A Glance of Foreign Migration from Nepal and related issues...

1. ;'/lIft j}b]lzs
/f]huf/L
Hfgsf/Ld'ns k|:t'tL
सुरक्षित वैदेक्षिक रोजगारी
सम्वन्धि
BSW क्षविेष अन्तरक्षिया
काययिम
फक्षिन्द्र प्रसाद दाहाल
काययिम संयोजक
सुरक्षित आप्रवासन काययिम
भद्रपुर नगरपाक्षलका

2.  k|ltaif{ sl/a % nfv >dzlQm cfGtl/s >d ahf/df k|j]z,
 ;Lldt /f]huf/Lsf cj;/, Go"g cfly{s a[l4b/ / pRr ul/jLsf
sf/0f g]kfnLx? a}b]lzs /f]huf/k|lt cfslif{t,
 ljZjdf g]kfn >d lgo{ft ug]{ d"n'ssf] ?kdf kl/lrt,
 b}lgs ;/b/ !,%)) b]vL @,))) g]kfnLx? j}b]lzs /f]huf/sf]
qmddf :jb]z 5f8g],
 s'n u|fx:y pTkfbgdf sl/j @$ k|ltzt of]ubfg,
g]kfndf j}b]lzs /f]huf/Lsf] jt{dfg cj:yf

3.  b]zsf] %^ k|ltzt 3/w'/Ldf ljk]|if0f - /]ld6ofG;_
k'u]sf] .
 Ufl/jL lgjf/0fdf ljk|]if0f sf] dxTjk"0f{ of]ubfg /x]sf] .
 &$=% k|ltzt cbIf 5g .
 a}b]lzs /f]huf/df dlxnf sfdbf/ $=#* k|ltzt, oL afx]s
pNn]Vo ;+Vofdf >d :jLs[lt glnO{ (Undocumented)
uPsf] cg'dfg 5 .
 /fli6«o hgu0fgf @)&* n] @! Nffv eGbf a9L j}b]lzs
/f]hu/Ldf /x]sf] cfFsng u/]sf] .
g]kfndf j}b]lzs /f]huf/Lsf] jt{dfg cj:yf

4. g]kfnsf] nflu j}b]lzs /f]huf/L
j]/f]huf/L sd ug]{ pkfo M
zfGtL ;'/Iff sfod ug]{ pkfo
M
cy{tGq ;'wf/ ug]{ pkfo M
ljk|]if0f leqfpg] dfWod M h'g
lbw{sfnLg cfosf] >f]t x}g

5.  l56f] hfg] w]/} sdfpg] ;f]r M c?n] w]/}
sdfO{;Sof] .
 Ph]G6sf] ljZjf; Hofbf M ;lx ;'rgf lng gvf]Hg]
 k|s[ofut sfo{df ;+nUgtf sd M Ph]G6sf] e/
kg]{
 cfkmgf] bIftf Ifdtf 5}g M /fd|f] sfd
 ;kgf dfq w]/} jf]Sg] M ;'/Iffsf] :yLlt d'NofÍg
ug{ g;Sg]
 efUo jflb ;f]r M ;+ul7t eP/ cGofosf] lj/f]wdf
cfjfh p7fpg g;Sg'
j}b]lzs /f]huf/Lsf] jf:tljstf
sfdbf/s
f]
dgf]lj1f
g

6.  ljk]|if0fsf] d'4fdf 5nkmn rn]tf klg g]kfnd}
sfdbf/n] slt k};f lt/]/ hfG5g eGGf] jf/]
;/f]sf/jfnfsf] rf;f] sd 5 .
 clwsfz+n] 3/ hUuf j]r]/ jf Jofhdf - $)Ü_ ;Dd
lnP/ hfg] u/]sf] kfO{Psf] 5 . hfg'kj{sf ;Dk"0f{
k|lqmofdf vr{ ul/G5 . hjls lkm| leiff lkm| l6s6sf]
lgod nfu' eO{ ;s]s]f 5 .
 hfg'k"j{sf] vr{ / ;DjGwLt b]z jf6 cfpg]
ljk|]if0fsf] Jojxfl/s cWoogsf] sld .
 Jf}b]lzs /f]huf/Lsf nflu ;xlhs/0f ug]{ lgsfox?n]
;/sf/sf] lgtL lg0f{onfO{ sfof{Gjog gul//x]sf]
cjZyf .
 >dsf] ;Ddfgdf sdL, ljz]ifu/L cf}}krfl/s If]qsf sfd
nfO{ dfq ;Ddfg
g]kfn
;/sf/ /
;/f]sf/
jfnfx?
sf]
k|fylds
tfsf]
d'4fdf
gkg'{

