Mga mahahalagang detalye tungkol sa nakaraang mga pangyayari

1. Iba’t ibang panahon na
naganap ng sinaunang tao
Iba’t ibang naganap na panahon
ng bato at ang mga
mahahalagang natuklasan sa
panahong iyon

2. Bakit bato ang napiling kagamitan
dati ng mga sinaunang tao?
• Nakaraan, ang ating mga ninuno ay namuhay
lamang gamit ang bato. Sapagkat ang bato
ay may iba’t ibang hugis, kulay, at bigat.
Kaya naman ay ito ang napili ng ating mga
ninuno noong sinaunang panahon. At dahil,
mahilig na mag experimento ang mga tao
noon, nakahanap sila ng paraan kung
papaano magagamit ang bato.

3. Mga iba’t ibang panahong
naganap
• Panahong Paleolitiko
• Panahong Mesolitiko
• Panahong Neolitiko
• Panahon ng Metal
Dahil sa mga panahong naganap, nagkaroon
din ng pagbabago ang mga bato, sapagkat
mas naging mahusay pa ang mga sinaunang
tao kaya’t nagkaroon ng “evolution”.

4. Panahong Paleolitiko
• Ang kahulugan ng Paleolitiko ay nang galing
sa dalawang salita na “Palois” o ang ibig
sabihin ay “Luma”, at “Lithos” na ang ibig
sabihin ay “Bato”.
• Sa panahong ito, magagaspang pa lamang
ang kagamitang bato kaya’t hindi pa madami
ang kagamitin nito.
• Sa panahong ito, dito rin natuklasan ang
apoy na nanggaling sa kidlat.

5. Panahong Paleolitiko
• Sa panahong ito, ang mga tao pa ay kung tawagin na
“nomad”, na ang ibig sabihin ay taong palipat-lipat
ng tirahan o walang permanenteng tirahan.
• Dahil sa apoy, nakaimbento din ang mga tao na
magluto. Kung dati ay kinakain nila ng hilaw ang
kanilang pagkain, ngayon ay naluluto na nila ito.
• Bahagya doon, madami din silang natutunan sa
kung paano gamitin ang apoy. Kagaya ng, ito ay
nagsilbi bilang ilaw nila at pantaboy sa mga
mababangis na hayop. At naging proteksyon din nila
ito sa malalamig na panahon.

6. Panahong Mesolitiko
• Ang kahulugan ng Mesolitiko ay nang galing sa
dalawang salita na “Meso” o ang ibig sabihin ay
“Gitna”, at “Lithos” na ang ibig sabihin ay
“Bato”.
• Sa panahong ito, naging pulido o nagkarooon
ng pagbabago sa mga kagamitang bato. Mas
madami na din ang natuklasang gamitan nito.
• Natutunan nila na mag-alaga sa mga hayop,
dahil dito napadali ang kanilang paghahanap sa

7. Panahong Mesolitiko
• Natutunan din nila na gumawa ng mga
maliliit na bangka o kung tawagin na
“Canoe”.
• Dahil sa naimbento nila na canoe, nagamit
nila ito upang galugarin o maikot ang mga
ilog at dagat.
• Bahagya doon, ito din ay nakatulong dahil
nadagdagan ang nakakain ng mga tao
kagaya ng “isda”.

8. Panahong Neolitiko
• Ang kahulugan ng Mesolitiko ay nang galing sa
dalawang salita na “Naois” o ang ibig sabihin ay
“Bago”, at “Lithos” na ang ibig sabihin ay
“Bato”.
• Sa panahong ito, higit na napakinis at mas
naging pulido ang mga kagamitang bato.
• Natuklasan nila ang pagtanim, at dahil dito
nagtayo na din sila ng kanilang permanenteng
tirahan upang mabantayan ang kanilang mga
tanim sa mga mababangis na hayop.

9. Panahong Neolitiko
• Kaya’t sila ay nagsimula na magtanim, ito rin
ay dahil matagal na bumunga ang mga
halaman sa paligid dahil sa panahon.
• Naging mahigpit na kompetisyon din ang
lumalaking populasyon at dahil dito,
nagkakaubusan din sa makakain kaya’t silay
ay nagtanim upang matugunan ang kanilang
mga pangangailangan.

10. Panahon ng Metal
• Sa panahong ito, dito natuklasan ang iba’t ibang uri
ng metal.
 Tanso
Bronze
Bakal
• Dahil dito, natuklasan din ang paghahalo-halo ng
iba’t ibang uri ng metal
• Dahil dito, higit na napatibay nila ang kanilang mga
kagamitan, at napabilis din nito ang kanilang mga
gawain.

