1. :
b io r o w a
P ra c a z ka Ann
a
K to p o c
projekłu g n ie s z k
a
koordyn
ator
K ęd z i a A e k K la u d
ia
K a je t a n s k iP io t
r
J e z ie r
2. Prasa, zgodnie z Konstytucją
Rzeczypospolitej Polskiej, korzysta
z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia
prawo obywateli do ich
rzetelnego informowania, jawności
życia publicznego oraz kontroli
i krytyki społecznej.
3. Prawo p
rasowe
z dnia 26
stycznia - nazwa po
lskiej usta
Dotyczy o 1984 r. tra wy
na wszys ktowanej
dziennika tkich osó jako gałąź
rze, wyda b pracują prawa cyw
wcy infor cych w m ilnego.
macji, edy ediach jak
torzy info o
rmacji.
Znajomoś
ć prawa p
przedstaw rasowego
icielami p jes
rasy, radia t istotna w kontakta
Pr a w o Pr a i telewizji. ch z
sowe z pó
obowiązk źniejszym
i dziennik i zmianam
arzy, reda i. Określa
Mówi takż ktorów na prawa i
e o prawa czelnych
informacji ch i obow i wydawcó
. iązkach o w.
sób udzie
lających m
ediom
krótkie przybliżenie podstawowych pojęć
z zakresu prawa prasowego
4. Prasa – publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, …
jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz w roku,
opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą. W
szczególności są to dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe
przekazy teleksowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz Czasopismo – druk
kroniki filmowe. Prasą są także wszelkie istniejące i powstające w periodyczny (a także
wyniku postępu technicznego środki masowego przekazywania, w przekaz za pomocą
tym także rozgłośnie i radiowęzły zakładowe upowszechniające dźwięku i obrazu)
publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej ukazujący się nie częściej
techniki rozpowszechniania. Prasa to również zespoły ludzi i niż raz w tygodniu, a nie
poszczególne osoby zajmujące się działalnością rzadziej niż raz w roku.
dziennikarską.
Materiał
pr
przeeriza asowy – każdy
M at k a ał Dziennik
pr do wy
nyasoop opubliko ogólnoin –
prze obr
albo kaza u–likażda
b kow yn wany lub formacyjn
ny c h op
z op
ia
albo obr uber owin ubpr owa t y lub
publicys a odo araktlikze an w likasie nekst druk perio
dyczny lu
y
tyz zncha
c o ym,ra formapra
ia w cyjn przekaz b
pu zales
nieblicyżt dk ermen
o sy m e
ie
niezod mr, tkuze intfalnym yjn t, kst
yc ny ś ormaclu dźwięku
z a pom o
cą
niez y, ż
formalep n odo ów p
d byinnym,
m,
rziezod cz kkumentalnym lu
e na środ rzekazu,
rob z ju ukazując
i obrazu,
formy, p enia c y d in
rzeznacz kówzpraekorzuwro any,m,
zut a st ,
a. dzaju,
y się czę
ściej
enia czy niż raz w
aut or s t w tygodniu
a. .
Rocznik – cza
sopismo
ukazujące się Miesięcznik jest to
w raz w roku. czasopismo, które
Roczniki to z się regularnie raz ukazuje
Aperiodyk – reguły czasop w miesiącu. Przew
naukowe obję isma miesięczniki pośw ażnie
czasopismo u te systemem ięcone są jakiejś ko
kazujące obiektywnych problematyce np. nkretnej
się w nieregu recenzji, także z zakresu sztuki, na
larnych literackie publi techniki, sportu, tu uki,
odstępach cz kujące twórcz rystyki czy gier
as u literacką (poe oś ć komputerowych, a
zja, eseje lub regionom oraz prob
także konkretnym
fragmenty utw lematyce polityczn
orów). ej i
społecznej
5. …
Redaktor
naczelny
Redakcja – decydow – osoba p
ania o ca
jednostka łokształcie osiadająca upraw
działalno nienia do
organizująca ści redak
Redaktor cji.
proces – dziennik
publikacji arz decyd
przygotowywania materiałów ujący lub
prasowyc współdec
(zbierania, h. ydujący o
omawiania i Dziennika
rz/dzienn
opracowywania) tworzeniem ikark
lub przygo a – osoba zajmując
materiałów do zatrudnion towywanie a się reda
a przez re m materia gowaniem
publikacji w rzecz i z u dakcję alb łów praso ,
poważnie o zajmują wych,
prasie. nia redakc ca się tak
ji. ą działaln
Wydawca ością na
–
organizac może to być osob
yjn a prawna
państwow a, nawet jeżeli nie , fizyczna
lub inna je
y, przeds ma osobo dnostka
związek z iębiorstwo wości pra
awodowy państwow wnej, np.
organizac , or e, o organ
ja społecz ganizacja spółdzie rganizacja politycz
na, kośció lc na,
ł i inny zw za, samorządowa
iązek wyz i inna
naniowy.
Zgoda osoby udzielającej informacji – aby publikować lub rozpowszechniać w inny
sposób informację dziennikarz musi uzyskać zgodę osób udzielających.
7. cji prasie na publiczne
y przez udzielającego informa
Autoryzacja – wyrażenie zgodzi w danej formie. 1)Dziennikarz nie może odmówić osobie
powied była ona uprzednio
rozpowszechnienie swej wy towanej wypowiedzi, o ile nie
yzacji dosłownie cy
udzielającej informacji autor powodów społecznych lub
lająca informacji może z ważnych
publikowana. Osoba udzie ia informacji nie można
2)
jej publikowania. Udzielen
3)
i zakres powiedzi dziennikarskiej.
osobistych zastrzec termin ia lub uzgodnienia tekstu wy
skomentowan
uzależniać, od sposobu jej oba udzielająca jej zastrzegła
to ze
likować informacji, jeżeli os y zainteresowanej
Dziennikarz nie może opub . Nie wolno bez zgody osob
ową lub zawodową
względu na tajemnicę służb życia, chyba że wiąże się
danych dotyczących prywatnej sfery
publikować informacji oraz
bliczną danej osoby.
bezp ośrednio z działalnością pu ie
zacji dosłown
ji autory
jącej informac
że odmówić osobie udziela publikowana” rosi
nikarz nie mo na uprzednio rozmówca pop
• „Dzien n ie była o zację. Po prostu jeśli
powiedzi, o ile u pytać o autory
cytowanej wy ie ma obowiązk cji.
- Nie może odm
ówić - ale n to) do autoryza
O WIEDZI (i tylko
mu JEGO WYP
to musimy dać
2) „Osoba udzielająca informacji może z ważnych powodów społecznych lub osobistych zastrzec
termin i zakres jej opublikowania”
- Na przykład mówi się nam o czymś, co jest chronione prawem autorskim - a jest przed oficjalną publikacją
- i nie mamy zgody na ujawnienie tego przed jakimś terminem.
3) Udzielenia
informacji n
uzgodnienia ie można uz
tekstu wypo ależniać (po
- NIE WOLNO wiedzi dzien za wymogiem
! NIkt nie moż nikarskiej. autoryzacji)
opublikować e powiedzieć od sposobu
informacji, je - "Jak pan to jej skomento
żeli osoba ud napisze to ja wania lub
zielająca jej z wycofam zgo
astrzegła to z dę na wywiad
e względu na ". Dziennikarz
tajemnicę słu nie może
żbową lub za
wodową.