7. sfdbf/
sf]
jfWotf
ls /x/
===
===
===
=
 b]zdf /f]huf/Lsf l;ldt cj;/ / k|fKt /f]huf/Laf6
kl/jf/ wfGg ;d:of
 kl/jf/n] /fd|f] lzIffsf] clenfiff
 cfly{s cj:yfdf ;'wf/ ug]{ cfzf / ;fdflhs k|lti7f
a9fpg
 lzIff, /f]huf/Ldf c;kmntf
 kfl/jfl/s / gftfuf]tfsf] bjfj
 ljleGg vfnsf lx+;f, 4G4, ;fdflhs e]befj,
lje]bLs/0f
 /fhgLlts cl:y/tf
 w/f;foL pBf]u wGbf, cgfjZos /fhgLlts/0f
 cToGt ljlu|Psf] cfly{s cj:yf tyf kfl/jf/Ls
lhDd]jf/L

8.  ;'g;fg a:tLx? M afFemf v]tx? - s[lif pTkfbsTj 36bf]
cfoft a9bf]_
 s[lif pkhsf] cfjZostf M d]/f] v]tjf/Ldf s:n] jfnL
nufpnf
 ;fdflhs l/ltl/jfhsf] ;xeflutfdf sld M af+Rbfsf] hGtL /
dbf{sf] dnfdL afnaflnsf / h]i7 gful/s dfq} 5g 3/df
 dfgl;s ;Gt'ng tyf ckf+utf eP/ kms{g] M s;n]
;DxfNnf kl/jf/
 c?sf] kl/jf/nfO{ :ofxf/ M cfĝf afj' cfdfsf] ljrNnL
 k};f s;n] k|fKt ug{] M xf]8aflhn] ljvl08t, emu8f
 Kffl/jfl/s ljv08g M jx'ljjfx ug]{ , z+sf snx, dfgf];fdflhs
;d:of
 kl/jf/df ljlQo ;fIf/tfsf] cefj M kfl/jf/Ls of]hgfsf] ljsf;
j}b]lzs /f]huf/Lsf] gsf/fTds k|efjx?

9.  Ul/aL lgjf/0fdf of]ubfgM j}b]lzs /f]huf/L j/bfg ;fljt
ePsf] 5
 lzIff, :jf:Yo tyf cfjf;df pNn]Vo ;'wf/M
 k|ljlwsf] pkof]udf a9f]Q/LM
 cfly{s / ;fdflhs If]qdf dxTjk"0f{ of]ubfg
 dlxnfx?sf] lhDd]jf/Ldf j[l4
 o'jf /f]huf/sf] 7"nf] If]q
 gofF zx/x?sf] z'?jft / ljsf;
 ljb]z;Fu} ldNbfh'Nbf df6{, ;lkË dnx?sf] :yfkgf /
ljsf;
 8n/ ;+lrltsf] d'Vo cfwf/
j}b]lzs /f]huf/Lsf] ;sf/fTds k|efjx?

