Dit is de opdrachtenfiche aan de hand van omgevingsonderwijs naar het kerkhof van Destelbergen te gaan.

1. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Metonsgevoelvanhethedennaarhetverleden.
1. Plaats - adres
9070 Destelbergen (Kerkham1) – Kerkhof Destelbergen(AdrienDe Grootestraat)
https://www.google.com/maps/dir/51.0556823,3.7994492/51.0593657,3.801208/@51.0576693,3.7996036,
16z/data=!4m2!4m1!3e2
2. Geolocatie / geolokalisatie
Geef de correcte coördinaten!Exact te bepalen via GoogleMaps (instructiefilmpje te bekijken via Canvas).
51°03'34.2"N 3°48'05.2"E
3. Korte omschrijving
1) Met de leerlingennaarhetKerkhof gaan.
2) Kijkennaarde symbolen, woorden/cijfers, vormen,materiaaldatwordtgebruiktopeenkerkhof.
Enkele vragen:
3) Nadienhetverleden (de Eerste ende Tweede Wereldoorlog) besprekenaande handvande herdenking
van de 10 soldatendie daarbegravenzijn.
1) van de Eerste Wereldoorlog:EdmondDe Kuysscher(West-vlaanderen:Vikem) op5augustus1918.
2) van de Tweede Wereldoorlog:JuliusLega(West-vlaanderen:Middelkerke) op30 mei 1940.
3) van de Tweede Wereldoorlog:eennietgeïdentificeerdemilitairvan hetGemenebestvanNaties in
1944.
Enkele vragen:
4) Met de leerlingenstilstaanbij hun eigengevoelensenervaringen.
Enkele vragen:
5) Alslaatste ga ikmetde leerlingenhungevoelenslatenomzettenineensymbolischeteken.
Dus dat ze vanuithungevoelenseenvormmakenof gebruikenomdeze gevoelenste uiten.
 Dit aan de hand vanwasco’smethun twee lievelingskleuren.
4. Doelgroep
De derde graad – Vijfde leerjaar(5B).
Ookmogelijkvoorhetzesde leerjaar.
5. Tijdsduur
50-60 minuten
1) A) Naar hetkerkhof gaan+ metbesprekingeneenwerkblad.
2) Muzische Verwerking=>eigengevoelens

2. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
6. Eindtermen
1.6
De leerlingenkunnentactiele,visuele impressies,ervaringen,gevoelensenfantasieënopeenbeeldende
manierweergeven.
3.8.
De leerlingenkunnenaande handvaneenvoorbeeldillustrerendateen actuele toestand,dievoorkinderen
herkenbaaris,endie doorde geschiedenisbeïnvloedwerd,vroegeranderswaseninde loopder tijden
evolueert.
3.9.°
De leerlingentonenbelangstellingvoorhetverleden,hedenende toekomst,hierenelders.
1.3
De leerlingenkunnenzorgopbrengenvoorietsof iemandanders.
RKvm2
Erop vertrouwendateroverschijnbaardode puntenheennieuwekansenliggeneneennieuw beginmaken.
Ontdekkenwat‘verrijzenis’kanbetekeneninhetlevenvanmensenenmogelijkinheteigenleven
Derde cyclus:grenzenvanhetleven
 Besprekenhoe mensenvanuithunlevens- of geloofsovertuigingzoekenomte gaanmetgrenzen
10-12j
Beseffenen - indienmogelijk - verwoordenopwie enwaaropzij zelf steuneninde con-fron-tatiemetgrenzen
van hunleven
10-12j
Kennismakenmetde manierwaaropgelovigenenniet-gelovigenomgaanmetlijdenendood.
7. Leerinhoud
Eenkerkhof: iseenplaatswaar gestorvenpersoonwordenbegravenenherdacht.
Eenbegraving: dat isom van hetlichaamvande gestorvenpersoonafscheidte nemen.
Bij een graf is ereengrafsteen.Ineengraf kunnenookmeerderemensenwordenbegraven(eenfamiliegraf).
Cremeren:gebeurtineencrematorium(waarje ookafscheidkannemenvaneengestorvenpersoon)waar
hetlichaamverbrandwordtineenspeciale oven(hete oven1000°c) het duurtongeveer75 minuten.Erwordt
eensteen(meteennummerop) bij de gestorvengelegdzodatze nadienwetenvanwie de asis.Nadien
wordtde urnen(1 maand) bewaardineenasbewaarruimte. De familiemoetdaneenmaandwachten.
Eenurne: is waarhet as van eenoverledenpersoonwordtbewaartnahetcremeren.Je kanhetook
verstrooien=>Eenasverstrooiing.Je kanhetookbewarenineenkistje,juweel,tatoeage.
Eeneremonument:dat iseen monumentdatvooreenbepaalde waarde,hiereenhistorischewaarde werd
gemaakt.Zo wordtdeze gebeurtenisherdacht.
Eenmilitair: isgeensoldaat.Hij/zij isIemanddieindienstenisvooreenstaat(= meestal huneigen
vaderland).Ze zijnenkel indienste voorde landmacht.

3. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Eensoldaat (laagste rangbinnenhetleger):isookeenmilitair.Hetiseenstanddie wordtgebruiktvoorland
enluchtmacht.
De Eerste Wereldoorlog(1914-1918)
De Tweede Wereldoorlog(1939-1945)
Gemenebest(vanNaties):datzijn53 statendie deel hebbenuitgemaaktvanhetBritse Rijk.
Dit wasom de dekolonisatie (=onafhankelijkheid/zelfstandigwordenalseenland)te vereenvoudigen.Sinds
1992 zijner nog16 staten.
De vlag voordeGemenebest(van Naties)
8. Lesdoelen
De leerlingenkunnen:
1) De betekenisvan de symbolische tekens:eengraf, eenkruis, eenurne verwoorden.
2) Verwoordenhoe ze zelf omgaanmet huneigen grenzen.
3) Noterenenverwoordenhoe ze anderenkunnenondersteunenbij hungrenzen.
4) Beschrijvenhoe hetverledeneeninvloedheeftophetheden.
5) Hun eigengevoelensomzettenineen concreet(symbolische)beeld.
9. Materiaal
Eenplattegrond of viade linkvan google maps: https://goo.gl/maps/3s2GD8uZCLpSeNgZ8
Afbeeldingen(vande soldaten)
Het werkblad
Wasco’s(elke leerlingenzijntwee lievelingskleuren) enelke leerlingeenverschillendegekleurdebalpen/stift.

4. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
10.Organisatie
Afspraken(voordatikhet kerkhof binnengametde lln.):
Wat is belangrijkals we opeenkerkhof komenof wandelen?
 Rustigzijn
 Stil zijn=> enkel fluisteren/zachtjespraten
 Luisterennaarelkaar.
Handig om te weten,bijstil te staan:
 laat de leerlingende mogelijkheidomte vertellen(misschienisereenfamilielidvaneen leerlingophet
kerkhof begraven.)
 geef de leerlingende kansomevenrondte kijken.
 wanneerje opmerktdateenleerlinghetmoeilijkerheeft,laatde leerlingeventotrustkomenenkom
nadienterugopde vraag.
 laat de leerlingenmettweewerken.
 Bekijk voordienwatde BS isvan de leerlingen:
o eventueel eenleerlingdie metde rolstoel/metkrukkenis.
=> je kan vroegervertrekken.
o eenleerlingdie schrikheeftineenkerkhof?
=> In de vorige lesvangodsdienstnavragenhoe de leerlingenzichvoelen.
Wat ze kanhelpen?Hoe hetkomt?
=> Je kan eenouderlatenmeegaan.
o misschienisereenoudervaneenleerlingdie graagietsmeerwil vertellenoverhetkerkhof?
=> contextverruimennajouwuitleg.
Het praktische:
 controleeralsiedereen(lln.enlk.)allesmeeheeft.
 neemeenkaartmee voorde weg.
 telefoneervoordienalseropdie dag de mogelijkheidis.
(bv.niette veel mensen,geenvieringen,...)

5. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
11.Werkbladen – instructiebladen – richtlijnen…
Instructie:de leerkrachtdie de vragenoverlooptvoordatze aande slaggaan en nadiensamenbespreekt.
Het werkblad:
12.Oplossingen - sleutel
Het ingevulde werkblad: isnietexplicietnodigdaarde antwoordenleerlinggebondenzijn.
13.Bronnen
OCMW Destelbergen.(z.j.).Begraafplaatsen. Geraadpleegdop28 maart 2021 via
https://www.destelbergen.be/begraafplaatsen
FamiliekundeGent.(2020, 8 juni). Geleid bezoekbegraafplaatsDestelbergen. Geraadpleegdop28 maart 2021
viahttps://www.familiekunde-gent.be/activiteit/geleid-bezoek-begraafplaats-van-destelbergen/
Allison,M.(2021, januari).Watis Gemenebest? Geraadpleegdop28 maart 2021 via
https://nl.ripleybelieves.com/what-is-commonwealth-488
CommonwealthWarGravesCommission.(2021). GemeenschappelijkebegraafplaatsDestelbergen.
Geraadpleegdop28 maart 2021 via https://www.cwgc.org/visit-us/find-cemeteries-memorials/cemetery-
details/2112423/DESTELBERGEN%20COMMUNAL%20CEMETERY/
GHL. (2017, 14 april).Oud-strijdersgravenmakenplaatsvooreremonumenten100 jaar Groote Oorlog.Het
Nieuwsblad. Geraadpleegdop28 maart 2021 viahttps://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20170714_02972109
14.Achtergrondinformatie voor de leerkracht
Het Kerkhof (begraafplaats) Destelbergen:
Het iseengemeentelijke begraafplaatsinDestelbergen. Inde provincie vanOost-Vlaanderen.

6. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
Op ditkerkhof zijnermensenbegraven.
Op hetkerkhof liggen drie gestorvensoldaten/militairenvande Eerste enTweede wereldoorlog:
1) van de Eerste Wereldoorlog:EdmondDe Kuysscher(West-vlaanderen:Vikem) op 5augustus1918.
2) van de Tweede Wereldoorlog:JuliusLega(West-vlaanderen:Middelkerke) op30 mei 1940.
3) van de Tweede Wereldoorlog:eennietgeïdentificeerdemilitairvan hetGemenebestvanNaties in1944.
=> de begraafplaatsvande soldaten isin2018 verwijderdensindsdienisereen eremonumentvoorde grote
100 jarige oorlog. De namenvande soldaten/militairenwordengebeiteldopheteremonument.
15.(optioneel) Extra mogelijkheden tot naverwerking
Extra:
Nadatde leerlingenhunsymbolische vormhebbenkunnentekenenbij hetgraf.Kanu nadiensteedsinde
terugwandelingevenstilstaanbij de Onze lieve vrouw Sneeuwkerk.
1) U kandan stilstaanbij de symbolen/vormen/kleurendie wordengebruikt.Zoals:de glasramen,het
kruis/windroos,de klokmetde Romeinse cijfers.Hetstandbeelddaterstaat vanMaria (=Sneeuw).
2) Zijndeze herkenbaarmethetkerkhof,zijnerverschillen?
3) Er kannadien inde les nog verdergebouwdworden.Doorextrainformatie te gevenoverde eerste ende
tweede wereldoorlogdaarwe samenmetde leerlingende begraafplaatsvansoldaten/militairen hebben
bekekenenbesprokenophetkerkhof.
Onze Lieve vrouw Sneeuwkerk:Gebouwdsinds1792.
Het isvoor protestantse alskatholieke mensenmogeninde kerkkomen:
Er staat een windroos (oftewel eenhaan):betekenisvande protestanten(dieinGodgeloven,maarnietin
Jezus.)
Er staat een Kruis:voorde katholieken,symboolvanChristenen(lijden,verzoeningenverlossing).

7. Arteveldehogeschool –Educatieve bacheloropleidingvoorlageronderwijs
De kerkramen:isgemaaktvaneenstructuuruitloodmet glas.Steedsmeteen(bijbels)verhaal +aande hand
van verschillende kleuren.Noordelijk=>heilige vrouwenenzuidelijk=>heilige mannen.
Mijn gebruiktebron:
AgentschapOnroerendErfgoed.(1988). ParochiekerkOnze-Lieve-Vrouw terSneeuw.Geraadpleegdop28
maart 2021 via https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/35693