8. Sprostowanie– oficjalne zaprzeczenie, wyjaśnienie wiadomości nieprawdziwej i nieścisłej,
która dostała się do wiadomości publicznej. Redaktor naczelny jest zobowiązany opublikować
sprostowanie bezpłatnie, o ile będzie ono rzeczowe i odnoszące się do faktów. Jest zobowiązany
także do opublikowania odpowiedzi na stwierdzenia zagrażające dobrom osobistym, o ile jest ona
rzeczowa. Tekst sprostowania lub odpowiedzi nie może być dłuższy od dwukrotnej objętości
fragmentu materiału prasowego. Nie dotyczy to sprostowań lub odpowiedzi pochodzących od
naczelnych i centralnych organów administracji państwowej, jeżeli zostały nadesłane przez
rzecznika prasowego rządu.
Sprostowanie należy opublikować w dzienniku w ciągu 7 dni od dnia otrzymania sprostowania!
W czasopiśmie – w najbliższym lub jednym z dwóch następujących po nim
przygotowywanych do druku numerów;
W innym niż dziennik przekazie za pomocą dźwięku oraz dźwięku i obrazu – w najbliższym
analogicznym przekazie, nie później niż w ciągu 14 dni od dnia otrzymania sprostowania
Sprostowanie w drukach periodycznych powinno być opublikowane lub przynajmniej
zasygnalizowane w tym samym dziale równorzędną czcionką oraz pod widocznym tytułem, w
pozostałych publikacjach powinno być nadane w zbliżonym czasie i w analogicznym programie.
W tekście
zgody wn
ioskodaw nadesłanego spro
cy dokon s
znaczenie
lub zniek ywać skró towania lub odpow
komentow ształciły in tów ani in iedzi nie w
any w tym tencje au nych zmia olno bez
wyklucza samym n tora. Teks n, które b
prostej za umerze lu t sprosto y osłabia
powiedzi b audycji wania nie ły jego
polemiki . Nie doty może być
lub wyjaś czy to od
nień. powiedzi
i nie
9. Redaktor naczelny może odmówić opublikowania sprostowania
lub odpowiedzi, jeżeli:
• nie są rzeczowe i nie odnoszą się do faktów;
• zawierają treści karalne lub naruszające dobra osób trzecich;
• ich treść lub forma nie jest zgodna z zasadami współżycia społecznego;
• podważają fakty stwierdzone prawomocnym orzeczeniem;
• nie dotyczą one treści zawartych w materiale prasowym;
• są wystosowana przez osobę, której nie dotyczą fakty przytoczone
w materiale;
• odnoszą się do wiadomości poprzednio sprostowanej;
• nie zostały podpisane w sposób umożliwiający redakcji identyfikację autora;
• zostały nadesłane po upływie miesiąca od dnia opublikowania materiału
prasowego (chyba, że zainteresowana osoba nie mogła zapoznać się
wcześniej z treścią publikacji, nie później jednak niż w ciągu 3 miesięcy od
dnia opublikowania materiału prasowego).
10. A gdy odmówi:
r naczelny jest
rostowania lub o dpowiedzi redakto
c opublikowania sp wiadomienie o
dmawiają dawcy pisemne za
O zwłocznie wniosko n wymienionych w
obowiąz any przekazać nie nastąpiła z przyczy
. Jeżeli odmowa re nadają się do
odmow ie i jej przyczynach zać fragmenty, któ
t 1-3, należy wska towania lub odpow
iedzi termin
u st. 1 oraz ust. 2 pk ten sposób spros
o poprawionego w iadomienia o
pu blikacji; d nie na nowo od d nia doręczenia zaw
w ust. 2 pkt 4 bieg mieszczenia
określony może odmówić za
ach. Redakcja nie jej wskazań.
odm owie i jej przyczyn astosowano się do
powiedzi, jeżeli z
s prostowania lub od
Jeżeli zasadne sprostowanie nadesłane przez osobę zainteresowaną nie może być
opublikowane z przyczyn określonych w ust. 1 i 2, redaktor naczelny, za zgodą tej
osoby, może zamieścić własne wyjaśnienie czyniące zadość funkcji sprostowania.
Sprostowanie lu
b odpowiedź mo
gdy podstawą sp gą być podpisan
rostowania lub o e pseudonimem
związanego z ps dpowiedzi jest z ,
eudonimem; naz agrożenie dobra
wiadomości reda wisko podaje się
kcji. wtedy tylko do
11. Redaktor naczelny jest zobowiązany przekazać wnioskodawcy pisemne zawiadomienie o
odmowie opublikowania sprostowania lub odpowiedzi i przyczynach tego.
Sprostowanie lub odpowiedź mogą być podpisane pseudonimem, gdy ich podstawą jest
zagrożenie dobra związanego z pseudonimem; nazwisko podaje się wtedy tylko do
wiadomości redakcji.
Przykładowe sprostowanie w Gazecie Wyborczej:
12. Sprostowanie do artykułu "W pocztowej rodzinie Muzy" opublikowanego w
dzienniku Gazeta Wyborcza w dniu 14 lutego 2003 r.
18 lutego 2003 r.
Pan
Adam Michnik
Redaktor Naczelny
„Gazeta Wyborcza”
Na podstawie art. 31 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 z późn.
zm.), zwracam się z uprzejmą prośbą o zamieszczenie poniższego sprostowania:
W artykule „W pocztowej rodzinie Muzy” (Gazeta Wyborcza z dnia 14 lutego 2003 r.) autorstwa osoby
podpisującej się QUB, pojawiła się nieprawdziwa informacja dotycząca Urzędu Regulacji
Telekomunikacji i Poczty. Przy opisie inwestycji OFE Pocztylion w zakup akcji spółki Muza S.A. znalazło
się stwierdzenie, iż: „Ze spółką tą (tj. Muzą S.A. – przyp. JS) związki ma również Andrzej Chruścicki, p.o.
dyrektora generalnego Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty. To państwowy urząd, który podlega
ministrowi infrastruktury i sprawuje nadzór m.in. nad Pocztą Polską.”.
Uprzejmie informuję, że pełniącym obowiązki Dyrektora Generalnego Urzędu Regulacji Telekomunikacji
i Poczty jest Pan Andrzej Chrzanowski. Pan Andrzej Chruścicki nie jest i nigdy nie był zatrudniony w
Urzędzie. Natomiast nadzór nad Pocztą Polską sprawuje Minister Infrastruktury, a nie Urząd Regulacji
Telekomunikacji i Poczty.
Jacek Strzałkowski, Rzecznik Prasowy
Redakcja Gazety Wyborczej dokonała skrótu w tekście sprostowania bez powiadomienia o tym URTiP.
Poniżej zamieszczamy tekst sprostowania zamieszczony w Gazecie Wyborczej w dniu 22-23 lutego 2003 r.