10. वैदेशिक रोजगार सम्बन्धी कानूनी व्यवस्था
 नेपालको संशवधान, २०७२
• प्रत्येक नागररकलाई रोजगारीको हक हुने । रोजगारी ितय अवस्था र बेरोजगार सहायता
सम्विी व्यवस्था संघीय कानुन बमोक्षजम हुने ।
• प्रत्येक नागररकलाई रोजगारीको छनौट गने हक हुनेछ ।
धारा ३३: श्रम
सम्बन्धी हक
धारा ५१: श्रम तथा
रोजगार नीशत
झ. (५) वैदेक्षिक रोजगारलाई िोषिमुक्त, सुरक्षित र व्यवन्धस्थत गनय तथा
श्रक्षमकको रोजगारी प्रत्याभूक्षत गनय यस िेत्रको
क्षनयमन र व्यवस्थापन गने ।
(६) वैदेक्षिक रोजगारबाट आजयन भएको पूूँजी, सीप, प्रक्षवधी र अनुभवलाई
स्वदेिमा उत्पादनमूलक िेत्रमा लगाउन प्रोत्साहन गने ।

11. वैदेशिक रोजगार सम्बन्धी कानूनी व्यवस्था
 वैदेक्षिक रोजगार ऐन, २०६४
 वैदेक्षिक रोजगार क्षनयमावली, २०६४
 स्थानीय सरकार सञ्चालन ऐन, २०७४
 वैदेक्षिक रोजगार नीक्षत, २०६८
 व्यन्धक्तगत श्रम स्वीक
ृ क्षत सम्बिी क्षनदेक्षिका, २०६९
 वैदेक्षिक रोजगारमा गएका नेपाली कामदारको कानूनी प्रक्षतरिा सम्बिी क्षनदेक्षिका,
२०७५
 वैदेक्षिक रोजगार सम्बिी मागपत्र जाूँचबुझ क्षनदेक्षिका, २०७५
 वैदेक्षिक रोजगार छात्रवृक्षत सञ्चालन काययक्षवक्षध, २०७१
 कामदारका पररवारलाई स्वास्थ्य उपचार सहयोय सम्बिी मापदण्ड, २०७३
 वैदेक्षिक रोजगारका क्षसलक्षसलामा मृत्यु/अङ्गभङ्ग/गम्भीर क्षबरामी भएका कामदारको
पररवारको सदस्यलाई छात्रवृक्षतमा पेिागत ताक्षलम र क्षिप्लोमा तथा प्रवीिता
प्रमािपत्र तहको तीन वषे प्रावक्षधक क्षििा प्रदान गने सम्विी काययक्षवक्षध, २०७४
 इजरायलमा नेपाली क
े यर क्षगभर पठाउने सम्बिी काययक्षवक्षध, २०६८
 मौसमी कामदार व्यवस्थापन क्षनदेक्षिका, २०७९

12. स्थनीय सरकार सञ्चालन ऐन, २०७४ (वैदेशिक रोजगार
सम्बन्धन्धत प्रावधानहरू)
१. रोजगार तथा बेरोजगारको श्रमिन्धिको तथ्ांक संकलन, प्रिोधन
र सूचना प्रणालीको व्यावस्थापन
२. स्थानीयस्तरमा रहेका स्वदेिी तथा शवदेिी श्रशमकको लगत संकलन
तथा सूचना व्यवस्थापन
३. शवशिन्न क्षेत्र तथा शवषयका दक्ष जनिन्धिको तथ्ाङ्क संकलन तथा
व्यवस्थापन
४. सुरशक्षत वैदेशिक रोजगार र वैदेशिक रोजगारीमा रहेको
श्रमिन्धिको सूचना तथा तथ्ांकको संकलन तथा व्यवस्थापन
५. रोजगार सूचना क
े न्द्रको व्यवस्थापन तथा संचालन
६. वैदेशिक रोजगारमा जाने श्रमिन्धिको लाशग शवत्तीय साक्षरता र
सीपमूलक ताशलमको संचालन
७.वैदेशिक रोजगारबाट फक
े का व्यन्धिहरुको सामाशजक पुनः
एशककरण
द ३, दफा ११ उपदफा २(थ): बेरोजगारको तथ्ाङ्क संकलन

13.  o'jf hgzlQmsf] a9bf] cfsf/
 cfGtl/s /f]huf/Lsf] Go'g cfsf/
 k/Dk/fut hLjg lgjf{xdf 36bf] ?lr
 ;fdflhs bafa, k|efj tyf l;sf]
 C0fsf] ef/
 unt ;'rgf k|jfx
9/21/2023
13
Push Factor