11. Mga iba’t ibang kabihasnan at ang
kanilang naging kontribusyon
Impormasyon tungkol sa mga
kabihasnan na naging malaking
tulong sa atin hanggang sa
ngayon

12. Ano ang ibig sabihin ng
kabihasnan?
• Ito ay paraan ng pamumuhay na pinaunlad at
patuloy na pina-uunlad upang makaangkop sa
pagbabagong naganap at nagaganap sa
kapaligiran.
• Kabibilang sa mga nagbigay ng malaking
kontribusyon sa buong mundo ang sumusunod
na tatlo:
Kabihasnang Sumer
Kabihasnang Indus
Kabihasnang Shang

13. Kabihasnang Sumer
• Sa “Mesopotamia” naganap ang mga importanteng pangyayari,
at ang Mesopotamia ay kilala ngayon bilang “Iraq”. Ang
Mesopotamia ay nanggaling sa dalawang salita, “mesos” na
ang ibig sabihin ay “pagitan” at “potamus” na ang ibig sabihin
ay “ilog”.
• Ito ang kauna-unahang sibilisasyon, kaya naman ito ay tinawag
na “cradle of civilization”.
• Sa Mesopotamia mahahanap ang dalawang kilalang kambal na
ilog na kilala bilang “Tigris at Euphrates”, kaya namanay
tinagurian ang Mesopotamia bilang “Lupain sa Pagitan ng
Dalawang Ilog”.
• Dahil sa dalawang kambal na ilog, mayroong kabutihan
naidudulot dito, at mayroon din masamang naidudulot dito.

14. Kabihasnang Sumer
• Mga Mabuting nadulot sa kambal na ilog:
Ito ang nagpapataba sa mga lupa na
lumilibot dito na nakakatulong sa mga
pananim.
Ito ay nagsilbing daanan upang mapabilis
ang trasportasyon ng mga produkto at iba
pa.
Ito ay nagsilbing tubig inumin ng mga tao

15. Kabihasnang Sumer
• Mga Masamang nadulot sa kambal na ilog:
Kapag umuulan, ang ilog ay umaapaw dahil
dito, ito ang naging dahilan sa pagkasira ng
mga pananim.
Dahil sa pagka-apaw ng ilog, ito ang naging
dahilan kung bakit bumaha sa Mesopotamia.
Dahil sa pagka-apaw, ilan sa mga
naninirahan malapit sa ilog ay lumikas din.

16. Kabihasnang Sumer
• Mga naging kontribusyon nila:
Cuneiform-ito ay sistema ng pagsulat. Scribe naman
ang tawag sa tao na magaling magsulat ng
cuneiform.
Gulong-ito ang ginamit upang magpadala ng mga
kalakal sa ibang pook.
Araro-ito ang nagpabilis sa pagbungkal ng lupa para
sa mga magsasaka
Dike o Canal-ito ang ginawang sistema ng patubig
para sa sakahan at upang maiwasan ang pagapaw
ng kanilang ilog
Ziggurat-ito ang naging bahay sambahan ng mga
sumerians

17. Kabihasnang Indus
• Dito kilala ang dalawang lungsod na
“Mohenjo-Daro at Harappa”, na ngayon ay
kilala bilang “India at Pakistan”.
• Dito kilala ang Indus River na ginamit ng
dalawang lungsod upang makipag ugnayan
sa isa’t isa gamit ang kanilang mga bangka.

18. Kabihasnang Indus
• Mga naging kontribusyon nila:
Paghahabi ng mga telang mula sa bulak
Pagkakaroon ng detalyadong plumbing
system
Pagguhit ng mga larawan o kung tawaging
“pictograph’, upang mailarawan ang mga
mahahalagang pangyayari sa kapaligiran
Pagkakaroon ng palikuran sa bahay

19. Kabihasnang Shang o Tsina
• Dalawa sa pinakamahalagang ilog sa Tsina
ay kilala bilang “Yangtze at Huang Ho”.
• Ang Huang Ho ay kilala din bilang “China’s
Sorrow”, dahil sa maraming tao na namatay
dito, at ang pagkasira ng kanilang mga ari-
arian dulot ng pag-apaw ng tubig nito.