IEDZI JEST BEZPŁATNA
SPROSTO WAŃ I ODPOW
PUBLIIKACJA
13. Zadania krytyki:
owa jest
przyjmuje się, że krytyka pras
Krytyka prasowa – goś stanu
na konfrontacji jakie
1. Wzbogacanie
artą
publiczną oceną, op ałożeniami. Została
uznana za świadomości i
yjętymi z
rzeczywistego z prz
wiedzy odbiorców
kie prawo do
po żądane. Dziennikars
działanie społecznie i nie może być 2. Wartościowanie,
krytyki nie jest jed nak nieograniczone ale nie wymierzanie
ywych lub
w o do stawiania fałsz
rozumiane jako pra
sprawiedliwości
edstawiciele
wdz onych zarzutów. Prz
niedostatecznie spra owych, firm
nej, instytucji państw 3. Urealnianie
administracji publicz wiązków
niza cji spółdzielczych, z udziału obywateli w
państwowych, orga amorządowych i sp
ołecznych są rządzeniu państwem
izacji s
zawodowych, organ powiedzi na przeka
zaną im
ielania od
zobowiązani do udz ki, nie później 4. Stymulowanie
krytykę prasow ą bez zbędnej zwło wyborów
o utrudniać
jednak niż w ciągu miesiąca. Nie woln politycznych,
ani w
ate riałów krytycznych artystycznych,
prasie zbierania m krytyki. naukowych
inny sposób tłumić zejaw życia społeczn
pr
ego.
prasowej jest każdy
Przedmiotem krytyki
Przekroczenie granic dozwolonej krytyki: kiedy kierujemy się złymi motywami
(np. chęć poniżenia kogoś) używanie obraźliwych określeń
Znaczenie krytyki: jest uzależnione od świadomości społecznej, warunków
społeczno- politycznych i stosunku obywateli do własnego państwa
14. Prasa, zgodnie Nie wolno utrudniać prasie zbierania materiałów krytycznych ani w inny
Konstytucją sposób tłumić krytyki.
Rzeczypospolitej - Tak, nie wolno utrudniać dziennikarzowi zbierania materiałów - nawet do artykułu
Polskiej, korzysta krytycznego!
wolności Organy państwowe, przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe jednostki
wypowiedzi organizacyjne oraz organizacje spółdzielcze są obowiązane do udzielenia
odpowiedzi na przekazaną im krytykę prasową bez zbędnej zwłoki, nie później
urzeczywistnia
jednak niż ciągu miesiąca.
prawo obywateli
do ich rzetelnego
informowania,
jawności życia
tyki:
posoby kry
publicznego oraz
S ienie
kontroli krytyki
dyskusja – przedstaw rwencja
społecznej. onfrontacja inte
- Oznacza to, że postulatów k z ra
b ją tłumi o
jako dziennikarze tykę prasową lu cji działa na
* kto utrudnia kry is ka lub funk
obywatelscy ego stanow ki prasowe
j
nadu żywając sw wodu kryty
by z po lega karze
informujecie s z k od ę innej oso in teresie pod
połecznym
rzetelnie innych, opublik ow anej w s ia wolności
o pozbawien
przyczyniają się do grzywny alb jedynie ze
jawności życia formacji m oże nastąpić
udzielenia in służbowej
publicznego i Odm owa
tajemnicy państwowej
względu na ochronę j ustawą.
kontroli.
jemnic y chronione
oraz innej ta
15. DO
P RASY i
P RAWO I
ej, firm
ubliczn nformacji o
MACJ tracji p i
adminis ielenia prasie cja nie
INFOR ic iele
edstaw ązani do udz forma
j i – pr z i isów) in
formac ą obow h pr z ep
Praw o do in arządowych s dstawie innyc prywatności
cji poz ( na po w a do
o rganiza łalności, o ile e narusza pra ych
sw ojej dzi
a
tajemn
icą lub
ni
d ok reślon
j es t objęta kiw ania o
j uzys
orma cji i je
do inf ogą:
ma p rawo udz ielać m
Prasa iotów. rmacji
podm o info ia
pr awem P onadt poroz
umien
nia yczne sadzie
udziela oby fiz łające na za
ani do * os
Zo bowiąz rasie: *
dzia
osoby ikarzem
ji p
informac z dzie
nn
ia inform
acj i
stwowe, twowe i inne z i el en ia
* organy pań a pańs e, dmo wa ud my udzielen y może
iębiorstw nizacyjn O ówi czeln
* przeds stki orga soby śli odm redaktor na ręczenia
we jedno o – je
acji, as do
państwo je spółdzielcze i inform ć się od n
ac unek raz z
* organiz e na własny rach do maga a piśmie w
ąc wy n iągu 3
prowadz arczą, odmo nieniem.
ś ć gospod tarczyć w c do
działalno wodowe, d
uzasa iśmy ją dos zaskarżyć ego
•związki z
a e i inne
or z ądow n na
Powin mowę moż dministrac
yjn
acje sam r ownicy,
* organiz zne (kie d
dni. O ego Sądu
A
c je społec
organiza rasowi) ln
Nacze 30 dni.
yp u
rzecznic w ciąg
Powyższe organy i osoby mogą udzielić uzasadnionej odmowy (jedynie ze względu na ochronę tajemnicy) udzielenia informacji w sposób
określony w ustawie, a prasie przysługuje prawo odwołania się od tej decyzji do NSA przepisy dotyczące odmowy nie odnoszą się do organów
władzy państwowej i wymiaru sprawiedliwości
16. stycz nia 198
4 r.
Obowi
ustawy
z dnia 26
Art. 12 ązki dz
Z
. Art. 1 i
3. A r t . ennika
Art. 12.
pr z y z b Dzienn
14. A r t rza
. 15 Ar
ieraniu ikarz je t. 16.
pr aw dą i wykor st obow
z y s t an iąza
uzyska
nych w iu mate ny: – zachow
iadomo riał ać
– chron
ić dobr ści lub ów prasowyc szczególną s
podać h, zwła ta
innych a
osób, k osobiste, a po ich źró szcza s ranność i rze
dło pr aw dz te
– dbać
t ór e ok
azują m nadto interesy ić zgod lność
o popr a u z auf a działają ność z
wność ję nie cych w
zyka i u dobrej
Dzienn nikać uż wierze
ikarzow ywania informa
korzyśc i nie wo wulgary t or ów i
i majątk lno pro zmów.
reklam ow ej bą w ad
ą. dź osob zić ukrytej dz
istej od ia
osoby l łalności reklam
ub jedn
Art. 13. ostki or owej wiążące
ganizac js
1 Nie w yjnej za ię z uzyskan
interes ie
oln
sądowy o wypowiadać ow anej m
m pr z ed w
wydanie prasie opinii c
m orzec o
zenia w do rozstrzygnię
I instanc cia w po
ji s t ępow a
niu
2. Nie wolno p
ublikować w pra
postępowanie sie danych oso
przygotowawc bowych i wizeru
pokrzywdzony ze lub sądowe nku osób, prze
ch i poszkodow , jak również d ciwko którym to
any c h, c hy ba ż any c h os obow czy się
e osoby te wyra ych i wizerunku
żą na to zgodę świadków,
3. Ograniczenie, .
o którym mowa w
lub sąd może zezw ust. 2, nie narusz
olić, ze względu n a przepisów innyc
wizerunku osób, a ważny interes sp h ustaw. Właściw
przeciwko którym ołeczny, na ujawn y prokurator
toczy się postępo ienie danych osob
wanie przygotowa owych i
wcze lub sądowe
.