14. 9/21/2023
14
 g]kfnL >ldssf] a9bf] dfu -/f]huf/Lsf] cj;/_
 cfsif{s tna tyf cGo ;'ljwf
 /fd|f] /f]huf/ k|fKt ug]{ cj;/
 j}b]lzs /f]huf/k|ltsf] rfxgf / dxTjsf+Iff
 ljZjJofkLs/0f / k|ljlwn] NofPsf] k|efj
 hLjgz}nLdf cfPsf] kl/jt{g
 cGt/ cfj4tf / cGt/ lge{/tf
Pull Factor

15. j}b]lzs /f]huf/Lsf d"Vo
rf/ r/0fM
lg0f{o k"j{sf] cj:yf
k|:yfg k"j{sf] cj:yf
k|jf;df /xFbfsf] cj:yf
g]kfn kmls{Pkl5sf] cj:yf
9/21/2023
15

16. वैदेशिक रोजगार र झापा

17. वैदेशिक रोजगार र झापा

18. वैदेशिक रोजगार र झापा

19. वैदेशिक रोजगार र झापा

20. वैदेशिक रोजगार र झापा

21. झापाको अनुपन्धस्थत जनसंख्या

22. emfkf lhNnfsf]
kl/j]z=================
cf=j= @)&*÷&( sf]
ljj/0fn] >d l:js[tL lnP/
j}=/f]= hfg]sf] ;+Vofsf]
cfwf/df bf];|f] -wg'iff,
emfkf_ d'Vo lhNnf xf] .
dlxnfsf] ;+Vofsf] cfwf/df
klxnf] lhNnf xf] .
cf=j @)&*÷)&( df
gofF !#%%* hgf
emfkfaf6 >d l:js[lt lnP/
ljb]z uPsf] b]lvG5 eg]
!$$)* hgf k'gM >d
l:js[lt lnPsf5g .
@)&(÷)*) sf] a}zfv;Dddf
@**%^ >d l:js[lt lnP/
uPsf] b]lvG5 eg] emfkfdf
j}b]lzs /f]huf/ jf]8{ jf6
d[To' eO{ Ifltk"tL{ kfpg]sf]
;+Vof #& hgf b]lvG5 .
>f]t M j}b]lzs /f]huf/ ljefu /j}b]lzs
/f]huf/ jf]8{

23. 9/21/2023
23

24. 9/21/2023
24

25. 9/21/2023
25

26. j}b]lzs /f]huf/L;Fu ;DjlGwt ;d:ofx?M
 ;d:of g+ !M kf;kf]6{ lkmtf{ glbg]
 ;d:of g+ @M k};f lnP/ ljb]z klg gk7fpg] k};f
klg glbg]
 ;d:of g+ #M ;Demf}tf cg';f/sf] sfd, tna,
sDklg slxn]sflx+ t d'n's g} km/s kg]{
 ;d:of g+ $M ljb]zdf cnkq kg]{
 ;d:of g+ %M ;Dks{ ljlxg jf nfkQf x'g]
 ;d:of g+ %M ulDe/ la/fdL jf c+ue+u x'g]
 ;d:of g+ ^M d[To' x'g]
9/21/2023
26

27. 9/21/2023
27

28. 9/21/2023
28

29. 9/21/2023
29

30. सरकारका पशिल्ला प्रयासहरू

31. 9/21/2023
श्रम रोजगार सेवा सम्बन्धी एशकक
ृ त काययशबशध
२०८०
(२०८०/०१/२६ स्वीक
ृ त)

32. 9/21/2023
32
वैदेशिक रोजगारी सुचना व्यवस्थापन प्रणाली

33. 9/21/2023
33

34. wGojfb
9/21/2023
34
kSs}klg ;jfn y'k|} 5g oxfFx?n]
kfn};Fu /flvlbg'x'G5 eGg]
ck]Iff /fv]sf] 5' .