20. Kabihasnang Shang o Tsina
• Mga naging kontribusyon nila:
Paggamit ng Magnetic compass, upang
malaman ang direksyon at lugar na nais
puntahan
Paniniwalang poleistiko, o ang pagsamba sa
madaming Diyos
Paggamit ng Wood block painting, napabilis nito
ang palilimbag ng mga babasahin at disensyo
sa mga papel at tela
Ang paggamit at paggawa sa mga
kasangkapang bronze

21. Paniniwalang Asyano
Iba’t ibang uri ng Paniniwala ng
mga Asyano

22. Ano ang kahulugan ng
paniniwala?
• Ito ay ang paglagay ng tiwala mo sa bagay,
hayop, o tao na may kakaibang kapangyarihan.
• Maaari din na sila ay naka tagpo o nakakita ng
kakaibang pangyayari na nagsilbing inspirasyon
sa kanilang paniniwala.
• Maaaring magkakaiba ang mga paniniwala ng
tao, dahil ito ay nakabase sa kanilang kultura at
ang kanilang uri ng pamumuhay.

23. Mga Asyanong bansa na may iba’t
ibang uri ng paniniwala.
• Tsina
• Japan
• Timog Silangang Asya
• India
• Kanlurang Asya

24. Paniniwala ng Tsina
• Sila ay may paniniwala na ang kanilang kultura ay ang
pinakamagaling at maganda sa lahat. Ito ay tawagin
“sinocentrism”.
• Itinuturing “anak ng langit” ang isang emperador dahil ang
pamumuno nito ay mayroong basbas ng langit o “mandate of
heaven”.
• Malaki ang responsibilidad ng isang emperador, at kapag hindi
niya nagampanan ang kanyang tungkulin dahil sa mga
naipakitang masamang pangyayari sa kanyang pamumuno
babawiin ito ng kalangitan sa kanya at igagawad sa susunod
na taong may mabuting kalooban.
• Malalaman ng isa kung ang pamumuno ng isang emperador ay
hindi na maganda kapag nagpapakita na ng pagkasira sa
kalikasan, walang kaayusan sa pamahalaan, etc.

25. Paniniwala ng Japan
• Naniniwala sila sa isang Diyos na pangalan
ay “Ameratsu”. At ang kanilang emperador
ay nanggaling sa lahi ni Ameratsu sapagkat
hindi na siya maaaring tanggalin o palitan.
Ang tawag dito ay “Divine Origin”.
• Sapagkat hindi nila itinuturing diyos ang
kanilang emperador, subalit lubos pa rin ang
kanilang respeto at mataas pa rin ang
kanilang pagtingin dito.

26. Paniniwala ng Timog-Silanang Asya
• Naniniwala madalas sa mga espirito sa kapaligirian at
mga Diyos-Diyosan.
• Ang mga matataas na bundok ang sinasabing tirahan
nito gaya ng “Mt. Arayat, Mt. Makiling at Mt. Banahaw” sa
Pilipinas.
• Pinaniniwalaan din itong tirahan ng mga diwata at mga
anito.
• Naniniwala din sila na ang “imperyo o ang kaharian” ay
nagmula sa pagkasanib ng Diyos sa mga tao.
• Ang kanilang mapipiling pinuno ay dapat na matapang,
matalino, at magaling.

27. Paniniwala ng India
• Ang kanilang diyos ay nagmula at nabuo sa
pagsama-sama ng mga diyos, gaya ng Diyos ng
buwan, Diyos ng apoy, etc.
• Dahil dito, para sa kanila wala itong kapantay
sapagkat hindi lamang isang diyos ang kanyang
taglay. Kilala siya bilang “De Varaja”.
• Sa Hinduism at Buddhism, ang hari ay kilala bilang
“cakravartin o hari ng sansinukob”.
• Bahagi ng Hinduism ay ang paniniwala sa “Karma at
Reinkarnasyon”.

28. Paniniwala ng Kanlurang Asya
• Ang kanilang pinunong panrelihiyon at pulitikal ng Islam ay
nangangalang bilang “Muhammad”.
• Siya ay kung tawagin ang tagapaghatid ng mensahe ni Allah o
“messenger of Allah”.
• Ang mga sumunod na pinuno sa kanya ay tinatawag na
“tagapagtaguyod ng pananampalataya o Caliph”.
• “Caliphate” ang tawag sa sistema ng pamahalaang itinatag nila.
• Nakalahad sa Quar’an ang mga katungkulan ng caliph tulad ng
pagiging hukom at pinuno ng hukbong pandigma at ang pangunguna
sa pananakop ng lupain upang palaganapin ang relihiyong Islam.
• Hindi Diyos ang caliph, kundi sila ay may basbas ni Allah.