17. Art. 14. ą zapisów
alo nych za pomoc
informacji utrw
ie w inny sposób
zpowszechnian cych informacji.
1. Pub likowanie lub ro dy osób udzielają
h wymaga zgo
foniczn ych i wizualnyc cytowanej
za cji dosłownie
rmacji autory
ud zielającej info
ówić osobie
n ie może odm likowana.
2 . Dziennikarz au przednio pub
e nie była on
wy powiedzi, o il ec
bistych zastrz
c znych lub oso
owodów społe
moż e z ważnych p
ca informacji
3. O s oba udzielają
ublikowania.
termin i zakres jej op od s pos obu
a jącym z ust. 2,
zeżeniem wynik
uz ależniać, z zastr
acji nie można dziennikarskiej.
4. U d zielenia inform teks tu wypowiedzi
b uzgodnienia
jej sko mentowania lu
du
gła to ze wzglę
iela jąca jej zastrze
żeli osoba udz
w ać informacji, je
może opubliko
5. Dziennikarz nie aw odow ą.
na tajemnicę służbową lub z
otyczących
o raz danych d
ać informacji publiczną da
nej osoby.
w anej publikow ią
by zaintereso z działalnośc
b ez z gody os o to bezpośrednio
6. Nie wolno że wiąże się
ry życia, chyba
prywatnej sfe
18. Art. 15.
ka.
jemnicy swego nazwis
uguje prawo zachowania w ta
1. Autorowi mat eriału prasowego przysł
iązek za chowania w tajemnicy:
2. Dziennikarz ma obow
redakcji lub innego
mater iału prasowego, listu do
ch identyfikację autora zielających informacji op
ublikowanych albo
– Danych umożliwiający ud
jak również innych osób ych danych, –
mater iału o tym charakterze, egły nie ujawnianie powyższ
ia, jeżeli osoby te zastrz resy osób trzecich.
przeka zanych do opublikowan ać chronione prawem inte
nienie mogłoby narusz
Wszelkich informacji, których ujaw
dnionych w redakcjach,
ró wnież innych osób zatru
mowa w ust. 2, dotyczy
3. Obowiązek, o którym h organizacyjnych.
yc h i prasowych jednostkac
wydawnictwach prasow
Art. 16.
1. Dziennikarz jest zwolniony od zachowania tajemnicy zawodowej, o której mowa w art. 15 ust. 2, w
razie gdy informacja, materiał prasowy, list do redakcji lub inny materiał o tym charakterze dotyczy
przestępstwa określonego w art. 254 Kodeksu karnego albo autor lub osoba przekazująca taki
materiał wyłącznie do wiadomości dziennikarza wyrazi zgodę na ujawnienie jej nazwiska lub tego
materiału.
2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczy również innych osób zatrudnionych w
redakcjach, wydawnictwach prasowych i innych prasowych jednostkach organizacyjnych.
3. Redaktor naczelny powinien być w niezbędnych granicach poinformowany o sprawach związanych z
tajemnicą zawodową dziennikarza; powierzoną mu informację albo inny materiał może ujawnić jedynie w
wypadkach określonych w ust. 1.
19. Tajemnica dziennikarska
Art. 15 ust. 2. Dziennikarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy:
1) Danych umożliwiających identyfikację autora materiału prasowego, listu do redakcji lub innego
materiału o tym charakterze, jak również innych osób udzielających informacji
opublikowanych albo przekazanych do opublikowania, jeżeli osoby te zastrzegły nie
ujawnianie powyższych danych
2) Wszelkich informacji, których ujawnienie mogłoby naruszać chronione prawem interesy osób trzecich
go, który w art. 180 § 2 włącza
też potwierdzon a w Kodeksie postępowania karne
Tajemnica dziennikarska została tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to
re mogą być prz esłuchiwane co do faktów objętych du.
dziennikarza do katalogu osób, któ alona na podstawie innego dowo
rawiedliwoś ci, a okoliczność nie może być ust
niezbędne dla dobra wymiaru sp
wi sytuacja, gdy
Sz czególną okoliczność stano
może zwolnić jedynie sąd. w art. 254 Kodeksu karneg
o
Z tajemnicy dziennikarskiej przestępstwa określonego
z uzyskał dotyczy isiejszy zapis odnosi się do
informacja, którą dziennikar ianą Kodeksu karnego i dz
zowana wraz ze zm tej sytuacji tajemnica nie
(ustawa nie została znoweli tę reguluje art. 240 Kk). W
obecnie kwestię i za niedoniesienie o
wcześniejszego Kodeksu, o mówi o odpowiedzialnośc
zepis kodeksu karneg , zamachu stanu, pozbawien
ia
obowiązuje. Przywołany pr szych zbrodni (ludobójstwa
przygotowaniach do najcięż spolitej części obszaru, zm
iany
głośc i, oderwania od Rzeczypo
Rzeczypospolitej niepodle ucyjne organy państwa,
ustroju, zamachu na konstyt
przemocą konstytucyjnego ę sił zbrojnych RP,
życie głowy pa ństwa, zamachu na jednostk wielkich
szpiegostwa, zamachu na ającego życiu zdrowiu lub
mieniu w
niebezpieczeństwa zagraż wodnych i wzięcia
zabójstwa, sprowadzenia statków powietrznych lub
rrorystycznych – porwania dziennikarz ma nie
rozmiarach, oraz aktów te czególnych przypadkach
go, że w tych sz ak takiego powiadomieni
a
zakładników). Wynika z te ić organa ścigania, a za br
powiadom odpowiada karnie.
