurkowania w suchym
skafandrze.
63. 63
Zajęcia na wodach zamkniętych
(basen)
ubieranie się
sprawdzenie pływalności
zanurzenie w suchym skafandrze
kołysanie się na płetwach (pivot)
zawiśnięcie w toni (hover)
rozłączenie wężyka oraz ponowne połączenie z zaworem
dodawczym skafandra
pływalność neutralna w sytuacji gdy zarówno inflator, jak i
deflator (zawór wylotowy) jest otwarty (wciśnięty)
wynurzenie się
założenie oraz zdjęcie na powierzchni pasa balastowego oraz
jacketu z butlą.
64. 64
Zajęcia na wodach otwartych
Przebieg nurkowań szkoleniowych (1 i 2):
ubieranie się – usuwanie nadmiaru powietrza ze skafandra
sprawdzenie pływalności w suchym skafandrze
zanurzenie się – uwaga skierowana na ściśnięcie skafandra
kołysanie się na płetwach (pivot)
zawiśnięcie w toni (hover)
nurkowanie rekreacyjne
wynurzenie się – przystanek bezpieczeństwa na 5 metrach
przez 3 minuty
zdjęcie oraz założenie, na powierzchni, pasa balastowego oraz
jacketu z butlą.
65. 65
Zajęcia na wodach otwartych
Po nurkowaniach szkoleniowych na wodach otwartych
będziesz w stanie:
Zdjąć i założyć suchy skafander.
Wykonać kontrolowane zanurzenie.
Rozłączyć oraz połączyć inflator niskiego ciśnienia pod wodą.
Utrzymywać neutralną pływalność podczas nurkowania.
Zademonstrować wynurzenie przy neutralnej pływalności z
prędkością nie większą niż 18 metrów na minutę.
Wykonać przystanek bezpieczeństwa na 5 metrach przez
przynajmniej 3 minuty.
Zdjąć i ponownie założyć na powierzchni wody pas balastowy
oraz jacket z butlą.