tylko prawo, ale i obowiązek
20. TAJEMNICA DZIENNIKARSKA
Uszan
ow
PRAWO DO TAJEMNICY PRZYNALEŻY KAŻDEMU tajemn anie obowią
icy jes z
CZŁOWIEKOWI
spraw t wyra ku
* fakty lub wydarzenia których człowiek nie chce ujawniać
uczciw iedliwo zem
* dane objęte tajemnicą państwową albo służbową ości, w ści,
ie
wolno rności i
ści
RODZAJE
TAJEMNICY
PRZYRZECZONA POWIERZONA
NATURANA np. zawodowa –
(jej złamanie może np. tajemnica informatora
jej naruszenie jest także zobowiązania
przynieść tytułem czynności
niepowetowane złamaniem umowy
zawodowych
szkody)
OBOWIĄZKI WOBEC TAJEMNICY
nie należy wnikać nie należy nadużywać nie należy ujawniać
(np. podsłuch czy naruszenie wolno opublikować, gdy gdy obciążenie
tajemnicy korespondencji) domaga się tego dobro psychiczne
państwo ma prawo złamać tylko wspólne jest ponad siły
w przypadku dużych zagrożeń
21. EMNICY
STOSUNEK DZIENNIKARZA DO TAJ
- ma prawo do zachowania w tajemnicy swego nazwiska
- ma obowiązek chronić swego informatora
- ma obowiązek chronić informacje, których ujawnienie naraziłoby na szkody
osoby trzecie
- nie może ujawnić zdobytej informacji, jeśli zastrzeże to informator
- nie może ujawniać danych osobowych ani wizerunków osób przeciwko
którym toczy się postępowanie sądowe, podobnie w przypadku świadków,
pokrzywdzonych i poszkodowanych
nicy
UWAGA! l ni on y z tajem
arz jest zwo i go z niej sąd
dziennik , jeśli zwoln nienia
zawod owej jrzen ie popeł
ho dzi pode
(jeśli zac
twa)
p rzestęps
22. łużba
nikarza jest s
m dzien u i państwu
Zadanie ństw
s połecze
Obowiązkiem dziennikarza jest:
- działanie zgodne z etyką zawodową
- działanie godne z zasadami współżycia społecznego
- przestrzeganie ogólnej linii programowej reakcji w ramach stosunku prac
ZACHOWANIE SZCZEGÓLNEJ STARANNOŚCI I RZETELNOŚCI PRZY ZBIERANIU I
WYKORZYSTYWANIU MATERIAŁÓW PRASOWYCH, ZWŁASZCZA SPRAWDZENIE
ICH ZGODNOŚCI Z PRAWDĄ LUB PODANIE ICH ŹRÓDŁA
SZCZEGÓLNA
STARANNOŚĆ
realnych możliwo – dokonywanie w
ści) zgodnie z wys szelkich możliwyc
okimi i i specjalis h czynności (do
tycznymi kwalifik granic
acjami zawodow
* skutki ymi
niedopatrzenia lu
b błędu mogą stan
ow
ić istotne zagroż
* dziennikarz ma enie dla jednostk
bardzo duże moż i lub społeczeńs
liwości wyrządzen twa
nawet publikacja ia krzywdy, której
skazującego wyr
oku nie jest w st
anie naprawić za
żadne późniejsze
sprostowanie cz Art. 10.
istniałej krzywdy y
23. Art. 10. za jest s
łużba
ennikar
niem dzi u.
3. Zada eństwu i państw łania
spo łecz obowią zek dzia
Dzienn ikarz ma wodową
z etyką za a społecznego,
zgodnie półżyci
i zasa dami ws ych
ach określon
w granic i prawa.
m
przepisa pracy,
mach st osunku
nik arz, w ra nia cji,
2. Dzien wiązek realizowa gulaminie redak
ma obo lub re
jw statucie
Ustalone dniony, .
rej j est zatru owej tej redakcji
w któ ram uszenie
linii prog st. 2 sta nowi nar
ogólnej czna z u
a sprze
ść dzi ennikarz
3. Działalno pracowniczego.
ku
obowiąz
24. SZCZEGÓLNA STARANNOŚĆ W PRAKTYCE
1. Zgromadzenie, zapoznanie się i wykorzystanie wszystkich materiałów mogących mieć związek z tematem
2. Zbadanie wszystkich możliwie dostępnych źródeł informacji
3. Rozmowa z wszystkimi zainteresowanymi, weryfikacja świadków (z nikogo nie można rezygnować,
pamiętać jednak należy, że „nikt nie kłamie lepiej niż naoczny świadek”, należy być czujnym, nie ulegać
niczyim sugestiom i samemu również nie sugerować)
4. W miarę potrzeby przeprowadzić wizję lokalną
5. Należy sprawdzić wszystkie możliwe dokumenty i inne materiały
6. Należy konsultować się ze specjalistami np. eksperymenty śledcze przeprowadzać
w porozumieniu z ekspertem
7. Należy ostrożnie formułować sądy, wnioski i zarzuty, a już szczególnie nie
naruszać dóbr osobistych opisywanych osób
25. pra sy
Podsta wowe funkcje
Funkcja informacyjna (głównym zadaniem prasy jest informowanie potencjalnych
odbiorców o bieżących i aktualnych wydarzeniach)
Funkcja opiniotwórcza (pozwala ukształtować pogląd na dane zdarzenie/sytuację/stan)
Funkcja postawotwórcza (kształtuje postawę w danej sprawie)
Funkcja rozrywkowa (zawiera elementy rozrywkowe, nie mające większych wartości informacyjnych)
Funkcja kontrolna (kontroluje aparat władzy i jego poczynania)
Funkcja organizatorska (organizuje życie społeczne)
Funkcja integracyjna (integruje dane społeczeństwo)
26. Prawo a fotografia
Rozpowszechnianie zdjęć z wizerunkiem obcych osób
Robię zdjęcia na ulicy. Są na nich widoczne twarze obcych ludzi. Czy mogę takie fotografie umieścić w Internecie albo na wystawie?
Odpowiada Katarzyna Krupa, Kancelaria Prawna Spaczyński, Szczepaniak i Wspólnicy sp.k.: Wskazane powyżej zagadnienie
normuje ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako: "Ustawa"). Artykuł 81 ust. 1 tej
regulacji wskazuje, że rozpowszechnianie wizerunku wymaga co do zasady zezwolenia osoby na nim przedstawionej. Jednak od tej
zasady ogólnej, ustawodawca przewiduje wyjątki, wśród których znajduje się możliwość rozpowszechniania bez zezwolenia
uprawnionego wizerunku stanowiącego jedynie szczegół przedstawionej całości.
Wizerunek
Termin "wizerunek" użyty w art. 81 Ustawy oznacza wytwór niematerialny, który za pomocą środków
plastycznych przedstawia rozpoznawalną podobiznę danej osoby (lub danych osób). Obok klasycznych
portretów malarskich są to także fotografie i karykatury.
Rozpowszechnianie wizerunku
Dla stwierdzenia rozpowszechnienia wizerunku wystarczy, żeby został on udostępniony
publicznie np. w Internecie, prasie lub na wystawie. Prawo do decydowania o
rozpowszechnieniu wizerunku przysługuje tylko osobie fizycznej. Ma ona prawo się temu
sprzeciwić zarówno z powodu sposobu w jaki został przedstawiony jej wizerunek, jak i w celu
uzyskania wynagrodzenia za udzielenie zgody. Przy czym okoliczność, że rozpowszechnienie
wizerunku nastąpiło za zgodą portretowanego, nie zwalnia osób, które zamierzają dalej
rozpowszechniać taki wizerunek, od uzyskania "ponownej" zgody ze strony portretowanego.
27. Zezwolenie na rozpowszechnianie wizerunku
Zezwolenie na rozpowszechnianie wizerunku może być udzielone w dowolnej formie. Zgoda musi
być niewątpliwa tzn. osoba udzielająca zgody musi mieć pełną świadomość nie tylko formy
przedstawienia jej wizerunku, ale także miejsca i czasu publikacji, zestawienia z innymi
wizerunkami i towarzyszącego komentarza. W kontekście tych wyjaśnień należy przyjąć, że
osoba, która otrzymała zezwolenie na rozpowszechnienie wizerunku, nie jest uprawniona do
"przeniesienia" tej zgody na inną osobę, chyba że uprawnienie takie wyraźnie wynika z warunków
udzielonego zezwolenia.
Brak zezwolenia uprawnionego
Osoby, które stanowią jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz czy
impreza publiczna są pozbawione prawa do decydowania o rozpowszechnianiu swojego
wizerunku. Zatem rozpowszechnianie wizerunku nie wymaga zezwolenia, jeżeli stanowi on jedynie
element akcydentalny lub akcesoryjny przedstawionej całości tzn. w razie usunięcia wizerunku nie
zmieniłby się przedmiot i charakter przedstawienia. Celem powyższego wyłączenia jest
umożliwienie prowadzenia działalności dokumentacyjnej i sprawozdawczej, a także zapewnienie
wolności fotografowania wydarzeń publicznych. W związku z tym wydaje się, że co do zasady nie
ma przeszkód prawnych uniemożliwiających autorowi zamieszczenie w Internecie lub na wystawie
fotografii zrobionych na ulicy, na których są widoczne twarze obcych ludzi. Przy czym należy
pamiętać, że wyłączenie ochrony wizerunku nie działa, jeżeli mamy do czynienia z portretem
konkretnej osoby, tyle że utrwalonym np. przy okazji imprezy publicznej czy przebywania na
wolnym powietrzu. Ponadto nie jest dozwolone rozpowszechnianie bez zgody portretowanego
zarówno jego wizerunków "skadrowanych", jaki i wizerunków wkomponowanych w większą całość,
lecz stworzonych w warunkach naruszenie jego prawa do prywatności.
28. Osoba publiczna - osoba, która wykonuje funkcje publiczne lub przez inną swoją działalność
zawodową, gospodarczą, społeczną, polityczną, kulturalną itp. wpływa znacząco na
funkcjonowanie społeczeństwa, przeciwieństwo osoby prywatnej.
Decyzja Rady z dnia 28 listopada 2002 r. ustanawiająca europejską sieć ochrony osób
publicznych dla jej potrzeb określa osobę publiczną jako każdą osobę, której przyznaje się
służbę ochrony, zgodnie z ustawodawstwem krajowym Państwa Członkowskiego (Unii
Europejskiej) lub na podstawie przepisów organizacji lub instytucji o charakterze krajowym lub
ponadnarodowym.
Czyjego wizerunku nie można publikować, nawet jeśli jest osobą powszechnie znaną?
Polska scena polityczna, ale również teatr show-businessu dostarcza nam przykładów,
kiedy osobie powszechnie znanej stawiane są zarzuty w postępowaniu karnym. Należy
jednak pamiętać, że nie wolno ujawniać wizerunku ani danych osobowych osoby,
przeciwko której toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe.
Nie wolno ujawniać wizerunku ani danych osobowych osoby, przeciwko której
toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe. Jednakże, o ile sąd lub
prokurator wyrażą na piśmie zgodę na publikację wizerunku takich osób, będzie ona
skuteczna dla wszystkich mediów – można taki wizerunek powielać zgodnie z zasadami
dozwolonego użytku.
29. Kiedy nie jest potrzebna zgoda na publikację wizerunku?
Art. 81. Ustawy PrAut pkt. 2 wymienia sytuacje, które nie wymagają zgody na
rozpowszechnianie wizerunku.
Dzieje się tak, gdy fotografujemy osobę powszechnie znaną, jeżeli wizerunek
utrwalono w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych np.
politycznych, społecznych, zawodowych. Nie jest także wymagana zgoda na
rozpowszechnianie wizerunku osób, które stanowią jedynie szczegół całości
takiej jak zgromadzenie, krajobraz czy impreza publiczna. Stąd też
rozpowszechnianie wizerunku nie wymaga zezwolenia, jeżeli stanowi on
jedynie element akcydentalny lub akcesoryjny przedstawionej całości tzn. w
razie usunięcia wizerunku nie zmieniłby się przedmiot i charakter
przedstawienia. Jednocześnie należy pamiętać, że wyłączenie ochrony
wizerunku nie działa, jeżeli mamy do czynienia z portretem konkretnej osoby,
tyle że utrwalonym np. przy okazji imprezy publicznej. Ponadto nie jest
dozwolone rozpowszechnianie bez zgody portretowanego jego wizerunków
wykadrowanych z większego ujęcia. Liczy się „kadr rozpowszechniony” a nie
„kadr pierwotnie utrwalony”.
30. Facebook i nk.pl – rozpowszechniać zdjęcia czy nie?
Specyficzne reguły dotyczą portali społecznościowych takich jak Facebook czy NaszaKlasa.pl Przy
udostępnianiu utworów w Internecie na portalach społecznościowych należy rozstrzygnąć za każdym
razem indywidualnie, czy więź ze znajomym na Facebooku czy na Naszej Klasie uzasadnia
przekazanie kopii cyfrowej utworu.
Najistotniejszy fragment tego przepisu to pojęcie „rozpowszechnionego utworu”. Zgodnie z art. 6 ust.
1 pkt 3 UstPrAut utworem rozpowszechnionym jest utwór, który za zezwoleniem twórcy został w
jakikolwiek sposób udostępniony publicznie.
W kontekście fotografii (szczególnie jeśli chodzi o fotografię reporterską oraz amatorską) jako
medium służące do rozpowszechniania utworów tego typu używany jest Internet. Przyjmuje się, że
za rozpowszechnioną w Internecie można uznać tylko taką fotografię, która jest powszechnie
dostępna, na przykład dostęp do niej nie wymaga poznania hasła udostępnianego przez twórcę lub
nadania uprawnień w portalu internetowym. Jednak, za rozpowszechnione można uznać już takie
utwory, do których dostęp co prawda wymaga zarejestrowania i zalogowania się na konkretnym
portalu, jeżeli taka rejestracja jest publicznie dostępna i niezależna od spełnienia dodatkowych
warunków. Nie będzie również publicznie dostępna fotografia, która umieszczona została na
przykład na portalu Facebook, o ile dostęp do profilu umieszczającej zdjęcie osoby jest uzależniony
od posiadania statusu „znajomego” tej osoby.
31. „Zakaz fotografowania” – czy aby na pewno?
Od 1999 r. nie istnieje w Polsce zakaz fotografowania obiektów państwowych, z wyjątkiem
ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa.
Reguluje to rozporządzenie Rady Ministrów z 24 czerwca 2003 r. w sprawie obiektów
szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa oraz ich szczególnej
ochrony np. obiekty Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej czy
zakłady produkujące, remontujące i magazynujące uzbrojenie i sprzęt wojskowy oraz
środki bojowe, a także zakłady, w których są prowadzone prace badawczo-rozwojowe
lub konstruktorskie w zakresie produkcji na potrzeby bezpieczeństwa i obronności
państwa.
Należy rozróżnić jednak samo wykonanie fotografii od jej rozpowszechnienia.
Samo zrobienie zdjęcia jest ogólnie dozwolone, chyba że przepisy szczególne
zabraniają fotografowania ze względu na szczególny interes państwa. Zakaz ten jednak
wynika z przepisów prawnych, a nie z umieszczenia znaku zakaz fotografowania.
Uznać należy, że zakaz taki ma w większości przypadków znaczenie informujące o
zakazie ustawowym.
Zakazy takie wiążą się przede wszystkim z dostępem do informacji niejawnej
(oznaczonej klauzulami: poufne, tajne i ściśle tajne). Jeżeli fotograf uzyska dostęp do
takich informacji, nie może ich rozpowszechniać w żadnej postaci, również w postaci
fotografii. Rozpowszechnianie takiej informacji jest sankcjonowane karnie.
32. Kto lampom błyskowym może powiedzieć „nie”?
Mogą się jednak zdarzyć przypadki, w których zasada zakazu fotografowania będzie
miała istotne znaczenie nawet bez skonkretyzowanego zakazu ustawowego. Jeśli
muzeum wprowadza zakaz fotografowania ze względu na to, że fotografowanie z lampą
błyskową mogłoby uszkodzić delikatne eksponaty, to w razie zaistnienia takiego
uszkodzenia fotograf będzie odpowiadał na zasadzie odszkodowawczej. Może to rodzić
szczególnie surowe konsekwencje majątkowe związane z naprawieniem szkody za
uszkodzenie przedmiotu muzealnego. Wprowadzenie zakazu fotografowania z lampą
błyskową ma również swoje uzasadnienie w tunelach i na stacjach metra, ponieważ
lampa błyskowa może oślepić maszynistę, który może utracić kontrolę nad pojazdem
Rozpowszechnianie „zakazanych” zdjęć
Co innego tyczy się rozpowszechniania zdjęć miejsc, w których wywieszono znak zakazu
fotografowania. Tak jak twórca posiada monopol na użytkowanie utworu, tak właściciel w
zakresie jego prawa własności, może z wyłączeniem innych osób pobierać pożytki z
rzeczy, w tym pożytki cywilne. Pożytkami cywilnymi są wszelkie korzyści, jakie rzecz
przynosi właścicielowi, a więc również wynagrodzenie za utrwalenie wizerunku rzeczy
(nieruchomości, bądź rzeczy ruchomej). Warto więc przedtem uzyskać przynajmniej
ustną (jeśli nie pisemną) zgodę przed wykorzystaniem takich zdjęć w sposób
zarobkowy. Jeśli więc przykładowo chcielibyśmy sfotografować wyjątkowo rzadki okaz storczyka a fotografię taką później sprzedać
należy poinformować o tym właściciela rośliny. Tego samego typu uwagi będą dotyczyły zwierząt będących czyjąś własnością.
33. Dozwolone rozprzestrzenianie zdjęć:
1. Krajobrazów i miejsc publicznych
2. Obiektów ustawionych na stałe w miejscach publicznych, w przestrzeni otwartej
3. Niektórych obiektów oznaczonych tablicą: „Zakaz fotografowania” jest zakazane,
jednak ogólna zasada jest taka, że zakaz taki ma jedynie znaczenie odstraszające
4. Osób powszechnie znanych wykonujących swoje funkcje publiczne
5. Osób stanowiących szczegół całości, np. imprezy, krajobrazu
Niedozwolone rozprzestrzenianie zdjęć:
1. Wykonanych poza otwartą przestrzenią publiczną, jeżeli głównym elementem
fotografii jest utwór w rozumieniu prawa autorskiego (np. obraz, rzeźba)
2. Osób bez ich wyraźnej zgody lub uiszczenia umówionej wcześniej zapłaty
za pozowanie
34. Dodając: Można bez zezwolenia publikować fotografie osób publicznych w trakcie
wykonywania obowiązków
-Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, premier (dożywotnio),
- minister, wiceminister, dyrektor departamentu,
- poseł, senator,
- radny,
- sędzia, ławnik, prokurator, notariusz, komornik, kurator sądowy,
- osoba orzekająca w sprawach o wykroczenia (inspektorzy pracy)
- osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, lub samorządu terytorialnego chyba, że
pełni wyłącznie czynności usługowe,
- pracownik organu kontroli państwowej lub organu kontroli samorządu terytorialnego, chyba że
pełni wyłącznie czynności usługowe,
- osoba zajmująca kierownicze stanowisko w innej instytucji państwowej, a więc kierownicy
instytucji, ich zastępcy, kierownicy działów i wydziałów,
- funkcjonariusz organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego (funkcjonariusz
Służby Więziennej, policji, straży miejskiej, osoba pełniąca czynną służbę wojskową, pracownik
służby granicznej, leśnej - w mundurze, podczas pełnienia obowiązków) - UWAGA – Należy
upewnić się żę osoba jest w trakcie pełnienia obowiązków! (Policjant po pracy może wracać w
mundurze do domu - jest w mundurze, ale już nie podczas pełnienia obowiązków)
- biskup, proboszcz (ale - uwaga - nie wikary),
- osoby pełniące działalność charytatywną, wolontariusze,
- osoby funkcyjne w partiach politycznych / związkach zawodowych...
- Celebryci (działalność publiczna) - każda osoba, która nie wykonując funkcji
publicznej pokazuje się w mediach w celu uzyskiwania popularności
zasadniczo staje się osobą publiczną.
- A także - ludzie na ulicy / na drodze / w parku / na stadionie
(UWAGA - NIGDY NIE JESTEŚMY ZUPEŁNIE BEZPIECZNI PUBLIKUJĄC ZDJĘCIA PRZYGODNYCH OSÓB NA ULICY
35. m
ane osoby są elemente
więcej niż 3 os oby (tłum), fotografow
Jeśli zdjęcie obrazuje ować osoby na zdjęciu
ego), nie da się jednoznacznie zidentyfik
krajobrazu (np. miejski a tu znaczenia –
, mało wyraźne – zd anie osób bliskich nie m
(zdjęcie od tyłu, ciemne pytać o zgodę na
zpoznaniu przez osob y obce. Zawsze należy
mówimy o publicznym ro
publikację.
y publikować bez
zas strajku, czy klęski żywiołowej możem
Zdjęcia wykonane podc powód publiczny.
uwidocznionych z uwagi na tzw. ważny
zezwolenia osób na nich
j sa takie zasady:
wanie zdjęć dzieci. Tuta
maga zwłaszcza publiko , dyrektora szkoły,
Zgody bezsprzecznie wy nów (czyli wychowawcy
dziców / opieku
- od 0-13 r. ż. – zgoda ro
nauczyciela), eczna jest też zgoda
pedagoga ewentualnie dziców/opiekunów koni
owo poza zgodą ro
- od 13-18 r. ż. – dodatk
samego dziecka.
Absolutnie nie wolno publikować:
i na placu
łożony - np. zdjęcia dziec
nym, niż pierwotnie za
- zdjęć w kontekście in dołączyć do artykułu o pe
dofilii,
zabaw na które mamy zgodę nie możemy w (np.: Pijak - a jeśli to
i sugerujących i os karżających bez dowodó my
- podpisów pod zdjęciam ok butelek po winie? Ma
Cóż z teg o że leży na skwerku ob a, to pijak?)
osoba chora na cukrzycę? w libacji - na to że ta osob
pisemne zeznanie świadkó
dowód - badanie krwi lub burza pierwotny sens zd
jęcia
- Zdjęć wykadrowanyc h tak, że zmienia to lub za
cznych
- Zdjęć uchodźców polity
36. owa nie
po step
raw ach
w sp ch „Postęp
p ras owy owanie w
sprawac
h
wynikają
z niniejs cyc h
z ej u staw
prowadz y
z as adac i się na
h określ
o n ych
w odręb
przepisa n yc h
ch , ch yb
że ustaw a
Art. a stan ow
50 i
inaczej”
37. ych
spraw ach wynikając
Reguły postępowania w
o
z prawa prasoweg
wy
od rodzaju spra
W zależności
postępowan ie w sprawach go
zp rawa prasowe
wynikających asad
prowadz i się według z ania
ode ksie postępow
przyjętych w k postępowania
eksie
c ywilnego, kod nia
k sie postępowa
karnego, kode modyfikacjam
i
o-z
administracyjneg go
zp rawa prasowe
wynikającymi
38. ń
z są d roszcze
anie prze ia
Rozpozn sp rostowan
o opub likowanie
zi
lub odpowied
art. 39
tanowi (odsyłając do
Przepis ten s resowana
że osoba zainte towania
prawa prasowego), o publik owanie spros
że dochod zić roszczenia aczelny odm
ówił ich
mo daktor n
lub odpow iedzi, jeżeli re wystarczając
e bądź
ą one nie art. 32
opublik owania lub s iny te określa
inie (term
nie ukaz ały się w term
sowego). wie roku
ust. 1-4 prawa pra na doch odzić po upły
roszczeń tych nie moż
Nale ży dodać, że eriału prasow
ego,
ania mat
od dn ia opublikow niu.
ają one przedawnie
ponieważ uleg wilnego.
ię w trybie powództwa cy
Roszczeń ty ch dochodzi s
39. sowe
stępstwa pra
raw ach o prze
ć sądu w sp
Właściwoś tj. o zmuszanie rasowego
stwa określone w art. 43 prawa p
prawy o przestęp owania materiału
S lub groźbą bezp rawną do opublik owej oraz
dzienn ikarza przemocą dnianie lub tłum ienie krytyki pras
z w art. 43 – utru szkodę innej
praso wego ora celu działania na
iska lub funkcji w zpoznaniu
nad używan ie swego stanow owej podlegają ro
ania krytyki pras
osoby z p owodu opublikow
wy.
przez sąd okręgo a następnie
siedziby redakcji,
ustala się według za granicą –
ciwość miejscową sądu a lub znajduje się
Właś a nie jest znan prasowego.
wy dawnictw a, a gdy ta siedzib chnienia materiału
lub rozpowsze kilku sądach,
w edług m iejsca ujawnienia ostępowanie w
wie wszczęto p owanie.
Jeżeli w tej samej spra wszczęto postęp
którym najpierw
właś ciwy jest sąd, w
art. 45-49a oraz
odzi o przestęps twa określone w iem ustawowym
N atomiast jeżeli ch w prasie, zgod nie z upoważnien
pstwo popełnione gu właściwości
o przestę i wyznaczył sąd y rejonowe z okrę
Ministe r Sprawiedliwośc
gowego.
danego sądu okrę
40. Przekazanie sprawy o przestępstwo prasowe właściwemu
sądowi dziennikarskiemu
Przepis określa sytuacje, w których sąd lub prokurator może przekazać sprawę do
rozpoznania sądowi dziennikarskiemu. Podstawowym warunkiem przekazania jest
odmowa wszczęcia postępowania karnego przeciwko dziennikarzowi o
przestępstwo:
w ie
ie lone w usta
ne w pras Okreś one
Po pełnio ne oo kreśl
pełnio sany stę pstw czyn
o
pstw op
raln y, opi „Prze wie” to „ iony
„P rzestę to czyn ka le także ta n
” ,a
prasie prasowym ateriału w us eka zabro rzez
w i p
wie ci m
w pra ony w treś y w innych człow oźbą kary awę
r st
ni n
popeł ego i opisa ład – pod g zującą u
ią
w k
praso ch, na przy nych, obow jącą jego ony i
la ni
okreś na, zawi liwy w
a ij i,
ustaw uczuć relig pornografi
a ie enie io d
obraz szechnian
w yw łaszcz giat czy znam znie szko niż
rozpo wienie, prz czyli pla c
ła a, społe wyższym
znies o autorstw zechnianie stopn y”.
iu
g s
cudze ne rozpow m
aw zniko
bezpr o utworu.
g
cudze
41. wa n iem
iązanego z wykony
z innego czynu zw
Wynikające iego
zawodu d ziennikarsk
kiego” to
wykonywan iem zawodu dziennikars
„Inny czyn związany z wykroczenia.
w które go treści mieszczą się
zwrot niedookreślony, może przekazać
ach sąd lub prokurator
W powyższych sytuacj arskiemu,
sprawę do rozpo znania sądowi dziennik
wiązku.
ale nie ma takiego obo
ona zostać
owien ie w tej sprawie, może
Jeżeli zapadnie postan nikarskiemu
ściwemu sądowi dzien
przekazana jedynie wła rego dziennikarz
n ia zawodowego, do któ
tj. organowi stowarzysze
em).
należy (jest jego członki
umorzenia
chod zi do uniewinnienia lub
W sytuacji, w której do czynie popełnionym zn
amion czynu
u braku w
postępowania z powod szkodowanie,
uje od Skarbu Państwa od
zabronionego przysług ych strat.
wynoszące wysokość rzeczywiście poniesion
42. ego
Zakres stosowania prawa prasow
ia w sprawach
ej i postępowan
zialności prawn
Przeniesienie zasad odpowied rzekazu.
ne niż prasa środki p
prasowych na in
nej
Art. 54b iedzia lności praw
„przep isy o odpow ach prasow
ych
spraw
i postę powaniu w uszeń
dpowie dnio do nar
stosuje się o z przekazy
waniem
nych
pr awa związa mocą innyc
h niż
j za po
m yśli ludzkie eznaczony
ch do
w p rz
p rasa środkó , niezależn
ie od
niania
ro zpowszech w szczególn
ości
azu , nych
te chnik przek dycz nych oraz in
publik acji nieperio nii.”
ru ku, wizji i fo
wytworów d
43. DN IANIE
AW NA ZA UTRU
DZIAL NOŚĆ PR
O DPOWIE NIKARZO
WI
Z IEN
PRACY D opu blikowania
lab też
rasowej
groźby) do terwencji p
emocy lub chania in
szająca (użycie prz sowego o raz do zanie
Osoba zmu ateriału pra
ublikacji m lat 3.
za niechania p bawienia wolności do
podleg a karze poz a grzywnie
lub karze
ową podleg
lub tłumi k rytykę pras
Osoba, któ ra utrudnia
i. grzywnie
ogranicze nia wolnośc b odpowie dzi podlega
wania spr ostowania lu
a un ika opubliko sądu itp.
Osoba, któr ia wolności. , ogłoszenia
ozbawien rzędowego
lub karze p munikatu u
wania ko wolności.
od opubliko ozbawienia
soba, która
uchyla się lub karze p
O o) podleg a grzywnie
stu gończeg lub prasę
(np. li iał objęty p rzepadkiem
chnia mater lub karze
a rozp owsze wy podleg a grzywnie
Osoba, któr wód rzeczo
oną jako do
zabezpiecz ości.
pozb awienia woln
Art.43-49